Plan odnowy miejscowości Tomisław
Transkrypt
Plan odnowy miejscowości Tomisław
Plan odnowy miejscowości Tomisław Gmina Osiecznica Powiat Bolesławiecki Maj 2008r. Plan Odnowy Miejscowości Tomisław SPIS TREŚCI 1. WSTĘP .............................................................................................................................3 2. ANALIZA ZASOBÓW SOŁECTWA .............................................................................4 2.1. POŁOŻENIA GEOGRAFICZNE........................................................................4 2.2. WALORY PRZYRODNICZE I KRAJOBRAZOWE ........................................7 2.3 WODY POWIERZCHNIOWE I KRAJOBRAZOWE......................................14 2.4. GLEBY................................................................................................................14 2.5. GOSPODARKA..................................................................................................16 2.6. ZABYTKI I TURYSTYKA................................................................................16 2.7. KULTURA..........................................................................................................19 2.8. DEMOGRAFIA ..................................................................................................20 2.9. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA..............................................................21 2.10. OŚWIATA I SPORT ........................................................................................23 2.11. OPIEKA SPOŁECZNA I ZDROWOTNA ......................................................24 2.12. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI ........................................................................24 3. ANALIZA SWOT...........................................................................................................25 4. OSTATNIO REALIZOWANE INWESTYCJE: ..........................................................26 5. OPIS INWESTYCJI NA LATA 2008-2015...............................................................27 6. ZARZĄDZANIE ............................................................................................................29 6.1. WDRAŻANIE.....................................................................................................29 6.2. MONITOROWANIE..........................................................................................31 Wskaźniki produktu ..................................................................................................31 Wskaźniki rezultatu ..................................................................................................31 Wskaźniki oddziaływania..........................................................................................31 2 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 1. Wstęp Jednym z priorytetowych zadań stojących przed Polską, jak i całą Unią Europejską jest wspieranie rozwoju obszarów wiejskich, tak, aby mogły sprostać wyzwaniom XXI wieku – zarówno tym gospodarczym i społecznym, jak i w zakresie ochrony środowiska. Biorąc pod uwagę fakt, iż obszary wiejskie stanowią 93,2% powierzchni naszego kraju, ich znaczenie z punktu widzenia ekonomicznego, społecznego jak i środowiskowego jest ogromne. Niestety polska wieś, biedna i zacofana, stoi obecnie przed wieloma problemami – główną barierę rozwoju obszarów wiejskich stanowi brak podstawowych elementów infrastruktury technicznej oraz niska opłacalność produkcji rolnej. Dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich niezbędne jest zapewnienie wielofunkcyjności rolnictwa i wsi, zwiększenie funkcji gospodarczych i społecznych wsi, ochrony środowiska na obszarach wiejskich, ograniczenie bezrobocia oraz poprawa warunków życia ludności wiejskiej. Warunkiem niezbędnym do aktywnego włączenia się miejscowości wiejskich w realizację przedsięwzięć na rzecz rozwoju i promocji lokalnych walorów kulturowych i przyrodniczych jest integracja społeczności lokalnej wokół budowy wspólnego planu działania, zwanego Planem Odnowy. Jest to dokument o charakterze planowania strategicznego, przedstawiający szczegółową koncepcję i wizję rozwoju danej miejscowości. Zawiera plan inwestycji mających poprawić komfort życia lokalnym społecznościom. Korzyści wynikające z posiadania Planu Odnowy: 1. racjonalne zarządzanie zasobami takimi, jak środowisko, ludzie, infrastruktura i środki finansowe, 2. zaangażowanie władz lokalnych oraz mieszkańców w planowanie swojej przyszłości. Aktywny udział wszystkich zainteresowanych osób pozwala na opracowanie strategii, z którą będzie identyfikowała się cała społeczność lokalna, 3. realistyczna ocena mocnych i słabych stron miejscowości, co pozwoli zidentyfikować szanse oraz potencjalne zagrożenia, mogące pojawić się w przyszłości, a poprzez to zaplanować rodzaj i kolejność działań, 4. kontrola postępów i prostowanie błędów. 3 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Obowiązek opracowania i uchwalenia takiego dokumentu jest podstawą do aplikowania o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 20072013” oraz Regionalnych Programów Operacyjnych. Ponadto Plan Odnowy Miejscowości będzie stanowić wytyczne dla władz Gminy Osiecznica przy opracowaniu kierunków rozwoju miejscowości Tomisław. Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę wsi sołeckiej Tomisław, ewidencję jej zasobów służącą ujęciu stanu rzeczywistego, analizę SWOT, czyli mocne i słabe strony miejscowości, strategię działań na lata 2008-2015, kierunki rozwoju oraz planowane inwestycje. Niniejsze opracowanie jest właśnie takim Planem działania przygotowanym dla miejscowości Tomisław, w której mieszkańcy zintegrowali się wokół wspólnych celów oraz postanowili wykorzystać szansę jaką daje jej położenie, wyjątkowe bogactwo krajobrazu i dorobek kulturowy ludzi, którzy tę wieś wybrali jako miejsce stałego zamieszkania. Poniższy dokument jest zgodny ze „Strategią rozwoju gminy Osiecznica 2004 – 2010”, ,,Program ochrony środowiska dla gminy Osiecznica na lata 2005 -2012" Plan Odnowy Miejscowości stanowi ich uzupełnienie. Niniejszy plan jest planem otwartym stwarzającym możliwość aktualizacji w zależności od potrzeb społecznych i uwarunkowań finansowych. Oznacza to, że mogą być dopisywane nowe zadania, a także to, że może zmienić się kolejność ich realizacji w zależności od uruchomienia i dostępu do funduszy UE. 2. Analiza zasobów sołectwa 2.1. Położenia geograficzne Gmina Osiecznica leży w południowo-zachodniej części Polski i północno-zachodniej części województwa dolnośląskiego, w powiecie bolesławieckim. A dokładniej: Położenie: N 51°20' E 15°25' Okrąg: N 51019'29n E 15025'15n Graniczy z takimi gminami jak: - z gmina. Węgliniec na zachodzie - z gmina. Nowogrodziec na południu - z gmina. Bolesławiec od wschodu - z gminami Żagań i Małomice (woj. lubuskie) w części północnej. Do poszczególnych miejscowości dzieli ja. następujący dystans: 4 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław > Węgliniec- 35 km; > Nowogrodziec-18 km; > Boleslawiec-12 km; > Żagań- 34 km > Małomice- 26 km oraz do stolicy Dolnego Śląska Wroclawia-150 km. Poniższa mapa pokazuje umiejscowienie gminy Osiecznica w województwie dolnośląskim. Została ona obramowana kolorem czarnym. Następna mapa obrazuje rozmieszczenie gmin, w tym Osiecznicy w powiecie bolesławieckim Mapa województwa dolnośląskiego z zaznaczeniem gminy Osiecznica. 5 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Mapa. Tomisław i Osieczów na tle okolicy Źródło: www.targeo.pl Gmina Osiecznica jest największą gminą w województwie dolnośląskim (11 miejsce w kraju) pod względem obszarowym, jej powierzchnia wynosi 43.762,04 ha. Wyróżnia się tez znacznym zalesieniem: obszary leśne zajmują. tu 27.691 ha, co stanowi ok. 63% ogólnej powierzchni. Z kolei na tereny rolnicze przypada jedynie 3.031,5 ha. Ze znaczną powierzchnią kontrastuje słabe zaludnienie. Gminę zamieszkuje 6.925 osób, a zatem gęstość zaludnienia wynosi 15.8 osób/km2. Gminę od południa, zachodu i wschodu ograniczają własne granice, natomiast od północy jej granicą jest południową linia autostrady A18. Dużym walorem gminy jest jej położenie na osi przebiegu A4, której odnogą jest właśnie A18. Ta os komunikacyjna to arteria życiowa Polski południowej łącząca pięć województw, obejmujących prawie 1/4 terytorium Polski, zamieszkałych przez ponad 1/3 obywateli. W planach Unii Europejskiej A4 wraz z linią kolejowa. Europa- Azja to III Paneuropejski Korytarz Transportowy. Szybkie udrożnienie polskiego odcinka tego korytarza uaktywni gospodarczo południe kraju. Poza tym Gmina Osiecznica posiada dobre połączenia z Bolesławcem Śląskim, Zieloną Górą, Nowogrodźcem, Gozdnicą. Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 18 (Zgorzelec - Wrocław) stanowiąca dogodny dojazd do granicy Niemiec - 68 km. Projektowana modernizacja tej drogi, dzięki czemu zmieni się w autostradę A18 Zgorzelec –Olszyna, wpływać będą korzystnie na jej rozwój. Zgodnie z fizyczno – geograficznym 6 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław położeniem wg J. Kondrackiego gmina Osiecznica położona jest w całości na terenie makroregionu Niziny Śląsko-Łużyckiej w mezoregionie Borów Dolnośląskich. Gmina Osiecznica jest przecinana przez rzekę Kwisę z południa na północ na dwie części Bory Dolnośląskie zaś (w znaczeniu regionu fizyczno-geograficznego) ciągną się od Nysy Łużyckiej na zachodzie po linię Bobru na wschodzie. Mezoregion ten podzielony jest na pięć mikroregionów położonych głownie na równinach. Równiny wraz z licznymi zbiornikami wodnymi oraz lasami stanowią niepowtarzalny urok tej krainy. Jedyny fragment gminy o większym zróżnicowaniu naturalnego krajobrazu to pas ciągnący się wzdłuż Kwisy, która wyżłobiła w piaskach i żwirach wysokiego zasypania płaskodenna. dolinę o głębokości do 25 m. Dolina Kwisy jest przy tym w większości zalesiona, co zwiększa walory widokowe krajobrazu. Warunki klimatyczne gminy Osiecznica są typowe dla całego makroregionu Niziny śląsko-łużyckiej. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, co sprzyja rozwojowi turystyki. O atrakcyjności krajoznawczej gminy Osiecznica decydują duże kompleksy leśne zasobne w runo i zwierzynę. Jeziorka, stawy rybne i malowniczo usytuowana rzeka Kwisa w krajobrazie gminnym stanowią. jej wielkie naturalne bogactwo. Czyste wody oraz malownicze położenie wśród otaczających lasów, co roku przyciągają na tereny gminy rzesze turystów. Koncentracja turystów występuje w dwóch obszarach. Jeden z nich położony jest obok wsi Kliczków, gdzie występuje zalew na Kwisie przy elektrowni wodnej i trzy jeziorka śródleśne, w tym Błękitka I, Błękitka II, Błękitka III. Drugi obszar leży na północny zachód od wsi Parowa, na którym występują duże kompleksy stawów hodowlanych o starym rodowodzie. Wszystkie opisane walory zapewniają zdrowy wypoczynek w malowniczym regionie. 2.2. Walory przyrodnicze i krajobrazowe Głównym bogactwem przyrodniczym gminy są lasy. Stan ekologiczny lasów jest dobry, zasobność lasów w runo leśne jest duża. Lasy otaczające gminę charakteryzują się bardzo interesującą kompozycją o bogatych walorach oraz dużą różnorodnością występujących drzew. W strukturze powierzchniowej lasów około 75% to lasy iglaste (sosna, świerk), a pozostałe 25% to lasy liściaste (brzoza, buk, olsza, dąb). Na terenie gminy znajdują się liczne pomniki przyrody, które należy zachować i chronić ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych. Wszystkie te elementy składają się m.in. na szlak turystyczny, tzw. ,,Szlak puszczański", którego całkowita długość wynosi 34 km, natomiast odcinek o długości 16 km przebiega przez teren gminy Osiecznica. 