Park Narodowy Dolina Dolnej Odry Witamy w parku narodowym
Transkrypt
Park Narodowy Dolina Dolnej Odry Witamy w parku narodowym
Parę słów o historii W ubiegłych latach w dolinie Dolina Dolnej Odry to rozciągająca się na długości ponad 60 km Orzeł bielik nizina rzeczna między Hohensaaten na południu a Szczecinem aż pomorskiego stadium zlodowacenia Wisły. Nizinę o szerokości Dolnej Odry zaobserwowano 284 gatunków ptaków, z na północy. Trwająca prawie 10 tys. lat historia tej doliny sięga których 161 odbywa tu lęgi. Jaz Saathener Wehr nad Odrą, polder A/B Szczególnie bogato zalesione 3 – 5 km otaczają moreny denne i końcowe względnie piaszczyste tarasy dolinowe. Sieć polderów utworzona w latach 1906 – 1928 europejskiej. W końcu w czerwcu 1995 roku parlament krajowy zbocza na skraju doliny słyną według holenderskiego wzoru decyduje do dziś, zwłaszcza w Brandenburgii uchwalił ustawę o utworzeniu Parku Narodowego z tego, że stanowią obszar Różnorodność gatunkowa odnosi się również do świata roślinnego. Witamy w parku narodowym półroczu zimowym, o stanie wody Odry oraz sytuacji na większości Dolina Dolnej Odry (Unteres Odertal). Ustawę znowelizowano w lęgowy rzadkich dużych pta- W parku narodowym mamy zarówno zaciszne starorzecza, pokryte obszarów łęgów – mimo regulowania biegu rzeki i budowy wałów. 2006 roku. ków, takich jak bielik, orlik liliami wodnymi i paprocią pływającą, jak również ubarwione, pod- krzykliwy, żuraw i bocian mokłe łąki. Ponadto występują tu też pierwotne pozostałości lasów czarny. Dolina Dolnej Odry to łęgowych, a na nadodrzańskich zboczach naturalne liściaste lasy jedyne miej-sce w Niemczech, mieszane. Osobliwością są kolorowo kwitnące murawy kserotermicz- Dolina Dolnej Odry położona na północy Brandenburgii, Dzięki informacjom o świecie ptaków gromadzonym przez wiele lat obszar ochrony krajobrazu Region Parku Narodowego Dolina Dol- w którym wodniczka wycho- ne. Tutaj przebiega także północno-zachodnia granica występowania bezpośrednio przy granicy polsko-niemieckiej, zaliczana jest przez ornitologów pracujących na bazie wolontariatu udało się już nej Odry (Nationalparkregion Unteres Odertal – 18.000 ha) jako wuje jeszcze swoje młode. wielu roślin i gatunków roślin i zwierząt strefy stepowej. do niewielu naturalnych dolin rzecznych w Europie Środkowej. w 1980 roku nadać rozległym terenom polderów status obszarów strefę buforową oraz polskie parki krajobrazowe – Park Krajobra- Również derkacz występujący Ta wąska dolina z przylegającymi zboczami Odry jest jedynym podmokłych o międzynarodowym znaczeniu (FIB). W 1992 roku zowy Dolina Dolnej Odry (6.000 ha) oraz Cedyński Park Krajobra- na terenie parku narodowego parkiem narodowym – pośród 14 niemieckich parków naro- Polska i Niemcy porozumiały się w sprawie utworzenia transgra- zowy (30.000 ha). w liczebności do 200 wołają- dowych – powstałym na terenie doliny rzecznej. Parki narodowe nicznego obszaru chronionego – „Międzynarodowy Park Dolina łączy jedna prosta zasada – „Pozostawić przyrodę samej sobie”. Dolnej Odry“ (Internationalpark Unteres Odertal). Jego celem jest Poldery są w stanie pobrać do 130 mln m³ wody. Tym samym stanowią naturalną ochronę