Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych za
Transkrypt
Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych za
POWIAT SOKOŁOWSKI „ POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH I ICH INTEGRACJI ZE SPOŁECZEŃSTWEM LOKALNYM” NA LATA 2006-2012” SOKOŁÓW PODLASKI 2006 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 2. OCENA I DIAGNOZA SYTUACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W POWIECIE SOKOŁOWSKIM 2.1. Charakterystyka populacji osób niepełnosprawnych w powiecie sokołowskim 2.2. Główne podmioty realizujące zadania na rzecz osób niepełnosprawnych 2.2.1. Edukacja osób niepełnosprawnych 2.2.2. Opieka zdrowotna i rehabilitacja lecznicza 2.2.3. Aktywizacja i rehabilitacja zawodowa 2.2.4. Rehabilitacja społeczna 2.2.5. Współpraca z organizacjami pozarządowymi 2.3. Wykorzystanie środków PFRON w latach 2002-2005 2.4. Europejski Fundusz Społeczny 3. PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA I CELE PROGRAMU 4. POTRZEBY ZGŁASZANE PRZEZ PODMIOTY REALIZUJĄCE ZADANIA NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych opracował zespół w składzie: Maria Kosel Mirosława Krasnodębska Katarzyna Surowska Krystyna Rola WSTĘP 2 Polityka społeczna w środowisku lokalnym jest dziedziną, która zajmuje się min. socjalną działalnością samorządu i pozapaństwowych organizacji pod kątem wyrównywania szans i różnic w położeniu grup mieszkańców najsłabszych ekonomicznie. Niewątpliwie osoby niepełnosprawne są taką grupą. Z tej ogólnej definicji wynikają cele polityki społecznej wobec osób niepełnosprawnych w dziedzinie leczenia, rehabilitacji, kształcenia i zatrudnienia, pomocy społecznej itp. Ogólnie można stwierdzić, że polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych to ogół działań podmiotów publicznych i organizacji pozarządowych, mających na celu tworzenie ogólnych warunków pracy, by i funkcjonowania osób niepełnosprawnych we wszystkich dziedzinach życia gospodarczego i społecznego, umożliwiających pełną integrację ze społeczeństwem. Oznacza to odejście od socjalnej izolacji i tworzenie mechanizmów oraz instytucji ułatwiających ich integrację społeczną w środowisku zamieszkania, w środowisku pracy oraz w społeczeństwie jako całości. Wielką rolę mają tu do spełnienia organizacje pozarządowe, zajmujące się pomocą dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin. W niniejszym Programie organizacje pozarządowe są traktowane jako partner, a nie klient instytucji i organizacji publicznych, które działając w swoim środowisku lokalnym, uzupełniają państwo i samorząd terytorialny w rozwiązywaniu problemów osób niepełnosprawnych w Powiecie Sokołowskim. „Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem Lokalnym” (zwany dalej Programem) jest kolejną próbą kompleksowego spojrzenia na problemy osób niepełnosprawnych w Powiecie Sokołowskim, programowego ich ujęcia i planowego rozwiązania. Jego celem jest pobudzenie i zintegrowanie wszystkich działań zmierzających do stworzenia ludziom niepełnosprawnym godnych warunków funkcjonowania oraz inspiracja do dyskusji merytorycznej nad tym zagadnieniem. Niniejszy Program to syntetyczny sposób przedstawiania strategicznych działań, zmierzających do tworzenia odpowiednich warunków do 3 funkcjonowania osób niepełnosprawnych w naszym Powiecie. W założeniach programu określono odpowiedzialność i zadania samorządu powiatowego, innych instytucji i organizacji pozarządowych za realizację poszczególnych elementów składowych tego Programu. W jego zadaniach skoncentrowano się na: bardziej skutecznych działaniach zapobiegających niepełnosprawności oraz ograniczeniu jej skutków fizycznych, psychologicznych i społecznych, rehabilitacji, wyrównywaniu szans koniecznych do integracji społecznej poprzez edukację, zatrudnienie i przeciwdziałanie skutkom bezrobocia, pomoc społeczną, odpowiednio ukształtowane ustawodawstwo samorządowe i porządkowe, rozwijanie kultury, sportu, rekreacji i turystyki oraz krzewienie idei integracji i akceptacji społecznej. Istotne jest również, że w zadaniach programu przewidziano potrzebę diagnozy stanu i gromadzenia danych statystycznych oraz prowadzenia działań naukowych tych aspektów życia osób niepełnosprawnych, które są objęte niniejszym Programem. Uwzględnienie w Programie potrzeb badawczych nadaje mu cechę ciągłości, co zakłada jego doskonalenie i rozwijanie poprzez wykorzystanie wyników badań i analiz statystycznych. Oznacza to, że program samorządowy przewiduje ciągły dopływ nowych informacji zarówno o warunkach zdrowotnych, pracy i bytu, funkcjonowaniu w środowisku lokalnym, jak i w instytucjach działających na rzecz osób niepełnosprawnych. W części dotyczącej realizacji „Powiatowego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem Lokalnym” zakłada się współpracę administracji samorządowej z administracją rządową i organizacjami pozarządowymi działającymi na terenie Powiatu Sokołowskiego oraz Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Oznacza to, że bez tej współpracy nie będzie można w pełni zrealizować tego Programu. 