„Obywatele! Nadeszła długo oczekiwana chwila. Wojna skończona

Archiwum Państwowe w Lublinie
„Obywatele! Nadeszła długo oczekiwana chwila.
Wojna skończona” - otwarcie wystawy 5 listopada
2015
„Obywatele! Nadeszła długo oczekiwana chwila. Wojna skończona” – już od 5 listopada wystawę pod takim właśnie
tytułem będzie można oglądać w Archiwum Państwowym w Lublinie. Moment prezentacji wybranych dokumentów,
które przechowuje w swoim zasobie Archiwum, dotyczących doniosłych i przełomowych wydarzeń jest
nieprzypadkowy, bowiem w bieżącym roku mija dokładnie 70 lat do momentu zakończenia najstraszliwszego konfliktu
zbrojnego, jakiego kiedykolwiek doświadczyła ludzkość.
Zadaniem zaprezentowanych na wystawie dokumentów, afiszy, plakatów, planów i fotografii jest ujęcie i przekazanie,
w możliwie najpełniejszej formie, codziennej rzeczywistości Lubelszczyzny i jej mieszkańców w schyłkowym okresie II
wojny światowej i wczesnych latach powojennych. Dokumenty w pierwszym rzędzie rzucają światło na końcowe
miesiące okupacji niemieckiej na Lubelszczyźnie, w czasie których wytrwała praca cywilnych i wojskowych członków
podziemia zaowocowała czynnym udziałem w walce przeciwko niemieckiemu okupantowi w momencie nadejścia
frontu wschodniego. Mocno zaakcentowany został sam moment usunięcia Niemców z terenów Lubelszczyzny, jak
również i wkład jej mieszkańców w ostateczne pokonanie III Rzeszy. Nie zabrakło również świadectw walki o władzę,
jaka rozegrała się po usunięciu Niemców pomiędzy podziemiem niepodległościowym, a władzami komunistycznymi
wspieranymi przez ZSRR. Osobnym zagadnieniem, zaprezentowanym na wystawie jest polityka historyczna (akcja
odznaczeniowa, obchody świąt narodowych i państwowych) podziemia niepodległościowego, które w obliczu przewagi
strony przeciwnej próbowało chociaż w sposób symboliczny dać świadectwo prawdzie, a analogicznymi działaniami
władz komunistycznych tworzących nierzadko z wyraźną pomocą środków propagandowych podstawy nowego ustroju
państwowego i społecznego. Dokumenty obrazują także najważniejsze zagadnienia, które stanęły przed władzami i
społeczeństwem po zakończeniu wojny, tj. przeprowadzenie reformy rolnej, repatriacja Polaków znajdujących się poza
granicami Polski powojennej, wysiedlenie ludności ukraińskiej, szacowanie i usuwanie wojennych zniszczeń, zbieranie
danych o zbrodniczej działalności okupanta i osądzenie jej sprawców.
Archiwum Państwowe w Lublinie
ul. Jezuicka 13
Wstęp wolny
Organizatorami wystawy są: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych i Archiwum Państwowe w Lublinie.
Patronat medialny: TVP Lublin, Kurier Lubelski, Radio Lublin, Radio Centrum.
1