Plan odnowy miejscowości Tomisław

Transkrypt

Plan odnowy miejscowości Tomisław
Plan odnowy miejscowości Tomisław
Gmina Osiecznica
Powiat Bolesławiecki
Maj 2008r.
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
SPIS TREŚCI
1. WSTĘP .............................................................................................................................3
2. ANALIZA ZASOBÓW SOŁECTWA .............................................................................4
2.1. POŁOŻENIA GEOGRAFICZNE........................................................................4
2.2. WALORY PRZYRODNICZE I KRAJOBRAZOWE ........................................7
2.3 WODY POWIERZCHNIOWE I KRAJOBRAZOWE......................................14
2.4. GLEBY................................................................................................................14
2.5. GOSPODARKA..................................................................................................16
2.6. ZABYTKI I TURYSTYKA................................................................................16
2.7. KULTURA..........................................................................................................19
2.8. DEMOGRAFIA ..................................................................................................20
2.9. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA..............................................................21
2.10. OŚWIATA I SPORT ........................................................................................23
2.11. OPIEKA SPOŁECZNA I ZDROWOTNA ......................................................24
2.12. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI ........................................................................24
3. ANALIZA SWOT...........................................................................................................25
4. OSTATNIO REALIZOWANE INWESTYCJE: ..........................................................26
5.
OPIS INWESTYCJI NA LATA 2008-2015...............................................................27
6. ZARZĄDZANIE ............................................................................................................29
6.1. WDRAŻANIE.....................................................................................................29
6.2. MONITOROWANIE..........................................................................................31
Wskaźniki produktu ..................................................................................................31
Wskaźniki rezultatu ..................................................................................................31
Wskaźniki oddziaływania..........................................................................................31
2
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
1. Wstęp
Jednym z priorytetowych zadań stojących przed Polską, jak i całą Unią Europejską
jest wspieranie rozwoju obszarów wiejskich, tak, aby mogły sprostać wyzwaniom XXI wieku
– zarówno tym gospodarczym i społecznym, jak i w zakresie ochrony środowiska. Biorąc pod
uwagę fakt, iż obszary wiejskie stanowią 93,2% powierzchni naszego kraju, ich znaczenie z
punktu widzenia ekonomicznego, społecznego jak i środowiskowego jest ogromne. Niestety
polska wieś, biedna i zacofana, stoi obecnie przed wieloma problemami – główną barierę
rozwoju obszarów wiejskich stanowi brak podstawowych elementów infrastruktury
technicznej oraz niska opłacalność produkcji rolnej. Dla zapewnienia zrównoważonego
rozwoju obszarów wiejskich niezbędne jest zapewnienie wielofunkcyjności rolnictwa i wsi,
zwiększenie funkcji gospodarczych i społecznych wsi, ochrony środowiska na obszarach
wiejskich, ograniczenie bezrobocia oraz poprawa warunków życia ludności wiejskiej.
Warunkiem niezbędnym do aktywnego włączenia się miejscowości wiejskich w realizację
przedsięwzięć na rzecz rozwoju i promocji lokalnych walorów kulturowych i przyrodniczych
jest integracja społeczności lokalnej wokół budowy wspólnego planu działania, zwanego
Planem Odnowy. Jest to dokument o charakterze planowania strategicznego, przedstawiający
szczegółową koncepcję i wizję rozwoju danej miejscowości. Zawiera plan inwestycji
mających poprawić komfort życia lokalnym społecznościom. Korzyści wynikające z
posiadania Planu Odnowy:
1. racjonalne zarządzanie zasobami takimi, jak środowisko, ludzie, infrastruktura i
środki finansowe,
2. zaangażowanie władz lokalnych oraz mieszkańców w planowanie swojej
przyszłości. Aktywny udział wszystkich zainteresowanych osób pozwala na
opracowanie strategii, z którą będzie identyfikowała się cała społeczność lokalna,
3. realistyczna ocena mocnych i słabych stron miejscowości, co pozwoli
zidentyfikować szanse oraz potencjalne zagrożenia, mogące pojawić się w przyszłości,
a poprzez to zaplanować rodzaj i kolejność działań,
4. kontrola postępów i prostowanie błędów.
3
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Obowiązek opracowania i uchwalenia takiego dokumentu jest podstawą do
aplikowania o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 20072013” oraz Regionalnych Programów Operacyjnych.
Ponadto Plan Odnowy Miejscowości będzie stanowić wytyczne dla władz Gminy
Osiecznica przy opracowaniu kierunków rozwoju miejscowości Tomisław. Niniejsze
opracowanie zawiera charakterystykę wsi sołeckiej Tomisław, ewidencję jej zasobów służącą
ujęciu stanu rzeczywistego, analizę SWOT, czyli mocne i słabe strony miejscowości, strategię
działań na lata 2008-2015, kierunki rozwoju oraz planowane inwestycje.
Niniejsze opracowanie jest właśnie takim Planem działania przygotowanym dla
miejscowości Tomisław, w której mieszkańcy zintegrowali się wokół wspólnych celów oraz
postanowili wykorzystać szansę jaką daje jej położenie, wyjątkowe bogactwo krajobrazu i
dorobek kulturowy ludzi, którzy tę wieś wybrali jako miejsce stałego zamieszkania.
Poniższy dokument jest zgodny ze „Strategią rozwoju gminy Osiecznica 2004 – 2010”,
,,Program ochrony środowiska dla gminy Osiecznica na lata 2005 -2012" Plan Odnowy
Miejscowości stanowi ich uzupełnienie.
Niniejszy plan jest planem otwartym stwarzającym możliwość aktualizacji w zależności od
potrzeb społecznych i uwarunkowań finansowych. Oznacza to, że mogą być dopisywane
nowe zadania, a także to, że może zmienić się kolejność ich realizacji w zależności od
uruchomienia i dostępu do funduszy UE.
2. Analiza zasobów sołectwa
2.1. Położenia geograficzne
Gmina Osiecznica leży w południowo-zachodniej części Polski i północno-zachodniej części
województwa dolnośląskiego, w powiecie bolesławieckim. A dokładniej:
Położenie: N 51°20' E 15°25'
Okrąg: N 51019'29n E 15025'15n
Graniczy z takimi gminami jak:
- z gmina. Węgliniec na zachodzie
- z gmina. Nowogrodziec na południu
- z gmina. Bolesławiec od wschodu
- z gminami Żagań i Małomice (woj. lubuskie) w części północnej.
Do poszczególnych miejscowości dzieli ja. następujący dystans:
4
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
> Węgliniec- 35 km;
> Nowogrodziec-18 km;
> Boleslawiec-12 km;
> Żagań- 34 km
> Małomice- 26 km
oraz do stolicy Dolnego Śląska Wroclawia-150 km.
