Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych

BEZPIECZEŃSTWO SANITARNE
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny:
Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest promowanie zdrowego stylu życia,
czuwanie nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu
chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru
sanitarnego oraz prowadzenie działalności przeciwepidemicznej.
W przedłożonym Państwu dokumencie, opisano podstawowe aspekty sytuacji epidemiologicznej w powiecie
limanowskim, w zakresie chorób zakaźnych i zawodowych oraz wyniki nadzoru sanitarnego prowadzonego
przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Limanowej, ze wskazaniem jednocześnie
kierunków dalszych koniecznych działań, mogących przyczynić się do uzyskanie poprawy w tym zakresie.
Analiza wyników działań prowadzonych na terenie powiatu wskazuje, że sytuacja epidemiologiczna jest
stabilna, niemniej jednak w celu zapewnienia mieszkańcom bezpieczeństwa zdrowotnego konieczne jest
kontynuowanie stałego systematycznego nadzoru, obejmującego działania prewencyjne, monitoringowe i
naprawcze.
Realizując
zadania
ustawowe
Pracownicy
Powiatowej
Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej
w Limanowej w trakcie nadzoru sanitarnego nad 2684 obiektami przeprowadzili 2242 kontroli i wizytacji.
W związku ze stwierdzonymi naruszeniami wymagań higieniczno – zdrowotnych wydano 110 decyzji
administracyjnych
nakazowych,
nałożono
32
mandaty
karne
na
łączną
kwotę
3 200 zł. Wydano 249 decyzji o nałożeniu opłaty.
Ponadto pobrano do badań laboratoryjnych 406 próbek wody i 198 próbek żywności.
180
W 2015r. w porównaniu do roku poprzedniego
zmalał odsetek kontroli sanitarnych, w wyniku
których
stwierdzono
naruszenia
wymagań
higieniczno-zdrowotnych i wynosił 5,1%, podczas
gdy w roku 2014 kształtował się na poziomie 6,7%.
160
140
120
100
80
60
2012r.
2013r.
2014r.
2015r.
Liczba kontroli sanitarnych, w wyniku których
wykryto nieprawidłowości(lata 2012-2015)
Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych
Celem prowadzonego nadzoru epidemiologicznego jest monitorowanie sytuacji epidemiologicznej chorób
zakaźnych oraz wczesne wykrywanie zagrożeń w celu ich skutecznego zwalczania. Dane liczbowe o
zachorowaniach na choroby zakaźne pochodzące ze wszystkich zakładów prowadzących działalność leczniczą z
terenu naszego powiatu stanowią podstawę oceny sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych w powiecie
limanowskim.
Analizując uzyskane dane należy stwierdzić, że sytuacja epidemiologiczna powiatu limanowskiego w zakresie
ilości zarejestrowanych chorób zakaźnych w 2015 roku kształtowała się na podobnym poziomie jak w latach
poprzednich.
Zgłoszonych zostało 1062 zachorowań na choroby zakaźne (bez zachorowań na grypę),
w tym 212 osób wymagało hospitalizacji, w porównaniu do 2014r. prawie dwukrotnie wzrosła liczba chorych
wymagających pomocy szpitalnej.
Ponadto odnotowano, w porównaniu do roku poprzedniego:
dwukrotny wzrost zachorowań na bioleriozę;
prawie trzykrotnie więcej biegunek u dzieci do lat 2-ch.
znaczny spadek zachorowań na różyczkę
trzykrotny spadek zachorowań na ospę wietrzną.
Zarówno w 2015 jak i 2014r nie odnotowano ani jednego zachorowania na odrę, korzystna jest też sytuacja
zachorowań na świnkę ( nagminne zapalenie przyusznic)gdyż od dwóch lat utrzymuje się na tym samym
poziomie – zgłoszono tylko 2 zachorowania. Zarejestrowano natomiast w 2015r. aż 9 przypadków zachorowania
na krztusiec, w tym 8 przypadków dotyczyło dzieci zaszczepionych 4 dawkami, a 1 przypadek dotyczył dziecka
niezaszczepionego. Hospitalizacji wymagało 5 dzieci W roku 2014 na terenie powiatu nie odnotowano ani
jednego zachorowania.
Zatrucia i zakażenia pokarmowe
Ogólna liczba przypadków zatruć
i zakażeń
pokarmowych w 2015 roku w porównaniu
z rokiem 2014 wzrosła
( 2014r. -15, 2015r. – 40);
były to pojedyncze przypadki
zatruć
i zakażeń pokarmowych wywołane przez pałeczki Salmonella z grupy D – Salmonella Enteritidis. Od roku
2013 nie odnotowano ognisk zbiorowych zatruć pokarmowych.
Natomiast znacznie wzrosła liczba zakażeń
wywołanych
przez
rotawirusy
z
61
w 2014r. do 159 w 2015r. zwiększyła się również
liczba biegunek i zapaleń żołądkowo jelitowych u
dzieci
do
lat
2
(w 2014r.-29, 2015r.-77). Należy tu wskazać, iż ta
zwiększona liczba może wynikać z lepszej
diagnostyki jak również z poprawy przestrzegania
obowiązku zgłaszalności zachorowań przez
podmioty prowadzące działalność leczniczą
w powiecie.
Zakażenia ośrodkowego układu nerwowego
W 2015 roku liczba zarejestrowanych zakażeń ośrodkowego układu nerwowego utrzymała się na poziomie
zbliżonym
do
roku
poprzedniego.
Zarejestrowano
9
przypadków
zachorowań
na zapalenie opon mózgowo rdzeniowych, w tym 1- wirusowe, 2- bakteryjne i 6 – o etiologii nieokreślonej, zaś
w 2014r.- odnotowanych wszystkich przypadków było 8.
Wirusowe zapalenie wątroby.
Od kilku lat na terenie powiatu nie odnotowano zachorowań na WZW-B i WZW-C. Korzystna sytuacja
epidemiologiczna
wynika
zarówno
z
realizacji
obowiązkowych
i zalecanych szczepień ochronnych, jak też z poprawy skuteczności procesów sterylizacji sprzętu medycznego.