4 „Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem Lokalnym” w Powiecie Sokołowskim został opracowany w oparciu o następujące akty prawne: 1. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych /Dz.U. Nr 123 poz. 776 z późn. zm./. 2. „Rządowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem” opracowany przez Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, zaakceptowany przez Radę Ministrów w dniu 5 października 1993 r. 3. „Wojewódzki Program Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych i Przeciwdziałania Ich Wykluczeniu Społecznemu oraz Pomocy w Realizacji Zadań na Rzecz Zatrudniania Osób Niepełnosprawnych w Województwie Mazowieckim” opracowany przez Samorząd Województwa Mazowieckiego na lata 2004 - 2008 4. Standardowe Zasady Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych ONZ. 5. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. z 2001r. Nr 142 poz. 1591 z późn. zm./. 6. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym /Dz.U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1592 z późn. zm./. 7. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa /Dz.U.z 2001 r. Nr 142 poz. 1590 z późn. zm./. 8. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie /Dz.U. z 2001 r. Nr 80 poz. 872 z późn. zm./. 9. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej – w związku z reformą ustrojową państwa /Dz.U. Nr 106 poz. 668 z późn. zm./. 5 2. OCENA I DIAGNOZA SYTUACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W POWIECIE SOKOŁOWSKIM 2.1. Charakterystyka populacji osób niepełnosprawnych w powiecie sokołowskim Niepełnosprawność to naruszenie lub uszkodzenie sprawności psychofizycznej, które prowadzi do stanu określonego jako ograniczenie funkcjonalne lub ograniczenie aktywności życiowej człowieka. Przyczyny powstania niepełnosprawności są trojakiego rodzaju: wady wrodzone, przewlekłe choroby oraz wypadki ( urazy, zatrucia, wypadki komunikacyjne). Osoby niepełnosprawne stanowią znaczną część naszego społeczeństwa a problem niepełnosprawności z roku na rok dotyczy coraz większej liczby ludzi. Według danych statystycznych, w Polsce żyje obecnie ponad 5 mln. osób dotkniętych problemem niepełnosprawności. W powiecie sokołowskim, liczącym w 2005 r. 61 217 mieszkańców liczba osób niepełnosprawnych kształtuje się na poziomie 8.540, z czego 7.310 to osoby dorosłe powyżej 16 roku życia. Podana liczba osób niepełnosprawnych jest wartością szacunkową. Ostatnie dokładne informacje o liczbie osób niepełnosprawnych pochodzą z Powszechnego Spisu Ludności z 2002r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego nie posiadają dokładnych danych statystycznych odnośnie swojego orzecznictwa a ponadto orzeczenia KRUS wydane po 1.01.1998 r. nie są honorowane przez PFRON. Według Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Siedlcach, dla osób do 16-tego roku życia wydano: w roku 2002 - 318 orzeczeń w roku 2003 - 243 orzeczenia w roku 2004 - 214 orzeczeń w roku 2005 - 281 orzeczeń Najczęściej powtarzające się przyczyny niepełnosprawności u dzieci , to: - choroby układu oddechowego ( alergie, astmy ); - upośledzenie narządu ruchu; - upośledzenie umysłowe, choroby psychiczne; - choroby neurologiczne; Dla osób (z terenu powiatu sokołowskiego) powyżej 16-tego roku życia Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności wydał: w roku 2002 – 334 orzeczenia w roku 2003 - 334 orzeczenia w roku 2004 - 362 orzeczenia w roku 2005 - 508 orzeczeń 6 Wśród osób dorosłych najczęściej niepełnosprawności to: - upośledzenie narządu ruchu; - choroby narządu słuchu i wzroku; - choroby układu oddechowego i krążenia; - choroby neurologiczne; powtarzające się przyczyny Z obserwacji Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie wynika, że wśród osób niepełnosprawnych korzystających z dofinansowań PFRON większość to: - kobiety, - mieszkańcy miasta, - osoby w wieku poprodukcyjnym. Faktem jest więc, że wzrost dynamiki inwalidztwa w powiecie następuje w efekcie procesu starzenia się ludności oraz fali kryzysu ekonomicznego i społecznego. 