msza ewangelicka

MSZA EWANGELICKA
NABOŻEŃSTWO LUTERAŃSKIE Z CZASÓW BACHA
21 MARCA 2013, 19:00
KOŚCIÓŁ ŚWIĘTEGO KRZYSZTOFA
WE WROCŁAWIU
Autorzy śpiewów:
GDY ZE MNĄ BÓG – tekst: ks. Paul Gerhardt 1653 – Ist Gott für mich, so trete, melodia:
Anglia ok. 1590, rel. Augsburg 1609; KYRIE – tekst starokościelny, melodia: ks. Marcin
Luter 1526; BARANKU BOŻY NIEWINNY – tekst: ks. Nikolaus Decius (1523) 1531 –
O Lamm Gottes, unschuldig wg starokościelnego Agnus Dei (J 1:29), melodia: ks. Nikolaus
Decius (1523), Erfurt 1542; KTO CHCE, NIECH SZUKA INNYCH DRÓG – tekst:
ks. Georg Weissel (1623) 1642 – Such, der da will, ein ander Ziel, melodia: Johann Stobäus
1613; WIERZYMY, ŻE JEDYNY BÓG – tekst: ks. Marcin Luter 1524 wg Credo, Wrocław
1417 i Zwickau ok. 1500 – Wir glauben all an einen Gott, melodia: XV w. Wittemberg 1524;
SANCTUS – tekst starokościelny, melodia: gregoriańska; O BARANKU BOŻY – tekst:
starokościelne Agnus Dei, melodia: ks. Marcin Luter (1525) 1528; TYSIĄCKROTNIE
POZDROWIONY – ks. Paul Gerhardt 1653 – Sei mir tausendmal gegrüsset wg łac. Salve
mundi salutare Arnulfa von Löwena † ok. 1250, melodia: Johann Crüger 1640 – Zion klagt
mit Angst und Schmerzen.
ORGANIZATORZY
PRZEWODNICZĄCY
ks. Andrzej Fober
proboszcz
LEKTOR
MUZYCY
Szymon Rudzki
Chór Filharmonii Wrocławskiej
Aldona Bartnik, Berenika Konar, Aleksandra Turalska, I soprany
Patrycja Kujawa, Agnieszka Niezgoda, Agnieszka Ryman, II soprany
Ewelina Wojewoda, Ewa Pieronkiewicz, Magdalena Garbacz, alty
Bartłomiej Kusior, Dawid Jarząb, Jarosław Kawałko, tenory
Jan Pieter, Maciej Adamczyk, Michał Pytlewski, basy
dr Agnieszka Franków-Żelazny, dyrygent
dr Tomasz Głuchowski, b.c. organy
Julia Karpeta, b.c. viola da gamba
Tomasz Kmita, organy
kantor i organista kościoła św. Krzysztofa
SŁOWO WSTĘPNE
dr Dawid Ślusarczyk
kantor i organista kościoła Opatrzności Bożej
PRECENTOR
Bartosz Kuriata
Liturgia opracowana na podstawie:
E. Sehling „Die evangelischen Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts"
R.A. Leaver „Luther’s Liturgical Music”
Wszystkie teksty Pisma Świętego podane wg Biblii Gdańskiej 1632
SPOWIEDŹ
Wszyscy wstają
WSTĘP DO SPOWIEDZI
Ksiądz
Zbór
Wspomożenie nasze w imieniu Pana.
Który stworzył niebo i ziemię.
