Program wychowawczy i profilaktyki – pobierz
Transkrypt
Program wychowawczy i profilaktyki – pobierz
Program wychowawczy i profilaktyki Wprowadzenie Szkoła i przedszkole powinny dążyć do tego, by stać się dla swoich uczniów/dzieci ważnym i atrakcyjnym środowiskiem wychowawczym. Planując prace wychowawcza, nie można zapominać, że uczeń pozostaje pod nieustannym wpływem środowiska - wszystkiego, co składa się na współczesna kulturę masowa. Proces wychowania wymaga jasnego sformułowania wartości, celów i reguł postępowania – a także utożsamiania się z nimi. Najważniejszą zasadą wychowania jest przyjaźń, miłość i życzliwość wobec wychowanków. Druga szacunek dla godności każdego człowieka. Nie musi to oznaczać akceptacji jego postępowania, ale jest warunkiem podjęcia jakichkolwiek działań wychowawczych. 1. Podstawy Program wychowawczy i profilaktyki Publicznej Szkoły i Przedszkola Cogito został wyprowadzony z misji i założeń szkoły i przedszkola. Podlegać będzie nieustannym modyfikacjom, tak jak zmieniać się będzie nasze otoczenie i nasze doświadczenia w i wychowaniu. Cele pracy wychowawczej poznawanie i bardziej wszechstronne wykorzystywanie własnego potencjału rozwojowego oraz budowanie pozytywnego obrazu własnego „ja”; poznawanie złożoności świata i miejsca człowieka w środowisku społecznym, przyrodniczym i kulturowym; zaspokajanie indywidualnych potrzeb i oczekiwań oraz odpowiedzialności za problemy w skali lokalnej i globalnej; odkrywanie prawdy, dobra i piękna w otaczającej rzeczywistości przyrodniczospołeczno - kulturowej. 2. Nauczyciel jako wychowawca Wychowawca ma wobec swojej klasy/grupy szczególne zadania i szczególna odpowiedzialność. Jednak nie jest możliwe oddzielenie pracy dydaktycznej od wychowawczej. W tym sensie wychowawca jest się wobec każdego ucznia i w każdej sytuacji. Jest to rodzaj zobowiązania. Podstawowe zasady, o których warto pamiętać: Ważne rozmowy - zarówno ważna rozmowa z uczniem, jak i z rodzicami wymaga odpowiedniego miejsca i czasu. Nie należy omawiać spraw istotnych w biegu na korytarzu. Trzeba znaleźć miejsce, zaplanować termin, przygotować się do rozmowy, zrobić wszystko, co pozwoli obu stronom czuć się godnie, bez względu na temat. Trudności –obowiązuje zasada wspólnego rozwiązywania wszelkich poważnych trudności dzieci. Oznacza to, że wychowawca powinien kontaktować się z rodzicami, w razie potrzeby psychologiem szkolnym, dyrektorem szkoły oraz innymi osobami, które mogą pomóc w rozwiązaniu problemu. Konflikt – podobne zasady obowiązują przy rozwiazywaniu konfliktu. Zawsze, o ile któraś ze stron konfliktu uzna to za potrzebne, można odwołać się do pomocy mediatora. Mediatora wyznacza osoba, która nie jest zaangażowana w konflikt. Niepokój, obawy – jeśli coś w zachowaniu Twojego wychowanka niepokoi Cię, skonsultuj swoje obawy z innymi nauczycielami. Możesz zwrócić się do szkolnego psychologa. Zaplanuj strategie działania. Nie zapominaj, nie odkładaj, nie zaniedbaj! Wsparcie - wsparcia, pomocy potrzebują zarówno uczniowie bardzo zdolni, jak i słabsi. Pierwszym należy umożliwić rozwijanie zdolności, drugim pokonywanie trudności w nauce. Wychowawca ma obowiązek czuwać nad jednym i drugim procesem, prowadząc jednocześnie odpowiednia dokumentacje, która pozwoli na kontrolowanie postępów i skuteczności udzielanej pomocy. Spotkania z rodzicami – od wychowawcy zależy, jak będzie układać się jego współpraca z rodzicami. Po to, by kontakt ten był jak najlepszy, warto pamiętać o kilku zasadach organizowania spotkań z rodzicami: miejsce – nie musi to być sala; aranżacja – siadanie w kole, „okrągły stół”; poczęstunek – wywiadówka może mieć