2.2. Główne podmioty realizujące zadania na rzecz osób niepełnosprawnych Na terenie miasta Sokołów Podlaski mają swoje siedziby następujące urzędy i instytucje: • Starostwo Powiatowe, • Urząd Miasta, • Urząd Gminy, • Urząd Skarbowy, • Prokuratura Rejonowa, • Sąd Rejonowy, • Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, • Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna, • Powiatowy Inspektorat Weterynarii, • Komenda Powiatowa Policji, • Komenda Powiatowa Straży Pożarnej, • Zakład Ubezpieczeń Społecznych, • Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, • banki, urzędy pocztowe itd. Większość wymienionych instytucji prowadzi swoje pododdziały w miejskich i gminnych miejscowościach z terenu powiatu tj. Ceranowie, Sterdyni, Sabniach, Jabłonnie Lackiej, Repkach, Bielanach i Kosowie Lackim. Wszystkie urzędy i instytucje publiczne są zobowiązane do prowadzenia działalności na rzecz osób niepełnosprawnych w ramach statutowej obsługi ludności. 7 2.2.1. Edukacja osób niepełnosprawnych Na terenie powiatu sokołowskiego, liczba placówek oświatowych przedstawia się następująco: • liczba przedszkoli - 20; • liczba szkół podstawowych - 31, w tym 1 specjalna; • liczba szkół gimnazjalnych - 15, w tym 1 specjalna; • liczba szkół ponadgimnazjalnych - 13, w tym 2 specjalne; ( stan na 2005 r. ) Większość szkół przygotowuje swoją kadrę nauczycielską do kształcenia dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w systemie kształcenia ogólnego, rzadziej integracyjnego. W sytuacjach szczególnych, dzieci i młodzież niepełnosprawna są kierowane do szkolnictwa specjalnego. Na terenie miasta Sokołowa Podlaskiego funkcjonuje Zespół Szkół Specjalnych, kształcący na poziomie podstawowym, gimnazjalnym oraz zawodowym. W szczególnie ciężkich przypadkach, zespół specjalistów Publicznej Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Sokołowie Podlaskim orzeka o potrzebie nauczania indywidualnego ( w domu niepełnosprawnego ucznia ). Nauczanie indywidualne jest realizowane na każdym poziomie kształcenia tj. od szczebla podstawowego do szkolnictwa średniego. W powiecie sokołowskim istnieje 5 placówek kulturalnych: • Sokołowski Ośrodek Kultury; • Gminny Ośrodek Kultury w Jabłonnie Lackiej; • Gminny Ośrodek Kultury w Kosowie Lackim; • Gminny Ośrodek Kultury w Sterdyni; • Gminny Ośrodek Kultury w Repkach; Do najbardziej prężnie działających należy ośrodek kultury działający w Sokołowie Podlaskim. SOK jest organizatorem szeregu imprez i przedsięwzięć o zasięgu powiatowym a nawet międzynarodowym. Wszystkie ośrodki kultury z terenu powiatu, od kilku lat, organizują na terenach swoich gmin imprezy integracyjne np. w formie festiwali, pikników, występów artystycznych. W powiecie funkcjonuje 19 bibliotek publicznych ( wraz z filiami ). Podstawowe zadanie powiatu w zakresie kultury fizycznej to upowszechnianie sportu wśród dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych. Zadania z zakresu kultury fizycznej w Powiecie Sokołowskim są realizowane przy współpracy: Powiatowego Szkolnego Związku Sportowego; Stowarzyszenia Lokalnego Salezjańskiej Organizacji Sportowej SALOS; Ośrodka Sportu i Rekreacji w Sokołowie Podlaskim, 8 Klubów sportowych; Bazę sportową powiatu stanowią: - 4 stadiony, - pływalnia, - strzelnica, - siłownie, - sale gimnastyczne i boiska przyszkolne. 2.2.2. Opieka zdrowotna i rehabilitacja lecznicza W ramach kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia podstawową opiekę zdrowotną na terenie powiatu sprawują: 1. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sokołowie Podlaskim poprzez swoje jednostki organizacyjne: - Przychodnię Rejonową w Sokołowie Podlaskim, - Gminny Ośrodek Zdrowia w Ceranowie, - Gminny Ośrodek Zdrowia w Sterdyni, - Gminny Ośrodek Zdrowia w Jabłonnie Lackiej, - Gminny Ośrodek Zdrowia w Repkach, - Gminny Ośrodek Zdrowia w Sabniach, - Gminny Ośrodek Zdrowia w Bielanach, - Wiejski Ośrodek Zdrowia w Czerwonce, - Wiejski Ośrodek Zdrowia w Wyrozębach, - Wiejski Ośrodek Zdrowia w Skibniewie, 2. Samodzielny Publiczny Ośrodek Zdrowia w Kosowie Lackim, 3. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „ OMEGA” w Sokołowie Podlaskim, 5. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „MED-RO” w Kosowie Lackim, 6. