qhov chaw no puas zoo rau kuv tus me nyuam?
Transkrypt
qhov chaw no puas zoo rau kuv tus me nyuam?
QHOV CHAW NO PUAS ZOO RAU KUV TUS ME NYUAM? Kev xaiv ib qho chaw zov me nyuam KEV XAIV IB QHO CHAW ZOV ME NYUAM Cov niam txiv nyob thoob plaws Minnesota tab tom nrhiav tej kev zov me nyuam uas yuav haum lawv tej kev toob kas thiab yuav pab lawv cov me nyuam kawm ntawv thiab loj hlob. Muaj ob peb tug niam txiv nyob hauv Minnesota uas tau qhia saib lawv txoj kev nrhiav kev zov me nyuam mus zoo li cas: “Txoj kev nrhiav ib qho chaw zov me nyuam zoo rau kuv cov me nyuam tsis yog tias nhriav kom tau ib tug neeg saib lawv thaum kuv mus ua hauj lwm xwb. Kuj yog kev nrhiav kom tau ib qho chaw uas cov me nyuam kawm tau ntawv thiab nyob puaj phais thiab. Kuv xav kom cov me nyuam xav tias lawv tseem ceeb thiab tej qhov chaw zov me nyuam kuj xav li ntawd thiab. Txhua zaus uas kuv mus xyuas, kuv yeej nug kuv tus kheej hais tias, ‘Cov me nyuam hauv no puas zoo li lawv muaj kev zoo siab?’ thiab ‘Cov nai khu puas zoo li lawv muaj kev zoo siab thiab lawv puas xav ntsib kuv cov me nyuam?’” — Dina Mendez, leej niam ntawm Adriana, Tomas thiab Kaitlin “Kuv paub kuv tus me nyuam zoo tshaj plaws thiab paub tias qhov chaw zov me nyuam twg thiaj li yuav zoo tshaj plaws rau nws. Kuj yog ib qho zoo uas yuav tsum muaj daim ntawv muaj cov lus nug rau niam txiv kom thiaj li kawm tau ntxiv saib cov me nyuam toob kas dab tsi thiab dab tsi thiaj li yuav pab nws kawm tau zoo tshaj thaum nws nrog cov nai khu no nyob.” — Molly Jensen, leej niam ntawm Johanna “Thaum chiv thawj txoj kev nrhiav no kuj txaus ntshai thiab tab sis tom qab uas paub tias peb yuav tsum nrhiav li cas rau li cas lawm ces kuj pab tau lawm thiab. Thaum kuv paub tias thawj thawj ob peb xyoos ntawm txoj kev kawm hauv kuv tus me nyuam lub neej tseem ceeb heev no, kuv tau xav tias tseem ceeb uas peb yuav tsum nrhiav kom tau qhov chaw zoo tshaj plaws li. Kuv nyeem daim ntawv uas muaj cov lus nug rau niam txiv thiab kuj nug ob peb lo lus uas nyob hauv daim ntawv no thiab. Kuv thiaj li txaus siab rau qhov chaw uas kuv tus tub mus nyob txhua hnub thiab kuv zoo siab tias kuv yog tus uas nrhiav tau tej kev zoo no rau kuv tus tub.” — Jon Maxwell, leej txiv ntawm Tanner Yog xav tau tej lo lus rau tej hom kev zov me nyuam no, ces thov saib ua ntej mus rau phab 7. 1 QHOV CHAW NO PUAS ZOO RAU KUV TUS ME NYUAM? TEJ QHOV UAS COV KHOOS KAS ZOV ME NYUAM MUAJ TAU Qhov uas xaiv kev zov me nyuam rau koj tus me nyuam thaum TSUAS YOG QHIA TIAS MUAJ LWM YAM XWB, YOG TIAS TSIS QHIA CES COV LUS NUG PUAV LEEJ HAUM RAU TXHUA QHOV CHAW ZOV ME NYUAM. koj mus ua hauj lwm los sis mus kawm ntawv lawm yog ib qho kev txiav txim siab uas tseem ceeb tshaj plaws uas koj yuav tau xaiv thaum koj ua leej niam leej txiv lawm. Tej yam uas muaj rau hauv ib tug neeg twg lub neej thaum nws tseem yau yuav ua rau nws nco ntsoov mus tas ib sim neej. Vim hais tias 90 feem pua ntawm ib tug me nyuam lub paj hlwb twb loj txaus thaum nws muaj hnub nyoog tsib xyoos lawm, txoj kev tu me nyuam zoo thaum tus me nyuam yog me nyuam mos liab mus txog rau thaum nws pib mus kawm ntawv preschool yuav pab tau nws ntau heev li. Cov me nyuam uas twb pib kawm ntawv lawm los tseem toob kas kev tu zoo zoo thiab. Daim ntawv uas muaj cov lus nug no twb yog npaj los pab koj kom koj thiaj li paub xaiv qhov chaw zov me nyuam zoo KEV SAIB XYUAS Puas yuav muaj neeg saib xyuas kuv tus me nyuam? 