Mediator - niezastąpiona pomoc w pracy

Mediator – niezastąpiona pomoc w pracy
Historia życia każdego człowieka to pewien łańcuch wydarzeń wśród których ogniwa
pozytywne przeplatają się z tymi negatywnymi. Oczywiście ich ocenę, a następnie
uszeregowanie do poszczególnych kategorii najczęściej pozostawia się samemu
zainteresowanemu. To on, oceniając wszystkie następstwa zaistniałego wydarzenia określa je
jako pozytywne bądź negatywne w swoim życiu. Nie ulega wątpliwości, iż takim wspólnym
mianownikiem – ogniwem tworzącym historię każdego z Nas są towarzyszące człowiekowi
konflikty. Raz oceniane pozytywnie, innym razem negatywnie. Są one bowiem integralną
częścią ludzkiego życia, a co więcej, występują one we wszystkich jego płaszczyznach.
Konflikty nieustannie towarzyszą człowiekowi w relacjach międzyludzkich, zwłaszcza kiedy
mówimy o relacjach związanych z zatrudnieniem i wykonywaniem obowiązków
pracowniczych.
Jednym z głośniejszych konfliktów z jakimi mamy obecnie do czynienia w kraju jest z
pewnością konflikt pomiędzy zarządami spółek węglowych, a reprezentującymi interesy
pracowników organizacjami związkowymi. Każda ze stron pozostających ze sobą we
wzajemnych relacjach postrzega swoje cele jako sprzeczne. Jego uczestnicy stali się
nieprzejednani, niezdolni do uznania innej niż własna opcja, angażując się przy tym
niezwykle emocjonalnie, a zarazem reagując przy tym szczególnie ostro na poszczególne
zachowania i kroki drugiej strony.
Z jednej strony mamy bowiem zarządy spółek węglowych, które dążąc do uniknięcia
upadłości swoich firm, a zarazem ratowania całego sektora związanego z wydobyciem węgla
kamiennego opracowują różnego rodzaju programy naprawcze zmierzające do
restrukturyzacji kopalń kosztem bezpośrednich interesów zatrudnionych pracowników. Po
przeciwnej stronie mamy zaś organizacje związkowe reprezentujące interesy pracowników.
Warto zaznaczyć, iż nie chodzi tu wyłącznie o interesy rozumiane jako utrzymanie stanowisk
pracy dla wielu tysięcy zatrudnionych górników, czy sygnalizowanie niezadowolenia ze
sposobu zarządzania spółkami, które obecnie generują wyłącznie straty, lecz również o
zachowanie całego szeregu przywilejów jakimi dysponują obecnie pracownicy zatrudnieni w
tym sektorze, począwszy od przysługujących im bezpłatnych biletów kolejowych na
urlopowe przejazdy, dodatkach na wyprawkę szkolną dla dzieci, deputatach węglowych lub
ich równowartości pieniężnej, aż po dodatkowe miesięczne wynagrodzenie za pracę.
Nie ulega wątpliwości, iż powyższy konflikt już wywołał negatywne skutki w zakresie
funkcjonowania takich organizacji jak spółki węglowe, a brak właściwego rozwiązania
doprowadził nie tylko do jego eskalacji i powstania zjawisk patologicznych, takich jak:
blokowanie wjazdów do ich siedzib, głośne pikiety z wykorzystaniem syren, transparentów,
czy nawet groźby użycia przemocy wobec zarządzających, ale również spowodował utratę
zaufania pracowników wobec osób zarządzających.
Wydaje się, że w świetle zaistniałych okoliczności jedną z najlepszych metod, która
może doprowadzić do rozwiązania zaistniałego konfliktu jest interwencja niezależnej osoby
mediatora, który poprzez umiejętne przeprowadzenie postępowania mediacyjnego nie tylko
doprowadzi do sytuacji, w której strony konfliktu ponownie zasiądą do wspólnych rozmów,
ale również umożliwi stronom zaangażowanym w konflikt wzajemne wysłuchanie się i
zrozumienie stanowisk, a co najważniejsze doprowadzi do wypracowania przez strony
akceptowalnych rozwiązań.