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „STARÓWKA” w Warszawie – filia w Sokołowie Podlaskim, Opiekę specjalistyczną zapewnia: 1. Szpital Powiatowy w Sokołowie Podlaskim na oddziałach: o Chorób Wewnętrznych, o Chirurgicznym Ogólnym, o Pediatrycznym, o Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka i Niemowlęcia, o Położniczo – Ginekologicznym, o Neonatologicznym ( Noworodkowym) o Nefrologicznym o Stacji Dializ, o Neurologicznym, o Rehabilitacyjnym, o Anestezjologii i Intensywnej Terapii 9 2. Przychodnia Specjalistyczna w Sokołowie Podlaskim, w skład której wchodzą następujące poradnie: - Okulistyczna, - Neonatologiczna, - Rehabilitacyjna, - Chirurgii Ogólnej, - Kardiologiczna, - Ginekologiczno - Otolaryngologiczna, - Diabetologiczna, Położnicza, - Zdrowia Psychicznego, - Nefrologiczna, - Audiologiczna, - Leczenia Uzależnień - Medycyny Pracy, - Logopedyczna, - Dermatologiczna, - Urologiczna, - Zaburzeń i Wad - Neurologiczna, - Alergologiczna, Rozwojowych Dzieci, - Reumatologiczna, - Nadciśnienia Tętniczego, - Pediatryczna szczepień dla dzieci z grup wysokiego ryzyka, 3. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Arcolris” z poradniami: - Okulistyczną, - Leczenia jaskry. Od 2001 r. przy SP ZOZ został uruchomiony Zakład Opiekuńczo - Leczniczy w Wyrozębach. ZOL zapewnia długoterminową opiekę 45 pacjentom, którzy ze względu na stan zdrowia nie mogą samodzielnie funkcjonować w środowisku. Opiekę długoterminową pielęgnacyjną w miejscu zamieszkania zabezpiecza Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej – Pielęgnacyjna Opieka Domowa S.C. z siedzibą w Siemiatyczach. 2.2.3. Aktywizacja i rehabilitacja zawodowa Wszystkie osoby niepełnosprawne bez względu na przyczyny i rodzaj niepełnosprawności mają prawo do pomocy w zakresie zatrudniania i możliwości dostępu do zatrudniania na równi z osobami pełnosprawnymi, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Praca i integracja zawodowa są jednym z najistotniejszych aspektów uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, albowiem zapewniają one im: • samodzielność materialną • poczucie własnej wartości • społeczny kontakt z innymi osobami Jednym z głównych zadań rehabilitacji zawodowej jest promowanie zatrudnienia niepełnosprawnych, poprzez aktywizacje samych osób niepełnosprawnych w poszukiwaniu pracy , podwyższenie ich kwalifikacji zawodowych oraz wsparcie pracodawców, tak aby przyjmowanie niepełnosprawnego do pracy w warunkach gospodarki rynkowej nie oznaczało dla nich z góry obciążenia . Działaniami z zakresu rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych zajmuje się Wydział Ochrony Zdrowia Starostwa Powiatowego przy współpracy 10 z Powiatowym Urzędem Pracy. Do zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej realizowanych przez starostę należą: 1. Wsparcie pracodawców zatrudniający osoby niepełnosprawne poprzez: • dokonywanie zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę w związku z przystosowaniem tworzonych lub istniejących stanowisk pracy dla tych osób, stosownie do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności, • zwrot kosztów wynagrodzeń oraz składek należnych od pracodawcy na ubezpieczenia społeczne • dokonywanie zwrotu kosztów zatrudniania pracowników pomagających pracownikom niepełnosprawnym w pracy, • dokonywanie zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na szkolenia zatrudnionych osób niepełnosprawnych, • dofinansowanie lub refundacja do wyposażenia nowych stanowisk pracy – udział w programach celowych PFRON, • wydawanie opinii na temat utworzenia zakładu aktywności zawodowej. 2. Wsparcie osób niepełnosprawnych poprzez: • udzielanie osobom niepełnosprawnym pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub rolniczej, • umarzanie pożyczki na wniosek pożyczkobiorcy po spełnieniu warunków umowy • odraczanie terminu spłaty pożyczki, rozkładanie jej spłaty na raty, lub umarzanie spłaty w części albo w całości w przypadkach uzasadnionych trudną sytuacją materialną lub losową. • udzielanie dofinansowania do wysokości 50% oprocentowania kredytów bankowych, zaciągniętych przez osoby niepełnosprawne na kontynuowanie działalności gospodarczej lub prowadzenie własnego lub dzierżawionego gospodarstwa rolnego. Powiatowy Urząd Pracy zajmuje się m.in. pośrednictwem pracy, doradztwem zawodowym, organizacją szkoleń. PUP prowadząc rejestracje osób niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy ma możliwości dokładnego określenia potrzeb i oczekiwań tych osób względem podnoszenia kwalifikacji. 