charakter spotkania; rodzice powinni się poznać, trzeba im to na pierwszym spotkaniu umożliwić; należy dokładnie zaplanować czas - podać wcześniej plan spotkania i temat, a także godzinę zakończenia spotkania. i trzymać się tego! czasem dobrze jest zaprosić dzieci - spotkanie rodziców, dzieci i wychowawcy; spotkania z rodzicami można czasem prowadzić metodami aktywnymi; w sytuacjach trudnych należy zanotować wnioski i uwagi, zaproponować rozwiązanie w uzgodnionym terminie (daje to czas na zastanowienie, na konsultacje z innymi); konieczna jest empatia - uwzględnienie tego, co mogą czuć rodzice... dobre wiadomości na początek i dobre na koniec. Jeżeli jesteś wychowawca do Twoich obowiązków należy: stały kontakt z klasą/grupą; opieka nad pomieszczeniem zajmowanym przez klasę/grupę, dbanie o jego wygląd, urządzanie go z uczniami; pilnowanie, by sala była czysta, dyżurni wywiązywali się ze swoich odpowiedzialności; stałe informowanie się u nauczycieli przedmiotowych na temat postępów w nauce twoich wychowanków, dopilnowanie, by uczniowie mający kłopoty w nauce korzystali z zajęć dodatkowych; prowadzenie dokumentacji rozwoju ucznia i wsparcia w trudnościach; kontakt z pedagogiem/psychologiem w razie trudności; opracowanie i realizowanie programu wychowawczego dla klasy/grupy. kontakty z rodzicami; wyjazdy z klasa, udział w „zielonych szkołach”; interweniowanie w sprawach klasowych. 3. Rodzice w Cogito 1. Maja prawo uczestniczyć w procesie wychowawczym realizowanym w szkole/przedszkolu. 2. Mogą poza udziałem w konsultacjach, wywiadówkach, indywidualnych spotkaniach z nauczycielami, psychologiem, pedagogiem również uczestniczyć w innych formach pracy. Są nimi: Rada Rodziców; uczestnictwo w organizacji imprez szkolnych/przedszkolnych, spotkań, wyjazdów, udział w zajęciach, jako zaproszeni goście – eksperci; wgląd w dokumentacje dotyczącą dziecka; w wypadku pojawienia się trudności w wychowaniu do podejmowanych przez szkołę/przedszkole działań włączani są rodzice, którzy uczestniczą zarówno w poszukiwaniu przyczyn trudności, jak i ustalaniu strategii postępowania. Rada Rodziców W szkole i przedszkolu z inicjatywy Rodziców może działać Rada Rodziców. Jest ona wybierana raz na dwa lata. W jej skład wchodzą przedstawiciele wszystkich klas, a w przedszkolu grup – po jednej osobie z klasy/grupy. Co roku wybiera się rodziców z nowej klasy pierwszej i nowej grupy. Rada Rodziców może zajmować stanowisko w istotnych sprawach dzieci oraz życia szkoły/przedszkola poprzez zgłaszanie wniosków, wyrażanie opinii, a także inicjowanie i organizowanie różnych form działalności pozadydaktycznej. Rada może także zajmować stanowisko z mocą opiniodawcza bądź wiążącą we wszystkich sprawach przekazywanych jej przez dyrektora placówki. Wyjazdy Wszelkie formy wspólnych wyjazdów szkolnych odgrywają szczególna role w szkolnym programie wychowawczym. Pozwalają na realizacje celów, które są trudne do podjęcia w normalnych szkolnych warunkach. Pozwalają na specjalne zadania, aranżacje różnego rodzaju sytuacji wychowawczych. Są również szansa dla wychowawców na głębsze, bardziej wszechstronne poznanie swoich wychowanków ich zainteresowań, problemów, predyspozycji. Dobrze zorganizowane wyjazdy mogą stać się prawdziwa „szkoła charakterów” Możliwe formy wyjazdów: wycieczki klasowe/przedszkolne; wyjazdy w ramach kanonów, kół zainteresowań, rajdy, „Zielone szkoły”. 