PSALM POKUTNY 130
Penitenci klękają
POWSZECHNA MODLITWA SPOWIEDNIA
Ksiądz
Penitenci
Spowiadajmy się Panu Bogu naszemu, tak się modląc:
Wszechmogący Boże, miłosierny Ojcze! * Ja biedny,
nędzny, grzeszny człowiek * wyznaję przed Tobą
wszystkie grzechy i przewinienia moje, * popełnione
myślą, mową i uczynkiem, * którymi zasłużyłem na
Twe doczesne i wieczne kary. * Żałuję za nie szczerze
i z całego serca, * i proszę Cię dla niezgłębionego
miłosierdzia Twego * i dla niewinnej i gorzkiej męki
i śmierci * umiłowanego Syna Twego Jezusa Chrystusa,
* bądź mnie niegodnemu, grzesznemu człowiekowi
łaskaw i miłościw, * odpuść mi wszystkie grzechy moje
* i dopomóż łaskawie przez moc Ducha Twego
Świętego * do poprawy życia mego. Amen. *
Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu! Amen.
Ksiądz
Bóg słyszał nasze wołanie, dlatego przed obliczem Boga
wszechmogącego pytam każdego z was: Czy żałujesz
za grzechy swoje? Jeśli tak, odpowiedz: żałuję.
Żałuję.
Czy wierzysz w odpuszczenie grzechów i pojednanie
z Bogiem przez Jezusa Chrystusa? Jeśli tak, odpowiedz:
wierzę.
Wierzę.
Penitenci
Ksiądz
Penitenci
Ksiądz
Penitenci
Czy pragniesz z pomocą Ducha Świętego poprawić
życie swoje? Jeśli jest to twoim szczerym pragnieniem,
odpowiedz: pragnę.
Pragnę.
ABSOLUCJA
Ksiądz
Jak wierzysz, tak niechaj ci się stanie! Tak rzekł nasz
Pan Jezus Chrystus do swoich apostołów:
„Którymkolwiek grzechy odpuścicie, są im
odpuszczone, a którymkolwiek zatrzymacie, są im
zatrzymane”. (J 20:23)
Przeto jako powołany i ustanowiony sługa Jezusa
Chrystusa i Jego świętej Ewangelii, zwiastuję wszystkim
pokutującym łaskę Bożą i z rozkazu Pańskiego
odpuszczam wam grzechy wasze w imię Ojca i Syna
i Ducha Świętego. Amen.
ZAKOŃCZENIE
Ksiądz
Błogosław, duszo moja, Panu
I wszystko, co we mnie, imieniu Jego świętemu!
Błogosław, duszo moja, Panu
I nie zapominaj wszystkich dobrodziejstw Jego! (Ps 103)
Amen.
Ksiądz
A sam Pan pokoju niech da wam pokój zawsze
i wszędzie. Pan niechaj będzie z wami wszystkimi!
Amen.
Penitenci
Można usiąść
PORZĄDEK LITURGII
PRELUDIUM
Preludium h-moll, BWV 544
Johann Sebastian Bach (1685-1750)
Gdy ksiądz udaje się do ołtarza zbór wstaje
PIEŚŃ ZBORU – 635
Wszyscy śpiewają zwrotki 2, 4, 6 i 7. Pozostałe śpiewa tylko chór.
Chór
1. Gdy ze mną Bóg, niech stanie świat cały przeciw mnie,
gdy wołam: ratuj Panie! Zło wszelkie cofa się.
Gdy twierdzą mą, ochroną i druhem wierny Bóg,
daremnie złością swoją przerazić chce mnie wróg.
Chór
3. Opoką mojej wiary jest Chrystusowa krew.
To dar nad wszystkie dary i dóbr niebiańskich siew.
Cóż życie moje waży? Rozwiewne niby mgła.
To, czym mnie Chrystus darzy, na wieki wieków trwa.
Chór
5. Duch Jego sercu memu tajemne prawdy śle,
że Bóg ucieczką temu, co kornie modli się,
że miasto nam zbudował miłości Jego trud,
by duch nasz się radował, ujrzawszy święty gród.
INTROIT
Kantor śpiewa introit.
KYRIE ELEISON
Chór śpiewa trzykrotnie wezwania.
BARANKU BOŻY NIEWINNY
Ksiądz
Zgładź, o Panie Boże, wszystkie grzechy
oraz nieprawości nasze.
Zbór
KOLEKTA
Ksiądz
Zbór
Dominus vobiscum.