Poniższa mapa pokazuje umiejscowienie gminy Osiecznica w województwie dolnośląskim.
Została ona obramowana kolorem czarnym.
Następna mapa obrazuje rozmieszczenie gmin, w tym Osiecznicy w powiecie bolesławieckim
Mapa województwa dolnośląskiego z zaznaczeniem gminy Osiecznica.
5
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Mapa. Tomisław i Osieczów na tle okolicy
Źródło: www.targeo.pl
Gmina Osiecznica jest największą gminą w województwie dolnośląskim (11 miejsce
w kraju) pod względem obszarowym, jej powierzchnia wynosi 43.762,04 ha. Wyróżnia się
tez znacznym zalesieniem: obszary leśne zajmują. tu 27.691 ha, co stanowi ok. 63% ogólnej
powierzchni. Z kolei na tereny rolnicze przypada jedynie 3.031,5 ha. Ze znaczną
powierzchnią kontrastuje słabe zaludnienie. Gminę zamieszkuje 6.925 osób, a zatem gęstość
zaludnienia wynosi 15.8 osób/km2. Gminę od południa, zachodu i wschodu ograniczają
własne granice, natomiast od północy jej granicą jest południową linia autostrady A18.
Dużym walorem gminy jest jej położenie na osi przebiegu A4, której odnogą jest właśnie
A18. Ta os komunikacyjna to arteria życiowa Polski południowej łącząca pięć województw,
obejmujących prawie 1/4 terytorium Polski, zamieszkałych przez ponad 1/3 obywateli. W
planach Unii Europejskiej A4 wraz z linią kolejowa. Europa- Azja to III Paneuropejski Korytarz
Transportowy. Szybkie udrożnienie polskiego odcinka tego korytarza uaktywni gospodarczo
południe kraju. Poza tym Gmina Osiecznica posiada dobre połączenia z Bolesławcem Śląskim,
Zieloną Górą, Nowogrodźcem, Gozdnicą. Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 18
(Zgorzelec - Wrocław) stanowiąca dogodny dojazd do granicy Niemiec - 68 km. Projektowana
modernizacja tej drogi, dzięki czemu zmieni się w autostradę A18 Zgorzelec –Olszyna,
wpływać będą korzystnie na jej rozwój. Zgodnie z fizyczno – geograficznym
6
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
położeniem wg J. Kondrackiego gmina Osiecznica położona jest w całości na terenie makroregionu Niziny Śląsko-Łużyckiej w mezoregionie Borów Dolnośląskich.
Gmina Osiecznica jest przecinana przez rzekę Kwisę z południa na północ na dwie części
Bory Dolnośląskie zaś (w znaczeniu regionu fizyczno-geograficznego) ciągną się od Nysy
Łużyckiej na zachodzie po linię Bobru na wschodzie. Mezoregion ten podzielony jest na pięć
mikroregionów położonych głownie na równinach. Równiny wraz z licznymi zbiornikami
wodnymi oraz lasami stanowią niepowtarzalny urok tej krainy. Jedyny fragment gminy o
większym zróżnicowaniu naturalnego krajobrazu to pas ciągnący się wzdłuż Kwisy, która
wyżłobiła w piaskach i żwirach wysokiego zasypania płaskodenna. dolinę o głębokości do 25 m.
Dolina Kwisy jest przy tym w większości zalesiona, co zwiększa walory widokowe
krajobrazu. Warunki klimatyczne gminy Osiecznica są typowe dla całego makroregionu Niziny
śląsko-łużyckiej. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, co sprzyja rozwojowi turystyki. O
atrakcyjności krajoznawczej gminy Osiecznica decydują duże kompleksy leśne zasobne w
runo i zwierzynę. Jeziorka, stawy rybne i malowniczo usytuowana rzeka Kwisa w krajobrazie
gminnym stanowią. jej wielkie naturalne bogactwo. Czyste wody oraz malownicze położenie
wśród otaczających lasów, co roku przyciągają na tereny gminy rzesze turystów.
Koncentracja turystów występuje w dwóch obszarach.
Jeden z nich położony jest obok wsi Kliczków, gdzie występuje zalew na Kwisie
przy elektrowni wodnej i trzy jeziorka śródleśne, w tym Błękitka I, Błękitka II, Błękitka III.
Drugi obszar leży na północny zachód od wsi Parowa, na którym występują duże kompleksy
stawów hodowlanych o starym rodowodzie. Wszystkie opisane walory zapewniają zdrowy
wypoczynek w malowniczym regionie.
2.2. Walory przyrodnicze i krajobrazowe
Głównym bogactwem przyrodniczym gminy są lasy. Stan ekologiczny lasów jest
dobry, zasobność lasów w runo leśne jest duża. Lasy otaczające gminę charakteryzują się
bardzo
interesującą kompozycją o bogatych walorach oraz dużą różnorodnością
występujących drzew. W strukturze powierzchniowej lasów około 75% to lasy iglaste (sosna,
świerk), a pozostałe 25% to lasy liściaste (brzoza, buk, olsza, dąb).
Na terenie gminy znajdują się liczne pomniki przyrody, które należy zachować i chronić
ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych. Wszystkie te elementy składają się
m.in. na szlak turystyczny, tzw. ,,Szlak puszczański", którego całkowita długość wynosi 34
km, natomiast odcinek o długości 16 km przebiega przez teren gminy Osiecznica.
7
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Bogate walory przyrodnicze ma rzeka Kwisa oraz rejon doliny Kwisy na całej jej długości.
Malownicze zakola rzeki, skarpy ograniczające dolinę, istniejąca zieleń wysoka i krzewy,
wychodnie skalne i ostoje ptactwa, bogactwo awiofauny i ichtiofauny, wszystkie te składniki
stanowią o olbrzymim potencjale turystyczno - krajobrazowym drzemiącym w gminie
Osiecznica..
Gmina Osiecznica charakteryzuje się wybitnymi walorami środowiska naturalnego oraz
jego zasobami w postaci lasów.
Po pierwsze posiada walory krajobrazowe w postaci:
•
Epigenetycznego przełomu Kwisy w Osiecznicy i Kliczkowie, z osobliwymi formami
skalnymi,
•
Malowniczej i krajobrazowej doliny Kwisy z meandrami zakolami starorzeczami i
Jachami piaszczystymi;
•
Naturalne utworzonej doliny Wielkiej Czernej;
•
Bogato zalesionego obszaru Borów Dolnośląskich;
•
Pełne życia torfowiska, zbiorniki wodne i tereny bagien oraz mokradeł.