przeciwpowodziową. Międzynarodowy Park Dolina Dolnej Odry obejmuje Park Narodowy Dolina Dolnej Odry (Nationalpark Unters Odertal – 10.300 ha), W intensywnie eksploatowanych Niemczech stanowią one swoiste zachowanie przestrzeni krajobrazowej unikalnej również w skali Zimorodek cych samców zaliczany jest do jednej z największych populacji Fauna i flora Wydra lęgowych w Niemczech. oazy niezakłóconego rozwoju dzikiej przyrody i mają nieocenione znaczenie dla utrzymania krajobrazów przyrodniczych. Uroki parku narodowego widać Budowa drogi wodnej Hohensaaten-FriedrichsthalerWasserstraße na północ od Schwedt nad Odrą, 1913 rok Nie tylko świat ptaków jest tu jest przede wszystkim unikalny. Występuje tutaj 50 jako ważny obszar, na gatunków ssaków, 11 gatun- o każdej porze roku. Podczas którym ptaki odbywają ków płazów ziemnowodnych, gdy jesienią nizinę przemierzają lęgi, odpoczywają i 6 gatunków gadów oraz 49 spowite gęstą mgłą wielkie zimują. Wypoczywa gatunków ryb. Tym samym ni- tu do 35 tys. gęsi zina Odry stanowi ważne refu- białoczelnych, 30 tys. gium dla rzadkich kręgowców. chmary żurawi i gęsi, w mroźne zimy dominuje cisza na pokryŻurawie jesienią Park narodowy znany tych szronem pastwiskach i Bocian czarny gęsi zbożowych, 17 tys. kaczek krzyżówek, 15 tys. świstunów, Po ponownym osiedleniu niemal bezgłośny pochód lodu na Odrze. Budząca się wiosna 8000 cyraneczek oraz 9000 rożeńców. Jesienią lub wiosną nizinę bobrów na obszarze środkowej przyciąga z kolei na łęgi hałaśliwe chmary ptaków, latem zaś wiele odrzańską przemierza około 200 tys. ptaków wodnych. Co roku Odry w latach 70. i 80. XX przybrzeżnych stref starorzeczy urzeka czarującą okazałością w październiku do swoich noclegowni w północnej dolinie Odry wieku mamy dziś w parku na- kwitnących na nich bagiennych i wodnych roślin. przylatuje na kilka tygodni do 15 tys. żurawi. Miłek wiosenny rodowym znowu 50 bobrowni. Wydawca: Ministerstwo Środowiska, Zdrowia i Ochrony Konsumentów Kraj Związkowy Brandenburgia Redakcja: Urząd Środowiska Kraju Związkowego Brandenburgia, Referat ds. informacji o środowisku, public relations 14476 Potsdam, OT Groß Glienicke Seeburger Chaussee 2 Tel.: 033 201 / 442-0 Park Narodowy Unteres Odertal Tekst: D. Treichel, H.-J. Wilke Zdjęcia: G. Blutke (4), D. Damschen (3), B. Grimm (1) P. Pleul (1), H. Schmidt (1), J. Teubner (1), H.-J. Wilke (6) Mapa: Pro Line Concept, Berlin Opracowanie graficzne: Goscha Nowak, Berlin Druk: Landesvermessung und Geobasisinformation Brandenburg Nakład: 8.000 Lipiec 2013 roku Park Narodowy Dolina Dolnej Odry Landesamt für Umwelt, Gesundheit und Verbraucherschutz NP NutheNieplitz Nowe-Czarnowo (Neu Zarnow) NLP = Park narodowy BR = Rezerwat biosfer NP = Park przyrodniczy NP Niederlausitzer Landrücken NP Niederlausitzer Heidelandschaft W kierunku runku unku nku SZCZECINA Czepino (Wintersfelde) Daleszewo stein) (Ferdinandstein) n Zabnica chkapp kappel)) (Mönchkappel) Z Odra Moczyly (Schillersdorf) Strefa ochronna I a (istnieja,ce obszary dzikiej przyrody) Strefa ochronna I b (przyszl/e obszary dzikiej przyrody) Strefa ochronna II P Mescherin GARTZ/ODER Staffelde NSG Geesower Hügel Neurochlitz Salvey Mühle 3 Obszar ochrony