20
18
14
15
10
8 7
4
5
liczba nosicieli HBV
6
liczba nosicieli HCV
0
2013r.
2014r.
2015r.
Choroby przenoszone przez wektory i inne choroby odzwierzęce
Borelioza
To najczęściej występująca odkleszczowa choroba w Polsce. Na przestrzeni ostatnich 10 lat zarówno w naszym
powiecie jak i w województwie małopolskim notuje się wzrost liczby zarejestrowanych zachorowań. W 2015
roku
odnotowano
174
przypadków
zachorowań
tj. ponad dwukrotnie więcej niż w roku ubiegłym. Wśród zgłoszonych zachorowań zdecydowanie przeważała
postać
wczesna
w
postaci
rumienia
wędrującego.
Zachorowania
te dotyczyło gmin: Limanowa, Mszana Dolna, Słopnice, Jodłownik, Laskowa, Tymbark, Łukowica i
Niedzwiedź.
174
180
160
140
120
100
79
80
59
60
40
20
8
18
0
2011r.
2012r.
2013r.
2014r.
2015r.
Liczba zachorowań na boreliozę na naszym terenie w latach 2011-2015
Gmina/miasto
Liczba zachorowań
m. Limanowa
11
g. Limanowa
15
m. Mszana Dolna
14
g. Mszana Dolna
36
g. Jodłownik
15
g. Słponice
40
g. Laskowa
14
g. Tymbark
8
g. Łukowica
12
g. Niedźwiedź
9
razem
174
Rozkład zachorowań na terenie powiatu limanowskiegow roku 2015
Pokąsania przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę.
W 2015r zwiekszyła się liczba pokąsań o 48 przypadków porównujac do roku poprzedniego (rok 2015 – 189;
rok 2014 - 141), w 61 przypadkach podjęto szczepienia przeciwko wsciekliźnie. Pokąsania przez psy stanowiły
91 % wszystkich pokąsań.
Pokąsania ogółem
Pokąsania, po
których podjęto
szczepienia
przeciwko
wściekliźnie
Pokąsania przez psy
Pokąsania przez koty
Inne zwierzęta
domowe
Zwierzęta dzikie
2015 r.
Liczba przypadków
2014 r.
Liczba przypadków
189
141
61
49
172
7
138
2
0
Chomik - 1
Kuna – 2
Wiewiórka – 1
Lis -5
0
0
2
Osoby szczepione
przeciw wściekliźnie
-hospitalizowane
Infekcje dróg oddechowych, w tym grypa i zachorowania grypopodobne
Ostre infekcje dróg oddechowych należą do najczęściej występujących chorób zakaźnych.
W 2015 roku w powiecie limanowskim zgłoszono łącznie 1743 przypadków
zachorowań tj.
o prawie 70% więcej niż w roku ubiegłym.
Wiek w latach
Liczba
zachorowań
2014r
Liczba
zachorowań
2015r
0-4
267
445
5-14
251
553
15- 64
466
626
65 i więcej
57
119
ogółem
1041
1743
Podobnie jak w roku poprzednim najwyższa zapadalność dotyczyła przedziału wiekowego 15-64 lata.
Gruźlica
liczba zarejestrowanych
chorych na gruźlicę
50
49
42
40
33
30
20
W porównaniu z rokiem poprzednim liczba
zachorowań zwiększyła się o 16 przypadków.
W 2015 zarejestrowano 49 przypadki zachorowań
na
gruźlicę
(
2014r
33),
w tym 1 przypadek gruźlicy pozapłucnej. Postacią
dominującą jest gruźlica płuc. Chorzy z postacią
płucną gruźlicy stanowili prawie 96% ogółu
zgłoszonych zachorowań. Nadzorem objęto
otoczenie domowe chorych na gruźlicę tj 73
osób. Odnotowano 1 zgon z powodu gruźlicy płuc
(26-letnia kobieta)
10
0
2013r.
2014r.
2015r.
Szczepienia ochronne
Realizacja szczepień ochronnych obowiązkowych i zalecanych na terenie powiatu limanowskiego przebiega
zgodnie z Programem Szczepień Ochronnym ogłaszanym każdego roku przez Głównego Inspektora Sanitarnego
w formie komunikatu na podstawie art. 17 ust.11 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Poddanie szczepieniom wysokiego odsetka osób (powyżej 90%), gwarantuje zahamowanie krążenia
drobnoustroju i ochronę osób nie tylko zaszczepionych, lecz także tych, które
z jakichkolwiek
powodów nie zostały zaszczepione.
Wskaźniki zaszczepienia na naszym terenie kształtowały się na poziomie 61% - 100% i nie odbiegają od
wskaźników województwa małopolskiego. W roku 2015 na terenie powiatu limanowskiego szczepieniami
objętych było 33644 dzieci i młodzieży do 19 roku życia, długotrwałe zwolnienia lekarskie ze szczepień
ograniczyły się do 23 przypadków.
W roku 2015 na terenie powiatu zaszczepiono 79 dzieci uczęszczających do żłobka przeciwko ospie wietrznej
oraz podano 489 dawek szczepionki przeciwko pneumokokom wcześniakom czyli dzieciom urodzonym poniżej
37 tygodnia ciąży lub urodzone z niską masą urodzeniową i z przeciwwskazaniami do szczepienia krztuścem,
jest to w porównaniu do roku ubiegłego więcej o 44 dzieci w 1 i 2 roku życia.
Niepokojącym zjawiskiem jest uchylanie się od szczepień ochronnych, sytuacja ta może być związana z
nasilającą się aktywnością ruchów antyszczepionkowych. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w
Limanowej
w
2015r.
skierował
do
Wojewody
Małopolskiego
4 wnioski o egzekucję administracyjną w celu nakłonienia do realizacji obowiązku szczepień dzieci, w roku
2014 skierowano 19 takich wniosków.
Sprawowano nadzór nad 36 punktami szczepień. Przeprowadzono 42 kontrole, w wyniku których w jednym
przypadku wydano decyzję dot. zapewnienia właściwych warunków przechowywania preparatów
szczepionkowych poprzez całodobowe monitorowanie temperatury w dni robocze i wolne od pracy,
udokumentowane wpisem do rejestru w celu zachowania łańcucha chłodniczego. Decyzja została wykonana. W
pozostałych punktach szczepień nie stwierdzono nieprawidłowości.