Et cum spiritu tuo.
Ksiądz
Oremus.
Ksiądz zmawia kolektę, kończąc słowami:
Zbór
per omnia saecula saeculorum.
Amen.
EPISTOŁA – List do Rzymian 8:1-11
Przetoż teraz żadnego potępienia nie masz tym, który będąc
w Chrystusie Jezusie nie według ciała chodzą, ale według
Ducha. (2) Albowiem zakon Ducha żywota, który jest w Chrystusie
Jezusie, uwolnił mię od zakonu grzechu śmierci.
(3) Bo co niemożnego było zakonowi, w czem on był słaby dla ciała,
Bóg posławszy Syna swego w podobieństwie grzesznego ciała i dla
grzechu, potępił grzech w ciele, (4) Aby ona sprawiedliwość zakonu
była wypełniona w nas, którzy nie według ciała chodzimy, ale
według Ducha. (5) Albowiem, którzy są według ciała, o tem myślą,
co jest cielesnego; ale którzy są według Ducha, myślą o tem, co jest
duchowego. (6) Gdyż zmysł ciała jest śmierć; ale zmysł ducha jest
żywot i pokój, (7) Przeto iż zmysł ciała jest nieprzyjacielem Bogu; bo
się zakonowi Bożemu nie poddaje, gdyż też i nie może. (8) Przetoż
którzy są w ciele, Bogu się podobać nie mogą. (9) Lecz wy nie
jesteście w ciele, ale w duchu, gdyż Duch Boży mieszka w was:
a jeźli kto Ducha Chrystusowego nie ma, ten nie jest jego.
(10) Ale jeźli Chrystus w was jest, tedy ciało jest martwe dla grzechu,
a duch jest żywy dla sprawiedliwości. (11) A jeźli Duch tego, który
Jezusa wzbudził z martwych, mieszka w was, ten który wzbudził
Chrystusa z martwych, ożywi i śmiertelne ciała wasze przez Ducha
swego, który w was mieszka.
(1)
Można usiąść
PIEŚŃ ZBORU – 638
Wszyscy wstają
EWANGELIA – Jan 14:1-6
(1) Niechaj
się nie trwoży serce wasze; wierzycie w Boga i w mię
wierzycie. (2) W domu Ojca mego wiele jest mieszkania; a jeźli nie,
wżdybymci wam powiedział. (3) Idę, abym wam zgotował miejsce; a gdy
odejdę i zgotuję wam miejsce, przyjdę zasię i wezmę was do siebie,
żebyście, gdziem ja jest, i wy byli. (4) A dokąd ja idę, wiecie, i drogę
wiecie. (5) Rzekł mu Tomasz: Panie! nie wiemy, dokąd idziesz, a jakoż
możemy drogę wiedzieć? (6) Rzekł mu Jezus: Jamci jest ta droga, i prawda,
i żywot; żaden nie przychodzi do Ojca, tylko przez mię.
CREDO – 357
Można usiąść
MOTET
Jesu, meine Freude, BWV 227
1.
Jesu, meine Freude,
Meines Herzens Weide,
Jesu, meine Zier,
Ach wie lang, ach lange
Ist dem Herzen bange
Und verlangt nach dir!
Gottes Lamm, mein Bräutigam,
Außer dir soll mir auf Erden
Nichts sonst Liebers werden.
Johanna Sebastian Bach (1685-1750)
1.
Jezu, moja radości,
mojego serca pastwisko,
Jezu, mój skarbie.
Ach, jakże długo
Jest sercu niespokojnie
I pragnie Ciebie!
Baranku Boży, mój Oblubieńcze,
Poza Tobą nie powinno być dla mnie
Nic bardziej kochanego na ziemi.
2.
Es ist nun nichts Verdammliches an
denen, die in Christo Jesu sind, die
nicht nach dem Fleische wandeln,
sondern nach dem Geist.
2.