Po drugie bogactwo świata roślinnego:
•
Rozległe kompleksy boru sosnowego z enklawami siedlisk;
•
Cenne, bogate zespoły starodrzewu w kompleksach leśnych i w obrębie terenów
osadniczych gminy;
Po
•
Wielka różnorodność gatunkowa roślin, w tym chronionych i rzadko występujących;
•
Naturalne zespoły roślin torfowiskowych i bagiennych;
•
Rozległe pola wrzosowisk;
•
Bogactwo
trzecie
runa
bogactwo
leśnego,
grzybów
i
w
tym
unikalnych
jagody,
jeżyny,
porostów
w
maliny
i
grzyby.
kompleksach
leśnych.
Po czwarte bogactwo świata zwierzęcego:
•
Zasobne w rzadkie i chronione ryby oraz minogi wody rzeki Kwisy i Czernej
Wielkiej oraz zbiorników wodnych;
•
Bogate siedliska płazów i gadów;
•
Naturalne siedliska lęgowe chronionych gatunków ptaków leśnych i wodnych,
•
Liczne kolonie rozrodcze nietoperzy;
•
Ostoja zwierzyny leśnej i nadwodnej.
Po piąte zasoby wód powierzchniowych:
•
Rzeka Kwisa i Czerna Wielka wraz z dopływami;
8
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
•
Zbiorniki, stawy i oczka wodne;
•
Sztuczny zbiornik zaporowy w rejonie Kliczkowa i Osiecznicy
Ponadto na terenie gminy Osiecznica występują następujące obszary:
- Chroniony Krajobraz Borów Dolnośląskich,
- Zespół przyrodniczo- kulturowy ,,Kliczków",
- użytki ekologiczne, takie jak: zabagnienia koło Parowej oraz Osieczowa, Dolina potoku
Czernej Wielkiej, torfowisko koło Ławszowej oraz koło wzgórza Kamienna Góra.
Istniejące pomniki przyrody ożywionej w następujących miejscowościach:
-
Osiecznica;
-
Kliczków;
-
Ławszowa
-
Kolonia Luboszów należąca do wsi Ławszowa;
-
Ołobok;
-
Parowa;
-
Przejęsław;
-
Tomisław.
Istniejące okazy przyrody nieożywionej:
-
,,Wielki Głaz" blok kwarcytu bolesławieckiego o obwodzie 4,5 m w Tomisławiu;
-
,,Wiatrowe skały" wyrobisko kwarcytu bolesławieckiego we wsi Tomisław;
-
,,Biały Kamień" blok kwarcytu bolesławieckiego o obwodzie 8,0 m w Tomisławiu;
-
,,Dwa głazy narzutowe"- z czerwonego granitu drobnoziarnistego o obwodach 4,0 m
i 3,2 m w Tomisławiu;
-
wyrobisko poeksploatacyjne o głębokości 30 m w kierunku Ruszowa.
Zespoły parkowe w tym park przypałacowy w Kliczkowie oraz zespoły zabytkowej zieleni
parkowej wymagające rewaloryzacji i adaptacji na parki wiejskie w następujących
miejscowościach:
-
Osiecznica;
-
Luboszów;
-
Świętoszów;
-
Parowa.
Ponadto planowane jest założenie Parku Krajobrazowego Doliny Kwisy oraz utworzenie
rezerwatu przyrody, w tym ścisły rezerwat awiofauny i ichtiofauny oraz rezerwat przyrody
ożywionej ,,Torfowisko koło Tomisławia”.
9
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Do najcenniejszych skarbów przyrodniczych w postaci ekosystemów Gminy Osiecznica nalezą:
1. Dolina rzeki Kwisy od odcinku od Ławszowej do Świętoszowa- charakteryzuje się płaskim
dnem doliny z meandrującym korytarzem rzecznym, ograniczonym stromą krawędzią
nadzalewowej terasy. Jest to naturalne siedlisko rzadkich i różnorodnych gatunków
ptactwa nadwodnego.
2. Zespół parkowo- leśny Luboszów- dawne zabudowania parkowe ze skupiskiem
licznych drzew pomnikowych, teren objęty konserwatorską strefą ,,K" ochrony krajobrazu.
3. Epigenetyczny przełom rzeki Kwisy w rejonie Osiecznicy i Kliczkowa- wąski przełomowy
odcinek w obrębie wychodni kwarcytów bolesławieckich, z osobliwymi formami skalnymi.
Strome wręcz pionowe zbocze doliny porasta las klonowo- lipowy z chronionymi
gatunkami roślin w poszyciu. W obrębie lasu znajdują się dorodne dęby pomnikowe.
4. ,,Uroczysko Mokradło" we wsi Ławszowa- są to dwa śródleśne torfowiska o charakterze
torfowisk wysokich i przejściowych z cennymi zespołami roślinności i rzadkich gatunków
płazów. Jest to teren o wybitnych walorach krajobrazowych.
5. ,,Uroczysko Las Kąty"- jest to cenny obszar boru mieszanego z okazałym drzewostanem
sosnowo- świerkowo- dębowym, częściowo boru sosnowego świeżego oraz torfowiska.
Drzewa porastają chronione gatunki porostów, a w runie leśnym występują rzadkie i
chronione gatunki roślin.
6. ,,Tokowisko"- obejmuje kompleks starodrzewu leśnego o nazwie ,,Las Suchy Dąb" i
,,Tokowisko". Jest to bor sosnowy i zespół kwaśnej dąbrowy. W poszyciu leśnym
występują chronione gatunki roślin. Obszar ten uznaje się za domniemane siedlisko
głuszca.
10
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
7. ,,Bolesławieckie Bory" - jest to kompleks borów sosnowych świeżych, wilgotnych i
bagiennych z fragmentami torfowisk. Teren ten cechuje się różnorodnością i bogactwem
szaty roślinnej.
8. Torfowisko koło Ławszowej- są to dwa zatorfione obniżenia otoczone borem sosnowym
świeżym z licznymi chronionymi porostami, skupiają one chronioną roślinność torfowisk
wysokich i przejściowych.
9. Torfowisko koło wzgórza Kamienna Góra- występuje tutaj bogata roślinność torfowiska
przejściowego i wysokiego. Torfowisko to otacza suchy bor sosnowy z licznymi
skupieniami chronionych porostów.
10. ,Torfowisko koło Tomisławia- jest to torfowisko wysokie z charakterystyczną i bogatą
roślinnością bagienną. Jest to teren o wybitnych walorach krajobrazowych i botanicznych.
11. Dolina potoku Czernej Wielkiej- jest to zgrupowanie bogatej roślinności wodnej, łąkowej i
leśnej na zabagnieniach i miejscach podtorfionych wzdłuż potoku Czerna Wielka.
12. Zabagnienia koło Parowej- obszar o unikalnych walorach krajobrazowych z różnorodną
populacją ptaków i torfowiskową roślinnością.