1 23 Cov neeg laus puas ua zoo thiab puas hu neeg luag ntxhi? nug yog tej yam uas twb tshawb nrhiav tau tias qhov twg thiaj li tseem ceeb los ua kom thiaj li tiv thaiv tau thiab ua zoo tu cov me cov lus nug no twb yog National Association of Child Care Resource & Referral Agencies sau, kom los pab koj paub tias yuav tsum nrhiav tej chaw zoo li cas thiab nug saib hom khoos kas twg thiaj li yuav puaj phais, zoo thiab ua rau koj tus me nyuam muaj kev zoo siab. Yog xav tau ntaub ntawv ntxiv no, txuas rau www. T ej kev cai puaj phais puas muaj qhia kom meej thiab yooj yim rau cov me nyuam paub? zoo zoo rau cov me nyuam thaum ua txhaum lawm los sis lawv puas nthe, ntaus, thiab siv lwm yam kev rau txim uas tsis zoo xwb? rau koj txoj kev toob kas. nyuam ntawm tej qhov chaw zov me nyuam. Daim ntawv muaj Lawv puas saib ib tug me nyuam zuj zus? Cov neeg laus puas ua tib zoo hais thiab qhia thiab to taub txog tej kev zov me nyuam uas yuav tsim nyog Tej yam uas muaj nyob rau hauv niam txiv daim ntawv muaj lus uas muaj neeg saib cov me nyuam txhua lub P sij hawm, hais txog thaum lawv tsaug zog lawm thiab si? uas muaj cov neeg ua hauj lwm txaus los saib P xyuas tag nrho cov me nyuam (saib daim ntawv qhia kev cai saib yuav tsum muaj pes tsawg tus neeg-laus-rau-pes-tsawg-tus-me-nyuam uas nyob rau phab 7)? KEV KAWM Cov neeg laus puas tau kawm los zov cov me nyuam? Rau ib lub koom haum zov me nyuam (ib lub khoos kas uas zov me nyuam hauv ib lub tsev pab neeg nyob hauv zos, ib qho chaw teev ntuj los sis lwm tej chaws): 1 23 mnchildcare.org. Tus thawj coj loj puas muaj ib daim degree Khij lub npov ntawm lub khoos kas uas koj xav tias zoo. Sau Cov nai khu puas tau kawm txog kev zov me txhua lub khoos kas lub npe rau nram qab no thiab siv tej leej npov uas koj tau khij lawm los pab koj nco tau txog thaum koj tau mus ntsib lawv.. Qhov 1: Qhov 2: Qhov 3: thiab puas tau zov cov me nyuam dua los li? nyuam ntawm nyuam nyuam los sis puas tau muaj ib daim degree kev kawm uas qhia txog cov me yaus thiab puas tau zov cov me dua los li? Tag nrho cov neeg laus puas tseem rov qab mus kawm txog tej yam uas qhia txog cov me nyuam yaus los sis puas tseem kawm ntawv ntxiv thiab? au ib qho chaw zov me nyuam hauv tsev (zov cov me R nyuam hauv tus neeg zov lub tsev): Tus neeg zov me nyuam no puas tau kawm txog cov me nyuam tej kev loj hlob thiab puas tau zov me nyuam dua los li? 2 3 1 23 1 23 Tus neeg zov me nyuam no puas tseem rov qab Puas yuav muaj leej twg nyeem ntawv ib hnub Rau lub koom haum zov me nyuam thiab qhov chaw zov me nyuam hauv tsev: KEV NOJ QAB NYOB ZOO THIAB KEV PUAJ PHAIS Qhov chaw no puas puaj phais