Borów - Rys Historyczny

Transkrypt

Borów - Rys Historyczny
Borów - Rys Historyczny
Wpisany przez Administrator
Niedziela, 01 Luty 2009 12:21
Czasy dawne
Kościół Ewangelicki Nazwę Borów wywodzi się od miejsca położenia osady - wykarczowany
bór. W przekazach źródłowych podawana była jako Borioy, Boraw, Borou (1202- 1294), lub jako
Markt Bohrau. Ta ostatnia nazwa używana była do roku 1945, pamiętają ją jeszcze najstarsi
mieszkańcy. Pierwsze pisane wzmianki o Borowie pochodzą z 1200 roku, kiedy to wymieniono
nazwę Borów w
rejestrze posiadłości biskupa wrocławskiego. Pierwszym poświadczonym źródłowo
właścicielem tej osady był syn diakona Bartłomieja z Borowa - niejaki Bogdanus de Boroy. W IX
wieku Borów był grodem obronnym, pełniącym istotną rolę w systemie obronnym Śląska. W
1292 roku Borów uzyskał prawa miejskie. Również w tym samym roku wybudowano duży młyn
wodny, który przynosił wówczas miastu duże dochody. Widok od rzeki M.Ślęża W pierwszej
połowie XV wieku wybudowany został kościół w stylu gotyckim, który w XVI wieku
przebudowano w stylu renesansowym. Obecnie stanowi on zabytek grupy III. W czasie wojen
husyckich (XV w.) Borów został dotkliwie zniszczony. W tym okresie zniszczono również
zamek. Miasto po odbudowaniu, ponownie uległo zniszczeniu w czasie wojny trzydziestoletniej.
Materiały źródłowe nie podają dokładnie, w jakich okolicznościach Borów należał do dóbr
klasztoru Lubiąż. Wiadomo natomiast, iż w 1535 r. Borów przyjął luteranizm, a w II połowie XVII
w. kazania głoszone były już na przemian w języku niemieckim i polskim. Na przełomie XV i XVI
w. Borów należał do rodu Czetritzów, a od 1779 - do rodu Sandretzkych, którzy mieli swoją
siedzibę w pałacu w Mańczycach.
Do najbardziej znanych przedstawicieli tego rodu należeli: hrabia Johan Karl, który miał w
swych dobrach oprócz Borowa jeszcze 24 wsie i 25 folwarków o łącznej powierzchni blisko 13
tys. hektarów, oraz hrabia Friedrich Wilhelm - pan na Bielawie, którego dobra liczyły przeszło 10
tys. hektarów. W połowie XVIII wieku, po zajęciu Śląska przez Prusy, Borów zaliczony został do
tzw. miast nieakcyzowych (targowych). Było to wówczas najmniejsze miasto na Dolnym Śląsku.
Przekazy źródłowe podają, iż w 1795 roku mieszkało tutaj 338
1/3
Borów - Rys Historyczny
Wpisany przez Administrator
Niedziela, 01 Luty 2009 12:21
Borów
istotnej
mieszkańcóww,
znalazł
roli
i przeprowadzonej
utracił
się
w
w
prawa
1825
rękach
-cenne
miejskie.
469,
kolejnego
w
1905
rodu
-pieczęć
487,
-. Seidlitzów.
1939
W
905.
tym
Pod
czasie
koniec
nie
XIX
odgrywał
wieku
jednak
(1886)
Widok
pieczęci
Borowa
zachowała
odnalazł
ekspertyzie
okazało
się,
kilka
się
żelat
wjest
bardzo
temu
to
uczeń
dobrym
Na
szczególną
szkoły
przez
stanie
tej
pracowników
wborowska
pory
Borowie
uwagę
tłok
pieczętny
-w
miejska
zasługuje
Tomasz
Archiwum
miasta
Ratuszny.
fakt,
Państwowego
iżzBorowa.
do
1664
Po
dnia
szczegółowej
roku.
dzisiejszego,
we
Pieczęć
Wrocławiu
tę
Odcisk
pieczęci
Borowa
Przekazy
symbolizujący
wizerunek
do
tajemnic
kostek.
kryje
źródłowe
Madonny
Jest
w
Prawicę
tosobie
bardzo
podają,
wnieznany
jeszcze
koronie,
Bożą
że
(wg.
pierwotnie
nasza
zdo
znalezisko
długimi,
Ottona
Huppa).
Borów
rozpuszczonymi
Aa ile
ziemia?
za
podobnych
Nowa,
swój-Borowa
herb
odnaleziona
do
niespodzianek
pasa
wybrał
włosami
motyw
pieczęć
idłoni,
iodzianej
nie
przedstawia
zbadanych
w suknię
zaś
Obecnie motyw z tej pieczęci został wykorzystany w herbie Gminy Borów.