3. Tradycje Wspólne świętowanie jest jednym z ważniejszych elementów jednoczących społeczność szkoły/przedszkola. Tradycje, święta, rytuały podnoszą rangę wielu wydarzeń, pozwalają włączać się do życia szkoły/przedszkola rodzicom, rodzinom, przyjaciołom. Dają czas na odejście od rutyny, tworzą klimat wspólnoty. Stałe uroczystości i tradycje Szkoła Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego – pasowanie na pierwszaka. Dzień Chłopca. Święto Edukacji Narodowej. Dzień Niepodległości Wizyta św. Mikołaja Wigilia szkolna Dzień Babci i Dziadka Bal Karnawałowy „Dowartościować pracę dzieci”– promocja talentów i pasji Trzy razy w roku uczniowie spotykać się będą z sojusznikami szkoły (rodzice, dziadkowie, koledzy starsi), aby zaprezentować swoje twórcze prace wykonane w ciągu trzech miesięcy. Wybór dzieł do zaprezentowania odbywa się w każdej klasie. Święto Cogito – piknik organizowany przez Rodziców i Nauczycieli Wielkanoc w szkole Powitanie wiosny Dzień Matki Dzień Dziecka „Konferencja Młodych Naukowców” 4. Działalność charytatywna, działania na rzecz innych Staramy się wychowywać naszych uczniów w poczuciu, że wiele zależy od nich, że są w stanie aktywnie pomagać potrzebującym. Wychowanie prospołeczne przebiega w kilku fazach: kiedy oni jeszcze nie widza potrzebujących – to my mamy obowiązek pokazywać, że można i trzeba włączyć się w jakąś akcje, pomóc komuś, kiedy już widza – ale jeszcze nie wiedza, jak pomóc – szkoła wspomaga i stymuluje działania prospołeczne, trzecia faza – to proces poznawania mechanizmów działania, to wiedza o organizacjach pozarządowych, fundacjach, wolontariacie. 5. Uczenie obywatelskości - samorządna szkoła Tradycyjnie w naszym systemie edukacji różne problemy ważne dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego załatwiamy akcyjnie. Raz zwracamy uwagę i podejmujemy nawet intensywne działania na rzecz tolerancji, innym razem na prawa człowieka, a po zakończeniu owej akcji powracamy do naszej tradycyjnej praktyki pedagogicznej. My uczenie obywatelskości realizujemy w całokształcie życia szkolnego. Składają się na to wiadomości o życiu społecznym, funkcjonowaniu państwa, a także umiejętności: - dyskutowania, wyrażania swoich myśli i sądów, ale także słuchania innych, - pracy indywidualnej i grupowej, - podejmowania decyzji i odpowiedzialności, - rozwiązywania konfliktów, - respektowania prawa i wolności innych, - uczestnictwa w zarządzaniu życiem klasy, szkoły, - budowania różnych projektów, ich realizacji i ewaluacji. Umiejętności te można rozwijać na lekcjach każdego przedmiotu i jest to zadanie dla każdego nauczyciela. Zakładamy uczestnictwo uczniów w życiu szkoły, klasy, na respektowaniu praw, a także obowiązków wszystkich podmiotów systemu, na autentycznej, a nie pozorowanej samorządności. „Demokracja oczekuje od szkoły wychowania czynnych i twórczych obywateli, o otwartych umysłach, obywateli zazdrośnie strzegących swych wolności i praw, ale również zdolnych do poddania się dyscyplinie, gdy tego wymaga współdziałanie dla słusznej sprawy.”[C. Freinet] Uczenie obywatelskości musi być obecne w całokształcie działalności szkoły, musi być działaniem permanentnym i konsekwentnym. Nie jest to łatwe zadanie, bo wymaga oddania części swojej władzy uczniom, ciągłej refleksji i twórczych poszukiwań bardziej skutecznych form pracy wychowawczej, we współpracy z uczniami i nauczycielami. Doświadczanie obywatelskości uczestniczącej realizowane będzie poprzez: - tworzenie takich wychowawczych relacji, które umożliwią dziecku społeczne doświadczenia indywidualne i grupowe z jednoczesnym respektowaniem przyjętego porządku, koniecznego do funkcjonowania grupy, - tworzenie dzieciom możliwości swobodnego wyrażania się na forum grupy i decydowania zgodnie z przyjętymi odpowiedzialnościami, - wprowadzenie takiej organizacji życia w szkole, klasie, w której obowiązują wszystkie