fizykoterapia_NS_rok.. - Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku

Transkrypt

fizykoterapia_NS_rok.. - Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
Program przedmiotu Fizykoterapia w semestrze II
(pierwszy semestr nauczania przedmiotu)
Studia niestacjonarne
Program został opracowany w oparciu o Standardy Kształcenia na kierunku Fizjoterapia,
studia pierwszego stopnia (licencjackie), z dnia 12.07.2007 r.
Ponadto konsultowano następujące dokumenty:
Standards of Proficiency. Physiotherapists. Health Professions Council, London 2003.
Chipchase LS, Williams, MT, Robertson VJ (2005). A survey of electrophysical agents’
curricula in entry-level physiotherapy programs in Australia and New Zealand. New Zealand
Journal of Physiotherapy 33(2) 34-48.
Lake Area (USA) Technical Institute Physical Therapist Assistant Syllabus.
Wymiar godzin:
wykłady: 18 godzin
ćwiczenia w duŜych grupach: 15 godzin
ćwiczenia w małych grupach: 17 godzin,
praca własna: 2 godziny
Cele kształcenia:
zdobycie wiedzy dotyczącej podstaw teoretycznych fizykoterapii, reakcji
fizjologicznych na bodźce fizykalne, zastosowań diagnostycznych, terapeutycznych
i profilaktycznych medycyny fizykalnej, a takŜe rodzajów i przeznaczenia aparatury
fizykoterapeutycznej;
opanowanie umiejętności wykonywania zabiegów fizykoterapeutycznych, znajomość
ich metodyki i parametrów, a takŜe zastosowania w kompleksowej fizjoterapii;
Wiedza z zakresu przedmiotów podstawowych, wymagana przed przystąpieniem do
zajęć:
pojęcia podstawowe z zakresu fizjologii: homeostaza, regulacja funkcji organizmu,
płyny ustrojowe, pobudliwość i pobudzenie,
podstawy fizjologii mięśni, układu nerwowego i krąŜeniowego,
budowa i funkcja skóry,
podstawowe zagadnienia termoregulacji.
Zagadnienia te, i ich znaczenie w fizykoterapii, będą przybliŜane w trakcie realizacji
przedmiotu.
Prowadzący:
Wykłady:
dr Maciej Płaszewski: [email protected]
Ćwiczenia:
mgr Katarzyna Kusy: [email protected], mgr Bogdan Brzęk, dr Maciej Płaszewski
© Maciej Płaszewski
Strona 1 z 9
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
Treści wykładów:
1. Wprowadzenie do przedmiotu. Terminologia. Pojęcia: czynnik fizykalny, działanie
bodźcowe, odczyn, homeostaza, adaptacja. Czynniki determinujące reakcję na
bodziec. Ogólne zasady dawkowania zabiegów fizykalnych.
2. Rola skóry i receptorów w odbiorze bodźców fizykalnych. Działanie czynników
termicznych a procesy termoregulacji. Mechanizmy fizjologiczne skurczu mięśnia i
kontroli napięcia mięśniowego a działanie czynników fizykalnych.
3. Ciepło terapeutyczne. Zabiegi miejscowe – rodzaje, działanie biologiczne,
zastosowanie terapeutyczne, zagroŜenia i przeciwwskazania. Zabiegi ogólne – rodzaje,
działanie biologiczne, zastosowanie terapeutyczne, zagroŜenia i przeciwwskazania.
Kąpiel w saunie.
4. Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości – efekty termiczne i nietermiczne.
Odmiany diatermii, specyfika zastosowania i metodyki zabiegów. Diatermia
ultradźwiękowa.
5. Krioterapia i kriostymulacja – metody miejscowego i ogólnoustrojowego stosowania
zimna terapeutycznego: działanie biologiczne, zastosowania, zagroŜenia.
Kriostymulacja ogólnoustrojowa.
6. Promieniowanie elektromagnetyczne. Działanie biologiczne promieniowania
podczerwonego i światła widzialnego oraz promieniowania ultrafioletowego. Sztuczne
promienniki i helioterapia.
7. Biostymulacja laserowa. Podstawy fizyczne, mechanizmy fizjologiczne, zastosowanie
terapeutyczne, zagroŜenia i przeciwwskazania. Ograniczenia i aktualny stan rozwoju
laseroterapii.
8. Ultrasonoterapia. Podstawy fizyczne, specyfika oddziaływań termicznych i
nietermicznych fali ultradźwiękowej, parametry techniczne i terapeutyczne.
Zastosowania i ograniczenia metody. Fonoforeza jako metoda wspomagania
przezskórnego wprowadzania leków.
