koniec
Transkrypt
koniec
Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Dariusz Wardowski dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 1/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Konstruktory w Javie Konstruktory definiują początkowy stan obiektów. W języku Java również możliwe jest przeładowanie konstruktorów. Poniżej przedstawiono przykłady: GregorianCalendar dataDzisiejsza = new GregorianCalendar(); GregorianCalendar data = new GregorianCalendar(2010, Calendar.NOVEMBER, 28); Gdy w konstruktorze nie ma zainicjalizowanych wartości składowych klasy, wówczas zostają im nadane wartości domyślne (w C++ ten mechanizm nie występuje!): -Dla liczb – wartośd zero -Dla wartości logicznych – false -Dla referencji – null W przypadku, gdy klasa nie posiada zdefiniowanych konstruktorów, definiowany jest konstruktor domyślny, który nadaje wszystkim zmiennym składowym wartości domyślne. W Javie możliwa jest bezpośrednia inicjalizacja pól składowych klasy (Uwaga w C++ nie!) class Przykladowa { String skladowa = „wartosc domyslna”; } dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 2/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Konstruktory w Javie c.d. W definicji konstruktora możliwe jest wywołanie innego konstruktora tej samej klasy. Patrz przykład poniżej. class Prostokat { private int a; private int b; public Prostokat(int _a, int _b) { a = _a; b = _b; } public Prostokat(int x) { this(x,x); } } Gdy tworzony jest obiekt Prostokat p = new Prostokat(10), wówczas konstruktor Prostokat(int) wywołuje konstruktor Prostokat(int,int). Użycie w konstruktorze składni this(…), w celu wywołania innego konstruktora, musi wystąpid jako pierwsze polecenie tego konstruktora. (W C++ niemożliwe jest wywołanie jednego konstruktora przez drugi). dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 3/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Bloki inicjalizacji w Javie W języku Java istnieje jeszcze inny mechanizm nadawania zmiennym składowych klasy początkowych wartości za pomocą tzw. bloków inicjalizacji. Instrukcje zawarte w takich blokach wykonywane są za każdym razem, gdy tworzony jest obiekt. class Prostokat { private int a; private int b; public Prostokat(int _a, int _b) { a = _a; b = _b; } public Prostokat(int x) { this(x,x); } { a = 10; b = 20; } } Bloków inicjalizacji można użyd np. do inicjalizacji pola statycznego (tzn. pole wspólne dla wszystkich obiektów tej samej klasy). dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 4/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Niszczenie obiektów w Javie Język Java obsługuje automatyczne usuwanie pamięci przy pomocy tzw. garbage collector. Język Java nie obsługuje destruktorów. Do każdej klasy można dodad metodę finalize, która zostanie wywołana przed zniszczeniem obiektu, jest to metoda zanegowana (deprecated). public class A { private int x; public A(int x) { this.x = x; } public void finalize(int x) { System.out.println(„Zaraz obiekt zostanie zniszczony”); } public static void main(String[] args) { A a = new A(10); System.runFinalizersOnExit(true); } } dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 5/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania this Wszystkie funkcje składowe klasy posiadają wskaźnik this, który wskazuje na obiekt wywołujący. Zobacz przykłady poniżej. C++ java class A { private: int x; public class A { private int x; public A(int _x) { x = _x; } public: A(int _x) { x = _x; } A podwoj() { x *= 2; return *this; } A podwoj() { x *= 2; return this; } }; }; W C++ do zwrócenia samego obiektu użyjemy *this (operator wyłuskania), natomiast w języku Java this jest referencją obiektu. dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 6/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Zastosowanie klas do typów abstrakcyjnych Poniżej przedstawiono deklaracje klas, które realizują mechanizm do przechowywania danych, w których dane są zawsze dodawane lub usuwane ze szczytu stosu. class Element { private: int x; Element* next; public: Element(int _x); int getx(); Element* getnext(); void