Zakłady służby zdrowia
W 2015 roku przeprowadzono 164 kontrole sanitarne w placówkach służby zdrowia, w tym:
151 kontroli planowanych,
2 kontrole sprawdzające wykonanie decyzji administracyjnych.
W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano:
1 decyzję administracyjną, dotyczącą poprawy stanu technicznego (wykonanie ciągu sterylizacyjnego w
gabinecie stomatologicznym)
7 decyzji płatniczych.
6 zaleceń pokontrolnych (dot. przeszkolenia i przestrzegania procedur higienicznych, prawidłowego
wyposażenia pomieszczeń).
Rodzaj podmiotu leczniczego
Ilość obiektów
nadzorowanych w
2015r. przez PIS
szpitale
2
łóżkowe oddziały rehabilitacyjne
2
przychodnie, poradnie, ośrodki zdrowia
57
praktyki lekarskie i pielęgniarskie
140
rehabilitacja (poza oddziałami szpitalnymi)
13
inne zakłady opieki zdrowotnej
13
zespoły wyjazdowe pogotowia ratunkowego
4
Spośród wyżej wymienionych obiektów, 8 pozostaje pod stałym nadzorem Wojewódzkiej Stacji Sanitarno –
Epidemiologicznej w Krakowie, z uwagi iż ich organem założycielskim jest Starosta Limanowski tj.:
Szpital Powiatowy w Limanowej,
Ambulatorium Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej w Mszanie Dolnej działającym w ramach SOR
Szpitala Powiatowego w Limanowej,
Zespół Całodobowej Opieki Ambulatoryjnej- Limanowa,
Filia Poradni Ginekologii i Położnictwa w budynku Gminnego Ośrodka Zdrowia
w Słopnicach,
Zespół Wyjazdowy S i P w Limanowej
Zespół Wyjazdowy P - Kamienica;
Zespół Wyjazdowy S i P - Mszana Dolna;
Zespół Wyjazdowy P – Wilkowisko.
Podczas kontroli sanitarnych zwracano uwagę na przestrzeganie procedur prowadzenia dekontaminacji narzędzi,
sprzętu medycznego, bielizny szpitalnej, powierzchni bezpośredniego kontaktu, stosowania odzieży ochronnej,
przestrzegania higieny rąk oraz prawidłowej gospodarki odpadami medycznymi.
Wszystkie
podmioty
lecznicze
oraz
prywatne
praktyki
zawodowe
mają
opracowane
i wdrożone procedury higieniczne zatwierdzone przez kierownika, z którymi zapoznał się personel medyczny i
gospodarczy. W w/placówkach służby zdrowia przeprowadzane są kontrole wewnętrzne, mające na celu
wyeliminowanie nieprawidłowości.
Przeprowadzone kontrole sanitarne wykazały dostateczne zaopatrzenie w jałowy sprzęt jednorazowego użytku,
materiały opatrunkowe, środki ochrony osobistej dla personelu medycznego i osłony dla pacjentów.
Prywatne gabinety lekarskie stosują wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku oraz materiały opatrunkowe
wyjałowione fabrycznie, podczas kontroli sanitarnych stwierdzono odpowiednie ilości oraz prawidłowe daty
ważności.
Pobieranie materiału do badań w punktach pobrań odbywa się w systemie zamkniętym oraz sporadycznie w
systemie otwartym.
Stwierdzono prawidłowe gromadzenie oraz przechowywanie do czasu odbioru do utylizacji odpadów
medycznych, jak również udokumentowane ich unieszkodliwienie przez zakłady specjalistyczne.
Procesy mycia, dezynfekcji przeprowadzane są manualnie, rzadziej przy zastosowaniu urządzeń, sterylizacja
narzędzi prowadzona w autoklawach. Placówki medyczne posiadające urządzenia do sterylizacji przeprowadzały
we własnym zakresie kontrole skuteczności sterylizacji pakietów i procesów wskaźnikami chemicznymi oraz
okresowo zwykle 1 raz w miesiącu wskaźnikami biologicznymi. W/w wyniki są archiwizowane przez okres 10
lat.
Stanowiska mycia rąk personelu wyposażone były w podajniki z ręcznikami jednorazowego użytku oraz
dozowniki z mydłem płynnym i preparatem do dezynfekcji rąk.
Sprzątanie odbywa się w oparciu o opracowane procedury higieniczne, na stanie stwierdzono sprzęt do
sprzątania wg stref czystości mikrobiologicznej.
Na terenie powiatu limanowskiego kilka podmiotów leczniczych, z uwagi na brak spełnienia wymogów
technicznych określonych w przepisach prawa, posiadają zaopiniowane programy dostosowawcze, których
termin realizacji wyznaczony jest na 31.12.2016r.
W roku 2015 realizowano rozbudowę Szpitala p.w.
św.
Jana
Jerozolimskiego
w Szczyrzycu rozpoczętą w drugim półroczu
2014r. a mającą na celu dostosowanie placówki do
obowiązujących standardów ( zdjęcie obok).
Na podstawie prowadzonego nadzoru sanitarnego stwierdzono, że kierownicy podmiotów leczniczych
przejawiają
dbałość
w
zakresie
zapewnienia
właściwego
stanu
sanitarnego.
W
ostatnich
latach znacznie podniósł
się
standard
obiektów oraz
dostosowanie ich
do obowiązujących przepisów prawnych.
Podobnie jak w latach ubiegłych w trakcie kontroli sanitarnych przeprowadzane są instruktaże w zakresie
zakażeń
szpitalnych,
zagadnień
z
zakresu
dezynfekcji
i
sterylizacji
w placówkach medycznych, higieny rąk, jak również postępowania z odpadami medycznymi.
