KONFERNECJA „(Nie)świadomość prawna Polaków”

KONFERNECJA
„(Nie)świadomość prawna Polaków”
7 marca 2016 r.
Warszawa, gmach Sądu Najwyższego
Program:
9.30 – 10.00 – Rejestracja gości
10.00 – 10.20 – Powitanie gości i wprowadzenie
Wojciech Bierwiczonek (Dyrektor Zarządzający Wydawnictwa C.H.Beck)
dr hab. Krystian Markiewicz (Redaktor naczelny Kwartalnika SSP „Iustitia”)
10.20 – 10.45 – Diagnoza świadomości prawnej Polaków 2016
dr Tomasz Baran (Prezes Ogólnopolskiego Panelu Badawczego „Ariadna”,
Uniwersytet Warszawski)
Przedstawione zostaną wyniki ogólnopolskiego badania, w którym sprawdzano wiedzę prawną dorosłych
Polaków oraz mierzono jak oceniają i na ile ufają kluczowym instytucjom publicznym reprezentującym m.in.
władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Pytano między innymi czy Polacy wiedzą, kto w Polsce
tworzy prawo, jaka jest znajomość podstawowych zagadnień prawnych, jaką pozycję na tle innych instytucji
publicznych posiada wymiar sprawiedliwości i jak kształtuje się poczucie sprawiedliwości w Polsce. W trakcie
wystąpienia omówiona zostanie kwestia wpływu świadomości prawnej na ocenę funkcjonowania i zaufania do
sądów powszechnych.
10.45 – 11.10 – Rozłam polityczny a autorytet sądów
dr hab. Norbert Maliszewski (Uniwersytet Warszawski)
11.10 – 11.35 – O potrzebie edukacji prawnej i jej wpływie na funkcjonowanie państwa,
gospodarki i życie społeczne
dr hab. Przemysław Polański (Wydawnictwo C.H.Beck)
11.35 – 12.15 – Projekt edukacji prawnej Oddziału Śląskiego SSP „Iustitia”
i „Apteczka prawna” jako odpowiedź sędziów na głód wiedzy prawnej
Marta Szczocarz-Krysiak (SSO w Katowicach, wiceprezes Śląskiego
Oddziału SSP „Iustitia”)
Tomasz Zawiślak (SSR we Wrocławiu, Prezes Wrocławskiego Oddziału SSP)
Edukacja prawna powinna wchodzić w zakres kształcenia ustawicznego każdego świadomego obywatela. Aby
była ona naprawdę skuteczna, powinna być przede wszystkim powszechna (zob. Dagmara Woźniakowska-Fajst,
Edukacja prawna - możliwości, szanse, bariery, INPRIS – Instytut Prawa i Społeczeństwa 2012).
Sędziowie od dawna angażowali się w akcje mające na celu poprawę świadomości prawnej społeczeństwa. Były
to jednak działania rozproszone, incydentalne, o niewielkim zakresie oddziaływania. Często polegały na
pojedynczych wizytach w szkołach i pogadankach z uczniami.
Kilka lat temu sędziowie związani z Oddziałem Śląskim SSP IUSTITIA postanowili to zmienić. Przystąpili do
realizacji długofalowego projektu „Edukacja prawna młodzieży”. Po jakimś czasie przyłączyły się do niego
kolejne Oddziały: we Wrocławiu, Poznaniu i Warszawie. W ten sposób doszło do powstania pierwszej
sędziowskiej platformy edukacyjnej obejmującej swoim zasięgiem znaczną część naszego kraju.
W ostatnim okresie działania edukacyjne rozszerzono na nauczycieli WOS. Przystąpiono do tworzenia lokalnych
sieci szkół ponadpodstawowych. Doszło też do podpisania pierwszego porozumienia o współpracy z gminą w
zakresie edukacji prawnej młodzieży oraz budowania autorytetu, a także pozytywnego wizerunku sądów i
sędziów.
Realizacja projektu mieści się w statutowych zadaniach Stowarzyszenia, do których należy urzeczywistnianie
zasad demokratycznego państwa prawnego, umacnianie niezależności sądów i niezawisłości sędziów oraz troska
o ich autorytet, dążenie do pełnej realizacji praw człowieka i wolności obywatelskich.
O projekcie „Apteczki prawnej”
„Apteczka prawna, czyli Lex bez łez” to napisany przystępnym językiem poradnik dla uczniów szkół
ponadgimnazjalnych poruszający zagadnienia z wielu dziedzin prawa uporządkowanych tematycznie w sposób
nawiązujący do stylu życia i potrzeb młodzieży (np. „W domu i w rodzinie”, „Jak zdobywać pieniądze”, „W
sieci”, „Na imprezie”, „Kiedy pojawią się kłopoty”). Apteczka zawiera podane w prosty, skondensowany sposób
informacje i porady poparte wieloma przykładami. Książka została opracowana w 2014 r. inicjatywy i pod
kierunkiem Oddziału Śląskiego SSP IUSTITIA, mając stanowić uzupełnienie i rozwinięcie prowadzonego przez
Oddział programu edukacji prawnej dla młodzieży. Publikacja jest wynikiem współpracy wielu środowisk
prawniczych (sędziów, Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, Polskiej Izby Ubezpieczeń,
Krajowej Izby Doradców Podatkowych, Krajowej Rady Notarialnej) i Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.
Honorowym patronatem objęła ją Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego prof. dr hab. Małgorzata Gersdorf.
Już kilka tysięcy egzemplarzy apteczki trafiło nieodpłatnie do rąk uczniów szkół w całej Polsce uczestniczących w
programie edukacyjnym. Wydanie II, zaktualizowane i uzupełnione w 2015 r., jest także dostępne w sprzedaży,
także w formie e-booka. Obecnie trwają prace nad aktualizacją i przygotowaniem kolejnej edycji.
Informacje o apteczce można znaleźć na stronie: https://www.facebook.com/apteczkaprawna
12.15 – 13.30 – Debata z udziałem zaproszonych gości
13.45 – 14.00 – Podsumowanie
14.00 – 15:00 – Lunch
Moderator konferencji: dr hab. Krystian Markiewicz
(Prezes Śląskiego Oddziału SSP Iustitia, Uniwersytet Śląski)