7 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Bogate walory przyrodnicze ma rzeka Kwisa oraz rejon doliny Kwisy na całej jej długości. Malownicze zakola rzeki, skarpy ograniczające dolinę, istniejąca zieleń wysoka i krzewy, wychodnie skalne i ostoje ptactwa, bogactwo awiofauny i ichtiofauny, wszystkie te składniki stanowią o olbrzymim potencjale turystyczno - krajobrazowym drzemiącym w gminie Osiecznica.. Gmina Osiecznica charakteryzuje się wybitnymi walorami środowiska naturalnego oraz jego zasobami w postaci lasów. Po pierwsze posiada walory krajobrazowe w postaci: • Epigenetycznego przełomu Kwisy w Osiecznicy i Kliczkowie, z osobliwymi formami skalnymi, • Malowniczej i krajobrazowej doliny Kwisy z meandrami zakolami starorzeczami i Jachami piaszczystymi; • Naturalne utworzonej doliny Wielkiej Czernej; • Bogato zalesionego obszaru Borów Dolnośląskich; • Pełne życia torfowiska, zbiorniki wodne i tereny bagien oraz mokradeł. Po drugie bogactwo świata roślinnego: • Rozległe kompleksy boru sosnowego z enklawami siedlisk; • Cenne, bogate zespoły starodrzewu w kompleksach leśnych i w obrębie terenów osadniczych gminy; Po • Wielka różnorodność gatunkowa roślin, w tym chronionych i rzadko występujących; • Naturalne zespoły roślin torfowiskowych i bagiennych; • Rozległe pola wrzosowisk; • Bogactwo trzecie runa bogactwo leśnego, grzybów i w tym unikalnych jagody, jeżyny, porostów w maliny i grzyby. kompleksach leśnych. Po czwarte bogactwo świata zwierzęcego: • Zasobne w rzadkie i chronione ryby oraz minogi wody rzeki Kwisy i Czernej Wielkiej oraz zbiorników wodnych; • Bogate siedliska płazów i gadów; • Naturalne siedliska lęgowe chronionych gatunków ptaków leśnych i wodnych, • Liczne kolonie rozrodcze nietoperzy; • Ostoja zwierzyny leśnej i nadwodnej. Po piąte zasoby wód powierzchniowych: • Rzeka Kwisa i Czerna Wielka wraz z dopływami; 8 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław • Zbiorniki, stawy i oczka wodne; • Sztuczny zbiornik zaporowy w rejonie Kliczkowa i Osiecznicy Ponadto na terenie gminy Osiecznica występują następujące obszary: - Chroniony Krajobraz Borów Dolnośląskich, - Zespół przyrodniczo- kulturowy ,,Kliczków", - użytki ekologiczne, takie jak: zabagnienia koło Parowej oraz Osieczowa, Dolina potoku Czernej Wielkiej, torfowisko koło Ławszowej oraz koło wzgórza Kamienna Góra. Istniejące pomniki przyrody ożywionej w następujących miejscowościach: - Osiecznica; - Kliczków; - Ławszowa - Kolonia Luboszów należąca do wsi Ławszowa; - Ołobok; - Parowa; - Przejęsław; - Tomisław. Istniejące okazy przyrody nieożywionej: - ,,Wielki Głaz" blok kwarcytu bolesławieckiego o obwodzie 4,5 m w Tomisławiu; - ,,Wiatrowe skały" wyrobisko kwarcytu bolesławieckiego we wsi Tomisław; - ,,Biały Kamień" blok kwarcytu bolesławieckiego o obwodzie 8,0 m w Tomisławiu; - ,,Dwa głazy narzutowe"- z czerwonego granitu drobnoziarnistego o obwodach 4,0 m i 3,2 m w Tomisławiu; - wyrobisko poeksploatacyjne o głębokości 30 m w kierunku Ruszowa. Zespoły parkowe w tym park przypałacowy w Kliczkowie oraz zespoły zabytkowej zieleni parkowej wymagające rewaloryzacji i adaptacji na parki wiejskie w następujących miejscowościach: - Osiecznica; - Luboszów; - Świętoszów; - Parowa. Ponadto planowane jest założenie Parku Krajobrazowego Doliny Kwisy oraz utworzenie rezerwatu przyrody, w tym ścisły rezerwat awiofauny i ichtiofauny oraz rezerwat przyrody ożywionej ,,Torfowisko koło Tomisławia”. 9 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Do najcenniejszych skarbów przyrodniczych w postaci ekosystemów Gminy Osiecznica nalezą: 1. Dolina rzeki Kwisy od odcinku od Ławszowej do Świętoszowa- charakteryzuje się płaskim dnem doliny z meandrującym korytarzem rzecznym, ograniczonym stromą krawędzią nadzalewowej terasy. Jest to naturalne siedlisko rzadkich i różnorodnych gatunków ptactwa nadwodnego. 2. Zespół parkowo- leśny Luboszów- dawne zabudowania parkowe ze skupiskiem licznych drzew pomnikowych, teren objęty konserwatorską strefą ,,K" ochrony krajobrazu. 3. Epigenetyczny przełom rzeki Kwisy w rejonie Osiecznicy i Kliczkowa- wąski przełomowy odcinek w obrębie wychodni kwarcytów bolesławieckich, z osobliwymi formami skalnymi. Strome wręcz pionowe zbocze doliny porasta las klonowo- lipowy z chronionymi gatunkami roślin w poszyciu. W obrębie lasu znajdują się dorodne dęby pomnikowe. 4. ,,Uroczysko Mokradło" we wsi Ławszowa- są to dwa śródleśne torfowiska o charakterze torfowisk wysokich i przejściowych z cennymi zespołami roślinności i rzadkich gatunków płazów. Jest to teren o wybitnych walorach krajobrazowych. 5. ,,Uroczysko Las Kąty"- jest to cenny obszar boru mieszanego z okazałym drzewostanem sosnowo- świerkowo- dębowym, częściowo boru sosnowego świeżego oraz torfowiska. Drzewa porastają chronione gatunki porostów, a w runie leśnym występują rzadkie i chronione gatunki roślin. 6. ,,Tokowisko"- obejmuje kompleks starodrzewu leśnego o nazwie ,,Las Suchy Dąb" i ,,Tokowisko". Jest to bor sosnowy i zespół kwaśnej dąbrowy. W poszyciu leśnym występują chronione gatunki roślin. Obszar ten uznaje się za domniemane siedlisko głuszca. 10 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 7. ,,Bolesławieckie Bory" - jest to kompleks borów sosnowych świeżych, wilgotnych i bagiennych z fragmentami torfowisk. Teren ten cechuje się różnorodnością i bogactwem szaty roślinnej. 8. Torfowisko koło Ławszowej- są to dwa zatorfione obniżenia otoczone borem sosnowym świeżym z licznymi chronionymi porostami, skupiają one chronioną roślinność torfowisk wysokich i przejściowych. 9. Torfowisko koło wzgórza Kamienna Góra- występuje tutaj bogata roślinność torfowiska przejściowego i wysokiego. Torfowisko to otacza suchy bor sosnowy z licznymi skupieniami chronionych porostów. 