krajobrazu (strefa buforowa) Informacja 0 Parking Wycieczki kajakowe z przewodnikiem Szlak rowerowy nad Odra, i Nysa, Szlaki zimowe i letnie Szlaki letnie 5 km Teerofenbrücke FriedrichsP thal P P Pomellen Gatow Ga atow SCHWEDT/ODER Meyenburg Nationalparkhaus Criewen Vierr Vierraden erraden Hohenreinkendorf Flemsdorf P Woltersdorf Radekow Casekow Petershagen Felchowsee 166 Kummerow Ku m mm w Biesendahlshof W kierunku BAD FREIENWALDE W Schöneberg REPUBLIKA FEDERALNA NIEMIEC P Niede Niederie rla landin Hohenlandin Stolzenhagen Stolpe P Linde Gellmersdorf Hauss see Stendell S e Pinnow Ausbau P Felchow Wilhelmsfelde 2 NeukünkenN dorf Bölkendorff DOBBERZIN D BE Herzsprung erzspru zsprung sprung ungCriewen Zamek w 2 M Augustenhof en Parstein Crussow Neuhof NSG G Landiner er Ha Haussee Lüdersdorf P P L284 Heinersdorf Hohenselchow Neu Galow NSG Felchowsee Groß G Pinnow Heinrichshof chsho Lunow Alt Galow Kunow NSG Silberberge Oder Stützkow CriewenVorwerk Mürow ANGERMÜNDE Schönermark mark ParsteinParste werde werder W kierunku LDE W LD EBERSWALDE EBERSWAL EBER EBERS 2/198 Jamikow ko Passow Pas Noclegi Informacja Pola kempingowe Gospoda Przystań Wypożyczalnia łódek Przejażdżka po Odrze Wypożyczalnia rowerów Turystyka konna / jeździecka Ścieżka dydaktyczna OFERTA Berkholz/Meyenburg • • Criewen • • • • Schöneberg/Stützkow • • Flemsdorf • Friedrichsthal • Gartz • • • • Gatow • • Geesow • • Groß Pinnow • • • Teerofen • • • • Hohensaaten • • • • Angermünde • • • • Lüdersdorf • Lunow • • • • Mescherin • • • • • • Schwedt • • • • • • • • Stolpe • • Stolzenhagen • • • • Tantow • • • Vierraden • • • Zützen • • • Przyroda i ochrona środowiska P Berkholz- NSG Salveytal Quellerlebnispfad MIEJSCOWOŚCI • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • P Odra P Zützen Blumenen h hagen 2 Hohensaaten saa sa aaten Bielinek (Bellinchen) Piasek (Peetzig) Hohensaaten-Friedrichsth aler-Was serstr aße P H Hohenfelde Damitzow W kierunku PENKUN P Walderlebnispfad Tantow T tow w 11 Auenlehrpfad hr t ee des ün Punkt widokowy . Wieza obserwacyjna / Szal/as obserwacyjny Mosty Rosow . Wypozyczalnia rowerów P Geesow 113 2 Polskie parki krajobrazowe ia dn er tod es W chodnia Odra Za arggo Pargowa (Pa (Pargow) Kamieniec n) ( (Schöningen) Qu er fa Hafen o ac h Cedynski Park Krajobrazowy (Landschaftsschutzpark Zehden) Radun (Raduhn) P P Lubiechów Dolny (Nieder Lübbichow) Zaton Dolny (Niedersaathen) Krajnik b (Buddenbrock) Odra Wschodnia Ostoder Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry (Landschaftsschutzpark Unteres Odertal) Park Narodowy Dolina Dolnej Odry (Unteres Odertal) Widuchowa c (Fiddichow) cho wic Marwice tz) Marwitz) ((Marwitz) (M Gryfino ag ) (Greifenhagen) ( ia Odra Wschodn Dom Parku Narodowego (Nationalparkhaus) Administracja / Organizacja „Naturwacht” („Straż Ochrony Przyrody”) Sc hw ed ter NP Schlaubetal Lubiechów Górny (Hohen Lübbichow) Krajnik Górny (Hohenkränig) Debogóra (Brusenfelde) BR Spreewald Wielkopowierzchniowe obszary chronione w Brandenburgii Krajnik Dolny (Niederkränig) Cedynia (Zehden) t e i n e r S ee Schutzzone II NP DahmeHeideseen Zó Zórawie Kro (Kronheide) Weltyn (Woltin) Ognica gn a (Nipperwiese) p e Na zboczach