Zaopatrzenie w wodę pitną
W roku 2015r nadzorem sanitarnym objęto 43 wodociągi zbiorowego zaopatrzenia ludności
w wodę pitną, wodociąg zakładowy Tymbark SA, pobrano również 57 próbek wody
z lokalnych wodociągów dostarczających wodę do obiektów użyteczności publicznej - placówek oświatowych i
placówek służby zdrowia.
W roku sprawozdawczym oddano do użytku nowy wodociąg gminny w m. Wysokie, natomiast gminny
wodociąg w Słupi został unieruchomiony na czas dostosowania systemu uzdatniania wody do wysokich wartości
manganu
i
żelaza,
które
to
związki
pojawiły
się
w ujęciu wody. Tak więc stopień zwodociągowania (pod względem liczby odbiorców) naszego powiatu
praktycznie nie uległ większej zmianie i nadal lokalizuje się na ostatnim miejscu w Małopolsce.
79
51
liczba osób (w tys.)
korzystajacych z
wodociagów
sieciowych
liczba osób (w tys.)
korzystajacych z
indywidualnych ujęć
wody
Zaopatrzenie ludności w wodę pitną w powiecie limanowskim w roku 2015
W trakcie przeprowadzonych w 2015r. kontroli sanitarnych nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu
sanitarno – technicznego nadzorowanych urządzeń wodociągowych. Jak wynika z uzyskanych informacji
właściciele wodociągów na bieżąco wykonywali prace konserwacyjne oraz w razie konieczności remontowo –
naprawcze. Wszystkie wodociągi były regularnie czyszczone i płukane, wymieniono wiele odcinków sieci na
nowe, rozbudowano sieć przesyłową i rozdzielczą, wymieniono elementy uzdatniające wodę (filtry, lampy UV,
pompy do płukania złoża filtracyjnego itp.).
- wodociąg miejski w Limanowej - przeprowadzono modernizację sposobu filtracji wody – zamontowano 6 par
filtrów pospiesznych ciśnieniowych z wypełnieniem piaskowo-antracytowym, które mają poprawić jakość wody
w zakresie mętności. Ponadto zamontowano generator dwutlenku chloru w celu poprawy skuteczności
dezynfekcji wody – zmiana dezynfekcji będzie wprowadzana stopniowo, a całkowite wdrożenie może potrwać
ok. 1,5 roku.
- wodociąg miejski „Adamczyki” w Mszanie Dolnej – wybudowano drugą studnię zasilającą wodociąg oraz
stację uzdatniania dla wody podziemnej (aeracja wstępna, filtracja na filtrach ciśnieniowych, ozonowanie, lampa
UV, dezynfekcja ClO2, redukcja azotanów za pomocą odwróconej osmozy).
Z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę pracownicy PSSE w 2015r. pobrali 276 próbek wody
do badań laboratoryjnych fizykochemicznych i mikrobiologicznych. Jak wynika z przeprowadzonych analiz w
27 próbkach stwierdzono zanieczyszczenia mikrobiologiczne ( co stanowi 9,8% wszystkich próbek), w 29
przekroczenie dopuszczalnej wartości samego parametru mętności ( 7,6%) oraz w 13 próbkach dopuszczalnej
wartości parametru żelaza, manganu, glinu, lub jonu amonowego (4,7%).
W 2015r. wydano 5 decyzji administracyjnych o zakazie użytkowania wody z uwagi
na wystąpienie zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Dotyczyły one następujących wodociągów: wodociąg
wiejski – Mordarka, wodociąg gminny – Młyńczyska, wodociąg wiejski – Ujanowice, wodociąg wiejski –
Żmiąca,
wodociąg
wiejski
–
Przyszowa.
Po przeprowadzonych zabiegach czyszczenia, płukania i dezynfekcji wszystkich elementów urządzeń
wodociągowych każdorazowo uzyskiwano właściwą jakość zdrowotną wody. Okres niedopuszczenia do
użytkowania wody o złej jakości wynosił max. 7 dni.
W wielu wodociągach w ciągu roku odnotowano okresowe i krótkotrwałe wystąpienie ponadnormatywnej
wartości parametru mętności, co nie miało znaczenia zdrowotnego, przyczyniało się natomiast do niepożądanych
zmian cech organoleptycznych negatywnie przyjmowanych przez konsumentów. Przeprowadzenie płukania
zbiorników i sieci dawały oczekiwane rezultaty i woda ponownie osiągała prawidłowe parametry.
W miejskiej wodzie wodociągowej w Limanowej nadal występuje podwyższona mętność, waha się ona od
1,2NTU
do
3
NTU,
przy
dopuszczalnej
wartości
1NTU.
W
roku
2015,
na wniosek Burmistrza Miasta w Limanowej, w związku z trwającymi pracami usprawniającymi system
uzdatniania wody miejskiej, ponownie wydano decyzję administracyjną dot. przedłużenia terminu zakończenia
działań
naprawczych
mających
na celu doprowadzenie wartości parametru mętności wody w wodociągu limanowskim
do wymagań sanitarnych.
Na przełomie lipca i sierpnia 2015r. w wodzie wodociągowej w Limanowej wykryto bakterie grupy coli oraz
Clostridium. W związku z powyższym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Limanowej wydał decyzję
o warunkowej przydatności wody do spożycia – mogła być ona używana do celów sanitarnych, natomiast do:
bezpośredniego spożycia, przygotowywania posiłków, kąpieli niemowląt i małych dzieci – po kilkuminutowym
przegotowaniu. Czyszczenie, płukanie sieci, dochlorowywanie wody w punktach pośrednich, włączenie
koagulacji siarczanem glinu, podwyższenie do max. dopuszczalnego poziomu chloru w punkcie podawania do
sieci przyniosło pożądany efekt i ustabilizowanie się prawidłowego mikrobiologicznego składu wody. W
związku z czym po 19 dniach warunkowa przydatność wody do spożycia została odwołana.
Na terenie powiatu limanowskiego 11 wodociągów dostarczających wodę pitną zasilanych jest z rzeki lub
potoku.