Nie ma żadnego potępienia dla tych,
Którzy są w Chrystusie Jezusie,
Którzy nie według ciała postępują,
Ale według Ducha.
2.
Unter deinem Schirmen
Bin ich vor den Stürmen
Aller Feinde frei.
Lass den Satan wittern,
Lass den Feind erbittern,
Mir steht Jesus bei.
Ob es itzt gleich kracht und blitzt,
Ob gleich Sünd und Hölle schrecken:
Jesus will mich decken.
3.
Pod Twoją osłoną
Jestem od burz
I wszystkich wrogów wolny.
Niech Szatan węszy,
Niech wróg się burzy –
Przy mnie stoi Jezus!
Czy grzmi, czy błyska się,
Czy grzech i piekło straszą,
Jezus mnie ochroni.
4.
Denn das Gesetz des Geistes, der da
lebendig macht in Christo Jesu, hat
mich frei gemacht von dem Gesetz
der Sünde und des Todes.
4.
Albowiem prawo Ducha,
Który daje życie w Chrystusie Jezusie
Wyzwoliło mnie z prawa
Grzechu i śmierci.
5.
Trotz dem alten Drachen,
Trotz des Todes Rachen,
Trotz der Furcht darzu!
Tobe, Welt, und springe,
Ich steh hier und singe
In gar sichrer Ruh.
Gottes Macht hält mich in acht;
Erd und Abgrund muss verstummen,
Ob sie noch so brummen.
5.
Mimo starego smoka,
Mimo gardła śmierci,
Mimo samego strachu!
Świecie szalej i raduj się!
Staję tu i śpiewam
W zupełnym spokoju.
Boża moc odsuwa mnie na bok;
Ziemia i otchłań muszą zamilknąć
Choćby jeszcze huczały.
6.
Ihr aber seid nicht fleischlich, sondern
geistlich, so anders Gottes Geist in
euch wohnet. Wer aber Christi Geist
nicht hat, der ist nicht sein.
6.
Wy jednak nie jesteście cieleśni,
Lecz duchowi, jeśli Duch Boży w was
mieszka. Kto jednak nie ma Ducha
Chrystusa, ten nie istnieje.
7.
Weg mit allen Schätzen!
Du bist mein Ergötzen,
Jesu, meine Lust!
Weg ihr eitlen Ehren,
7.
Precz ze wszystkimi skarbami,
Ty jesteś moim zachwytem.
Jezu, moja rozkoszy!
Przecz próżne zaszczyty,
Ich mag euch nicht hören,
Bleibt mir unbewusst!
Elend, Not, Kreuz, Schmach und Tod
Soll mich, ob ich viel muss leiden,
Nicht von Jesu scheiden.
Nie chcę was słuchać,
Bądźcie mi nieznanymi!
Nędza, cierpienie, krzyż, hańba i śmierć
Nie powinny, jeśli muszę wiele cierpieć,
Oddalić mnie od Jezusa.
8.
So aber Christus in euch ist, so ist der
Leib zwar tot um der Sünde willen;
der Geist aber ist das Leben um der
Gerechtigkeit willen.
8.
Jeśli Chrystus jest w was, gdy ciało
martwe jest przez grzech, duch jednak
żyje, ze względu na sprawiedliwość.
9.
Gute Nacht, o Wesen,
Das die Welt erlesen,
Mir gefällst du nicht.
Gute Nacht, ihr Sünden,
Bleibet weit dahinten,
Kommt nicht mehr ans Licht!
Gute Nacht, du Stolz und Pracht!
Dir sei ganz, du Lasterleben,
Gute Nacht gegeben.
9.
Dobranoc, o istnienie,
Którego świat szuka!
Nie podobasz mi się.
Dobranoc, wy grzechy!
Zostańcie w tyle,
Nie podchodźcie więcej do światła!
Dobranoc, ty dumo i sławo!
Tobie są wszystkie, ty nałogu życia,
Ofiarowane.
10.