odrzańskich pod Stolpe wybudowano w XII w. zamek, z którego zachowała się już tylko wieża. Grubość jej potężnych murów wynosi 5 m. Tym samym zalicza się ona do najpotężniejszych wież zamkowych w Niemczech. Roztacza się z niej rozległy widok na dolinę Odry. Strefa ochronna Parku (Pufferzone) (Grabow) e Potsdam NP Märkische Schweiz ˛ ta Pacholee˛ta (Pakulent) R Z E C Z P O S P O L I TA P O L S K A Grabowo W BERLIN Lubicz (Lindow)) Wellssee Bernau Rynica (Roderbeck) e ls NP Barnim NP Westhavelland NP Hoher Fläming Wirów (Wierow) T Tywa NP Uckermärkische BR Flusslandschaft Rheinsberg NLP NP Seen Elbe-BrandenburgNemitz BR Unteres StechlinSchorfheide- Odertal Ruppiner Land Chorin Krzywin in ((Kehrberg) hrbe Steklno (Stecklin) Praca strażników przyrody jest wielostronna: Współpraca w realizacji programów związanych z ochroną gatunków, monitoring, edukacja ekologiczna, a także organizowanie wycieczek z przewodnikiem dla turystów. Sprawują oni ponadto opiekę nad Domem Parku Narodowego (Nationalparkhaus) z wystawą poświęconą przyrodzie i krajobrazowi przy zamku w Criewen. Największą atrakcją każdego zwiedzania jest tam wielkie Akwarium Odrzańskie. Ru rzy ca Park narodowy – niezapomniane przeżycie Od połowy lipca do połowy listopada warto wziąć udział w przejażdżce kajakiem z przewodnikiem, aby „zanurkować“ w fascynujący wodny świat Doliny Dolnej Odry. W prawie każdy weekend organizowane są także zwiedzania z przewodnikiem, wycieczki oraz wędrówki przyrodniczo-przygodowe. Pa r s Spokoju, rozległości oraz zacisza Doliny Dolnej Odry doświadczyć można poruszając się pieszo, bryczką, a najlepiej rowerem po drogach wałowych o łącznej długości ponad 120 kilometrów. Z miejscowości Schwedt i Mescherin dotrzeć można do polskich parków krajobrazowych. Schmargenchmarg margendorf Kleinn Ziethen i Turystyka Administracja Parku Narodowego Dolina Dolnej Odry Park 2 16303 Schwedt / Oder, OT Criewen Tel.: 033 32 / 267 70 Faks: 033 32 / 267 72 20 [email protected] www.nationalpark-unteres-odertal. brandenburg.de www.nationalpark-unteres-odertal.eu Związek Turystyki Parku Narodowego Dolina Dolnej Odry Vierradener Straße 36 16303 Schwedt / Oder Tel.: 033 32 / 255 90 Faks: 033 32 / 25 59 59 [email protected] www.unteres-odertal.de Szkoła dzikiej przyrody Teerofenbrücke Tel.: 033 32 / 83 88 40 Fax: 033 32 / 83 88 48 [email protected] www.wildnisschule-teerofenbruecke.de Warsztat ekologiczny „Unteres Odertal” e.V. Park 4 16303 Schwedt / Oder, OT Criewen Tel.: 033 32 / 25 08 10 Związek Turystyki Angermünde e. V. Zwiedzanie z przewodnikiem / Wycieczki Brüderstraße 20 Tel.: 033 32 / 267 72 01 16278 Angermünde Tel.: 033 31 / 29 76 60 Dom Parku Narodowego Faks: 033 31 / 29 76 61 Tel.: 033 32 / 267 72 44 1.4.-31.10. Pon - nd w godz. od 9 do 18 [email protected] 1.11.-31.3. Pt - nd w godz. od 10 do 17 www.angermuende-tourismus.de Wstęp wolny Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Straż Ochrony Przyrody 70-382 Szczecin Park 2 Ul. Jagiellońska 32 16303 Schwedt / Oder, OT Criewen Tel.: 00 48 91 / 43 05 200 Tel.: 033 32 / 51 64 06 Faks: 00 48 91 / 43 05 229 Faks: 033 32 / 25 01 20 [email protected] [email protected] www.szczecin.rdos.gov.pl www.naturwacht.de