10. ,Torfowisko koło Tomisławia- jest to torfowisko wysokie z charakterystyczną i bogatą roślinnością bagienną. Jest to teren o wybitnych walorach krajobrazowych i botanicznych. 11. Dolina potoku Czernej Wielkiej- jest to zgrupowanie bogatej roślinności wodnej, łąkowej i leśnej na zabagnieniach i miejscach podtorfionych wzdłuż potoku Czerna Wielka. 12. Zabagnienia koło Parowej- obszar o unikalnych walorach krajobrazowych z różnorodną populacją ptaków i torfowiskową roślinnością. 13. Krawędź doliny Kwisy w Kliczkowie- obejmuje strome zbocza i doliny Kwisy w Kleczkowie porośnięte gradem wysokim ze zgrupowaniem pomnikowych dębów szypułkowych i starodrzewu świerkowo- grabowego. W podszyciu leśnym kruszyna i leszczyna a w runie leśnym chronione gatunki roślin. Teren przylega do zabytkowego parku przypałacowego inna jego części znajduje się dawny cmentarz koni właściciela pałacu, z 11 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław zachowanymi nagrobkami. 14. ,,Kliczkowskie Widlaki"- teren położony w Kliczkowie na prawym zboczu doliny Kwisy, stanowi on fragment młodego lasu sosnowego z domieszka brzozy. W podszyciu leśnym występują chronione gatunki kruszyny i widlaka goździstego, bluszczu, paprotki i porostów. 15. ,,Torfowisko trzebieńskie"- dawny obszar torfowiskowy obecnie sklasyfikowany jako wrzosowisko, usytuowany w zespole leśnym boru bagiennego i boru wilgotnego z chronionymi, rzadkimi gatunkami roślin i licznych porostów. Stanowisko bardzo rzadkiego, zagrożonego wyginięciem grzyba świecznika rozgałęzionego oraz rzadkich płazów. 16. Torfowisko przy autostradzie A- 18- tworzą go dwa obiekty torfowiskowe, obecnie sklasyfikowane jako wrzosowisko otoczone borem bagiennym. W obrębie boru bagiennego chronione gatunki porostów. 17. Torfowisko na poligonie świętoszowskim- jest ono położone w dolinie potoku Czerniak, jest to torfowisko mszarno- łurzycowe z licznymi gatunkami chronionych roślin oraz porostami. 18. ,,Uroczysko Las Stawiska"- jest ono położone w dolinie potoku Czerniak przy granicy z województwem lubuskim, jest to teren bagnisko- torfowiskowy z bogata roślinnością szuwarowa łąkami trzęślicowymi i zaroślami wierzbowo- kruszynowymi, znajdują się tutaj dwa zbiorniki wodne: Bobrowy i Czerniak. 19. Zabagnienia śródleśne w Osieczowie- teren wyróżnia się różnorodnością biologiczną bezcennym skupiskiem rzadkich gatunków flory i fauny. 12 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Ponadto gmina dysponuje bogatym kompleksem leśnym, który wchodzi w skład Borów Dolnośląskich. Mieści się on w granicach projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu Bory Dolnośląskie. Lasy zajmują łącznie 63,3% powierzchni obszaru gminy i stanowią. 27.695 ha. Na terenie Gminy Osiecznica znajdują się wartościowe areały rolne łączna ich powierzchnia wynosi 823,20 ha II, III i IV klasy bonitacyjnej. Położone są one głownie w dolinie rzeki Kwisy w rejonie Przejesławia, Tomisławia i Osieczowa. Na terenie Gminy Osiecznica znajdują się wyznaczone przez Wydział Ochrony Środowiska Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego następujące strefy ochrony dla siedlisk cietrzewi w obrębie poligonu wojskowego na terenie Nadleśnictwa Świętoszów: 1. strefa ochronna cietrzewia -Tetrao tetrix- Obręb Ławszowej; 2. strefa ochronna cietrzewia -Tetrao tetrix- Obręb Świętoszowa; 3. strefa ochrony głuszca - Obręb Tomisławia. Na terenie gminy znajdują się również zasoby surowców: Zasoby surowców mineralnych gminy przedstawiają, się następująco: • 7 złóż piasków szklarskich: > „Osiecznica II”- ustalone zasoby geologiczne to 27.723.000 ton; > „Tobola”- ustalone zasoby geologiczne to 11.679.00 ton; > „Osiecznica- Stanisław”- ustalone zasoby geologiczne to 282.000 ton; > „Parowa”- ustalone zasoby geologiczne to 24.310.000 ton; > „Władysław”- ustalone zasoby geologiczne to 14.519.000 ton. • złoża kwarcytów: > „Kleszczowa”- złoże eksploatowane od 1970 roku; > „Kleszczowa II”- złoże eksploatowane od 1976 roku; > „Ołobole I i II”- eksploatacje zaniechano w 1977 roku z uwagi na nieopłacalność; > „Parowa”, „Ostrowka”, „Dąbrówka”- niewielkie zasoby geologiczne do 1.000 ton; > „Tomisław”- złoże nie byto badane geologicznie. 13 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 2.3 Wody powierzchniowe i krajobrazowe Całość terenu gminy leży w zasięgu chronionej zlewni lewobrzeżnego dopływu Odry. Przez teren gminy przepływają na osi północ- południe dwa lewobrzeżne dopływy Bobru: Kwisa i Czerna Wielka, wzdłuż której zlokalizowane są największe wsie gminy. Teren ten określany jest jako zlewnia rzeki Bóbr. Rzeka Długość rzeki na terenie Długość rzeki w km gminy w km KWISA Dopływy prawobrzeżne Kliczkowka Słoniec Pruszkowska Struga Czernik Dopływy lewobrzeżne Łącznica Górna Łącznica Dolna Czerna Wielka Dopływy prawobrzeżne Śrem Śremiec Ośnica 36 127 7 5 4 9 12 5 7 10 5 5 24 5 5 24 4 7 17 4 7 17 2.4. Gleby Rolnictwo i leśnictwo Zaprezentowane w tym podpunkcie dane o gruntach wykazano według form użytkowania. Prezentowane informacje dotyczą, działalności rolniczej w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej. Przez użytkowanie rozumie się faktyczne gospodarowanie na gruntach. Grunty gminy wg form użytkowania Powierzchnia użytków rolnych Grunty orne Sady taki Pastwiska Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty i nieużytki [ha] 2974 2138 5 700 131 28098 12635 14 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Współczynnik udziału powierzchni użytków rolnych do lasów, gruntów leśnych, pozostałych gruntów i nieużytków jest bardzo niski. Współczynnik ten wynosi 0,07, dla porównanie ten sam wskaźnik dla powiatu bolesławieckiego i województwa dolnośląskiego wynosi odpowiednio 0,43 oraz 1,38. Dodatkowo w