Przyrodnicze i kulturowe obrazy świata wykład dr Mateusz Hohol

Przyrodnicze i kulturowe obrazy świata
wykład
dr Mateusz Hohol
sem. zimowy, r. akad. 2014/2015, 30 godzin
Wymagania wstępne:
STUDENT POWINIEN POSIADAĆ
PODSTAWOWE WIADOMOŚCI Z ZAKRESU HISTORII FILOZOFII,
HISTORII IDEI ORAZ HISTORII NAUKI.
Cele:
ZAAWANSOWANE
WPROWADZENIE DO ZAGADNIEŃ Z POGRANICZA FILOZOFII, ANTROPOLOGII
KULTUROWEJ ORAZ NAUK SZCZEGÓŁOWYCH, KTÓRE KSZTAŁTUJĄ TZW. OBRAZY ŚWIATA.
Treści merytoryczne – skrócony opis:
PRZEDMIOTEM ANALIZ PROWADZONYCH W RAMACH WYKŁADÓW JEST POJĘCIE OBRAZU
ŚWIATA, POJAWIAJĄCE SIĘ W LITERATURZE, HISTORII FILOZOFII, HISTORII IDEI ORAZ NAUKACH,
TAKICH JAK FIZYKA, BIOLOGIA I NEURONAUKA. W TRAKCIE KURSU OMAWIANE SĄ ZARÓWNO
HISTORYCZNE, JAK I WSPÓŁCZESNE OBRAZY ŚWIATA ORAZ MECHANIZMY (KULTUROWE,
JĘZYKOWE, MÓZGOWE) TWORZENIA SIĘ TYCH OBRAZÓW.
Treści merytoryczne – pełny opis:
T_1. WPROWADZENIE: CZYM JEST OBRAZ ŚWIATA I DLACZEGO INTERESUJE FILOZOFÓW?
T_2. KLASYCZNE OBRAZY ŚWIATA: PLATON – ARYSTOTELES – ARCHIMEDES
T_3. ŚREDNIOWIECZNY OBRAZ ŚWIATA I JEGO UPADEK
T_4. NARODZINY NOWOŻYTNEGO OBRAZU ŚWIATA: OD FILOZOFII PRZYDORY DO FIZYKI
T_5. POSZUKIWANIE WYJAŚNIEŃ OSTATECZNYCH: OBRAZY ŚWIATA WE WSPÓŁCZESNEJ
FIZYCE I KOSMOLOGII
T_6. NARODZINY I EWOLUCJA EWOLUCYJNEGO OBRAZU ŚWIATA
T_7. DARWINIZM A KONTROWERSJE ŚWIATOPOLGĄDOWE
T_7. NA STYKU OBRAZÓW ŚWIATA: NAUKA A RELIGIA
T_8. JĘZYK I OBRAZ ŚWIATA #1: KATEGORYZACJA I RELATYWIZM JĘZYKOWY
T_9. JĘZYK I OBRAZ ŚWIATA #2: WSPÓŁCZESNA WIZJA JĘZYKA
T_10. JAK UCIELEŚNIONY MÓZG TWORZY OBRAZ ŚWIATA?
T_11. OBRAZY ŚWIATA WE WSPÓŁCZESNEJ FILOZOFII: CHWISTEK – AJDUKIEWICZ – QUINE
T_12. ZAKOŃCZENIE: CZYM JEST KULTURA?
Efekty kształcenia:
student:
E_1. zna specjalistyczną terminologię filozoficzną, precyzyjnie definiuje, szczegółowo
opisuje oraz rozumie relacje między głównymi subdyscyplinami filozoficznymi i
naukowymi, tworzącymi obrazy świata (k_w02)
E_2. wykazuje otwartość na nowe idee i gotowość do zmiany opinii w świetle
dostępnych danych i argumentów (k_k02)
E_3. ma świadomość znaczenia europejskiego dziedzictwa filozoficznego dla
rozumienia zjawisk kulturowych (k_k06)
metody dydaktyczne:
M_1. wykład
M_2. prezentacja multimedialna
M_3. dyskusja z udziałem studentów
sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia:
W_1. końcowy egzamin ustny, do którego obowiązuje zakres wiedzy prezentowanej
w trakcie wykładów
Lektury podstawowe:
• Francisco Ayala, Dar Karola Darwina dla nauki i religii, Wydaw. Uniwersytetu
Warszawskiego, Warszawa 2009.
• Ian Barbour, Jak układają się stosunki między nauką a teologią?, „Zagadnienia
Filozoficzne w Nauce” 1993, no. 14-15.
• Bartosz Brożek, Filozofia interpretacji, Copernicus Center Press, Kraków 2014.
• Daniel Dennett, Alvin Plantinga, Nauka i religia, przeł. Ł. Kwiatek, M. Furman,
Copernicus Center Press, Kraków 2014.
• Edward Grant, Średniowieczne podstawy nauki nowożytnej w kontekście
religijnym, instytucjonalnym oraz intelektualnym, Warszawa, Prószyński i S-ka
2005.
• Michał Heller, Ostateczne wyjaśnienia Wszechświata, Universitas, Kraków.
• Zoltan Kövecses, Język, umysł, kultura. Praktyczne wprowadzenie, przeł. A.
Kowalcze-Pawlik, M. Buchta, Universitas, Kraków 2011.
• Milan Kundera, Sztuka powieści, przeł. M. Bińczyk, PIW, Warszawa 2004,
rozdział pierwszy: Wzgardzone dziedzictwo Cervantesa.
• Clive Staples Lewis, Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury
średniowiecznej i renesansowej, Znak, Kraków 1995.
• Olaf Pedersen, Konflikt czy symbioza? Z dziejów relacji między teologią a nauką,
przeł. W. Skoczny, OBI-Biblos, Kraków-Tarnów 1998.
• Michael Tomasello, Kulturowe źródła ludzkiego poznawania, przeł. J. Rączaszek,
PIW, Warszawa 2002.
• W. Załuski, Przeciw rozpaczy. O tragicznej wizji świata i sposobach jej
przezwyciężania, Copernicus Center Press, Kraków 2014.
Lektury uzupełniające:
• Martin Buber, Problem człowieka, przeł. J. Doktór, PWN, Warszawa 1993, część
pierwsza: Droga problemu.
• Daniel Dennett, Odczarowanie. Religia jako zjawisko naturalne, przeł. B. Stanosz,
PIW, Warszawa 2013.
•
•
•
Umberto Eco, W poszukiwaniu języka uniwersalnego, przeł. W. Soliński, MarabutVolumen, Gdańsk 2002.
Thomas Kuhn, Przewrót kopernikański, Prószyński i S-ka, Warszawa 2005.
Władysław Seńko, Jak rozumieć filozofię średniowieczną, Antyk, Kęty 2001.