9. Pola magnetyczne niskiej częstotliwości. Specyfika magnetoterapii i
magnetostymulacji. Zastosowanie, zasady BHP, przeciwwskazania. Rodzaje urządzeń
i ich parametry. Metodyka zabiegów, zasady dawkowania, specyfika parametrów
magnetoterapii i magnetostymulacji. Obsługa aparatów i wykonywanie zabiegów.
© Maciej Płaszewski
Strona 2 z 9
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
Treści ćwiczeń w duŜych grupach (D):
D 1:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Wpływ ciepła o charakterze ogólnym na organizm
2. Mechanizm termoregulacji i sposoby wymiany ciepła
3. Rodzaje zabiegów ciepłoleczniczych ogólnych, metodyka ich wykonania
Problematyka:
Zabiegi cieplne ogólne. Rodzaje, sposób wykonania, wskazania, przeciwwskazania,
zagroŜenia.
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Znajomość metodyki i umiejętność doboru zabiegów ciepłoleczniczych ogólnych z
uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań
D 2:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Wpływ ciepła o charakterze ogólnym na organizm
2. Mechanizm termoregulacji i sposoby wymiany ciepła
3. Działanie bodźcowe kąpieli w saunie
Problematyka:
Kąpiel w saunie – działanie biologiczne, zastosowanie, metodyka, odmiany.
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Znajomość metodyki, wskazań i przeciwwskazań oraz zagroŜeń, umiejętność
udzielenia instruktaŜu pacjentowi korzystającemu z zabiegu sauny.
D 3:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Wpływ zimna o charakterze miejscowym i ogólnym na organizm
2. Mechanizm termoregulacji
3. Rodzaje zabiegów zimnoleczniczych miejscowych, metodyka ich wykonania
i zastosowanie
Problematyka:
1. Zimno terapeutyczne: krioterapia, kriostymulacja, schładzanie. Zabiegi miejscowe –
zastosowania, ograniczenia, dobór metody w zaleŜności od wskazań.
© Maciej Płaszewski
Strona 3 z 9
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
2. Ciepło a zimno terapeutyczne.
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Opisać rodzaje zabiegów zimnoleczniczych miejscowych, metodykę i technikę ich
wykonania
Opisać sposób wykonania zabiegów schładzania, krioterapii i kriostymulacji
miejscowej
z uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań
Porównać zabiegi termoterapii pod kątem ich działania biologicznego i zastosowania
D 4:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Wpływ zimna o charakterze miejscowym i ogólnym na organizm
2. Mechanizm termoregulacji
3. Rodzaje zabiegów zimnoleczniczych miejscowych i ogólnych, metodyka ich
wykonania i zastosowanie
Problematyka:
1. Zimno terapeutyczne: krioterapia, kriostymulacja, schładzanie. Zabiegi ogólne –
zastosowania, ograniczenia, dobór metody w zaleŜności od wskazań.
2. Ciepło a zimno terapeutyczne.
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Opisać rodzaje zabiegów zimnoleczniczych ogólnych, metodykę i technikę ich
wykonania
Opisać sposób wykonania zabiegów schładzania, krioterapii i kriostymulacji ogólnej z
uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań
Porównać zabiegi termoterapii pod kątem ich działania biologicznego i zastosowania
D 5:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Działanie biologiczne ciepła endogennego
2. Rodzaje diatermii, metodyka ich wykonania i zastosowanie
Problematyka:
1. Ciepło endogenne. Rodzaje diatermii i ich zastosowanie. Aparatura. Wskazania,
przeciwwskazania, zagroŜenia i środki bezpieczeństwa.
2. Technika i metodyka zabiegów.
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Opisać i wyjaśnić rodzaje diatermii pod kątem efektu termicznego i zastosowania
© Maciej Płaszewski
Strona 4 z 9
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
Opisać sposób wykonania wykonania zabiegu diatermii w poszczególnych
jednostkach chorobowych
Przedstawienić zagroŜenia wynikające z wykonania zabiegu diatermii
D 6:
Wymagana znajomość zagadnień:
1.
2.
3.
4.
Charakterystyka widma promieniowania elektromagnetycznego
Działanie biologiczne promieniowania podczerwonego i światła widzialnego
Działanie biologiczne UVA, UVB i UVC
Promieniowanie słoneczne – skład, działanie biologiczne.
Problematyka:
1. Zabiegi z wykorzystaniem promieniowania podczerwonego i światła widzialnego
2. Zabiegi z wykorzystaniem promieniowania ultrafioletowego – zasady bezpieczeństwa
i higieny naświetlań, zagroŜenia. Rodzaje sztucznych promienników, ich działanie i
wykorzystanie. Metodyka naświetlań miejscowych i ogólnych promieniowaniem UV.
