DECYZJA Nr 68 / ŻG / 2012 Uzasadnienie

Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
ul. Gdańska 38, 90 – 730 Łódź
Łódź, dnia 23.10.2012 r.
.....................................................
(oznaczenie organu Inspekcji Handlowej)
Nr akt: DP.8361.110.2012
DECYZJA Nr 68 / ŻG / 2012
Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r.
o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577
z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po przeprowadzeniu
postępowania administracyjnego
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
wymierza przedsiębiorcom:
Ryszardowi Szczepańskiemu i Tomaszowi Szczepańskiemu
wykonującym działalność gospodarczą pod nazwą Delikatesy Rybne „Złota Rybka” s. c.
R.T. Szczepańscy w Piotrkowie Trybunalskim przy ul. Leonarda 13/17
karę pieniężną w kwocie 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu
handlowego jednej partii filetów śledziowych w oleju z suszonymi pomidorami „Pomidorro”
o masie 650 g, oznaczonych numerem partii „L 115” i terminem przydatności do spożycia
„24.05.12”, wyprodukowanych przez „Lisner” Sp. z o.o., ul. Strzeszyńska 38/42, 60-479 Poznań
wartości 35,60 zł, nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na niewłaściwe cechy
organoleptyczne:
smak i zapach niezharmonizowany, nieczysty, z posmakiem i zapachem gnilnym,
lekko fermentacyjnym,
tekstura i konsystencja mięsa ryb, bardzo miękka, osłabiona, cebuli niejednolita od
miękkiej do twardej i włóknistej, zalewa lekko zawiesista
wbrew postanowieniom art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej
artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 z późn. zm.).
Uzasadnienie
W dniach od 10 do 13 kwietnia 2012 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego
Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer DP.8361.87.2012 z dnia 10.04.2012 r.
inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, Delegatury
w Piotrkowie Trybunalskim przeprowadzili kontrolę w sklepie należącym do Ryszarda
Szczepańskiego i Tomasza Szczepańskiego, wykonujących działalność gospodarczą pod nazwą
Delikatesy Rybne „Złota Rybka” s. c. R. T. Szczepańscy zlokalizowanym w Piotrkowie
1
Trybunalskim przy ul. Leonarda 13/17. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3
ust. 1 - 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia
29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia
zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt
i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia
2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577,
z późn. zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej
(Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w obecności właściciela sklepu Ryszarda
Szczepańskiego.
W toku kontroli w dniu 11 kwietnia 2012 r. pobrano do badań laboratoryjnych
próbkę filetów śledziowych w oleju z suszonymi pomidorami „Pomidorro” o masie 650 g,
oznaczonych numerem partii „L 115” i terminem przydatności do spożycia „24.05.12”,
wyprodukowanych przez „Lisner” Sp. z o.o., ul. Strzeszyńska 38/42, 60-479 Poznań. Próbka
przedmiotowych filetów została opisana w protokóle pobrania próbki produktu numer 074480
i przekazana do Laboratorium Kontrolno-Analitycznego Urzędu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3, celem przeprowadzenia badań
organoleptycznych i fizyczno-chemicznych. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono,
że przedmiotowe filety śledziowe posiadały niewłaściwe cechy organoleptyczne:
smak i zapach niezharmonizowany, nieczysty, z posmakiem i zapachem gnilnym, lekko
fermentacyjnym,
tekstura i konsystencja mięsa ryb bardzo miękka, osłabiona, cebuli niejednolita od
miękkiej do twardej i włóknistej, zalewy lekko zawiesista.
Nieprawidłowości te zostały opisane w sprawozdaniu z badań numer 213/2012
z dnia 04 maja 2011 r., wystawionym przez Laboratorium Kontrolno-Analitycznym Urzędu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3 oraz protokole kontroli
numer DP.8361.110.2011 z dnia 09 maja 2012 r.
Po zapoznaniu się z wynikami badań przedsiębiorca oświadczył (pismo z dnia
09 maja 2012 r.), iż rezygnuje z badania próbki kontrolnej, która została pobrana w trakcie tej
samej kontroli za protokołem pobrania próbki kontrolnej numer 074481 w ilości odpowiadającej
ilości produktu pobranego do badań laboratoryjnych.
W związku z wprowadzeniem do obrotu środka spożywczego nieodpowiadającego
jakości handlowej w dniu 24 września 2012 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie
administracyjne w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 3
ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z
2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o jakości”. Strony zostały
poinformowane o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do
zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów.
Jednocześnie poproszono strony o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2011.
W dniu 05 października 2012 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji
Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strony podały wielkość obrotu za rok 2011
i jednocześnie wyjaśniły, że winę za niewłaściwą jakość tego produktu ponosi wyłącznie
producent, tym bardziej, że produkt ten posiadał aktualny termin przydatności do spożycia.
2
Ponadto strony oświadczyły, że jako przedsiębiorcy prowadzący detaliczną sprzedaż wyrobów
nie są w stanie stwierdzić ich niewłaściwych cech organoleptycznych.
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zapoznał się z treścią
przedmiotowego pisma i stwierdził, że strony jako podmiot działający na rynku spożywczym
mają obowiązek zapewnienia zgodności żywności z wymogami prawa żywnościowego
i kontrolowania przestrzegania tych wymogów. Jedynie zapewnienie ciągłości łańcucha
chłodniczego na całym etapie produkcji i dystrybucji gwarantuje właściwą jakość handlową
środka spożywczego w okresie jego przydatności do spożycia. Ponadto art. 40a ustawy o jakości
wprowadza mechanizm polegający na tym, że każdy w stosunku do którego zostanie spełniona
przesłanka wprowadzenia do obrotu artykułów rolno – spożywczych nieodpowiedniej jakości
podlega karze określonej w tym przepisie. Przy określaniu wysokości kary bierze się pod uwagę
pięć przesłanek wynikających z art. 40a ust. 5 ustawy o jakości (stopień szkodliwości, stopień
zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność przedsiębiorcy i wielkość obrotu),
które są ustalane w toku prowadzonego postępowania. Ustawodawca zakłada więc istnienie
zawinienia w każdej sytuacji wymierzania kary pieniężnej z tytułu naruszenia przepisów prawa
żywnościowego.
