KW Teoretyczne podstawy kształcenia wczesnoszkolnego

SYLLABUS PRZEDMIOTOWY
Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa w Raciborzu
Instytut Neofilologii
Kierunek: filologia
Specjalność: filologia germańska nauczycielska
Przedmiot: TEORETYCZNE PODSTAWY KSZTAŁCENIA WCZESNOSZKOLNEGO
Liczba punktów ECTS: 5
Status przedmiotu: z zakresu dodatkowej specjalności nauczycielskiej – kształcenie
wczesnoszkolne, obowiązkowy
Rodzaj studiów/semestr: stacjonarne/semestr IV, V
Forma zajęć i liczba godzin: wykład (15 godz. + 15 godz.), ćwiczenia (15 godz. + 15 godz.)
Rygor: zaliczenie/egzamin, zaliczenie na ocenę
Cele realizacji przedmiotu: Zadaniem przedmiotu jest przede wszystkim ukazanie
studentom specyfiki edukacji zintegrowanej oraz jej roli i znaczenia jako stymulatora
wielostronnego i harmonijnego rozwoju oraz kształtowania osobowości młodszych uczniów,
a w efekcie - przygotowanie przyszłych nauczycieli do twórczego wykonywania zawodu, tak
aby byli dobrymi znawcami psychiki dziecka, umiejącymi skutecznie i kreatywnie wspierać
jego codzienne funkcjonowanie.
Cele szczegółowe: wyposaŜenie w wiedzę o charakterze normatywnym stanowiącą podstawę
do kierowania procesem edukacji dziecka, umoŜliwiającą wspieranie – w sposób
zindywidualizowany – jego wielostronnego i harmonijnego rozwoju; zapoczątkowanie
procesu kształtowania następujących kluczowych kompetencji zawodowych: dydaktycznych,
wychowawczych, społecznych, kreatywnych, prakseologicznych, diagnostycznych oraz
komunikacyjnych, decydujących o jakości i skuteczności kompleksowej realizacji zadań
dydaktycznych, wychowawczych oraz opiekuńczych na szczeblu klas początkowych;
pogłębienie zainteresowań i zamiłowań pedagogicznych, wyrobienie właściwych postaw
społeczno – zawodowych; wdraŜanie do refleksyjnego i twórczego uczenia się, wyrabianie
krytycznego stosunku do zdobywanej wiedzy.
Treści programowe: Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna,
przedmiot badań. Dziecko podmiotem w procesie edukacji. Nowy dyskurs o dzieciństwie w
warunkach przemian cywilizacyjnych. Zintegrowany system edukacji wczesnoszkolnej, jego
swoistość, modernizacja i intensyfikacja w obliczu rewolucji informacyjnej oraz w kontekście
przemian cywilizacyjnych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych ( m.in. globalizacji
i integracji europejskiej). Kierunki przemian edukacji wczesnoszkolnej, optymalizacja
działań. Specyfika komunikacji pedagogicznej na I. szczeblu kształcenia, kompetencje
komunikacyjne nauczyciela, wzorce komunikacji pedagogicznej. Organizacja środowiska
informacyjnego uczniów oraz procesu stymulowania wielostronnego i harmonijnego rozwoju
ich osobowości. Kreowanie toŜsamości dziecka - propedeutyczna edukacja regionalna
i międzykulturowa młodszych uczniów. Nauczyciel – wychowawca osobą znaczącą w
rozwoju osobowości dziecka. PoŜądane cechy i kompetencje współczesnego nauczyciela klas
początkowych. Instrumentarium metodologiczne nauczyciela. Metody i techniki poznawania
uczniów oraz ewaluacji procesu edukacji.
Literatura podstawowa:
Klus-Stańska D., Szczepska- Pustkowska M., Pedagogika wczesnoszkolna, Wydawnictwo
Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009,
Podstawa programowa kształcenia zintegrowanego. MEN, Warszawa 2008,
Więckowski R., Pedagogika wczesnoszkolna. WSiP, Kraków 2005,
Klus- Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, WSiP, Warszawa
2005,
Sowińska H., Michalak R. (red.), Edukacja elementarna jako strategia zmian rozwojowych
dziecka. Impuls, Kraków 2004,
Misiorna E., Ziętkiewicz E., Zintegrowana edukacja w klasach I – III, Wyd. WOM,. Poznań
1999,
Szmidt K. J., Pedagogika twórczości. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007,
Kapica G., (red.), Współczesne konteksty dzieciństwa, Wyd. PWSZ, Racibórz 2007,
Nikitorowicz J., Edukacja międzykulturowa. Kreowanie toŜsamości dziecka, Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2008.
Literatura uzupełniająca:
Brzezińska A., Czuba T. i in. /red./, Dziecko w świecie zabawy i w świecie języka, Poznań
1995,
Brzezińska A., Lutomski G. /red./ Dziecko wśród rówieśników i dorosłych. Poznań 1995,
Brzezińska A., Lutomski G. /red./ Dziecko w świecie ludzi i przedmiotów. Poznań 1994,
Transformacja w polskiej edukacji wczesnoszkolnej, red. T. Lewowicki, W. Puślecki, S.
Włoch, Wyd. Impuls, Kraków 2005,
Helm J. K., Katz L. G., Mali badacze. Metoda projektu w edukacji elementarnej. Wyd.
CODN, Warszawa 2003,
Cykl ksiąŜek – pod red. B. Dymary z serii Nauczyciele – nauczycielom - tytuły
rozpoczynające się: „Dziecko w świecie...” Wydawnictwo Impuls, Kraków.
Czasopisma pedagogiczne:
„Problemy Wczesnej Edukacji”, „śycie Szkoły”, „Nowa Szkoła”, „Edukacja”, „Edukacja i
Dialog”, „Kultura i Edukacja”, „Wychowanie w Przedszkolu”, „BliŜej Przedszkola”