Zasady dawkowania. Zastosowanie diagnostyczne UVA i UVB. Dozymetria wykonywanie próby rumieniowej.
3. Wykorzystanie promieniowania naturalnego – helioterapia.
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Znajomość metodyki naświetlań i zasad dawkowania promieniowania podczerwonego
i światła widzialnego
Umiejętność wykonywania próby rumieniowej (dozymetria) i interpretacji
ich wyników
Umiejętność wykonywania i planowania naświetlań miejscowych i ogólnych
promieniowaniem UVA i UVB
Umiejętność udzielenia instruktaŜu pacjentom korzystającym z zabiegu helioterapii
D 7:
Wymagana znajomość zagadnień:
Znajomość zagadnień dotyczących z zakresu wykładu na temat laseroterapii
niskoenergetycznej
Problematyka:
1. Laseroterapia – aparatura, obsługa, parametry, zasady bezpieczeństwa naświetlań,
dostosowanie pomieszczeń. .
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Opisać i wyjaśnić parametry i zastosowanie, a takŜe zagroŜenia i środki ostroŜności
podczas zabiegu naświetlania promieniowaniem laserowym
© Maciej Płaszewski
Strona 5 z 9
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
Treści ćwiczeń w małych grupach (M):
M 1:
M 2:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Budowa i funkcja skóry
2. Pojęcia podstawowe z zakresu fizjologii: homeostaza, regulacja funkcji organizmu,
płyny ustrojowe, pobudliwość, pobudzenie
Problematyka:
1. Organizacja zajęć, regulamin pracowni fizykoterapii, zasady oceniania. WyposaŜenie
gabinetu fizykoterapii, zasady BHP.
2. Rodzaje czynników i odczynów fizykalnych. Działanie czynników termicznych,
mechanicznych, elektrycznych i czynnika fotochemicznego. ZagroŜenia i zasady BHP
3. Rola skóry i receptorów w odbiorze bodźców fizykalnych
4. Mechanizm termoregulacji i sposoby wymiany ciepła
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Opisać i wyjaśnić rodzaje czynników i odczynów fizykalnych
Przedstawić ogólne zasady dawkowania zabiegów fizykalnych
Przedstawić zagroŜenia i zasady BHP podczas poszczególnych zabiegów fizykalnych
w pracy z pacjentem
M 3;
M 4:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Wpływ ciepła o charakterze miejscowym na poszczególne części ciała
2. Rodzaje zabiegów ciepłoleczniczych miejscowych i metodyka ich wykonania
3. Działanie biologiczne promieniowania podczerwonego i jego zastosowanie
Problematyka:
1. Ciepło terapeutyczne suche i wilgotne. Rodzaje, metodyka i technika wykonywania
zabiegów miejscowych.
2. Naświetlania promieniowaniem podczerwonym i światłem widzialnym. Technika,
metodyka, zagroŜenia.
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Opisać rodzaje zabiegów ciepłoleczniczych miejscowych, metodykę i technikę ich
wykonania
Umiejętność wykonania przykładowych zabiegów ciepłoleczniczych miejscowych z
uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań
© Maciej Płaszewski
Strona 6 z 9
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
Umiejętność wykonania zabiegu z wykorzystaniem promieniowania podczerwonego
w poszczególnych jednostkach chorobowych
M 5:
M 6:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Właściwości fal mechanicznych i ultradźwięków (znajomość zagadnień z zakresu
wykładu na temat ultrasonoterapii)
2. Rodzaje parametrów ultradźwięków, ich dawkowanie, metodyka wykonania zabiegu
3. Znajomość zagadnień z zakresu wykładu na temat laseroterapii niskoenergetycznej
Problematyka:
1. Terapia ultradźwiękowa. Aparatura, zasady obsługi i bezpieczeństwa. Wskazania i
przeciwwskazania. Działanie termiczne i atermiczne – dobór parametrów i sprzętu,
dawkowanie i sposoby przeprowadzania zabiegów.
2. Wspomaganie przezskórnego wprowadzania leków – fonoforeza. Rodzaje leków,
sposób wykonania zabiegu i doboru parametrów. ZagroŜenia i środki bezpieczeństwa.