11 2.2.4. Rehabilitacja społeczna Realizacją zadań z zakresu rehabilitacji społecznej zajmuje się Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Sokołowie Podlaskim. Do podstawowych zadań z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych należą: dofinansowywanie do uczestnictwa osób niepełnosprawnych w turnusach rehabilitacyjnych, dofinansowywanie do likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych osobom niepełnosprawnym, indywidualnym, dofinansowywanie sportu, kultury, turystyki i rekreacji osób niepełnosprawnych, dofinansowywanie do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, Do zadań PCPR należy również współpraca z Powiatowym Zespołem do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Siedlcach. Na zakończenie każdego roku kalendarzowego Zespół przesyła do PCPR sprawozdanie o ilości wydanych orzeczeń dla mieszkańców naszego powiatu w danym roku. PCPR sprawuje nadzór nad 2 domami pomocy społecznej tj. - Domem Pomocy Społecznej dla kobiet przewlekle, somatycznie chorych w Jabłonnie Lackiej ( 80 miejsc ), - Domem Pomocy Społecznej dla osób niepełnosprawnych intelektualnie w Wirowie ( 100 miejsc ). Od 2004 r. PCPR prowadzi program „Specjalistycznego poradnictwa rodzinnego”. W ramach programu, zatrudniony jest prawnik, który udziela bezpłatnych porad prawnych wszystkim mieszkańcom naszego powiatu. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie od początku swego istnienia ściśle współpracuje z gminnymi ośrodkami pomocy społecznej. Osoby niepełnosprawne mieszkające na terenach wiejskich, mają z reguły niską wiedzę na temat przysługujących im praw. Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej obejmują swoim zasięgiem poszczególne gminy a prowadząc pracę socjalną w terenie, mają największe możliwości pomocy osobom potrzebującym np. poprzez informowanie i poradnictwo, zapewnienie opieki w formie usług opiekuńczych lub innych formach przewidzianych w pomocy społecznej. 2.2.5 Współpraca z organizacjami pozarządowymi. Samorząd powiatowy prowadzi ścisłą współpracę z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych. W powiecie sokołowskim działają: 12 - CARITAS Diecezji Drohiczyńskiej, Polski Czerwony Krzyż – Koło w Sokołowie Podlaskim, Polski Związek Niewidomych – Koło w Sokołowie Podlaskim, Związek Harcerstwa Polskiego, „ORATORIUM” im. Bł. Filipa Rinaldiego, Stowarzyszenie Salezj. Organ. Sportowej SALOS, Polski Związek Emerytów i Rencistów, Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Wojennych, Polskie Stowarzyszenie Diabetyków – Koło w Sokołowie Podlaskim Poza organizacjami z terenu powiatu Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie współpracuje z: - Fundacją „Reklama Dzieciom” ( pomoc finansowa do zakupu pomp insulinowych dla dzieci i młodzieży z terenu powiatu sokołowskiego, chorych na cukrzycę insulinożerną I stopnia ), - Stowarzyszeniem Sportowym Osób Niepełnosprawnych „START” w Siedlcach ( organizacja turnusów rehabilitacyjnych ). Intensywność współpracy z poszczególnymi organizacjami jest bardzo różna a współpraca ta dotyczy szczególnie szeroko rozumianej integracji społecznej, dofinansowywania turnusów i różnego rodzaju imprez okolicznościowych. W zakresie rehabilitacji zawodowej współpraca powiatu z organizacjami pozarządowymi jest znikoma. 2.3. WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW PFRON W LATACH 2002-2005 Na podstawie art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.) środki finansowe PFRON przypadające według algorytmu przekazywane są samorządom powiatowym na realizację określonych zadań z zakresu zatrudniania i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych oraz rehabilitacji społecznej. ŚRODKI PRZYZNANE DLA POWIATU ROK 2002 2003 2004 2005 REHABILITACJA ZAWODOWA 277 106 zł. 155 482 zł. 91 743 zł. 69 499 zł. REHABILITACJA KWOTA % SPOŁECZNA PRZYZNANA WYKORZYSTANIA OGÓŁEM ŚRODKÓW 96 543 zł. 288 863 zł. 484 073 zł. 425 865 zł. 373 649 zł. 444 345 zł. 575 816 zł. 495 364 zł. 92,27 % 94,41 % 96,96 % 99,71 % 13 Oprócz środków przyznawanych algorytmem Powiat Sokołowski korzystał z dofinansowań do projektów w ramach „ Programu wyrównywania różnic między regionami” w obszarach A,B,C i D. OBSZAR „C” PHU OLGMAR „D” SPZOZ Sokołów P. „D” DPS Wirów „D” DPS Jabłonna L. „B” SPZOZ dla ZOL Wyrozęby „B” SPZOZ Sokołów P. „C” B. O. K. B. Hanusz w Sokołowie P „A” Szkoła Specjalna w Sokołowie P „A” SPZOZ w Sokołowie P 2.4. ROK PODPISANIA UMOWY KWOTA PRZYZNANA Z PFRON KWOTA ROZLICZONA % UDZIAŁU PFRON W CAŁOŚCI ZADANIA 2003 138 000 zł. 107 619,75 max. 75% 2003 150 000 zł. 150 000,00 max. 75% 2003 80 000 zł. 75 275,22 max. 75% 2004 75 000 zł. 75 000,00 max. 75% 2004 76 015 zł. 66 765,94 max. 50% 2005 150 000 zł. w trakcie max. 50% 2005 23 000 zł. 20 380,00 100 % 2005 20 050 zł. w trakcie max. 50% 2005 71 150 zł. w trakcie max. 50% EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY W celu aplikowania o środki finansowe Unii Europejskiej jednostki powiatu podejmują działania przygotowawcze. Do takich działań należą: - dobór wyspecjalizowanej kadry odpowiadającej za poprawność przygotowywanych projektów i ich sprawną realizację ( Wydział Integracji Europejskiej, Rozwoju i Promocji Powiatu przy Starostwie Powiatowym ) - udział potencjalnych projektodawców w szkoleniach organizowanych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, - informowanie podmiotów o możliwościach aplikowania o środki z funduszy strukturalnych. 