Literatura przedmiotu głównego - Akademia Muzyczna im. Karola

Literatura przedmiotu głównego: skrzypce
Kod przedmiotu I2-23, 2-letnie studia niestacjonarne II st.
Kierunek
Instrumentalistyka
Specjalność
Skrzypce
Typ przedmiotu
Kierunkowy
Wymagania wstępne
Wiadomości z zakresy historii muzyki, literatury, stylu muzycznego i tradycji wykonawczych
nabyte na studiach I st.
Wymagania końcowe
egzamin: wykazanie się znajomością podstawowego kanonu literatury skrzypcowej poprzez
rozpoznanie utworu, stylu lub idiomu muzycznego i skomentowanie jego kontekstu historycznego i
formalnego
Cele kształcenia
1. Wyrównanie wiedzy studentów w zakresie znajomości podstawowego koncertowego
repertuaru skrzypcowego
2. Rozszerzenie pojęcia literatury skrzypcowej o muzykę kameralną, jazz, aranżacje i inne nisze
repertuarowe
3. Rozwiniecie ciekawości studenta dla wartości utworu niezależnie od jego przynależności lub
nie do kanonu literatury
Treści programowe nauczania
Aby poznać reprezentatywny repertuar związany z głównym kierunkiem studiów (specjalnością),
studenci zobowiązani są krytycznie wysłuchać następujących pozycji repertuarowych, w miarę
możliwości w oparciu o nuty lub partyturę:
-
-
-
-
utwory reprezentujące formy i stylistykę Baroku włoskiego, niemieckiego i
środkowoeuropejskiego ze specjalnym uwzględnieniem form ostinatowych i polifonicznych.
Rzutowanie form barokowych na muzykę XX wieku
(F. Biber, A. Vivaldi, A. Corelli, F. Geminiani, J.S. Bach, G.F. Haendel, D. Szostakowicz, I.
Strawinski, B. Bartok)
utwory na skrzypce solo (E. Ysaye , S. Prokofiew , G. Bacewicz, B. Bartok , J.S. Bach, F.
Geminiani)
Koncerty o zwiększonej obsadzie solistycznej (J. S. Bach, W.A. Mozart , L. van Beethoven, J.
Brahms, E. Chausson)
Klasycyzm i rozwój wirtuozostwa: wariacje na tematy operowe (L. Spohr, K. Lipiński, N.
Paganini)
Stylistyczne inspiracje Romantyzmu oraz szkoły i kompozytorzy narodowi (A. Głazunow, A.
Dvorak, E. Lalo, P. Czajkowski, M. Rimski-Korsakow, A. Bazzini, M. de Falla, H.
Wieniawski, J. Sibelius, C. Porumbescu, A.Chaczaturian, P. Sarasate S. Barber)
artykulacja i technika gry skrzypcowej w Impresjonizmie i I połowie XX wieku (C. Debussy,
M. Ravel, S. Prokofiew, K. Szymanowski,)
skrzypce w muzyce kameralnej i orkiestrowej (SONATY: L. van Beethoven, R. Schumann, J.
Brahms, K. Szymanowski, R. Strauss, , O. Respighi; INNE UTWORY KAMERALNE:
Haydn, Brahms, Szostakowicz, Czajkowski; SOLI SKRZYPCOWE, np. „Jezioro Łabędzie”
P.Czajkowskiego, „Maskarada” A. Chaczaturiana, scordatura w 2. części IV symfonia G.
Mahlera, „Życie Bohatera” R. Straussa
Nowe stylistyki XX i XXI wieku (A. Berg, B. Bartok, W. Lutoslawski)
1
-
Polska literatura skrzypcowa (G. Bacewicz, K. Lipiński, H Wieniawski, M. Karłowicz, E.
Mlynarski, K. Szymanowski)
skrzypce nie-klasyczne (Stephane Grapelli, Benjamin Schmidt, Nigel Kennedy)
interpretacje kanonu wirtuozów skrzypiec (Yehudi Menuhin, David Ojstrach, Joshua Bell,
Victoria Mullova, Gil Shaham, Pinkas Zuckermann, Itzhak Perlman, Maxim Vengerov, Nigel
Kennedy, Gidon Kremer,Wanda Wiłkomirska, etc.)