Borów po II wojnie światowej
Pomnik poległym Działania wojenne wyrządziły tutaj znaczne szkody. Wiele budynków uległo
całkowitemu zniszczeniu, w domach brakowało szyb i drzwi. W wielu gospodarstwach, zamiast
domu mieszkalnego, stajni, czy obory, piętrzyły się stosy gruzu. Brakowało bydła, maszyn i
urządzeń rolniczych. Nie odstraszało to jednak dzielnych repatriantów, którzy po latach wracali
na ziemie swych pradziadów - Słowian. Ksiądz Mieczysław Krzemiński, pierwszy proboszcz
parafii Rzymsko-Katolickiej w Borowie, tak wspominał swoją pionierską pracę: "Jako pierwszy
duszpasterz dla Polaków zacząłem pracę z misją zorganizowania parafii od 16.XII.45 r. W
Borowie był obecny ksiądz niemiecki. Po strasznych przejściach na wschodzie: Wołyniu i
Galicji, po masowych mordach Polaków, paleniu wsi, tutaj, tj. w Borowie, ludność polska
uspokoiła się. Zatęskniła dusza polska do dóbr duchowych. Chciała mieć u siebie i wśród siebie
Boga..." Repatrianci zaczęli się osiedlać na terenie Borowa i okolic już od lipca 1945 roku. W
tym samym czasie ludność niemiecka pośpiesznie, aczkolwiek z dużą niechęcią opuszczała te
tereny i specjalnymi transportami udawała się w głąb Niemiec. Była to w większości ludność
luterańskiego wyznania. Do grudnia 1945 roku na terenie Borowa i w okolicznych
miejscowościach, osiedlały się nieliczne rodziny głównie z Korościatyna (pow. Buczacz, woj.
Tarnopol). Masowy napływ osadników nastąpił natomiast w roku 1946. Była to przeważnie
ludność z Kresów Wschodnich (np. Kowalówki - pow. Buczacz, Loszniowa i Plebanówki - pow.
2/3
Borów - Rys Historyczny
Wpisany przez Administrator
Niedziela, 01 Luty 2009 12:21
Trembowla, Korościatyna - pow. Buczacz, Chłopów - pow. Rudki, Sądowej Wiszni - pow.
Maniska, także z Wołynia). W latach 1947 i 1948 do Borowa i okolic przyjechali także
mieszkańcy Ziem Centralnej Polski (głównie z woj. nowosądeckiego), a także osadnicy z
Francji. Repatrianci przybywali na tereny Ziem Odzyskanych licznymi rodzinami, wioząc ze
sobą niekiedy cały swój dobytek (zarówno inwentarz żywy - konie, krowy, jak również maszyny
rolnicze - siewniki, kosiarki, młocarnie) i po otrzymaniu aktu nadania ziemi osiedlali się w jednej
lub dwóch miejscowościach.
Krótka historia Borka Strzelińskiego
Poprzednie nazwy miejscowości; Borck (1338), Bork(1346), Borek, Borkum, Grosburg. Istnienie
miejscowości ("juxta Borech") poświadczone jest historycznie w 1155 roku. według Długosza
miejscowość Borek Strzeliński (Borek) stanowiła na początku XII wieku własność templariuszy,
posiadając wówczas rangę miasta. W 1234 (lub 1237) roku książę Henryk Brodaty podarował
Borek wraz z wszystkimi z niego dochodami biskupowi z Lubusza (lebus) w Nowej Marchii.
Miejscowość wraz z czterema wsiami przeszła w ten sposób spod administracji śląskiej pod
zarząd Marchii Branderburskiej, stając się własnością kurfirsta branderburskiego i swego
rodzaju branderburską enklawą na Śląsku. W 1553 roku kolejny biskup lubuski, za zezwoleniem
margrabiego Jana Branmderburskiego, oddał dobra jako lenno biskupie za sumę 5 tysięcy
talarów Fryderykowi von Canitz i jego męskim potomkom. W rękach tej rodziny majątek
pozostawał do 1745 roku, kiedy to przeszedł w posiadanie rodziny von Tenczin.
W roku 1769 z roszczeniami do Borka wystąpił Fryderyk Wilhelm von Conitz, jego pretensje
zostały uznane. Po jego śmierci wieś odziedziczył zięć von Rentz, który sprzedał posiadłość w
1838 roku Juliuszowi von Bemsdorf auf Grossburg. W drugiej połowie XIX wieku dobra przeszły
na Henryka von Schonemarkt, w którego rękach pozostawały do 1885 roku, kiedy to
właścicielem majątku został dr praw Wrocławia Ludwig Friedmann auf Grossburg, następnie
zaś jego potomek Dawid, zarządzający Borkiem do 1945 roku.
3/3