13. Krawędź doliny Kwisy w Kliczkowie- obejmuje strome zbocza i doliny Kwisy w
Kleczkowie porośnięte gradem wysokim ze zgrupowaniem pomnikowych dębów
szypułkowych i starodrzewu świerkowo- grabowego. W podszyciu leśnym kruszyna i
leszczyna a w runie leśnym chronione gatunki roślin. Teren przylega do zabytkowego parku
przypałacowego inna jego części znajduje się dawny cmentarz koni właściciela pałacu, z
11
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
zachowanymi nagrobkami.
14. ,,Kliczkowskie Widlaki"- teren położony w Kliczkowie na prawym zboczu doliny
Kwisy, stanowi on fragment młodego lasu sosnowego z domieszka brzozy. W podszyciu
leśnym występują chronione gatunki kruszyny i widlaka goździstego, bluszczu, paprotki
i porostów.
15. ,,Torfowisko trzebieńskie"- dawny obszar torfowiskowy obecnie sklasyfikowany jako
wrzosowisko, usytuowany w zespole leśnym boru bagiennego i boru wilgotnego z
chronionymi, rzadkimi gatunkami roślin i licznych porostów. Stanowisko bardzo rzadkiego,
zagrożonego wyginięciem grzyba świecznika rozgałęzionego oraz rzadkich płazów.
16. Torfowisko przy autostradzie A- 18- tworzą go dwa obiekty torfowiskowe, obecnie
sklasyfikowane jako wrzosowisko otoczone borem bagiennym. W obrębie boru bagiennego
chronione gatunki porostów.
17. Torfowisko na poligonie świętoszowskim- jest ono położone w dolinie potoku Czerniak,
jest to torfowisko mszarno- łurzycowe z licznymi gatunkami chronionych roślin oraz
porostami.
18. ,,Uroczysko Las Stawiska"- jest ono położone w dolinie potoku Czerniak przy granicy z
województwem lubuskim, jest to teren bagnisko- torfowiskowy z bogata roślinnością
szuwarowa łąkami trzęślicowymi i zaroślami wierzbowo- kruszynowymi, znajdują się tutaj
dwa zbiorniki wodne: Bobrowy i Czerniak.
19. Zabagnienia śródleśne w Osieczowie- teren wyróżnia się różnorodnością biologiczną
bezcennym skupiskiem rzadkich gatunków flory i fauny.
12
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Ponadto gmina dysponuje bogatym kompleksem leśnym, który wchodzi w skład Borów
Dolnośląskich. Mieści się on w granicach projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu
Bory Dolnośląskie. Lasy zajmują łącznie 63,3% powierzchni obszaru gminy i stanowią. 27.695 ha.
Na terenie Gminy Osiecznica znajdują się wartościowe areały rolne łączna ich powierzchnia
wynosi 823,20 ha II, III i IV klasy bonitacyjnej. Położone są one głownie w dolinie rzeki
Kwisy w rejonie Przejesławia, Tomisławia i Osieczowa.
Na terenie Gminy Osiecznica znajdują się wyznaczone przez Wydział Ochrony Środowiska
Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego następujące strefy ochrony dla siedlisk cietrzewi w
obrębie poligonu wojskowego na terenie Nadleśnictwa Świętoszów:
1. strefa ochronna cietrzewia -Tetrao tetrix- Obręb Ławszowej;
2. strefa ochronna cietrzewia -Tetrao tetrix- Obręb Świętoszowa;
3. strefa ochrony głuszca - Obręb Tomisławia.
Na terenie gminy znajdują się również zasoby surowców:
Zasoby surowców mineralnych gminy przedstawiają, się następująco:
•
7 złóż piasków szklarskich:
> „Osiecznica II”- ustalone zasoby geologiczne to 27.723.000 ton;
> „Tobola”- ustalone zasoby geologiczne to 11.679.00 ton;
> „Osiecznica- Stanisław”- ustalone zasoby geologiczne to 282.000 ton;
> „Parowa”- ustalone zasoby geologiczne to 24.310.000 ton;
> „Władysław”- ustalone zasoby geologiczne to 14.519.000 ton.
•
złoża kwarcytów:
> „Kleszczowa”- złoże eksploatowane od 1970 roku;
> „Kleszczowa II”- złoże eksploatowane od 1976 roku;
> „Ołobole I i II”- eksploatacje zaniechano w 1977 roku z uwagi na nieopłacalność;
> „Parowa”, „Ostrowka”, „Dąbrówka”- niewielkie zasoby geologiczne do 1.000 ton;
> „Tomisław”- złoże nie byto badane geologicznie.
13
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
2.3 Wody powierzchniowe i krajobrazowe
Całość terenu gminy leży w zasięgu chronionej zlewni lewobrzeżnego dopływu Odry. Przez
teren gminy przepływają na osi północ- południe dwa lewobrzeżne dopływy Bobru: Kwisa i
Czerna Wielka, wzdłuż której zlokalizowane są największe wsie gminy. Teren ten określany jest
jako zlewnia rzeki Bóbr.
Rzeka
Długość rzeki na terenie
Długość rzeki w km
gminy w km
KWISA
Dopływy prawobrzeżne
Kliczkowka
Słoniec
Pruszkowska Struga
Czernik
Dopływy lewobrzeżne
Łącznica Górna
Łącznica Dolna
Czerna Wielka
Dopływy prawobrzeżne
Śrem
Śremiec
Ośnica
36
127
7
5
4
9
12
5
7
10
5
5
24
5
5
24
4
7
17
4
7
17
2.4. Gleby
Rolnictwo i leśnictwo
Zaprezentowane w tym podpunkcie dane o gruntach wykazano według form użytkowania.
Prezentowane informacje dotyczą, działalności rolniczej w zakresie produkcji roślinnej i
zwierzęcej. Przez użytkowanie rozumie się faktyczne gospodarowanie na gruntach.
Grunty gminy wg form użytkowania
Powierzchnia użytków rolnych
Grunty orne
Sady
taki
Pastwiska
Lasy i grunty leśne
Pozostałe grunty i nieużytki
[ha]
2974
2138
5
700
131
28098
12635
14
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Współczynnik udziału powierzchni użytków rolnych do lasów, gruntów leśnych,
pozostałych gruntów i nieużytków jest bardzo niski. Współczynnik ten wynosi 0,07, dla
porównanie ten sam wskaźnik dla powiatu bolesławieckiego i województwa dolnośląskiego
wynosi odpowiednio 0,43 oraz 1,38. Dodatkowo w gminie Osiecznica nie ma dobrych
warunków do uprawiania ziemi. Decydują, o tym warunki glebowe, które stanowią, ze względu
na swoja, jakość słabą, małą przydatność rolnicza. Gleby gminy Osiecznica są niskiej klasy
bonitacyjnej, przeważają, grunty V i VI klasy, które stanowią 75% użytków rolnych, pozostałe
klasy: II - IV zajmują tylko 25%.