14 3. PODSTAWOWE CELE I ZAŁOŻENIA PROGRAMU Podstawowe założenie „Powiatowego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2006-2012” to podjęcie przez samorząd powiatowy, samorządy miejskie i gminne oraz organizacje i stowarzyszenia działające na terenie powiatu, zintegrowanych działań w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym warunków do samodzielnego życia poprzez wspieranie profilaktyki, łagodzenie skutków niepełnosprawności, rozwój usług rehabilitacyjnych i wyrównanie szans tych osób. Działania takie powinny być podejmowane na dwóch podstawowych płaszczyznach: 1. działania nakierowane bezpośrednio na osobę niepełnosprawną i jej najbliższe otoczenie społeczne; 2. działania kształtujące fizyczne i społeczne środowisko, w którym żyją osoby niepełnosprawne; Pierwsza płaszczyzna musi zatem obejmować tworzenie spójnego systemu szeroko rozumianej rehabilitacji ( a więc medycznej, psychologicznej, zawodowej i społecznej) oraz, w koniecznych przypadkach, pomocy społecznej. Natomiast druga płaszczyzna powinna się sprowadzać do modyfikowania środowiska fizycznego i społecznego osób niepełnosprawnych w odniesieniu do: dostosowania budynków do potrzeb osób niepełnosprawnych, udostępnienia transportu i komunikacji, produkowania pomocy technicznych ułatwiających uzyskanie niezależności, stwarzania lub odpowiedniego przystosowania miejsc pracy i szkół, kształtowania odpowiednich postaw społecznych. GŁÓWNE CELE PROGRAMU CEL 1. Wspieranie przemian w świadomości społeczności lokalnej w zakresie problematyki osób niepełnosprawnych. S P O S Ó B R E A L I Z A C J I: ♦ dofinansowywanie działań informacyjnych i promocyjnych np. kampanie medialne, wydawnictwa, broszury informacyjne, ulotki; ♦ współpraca w organizowaniu integracyjnych imprez kulturalnych, turystycznych i sportowych; ♦ promowanie i prezentacja twórczości artystycznej, kulturalnej i zawodowej osób niepełnosprawnych; ♦ aktywizacja społeczna osób niepełnosprawnych i włączanie ich w życie np. poprzez tworzenie grup samopomocowych; ♦ tworzenie klas integracyjnych w placówkach edukacyjnych; 15 REALIZATORZY: organizacje pozarządowe, PCPR, PUP, samorządy ZASIĘG I CZAS TRWANIA: zadania będą realizowane na terenie powiatu sokołowskiego w latach 2006-2012 CEL 2. Pomoc osobom niepełnosprawnym i ich rodzinom w rozwiązywaniu codziennych problemów i zaspakajaniu podstawowych potrzeb socjalnobytowych. S P O S Ó B R E A L I Z A C J I: ♦ pomoc w zakresie rehabilitacji społecznej poprzez dofinansowywanie do: likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, dofinansowanie do 14 dniowych turnusów rehabilitacyjnych; ♦ pomoc w formie usług opiekuńczych ( opiekunki środowiskowe, wolontariusze) lub w przypadku braku możliwości zapewnienia całodobowej opieki – umieszczanie w domach pomocy społecznej; ♦ umożliwienie korzystania z darmowych posiłków lub schronienia w przypadku bezdomności; ♦ w przypadku złej sytuacji materialnej, korzystanie ze świadczeń w formach przewidzianych w ustawie o pomocy społecznej; REALIZATORZY: PCPR, CPS, GOPS (wszystkie), DPS, organizacje pozarządowe, wolontariusze ZASIĘG I CZAS TRWANIA: zadania będą realizowane na terenie powiatu sokołowskiego w latach 2006-2012 CEL 3. Zwiększanie dostępu osób niepełnosprawnych do kształcenia i podnoszenia kwalifikacji. S P O S Ó B R E A L I Z A C J I: ♦ aktywne wspieranie i motywowanie osób niepełnosprawnych do podnoszenia kwalifikacji; ♦ podejmowanie działań na rzecz równości w dostępie do edukacji na różnych poziomach; 16 ♦ umożliwienie dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej edukacji w publicznych i niepublicznych placówkach oświatowo – wychowawczych; ♦ dofinansowywanie urządzeń umożliwiających uczenie się i podnoszenie kwalifikacji; ♦ modernizacja przedszkoli i szkół oraz dostosowanie ich do potrzeb osób niepełnosprawnych; ♦ likwidacja barier architektonicznych, w komunikowaniu się i transportowych związanych z dostępem do edukacji na wszystkich poziomach; REALIZATORZY: samorząd powiatowy i samorządy gminne przy współpracy z samorządem wojewódzkim, PUP, organizacje pozarządowe ZASIĘG I CZAS TRWANIA: zadania będą realizowane na terenie powiatu sokołowskiego w latach 2006-2012 CEL 4. Aktywizacja i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych S P O S Ó B R E A L I Z A C J I: ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ prowadzenie kursów, szkoleń, doradztwa