setnext(Element* n); class Stos { private: Element* top; public: Stos(); void push(Element& e); Element* pop(); }; }; Zastosowanie powyższych klas int main() { Stos s; Element e1(10); s.push(e1); Element e2(20); s.push(e2); Element e3(30); s.push(e3); while (Element* tmp = s.pop()) cout << tmp->get() << endl; return 0; } dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 7/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Przeciążanie operatorów (C++) Technika przeciążania operatorów to pomysł rozszerzenia przeciążania funkcji na operatory. Czyli standardowym operatorom z C++ można przypisad inne znaczenie. C++ udostępnia mechanizm przeciążania operatorów dla typów niestandardowych np. obiektów klasy. Dzięki przeciążaniu operatorów kod wygląda przejrzyście. Aby przeciążyd operator OP (OP oznacza dowolny operator np. +) należy użyd tzw. funkcji operatora postaci: operatorOP(argumenty) Załóżmy, że w klasie A zdefiniowano metodę operator+(), w ten sposób przeciążono operator dodawania, możliwe jest zatem dodanie dwóch obiektów klasy A. A A A c a = new A(); b = new A(); c; = a + b; dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 8/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Przeciążanie operatorów (C++) - przykład class Z { private: double Re, Im; public: Z(double _Re, double _Im) {Re = _Re; Im = _Im;} Z(){} Z operator+(Z & x); Z operator*(double n); }; Z Z::operator+(Z & x) { Z w; w.Re = Re + x.Re; w.Im = Im + x.Im; return w; } Z Z::operator*(double n) { Z w; w.Re = n*Re; w.Im = n*Im; return w; } int main() { Z x(1,2); Z y(-1,3); Z w1 = x + y; Z w2 = x*2; return 0; } //Z w2 = 2*x --źle dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 9/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Przeciążanie operatorów - ograniczenia • • • • • • Przynajmniej jeden z argumentów musi byd zdefiniowany przez użytkownika. Nie można przeciążyd operatora tak aby naruszał zasady składniowe stosowane podczas używania oryginalnego znaczenia operatora. Nie można zmienid priorytetu operatorów. Nie można tworzyd nowych symboli operatorów. Operatory =, (), [], -> można przeciążad wyłącznie w metodach klasy. Następujące operatory mogą byd przeciążone: + - * / % ^& | ~= *= ! = < > += -= /= >>= %= ^= &= \= << >> <<= ++ == != <= >= && || delete , ->* -> () [] new new[] delete[] dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 10/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Funkcje zaprzyjaźnione Funkcja zaprzyjaźniona z daną klasą ma takie same przywileje jak metoda tej klasy, w szczególności ma dostęp do pól prywatnych tej klasy. Prototyp funkcji zaprzyjaźnionej: friend typZwracany operatorOP(argumenty); W części implementacyjnej słowo friend pomijamy. class Z { … public: int main() { Z z1(1,2); … friend Z operator*(double n, Z & z); Z z2 = z1*2; Z z3 = 3*z1; //poprawnie }; return 0; Z operator*(double n, Z & z) { Z w; w.Re = z.Re * n; w.Im = z.Im * n; return w; } dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ } 11/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Przeciążenie operatora << W częsci deklaracyjnej klasy: friend void operator<<(ostream & os, const Z & z); Definicja: void operator<<(ostream & os, const Z & z) { os << z.Re << „+” << z.Im <<„I”; } Użycie opeatora << Z z1(2,3); cout << z1; Czy zadziała? Z z1(2,3); Z z2(3,4); cout << z1 << z2; dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 12/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Przeciążenie operatora << cd. W częsci deklaracyjnej klasy: friend ostream & operator<<(ostream & os, const Z & z); Definicja: ostream & operator<<(ostream & os, const Z & z) { os << z.Re << „+” << z.Im <<„I”; return os; } A teraz lepiej? Z z1(2,3); Z z2(3,4); cout << z1 << z2; dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 13/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Przeciążenie operatora unarnego Operator unarny, to operator, który wymaga tylko jednego argumentu (np. operator negacji). Poniżej przedstawiono przykład przeciążenia operatora -, który zwraca negację liczby zespolonej. Deklaracja: Z operator-() const; Definicja: Z Z::operator-() const { return Z(-Re, -Im); } dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 14/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Konwersja i rzutowanie typów (C++) Przykłady automatycznej konwersji między typami standardowymi: double x = 2; liczba 2 (int) konwertowana na typ double long y = 1; liczba 1 (int) konwertowana na typ long int z = 2.98; liczba 2.98 (double) konwertowana na typ int int p = ‘ ‘; znak ‘ ‘ (char) konwertowany na typ int int * q = 100; błąd konwersji int * q = (int *) 100; rzutowanie liczby 10 do wskaźnika do typu int. W C++ można tak zdefiniowad klasę spokrewnioną z typem podstawowym lub z inną klasą aby możliwe było wykonywanie konwersji między nimi. Przy czym należy określid czy konwersja ma byd automatyczna, czy poprzez rzutowanie typów. dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 15/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Konstruktor jako funkcja konwersji Konstruktory, które posiadają jeden argument mogą pełnid rolę funkcji konwersji, czyli mechanizmu, który przekształca wartośd argumentu na typ klasy. Zobacz przykład: class Z { private: double Re; double Im; public: Z(double _Re) {Re=_Re; Im = 0;} }; int main() { Z x = 10; //użycie konstruktora Z(double) do niejawnej konwersji liczby 10 na typ Z return 0; } Konstruktory, które posiadają więcej niż jeden argument nie mogą pełnid roli funkcji konwersji. dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 16/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania explicit Konstruktory, których definicje poprzedzone są słowem explicit, nie można wykorzystad do niejawnej konwersji typów. Jednakże nadal możliwa jest jawna konwersja za pomocą rzutowania class Z { private: double Re; double Im; public: explicit Z(double _Re) {Re=_Re; Im = 0;} //automatyczna konwersja nie jest możliwa }; int main() { Z x = 10; //błąd Z y = Z(10); //działa, jawna konwersja return 0; } dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 17/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Funkcje konwersji Funkcje konwersji to niestandardowe rzutowania typów, których można używad tak samo jak zwykłych operacji rzutowania. Np.: Z z(-1.2,0); double x = double(z); jawna konwersja double x = z; niejawna konwersja Aby możliwe było wykonanie powyższych konwersji należy utworzyd funkcję konwersji o następującej deklaracji: operator nazwaTypu(); nazwaTypu oznacza typ do jakiego ma zostad przekształcony obiekt. Warunki jakie musi spełniad funkcja konwersji: • funkcja konwersji jest metodą klasy • funkcja konwersji nie zwraca żadnego typu • funkcja konwersji nie posiada argumentów dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 18/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Przykład funkcji konwersji class Z { private: double Re; double Im; public: Z(double _Re) {Re=_Re; Im = 0;} Z(double _Re, double _Im) {Re=_Re; Im = _Im;} operator double() {return Re;} }; int main() { Z x(10); double a = x; // niejawna konwersja Z y(-1,2); double b = double(y); //jawna konwersja return 0; } Gdy w klasie zdefiniowane są dwie lub więcej funkcji konwersji, wówczas w celu uniknięcia niejednoznaczności używamy rzutowania. dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 19/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania Problem z konwersją class Z { private: double Re, Im; public: Z(double _Re) {Re=_Re; Im = 0;} Z(double _Re, double _Im) {Re=_Re; Im = _Im;} friend Z operator+(const Z & z, const Z & w) { return Z(z.Re + w.Re, z.Im + w.Im); } operator double() {return Re;} }; int main() { Z a, b; a = Z(1,2) + Z(-1,-2); b = Z(1,2) + 2; return 0; } Problem z niejednoznacznością w instrukcji Z(1,2) + 2. Z jednej strony liczba 2 zostaje skonwertowana na typ Z i zostaje wywołana funkcja operator+(double, double), z drugiej natomiast następuje konwersja Z(1,2) na 1 (double), czyli występuje double + int. dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej, WMiI UŁ 20/21 Programowanie obiektowe Języki i paradygmaty programowania KONIEC Dziękuję za uwagę dr Dariusz Wardowski, Katedra Analizy Nieliniowej 21/21