Przedstawiona wyżej sytuacja wskazuje, iż konflikty rodzą się wszędzie tam gdzie
stykają się relacje międzyludzkie, gdzie zagrożony jest interes pracownika. Mogą one
przybierać postać mega-konfliktów jak w przypadku spółek węglowych oraz zatrudnionych
górników, jak również postać mini-konfliktów obejmujących swoim zakresem najczęściej
niewielką liczbę osób zatrudnionych w danej organizacji czy zakładzie. Konflikty między
poszczególnymi pracownikami, zespołami pracowników, a nawet wydziałami to ból głowy
zarządzających organizacjami, zakładami pracy, przedsiębiorstwami zatrudniającymi
pracowników. Nie ulega wątpliwości, iż różnice zdań i poglądów wewnątrz takich organizacji
istnieją od zawsze i nic nie wskazuje na to, że w przyszłości ulegnie to zmianie. To z kolei
powoduje, iż stworzenie przez zarządzających odpowiedniego klimatu współpracy, czy zasad
wewnętrznego funkcjonowania, pozwala jedynie zminimalizować występowanie konfliktów.
Co jednak w przypadku, gdy konflikt już istnieje, a jest on na tyle poważny, iż strony nie są w
stanie samodzielnie wyjaśnić występujących pomiędzy nimi animozji.
Tym, co wyróżnia dobrego menadżera, zarządcę, kierownika, czy szefa, jest nie tylko
umiejętność odnalezienia przyczyn zaistniałego konfliktu, ale również właściwe zastosowanie
narzędzi, jakimi dysponuje w celu rozwiązania takiego konfliktu.
Nie ulega wątpliwości, iż nieodłącznym elementem towarzyszącym powstałemu
konfliktowi pomiędzy pracownikami, grupami pracowników, a nawet całymi wydziałami są
negatywne emocje, które bardzo często przysłaniają pozytywne intencje stron konfliktu, a
także ich motywację do osiągnięcia wspólnego porozumienia. Co więcej, negatywne emocje
to pierwsza podstawowa przeszkoda uniemożliwiająca otwarcie się skonfliktowanych stron na
wzajemny dialog oraz wysłuchanie swoich stanowisk, czy też przedstawienie istniejących
uprzedzeń. Dlatego spośród wielu metod rozwiązywania konfliktów wewnątrz organizacji,
zakładów pracy, czy przedsiębiorstw, na szczególną uwagę zasługuje mediacja.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż ta metoda rozwiązywania konfliktów,
poprzez interwencję niezależnej osoby jaką jest mediator stwarza ogromną szansę, aby strony
konfliktu na spokojnie dokonały oceny istniejącego sporu i zrozumiały swoje stanowisko. W
następstwie procesu mediacji, strony konfliktu czują się wysłuchane. Dzięki mediatorowi
uzyskują pomoc, tak by samodzielnie mogły skupić się na wypracowaniu akceptowalnego
rozwiązania, a to z kolei buduje wewnętrzne poczucie „wygranej” - wygranej dla każdej ze
stron konfliktu.
Umiejętnie przeprowadzony proces mediacji to narzędzie w rękach menadżerów,
zarządców, czy kierowników pozwalające nie tylko na osiągnięcie zasadniczego celu jakim
jest rozwiązanie zaistniałego konfliktu. Często umiejętność wzajemnego wysłuchania się
przez skonfliktowane strony, empatyczna ocena przedstawionego stanowisko prowadzi do
zacieśnienia więzi koleżeńskich pomiędzy skłóconymi stronami. Mediacja pozwala również
na szeroki rozwój w zakresie form komunikowania się pomiędzy pracownikami, co w
przyszłości może okazać się kluczowe w procesie unikania nowych konfliktów.
Szybkość procesu mediacyjnego, jako metody rozwiązywania konfliktów ma
szczególne znaczenie w aspekcie rozładowywania negatywnych napięć emocjonalnych
pomiędzy skonfliktowanymi stronami. Niewątpliwie negatywne emocje wśród pracowników
ograniczają bowiem efektywność ich pracy, co może obniżyć wydajność produkcyjną
przedsiębiorstwa.
Widząc zatem symptomy konfliktu warto sięgać po środki i metody służące do ich
rozwiązywania. Warto „sięgnąć” po mediację, która jest metodą pozwalającą na skuteczne
wypracowanie rozwiązania, przynoszącego „owoce” również w przyszłości.
Konflikt pozostawiony bez rozwiązania może ulec dalszej eskalacji, co z kolei
negatywnie wpłynie nie tylko na efektywność pracy załogi, ale również na panującą wśród
niej atmosferę, wzrost napięć emocjonalnych oraz utratę wzajemnego zaufania, jak ma to
miejsce w przypadku konfliktu między spółkami węglowymi, a związkami zawodowymi
reprezentującymi interesy górników, czego z pewnością każdy zarządzający pragnie uniknąć.