Zamierzone efekty kształcenia (uczenia się)
Po ukończeniu dwóch semestrów przedmiotu studenci powinni:
W zakresie wiedzy:
- dysponować wiedzą dotyczącą repertuaru związanego z własną specjalnością ( K_W02 )
- posiadać podstawowe informacje dotyczące historii rozwoju, budowy i działania fortepianu (
K_W08 )
- umieć wskazać różnice między fortepianami z poszczególnych epok od powstania fortepianu
do czasów współczesnych ( K_W06 )
- posiadać wiedzę na temat stylów muzycznych i wykorzystania ówczesnego instrumentarium
oraz związanych z nim tradycji wykonawczych ( K_W01 )
- docierać do niezbędnych informacji (książek, nagrań, materiałów nutowych, Internetu),
potrafić je analizować i interpretować we właściwy sposób ( K_W05 )
- świadomie wykorzystywać wzajemne relacje pomiędzy teoretycznymi i praktycznymi
elementami studiów oraz umiejętnie integrować nabytą wiedzę ( K_W07 )
W zakresie umiejętności:
- umieć rozpoznać epokę, stylistykę, kompozytora i formę słuchanego utworu (K_U05 )
- zarówno ustnie jak i pisemnie umieć ocenić i porównać różne wykonania słuchanych utworów
i w sposób kreatywny uzasadnić swoje zdanie, wykorzystując przy tym wiedzę z szeroko
pojmowanych tematów ogólnohumanistycznych ( K_U16 )
- wykazywać umiejętności samodzielnego doskonalenia w pogłębianiu wiedzy potrzebnej do
dalszych realizacji związanych z własną specjalnością ( K_U02 )
W zakresie kompetencji społecznych:
- wykazywać potrzebę uczenia się przez całe życie ( K_K01 )
- posiadać umiejętność samodzielnego podejmowania niezależnych prac, wykazując się
umiejętnościami zbierania, analizowania i interpretowania informacji ( K_K05 )
- posiadać wewnętrzną motywację i umiejętność organizacji własnej pracy ( K_K07 )
- być zdolnym do refleksji nad własnymi sądami i przemyśleniami na tematy społeczne,
naukowe i etyczne oraz umieć je wykorzystać we własnej pracy badawczej i artystycznej (
K_K04 )
- umiejętnie komunikować się w obrębie własnego środowiska i społeczności ( K_K08 )
Metody nauczania: Wykład ( zajęcia zbiorowe )
Nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia efektów uczenia się
Rok
I
Semestr
1
2
Punkty ECTS
2
2
Ilość godzin w tygodniu
1
1
zal
egz
Rodzaj zaliczenia
Legenda
II
3
zal – zaliczony; zst – zaliczenie ze stopniem; egz – egzamin;
ekm – egzamin komisyjny
2
4
Kryteria oceny:
 zakres i wnikliwość znajomości literatury skrzypcowej
 wiedza o przesłankach tworzenia i umiejętność opisania idiomu twórczego kompozytorów
Skala ocen: według obowiązującej na Wydziale Instrumentalnym tabeli punktacyjnej
Literatura (piśmiennictwo)
Dobrzyński, Moniuszko, Szymanowski : kwartety smyczkowe : zagadnienia wykonawcze /
Włodzimierz Promiński. - Warszawa : Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina, cop. 2007.
Historia instrumentów muzycznych / Curt Sachs ; przeł. Stanisław Olędzki. - Wyd. 2. - Kraków :
Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1989.
Musical excellence : strategies and techniques to enhance performance / edited by Aaron Williamon. Repr. - Oxford : Oxford University Press, 2011.
Musical performance : a guide to understanding / edited by John Rink. - 8th print. - Cambridge :
Cambridge University Press, 2011.
Die Musik in Geschichte und Gegenwart : allgemeine Enzyklopaedie der Musik : Sachteil. Bd. 1-9 /
begr. von Friedrich Blume ; hrsg. von Ludwig Finscher. - 2.,neubearb. Ausg. - 1994. – hasła
encyklopedyczne poświęcone poszczególnym instrumentom smyczkowym
Das Orchester : Zeitschrift fur deutsche Orchesterkultur und Rundfunk-Chorwesen / Organ der
Deutschen Orchestervereinigung. - Mainz : Verlag Das Orchester, 1953- czasopismo.
The New Grove dictionary of music and musicians / ed. by Stanley Sadie. London : Macmillan, 1993.
- hasła encyklopedyczne poświęcone poszczególnym instrumentom smyczkowym
Problemy wykonawcze muzyki współczesnej / red. nauk. Irena Marciniak. - Zielona Góra : WSP im.
Tadeusza Kotarbińskiego, 1998.
Przewodnik po muzyce kameralnej / Danuta Gwizdalanka. - Wyd.2. - Kraków : Polskie Wydawnictwo
Muzyczne, 1998.
Strategies for teaching strings : building a successful string and orchestra program / Donald L.
Hamann, Robert Gillespie. Hamann, Donald L. Wyd. 2 popr. New York : Oxford University Press,
2009.
