Struktura biomakromolekuł

Transkrypt

Struktura biomakromolekuł
Struktura biomakromolekuł
chemia biologiczna III rok
13 604
jak są zbudowane białka ?
dlaczego białka są tak zbudowane ?
508
co z tego wynika ?
jak są zbudowane kwasy nukleinowe ?
jak są zbudowane oligosacharydy ?
liczba
liczba struktur
struktur dostępnych
dostępnych w
w
Protein
Protein Data
Data Bank
Bank wynosi
wynosi
aktualnie
aktualnie ok.
ok. 64800
64800
białka (P)
70
2 100
P/NA
2 650
inne
Czy białka w krysztale są takie same
jak w naturalnych warunkach?
60 000
kwasy nukleinowe (NA)
50
Czy białka w krysztale są takie same
jak w naturalnych warunkach?
cząsteczki w krysztale są bardzo luźno upakowane
kontakty międzycząsteczkowe są nieliczne
cząsteczki są otoczone solwentem
Czy białka w krysztale są takie same
jak w naturalnych warunkach?
arylosulfataza A
struktura jednoskośna
Czy białka w krysztale są takie same
jak w naturalnych warunkach?
struktura tetragonalna
struktury tego samego białka wyznaczone z
kryształów otrzymanych w różnych warunkach,
mających różną symetrię i upakowanie nie różnią
się w istotny sposób budową
struktura krystaliczna białka nie różni się istotnie od
struktury w roztworze wyznaczonej metodą NMR
Czy białka w krysztale są takie same
jak w naturalnych warunkach?
Czy białka w krysztale są takie same
jak w naturalnych warunkach?
cząsteczki w krysztale są bardzo luźno upakowane i tworzą niewielką liczbę
kontaktów międzycząsteczkowych, są otoczone roztworem
struktury tego samego białka wyznaczone z kryształów otrzymanych w różnych
warunkach, mających różną symetrię i upakowanie nie różnią się w istotny
sposób budową
struktura krystaliczna białka nie różni się istotnie od struktury w roztworze
wyznaczonej metodą NMR
białka w krysztale są aktywne np. hemoglobina przyłącza tlen, enzymy katalizują
reakcje
budowa przestrzenna białka tłumaczy jego właściwości i mechanizm aktywności
struktura białka jest dynamiczna
struktura białka może ulegać zmianom w trakcie reakcji
metody krystalograficzne widzą obraz uśredniony po czasie
i przestrzeni
niekiedy otrzymanie kryształów jest możliwe tylko dla warunków (np.
zakresu pH, składu roztworu) dalekich od warunków fizjologicznych
Ile w krysztale jest białka a ile wody ?
Ile w krysztale jest białka a ile wody ?
objętość [103 A3]
masa cząsteczkowa [kDa]
Matthews B.W. (1968)
Ile w krysztale jest białka a ile wody ?
Ile w krysztale jest białka a ile wody ?
Transacetylaza; 1B5S; 11.5; 89; 4.40; Izard et al. (1999), PNAS, 96, 1240-1245
VM - parametr Matthewsa: objętość komórki elementarnej
przypadającej na 1 Dalton masy cząsteczkowej białka
VM =
V
nM
VM = 2.4(5) A3
zawartość solwentu
27% - 65%
Kantardjieff & Rupp (2003)
Białka są zbudowane z aminokwasów
Białka są zbudowane z aminokwasów
COOH
COOH
H 2N C H
H 2N C H
R
R
Symbole aminokwasów
•Alanine
•Arginine
•Asparagine
•Aspartic acid
•Cysteine
•Glutamine
•Glutamic acid
•Glycine
•Histidine
•Isoleucine
•Leucine
•Lysine
•Methionine
•Phenylalanine
•Proline
•Serine
•Threonine
•Tryptophan
•Tyrosine
•Valine
Ala
Arg
Asn
Asp
Cys
Gln
Glu
Gly
His
Ile
Leu
Lys
Met
Phe
Pro
Ser
Thr
Trp
Tyr
Val
A
R
N
D
C
Q
E
G
H
I
L
K
M
F
P
S
T
W
Y
V
Symbole aminokwasów
•Alanine
•Arginine
•Asparagine
•Aspartic acid
•Cysteine
•Glutamine
•Glutamic acid
•Glycine
•Histidine
•Isoleucine
•Leucine
•Lysine
•Methionine
•Phenylalanine
•Proline
•Serine
•Threonine
•Tryptophan
•Tyrosine
•Valine
Inne aminokwasy
Ala
Arg
Asn
Asp
Cys
Gln
Glu
Gly
His
Ile
Leu
Lys
Met
Phe
Pro
Ser
Thr
Trp
Tyr
Val
A
R
N
D
C
Q
E
G
H
I
L
K
M
F
P
S
T
W
Y
V
•Aspartic acid or asparagine
•Glutamic acid or glutamine
•Unknown or 'other‘
Inne aminokwasy
•Hydroxylysine
•Hydroxyproline
Hyl
Hyp
Asx
Glx
Xaa
B
Z
X
Inne aminokwasy
SH
S
H
CH 2
H
X
H
XH 2
Poziomy opisu molekuł
C
H
H2S
H2O
H
O
C
N
C
N
C
N
C
H
O
H
O
H
O
Fgl
Cys
wzór sumaryczny
C6H11NO2
O
O
izomeria konstytucyjna
OH
OH
NH 2
NH 2
H
H
O
H2O
C
HO
H
OH
CH
N
C
N
C
H
O
H
O
H
H
NH 2
OH
NH 2
NH 2
O
arylosulfataza A
O
Aminokwasy są chiralne
H 2N C H
OH
NH 2
konformacja
COOH
O
O
konfiguracja
OH
OH
Aminokwasy są chiralne
COOH
H 2N C H
R
R
stereoizomery – nieidentyczne cząsteczki posiadające ten sam
sposób i kolejność powiązania atomów
enancjomery – stereoizomery związane relacją przedmiot – odbicie lustrzane
cząsteczki chiralne – cząsteczki które są różne od swojego lustrzanego odbicia
Aminokwasy są chiralne
COOH
H 2N C H
R
konfiguracja względna Fishera – L / D
enancjomer D ma centrum chiralności zgodne z prawoskrętnym aldehydem glicerynowym
Aminokwasy są chiralne
COOH
H 2N C H
R
X3
H
konfiguracja bezwzględna – R / S
Cahn, Ingold, Prelog
enancjomer L ma centrum chiralności zgodne z lewoskrętnym aldehydem glicerynowym
X1, X2, X3 – od najcięższego do najlżejszego
X2
X1
S
X3
H
X1
X2
R
Aminokwasy są chiralne
Aminokwasy są chiralne
COOH
H 2N C H
R
R
X3
H
X2
X1
X3
H2N
H
X1
X2
COOH
thr.pdb
cys.pdb
S
C
R
reguła CORN
cys.pdb
czy konfiguracja względna jest zgodna z konfiguracją bezwzględną ?
Niektóre aminokwasy mają dwa centra chiralności
Niektóre aminokwasy mają dwa centra chiralności
S
ile.pdb
ile.pdb
Niektóre aminokwasy mają dwa centra chiralności
Niektóre aminokwasy mają dwa centra chiralności
S
S
ile.pdb
ile.pdb
R
thr.pdb
thr.pdb