Łazarz II hrabia Henckel von Donnersmarck

Montes Tarnovicensis - Tarnowskie Góry
Łazarz II hrabia Henckel von Donnersmarck
(1573 - 1 X 1664)
Poczet tarnogórski
Pan Bytomia, Tarnowskich Gór i Bogumina. Był pierwszym synem Łazarza I i jego żony Anny Ettinger. Po
ojcu odziedziczył bytomskie, tarnogórskie i bogumińskie państwo stanowe.
Cesarz zaciągniętych jeszcze u Łazarza I długów nie potrafił zwrócić. Jako rekompensatę w kolejnej
umowie za dodatkową sporą sumę Ferdynand II Habsburg odsprzedał w 1629 r. prawa dziedziczne oraz
własności do Bytomia, Tarnowskich Gór, Bogumina i okolicznych ziem. Oficjalne wprowadzenie
Donnersmarcków jako nowych panów odbyło się w 1632 r.
Bezpośrednie sprawowanie władzy w śląskich dobrach Łazarz II powierzył swym synom: Eliaszowi w
Boguminie, a Gabrielowi i Jerzemu Fryderykowi w Bytomiu i Tarnowskich Górach. Sam pozostał w
Wiedniu blisko monarchy, aby pilnować swych interesów oraz kontynuować karierę na cesarskim dworze.
W 1636 r. Łazarz II został dziedzicznym baronem Cesarstwa. Zmieniono mu wówczas herb, przez
dodanie pól symbolizujących poszczególne ziemie będące pod jego władzą. Godłem ziemi tarnogórskiej
był czarny orzeł na srebrnym polu, ziemi bytomskiej srebrny jednorożec na błękicie, a bogumińskiej
czerwony krzyż św. Antoniego na zielonych wzgórzach w polu złotym. W 1651 r. otrzymał tytuł
dziedzicznego hrabiego Cesarstwa, a dziesięć lat później cesarz Leopold I Habsburg jako król Czech,
nadał mu dziedziczną godność czeskiego hrabiego.
Wojna trzydziestoletnia spowodowała ogromne zniszczenia. Doprowadziło to w Tarnowskich Górach do
upadku rzemiosła, handlu a także górnictwa, np. ograniczano się wówczas do zaledwie przebierania
dawnych hałd górniczych.
Przejęcie władzy nad ziemią bytomską i Tarnowskimi Górami przez Henckel von Donnersmarcków ożywiło
na parę lat wydobycie kruszców. Nie było to jednak trwałym procesem i regres w rozwoju gospodarczym
miasta się pogłębiał. Samo miasto liczyło wówczas szacunkowo około 800 mieszczan. Władze miasta przy poparciu, za wiedzą i zgodą Łazarza II - także usiłowały przeciwdziałać regresowi w gospodarce. W
1638 r. magistrat zatwierdził cech kuśnierzy. Statuty cechu rzeźnickiego zatwierdzone zostały 16 lipca
1643 r. W styczniu 1655 r. swoje statuty uzyskał od magistratu cech sukienników. Miasto coraz bardziej
zmieniało swe oblicze: z ośrodka górnictwa przemieniało się w lokalne centrum handlowo-rzemieślnicze.
Miasto, aby zapewnić sobie stały dochód, zakupiło browar i słodownię Roszkowskiego, położone przed
bramą krakowską (w okolicach dzisiejszego pl. Wolności). W 1652 r. aby wspomóc działalność górniczą,
zbudowano nową sztolnię „Boże Dopomóż” (funkcjonowała do 1695 r.).
Miała służyć odwodnieniu kopalnianych szybów.
Łazarz II zmarł jesienią 1664 r. w Tarnowskich Górach - niewykluczone, że w siedzibie panów miasta i
ziemi, tzw. zamku przy ul. Zamkowej 12. Był pierwszym ze swego rodu, który zmarł na Górnym Śląsku.
Z pierwszego małżeństwa z Marią Jakubą von Bayr zostawił trzech synów, którzy podzieli się spadkiem.
Tarnowskie Góry otrzymał najmłodszy Jerzy VII Fryderyk.Arkadiusz Kuzio-Podrucki
Rys. Mirosław Ogiński
http://www.montes.pl/montes
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 06:48