Pod względem własności większość gruntów stanowią gospodarstwa indywidualne (ponad 90%) i
w zdecydowanej większości są to gospodarstwa rozdrobnione, co dodatkowo osłabia pozycje
gminy jako silnego ośrodka rolniczego.
Powierzchnia gruntów w Tomisławiu jest równa 3386,97 ha, z czego użytki rolne
stanowią 14,4% (488,50 ha), lasy 2800,38 ha, natomiast inne grunty i nieużytki 98,09 ha.
Podział gruntów w miejscowości
98,09
488,5
2800,38
Użytki rolne
Lasy
Nieużytki i inne grunty
Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy
Powierzchnia gruntów rolnych w Tomisławiu jest równa 488,5 ha, z czego grunty
rolne stanowią 38,6% (305,78 ha), pastwiska 46,35 ha, łąki 136,58 ha.
15
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Podział użytków rolnych (w ha)
pastwiska
46,35
łąki 136,58
grunty rolne
305,58
Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy
2.5. Gospodarka
Na terenie Tomisławia zarejestrowane są 29 podmioty gospodarcze – osoby fizyczne
prowadzące działalność gospodarczą. W miejscowości znajdują się także 4 punkty handlowe:
kiosk, sklep wielobranżowy oraz sklep z odzieżą używaną.
2.6. Zabytki i turystyka
Warto podkreślić, ze w mieście Bolesławiec zainstalowano trzy tablice informujące
o szlakach rowerowych wokół miasta. Tablice są. częścią projektu: ,,Wytyczenie i
oznakowanie szlaków rowerowych wokół Bolesławca jako element magistrali rowerowej
Drezno - Wrocław ER 4". Całkowity koszt projektu wynosi 29.600 euro (21.904 euro tj. 74 %
- dofinansowanie Phare). Beneficjentem jest Gmina Miejska Bolesławiec. W realizacji
przedsięwzięcia biorą również udział okoliczne gminy: Warta Bolesławiecka, Osiecznica,
Nowogrodzie, Lubań, Zagrodno, Gmina Wiejska Bolesławiec oraz Starostwo Powiatowe w
Bolesławcu. Projekt finansowany jest ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej z
Funduszu Małych Projektów Euroregionu Nysa Phare CBC Polska-Niemcy 2001.
Przedsięwzięcie obejmuje wytyczenie i opis przebiegu 206 km szlaków rowerowych z
uwzględnieniem atrakcji turystycznych, bazy noclegowej, ciekawych miejsc, pomników
przyrody oraz wykonanie i montaż 10 tablic informacyjnych. W ramach projektu powstało
16
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
5000 map i interaktywna strona internetowa. Od 15 lipca 2004 r. mapy są dostępne w
Punkcie Informacji Turystycznej przy ul. Sierpnia 80 w Boleslawcu oraz uruchomiono stronę
internetowa, www.rowery-boleslawiec.pl.
Dla rowerzystów przygotowano cztery szlaki:
Nr 1 ,,Szlak Borów Dolnośląskich": ER 6 Bolesławiec, Bolesławice, Bukowy Las, Kliczków,
Osiecznica, Tomisław, Osieczów, Dobra, Bolesławiec łączna długość szlaku: 31,3 km.
Nr 2 ,,Szlak południowy": ER 6 Bolesławiec, Bożejowice, Kraszowice, Suszki, Zeliszow, Stare
Jaroszowice, Łaziska, Bolesławiec - łączna długość szlaku: 34,3 km.
Nr 3 ,,Szlak miedzi i kamienia": ER 6 Bolesławiec, Bolesławice, Krępnica,
Dąbrowa
Bolesławiecka, Kraśnik Dolny, Tomaszów Bolesławiecki, Łubków, Iwiny, Olszanica,
Grodziec, Raciborowice, Warta Bolesławiecka, Wartowice, Łaziska, Bolesławiec. łączna
długość szlaku: 64,4 km.
Nr 4 ,,Szlak Śląsko - Łużycki": ER 6 Bolesławiec, Kraszowice, Ocice, Gościszów,
Msciszow,ER-4, Radostów, Nowogrodziec, Parzyce, Tomisław, Osiecznica, Kliczków,
Bukowy Las, Bolesławice, Bolesławiec. łączna długość szlaku: 70 km.
Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki:
Obiekt
Kościół parafialny p.w. stygmatów św.
Franciszka z Asyżu wraz z dzwonnicą
Lokalizacja
Tomisław
Wiek, w którym obiekt
powstawał
XIV w. i XVII w., nr rejestru
79/A/02
17
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Pierwsza nota o nim pojawia się w piśmie z roku 1346. W 1654r. postawiono obok
niego niewielką świątynię z drewna, do której uczęszczali ewangelicy z Bolesławca i okolic.
W latach 1689-90 doszło do gruntownej przebudowy. W 1699r. na miejscu drewnianej
dzwonnicy postawiono kamienną. Po przejęciu świątyni przez protestantów i pożarze w
latach 1836/7 znacząco ją przebudowano.
Dwukrotnie na nabożeństwach był tutaj cesarz niemiecki Wilhelm II.
Obiekt
Lokalizacja
Wiek, w którym obiekt
powstawał
Cmentarz przykościelny, mur kamienny z
bramą
Tomisław
-
Z tyłu kościoła na murze zgromadzono, liczne epitafia będące pozostałością po starym
cmentarzu. O celowości doboru płyt świadczy fakt, iż pozostawiono nagrobki jedynie co
ważniejszych mieszkańców Tomisławia. Znajdują się tam epitafia należące do:
- słynnego pastora i poety Jana Andrzeja Rothe
- tutejszego pastora Kana Henryka Röhra,
- pastora Gottharda Geisslera,
- pastora Jerzego Geisslera, ojca Gottharda
18
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Epitafia na zapleczu kościoła
Obiekt
Pastorówka, obecnie plebania
Lokalizacja
Tomisław
Wiek, w którym obiekt
powstawał
1836-37, nr rejestru 2009
Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy
Na terenie miejscowości nie ma bazy noclegowej.
2.7. Kultura
Na terenie miejscowości brak jest infrastruktury kulturalnej. Najbliższa znajduje się w
Osieczowie. Funkcjonuje tam świetlica wiejska oraz biblioteka publiczna.
19
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
2.8. Demografia
Liczba mieszkańców Tomisławia jest równa 688, co stanowi ok. 9,9% ludności całej gminy.
Obecnie przyrost naturalny w miejscowości wynosi +5. W tym okresie zanotowano
przyrost naturalny dodatni wśród kobiet (+5) natomiast u mężczyzn wyniósł 0.
Tabela. Ludność Tomisławia według wieku i płci (2007).