gminie Osiecznica nie ma dobrych warunków do uprawiania ziemi. Decydują, o tym warunki glebowe, które stanowią, ze względu na swoja, jakość słabą, małą przydatność rolnicza. Gleby gminy Osiecznica są niskiej klasy bonitacyjnej, przeważają, grunty V i VI klasy, które stanowią 75% użytków rolnych, pozostałe klasy: II - IV zajmują tylko 25%. Pod względem własności większość gruntów stanowią gospodarstwa indywidualne (ponad 90%) i w zdecydowanej większości są to gospodarstwa rozdrobnione, co dodatkowo osłabia pozycje gminy jako silnego ośrodka rolniczego. Powierzchnia gruntów w Tomisławiu jest równa 3386,97 ha, z czego użytki rolne stanowią 14,4% (488,50 ha), lasy 2800,38 ha, natomiast inne grunty i nieużytki 98,09 ha. Podział gruntów w miejscowości 98,09 488,5 2800,38 Użytki rolne Lasy Nieużytki i inne grunty Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy Powierzchnia gruntów rolnych w Tomisławiu jest równa 488,5 ha, z czego grunty rolne stanowią 38,6% (305,78 ha), pastwiska 46,35 ha, łąki 136,58 ha. 15 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Podział użytków rolnych (w ha) pastwiska 46,35 łąki 136,58 grunty rolne 305,58 Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy 2.5. Gospodarka Na terenie Tomisławia zarejestrowane są 29 podmioty gospodarcze – osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. W miejscowości znajdują się także 4 punkty handlowe: kiosk, sklep wielobranżowy oraz sklep z odzieżą używaną. 2.6. Zabytki i turystyka Warto podkreślić, ze w mieście Bolesławiec zainstalowano trzy tablice informujące o szlakach rowerowych wokół miasta. Tablice są. częścią projektu: ,,Wytyczenie i oznakowanie szlaków rowerowych wokół Bolesławca jako element magistrali rowerowej Drezno - Wrocław ER 4". Całkowity koszt projektu wynosi 29.600 euro (21.904 euro tj. 74 % - dofinansowanie Phare). Beneficjentem jest Gmina Miejska Bolesławiec. W realizacji przedsięwzięcia biorą również udział okoliczne gminy: Warta Bolesławiecka, Osiecznica, Nowogrodzie, Lubań, Zagrodno, Gmina Wiejska Bolesławiec oraz Starostwo Powiatowe w Bolesławcu. Projekt finansowany jest ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej z Funduszu Małych Projektów Euroregionu Nysa Phare CBC Polska-Niemcy 2001. Przedsięwzięcie obejmuje wytyczenie i opis przebiegu 206 km szlaków rowerowych z uwzględnieniem atrakcji turystycznych, bazy noclegowej, ciekawych miejsc, pomników przyrody oraz wykonanie i montaż 10 tablic informacyjnych. W ramach projektu powstało 16 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 5000 map i interaktywna strona internetowa. Od 15 lipca 2004 r. mapy są dostępne w Punkcie Informacji Turystycznej przy ul. Sierpnia 80 w Boleslawcu oraz uruchomiono stronę internetowa, www.rowery-boleslawiec.pl. Dla rowerzystów przygotowano cztery szlaki: Nr 1 ,,Szlak Borów Dolnośląskich": ER 6 Bolesławiec, Bolesławice, Bukowy Las, Kliczków, Osiecznica, Tomisław, Osieczów, Dobra, Bolesławiec łączna długość szlaku: 31,3 km. Nr 2 ,,Szlak południowy": ER 6 Bolesławiec, Bożejowice, Kraszowice, Suszki, Zeliszow, Stare Jaroszowice, Łaziska, Bolesławiec - łączna długość szlaku: 34,3 km. Nr 3 ,,Szlak miedzi i kamienia": ER 6 Bolesławiec, Bolesławice, Krępnica, Dąbrowa Bolesławiecka, Kraśnik Dolny, Tomaszów Bolesławiecki, Łubków, Iwiny, Olszanica, Grodziec, Raciborowice, Warta Bolesławiecka, Wartowice, Łaziska, Bolesławiec. łączna długość szlaku: 64,4 km. Nr 4 ,,Szlak Śląsko - Łużycki": ER 6 Bolesławiec, Kraszowice, Ocice, Gościszów, Msciszow,ER-4, Radostów, Nowogrodziec, Parzyce, Tomisław, Osiecznica, Kliczków, Bukowy Las, Bolesławice, Bolesławiec. łączna długość szlaku: 70 km. Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: Obiekt Kościół parafialny p.w. stygmatów św. Franciszka z Asyżu wraz z dzwonnicą Lokalizacja Tomisław Wiek, w którym obiekt powstawał XIV w. i XVII w., nr rejestru 79/A/02 17 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Pierwsza nota o nim pojawia się w piśmie z roku 1346. W 1654r. postawiono obok niego niewielką świątynię z drewna, do której uczęszczali ewangelicy z Bolesławca i okolic. W latach 1689-90 doszło do gruntownej przebudowy. W 1699r. na miejscu drewnianej dzwonnicy postawiono kamienną. Po przejęciu świątyni przez protestantów i pożarze w latach 1836/7 znacząco ją przebudowano. Dwukrotnie na nabożeństwach był tutaj cesarz niemiecki Wilhelm II. Obiekt Lokalizacja Wiek, w którym obiekt powstawał Cmentarz przykościelny, mur kamienny z bramą Tomisław - Z tyłu kościoła na murze zgromadzono, liczne epitafia będące pozostałością po starym cmentarzu. O celowości doboru płyt świadczy fakt, iż pozostawiono nagrobki jedynie co ważniejszych mieszkańców Tomisławia. Znajdują się tam epitafia należące do: - słynnego pastora i poety Jana Andrzeja Rothe - tutejszego pastora Kana Henryka Röhra, - pastora Gottharda Geisslera, - pastora Jerzego Geisslera, ojca Gottharda 18 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Epitafia na zapleczu kościoła Obiekt Pastorówka, obecnie plebania Lokalizacja Tomisław Wiek, w którym obiekt powstawał 1836-37, nr rejestru 2009 Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy Na terenie miejscowości nie ma bazy noclegowej. 2.7. Kultura Na terenie miejscowości brak jest infrastruktury kulturalnej. Najbliższa znajduje się w Osieczowie. Funkcjonuje tam świetlica wiejska oraz biblioteka publiczna. 