thiab zoo rau kuv tus me nyuam? mus kawm txog tej yam uas qhia txog cov me nyuam yaus los sis puas tseem kawm ntawv ntxiv thiab? Puas muaj ib tug neeg uas yeej nyob ntawd txhua lub sij hawm uas txawj ua CPR thiab kho mob kam ceev (first aid)? uas muaj ib tug neeg uas yeej nyob ntawd txhua P lub sij hawm uas twb kawm txog SIDS thiab qhov Teeb Meem uas Muaj Thaum Co Me Nyuam (Shaken Baby Syndrome)? Cov neeg laus puas tau mus kawm txog tej yam uas haum rau tej hnub nyoog li kuv tus me nyuam thiab tej kev toob kas? Cov neeg laus puas kam mus kawm txog tej no? ov neeg laus puas tau kawm txog kev tswj C kom tsis txhob muaj kev ua phem rau cov me nyuam? Cov neeg laus puas kam mus kawm txog tej no? KEV KAWM NTAWV Kuv tus me nyuam puas yuav loj hlob tau thiab kawm tau ntawv? 1 23 uas muaj ob peb yam kev ua si (blocks, P puzzles, kev kos duab, hnav ris tsho ua si thiab ntxiv mus)? Qhov chaw ua si puas muaj chaw cia khoom thiab tej khoom ua si khoom siv puas nyob rau qhov uas ncav cuag thiab siv tau yooj yim? Cov khoom ua si puas tsim nyog raws li hnub nyoog? Tej khoom ua si thiab khoom siv puas muaj txhua lub sij hawm thiab puas muaj cov tshiab hloov cov qub? Puas muaj kev npaj ua si rau txhua hnub los sis txhua lim piam? Cov neeg laus puas tau npaj tej yam uas ua kom cov me nyuam muaj kev lom zem? ob zaug rau kuv tus me nyuam thiab puas yuav yaum kom nws nyeem ntawv thiab saib tej phau ntawv nws tus kheej thiab? 1 23 Cov neeg laus thiab cov me nyuam puas ntxuav tes (tom qab siv hoob nab, hloov diaper, noj mov tas thiab ntxiv mus)? Qhov chaw hloov diaper puas tu zoo zoo thiab so huv huv (disinfected) tom qab txhua zaus uas tau siv lawm? Tag nrho cov me nyuam uas tau sau npe tuaj koom lawm puas tau raug txhaj tshuaj tiv thaiv kab mob raws li kev cai? Cov tshuaj noj puas sau npe meej meej thiab puas muab cia rau ib qho chaw kom cov me nyuam ncav tsis cuag? Puas muaj ib txog kev cai uas teem tseg kom thiaj li paub meej hais tias muab tau cov tshuaj yog lawm rau cov me nyuam? Tej tshuaj txhuam tsev thiab lwm yam tshuaj uas muaj taug puas tau muab xauv cia, uas cia rau ib qho chaw kom cov me nyuam ncav tsis cuag? Puas muaj ib txog hau kev uas twb npaj tseg tias yuav ua li cas yog tias ib tug me nyuam raug mob, muaj mob los sis pawv lawm? ov khoom kho mob kam ceev (first aid) puas C muaj npaj tseg nyob ze? Puas muaj ib txog hau kev uas twb npaj tseg rau thaum uas muaj teeb meem (tsev kub hnyiab, dej nyab thiab ntxiv mus)? Qhov chaw ua si nraum zoov puas puaj phais rau cov me nyuam ua si? Tej khoom ua si puas yog cov uas loj haum thiab tsim nyog rau cov me nyuam uas muaj hnub nyoog raws li siv xwb. Kuv tus me nyuam puas yuav tau nrog cov neeg laus sib tham tas hnub uas hais cov lus rau cov me nyuam li nws hnub nyoog? Tej khoos kas uas muaj hauv tej koom haum, qhov chaw ua si puas muaj laj kab siab li plaub fiv los xov ncig? Puas yuav nug lus ntawm kuv tus me nyuam, tsim nyog nug, thiab puas yuav yaum kom nws hais lus thiab sib tham? Tej khoom ua si txawb rau saum tej nplaim ntoo, xuab