Urodzenia
Mężczyźni
Kobiety
2
6
2
1
0
+5
żywe
2007
8
Zgony
2007
3
Przyrost naturalny
2007
+5
Dane: Urząd Gminy Osiecznica
Poniżej przedstawiona została tabela z podziałem mieszkańców Tomisławia według
płci i wieku, z której wynika, iż największą grupę stanowią ludzie w wieku 25-29 lata. Osoby
w wieku 15-19 oraz 54-59 lat również tworzą sporą grupę. W Tomisławia mieszka 136 osób
w wieku przedprodukcyjnym, tj. do 15 roku życia, 475 osób w wieku produkcyjnym, tj. w
przedziale od 15 do 59 w przypadku kobiet i od 15 do 65 w przypadku mężczyzn, co stanowi
ok. 69% mieszkańców Tomisławia. Liczba mieszkańców wsi w wieku poprodukcyjnym jest
równa 77, czyli ok.11% ogólnej liczby mieszkańców miejscowości.
Tabela. Ludność Tomisławia według wieku i płci (2007r.).
Przedział
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
wieku
0-4
39
14
25
5-9
48
23
25
10-14
49
26
23
15-19
60
32
28
20
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
20-24
52
26
26
25-29
62
30
32
30-34
56
27
29
35-39
33
19
14
40-44
44
24
20
45-49
50
26
24
50-54
43
26
17
55-59
59
20
39
60-64
19
16
3
65-69
25
10
15
70 +
49
20
29
Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy
Tabela: Ludność Tomisławia w rozbiciu na wiek przedprodukcyjny, produkcyjny,
poprodukcyjny.
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
48
27
21
243
131
112
48
18
30
Przedział wiekowy
Wiek przedprodukcyjny
(poniżej 15 roku życia)
Wiek produkcyjny
(15-59 kobiety;
15-65 mężczyźni)
Wiek poprodukcyjny
Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy
Saldo migracyjne wynosi +20. Wśród mężczyzn +9, natomiast wśród kobiet wyniósł
+11.
2.9. Infrastruktura techniczna
Infrastruktura ochrony środowiska:
Na terenie miejscowości znajduje się 13,66 km sieci oraz 155 przyłączy
kanalizacyjnych. Z kolei sieć wodociągowa ma 16,9 km długości oraz 155 przyłączy
wodociągowych. W miejscowości Osiecznica znajduje się zmodernizowana w roku 2006
21
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
oczyszczalnia ścieków, która odbiera ścieki z Tomisławia. Jej przepustowość wynosi 646,20
m3/dobę.
Na terenie miejscowości została zorganizowana selektywna zbiórka odpadów, segregowane
śmieci trafiają do Trzebienia w gminie Bolesławiec.
Gazyfikacja
Sieć gazowa na terenie miejscowości nie występuje.
Drogi:
Na terenie miejscowości znajduje się w sumie 7,977 km dróg, w tym:
- droga wojewódzka 357 Radomierzyce - Lubań - Nowogrodziec - Zebrzydowa - Osiecznica
długości 3,0 km
22
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
Rysunek .Poglądowa lokalizacja ważnych szlaków komunikacji drogowej
Źródło: Opracowanie na podstawie danych z Urzędu Gminy Osiecznica
Drogi gminne:
- 103586 D – o długości 1,3 km
- 103587 D – o długości 1,84 km
- 103588 D – o długości 0,47 km
Ponadto na terenie miejscowości znajduje się 1,367 km dróg osiedlowych, rolnych i innych.
2.10. Oświata i sport
W miejscowości Tomisław znajduje się szkoła podstawowa. Uczęszcza do niej 70
uczniów.
Jedyne przedszkole w gminie znajduje się w Osiecznicy, natomiast zespoły szkół
umiejscowione są w Świętoszowie i Osiecznicy.
Na terenie Tomisławia znajdują się również obiekty sportowe – hala sportowa, boisko do
koszykówki oraz do piłki nożnej. Ponadto działa Gminne Towarzystwo Sportowe „ROAN” –
zajmujące się piłką nożną.
Stadion w Tomisławiu
23
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
2.11. Opieka społeczna i zdrowotna
Infrastruktura ochrony zdrowia
W Tomisławiu nie funkcjonują żadne przychodnie. Najbliższe znajdują się w
Osiecznicy.
Pomoc społeczna
Pomoc społeczna jest udzielana mieszkańcom Tomisławia dzięki działaniom
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej mieszczącego się w Urzędzie Gminy. GOPS w 2006
roku udzielił pomocy 56 mieszkańcom Tomisławia 113 świadczenia pieniężne w wysokości
298 451 zł, w tym 55 świadczeń rodzinnych na kwotę 261 332 zł, 2 dodatki mieszkaniowe na
kwotę 2 684 zł oraz 42 świadczeń niepieniężnych w postaci posiłków dla dzieci (41) oraz na
usługi opiekuńcze (1).
2.12. Historia miejscowości
Pierwszy raz wspomina się osadę w dokumencie lokacyjnym miasta Nowogrodźca z
roku 1233, w którym Tomisław jest w rzędzie wsi lokowanych na prawie niemieckim.
W roku 1346 wymieniony jest kościół w Tomisławiu należący do dekanatu lubańskiego. Po
reformacji miejscowy kościół katolicki zostaje przejęty przez protestantów.
W 1725r. zorganizowano niewielki sierociniec dla śląskich sierot, który stał się
wzorem dla późniejszej znanej na całe Niemcy, podobnej placówki w Bolesławcu. Przy
sierocińcu funkcjonowała szkoła, w której uczył się m.in. światowej sławy naukowiec
Abraham Gottlob Werner. Szkoła ewangelicka, będąca jednocześnie jedyną wiejską szkołą,
rozpoczęła swoją działalność w momencie uruchomienia parafii
W XIX wieku powstała kopalnia torfu, eksploatowano tu także żywicę z drzew iglastych.
Wówczas jak odnotowywali kronikarze, okolice Tomisławia były niezwykle urozmaiconym
terenem leśnym obfitującym w zwierzynę.
24
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
3. Analiza SWOT
SILNE STRONY
SŁABE STRONY
1. Atrakcyjne położenie,
1. Brak dostępu do Internetu,
2. Czyste środowisko,
2. Brak ogólnodostępnego lokalu dla
3. Duże wykorzystanie ziemi rolniczej,
organizowania imprez rozrywkowych (brak
4. Zabytki,
świetlicy wiejskiej, remizy)
5. Dobre połączenie komunikacyjne,
3. Brak odpowiedniej sieci handlowo-usługowej,
6. Zadbana i malownicza miejscowość,
4. Bezrobocie,
7. Malownicze krajobrazy,
5. Brak zakładów pracy,
8. Podłączony wodociąg i kanalizacja,
6. Słaby zasięg telefonii komórkowej,
9. Jezioro z prześliczną poprzeczną 7. Nadmierna prędkość przejeżdżających
pojazdów,
groblą,
10. Istniejąca infrastruktura sportowa – 8. Brak sieci gazowej.,
nowy
stadion,
sportowa
i
wyremontowana
boisko
ze
sala 9. Brak placu zabaw dla dzieci,
sztuczną 10. Brak biblioteki wiejskiej,
11. Brak chodnika w części wsi,
nawierzchnią.