przyjęte reguły życia, - prawo uczestnictwa w planowaniu grupowym i indywidualnym, w realizacji przyjętych zadań i odpowiedzialności, a także w samokontroli i ewaluacji. Techniki pracy Narada klasowa skupia wszystkich uczniów, podczas której wszyscy mają prawo mówić, krytykować, proponować różne działania i podejmować wspólnie odpowiedzialne decyzje. Celem każdej narady jest: - nauczenia sposobu wyrażania się, zwięzłego i jasnego formułowania swoich myśli; - zachęcania dyskutantów do przemyślenia propozycji zanim się ją wypowie (kto?, jak?, kiedy?, gdzie?); - wyrobienia nawyku słuchania innych; - objaśniania niezrozumiałych dla wszystkich pytań, a także opinii czy propozycji; - niezapominania, że mniejszość ma również prawo wypowiadania się i może mieć rację; - przyzwyczajenie uczniów do proszenia o głos i mówienia dopiero po pozwoleniu prowadzącego zebranie; - nauczenie uczniów prowadzenia zebrania, pamiętania o głosowaniu przed podjęciem decyzji. Narady szkolne mogą odbywać się raz w tygodniu, a uczestniczą w nich wszyscy członkowie społeczności szkolnej: dzieci i dorośli. Zebranie prowadzi uczeń. Każdy uczeń może zgłaszać swoje projekty, propozycje i wypowiadać swoje zdanie. Przedstawione projekty głosuje się przez podniesienie ręki, przyjmując do realizacji te propozycje, które uzyskały poparcie większości. Po głosowaniu planuje się pracę i przystępuje do realizacji projektów. Podejmowanie tematów zgłaszanych przez wychowanków, może dotyczyć: - organizacji życia szkoły, - korzystania z pracowni, stołówki, biblioteki, boiska szkolnego, - organizacji imprez szkolnych, środowiskowych, - respektowania reguł życia, - rozwiązywania konfliktów między uczniami, - podejmowania decyzji dotyczących poszczególnych uczniów i całej klasy. Każda narada jest opisana z podaniem: porządku dnia, podjętych decyzji. Debaty szkolne Podczas zebrania całej społeczności szkolnej odbywają się debaty. Propozycje tematów zgłaszane przez zespoły klasowe na początku roku szkolnego. Każda klasa przygotowuje się do debaty i jest odpowiedzialna za przedstawienie jakiegoś zagadnienia związanego z jej tematem. Podczas wymiany zdań uczniowie odwołują się do sytuacji z życia wziętych, do swoich uczuć, myśli dorosłych. Wymiana poglądów i argumentów między klasami jest kształcąca, wzbogacająca wiedzę, pogłębiająca zainteresowania uczniów, utrwalająca pozytywny system wartości. Trzeba jednak do nich stopniowo przygotować uczniów. Najlepiej wspólnie z uczniami opracować regulamin ( instrukcję, zasady, prawa uczestnika ) debaty. Procedura może wyglądać następująco: Temat debaty proponują jej uczestnicy (uczniowie, nauczyciel, rodzice), decyzja o jej odbyciu zapada większością głosów. Wybierać się powinno tematy ważne, takie, którymi zainteresowani są wszyscy uczestnicy. Terminie i temacie debaty powinni być wcześniej poinformowani przez prowadzącego wszyscy uczestnicy. W czasie debaty mogą wypowiadać się wszyscy jej uczestnicy – uczniowie, prowadzący, zaproszeni goście. Chęć zabrania głosu można zgłaszać przed debatą (karteczka z imieniem złożona u prowadzącego, zapisanie się na listę lub w trakcie debaty przez podniesienie ręki. Wypowiedzi muszą dotyczyć poruszanej sprawy w debacie. Powinny być kulturalne, wypowiadane we własnym imieniu i dlatego z wykorzystaniem takich zwrotów jak: uważam, że…, moja opinia jest…, nie zgadzam się z wypowiedzią, dlatego, ponieważ…, myślę, że …, moim zdaniem…., proponuję następujące rozwiązanie …, przypuszczam, że…, mogę posłużyć się przykładem…, mogę podać dowody na …. Do każdego problemu można dopasować wiele tematów, postawić wiele pytań wymagających zajęcia przez