Spis tres´ci
Transkrypt
Spis tres´ci
Spis treści Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 CZE˛ŚĆ I. METALE I ICH STOPY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Teoretyczna i rzeczywista budowa czystych metali (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski p. 1.1Ŧ1.4, Andrzej Szummer p. 1.5 i 1.6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.1. Budowa atomu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2. Wia˛zania mie˛dzyatomowe i mie˛dzycza˛steczkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3. Struktury krystaliczne metali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.4. Defekty struktur krystalicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.5. Krystalizacja metali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.6. Odksztađcenie plastyczne i rekrystalizacja metali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Budowa stopów metali (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1. Rodzaje faz wyste˛puja˛cych w stopach metali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2. Analiza termiczna i reguđa faz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3. Budowa stopów podwójnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4. Reguđa dźwigni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5. Budowa stopów potrójnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6. Wpđyw struktury na wđasności stopów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Stopy żelaza z we˛glem (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1. Charakterystyka żelaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2. Ukđad równowagi żelazo-cementyt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.3. Mikrostruktury stali we˛glowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Obróbka cieplna stopów żelaza (oprac. Andrzej Szummer) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1. Podstawowe przemiany fazowe w stali zwia˛zane z obróbka˛ cieplna˛ . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2. Podstawowe rodzaje obróbki cieplnej stali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3. Wyżarzanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4. Hartowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.5. Hartowanie powierzchniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.6. Hartowność i utwardzalność stali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.7. Odpuszczanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.8. Przesycanie i starzenie stopów żelaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Obróbka cieplno-chemiczna stali (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . 5.1. Wiadomości ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2. We˛gloutwardzanie cieplne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3. Azotowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.4. Azotonawe˛glanie i we˛gloazotowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.5. Metalizowanie dyfuzyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Przemysđowe stopy żelaza (oprac. Andrzej Szummer p. 6.1Ŧ6.7, Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski p. 6.8 i 6.9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.1. Klasyfikacja stali wg Polskich Norm zgodnych z Normami Europejskimi i systemy oznaczania stali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.2. Stale niestopowe (we˛glowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 7 7 11 15 18 26 29 36 36 43 45 56 57 59 64 64 65 71 74 75 86 86 90 92 96 99 102 104 104 107 111 112 113 115 115 126 3 6.3. 6.4. 6.5. 6.6. Stale niestopowe (we˛glowe) narze˛dziowe . . . . . . . . . . . . . . . . Stale stopowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stale narze˛dziowe stopowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stale stopowe odporne na korozje˛, żaroodporne, żarowytrzymađe nościach fizycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.7. Staliwa we˛glowe i stopowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.8. Żeliwa we˛glowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.9. Żeliwa stopowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................. ................. ................. i o specjalnych wđas................. ................. ................. ................. 135 138 155 7. Miedź i stopy miedzi (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . . . . . . . . 7.1. Miedź technicznie czysta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2. Stopy miedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 195 196 8. Aluminium i stopy aluminium (oprac. Andrzej Andrzej Szummer p. 8.3) . . . . . . . . . . . . . 8.1. Aluminium technicznie czyste . . . . . . . . 8.2. Stopy aluminium . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3. Obróbka cieplna stopów aluminium . . . . 207 207 208 220 Ciszewski i Tadeusz ............... ............... ............... ............... Radomski ........ ........ ........ ........ . . . . p. 8.1 i 8.2, ......... ......... ......... ......... 162 177 180 192 9. Magnez i jego stopy (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . . . . . . . . 226 10. Tytan i jego stopy (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.1. Tytan techniczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.2. Stopy tytanu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 229 230 11. Stopy đożyskowe (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236 12. Stopy żarowytrzymađe (oprac. Andrzej Ciszewski 12.1. Żarowytrzymađe stopy niklu . . . . . . . . . . . 12.2. Żarowytrzymađe stopy kobaltu . . . . . . . . . 12.3. Żarowytrzymađe stopy żelazowo-niklowe . 12.4. Molibden i jego stopy . . . . . . . . . . . . . . . 12.5. Wolfram i jego stopy . . . . . . . . . . . . . . . 12.6. Niob i jego stopy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.7. Tantal i jego stopy . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.8. Beryl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240 240 242 243 244 244 244 245 245 13. Metale i stopy szlachetne (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) 13.1. Zđoto i jego stopy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.2. Srebro i jego stopy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.3. Platyna i jej stopy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.4. Pallad i jego stopy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.5. Inne metale i stopy szlachetne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246 246 247 248 248 248 14. Inne metale i stopy (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) 14.1. Stopy niskotopliwe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.2. Luty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.3. Stopy drukarskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.4. Stopy cyny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.5. Stopy ođowiu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.6. Stopy cynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249 249 249 255 255 255 255 CZE˛ŚĆ II. MATERIAĐY NIEMETALOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256 15. Drewno (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) 15.1. Wiadomości ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.2. Charakterystyka ważniejszych gatunków drewna . . 15.3. Sortymenty drzewne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.4. Materiađy produkowane z drewna . . . . . . . . . . . . . 256 256 258 259 260 4 i . . . . . . . . Tadeusz Radomski) ............... ............... ............... ............... ............... ............... ............... ............... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16. Tworzywa sztuczne (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . 16.1. Wiadomości ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16.2. Tworzywa termoplastyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16.3. Duroplasty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16.4. Wielkocza˛steczkowe tworzywa naturalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16.5. Wyroby gumowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17. Inne materiađy niemetalowe (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) 17.1. Szkđo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.2. Ceramika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.3. Spieki ceramiczno-metalowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.4. Wyroby z tworzyw we˛glowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.5. Leizna kamienna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.6. Wytwory papiernicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.7. Skóra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.8. Wyroby lakierowe, kity i kleje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.9. Materiađy i wyroby ścierne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.10. Materiađy różne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 263 266 270 274 275 278 278 281 284 286 287 288 290 291 295 297 CZE˛ŚĆ III. MATERIAĐY ELEKTROTECHNICZNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wste˛p (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . . . . . . . . . 18. Materiađy przewodza˛ce (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . 19. Póđprzewodniki (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . 19.1. Wiadomości ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19.2. Charakterystyka i zastosowanie ważniejszych póđprzewodników . . . . 20. Materiađy elektroizolacyjne (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) 20.1. Materiađy elektroizolacyjne gazowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20.2. Materiađy elektroizolacyjne ciekđe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20.3. Materiađy elektroizolacyjne stađe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21. Materiađy magnetyczne (oprac. Andrzej Szummer) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21.1. Klasyfikacja ogólna materiađów magnetycznych . . . . . . . . . . . . . . . 21.2. Materiađy magnetycznie mie˛kkie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21.3. Materiađy magnetycznie twarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 300 302 305 305 308 310 310 311 312 318 321 322 325 Dodatek (oprac. Andrzej Ciszewski i Tadeusz Radomski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327 332 . . . . . . . . . . . . . . 5