Melpomeno, weź chlubę, co z zasługi rośnie I

oraz Centrum Amarant na Jeżycach. Jednak
gościnnie teatr pojawia się w wielu innych
miejscach, m.in. w Teatrze Polskim, Piwnicy
Farnej, Collegium Maius UAM, Bibliotece
Raczyńskich, Wyższej Szkole Bankowej, Klubie
W Starym Kinie i Jeżyckim Centrum Kultury.
Muzykę do spektakli i scenografię, często
zupełnie bezinteresownie, tworzą przyjaciele
teatru. W „technicznych” przygotowaniach
przedstawień swój udział mają także aktorzy,
którzy wielokrotnie sami przygotowują kostiumy,
w których za chwilę wystąpią na scenie.
Idea castingu
Melpomeno, weź chlubę, co z zasługi rośnie
I delfickim wawrzynem wieńcz mi skroń radośnie
G
(Horacy, Oda III, 30. Przekład Lucjan Rydel)
dy idę przez winogradzkie osiedle
Chrobrego na umówione spotkanie
z jedną z założycielek Teatru mplusm,
powyższe słowa Horacego pobrzmiewają mi w uszach. Co spotka mnie w kulisie
sceny, co zobaczę i czego dowiem się dzisiaj
o jednym z wielu poznańskich teatrów, którego
działalność od szeregu lat utrwala swoją obecność w orszaku Melpomeny?
20
1(7)/2016
Studio Teatr Castingowy mplusm
Od jego początku, czyli od 2006 roku, funkcjonowało jako prywatna inicjatywa dwóch pasjonatek
sceny: Anny Szymczak i Anny Moniki Szymańskiej. Głównym założeniem teatru było umożliwienie realizacji aktorskich pasji wszystkim,
którzy tego pragną i są w tym kierunku uzdolnieni. Nie musiały to być osoby zawodowo związane ze sceną i posiadające aktorskie dyplomy.
Początkowo propozycja związania się z nowym
teatrem skierowana została do młodzieży. Taki
stan nie trwał jednak długo, ponieważ idea
otwartego teatru, która towarzyszyła początkom
nowej sceny, od roku 2008 stała się faktem,
wówczas studio otworzyło swoje podwoje także
dla osób dorosłych, w tym dla seniorów. Pomimo
różnic wieku dzielących aktorów teatru, a w zasadzie na przekór i dzięki nim, zaczęły powstawać
projekty w bardzo mocny sposób integrujące
zespół. Teatr zaczął się rozwijać i nie zamykał się
w jednej określonej konwencji. Stał się otwarty na
każdy rodzaj i formę ekspresji teatralnej.
Każdy nowy projekt stawał się wielkim wyzwaniem dla reżyserek i wykonawców oraz osób
w inny sposób związanych z Teatrem mplusm.
To miał być ciągły, otwarty nabór aktorów.
Dzięki temu co roku przybywało chętnych,
tworzyły się nowe grupy i napływała „świeża
krew” . Formuła castingowa okazała się też
wygodna dla aktorów, którzy nie musieli
wiązać się z teatrem na dłużej niż jedno przedstawienie. Obecnie stały zespół teatru liczy
ponad 30 osób, w wieku od pięciu do ponad
sześćdziesięciu lat. Dzięki różnorodności
wykonawców wszystko co jest przedstawiane
na scenie, staje się możliwe i bardziej autentyczne. Każdy aktor wnosi do teatru swój
własny bagaż historii, dzięki któremu otwiera
się na graną postać wykorzystując swoje
doświadczenie życiowe. Każdy kiedyś pojawił
się tu z jakiegoś powodu. Jedni po to, by choć
raz w życiu wystąpić na scenie, inni dla zdobywania doświadczenia scenicznego, ktoś dla
przełamywania swoich słabości i kompleksów,
dla poznawania nowych ciekawych ludzi, ale
też po prostu dla siebie samego.