dzieci stanowiska. Powinny one być proste, zrozumiałe dla uczniów, bazujące na posiadanej wiedzy i doświadczeniu. Debaty umożliwiają uczniom praktyczną realizację prawa do głosu, do prezentowania swoich myśli, wiedzy, doświadczenia, przeżyć, opinii, sądów. Uczą kultury dyskusji, umiejętności dobierania trafnych argumentów posługiwania się charakterystycznymi dla dyskusji zwrotami. Wymagają dobrego, starannego przygotowania oraz czuwania nad tym, aby wszyscy uczniowie mieli możliwość wypowiadania się , aby nie dominowali w debacie ciągle ci sami uczniowie przebojowi, ekspansywni. Warto jednak je upowszechnić również dlatego, że być może przywrócą one znowu szansę powszechnego dialogu wszystkim partnerom wychowania, a przede wszystkim tym najważniejszym - uczniom i nauczycielom. Odpowiedzialności Do tradycji szkoły należy włączyć pełnienie dyżurów przez uczniów. W tym celu proponujemy wyznaczyć wielu odpowiedzialnych za różne sprawy. Odpowiedzialni za dane zadanie zmieniani są raz w tygodniu. Przykłady odpowiedzialności: - przygotowanie narady szkolnej (zapisanie na tablicy porządku dnia, wyjęcie karteczek ze “skrzynki wychowawczej”), - zapisywanie spraw i decyzji z narady szkolnej, - hodowla roślin doniczkowych, - porządek w szatni, - wystawka prac uczniowskich, - specjalista od plakatów, - strażnik kluczy, - organizator sportowy, - czyścioch, - strażnik czasu, - porządek na korytarzu szkolnym Reguły życia w szkole określają granice wolności indywidualnej Zasady regulujące życie całej szkoły są tworzone przez ogólne zebranie uczniów. Najpierw odbywają się narady w klasach, podczas nich uczniowie ustalają, co im przeszkadza, co chcieliby zmienić. Następnie przedstawiciele klas prezentują stanowisko swoich kolegów, mogą wnosić poprawki, zgłaszać propozycje zmian. W regułach życia szkoły zapisane są: prawa, obowiązki oraz sankcje wynikające z nierespektowania reguł. Związane są one z naprawieniem zła, uporządkowaniem tego, co się zburzyło, udziałem w jakiejś akcji, żeby naprawić wyrządzoną krzywdę. Skrzynka wychowawcza Do niej uczniowie wrzucają swoje uwagi zgodnie z podanymi niżej hasłami: krytykujemy, gratulujemy, życzymy sobie. Dzieci swobodnie wpisują swoje uwagi. Dotyczą one krytycznych uwag odnośnie zachowania kolegów, wyrażają zadowolenie z jakiejś pracy lub wydarzenia, przedstawiają pomysły kierowane pod adresem uczniów, czy też nauczyciela. Każda notatka musi być podpisana. Zapisy rozpatrywane są wnikliwie podczas zebrania społeczności szkolnej. Konferencje dziecięce Międzyprzedmiotowe projekty dziecięce, dające możliwość twórczego rozwijania swoich zainteresowań i wnoszenia własnego wkładu do programu szkoły. 6. Priorytetowe wartości i zamierzone efekty działań wychowawczych i profilaktycznych w przedszkolu i w szkole Prz eds t awi ono obszary oraz zadania inspirujące działania uczniów. Zadania stanowią punkt wyjścia do opracowania planu pracy wychowawczej i profilaktyki na dany rok szkolny. Obszar: Ja Wartości wychowawcze Zadania Kultura osobista 1. 2. 3. 4. Zdrowie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Odpowiedzialność 1. 2. 3. 4. 5. „Twórcze używanie umysłu” 1. 