The Cambridge companion to the violin / ed. by Robin Stowell.
Adres wydawniczy Cambridge : Cambridge University Press, 1992.
Fizjologia gry skrzypcowej. Praktyczna korektura aparatu gry skrzypcowej na podstawie Etiud
Kreutzera / Zenon Feliński. - Kraków : Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1952.
Henryk Wieniawski and the 19th century violin schools : techniques of playing, performance,
questions of sources and editorial issues / edited by Maciej Jabłoński and Danuta Jasińska ; The
Henryk Wieniawski Musical Society in Poznań. - Poznań : The Henryk Wieniawski Musical Society,
2006.
Intonacja w grze skrzypcowej : szkic metodyczny / Konstanty Mostras, z jęz. ros. przeł. Czesław
Przystaś. - Kraków : PWM, 1958.
Intonacja w muzyce ze szczególnym uwzględnieniem gry skrzypcowej / Janina Fyk. - Warszawa :
Akademia Muzyczna im. F. Chopina, 1989.
Kształtowanie środków artystycznego wyrazu partii skrzypcowej w Sonacie e-moll op. 82 Edwarda
3
Elgara i Sonacie D-dur op. 2 George'a Enescu / Beata Warykiewicz-Siwy - Katowice : Edition Peters
2009.
Między zapisem a wykonaniem wielodźwięków skrzypcowych / Robert Bachara ; Akademia
Muzyczna im. Karola Lipińskiego. Wydział Instrumentalny. - Wrocław : Wydawnictwo Akademii
Muzycznej im. Karola Lipińskiego, 2014.
Notatnik metodyczny : o grze skrzypcowej i jej nauczaniu / Antoni Cofalik. - Kraków : Polskie
Wydaw. Muzyczne, 1999. Techniki gry skrzypcowej / Tadeusz Wroński. - Wyd. 2 / red. Jadwiga
Gniazdowska. - Warszawa ; Łódź : Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996.
Nowa uporządkowana technika aplikatury : na skrzypce / Jan Twardowski. - Kraków : "Beseder",
1995.
Praktyka wykonawcza w wiolinistyce solowej okresu baroku, klasycyzmu i romantyzmu i jej
stylistyczno-estetyczne dziedzictwo we współczesnej interpretacji solowych utworów kontrabasowych
/ Waldemar Tamowski ; Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. Wydział
Wokalno-Instrumentalny. Katedra Instrumentów Smyczkowych. - Katowice : Akademia Muzyczna
im. Karola Szymanowskiego, 2008.
Problemy gry skrzypcowej : wskazówki techniczne i rady dla skrzypka / Max Ludwig Grube ; tł. i
słowo wstępne Stanisława Mikuszewskiego. - Katowice : Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna,
1963.
Przewodnik metodyczny nauczania gry na skrzypcach na stopniu elementarnym / Zenon Ostalczyk. Wyd. 2 uzup. - Kraków : Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1992.
Skrzypce od A do Z / Jerzy Kusiak. - Wyd. 2 uzup. - Kraków : Polskie Wydawnictwo Muzyczne,
1999.
Sztuka gry skrzypcowej. 2, Kształtowanie artystyczne i nauczanie / Carl Flesch ; z niem. przeł. Emil
Górski. - Kraków : Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1964.
Uwagi o interpretacji utworów skrzypcowych J. S. Bacha / Zenon Feliński. - Kraków : Polskie
Wydawnictwo Muzyczne, 1953.
Uwagi o interpretacji utworów skrzypcowych W.A. Mozarta / Zenon Feliński. - Kraków : PWM,
1956.
Violin master works and their interpretation / by Leopold Auer ; with a Foreword by Frederick H.
Martens a. 360 Musical Illustrations. - New York : Carl Fischer, 1925.
Violin technique and performance practice in the late eighteenth and early ninteteenth centuries /
Robin Stowell. - Cambridge : Cambridge University Press, 2000.
Violon et alto / Yehudi Menuhin et William Primrose ; trad. Marie-Stella Pâris. - Paris : Hatier, cop.
1978.
Współczesne problemy dydaktyki skrzypcowej / Zenon Feliński. - Kraków : Polskie Wydawnictwo
Muzyczne, dr. 1968.
Zasady gry skrzypcowej na podłożu fizjologii. Cz. 1 i 2, Usprawnienie działania aparatu gry
skrzypcowej na podstawie wybranych Etiud Kreutzera / Zenon Feliński. - Wyd. 3 nowe. - 1974.
4
Język wykładowy
Polski, możliwość prowadzenia zajęć w innych językach: angielski, francuski
Imię i nazwisko wykładowcy
st. wykł. dr Maria Brzuchowska
5