11. Wyremontowana droga oraz chodnik 12. Dzikie wysypiska śmieci,
w połowie miejscowości
13. Zbyt mały budynek szkoły
12. Młode społeczeństwo
SZANSE
ZAGROŻENIA
1. Możliwość rozwoju budownictwa,
1. Brak funduszy na cele kulturalno-oświatowe,
2. Rozwój agroturystyki i drobnej
2. Brak perspektyw, powodujący
przedsiębiorczości,
zainteresowanie alkoholem przez młodzież
3. Organizowanie imprez o charakterze
3. Duże natężenie ruchu pojazdów, zwłaszcza
sportowo-rozrywkowym,
ciężarowych,
4. Prace interwencyjne na terenie wsi,
4. Stara sieć energetyczna,
5. Zagospodarowanie i wprowadzenie
5. Brak zjazdu z autostrady w nowej wsi,
ścieżek rowerowych w kierunku jeziora
6. Ucieczka młodych ludzi do miast i za granicę,
oraz między Tomisławiem i Osiecznicą,
7. Starzenie się społeczeństwa,
6. Podłączenie do sieci gazowej,
8. Brak rozwoju gospodarstw rolnych,
7. Powstanie kółek zainteresowań,
25
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
8. Dostęp do Internetu,
9. Inwestycje w edukację (budowa nowej
szkoły),
10. Powstanie kawiarenki internetowej
11. Perspektywa uruchomienia
szynobusu
4. Ostatnio realizowane inwestycje:
- Budowa kanalizacji sanitarnej dla miejscowości Tomisław – 2.852.901,29 zł, realizowana w
latach 2006-2007
- Budowa oświetlenia drogowego uzupełnienie – 68.830,63 zł, realizowana w 2007r.
- Przebudowa hali sportowej przy szkole w Tomisławiu – 944.484,00 zł, realizowana w latach
2006-2007
Boisko za halą sportową
26
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
5. Opis inwestycji na lata 2008-2015
Nazwa zadania
Rozbudowa sieci kanalizacyjnej
Możliwości
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, III Oś priorytetowa,
finansowania
Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej (max.
dofinansowanie 75%)
Cel działania
Poprawa infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich,
warunkujących rozwój społeczno-gospodarczy, przyczyni się do
poprawy warunków życia oraz prowadzenia działalności
gospodarczej.
Przeznaczenie
Inwestycja przeznaczona jest dla mieszkańców miejscowości,
którzy zostaną podłączeni.
Czas realizacji
Szacowany koszt
realizacji
2008-2009
400 000 zł
Nazwa zadania
Budowa szkoły podstawowej
Możliwości
Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego,
finansowania
Działanie 7.2 Rozwój infrastruktury placówek edukacyjnych
(max. wsparcie 70%)
Cel działania
Poprawa warunków nauczania i możliwości rozwoju osób
uczących się poprzez przedsięwzięcia inwestycyjne w
placówkach edukacyjnych
Przeznaczenie
Ze szkoły korzystać będą dzieci przede wszystkim mieszkające na
terenie gminy
Czas realizacji
Szacowany koszt
realizacji
Nazwa zadania
Możliwości
finansowania
Cel działania
2008-2009
2.700.000 zł
Budowa budynków socjalnych
Rządowy program wsparcia finansowego z Funduszu Dopłat
Celem jest zwiększenie zasobu lokali oraz pomieszczeń służących
27
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
zaspokajaniu potrzeb osób najuboższych.
Przeznaczenie
Mieszkania są przeznaczone dla najbiedniejszych mieszkańców
miejscowości, gminy.
Czas realizacji
Szacowany koszt
realizacji
2008-2009
600.000 zł
Nazwa zadania
Budowa ogólnodostępnego placu zabaw
Możliwości
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi
finansowania
(max. wsparcie 75%)
Cel działania
Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach
wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych mieszkańców
wsi. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, oraz
wpłynie na wzrost atrakcyjności obszarów wiejskich.
Przeznaczenie
Dzieci z terenu miejscowości Tomisław
Czas realizacji
2009
Szacowany koszt
realizacji
Nazwa zadania
35.000 zł
Zagospodarowanie miejsc najważniejszych dla miejscowości
poprzez wybudowanie parkingu
Możliwości
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi
finansowania
(max. wsparcie 75%)
Cel działania
Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich oraz popieranie
różnicowania działalności gospodarczej
Przeznaczenie
Mieszkańcy miejscowości Tomisław, Osieczów
Czas realizacji
2010
Szacowany koszt
realizacji
40.000 zł
Nazwa zadania
Remont kościoła – realizowany przez Parafię
Możliwości
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi
28
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
finansowania
(max. wsparcie 75%)
Cel działania
Celem jest wpływ na poprawę jakości życia na obszarach
wiejskich poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i
kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów
wiejskich
Przeznaczenie
Korzystać będzie parafia, a przede wszystkim wierzący
uczęszczający do kościoła z miejscowości Tomisław, Osieczów,
Bieniec (gm. Nowogrodziec), Nowa Wieś (gm. Nowogrodziec)
Czas realizacji
Szacowany koszt
realizacji
Nazwa zadania
2011
200.000 zł
Remont byłego budynku Szkoły Podstawowej z przeznaczeniem
na cele kulturalne
Możliwości
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi
finansowania
(max. wsparcie 75%)
Cel działania
Celem jest wpływ na poprawę jakości życia na obszarach
wiejskich poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i
kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów
wiejskich
Przeznaczenie
Mieszkańcy miejscowości Tomisław
Czas realizacji
2012
Szacowany koszt
realizacji
500.000 zł
6. Zarządzanie
6.1. Wdrażanie
Stworzenie systemu zarządzania realizacją Planu ma decydujący wpływ na utrzymanie
wysokiej dynamiki w całym procesie wdrażania. Stopniowe wygasanie entuzjazmu
towarzyszącego procesowi tworzenia Planu wśród samorządu oraz mieszkańców bez
odpowiedniego systemu mogłoby „doprowadzić Plan na półkę” wraz z innymi,
29
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
nieprzydatnymi dokumentami w stosunkowo krótkim czasie. System, o którym mowa, to
przede wszystkim:
•
doskonalenie istniejących i tworzenie nowych instrumentów realizacji,
•
monitorowanie realizacji celów i projektów,
•
zmiany i aktualizacja Planu.