Wodociąg
miejski
limanowski
oraz
wodociąg
zakładowy
korzysta
z ujęć zlokalizowanych na rzece Łososina w pobliżu dróg, gdzie stopień zagrożenia
zanieczyszczenia wody szacuje się jako duży. Pozostałe 9 wodociągów do ujmowania wody wykorzystuje
górskie potoki w miejscach oddalonych od domostw i terenów rolniczych, gdzie negatywny wpływ działalności
człowieka na wodę jest stosunkowo mały.
Analizując wyniki laboratoryjne pobranych z ujęć
powierzchniowych próbek wody należy stwierdzić,
że
w
roku
2015
w porównaniu do roku poprzedniego zwiększył się
odsetek
wód
o kategorii A1 wynikający z poprawy jakości wody
w potokach: Adamczykowym w Mszanie Dolnej,
Mogielica
w
Słopnicach,
U
Hanuli
w Skrzydlnej, Konina w Koninie, Poręba w
Koninkach.
Wszystkie ujęcia powierzchniowe są typu dennego – w korycie rzeki lub potoku pod warstwą materiału
filtracyjnego ułożone są rury perforowane, które doprowadzają wodę do studzienki brzegowej. Jak wynika z
przeprowadzonych kontroli stan sanitarno – techniczny ujęć jest dobry, strefy ochronny bezpośredniej są
oznakowane, ogrodzone, utrzymane czysto.
W 2015r. monitorowana była również woda pitna dostarczana lokalnymi wodociągami
do obiektów użyteczności publicznej - placówek oświatowych i placówek służby zdrowia. Pobrano 57 próbek
wody do badań laboratoryjnych, w 21 przypadkach odnotowano pogorszenie się jakości wody – przekroczenie
parametru mętności, w 4 wodociągach wykryto nieznaczne zanieczyszczenie mikrobiologiczne. Po
przeprowadzeniu
zabiegów
czyszczenia
i płukania urządzeń wodociągowych uzyskiwano poprawę i wszystkie wskaźniki fizyko – chemiczne jak i
mikrobiologiczne mieściły się w normie. Okres utrzymywania się zanieczyszczeń we wszystkich tych
przypadkach nie był dłuższy niż 10 dni.
W roku 2015 prowadzono także nadzór nad jakością ciepłej wody użytkowej budynkach szpitali i Domach
Pomocy Społecznej. Pobrano do badań laboratoryjnych w kierunku bakterii Legionella 17 próbek wody, których
wyniki wykazały skażenie sieci dostarczającej ciepłą wodę w DPS w Limanowej i w Mszanie Dolnej. Po
przeprowadzeniu przez zarządców placówek dezynfekcji sieci CWU uzyskano poprawę, wskazującą na
zgodność
jakości
wody
z wymogami sanitarnymi. Kontrola laboratoryjna wody ciepłej w pozostałych obiektach nie wykryła obecności
Legionelli.
Nadal istotnym problemem w zaopatrzeniu ludności w wodę jest brak czynnych studni publicznych jako
awaryjnych źródeł. Studnie te mogłyby stanowić dodatkowe, niezależne źródło wody w przypadku jej braku w
sieci wodociągowej. Niepodważalnym więc staje się
fakt konieczności reaktywowania istniejących studni oraz budowa nowych dodatkowych, alternatywnych źródeł
wody.
Rekreacja i wypoczynek
W 2015 roku nadzorem sanitarnym objęto 3 kryte
baseny kąpielowe, 3 odkryte baseny oraz 1 krytą
pływalnię. Skontrolowano jakość wody w nieckach
basenowych,
procesy
dezynfekcji
i oczyszczania wody jak również stan sanitarno –
techniczny
pomieszczeń
i urządzeń w pływalniach.
Tylko w jednym przypadku wykryto zanieczyszczenia mikrobiologiczne w wodzie (odkryty basen w Limanowej), po
czym przeprowadzono wymianę wody i ponownie uzyskano prawidłowe parametry mikrobiologiczne. Stan sanitarno techniczny wszystkich tych obiektów nie budził zastrzeżeń.
W roku sprawozdawczych skontrolowano 2 spośród 7 hoteli funkcjonujących na naszym terenie. Hotel „Jaworz” w
Limanowej był nieczynny z uwagi na prowadzoną generalną jego przebudowę. Podczas prowadzonych czynności
kontrolnych nie stwierdzono żadnych naruszeń wymagań natury sanitarno – higienicznej. Przy pokojach zlokalizowane
pomieszczenia sanitarne odpowiednio wyposażone. Dostępność ciepłej i zimnej wody oraz środków higienicznych
zapewniona. Postępowanie z bielizną czystą i brudną prawidłowe. Gospodarka ściekowa oraz odpadami stałymi w
obiektach nie budzi zastrzeżeń.
Spośród 18 innych obiektów świadczących usługi hotelarskie (pensjonaty, schroniska, domy wycieczkowe, wczasowe
itp.) skontrolowano 6, których stan sanitarno - techniczny oceniono jako zadawalający. Czystość pomieszczeń
zachowana,
postępowanie
z
bielizną
brudną
i czystą prawidłowe, gospodarka odpadami stałymi i ciekłymi bez zastrzeżeń.
Podobnie jak w latach ubiegłych brak jest zainteresowania władz lokalnych organizowaniem kąpielisk na naszych
rzekach i potokach. W związku z powyższym niepokojącym problemem jest wykorzystywanie przez mieszkańców i
turystów
do
kąpieli
wszelkich
cieków
wodnych,
o nieznanej jakości wody i mogącej być źródłem wielu zakażeń u ludzi.
Placówki wypoczynku dzieci i młodzieży
W ramach nadzoru sanitarnego nad placówkami wypoczynku dzieci i młodzieży w okresie letnim oraz w trakcie ferii
zimowych przeprowadzono 105 kontroli. W wyniku czynności kontrolnych
w obiektach wczasowo – turystycznych
oraz w obiektach okazjonalnie wykorzystywanych do zorganizowanego wypoczynku, nie stwierdzono
nieprawidłowości natury higienicznej, bezpieczeństwo zdrowotne wypoczywających było zapewnione, stan sanitarno –
techniczny tych placówek był zadawalający. Zauważa się poprawę w jakości wyposażenia obiektów, co wynika
głównie z wymagań organizatorów wypoczynku.
