streszczenie - Konferencja BioMedTech Silesia

Materiały konferencyjne BioMedTech SILESIA 2015 I BioMedTech SILESIA CONFERENCE 2015
STRONA 232
Simka Klaudia1, Janiszewski Adrian1, Skowronek Bartłomiej1, Kruszniewska-Rajs Celina1, Gola
Joanna1, Gagoś Mariusz2,3, Czernel Grzegorz2, Mazurek Urszula1, Strzałka-Mrozik Barbara1.
Profil ekspresji genów kodujących białka z rodziny BCL-2 w komórkach nabłonkowych
kanalika proksymalnego nerki traktowanych amfoterycyną B oraz jej pochodnymi. 1Wydział
Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach,
Katedra i Zakład Biologii Molekularnej, 2Katedra Fizyki, Zakład Biofizyki, Wydział Inżynierii Produkcji, Uniwersytet
Przyrodniczy w Lublinie, 3Instytut Biologii i Biochemii, Zakład Biologii Komórki, Wydział Biologii i Biotechnologii,
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Z roku na rok rośnie zapadalność na układowe zakażenia grzybicze, które są bardzo trudne w leczeniu ze
względu na brak optymalnych środków przeciwgrzybiczych. Jednym z leków stosowanych w przypadku
takich zakażeń jest amfoterycyna B - naturalny antybiotyk makrolidowy. Terapia amfoterycyną B jest
wysoko skuteczna, jednakże wiąże się z występowaniem licznych efektów niepożądanych, między innymi
nefrotoksyczności. Trwające badania nad modyfikacją struktury amfoterycyny mają na celu zmniejszenia
jej toksyczności, a jednym z rozwiązań jest kompleksowanie amfoterycyny jonami miedzi. Amfoterycyna
może modulować aktywność wielu szlaków sygnałowych, indukując m.in. proces apoptozy. Jedną
z ważnych grup białek regulujących apoptozę jest rodzina białek BCL-2. Należą do nich białka o działaniu
zarówno proapoptotycznym ( np. BAX, BAD, BID, BIK), jak i antyapoptotycznym (np. BCL-2 i BCL-XL). Są to
białka błonowe regulujące przepuszczalność błony mitochondrialnej. W odpowiedzi na indukcję apoptozy
białka proapoptotyczne ułatwiają tworzenie się porów w błonie mitochondrialnej, dzięki którym następuje
uwolnienie cytochromu c i innych czynników proapoptotycznych do cytozolu komórki. Proces ten mogą
hamować białka antyapoptotyczne.
Celem analizy była ocena aktywności transkrypcyjnej genów kodujących białka powiązane z rodziną białek
BCL-2 w komórkach nabłonkowych kanalika proksymalnego nerki pod wpływem amfoterycyny B oraz jej
pochodnych.
Badania przeprowadzono na ludzkich komórkach nabłonkowych kanalika proksymalnego nerki
(RPTEC), które traktowano amfoterycyną B (A), kompleksem amfoterycyny B z jonami miedzi (II) (AC) oraz
utlenioną jonami żelaza formą amfoterycyny B (AF). Całkowity RNA wyekstrahowano z wykorzystaniem
metody fenolowo-chloroformowej. Profile ekspresji genów wyznaczono stosując technikę mikromacierzy
oligonukleotydowych ( HG- U133A_2, Affymetrix ).
Analiza 37 transkryptów kodujących białka związane z rodziną białek BCL-2 wykazała znamienną
statystycznie zmianę ekspresji 7 transkryptów. Wśród genów różnicujących obecne były transkrypty
kodujące białka z rodziny BCL-2: BCL2, BCL2L1, MCL1oraz BNIP3. Ekspresja tych genów w komórkach
traktowanych czystą amfoterycyną nie uległa istotnej statystycznie zmianie w stosunku do grupy
kontrolnej, natomiast zmiany zaobserwowano przy zastosowaniu modyfikowanych form amfoterycyny.
Profil ekspresji genów w komórkach nabłonkowych kanalika proksymalnego nerki jest zależny
od zastosowanej pochodnej amfoterycyny, co może przemawiać za odmiennym mechanizmem
oddziaływania badanych pochodnych amfoterycyny na komórki.
Praca została wykonana z wykorzystaniem Infrastruktury PL-Grid i programu GeneSpring 12.6.1.
Badanie zostało sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki na podstawie decyzji numer : DEC2012/05/B/NZ1/00037