19 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 2.8. Demografia Liczba mieszkańców Tomisławia jest równa 688, co stanowi ok. 9,9% ludności całej gminy. Obecnie przyrost naturalny w miejscowości wynosi +5. W tym okresie zanotowano przyrost naturalny dodatni wśród kobiet (+5) natomiast u mężczyzn wyniósł 0. Tabela. Ludność Tomisławia według wieku i płci (2007). Urodzenia Mężczyźni Kobiety 2 6 2 1 0 +5 żywe 2007 8 Zgony 2007 3 Przyrost naturalny 2007 +5 Dane: Urząd Gminy Osiecznica Poniżej przedstawiona została tabela z podziałem mieszkańców Tomisławia według płci i wieku, z której wynika, iż największą grupę stanowią ludzie w wieku 25-29 lata. Osoby w wieku 15-19 oraz 54-59 lat również tworzą sporą grupę. W Tomisławia mieszka 136 osób w wieku przedprodukcyjnym, tj. do 15 roku życia, 475 osób w wieku produkcyjnym, tj. w przedziale od 15 do 59 w przypadku kobiet i od 15 do 65 w przypadku mężczyzn, co stanowi ok. 69% mieszkańców Tomisławia. Liczba mieszkańców wsi w wieku poprodukcyjnym jest równa 77, czyli ok.11% ogólnej liczby mieszkańców miejscowości. Tabela. Ludność Tomisławia według wieku i płci (2007r.). Przedział Ogółem Mężczyźni Kobiety wieku 0-4 39 14 25 5-9 48 23 25 10-14 49 26 23 15-19 60 32 28 20 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 20-24 52 26 26 25-29 62 30 32 30-34 56 27 29 35-39 33 19 14 40-44 44 24 20 45-49 50 26 24 50-54 43 26 17 55-59 59 20 39 60-64 19 16 3 65-69 25 10 15 70 + 49 20 29 Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy Tabela: Ludność Tomisławia w rozbiciu na wiek przedprodukcyjny, produkcyjny, poprodukcyjny. Ogółem Mężczyźni Kobiety 48 27 21 243 131 112 48 18 30 Przedział wiekowy Wiek przedprodukcyjny (poniżej 15 roku życia) Wiek produkcyjny (15-59 kobiety; 15-65 mężczyźni) Wiek poprodukcyjny Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy Saldo migracyjne wynosi +20. Wśród mężczyzn +9, natomiast wśród kobiet wyniósł +11. 2.9. Infrastruktura techniczna Infrastruktura ochrony środowiska: Na terenie miejscowości znajduje się 13,66 km sieci oraz 155 przyłączy kanalizacyjnych. Z kolei sieć wodociągowa ma 16,9 km długości oraz 155 przyłączy wodociągowych. W miejscowości Osiecznica znajduje się zmodernizowana w roku 2006 21 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław oczyszczalnia ścieków, która odbiera ścieki z Tomisławia. Jej przepustowość wynosi 646,20 m3/dobę. Na terenie miejscowości została zorganizowana selektywna zbiórka odpadów, segregowane śmieci trafiają do Trzebienia w gminie Bolesławiec. Gazyfikacja Sieć gazowa na terenie miejscowości nie występuje. Drogi: Na terenie miejscowości znajduje się w sumie 7,977 km dróg, w tym: - droga wojewódzka 357 Radomierzyce - Lubań - Nowogrodziec - Zebrzydowa - Osiecznica długości 3,0 km 22 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław Rysunek .Poglądowa lokalizacja ważnych szlaków komunikacji drogowej Źródło: Opracowanie na podstawie danych z Urzędu Gminy Osiecznica Drogi gminne: - 103586 D – o długości 1,3 km - 103587 D – o długości 1,84 km - 103588 D – o długości 0,47 km Ponadto na terenie miejscowości znajduje się 1,367 km dróg osiedlowych, rolnych i innych. 2.10. Oświata i sport W miejscowości Tomisław znajduje się szkoła podstawowa. Uczęszcza do niej 70 uczniów. Jedyne przedszkole w gminie znajduje się w Osiecznicy, natomiast zespoły szkół umiejscowione są w Świętoszowie i Osiecznicy. Na terenie Tomisławia znajdują się również obiekty sportowe – hala sportowa, boisko do koszykówki oraz do piłki nożnej. Ponadto działa Gminne Towarzystwo Sportowe „ROAN” – zajmujące się piłką nożną. Stadion w Tomisławiu 23 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 2.11. Opieka społeczna i zdrowotna Infrastruktura ochrony zdrowia W Tomisławiu nie funkcjonują żadne przychodnie. Najbliższe znajdują się w Osiecznicy. Pomoc społeczna Pomoc społeczna jest udzielana mieszkańcom Tomisławia dzięki działaniom Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej mieszczącego się w Urzędzie Gminy. GOPS w 2006 roku udzielił pomocy 56 mieszkańcom Tomisławia 113 świadczenia pieniężne w wysokości 298 451 zł, w tym 55 świadczeń rodzinnych na kwotę 261 332 zł, 2 dodatki mieszkaniowe na kwotę 2 684 zł oraz 42 świadczeń niepieniężnych w postaci posiłków dla dzieci (41) oraz na usługi opiekuńcze (1). 2.12. Historia miejscowości Pierwszy raz wspomina się osadę w dokumencie lokacyjnym miasta Nowogrodźca z roku 1233, w którym Tomisław jest w rzędzie wsi lokowanych na prawie niemieckim. W roku 1346 wymieniony jest kościół w Tomisławiu należący do dekanatu lubańskiego. Po reformacji miejscowy kościół katolicki zostaje przejęty przez protestantów. W 1725r. zorganizowano niewielki sierociniec dla śląskich sierot, który stał się wzorem dla późniejszej znanej na całe Niemcy, podobnej placówki w Bolesławcu. Przy sierocińcu funkcjonowała szkoła, w której uczył się m.in. światowej sławy naukowiec Abraham Gottlob Werner. Szkoła ewangelicka, będąca jednocześnie jedyną wiejską szkołą, rozpoczęła swoją działalność w momencie uruchomienia parafii W XIX wieku powstała kopalnia torfu, eksploatowano tu także żywicę z drzew iglastych. Wówczas jak odnotowywali kronikarze, okolice Tomisławia były niezwykle urozmaiconym terenem leśnym obfitującym w zwierzynę. 24 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 3. Analiza SWOT SILNE STRONY SŁABE STRONY 1. Atrakcyjne położenie, 1. Brak dostępu do Internetu, 2. Czyste środowisko, 2. Brak ogólnodostępnego lokalu dla 3. Duże wykorzystanie ziemi rolniczej, organizowania imprez rozrywkowych (brak 4. Zabytki, świetlicy wiejskiej, remizy) 5. Dobre połączenie komunikacyjne, 3. Brak odpowiedniej sieci handlowo-usługowej, 6. Zadbana i malownicza miejscowość, 4. Bezrobocie, 7. Malownicze krajobrazy, 5. Brak zakładów pracy, 8. Podłączony wodociąg i kanalizacja, 6. Słaby zasięg telefonii komórkowej, 9. Jezioro z prześliczną poprzeczną 7. Nadmierna prędkość przejeżdżających pojazdów, groblą, 10. Istniejąca infrastruktura sportowa – 8. Brak sieci gazowej., nowy stadion, sportowa i wyremontowana boisko ze sala 9. Brak placu zabaw dla dzieci, sztuczną 10. Brak biblioteki wiejskiej, 11. Brak chodnika w części wsi, nawierzchnią. 