Ponadto,
w
czasie
wypoczynku
zimowego
prowadzono
monitoring
temperatur
w
pomieszczeniach
–
nie
stwierdzono
nieprawidłowości.
Dostarczano
również
materiały
dla organizatorów wypoczynku na temat „Dopal Dopalaczom” – celem przeprowadzenia pogadanek wśród dzieci i
młodzieży.
W roku 2015 w elektronicznej bazie MEN zarejestrowanych było139 obiektów sezonowych tj. zimowiska, kolonie
letnie, wypoczynek śródszkolny dla dzieci i młodzieży oraz szkolne schroniska młodzieżowe.
Należy tu jednak podkreślić, że z roku na rok spada liczba dzieci i młodzieży przyjeżdżających na wypoczynek do
naszych miejscowości.
6500
6000
liczba wypoczywających dzieci
i młodzieży
5944
5500
5013
4650
5000
4500
4476
4867
4252
4000
4391
3500
3000
2009r.
2010r.
2011r.
2012r.
11
2013r.
2014r.
2015r.
Pozostałe obiekty użyteczności publicznej
Do tej grupy nadzorowanych obiektów zaliczamy: zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej, obiekty
sportowe, kulturalno – widowiskowe, domy pomocy społecznej, ustępy publiczne, pralnie, cmentarze, zakłady
pogrzebowe, stacje paliw, biblioteki, parkingi, dworce, bazy transportowe.
Wszystkie skontrolowane obiekty na koniec 2014r oceniono jako dobre.
Na terenie powiatu limanowskiego funkcjonują 98 zakłady fryzjerskie (skontrolowano – 58), 28 gabinetów
kosmetycznych (skontrolowano – 27), 16 gabinetów odnowy biologicznej (skontrolowano-11) oraz 16 zakładów
świadczących więcej niż jeden rodzaj tego typu usługi, które wszystkie skontrolowano. Bieżący stan sanitarno –
porządkowy powyższych zakładów ocenia się jako dobry, czystość pomieszczeń oraz stosowanych narzędzi i sprzętu
zachowana, pracownicy dysponują środkami do dezynfekcji o właściwym spektrum działania. Postępowanie z bielizną
brudna i czystą – prawidłowe.
Obiekty sportowe – 26 obiektów, skontrolowano 9, utrzymane były w prawidłowym stanie sanitarno – technicznym.
Domy Pomocy Społecznej – 3 placówki nadzorowane przez PSSE Limanowa oraz
3 nadzorowane
przez WSSE Kraków, skontrolowane wszystkie. W trakcie kontroli stwierdzono, że wszystkie pomieszczenia placówek
utrzymane były w należytym stanie higieniczno – porządkowym, węzły sanitarne dezynfekowane na bieżąco,
urządzenia, sprzęt, wyposażenie pokoi w dobrym stanie sanitarno – technicznym. Pokoje pensjonariuszy
nie przeludnione, odpowiednio wyposażone w meble. Gospodarka odpadami medycznymi w/w jednostkach była
prawidłowe za wyjątkiem DPS w Szczyrzycu, gdzie w takcie kontroli zakwestionowano sposób postepowania z
odpadami medycznymi. Zarządca obiektu w ciągu 7 dni od daty kontroli usunął nieprawidłowości, co potwierdziła
przeprowadzona rekontrola.
W 2015 r. nadzorem sanitarnym objęto 7 toalet publicznych - 6 zostało skontrolowanych, jeden został zlikwidowany z
uwagi na rozbiórkę budynku, w którym się znajdował. Stan sanitarno – techniczny tych obiektów ocenia się jako
zadawalający, czystość pomieszczeń zachowana, dezynfekcja prowadzona na bieżąco, urządzenia sanitarne są w
dobrym stanie technicznym.
Należy wskazać iż na naszym terenie brak jest toalet przystosowanych dla osób niepełnosprawnych.
W powiecie limanowskim funkcjonują tylko 3 pralnie tj. miejska oraz dwie świadczące usługi
dla służby zdrowia. Ich stan sanitarno – techniczny jak i reżim higieniczny cyklów prania – zachowany ( pralnie z
barierami higienicznymi).
W ramach nadzoru bieżącego skontrolowano dworce autobusowe, parkingi, oraz wyrywkowo środki transportu
publicznego. W tej grupie obiektów nie stwierdzono rażących uchybień natury sanitarnej. Należy tu jednak podkreślić,
że w porównaniu z dworcem w Mszanie Dolnej limanowski dworzec nadal pod względem estetyki budzi wiele
zastrzeżeń.
Obiekty żywnościowo – żywieniowe
W świetle obowiązujących regulacji prawnych, każdy producent żywności ponosi pełną odpowiedzialność za
bezpieczeństwo zdrowotne produkowanych i wprowadzanych do obrotu artykułów spożywczych. Prawo stanowi, że
żywność niebezpieczna nie może być wprowadzana do obrotu.
Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej podejmowane w ramach urzędowej kontroli żywności mają zapewnić stałe
monitorowanie jej bezpieczeństwa i jednocześnie zapobiegać potencjalnym zagrożeniom dla zdrowia konsumentów.
Głównym zadaniem nadzoru higieny żywności i żywienia jest zapobieganie, eliminowanie lub ograniczenie zagrożeń
związanych z żywnością wprowadzaną do obrotu. W celu zapewnienia skutecznego działania w zakresie nadzoru nad
bezpieczeństwem żywności, urzędowe kontrole żywności przeprowadzane są zgodnie z kompetencjami określonymi
w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, ustawie z dnia 14 marca 1985 r. o
Państwowej
Inspekcji
Sanitarnej
(Dz.
U.
z
2015
r.,
poz.
1412)
oraz
12
w oparciu o rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie
kontroli
urzędowych
przeprowadzanych
w
celu
sprawdzenia
zgodności
z
prawem
paszowym
i
żywnościowym
oraz
regułami
dotyczącymi
zdrowia
zwierząt
i dobrostanu zwierząt.