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze
powyższe ustalił i stwierdził.
Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia nr 178/2002 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania
prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności
i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze
zm.) zwanego dalej „rozporządzeniem nr 178/2002” podmioty działające na rynku
spożywczym zapewniają na wszystkich etapach zgodność żywności z wymogami prawa
żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych
wymogów.
Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolnospożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli
w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe
wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez
producenta.
Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości przez jakość handlową należy
rozumieć
cechy
artykułu
rolno-spożywczego
dotyczące
jego
właściwości
organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji,
wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji
i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie
żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914z późn. zm.) cechy organoleptyczne
produktu to zespół cech obejmujących smak, zapach, wygląd, w tym barwę i konsystencję,
środków spożywczych, które można wyodrębnić i ocenić przy pomocy zmysłów człowieka.
3
Z art. 3 ust. 3 pkt 46 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności
i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wynika, że środek spożywczy, którego
skład lub właściwości uległy zamianom wskutek nieprawidłowości zaistniałych na etapie
produkcji, obrotu lub pod wpływem działań czynników naturalnych, takich jak: wilgotność, czas,
temperatura lub światło, albo wskutek obecności drobnoustrojów, a także zanieczyszczeń,
powodujących, że nie nadaje się on do spożycia zgodnie z jego przeznaczeniem w rozumieniu
art. 14 ust. 2 lit. b i ust. 5 rozporządzenia nr 178/2002 to środek spożywczy zepsuty. Taki
środek, zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 pkt b rozporządzenia nr 178/2002 jest uznawany za
niebezpieczny i nie może być wprowadzany na rynek.
Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowani przedsiębiorcy byli odpowiedzialni za wprowadzenie
do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktu nieodpowiadającego jakości
handlowej i na skutek przeprowadzonego postępowania wydał decyzję o wymierzeniu temu
przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę:
1.
najwyższy stopień szkodliwości czynu, gdyż wprowadzenie do obrotu zepsutego środka
spożywczego, czyli produktu, który nie może być spożywany przez ludzi zgodnie z jego
przeznaczeniem, stanowiło poważne naruszenie interesów konsumentów, a także naruszało
warunki bezpieczeństwa żywności. Konsument nabywając taki produkt był wprowadzony
w błąd co do jego jakości, gdyż otrzymywał wyrób zepsuty, czyli niezgodny z jego
oczekiwaniami;
2.
średni stopień zawinienia, ponieważ obowiązkiem stron jest kontrolowanie jakości
produktów wprowadzonych do obrotu i to zarówno w momencie przyjmowania dostawy jak
i w trakcie przechowywania, składowania tych wyrobów, tym bardziej że sprawdzenie cech
organoleptycznych nie wymaga specjalistycznych badań laboratoryjnych. Strony powinny
więc dołożyć wszelkich starań, aby w obrocie handlowym nie znalazły się środki spożywcze
zepsute, a tego nie uczyniły i oferowały do sprzedaży produkt nie nadający się do spożycia;
3.
najwyższy zakres naruszenia, bowiem wprowadzony do obrotu środek spożywczy nie
spełniał wymagań w zakresie jakości bardzo istotnych z punktu widzenia właściwości
produktu. Cechy organoleptyczne tego produktu świadczyły, że jest to środek spożywczy
niebezpieczny i nie może być spożywany przez ludzi stosownie z jego przeznaczeniem,
a zatem nie powinien być w obrocie handlowym (art. 14 ust. 1 i 2 lit. b rozporządzenia
nr 178/2002);
4.
dotychczasową działalność przedsiębiorcy – z dokumentacji zgromadzonej przez
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowani
przedsiębiorcy w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszyli przepisy ustawy
o jakości);
5. niską wielkość obrotu, podaną przez kontrolowanych przedsiębiorców.
W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku
postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych
w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy
o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze
nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej
4
wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez
wprowadzenie tych artykułów do obrotu, lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17
ust. 2 rozporządzenia nr 178/2002 ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie
w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne
i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji
i wymierzył karę minimalną w wysokości 500,00 zł.
Pouczenie:
1. Zgodnie z art. 127 § 1 i 2 kpa, art. 129 § 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od
niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie
(00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni
od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji
Handlowej (90 – 730 Łódź, ul. Gdańska 38).
2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu
państwa przedsiębiorcy – Ryszard Szczepański i Tomasz Szczepański, wykonujący
działalność gospodarczą pod nazwą Delikatesy Rybne „Złota Rybka” s. c. R. T. Szczepańscy
w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Leonarda 13/17 powinni wpłacić na rachunek bankowy
Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź
nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie Inspektoratu
w Łodzi, ul. Gdańska 38 (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 730 – 930 i 1330 – 1430
(poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 800 – 1000 i 1400 – 1500 (wtorek)
w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.
Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. „Ordynacja podatkowa” (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
w z. Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora
Inspekcji Handlowej w Łodzi
mgr inż. Barbara Warzywoda
Zastępca Wojewódzkiego Inspektora
Inspekcji Handlowej
......................................................................
(imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis)
Otrzymują:
1.
Ryszard Szczepański, Tomasz Szczepański
Delikatesy Rybne „Złota Rybka” s. c.
ul. Leonarda 13/17
97-300 Piotrków Trybunalski
2. a/a
5