2. Wartości i dobre zachowanie. Uznanie autorytetów. Mój przyjaciel, moja przyjaciółka. Uprzejmość, życzliwość, uśmiech, dobre słowo, dobre maniery, pomoc potrzebującym – czyli wędrówka po krainach życzliwości wraz z wykorzystaniem „poczty anielskiej”. Podejmowanie działań uświadamiających uczniom, co mogą zrobić, aby być zdrowym. Codzienna higiena podstawą dobrego zdrowia (spotkania z pielęgniarką, konkursy). Rozróżnianie produktów jadalnych i niejadalnych, szkodliwych dla zdrowia. Samodoskonalenie się w zakresie sprawności fizycznej. Na czym polega odpoczynek czynny i bierny? Czy potrafię odpoczywać na przerwach? Ruch i muzyka. Czy przebywanie na świeżym powietrzu służy zdrowiu? Wdrażanie do aktywnego spędzania czasu wolnego(wycieczki, biwaki itp.). Praca nad budowaniem odpowiedzialności za własne zdrowie. Konieczność spożywania drugiego śniadania w szkole. Czy to, co jem jest zawsze dobre dla mojego zdrowia? Estetyka przygotowania i spożywania posiłków. Dlaczego nie powinienem wyrzucać kanapek do kosza? Uświadamianie konsekwencji przy podejmowaniu ryzykownych decyzji. Pomaganie innym – wypracowanie sposobów pomagania rówieśnikom w trudnych sytuacjach. Rozwijanie nawyku samokształcenia i stałego doskonalenia się poprzez stawianie uczniom odpowiedzialnych zadań i rozliczanie ich z tego. Dokonywanie samooceny w różnej formie. Wybory do samorządu szkolnego i klasowego. Debaty szkolne wg uzgodnionej tematyki. Zgłaszanie pomysłów do „Skrzynki wychowawczej”. Wdrażanie do przestrzegania „odpowiedzialności – dyżurów”. Prezentacja przez uczniów zainteresowań wybraną dyscypliną nauki z udziałem zaproszonego gościa – pracownika naukowego, który będzie zarazem prelegentem spotkania. Praca z różnymi źródłami informacji. Rozwijanie zamiłowań czytelniczych. Podejmowanie działań rozwijających umiejętności uczenia się. Wyrabianie w uczniach nawyku ekonomicznego gospodarowania czasem. Umożliwianie uczniom wejścia w różne role – koordynatora, inicjatora, wykonawcy – „Szkolna giełda pomysłów”. 7. Organizowanie różnorodnych zajęć (gier, zabaw podczas, których wiadomości szkolne będą utrwalane i wiązane z życiem). 8. Pobudzenie do poszukiwań i twórczej pracy. Zachęcanie do pisania książek, poezji, scenariuszy. 3. 4. 5. 6. Obszar: Ja i inni Wartości wychowawcze Umiejętność funkcjonowania w grupie Umiejętność konstruktywnego radzenia sobie w trudnych sytuacjach dnia codziennego Dbanie o bezpieczeństwo swoje i innych uczniów Zadania 1. Uczenie postawy asertywnej dzięki, której możemy zachować swoją tożsamość i poczucie własnej wartości (np. poprzez zastosowanie plakatów, scenek itp.). 2. Uczeń znajduje swoje miejsce w grupie i działa w niej. Integracja zespołów klasowych- koleżeństwo, przyjaźń (wycieczki, biwaki, rajdy, zabawy, uroczystości). 3. Przestrzeganie określonych zasad zgodnego funkcjonowania w grupie. Wspólne rozwiązywanie sytuacji konfliktowych. Udział w uroczystościach szkolnych, klasowych i imprezach artystycznych. 1. Poznanie sposobów radzenia sobie z przykrymi emocjami. 2. Czym jest agresja? Jak ją rozpoznawać? Jak jej przeciwdziałać? Jak sobie radzić z agresją własną i innych osób? 3. Zagrożenia związane z uzależnieniami. Uświadamianie mechanizmów działających destrukcyjnie na psychikę (np. reklamy, przemoc w mediach, mechanizmy grupowe). 1. Stosowanie zasad bezpieczeństwa i przypominanie o nich w różnych formach (konkursy plastyczne, rozmowy z policjantem, wycieczki na skrzyżowanie, heppeningi). 2. Jak zachować bezpieczeństwo w klasie, na przerwie, na korytarzu, boisku szkolnym? Bezpieczeństwo podczas zabaw. 3. Czy znam zasady ruchu pieszego i rowerzysty – bezpieczna droga do szkoły? 4. Czy potrafię bezpiecznie korzystać ze sprzętu rekreacyjnego (rower, hulajnoga, rolki)? 5. Jak bezpiecznie używać urządzenia domowe? 6. Jak unikać niebezpieczeństw w kontaktach z nieznajomymi? 7. Gdzie szukać pomocy w razie niebezpieczeństw? Tolerancja 1. Upowszechnianie wiedzy na temat praw i wolności człowieka. 2. Przestrzeganie praw i obowiązków. Szacunek dla pracy własnej i innych oraz dla środowiska przyrodniczego 1. Spotkania ekologiczne. 2. Czerpanie z natury. 