Państwowa Inspekcja Sanitarna przeprowadziła kontrole urzędowe w następujących grupach obiektów: produkcji oraz
obrotu środkami spożywczymi, zakładach żywienia zbiorowego oraz
w wytwórniach i miejscach obrotu
materiałami
i
wyrobami
przeznaczonymi
do
kontaktu
z żywnością.
Kontrole te obejmowały :
ocenę warunków sanitarno-higienicznych i technicznych produkcji, dystrybucji sprzedaży, transportu środków
spożywczych, kosmetyków oraz materiałów i wyrobów do kontaktu
z żywnością;
ocenę jakości zdrowotnej produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności, materiałów
i wyrobów do
kontaktu z żywnością krajowych oraz importowanych
wdrażanie i skuteczne stosowanie systemów kontroli wewnętrznej w obiektach żywności i żywienia, zasad
dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP) oraz systemu HACCP.
identyfikowalność (traceability ) surowców i gotowych produktów;
prawidłowe znakowanie żywności;
nadzór nad kosmetykami, w tym ocena ich znakowania;
monitorowanie
wycofanej
z
obrotu
żywności,
kosmetyków
i
przedmiotów
użytku
w ramach systemu wczesnego ostrzegania o pojawiających się produktach niebezpiecznych na rynku (system
RASFF i RAPEX);
realizacja
zamierzeń
zaplanowanych
corocznie
w
polityce
przedsięwzięć
w
oparciu
o wytyczne GIS.
Na terenie powiatu limanowskiego w 2015r. nadzorem objęto :
• 1204 obiekty żywnościowo -żywieniowe
• 1 zakład produkcji kosmetyków
• 10 obiektów obrotu kosmetykami.
Skontrolowano 722 obiekty (59,42 % ). Przeprowadzono ogółem 1004 kontroli sanitarnych,
w
tym
599
planowanych
i
405
pozaplanowych.
Wydano
57
decyzji,
w
tym
4 decyzje o zakazie wprowadzania do obrotu produktów żywnościowych zagrażających zdrowiu człowieka, oraz 178
decyzje
płatnicze.
Zatwierdzono
łącznie
113
zakładów
do prowadzenia działalności żywnościowo – żywieniowej.
W następstwie stwierdzenia zaniedbań sanitarnych w zakładach branży żywnościowej nałożono 32 mandaty karne na
sumę
3200,00
zł.
Skierowano
4
wnioski
o
ukaranie
do Małopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego za popełnienie wykroczenia określonego w
art.103
ust.1
pkt.
5
art.
103
ust.
1
pkt
1b
lit.
c,
ustawy
z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz.U. z 2015r. poz. 594 ) tj: wprowadzanie do
obrotu żywności w zakresie niezgodnym z decyzją o zatwierdzenie zakładu oraz nie przestrzegania wymagań w
zakresie znakowania środków spożywczych określonych
w przepisach rozporządzenia 1169/2011.
Szczególnym nadzorem objęto zakłady, które w latach poprzednich wykazywały zły stan sanitarny.
13
Liczba zakładów nadzorowanych w 2015r.
zakłady produkcji żyw ności - 91
sklepy - 383
450
400
superm arkety - 20
383
kioski spożyw cze - 32
350
m agazyny hurtow e - 36
300
obiekty ruchome i tym czasow e - 40
250
215
środki transportu - 55
200
inne obiekty obroru żyw nością - 91
158
150
żyw ienie zbiorow e otw arte - 158
100
91
91
żyw ienie zbiorow e zam knięte - 215
55
50
20
32 36
40
15
1
1
0
10
w ytw órnie m ateriałów i w yrobów
do kontaktu z żyw nością - 1
m iejsca obrotu m ateriałam i i
w yrobam i do kontaktu z żyw nością 15
Na 2015 r. zaplanowano 653 kontroli, wykonano 599 kontroli co stanowi 91,73% wykonania planu. Kontrole
przeprowadzano
zgodnie
z
ustalonym
harmonogramem
kontroli,
przy planowaniu których uwzględniono:
wyniki ostatnich kontroli, ocenę stanu sanitarnego z lat poprzednich (analiza stwierdzonych niezgodności,
rodzaje niezgodności),
rodzaj zakładu, jego strukturę i stan techniczny (produkcja, obrót, żywienie zbiorowe),
rodzaj produkowanych lub wprowadzanych do obrotu środków spożywczych,
znaczenie zakładu i zasięg działalności,
podejmowane działania represyjne (mandaty, decyzje),
własne systemy kontroli wewnętrznej (GHP, GMP, HACCP).
W
nadzorowanych
zakładach
przeprowadzono dodatkowo
405
pozaplanowych
kontroli
w związku z:
sprawdzeniem wykonanie wydanych decyzji administracyjnych,
wnioskiem strony (np. nowo otwierane obiekty, zmiana podmiotu prowadzącego działalność czy poszerzenie
działalności),
poborem próbek do badań laboratoryjnych,
sygnałami dotyczącymi nieprawidłowości w funkcjonowaniu placówek ( interwencje),
poleceniami Głównego Inspektora Sanitarnego,
systemem wczesnego ostrzegania o produktach niebezpiecznych RASFF.
W 2015 roku przeprowadzono 405 kontroli pozaplanowych , 71 kontroli interwencyjnych
w tym
35 kontroli
w ramach funkcjonowania systemu RASFF i RAPEX oraz 36 kontroli
w związku ze skargami konsumentów.
Interwencje dotyczyły przede wszystkim niewłaściwej jakości zdrowotnej środków spożywczych, niewłaściwego stanu
sanitarno-higienicznego obiektów, prowadzenie działalności bez zgody Państwowego Powiatowego Inspektora
14
Sanitarnego w Limanowej, niewłaściwych warunków sprzedaży środków spożywczych, niewłaściwego podawania
przygotowywanych posiłków, brak higieny personelu sklepu.
Konsumenci rynku spożywczego w dobie daleko posuniętego dostępu do środków masowego przekazu, jakimi są
telefon, czy internet zgłaszają coraz częściej i więcej skarg/interwencji (anonimowych) na zły stan sanitarno –
higieniczny obiektów i na jakość zdrowotną środków spożywczych wprowadzanych do obrotu, które po
przeprowadzeniu kontroli przez upoważnionych przedstawicieli Inspekcji Sanitarnej w większości nie są potwierdzone.
