chuligaństwo futbolowe w polsce

CHULIGAŃSTWO
FUTBOLOWE
W POLSCE
CHULIGAŃSTWO
FUTBOLOWE
W POLSCE
Studium z zakresu kontroli społecznej zjawiska
E DY TA DRZ A ZGA
Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR
Warszawa 2016
Recenzje:
prof. dr hab. Janina Błachut
dr hab. Irena Rzeplińska, prof. nadzw. INP PAN
Redaktor prowadzący:
Michał Zgutka
Redakcja i korekta:
Katarzyna Świerk-Bożek
Projekt okładki:
Maryna Wiśniewska
Ilustracja na okładce:
Fotolia / isuaneye
Copyright © by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa
Publikacja dofinansowana przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu
Jagiellońskiego
ISBN 978-83-7383-827-7
Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.
ul. Wiślana 8 (róg Browarnej), 00-317 Warszawa
tel./fax 22 692 41 18; 22 826 59 21; 22 828 93 91
dział handlowy: jak wyżej w. 108
e-mail: [email protected]
www.scholar.com.pl
Wydanie pierwsze
Skład i łamanie: WN Scholar (Stanisław Beczek)
Druk i oprawa: Mazowieckie Centrum Poligrafii, Marki
SPIS TREŚCI
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1. Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.1. Problem badawczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1.2. Cele badawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
1.3. Metody badawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1.4. Kibice piłki nożnej – podstawowe pojęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
1.5. Kontrola społeczna – podstawowe pojęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
2. Europejskie wzory kontroli chuligaństwa futbolowego . . . . . . . . . . . . 33
2.1. Kontrola chuligaństwa futbolowego do 1985 r. . . . . . . . . . . . . . . 33
2.2. Kontrola chuligaństwa futbolowego w latach 1985–1997 . . . . . . . . 41
2.3. Kontrola chuligaństwa futbolowego w latach 1997–2000 . . . . . . . . 78
2.4. Kontrola chuligaństwa futbolowego po 2000 r. . . . . . . . . . . . . . . 86
2.5. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
3. Kontrola chuligaństwa futbolowego w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
3.1. Kontrola chuligaństwa futbolowego latach 1997–2001 . . . . . . . . . 125
3.1.1. Normatywny zakres pojęcia „chuligaństwo futbolowe” . . . . 125
3.1.2. Środki stosowane na etapie działań wtórnych . . . . . . . . . . 129
3.1.3. Podsumowanie i wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
3.2. Kontrola chuligaństwa futbolowego latach 2001–2004 . . . . . . . . . 149
3.2.1. Normatywny zakres pojęcia „chuligaństwo futbolowe” . . . . 150
3.2.2. Środki stosowane na etapie działań wtórnych . . . . . . . . . . 151
3.2.3. Środki stosowane na etapie działań następczych . . . . . . . . . 162
3.2.4. Podsumowanie i wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
3.3. Kontrola chuligaństwa futbolowego latach 2004–2007 . . . . . . . . . 168
3.3.1. Normatywny zakres pojęcia „chuligaństwo futbolowe” . . . . 169
3.3.2. Środki stosowane na etapie działań wtórnych . . . . . . . . . . 170
3.3.3. Środki stosowane na etapie działań następczych . . . . . . . . . 181
3.3.4. Podsumowanie i wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
3.4. Kontrola chuligaństwa futbolowego w latach 2007–2009 . . . . . . . . 188
3.4.1. Normatywny zakres pojęcia „chuligaństwo futbolowe” . . . . 189
3.4.2. Środki stosowane na etapie działań wtórnych . . . . . . . . . . 191
3.4.3. Środki stosowane na etapie działań następczych . . . . . . . . . 200
3.4.4. Podsumowanie i wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
3.5. Kontrola chuligaństwa futbolowego w latach 2009–2010 . . . . . . . . 206
3.5.1. Normatywny zakres pojęcia „chuligaństwo futbolowe” . . . . 206
3.5.2. Środki stosowane na etapie działań wtórnych . . . . . . . . . . 213
3.5.3. Środki stosowane na etapie działań następczych . . . . . . . . . 234
3.5.4. Podsumowanie i wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
6
Spis treści
3.6. Kontrola chuligaństwa futbolowego po 2010 r. . . . . . . . . . . . . . . 242
3.6.1. Normatywny zakres pojęcia „chuligaństwo futbolowe” . . . . 242
3.6.2. Środki stosowane na etapie działań wtórnych . . . . . . . . . . 248
3.6.3. Środki stosowane na etapie działań następczych . . . . . . . . . 255
3.6.4. Podsumowanie i wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256
4. Kontrola chuligaństwa futbolowego – podsumowanie i wnioski końcowe 259
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269