Faza wdrażania Planu Odnowy Miejscowości dla Tomisławia rozpocznie się po
przyjęciu dokumentu na zebraniu wiejskim w Tomisławiu, a następnie zostanie zatwierdzony
na sesji Rady Gminy w Osiecznicy. Odpowiedzialność za wdrażanie Planu ponosi Wójt
Gminy Osiecznica. W celu wprowadzenia jak najlepszej procedury aplikowania o środki Unii
Europejskiej, powołany zostanie zespół odpowiedzialny przede wszystkim za zarządzanie,
koordynację i wdrażanie poszczególnych zadań inwestycyjnych ujętych w dokumencie.
Instrumenty realizacji
Najważniejszym narzędziem realizacji Planu jest budżet gminy. Stopniowe tworzenie
budżetu zadaniowego powinno usprawnić zarządzanie środkami publicznymi oraz stworzyć
czytelny obraz operacji finansowych przeprowadzanych przez Radę Gminy w Osiecznicy.
Dynamika wdrażania Planu ma swoje odzwierciedlenie w kolejnych budżetach. Zadania
wynikające z Planu realizowane ze środków budżetowych można stosunkowo łatwo
zidentyfikować.
Kolejnym instrumentem jest tworzenie dobrego klimatu dla rozwoju przedsiębiorczości,
wyzwalanie lokalnych inicjatyw gospodarczych. Usatysfakcjonuje to mieszkańców pod
względem rynkowym jak i ekonomicznym oraz przysporzy budżetowi kolejnych podatników.
Ważne jest także stosowanie tak zwanego „montażu finansowego” przy dużych
inwestycjach, to znaczy kumulacji środków pochodzących z różnych źródeł na realizację
kolejnych zadań wynikających z planu. Stopniowe przechodzenie od konstruowania budżetu
według dotychczasowych reguł do tworzenia budżetu zadaniowego.
W końcu istotne jest stworzenie odpowiedniego systemu marketingu miejscowości i
gminy jako całości, (osiągnięcia samorządu, lokalnych przedsiębiorców, organizacji
społecznych, mieszkańców i zasobów). Ułatwi to prowadzenie promocji wewnętrznej skierowanej do mieszkańców gminy oraz promocji zewnętrznej.
30
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
6.2. Monitorowanie
W celu sprawnego i efektywnego wdrażania „Planu Odnowy Miejscowości Tomisław”
konieczne jest ciągłe monitorowanie efektów rzeczowych projektów wchodzących w zakres
Planu oraz wydatków ponoszonych na ich realizację. Proces monitorowania obejmie analizę
danych, które obrazować będą tempo i stan zaawansowania wdrażanych projektów.
Monitoring wspomaga proces zarządzania i dostarcza informacji o postępie realizacji i
efektywności wdrażania zadań wynikających z Planu - począwszy od pojedynczego projektu,
poprzez cel i priorytet, a skończywszy na osiąganych efektach. W zależności od charakteru
dostarczanych danych, monitoring dzielimy na rzeczowy i finansowy.
Monitoring rzeczowy
Monitoring rzeczowy dostarcza danych obrazujących postęp we wdrażaniu Planu oraz
umożliwiających ocenę jego wykonania w odniesieniu do celów w Planie. Dane
skwantyfikowane, obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań zostały
podzielone na trzy kategorie:
Wskaźniki produktu
Odnoszą się one do rzeczowych efektów działalności i liczone w jednostkach
materialnych, np. długość nowo budowanych dróg; liczba budynków poddanych renowacji;
ilość firm, które otrzymały pomoc, itp.
Wskaźniki rezultatu
Wskaźniki rezultatu odpowiadają bezpośrednim i natychmiastowym efektom
wynikającym z wdrożenia Planu. Takie mierniki mogą przybierać formę wskaźników
materialnych (skrócenie czasu podróży, liczba mieszkańców objętych selektywną zbiórką
odpadów, liczba wypadków drogowych, itp.) lub finansowych (zwiększenie sprzedaży
eksportowej firm objętych danym działaniem, zmniejszenie nakładów na bieżące remonty
obiektów zabytkowych itp.).
Wskaźniki oddziaływania
Obrazują one konsekwencje Planu wykraczające poza natychmiastowe efekty dla
bezpośrednich beneficjentów. Oddziaływanie może odnosić się do efektów związanych
31
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
bezpośrednio z podjętym działaniem, chociaż pojawiających się po pewnym czasie
(oddziaływanie bezpośrednie), jak i do efektów długookresowych, oddziałujących na szerszą
populację i pośrednio tylko wynikających ze zrealizowanego działania (oddziaływanie
pośrednie). Przykładowe wskaźniki oddziaływania to liczba innowacji wprowadzonych przez
wsparte firmy czy instytucje w czasie 18 miesięcy po zakończeniu projektu (oddziaływanie
bezpośrednie), czy wskaźnik zatrudnienia 24 miesiące od zakończenia realizacji projektu
(oddziaływanie pośrednie).
Monitoring finansowy
Monitoring finansowy dostarcza danych dotyczących finansowych aspektów realizacji
Planu, będących podstawą do oceny sprawności wydatkowania przeznaczonych na niego
środków. Wójt prowadzi ciągły monitoring finansowy podjętych zadań, sporządza raporty,
które prezentuje Radzie Gminy podczas kolejnych planowych Sesji Rady (wydatki poniesione
w okresie objętym raportem, wydatki poniesione od początku realizacji zadania, stopień
realizacji zadania w %).
Sposoby oceny Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Tomisław
Ocena Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Tomisław prowadzona będzie na
podstawie składanych raportów z prowadzonego, monitoringu rzeczowego i finansowego,
opisu rozbieżności, jeśli takie powstaną pomiędzy planem a wdrożeniem zadania oraz analizą
przyczyn i skutków rozbieżności. Dodatkowo raporty zawierać będą informacje nt. postępu
realizacji planu finansowego w okresie sprawozdawczym oraz prognozę w tym zakresie na
rok następny.
Miernikami w prowadzonej ocenie będą wskaźniki np. nakład finansowy na 1 km drogi.
Ocena dokonana będzie w sprawozdaniu rocznym, które Wójt składa Radzie Gminy w
Osiecznicy podczas sesji, na której udzielane jest absolutorium za działania w roku
poprzednim. Ocena szczegółowa zadań Wynikających z Planu nastąpi po zakończeniu i
rozliczeniu inwestycji.
O Planie Odnowy Miejscowości dla Tomisław, jak również o rozpoczynanych zadaniach, ich
przebiegu i zakończeniu wszyscy mieszkańcy będą szczegółowo informowani. Informacje
będą upowszechniane za pośrednictwem prasy zarówno regionalnej jak i lokalnej oraz
32
Plan Odnowy Miejscowości Tomisław
zwyczajowo na tablicy ogłoszeń i stronie internetowej Urzędu Gminy oraz bezpośrednio
przez władze gminy na różnego typu zebraniach.
33

Podobne dokumenty