11. Wyremontowana droga oraz chodnik 12. Dzikie wysypiska śmieci, w połowie miejscowości 13. Zbyt mały budynek szkoły 12. Młode społeczeństwo SZANSE ZAGROŻENIA 1. Możliwość rozwoju budownictwa, 1. Brak funduszy na cele kulturalno-oświatowe, 2. Rozwój agroturystyki i drobnej 2. Brak perspektyw, powodujący przedsiębiorczości, zainteresowanie alkoholem przez młodzież 3. Organizowanie imprez o charakterze 3. Duże natężenie ruchu pojazdów, zwłaszcza sportowo-rozrywkowym, ciężarowych, 4. Prace interwencyjne na terenie wsi, 4. Stara sieć energetyczna, 5. Zagospodarowanie i wprowadzenie 5. Brak zjazdu z autostrady w nowej wsi, ścieżek rowerowych w kierunku jeziora 6. Ucieczka młodych ludzi do miast i za granicę, oraz między Tomisławiem i Osiecznicą, 7. Starzenie się społeczeństwa, 6. Podłączenie do sieci gazowej, 8. Brak rozwoju gospodarstw rolnych, 7. Powstanie kółek zainteresowań, 25 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 8. Dostęp do Internetu, 9. Inwestycje w edukację (budowa nowej szkoły), 10. Powstanie kawiarenki internetowej 11. Perspektywa uruchomienia szynobusu 4. Ostatnio realizowane inwestycje: - Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości Tomisław – 2.852.901,29 zł, realizowana w latach 2006-2007 - Budowa oświetlenia drogowego uzupełnienie – 68.830,63 zł, realizowana w 2007r. - Przebudowa hali sportowej przy szkole w Tomisławiu – 944.484,00 zł, realizowana w latach 2006-2007 Boisko za halą sportową 26 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 5. Opis inwestycji na lata 2008-2015 Nazwa zadania Rozbudowa sieci kanalizacyjnej Możliwości Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, III Oś priorytetowa, finansowania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej (max. dofinansowanie 75%) Cel działania Poprawa infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich, warunkujących rozwój społeczno-gospodarczy, przyczyni się do poprawy warunków życia oraz prowadzenia działalności gospodarczej. Przeznaczenie Inwestycja przeznaczona jest dla mieszkańców miejscowości, którzy zostaną podłączeni. Czas realizacji Szacowany koszt realizacji 2008-2009 400 000 zł Nazwa zadania Budowa szkoły podstawowej Możliwości Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego, finansowania Działanie 7.2 Rozwój infrastruktury placówek edukacyjnych (max. wsparcie 70%) Cel działania Poprawa warunków nauczania i możliwości rozwoju osób uczących się poprzez przedsięwzięcia inwestycyjne w placówkach edukacyjnych Przeznaczenie Ze szkoły korzystać będą dzieci przede wszystkim mieszkające na terenie gminy Czas realizacji Szacowany koszt realizacji Nazwa zadania Możliwości finansowania Cel działania 2008-2009 2.700.000 zł Budowa budynków socjalnych Rządowy program wsparcia finansowego z Funduszu Dopłat Celem jest zwiększenie zasobu lokali oraz pomieszczeń służących 27 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław zaspokajaniu potrzeb osób najuboższych. Przeznaczenie Mieszkania są przeznaczone dla najbiedniejszych mieszkańców miejscowości, gminy. Czas realizacji Szacowany koszt realizacji 2008-2009 600.000 zł Nazwa zadania Budowa ogólnodostępnego placu zabaw Możliwości Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi finansowania (max. wsparcie 75%) Cel działania Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych mieszkańców wsi. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności obszarów wiejskich. Przeznaczenie Dzieci z terenu miejscowości Tomisław Czas realizacji 2009 Szacowany koszt realizacji Nazwa zadania 35.000 zł Zagospodarowanie miejsc najważniejszych dla miejscowości poprzez wybudowanie parkingu Możliwości Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi finansowania (max. wsparcie 75%) Cel działania Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich oraz popieranie różnicowania działalności gospodarczej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Tomisław, Osieczów Czas realizacji 2010 Szacowany koszt realizacji 40.000 zł Nazwa zadania Remont kościoła – realizowany przez Parafię Możliwości Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi 28 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław finansowania (max. wsparcie 75%) Cel działania Celem jest wpływ na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich Przeznaczenie Korzystać będzie parafia, a przede wszystkim wierzący uczęszczający do kościoła z miejscowości Tomisław, Osieczów, Bieniec (gm. Nowogrodziec), Nowa Wieś (gm. Nowogrodziec) Czas realizacji Szacowany koszt realizacji Nazwa zadania 2011 200.000 zł Remont byłego budynku Szkoły Podstawowej z przeznaczeniem na cele kulturalne Możliwości Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi finansowania (max. wsparcie 75%) Cel działania Celem jest wpływ na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Tomisław Czas realizacji 2012 Szacowany koszt realizacji 500.000 zł 6. Zarządzanie 6.1. Wdrażanie Stworzenie systemu zarządzania realizacją Planu ma decydujący wpływ na utrzymanie wysokiej dynamiki w całym procesie wdrażania. Stopniowe wygasanie entuzjazmu towarzyszącego procesowi tworzenia Planu wśród samorządu oraz mieszkańców bez odpowiedniego systemu mogłoby „doprowadzić Plan na półkę” wraz z innymi, 29 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław nieprzydatnymi dokumentami w stosunkowo krótkim czasie. System, o którym mowa, to przede wszystkim: • doskonalenie istniejących i tworzenie nowych instrumentów realizacji, • monitorowanie realizacji celów i projektów, • zmiany i aktualizacja Planu. Faza wdrażania Planu Odnowy Miejscowości dla Tomisławia rozpocznie się po przyjęciu dokumentu na zebraniu wiejskim w Tomisławiu, a następnie zostanie zatwierdzony na sesji Rady Gminy w Osiecznicy. Odpowiedzialność za wdrażanie Planu ponosi Wójt Gminy Osiecznica. W celu wprowadzenia jak najlepszej