zeb, los sis daim kas pev yas? 4 Tej khoom ua si puas tseem zoo? 5 1 23 Puas txwv tias ib pawg no muaj pes tsawg tus me nyuam nyob hauv xwb? Pam tau hais tias yog ib pawg twg muaj me nyuam tsawg me ntsis no ces yuav zoo dua. TEJ LO LUS UAS YUAV TSIM NYOG PAUB TXOG THAUM KOJ NRHIAV CHAW ZOV ME NYUAM Pes Tsawg leej Neeg Laus rau Pes Tsawg tus Me Nyuam Tej kev tshawb nrhiav tau qhia tias txoj kev zov me nyuam yuav KEV COJ UA Lub khoos kas puas muaj cov neeg saib xyuas thiab coj tau zoo? zoo dua tuaj yog tias cov me nyuam nyob rau tej pawg uas muaj 1 23 cai rau cov neeg uas muaj lais xees uas theem tseg lawm tias L ub khoos kas daim lais xees puas zoo siv rau hauv lub xeev los sis tej koom haum uas saib xyuas thiab tswj tuav cov ntawv lais xees? Niam txiv los sis cov neeg ua hauj lwm puas yuav tsum kuaj xyuas saib lub khoos kas puas coj zoo? Cov neeg ua hauj lwm rau lub khoos kas siv pes tsawg teev txhua xyoo kom kawm tej yam ntxiv txog txoj kev zov me nyuam? Qhov uas kawm txuas ntxiv yog ib yam tseem ceeb uas pab kom tus neeg uas kawm ntawd zov tau me nyuam raws li qhov zoo tshaj plaws. Lub khoos kas puas yog tseem fwv teb chaws los yog ib lub koom haum zov me nyuam uas nyob thoob plaws teb chaws no tso cai thiab pom zoo rau? Qhov uas tso cai thiab pom zoo rau no txhais tau hais tias lub khoos kas zov me nyuam/qhia ntawv no yog tseem fwv teb chaws los yog ib lub koom haum zov me nyuam uas nyob thoob plaws teb chaws no saib lub khoos kas no ua ib qho chaw zov me nyuam zoo kawg. KEV SIB TXUAS LUS Lub khoos kas puas nrog niam txiv sib koom tes? 1 23 uas cia kuv tuaj xyuas thaum twg los tau P thaum kuv tus me nyuam nyob hauv qhov chaw zov? Puas nug niam txiv tej tswv yim thiab puas muab siv los kho kom tej khoos kas zoo dua tuaj? Puas yuav muab ib daim ntawv txog lub khoos kas tej kev cai rau kuv? Puas yuav muab ib daim ntawv uas tus neeg zov kos npe rau hauv lawm rau kuv? Ib xyoos no puas ntsib niam txiv ib zaug? Kom tau ntaub ntawv ntxiv txog tej lus nug, los sis kev tshawb me nyuam yaus tsawg dua thiab muaj cov neeg laug saib xyuas lawv thiab tu lawv ntau dua. Yog li ntawd, ces thiaj muaj tej kev yuav tsum muaj pes tsawg tus neeg laus zov pes tsawg tus me nyuam xwb. Nyias muaj nyias cov kev cai nyob ntawm saib yog hom kev zov me nyuam twg, thiab tej ntaub ntawv ntxiv txog qhov no yeej muaj nyob rau ntawm www.mnchildcare.org (thov nias qhov uas hais tias information for families). Tej Hom Kev Zov Me Nyuam Koj muaj ob peb qho kev xaiv ntawm kev xaiv ib qho chaw zov me nyuam. Yeej tsis muaj ib qho uas hais tias ib qho chaw zov “zoo tshaj plaws” no. Nyob ntawm saib koj tus me nyuam thiab koj tsev neeg toob kas qhov zoo li cas xwb. Tej tsev zov me nyuam uas muaj lais xees Ib lub tsev zov me nyuam uas muaj lais xees yog thaum uas tus neeg zov me nyuam tau ua raws li tej kev cai uas yuav tsum ua kom thiaj li tau daim lais xees los zov me nyuam tau rau hauv nws lub tsev. Tej koom haum zov me nyuam Tej koom haum zov me nyuam yeej tau lais xees ntawm lub xeev los zov cov