3. Laseroterapia – technika i metodyka naświetlań, sposoby ustalania dawki
terapeutycznej, zasady dawkowania, wskazana i przeciwwskazania
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
Umiejętność wykonania zabiegu ultrasonoterapii z uwzględnieniem wskazań i
przeciwwskazań
Umiejętność doboru parametrów technicznych i terapeutycznych oraz
przeprowadzania zabiegów jonoforezy
Laseroterapia – umiejętność obsługi aparatury i doboru dawki terapeutycznej
M 7:
M 8:
Wymagana znajomość zagadnień:
1. Znajomość zagadnień z zakresu wykładu na temat laseroterapii niskoenergetycznej
2. Znajomość zagadnień z zakresu wykładu na temat magnetoterapii i magnetostymulacji
Problematyka:
1. Wykonywanie naświetlań promieniowaniem laserowym niskiej mocy według wskazań
terapeutycznych
2. Pola magnetyczne niskiej częstotliwości. Zastosowanie, zasady BHP,
przeciwwskazania. Rodzaje urządzeń i ich parametry.
3. Metodyka zabiegów, zasady dawkowania, specyfika parametrów magnetoterapii i
magnetostymulacji. Obsługa aparatów i wykonywanie zabiegów.
Uzyskane umiejętności – student potrafi:
© Maciej Płaszewski
Strona 7 z 9
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
Wykonywać zabiegi naświetlania promieniowaniem laserowym w poszczególnych
jednostkach chorobowych
Opisać i wyjaśnić parametry i zastosowanie, a takŜe zagroŜenia i środki ostroŜności
dotyczące urządzeń słuŜących do magnetoterapii i do magnetostymulacji
Wykonywać zabiegi magnetoterapii i magnetostymulacji
M 9: zajęcia zaliczeniowe
Przedmiot kończy się egzaminem po III semestrze.
Warunkiem zaliczenia udziału w ćwiczeniach i pracy własnej jest przygotowanie
merytoryczne i aktywny udział w poszczególnych zajęciach. Przewiduje się testy
sprawdzające przygotowanie do poszczególnych zajęć. Obowiązuje 4-stopniowa skala ocen
(2 – nzal, 3, 4, 5).
Zaliczenie ćwiczeń jest obowiązkowe.
Tematy i źródła (artykuły w czasopismach naukowych, rozdziały podręczników, Internet)
podawane będą na bieŜąco. Dopuszczalna jest jedna losowa nieobecność w semestrze.
Literatura1:
Podręczniki i monografie:
A. Obowiązkowe:
− Straburzyńska – Lupa A., Straburzyński G. Podstawy fizjoterapii. Warszawa 2003
(ewentualnie: Straburzyński G., Straburzyńska – Lupa A. Medycyna fizykalna.
Warszawa 2000).
− Kahn J. Elektroterapia. Zasady i zastosowanie. Warszawa 1996, 2002,
− Mika T. Fizykoterapia. Warszawa 1993 i kolejne wydania.
B. Uzupełniające (zalecane):
− Alkiewicz J. (red.). Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego.
Wrocław 1995,
− DomŜała T. (red.). Ból. Warszawa 1996,
− Franek A. (red.) Nowoczesna elektroterapia. Katowice 2001
− Geremek K., Dec L. Zmęczenie i regeneracja sił. Odnowa biologiczna. AWF
Katowice 2000,
− Górski J. (red.). Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. Warszawa 2001,
− Janaczek Z. (red.). Przewodnik do ćwiczeń z fizykoterapii. Cz. 1, 2. Warszawa 1998.
− Jethon Z. Fizjologiczne podstawy odnowy biologicznej w sporcie. Warszawa 1987,
− Łazowski J. Podstawy fizykoterapii. Wrocław 2002,
− Nowotny J. Podstawy fizjoterapii. Kraków 2004
− Orzech J. Rozwój koncepcji, technik i metod fizjoterapii. Tarnów 2001,
− Sieroń A. (red.). Zastosowanie zimna w medycynie. Bielsko-Biała 2003,
1
Wszystkie wymienione tytuły dostępne są w zbiorach biblioteki WyŜszej Szkoły Administracji
© Maciej Płaszewski
Strona 8 z 9
Wydział Fizjoterapii WyŜszej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej; rok akademicki 2007/2008
− Sieroń A. (red.) Zastosowanie pól magnetycznych w medycynie. Bielsko-Biała 2000
− Socha S. (red.) Medycyna fizykalna. Warszawa 2001,
− Straburzyński G. Księga przyrodolecznictwa. Warszawa 1997.
Czasopisma naukowe:
− Rehabilitacja Medyczna
− Fizjoterapia Polska
− Fizjoterapia
− Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja
− Ból
− Medycyna Sportowa
− Medicina Sportiva, Medicina Sportiva Practica
− Postępy Rehabilitacji
− Medycyna Manualna
© Maciej Płaszewski
Strona 9 z 9