procedury aplikowania o środki Unii Europejskiej, powołany zostanie zespół odpowiedzialny przede wszystkim za zarządzanie, koordynację i wdrażanie poszczególnych zadań inwestycyjnych ujętych w dokumencie. Instrumenty realizacji Najważniejszym narzędziem realizacji Planu jest budżet gminy. Stopniowe tworzenie budżetu zadaniowego powinno usprawnić zarządzanie środkami publicznymi oraz stworzyć czytelny obraz operacji finansowych przeprowadzanych przez Radę Gminy w Osiecznicy. Dynamika wdrażania Planu ma swoje odzwierciedlenie w kolejnych budżetach. Zadania wynikające z Planu realizowane ze środków budżetowych można stosunkowo łatwo zidentyfikować. Kolejnym instrumentem jest tworzenie dobrego klimatu dla rozwoju przedsiębiorczości, wyzwalanie lokalnych inicjatyw gospodarczych. Usatysfakcjonuje to mieszkańców pod względem rynkowym jak i ekonomicznym oraz przysporzy budżetowi kolejnych podatników. Ważne jest także stosowanie tak zwanego „montażu finansowego” przy dużych inwestycjach, to znaczy kumulacji środków pochodzących z różnych źródeł na realizację kolejnych zadań wynikających z planu. Stopniowe przechodzenie od konstruowania budżetu według dotychczasowych reguł do tworzenia budżetu zadaniowego. W końcu istotne jest stworzenie odpowiedniego systemu marketingu miejscowości i gminy jako całości, (osiągnięcia samorządu, lokalnych przedsiębiorców, organizacji społecznych, mieszkańców i zasobów). Ułatwi to prowadzenie promocji wewnętrznej skierowanej do mieszkańców gminy oraz promocji zewnętrznej. 30 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław 6.2. Monitorowanie W celu sprawnego i efektywnego wdrażania „Planu Odnowy Miejscowości Tomisław” konieczne jest ciągłe monitorowanie efektów rzeczowych projektów wchodzących w zakres Planu oraz wydatków ponoszonych na ich realizację. Proces monitorowania obejmie analizę danych, które obrazować będą tempo i stan zaawansowania wdrażanych projektów. Monitoring wspomaga proces zarządzania i dostarcza informacji o postępie realizacji i efektywności wdrażania zadań wynikających z Planu - począwszy od pojedynczego projektu, poprzez cel i priorytet, a skończywszy na osiąganych efektach. W zależności od charakteru dostarczanych danych, monitoring dzielimy na rzeczowy i finansowy. Monitoring rzeczowy Monitoring rzeczowy dostarcza danych obrazujących postęp we wdrażaniu Planu oraz umożliwiających ocenę jego wykonania w odniesieniu do celów w Planie. Dane skwantyfikowane, obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań zostały podzielone na trzy kategorie: Wskaźniki produktu Odnoszą się one do rzeczowych efektów działalności i liczone w jednostkach materialnych, np. długość nowo budowanych dróg; liczba budynków poddanych renowacji; ilość firm, które otrzymały pomoc, itp. Wskaźniki rezultatu Wskaźniki rezultatu odpowiadają bezpośrednim i natychmiastowym efektom wynikającym z wdrożenia Planu. Takie mierniki mogą przybierać formę wskaźników materialnych (skrócenie czasu podróży, liczba mieszkańców objętych selektywną zbiórką odpadów, liczba wypadków drogowych, itp.) lub finansowych (zwiększenie sprzedaży eksportowej firm objętych danym działaniem, zmniejszenie nakładów na bieżące remonty obiektów zabytkowych itp.). Wskaźniki oddziaływania Obrazują one konsekwencje Planu wykraczające poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów. Oddziaływanie może odnosić się do efektów związanych 31 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław bezpośrednio z podjętym działaniem, chociaż pojawiających się po pewnym czasie (oddziaływanie bezpośrednie), jak i do efektów długookresowych, oddziałujących na szerszą populację i pośrednio tylko wynikających ze zrealizowanego działania (oddziaływanie pośrednie). Przykładowe wskaźniki oddziaływania to liczba innowacji wprowadzonych przez wsparte firmy czy instytucje w czasie 18 miesięcy po zakończeniu projektu (oddziaływanie bezpośrednie), czy wskaźnik zatrudnienia 24 miesiące od zakończenia realizacji projektu (oddziaływanie pośrednie). Monitoring finansowy Monitoring finansowy dostarcza danych dotyczących finansowych aspektów realizacji Planu, będących podstawą do oceny sprawności wydatkowania przeznaczonych na niego środków. Wójt prowadzi ciągły monitoring finansowy podjętych zadań, sporządza raporty, które prezentuje Radzie Gminy podczas kolejnych planowych Sesji Rady (wydatki poniesione w okresie objętym raportem, wydatki poniesione od początku realizacji zadania, stopień realizacji zadania w %). Sposoby oceny Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Tomisław Ocena Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Tomisław prowadzona będzie na podstawie składanych raportów z prowadzonego, monitoringu rzeczowego i finansowego, opisu rozbieżności, jeśli takie powstaną pomiędzy planem a wdrożeniem zadania oraz analizą przyczyn i skutków rozbieżności. Dodatkowo raporty zawierać będą informacje nt. postępu realizacji planu finansowego w okresie sprawozdawczym oraz prognozę w tym zakresie na rok następny. Miernikami w prowadzonej ocenie będą wskaźniki np. nakład finansowy na 1 km drogi. Ocena dokonana będzie w sprawozdaniu rocznym, które Wójt składa Radzie Gminy w Osiecznicy podczas sesji, na której udzielane jest absolutorium za działania w roku poprzednim. Ocena szczegółowa zadań Wynikających z Planu nastąpi po zakończeniu i rozliczeniu inwestycji. O Planie Odnowy Miejscowości dla Tomisław, jak również o rozpoczynanych zadaniach, ich przebiegu i zakończeniu wszyscy mieszkańcy będą szczegółowo informowani. Informacje będą upowszechniane za pośrednictwem prasy zarówno regionalnej jak i lokalnej oraz 32 Plan Odnowy Miejscowości Tomisław zwyczajowo na tablicy ogłoszeń i stronie internetowej Urzędu Gminy oraz bezpośrednio przez władze gminy na różnego typu zebraniach. 33