So nun der Geist des, der Jesum von
den Toten auferwecket hat, in euch
wohnet, so wird auch derselbige, der
Christum von den Toten auferwecket
hat, eure sterbliche Leiber lebendig
machen um des willen, dass sein Geist
in euch wohnet.
10.
Tak teraz duch tego, który Jezusa
wskrzesił z martwych, w was mieszka.
Tak także ten sam, który Chrystusa
wskresił z martwych, wasze śmiertelne
ciała przywróci do życia, przez wzgląd
na Jego Ducha, który w was mieszka.
11.
Weicht, ihr Trauergeister,
Denn mein Freudenmeister,
Jesus, tritt herein.
Denen, die Gott lieben,
Muss auch ihr Betrüben
Lauter Zucker sein.
Duld ich schon hier Spott und Hohn,
Dennoch bleibst du auch im Leide,
Jesu, meine Freude.
11.
Usuńcie się, wy smutne duchy,
Ponieważ mój Mistrz radości,
Jezus, przychodzi tutaj.
Ci, którzy kochają Boga,
Muszą także od was, smutków,
Być oczyszczeni.
Znoszę tutaj kpiny i pogardę,
Jednak ty także pozostajesz w cierpieniu,
Jezu, ma radości.
(tłum. Magdalena Lipska)
KAZANIE
LITURGIA KOMUNIJNA
Wszyscy wstają
PREFACJA
Ksiądz
Zbór
/
Dominus vobiscum.
Et cum spiritu tuo.
Sursum corda.
Habemus ad Dominum.
Gratias agamus Domino Deo nostro.
Dignum et iustum est.
Ksiądz zmawia prefację, którą kończy śpiew:
Wszyscy klękają
S ANCTUS
Następnie ksiądz kontynuuje wypowiadając Słowa Ustanowienia Wieczerzy Pańskiej. Modlitwy kończy śpiewając:
per omnia saecula saeculorum.
Wszyscy wstają
Zbór
Amen.
OJCZE NASZ
Ksiądz
Zbór
Módlmy się. Nauką zbawienną zachęceni i Boskim
ustanowieniem przygotowani, ośmielamy się mówić:
Ojcze nasz, któryś jest w niebie, * święć się imię Twoje, *
przyjdź Królestwo Twoje, * bądź wola Twoja, jako
w niebie, tak i na ziemi. * Chleba naszego powszedniego daj
nam dzisiaj, * i odpuść nam nasze winy, * jako i my
odpuszczamy naszym winowajcom. * I nie wódź nas
na pokuszenie, * ale nas zbaw ode złego. * Albowiem Twoje
jest Królestwo * i moc, i chwała * na wieki wieków. Amen.
P OZDROWIENIE P OKOJU
Ksiądz
Zbór
Pokój Pański niech zawsze będzie z wami.
I z duchem twoim.
Wszyscy klękają
MODLITWA O GODNE PRZYJĘCIE KOMUNII
Ksiądz
Zbór
Módlmy się o godne przyjęcie Sakramentu Ołtarza.
Panie, nie jestem godzien, abyś przyszedł do mnie,
ale powiedz tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja.
Amen.
AGNUS DEI – 366
KOMUNIA
Po zakończeniu komunii wszyscy wstają
KOLEKTA KOŃCOWA
Ksiądz
Zbór
Dominus vobiscum.
Et cum spiritu tuo.
Ksiądz
Oremus.
Ksiądz zmawia kolektę, kończąc słowami:
Zbór
per omnia saecula saeculorum.
Amen.
ZAKOŃCZENIE
Ksiądz
Zbór
Dominus vobiscum.
Et cum spiritu tuo.
Benedicamus Domino.
Deo gratias.
Wszyscy klękają
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO
Ksiądz
Zbór
Benedicat vos omnipotens Deus:
Pater et Filius, et Spiritus Sanctus.
Amen.
Wszyscy wstają
P IEŚŃ ZBORU - 165
P OSTLUDIUM
Fuga h-moll, BWV 544
J.S. Bach (1685-1750)