zawodowego; rejestracja niepełnosprawnych osób bezrobotnych i poszukujących pracy; tworzenie stanowisk pracy przystosowanych dla osób niepełnosprawnych; promowanie zatrudnienia poprzez udzielanie pożyczek na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej lub rolniczej przez osoby niepełnosprawne; przygotowywanie pracodawców do pracy z osobami niepełnosprawnymi; specjalistyczne poradnictwo i pośrednictwo pracy; promowanie zatrudnienia poprzez udział w programach z Europejskiego Funduszu Społecznego oraz w programach celowych PFRON; promowanie zatrudniania osób niepełnosprawnych poprzez zwrot miesięcznych kosztów zatrudniania pracowników pomagających pracownikom niepełnosprawnym w pracy w zakresie czynności trudnych lub niemożliwych do wykonania przez pracownika na stanowisku pracy; REALIZATORZY: Powiatowy Urząd Pracy, PFRON, samorząd powiatowy i samorządy gminne, organizacje pozarządowe, pracodawcy ZASIĘG I CZAS TRWANIA: zadania będą realizowane na terenie powiatu sokołowskiego w latach 2006-2012 17 CEL 5. Ułatwienie osobom niepełnosprawnym dostępu do leczenia, opieki i rehabilitacji. S P O S Ó B R E A L I Z A C J I: ♦ wczesne diagnozowanie potrzeb rehabilitacyjnych, szczególnie u dzieci i młodzieży; ♦ dofinansowywanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze; ♦ uruchomienie poradnictwa w zakresie rehabilitacji leczniczej; ♦ zakup sprzętu medycznego i rehabilitacyjnego dla potrzeb placówek służby zdrowia; ♦ likwidowanie barier architektonicznych w budynkach służby zdrowia i ich najbliższym otoczeniu; ♦ dofinansowywanie rozbudowy i modernizacji obiektów służby zdrowia służących rehabilitacji; REALIZATORZY: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, NZOZ „OMEGA”,NZOZ „STARÓWKA” w Sokołowie Podlaskim, SPOZ oraz NZOZ MED.-RO w Kosowie Lackim, samorząd powiatowy, samorządy gminne, PCPR ZASIĘG I CZAS TRWANIA: zadania będą realizowane na terenie powiatu sokołowskiego w latach 2006-2012 CEL 6. Większy dostęp do dóbr i usług pozwalających na pełne uczestnictwo w życiu społecznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym, rekreacji i turystyce. S P O S Ó B R E A L I Z A C J I: ♦ utworzenie na terenie powiatu Warsztatu Terapii Zajęciowej; ♦ ułatwienie dostępu do poradnictwa i informacji poprzez organizowanie punktów konsultacyjnych; ♦ organizowanie kampanii medialnych i akcji promocyjnych w celu zwrócenia uwagi zdrowej części społeczeństwa na problem niepełnosprawności; ♦ dofinansowywanie działań z udziałem osób niepełnosprawnych np. w formie wystaw, konkursów, zawodów sportowych, widowisk artystycznych i pikników integracyjnych; 18 ♦ wsparcie działań wolontariatu i grup samopomocowych; ♦ likwidacja barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej min. w miejskich i gminnych ośrodkach kultury i sportu, bibliotekach, kościołach i urzędach; ♦ wsparcie działań z zakresu likwidacji barier transportowych i w komunikowaniu się np. zakup pojazdów dostosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych, widoczne oznakowanie miejsc parkingowych przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych, dostosowanie środków komunikacji publicznej ( autobusów) do przewozu osób na wózkach inwalidzkich itp. REALIZATORZY: samorząd powiatowy, samorządy gminne i organizacje pozarządowe ZASIĘG I CZAS TRWANIA: zadania będą realizowane na terenie powiatu sokołowskiego w latach 2006-2012 CEL7. Usprawnienie systemu wsparcia na rzecz osób niepełnosprawnych poprzez zwiększenie aktywności i efektywności działań podmiotów i organizacji z terenu powiatu. S P O S Ó B R E A L I Z A C J I: ♦ czynny udział pracowników samorządowych w szkoleniach z zakresu problematyki osób niepełnosprawnych; ♦ podejmowanie wspólnych przedsięwzięć na rzecz osób niepełnosprawnych przez jednostki samorządowe i organizacje pozarządowe; ♦ współpraca przy opracowywaniu projektów aplikujących o środki z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej; ♦ poszukiwanie nowych form wsparcia dla osób niepełnosprawnych np. poprzez występowanie o fundusze do różnego rodzaju fundacji itp. REALIZATORZY: samorząd powiatowy, samorządy gminne, organizacje pozarządowe, PCPR - przy współudziale PFRON ZASIĘG I CZAS TRWANIA: zadania będą realizowane na terenie powiatu sokołowskiego w latach 2006-2012 19 CEL 8. Opracowywanie projektów z zakresu tworzenia nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych oraz likwidacji barier architektonicznych, technicznych i transportowych ukierunkowanych na wyrównywanie różnic między podregionami. S P O S Ó B R E A L I Z A C J I: ♦ opracowywanie projektów w ramach programu „ Osoby niepełnosprawne w służbie publicznej” ♦ opracowywanie projektów z obszaru A – na wyposażenie obiektów służących rehabilitacji osób niepełnosprawnych w sprzęt rehabilitacyjny ( punkt 4 „Programu..” - wykaz podmiotów z terenu powiatu zgłaszających potrzeby w tym zakresie ) ♦ opracowywanie projektów z obszaru B – na likwidację barier w zakładach opieki zdrowotnej i placówkach edukacyjnych w zakresie umożliwienia osobom niepełnosprawnym poruszania się i komunikowania (punkt 4 „Programu..”