3. Jak chronić środowisko, doświadczenia z makulaturą. Segregacja odpadów. Warsztaty czerpania papieru (eksperymentowanie -zmielone gazety rozpuszczone w wodzie , kolorowanie, odciskanie itp.). 4. Chrońmy środowisko naturalne: wskazywanie współczesnych zagrożeń dla środowiska naturalnego – przeprowadzanie akcji promujących ochronę przyrody w okolicy, realizacja projektów, wycieczki i zajęcia terenowe. 1. Od grosika do złotówki. 2. Wdrażanie uczniów do różnorodnych form samorządności: przeprowadzenie wyborów do samorządu klasowego ; wyłonienie kandydatów do Samorządu Uczniowskiego i udział w wyborach; udział w uroczystościach szkolnych wynikających z kalendarza imprez i uroczystości szkolnych; przygotowywanie uroczystości i imprez klasowych. 3. Wspieranie potrzebujących: akcje na rzecz dzieci z Domów Dziecka; działania na rzecz ochrony zwierząt – akcje na rzecz ochrony zwierząt; współpraca z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku; organizacja konkursów; udział w akcjach ekologicznych wdrażanie do odpowiedzialności, samodzielności. 4. Budowanie właściwego poziomu motywacji, indywidualizacja pozwalająca na osiąganie sukcesów; wprowadzanie takich elementów, podczas których uczniowie sami podejmują decyzje, samodzielnie dochodzą do rozwiązania problemu, wskazania dalszej drogi postępowania; twórcze opowieści: gromadzenie, bogacenie słownictwa, wspólne budowanie pisemnych i ustnych wypowiedzi; ukazywanie długiej drogi dochodzenia do sukcesu małymi krokami, podawanie przykładów; niezależność w działaniu, eliminowanie konformizmu; udział uczniów we wspólnym konstruowaniu „reguł życia klasy”; odwaga, wysoka samoocena ( pomoc w przezwyciężaniu przeciwności wewnętrznych i zewnętrznych); wdrażanie do podejmowania inicjatywy w decyzji, zwracanie uwagi na konsekwencje; wdrażanie uczniów do współdecydowania o sprawach ich dotyczących; organizowanie pracy zespołowej – Inicjatywność i przedsiębiorczość Patriotyzm 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. projekty klasowe. Lekcje patriotyzmu: Jak być patriotą? Udział i przygotowanie głównych uroczystości narodowych. Moje korzenie: historia mojej rodziny. Moja szkoła i przedszkole: symbolika, tradycje, obrzędowość. Dziedzictwo regionalne: zabytki mojej wsi, wybitne osoby, które odznaczyły się w dziejach wsi, najważniejsze wydarzenia historyczne „małej ojczyzny”, lokalne i regionalne święta i uroczystości. Nasza wiedza o regionie i dla regionu: wizyty w muzeum, zwiedzanie wystaw okolicznościowych, szkolne muzeum – „Śladami naszych przodków”, twórcy ludowi w naszym regionie, projektowanie i przygotowywanie działań lokalnych, tworzenie obrazu swojego regionu – organizacja wystaw. Walory turystyczne i krajobrazowe mojej małej ojczyzny. Atrakcje turystyczne mojego regionu – reklama wsi w różnej formie. Przedstawianie w ciekawy sposób zakątków wsi w celu przyciągnięcia turystów. Promocja szkoły w środowisku przez uczniów np. prezentacja szkoły, oprowadzanie gości, przekazywanie informacji o szkole oraz wybór miejsc wartych pokazania. Tworzenie przez dzieci tras zadaniowych dla innych, przyjmowanie i oprowadzanie gości. 7. „Świat pod lupą” W klasach I–III program wychowawczy realizowany jest dwutorowo. Jeden człon stanowią elementy wychowawcze wplecione w program dydaktyczny. A ponadto w naszej szkole dodatkowe treści wychowawcze pojawiają się podczas interdyscyplinarnych zajęć realizowanych w ramach cotygodniowych spotkań, podczas których dzieci realizują temat wiodący przewidziany na dany miesiąc. Obejmują one dodatkowo harmonogram imprez, wydarzeń stałych wplecionych w kalendarz roku szkolnego.