Repertuar
Teatr zainaugurował swoją działalność sztuką
Shakespeare’a „Poskromienie złośnicy”. Sięgał
potem po takich autorów jak Fredro, Mrożek,
Witkacy, Molier, Kesserling, Zapolska, Schmitt
czy Czechow. Obok tekstów klasyków na
scenie wystawiane są także sztuki pisane dla
teatru przez osoby w nim występujące, a więc
teksty Katarzyny Wojtaszak, Anny Kapczyńskiej czy Anny Szymczak. Warto podkreślić, że
autorki – cały czas będąc związane z Teatrem
mplusm – tworzą i piszą dla profesjonalnych
scen w Polsce. Powodem, dla którego Teatr
utrzymuje tak różnorodny repertuar, jest
niechęć do tego, aby ograniczać się do jednej
formuły czy konwencji. Do dzisiaj możemy
oglądać, i klasyczne komedie, i spektakle pełne
czarnego humoru i absurdu, a także formy
łączące teatr fizyczny i spektakle uliczne.
Pojawiły się przedstawienia muzyczne, formy
abstrakcyjne oraz utwory z założenia układające się w seriale teatralne. Repertuar teatru
został także wzbogacony o spektakle dla dzieci.
Blaski i cienie niezależności
Dla ludzi tego teatru ważne jest to, że tam
można stworzyć wszystko, że można spełnić
i zrealizować swoje sceniczne i życiowe
marzenie. Jedynym ograniczeniem w działalności sceny są jak zwykle pieniądze. Teatr
nigdy nie był finansowany przez Miasto i nie
korzystał z dotacji. Od zawsze utrzymuje się
sam. Aby ułatwić swoją działalność, w 2014
roku ze współpracy Teatru i Instytutu Filologii Słowiańskiej UAM, powstała Fundacja
Tamitu. Od wielu lat Teatr i Instytut współtworzą Poznan Slavic Fest – Festiwal Kultury
Słowiańskiej pod patronatem UAM, realizując
na scenie teksty literatury słowiańskiej, takie
jak Underground Christo Bojczewa i Odejścia
Vaclava Havla, wcześniej Oświadczyny i Niedźwiedź Antoniego Czechowa. Ponadto teatr
angażuje się w coroczne edycje The September
Concert Poland. Przedstawienia Teatru mplusm
najczęściej są przygotowywane i wystawiane na
scenie Centrum Kultury Dąbrówka w Poznaniu
Ważną datą jest dla teatru rok 2015, ponieważ
od tego roku razem z Fundacją Amarant Studio
Teatr castingowy mplusm tworzy na mapie
Poznania nowe miejsce kulturalne, Centrum
Amarant na Jeżycach. Jest to jeden z najprężniej,
działających w tej formule, ośrodków kultury
istniejących w Poznaniu. Bardzo aktywnie
– i to już od początku swego istnienia – teatr
współpracuje z fundacjami, placówkami kulturalnymi i edukacyjnymi: Ośrodkiem dla Dzieci
Niesłyszących w Poznaniu, Domem Dziecka
w Szamotułach, Fundacją MAM MARZENIE,
Fundacją Rozwoju Kultury i Sportu FORTUS,
Fundacją L’Arche, Fundacją PRO-VITA,
Jeżyckim Centrum Kultury, Klubem W Starym
Kinie, Fundacją Dzieciom, Ośrodkiem dla
Bezdomnych i kilkoma innymi podmiotami.
Czytania
Wciąż rozwijająca się współpraca z Biblioteką Raczyńskich w Poznaniu zaowocowała
udziałem Teatru w Narodowych Czytaniach
Polskiej Literatury, podczas których – w krótkich formach scenicznych – artyści nawiązują
do dokonań poszczególnych pisarzy. Natomiast
w cyklicznych spotkaniach z dziećmi w ramach
Rodzinnego Czytania, aktorzy teatru czytają
małym słuchaczom i ich opiekunom utwory
zagranicznej literatury dziecięcej.
Nietrudno zauważyć, że ten Teatr stara się być
blisko ludzi, jest otwarty na nowe propozycje,
ale zawsze pozostaje wierny najważniejszej przyświecającej mu idei – bycia teatrem ludzi, a nie
tylko „dla ludzi”. Jak wskazują jego twórcy, tylko
wspólne działanie, bycie jednością w wielości,
wzajemne zrozumienie, rodzące się przyjaźnie
i poczucie jedności daje mu siłę, by działać
i tworzyć. To już nie jest tylko grupa teatralnych
pasjonatów, to grupa przyjaciół, którzy często
nazywają siebie rodziną.
Tekst i zdjęcia: Tadeusz Sławomir Lisiecki
Na podstawie rozmowy przeprowadzonej
z Anną Szymczak, szefową Teatru mplusm
1(7)/2016
21
Z fyrtla M elpomeny
Z fyrtla M elpomeny
Artystyczne kooperacje