- wykaz podmiotów z terenu powiatu zgłaszających potrzeby w tym zakresie) ♦ opracowywanie projektów z obszaru C – dla pracodawców, w tym z chronionego i otwartego rynku pracy, na wyposażenie nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych odpowiednio do ich potrzeb i możliwości (punkt 4 „Programu..”. - zgłoszenia bieżące pracodawców) ♦ opracowywanie projektów z obszaru D – na likwidację barier transportowych (punkt 4 „Programu..”. - wykaz podmiotów z terenu powiatu zgłaszających potrzeby w tym zakresie) ♦ opracowanie projektu z obszaru F – na utworzenie Warsztatu Terapii Zajęciowej ( teren – miasto Sokołów Podlaski ) REALIZATORZY: jednostki samorządu powiatowego i gminnego, pracodawcy przy współudziale PFRON i samorządu wojewódzkiego ZASIĘG I CZAS TRWANIA: zadania będą realizowane na terenie powiatu sokołowskiego w latach 2006-2012 20 Realizacja działań wyszczególnionych w „Programie ...” będzie finansowana ze środków samorządów gminnych i samorządu powiatowego, środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, środków własnych poszczególnych instytucji i organizacji pozarządowych, sponsorów prywatnych oraz funduszy unijnych. Działania podmiotów zobowiązanych do realizowania zadań określonych w powyższym „ Programie ..” będą monitorowane przez jednostki samorządu powiatowego tj. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie oraz Wydział Ochrony Zdrowia Starostwa Powiatowego przy ścisłej współpracy z Powiatową Społeczną Radą ds. Osób Niepełnosprawnych. Rada i Zarząd Powiatu Sokołowskiego zwraca się z prośbą do państwowych i samorządowych instytucji województwa mazowieckiego oraz organizacji pozarządowych, zwłaszcza zrzeszających osoby niepełnosprawne i działających na ich rzecz, o aktywny udział w realizacji niniejszego Programu. Samorząd Powiatu Sokołowskiego zwraca się z prośbą do Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych i Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych o merytoryczne i finansowe wspieranie „Powiatowego Programu na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem Lokalnym” w Powiecie Sokołowskim. Niniejszy Program będzie realizowany zgodnie z zasadami „Rządowego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem Lokalnym”, „Kartą Praw Osób Niepełnosprawnych”, „Standardowymi Zasadami Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych” Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz innymi ważnymi dokumentami o charakterze krajowym i międzynarodowym, które bezpośrednio lub pośrednio dotyczą osób niepełnosprawnych. 21 4. WYKAZ POTRZEB ZGŁASZANYCH PRZEZ PODMIOTY REALIZUJĄCE ZADANIA NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH A - w zakresie wyposażenia obiektów służących rehabilitacji osób niepełnosprawnych w sprzęt rehabilitacyjny: 1.SPZOZ w Sokołowie Podlaskim: - dla Oddziału Rehabilitacji: • Artromot K2 PRO ( do pasywnej mobilizacji stawu biodrowego i kolanowego) + wózek – podstawa jezdna do K2 PRO • Artromot S- RE- SB- ST ( do mobilizacji stawu barkowego) • Wózek inwalidzki – szt. 2 • Lampa Bioptrom • Stół do masażu z elektryczną zmianą wysokości leżanki - dla Zakładu Rehabilitacji: • Aparat do krioterapii CryoT • Rower treningowy Monark 828E 2 szt. • Bieżnia KTR-HS - dla Zakładu Opiekuńczo Leczniczego w Wyrozębach, • Aparat do fizykoterapii – DUO 10 ( Firma GIMNA-MEDEN) • Rower rehabilitacyjny • Atlas • Przyrząd do ćwiczeń manipulacyjnych dłoni • Drabinki rehabilitacyjne 22 B - w zakresie likwidacji barier w zakładach opieki zdrowotnej i placówkach edukacyjnych w zakresie umożliwienia osobom niepełnosprawnym poruszania się i komunikowania: 1. Burmistrz Miasta i Gminy Kosów Lacki - przystosowanie budynku SPOZ w Kosowie Lackim do potrzeb osób niepełnosprawnych, C - w zakresie wyposażenia nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych odpowiednio do ich potrzeb i możliwości: 1. Zakłady pracy chronionej: - ZPHU „OLG-MAR” w Sokołowie Podlaskim • wyposażenie 2 stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych, - Spółdzielnia Inwalidów „CHEGOS” w Sokołowie Podlaskim • wyposażenie 1stanowiska pracy dla osób niepełnosprawnych. 23