me nyuam coob hauv lawv tej tsev ua hauj lwm, tsev pab neeg nyob hauv zos, tej chaw teev ntuj los sis lwm tej chaws. Cov koom haum no yeej zov tau cov me nyuam mos liab mus txog rau cov me nyuam uas txawj mus kawm ntawv tib si. Kev zov cov me nyuam uas txawj mus kawm ntawv Cov khoos kas uas zov cov me nyuam txawj mus kawm ntawv muaj kev zov me nyuam uas kawm hoob kindergarten mus txog hoob rau. Tej no feem ntau muaj nyob hauv tsev kawm ntawv, tej lub tsev pab neeg nyob hauv zos, YMCA/YMCAs los sis park thiab chaw ua si tej khoos kas. Txoj kev zov feem ntau yuav muaj ua ntej thaum kawm ntawv thiab tom qab lawb ntawv, tej hnub uas muaj holiday uas tsis kawm ntawv thiab thaum lub sij hawm uas phav ntawv thaum lub caij sov. nrhiav tias cov lus nug txhais li cas, no thov txuas rau www.mnchildcare.org (thov nias qhov uas hais tias information for families). 6 7 Tej khoos kas rau Preschool Tej khoos kas rau preschool feem ntau muaj ob los sis peb teev tauj ib hnub, ob peb hnub tauj ib lim piam. Tej khoos kas no kuj tsis yog rau kev zov me nyuam tab sis muaj kev pab rau cov me nyuam qee zaum kom los koom tau nrog lwm cov me nyuam thiab pab npaj cov me nyuam no mus kawm ntawv thiab. Kev sau npe feem ntau yog rau cov me nyuam muaj hnub nyoog 3 mus rau 5 xyoos xwb.. Tsev Neeg/Phooj Ywg/Neeg Zej Zog kev zov me nyuam “Tsev Neeg, Phooj Ywg, thiab Neeg Zej Zog” kev zov me nyuam yog pab zov lawv cov me nyuam, cov me nyuam txheeb ze lawv, thiab cov me nyuam nyob hauv lawv lub zos. Yeej tsis txiav tias yuav tsum muaj pawg me nyuam loj me npaum li cas los sis hais tias yuav tsum muaj pes tsawg tus me nyuam yau los zov li. Head Start/Early Head Start Head Start/Early Head Start (Kev Kawm Ntawv Ua Ntej/Kev Kawm Ntawv Ntxov) pab kev loj hlob thiab kev kawm ntawm cov me nyuam uas nyob hauv tej tsev neeg tau nyiaj tsawg. Kev niam txiv pab koom tes, ib lub khoos kas zoo thiab tsev neeg kev pab txhawb nqa yeej muaj nyob hauv no tib si lawm. Cov me nyuam muaj hnub nyoog 3 mus txog 5 xyoos yuav mus koom Head Start. Early Head Start yog muaj rau tej tsev neeg uas muaj cov me nyuam muaj hnub nyoog thaum yug kiag los mus txog 3 xyoos. Kev zov hauv tsev “Kev zov hauv tsev” txhais tau tias ib tug neeg tuaj tu rau hauv koj lub tsev. Feem ntau cov neeg uas zov hauv tsev yog phooj ywg, ib tug neeg hauv tsev neeg los sis “tus zov me nyuam.” Cov zov me nyuam hauv tsev feem ntau yeej muaj kev kawm tiav thiab yeej tau zov me nyuam yav tas los lawm. Cov zov hauv tsev tsis muaj lais xees. Thaum koj ntiav lawv ua hauj lwm rau koj, tej zaum koj yuav tau them nyiaj rau Social Security, se, nqi thaum ib tug ua hauj lwm raug mob, pab kas phais thiab kev mus so vacation. HAIS TXOG CHILD CARE RESOURCE & REFERRAL Kev zov me nyuam yog ib qho kev xaiv uas tseem ceeb tshaj plaws uas niam txiv yuav tau xaiv. Kev pab tej tsev neeg to taub lawv tej kev xaiv yog txhua lub Child Care Resource & Referral (CCR&R) lub luag hauj lwm. CCR&Rs pab tau li 7 lab niam txiv thoob plaws teb chaws. 8 1-888-291-9811 www.mnchildcare.org