2.3 Próba udarności - dziewiecki.pr.radom.pl

2.3. Próba udarności
UT-H Radom
Instytut Mechaniki Stosowanej
i Energetyki
Laboratorium
Wytrzymałości Materiałów
instrukcja do ćwiczenia
2.3 Próba udarności
I) CEL ĆWICZENIA
Celem ćwiczenia jest poznanie metodyki badania udarności metodą
Charpy’ego oraz określenie własności udarowych materiału otrzymanych do
zbadania próbek.
II) OBOWIĄZUJĄCY ZAKRES WIADOMOŚCI
Definicja udarności, sposób jej wyznaczania, rodzaje próbek do badania
udarności, wpływ szybkości odkształceń próbki i innych czynników na
własności mechaniczne stali, charakterystyczne rodzaje przełomów próbek.
III) LITERATURA
1) Dziewiecki K., Misiak J.: Ćwiczenia laboratoryjne z wytrzymałości materiałów, Wyd. WSI Radom 1996, ćwiczenie 2.3 „Próba udarności”
2) PN-EN 10045-1 Metale. Próba udarności sposobem Charpy’ego.
Metoda badania
IV) STANOWISKO DO BADAŃ
Badanie udarności przeprowadzane jest na młocie wahadłowym typu
Charpy’ego. Rys.1 przedstawia młot o energii początkowej 50J. Na podstawie 1 zamocowane jest wahadło 2 mogące obracać się wokół nieruchomej
osi 3. Próbka 4 ułożona jest symetrycznie na podporach. Na osi obrotu
wahadła znajduje się wskazówka, mogąca obracać się z niewielkim oporem
- 1/3 -
2.3. Próba udarności
na tle nieruchomej skali 5. Wychylone do początkowego położenia I
wahadło zostaje zwolnione z zaczepu, uderza w próbkę łamiąc ją i
przyjmuje chwilowo skrajne położenie II zarejestrowane przez popchniętą
wskazówkę. Na skali odczytujemy wartość energii pochłoniętej przez
zniszczoną próbkę.
Rys.1. Młot wahadłowy Charpy’ego. Próbka do badania udarności
V) PRZEBIEG ĆWICZENIA
UWAGA: Próbę udarności wolno przeprowadzać wyłącznie pod
bezpośrednim nadzorem pracownika Laboratorium
1) Zmierzyć otrzymane do badania próbki w płaszczyźnie symetrii karbu z
dokładnością 0.1mm, wyniki pomiaru (szerokość b, wysokość h w miejscu karbu) zanotować w tabeli protokołu.
- 2/3 -
2.3. Próba udarności
2) Umieścić próbkę na podporach młota. W celu właściwego jej ustawienia
posłużyć się szablonem do ustawiania próbek. Zwrócić uwagę, aby karb
próbki usytuowany był po stronie przeciwnej w stosunku do punktu uderzenia.
3) Wychylić wahadło młota do początkowego położenia i utwierdzić w zaczepie, wskazówkę ustawić w dolnym położeniu.
4) Zachowując szczególne środki ostrożności zwolnić zaczep.
5) Po wyhamowaniu wahadła odczytać wartość pracy uderzenia K (energii
pochłoniętej przez próbkę). Wynik zanotować w tabeli protokołu z
dokładnością 0.1J, gdy K10J lub 1J, gdy K>10J. Dokonać oględzin
przełomu, wnioski zanotować w tabeli. W przypadku gdyby próbka nie
została złamana, lub przełom był niewłaściwy zastosować się do
wytycznych podanych przez normę.
6) Czynności wymienione w punktach 1)-5) powtórzyć dla pozostałych
próbek.
7) Przywrócić stanowisko pomiarowe do pierwotnego stanu.
8) Wykonać sprawozdanie z ćwiczenia.
- 3/3 -