Oceniono
na
podstawie
arkuszy
oceny
stanu
sanitarnego
592
zakłady.
Za
niezgodne
z wymaganiami uznano 16 obiektów. Obiekty niezgodne stwierdzono głównie w grupie sklepów spożywczych,
żywieniu zbiorowym otwartym oraz żywieniu zbiorowym zamkniętym. Przyczyną niezgodności w większości
przypadków
było
wprowadzanie
do obrotu przeterminowanych środków spożywczych, brak orzeczeń lekarskich do celów sanitarnoepidemiologicznych, nie zachowaną ciągłość łańcucha chłodniczego środków spożywczych łatwo psujących się.
Na koniec 2015 roku system HACCP w pełni wdrożono w 214 zakładach branży żywnościowej.
Pobrano do badania 190 próbek żywności w ramach planu pobierania próbek 8 próbek kosmetyków - 7 próbek zostało
zakwestionowanych ( 5 próbek z uwagi na zanieczyszczenia mikrobiologiczne żywności i 1 próbkę z uwag na
zanieczyszczenia
chemiczne
i
1
próbkę
za niewłaściwe oznakowanie) .
W 2015 r. stan sanitarno – higieniczny zakładów produkcji i obrotu żywnością oraz zakładów żywienia zbiorowego nie
odbiegał zasadniczo od stanu z lat ubiegłych. Zwiększyła się liczba obiektów posiadających wdrożoną dokumentację
GHP/GMP
oraz
procedur
opartych
na podstawie zasad systemu HACCP, niemniej jednak w znacznej liczbie skontrolowanych zakładów stwierdza się brak
utrzymania
i
prowadzenia
bieżących
zapisów
wynikających
z dokumentacji zapewniającej bezpieczeństwo żywności.
Podsumowując niezgodności stwierdzone podczas prowadzonego nadzoru sanitarnego należy stwierdzić, że przyczyną
ich wystąpienia była m.in.: nieznajomość prawa żywnościowego przez przedsiębiorców prowadzących działalność w
zakresie produkcji i obrotu żywnością, brak środków finansowych umożliwiających zapewnienie właściwego stanu
sanitarno – technicznego
w zakładach; niewystarczające lub niewykwalifikowane zasoby kadrowe; brak
praktycznego zastosowania dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej oraz procedur opartych na zasadach systemu
HACCP.
Kontynuowany będzie w dalszym ciągu szczególny nadzór nad:
prawidłowością
oznakowania
wprowadzanych
do
obrotu
środków
spożywczych
zgodnie
z rozporządzeniem 1169/2011,
- podmiotami prowadzącymi produkcję pierwotną (roślinną) oraz sprzedaż bezpośrednią. Działalność ta wymaga
złożenia przez podmiot wniosku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Limanowej o wpis o rejestru.
Niespełnienie tego obowiązku skutkuje dla rolników karami pieniężnymi.
Placówki oświatowo – wychowawcze
W związku z kontrolą przestrzegania przepisów określających warunki prawidłowej higieny nauczania jak również
wymogi sanitarno – techniczne pomieszczeń oraz sprzętu stosowanego
w placówkach oświatowo –
wychowawczych Państwowa Inspekcja Sanitarna w Limanowej nadzorem sanitarnym objęła:
173 obiektów stałych tj. żłobki, przedszkola, szkoły podstawowe, zespoły szkół ogólnokształcących, zespoły szkół
ponadgimnazjalnych, szkoły zawodowe, oraz wszystkie typy placówek pracy pozaszkolnej.
Ponadto pod nadzorem WSSE Kraków pozostawało 11 placówek nauczania i wychowania,
są to obiekty, których organem założycielskim jest Starosta Limanowski.
W 2015r w ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego w wyżej wymienionych placówkach:
• skontrolowano stan sanitarno – techniczny wszystkich pomieszczeń placówek oraz sprzętu szkolnego oraz
otoczenia obiektów;
• oceniano warunki do utrzymania higieny osobistej w szkołach i dostępność środków higienicznych
(zapewnienie bieżącej ciepłej i zimnej wody we wszystkich punktach, mydło w dozownikach, ręczniki
jednorazowego użycia lub suszarki do rąk, zaopatrzenie w papier toaletowy i środki dezynfekcyjne). W
zdecydowanie przeważającej liczbie placówek powyższe wymogi są spełnione;
• oceniano warunki higieniczne dla dzieci 5- 6-cio letnich w placówkach oświatowych „Punktach
przedszkolnych”- stwierdzono poprawę, oddano do użytku 7 placów zabaw;
15
•
prowadzona była również ocena mebli szkolnych i przedszkolnych w zakresie dostosowania do wzrostu dzieci
i młodzieży oraz sprzętu sportowego pod kątem posiadanych atestów
i certyfikatów. Oceny dokonano w
25
przedszkolach,
20 szkołach podstawowych, 3 gimnazjach, 14 zespołach szkół - łącznie oceniono
w 98 oddziałach 1976 stanowisk – nieprawidłowości nie stwierdzono.
żłobki
7
43
przedszkola
32
szkoły podstawowe
gimnazja
2
szkoły zawodowe
11
zespoły szkół
ogólnokształcących
43
szkoły ponadgimnazjalne
szkoły wyższe
40
inne
1 5
Struktura nadzorowanych przez PIS placówek/obiektów oświatowo wychowawczych
w powiecie limanowskim
W 2015 r. wydano łącznie 9 decyzji administracyjnych poprawy stanu sanitarno- technicznego, które dotyczyły:
o poprawy stanu sanitarno – technicznego ścian, sufitów;
o poprawy stanu sanitarno - technicznego ogrodzenia oraz dróg dojścia;
o brak potwierdzenia badaniami prawidłowości natężenia oświetlenia sztucznego
w salach i
pracowni komputerowej;
o złego stanu sanitarno-technicznego stolarki drzwiowej w salach lekcyjnych.
W ubiegłym roku zakończono postępowania administracyjne w 9 placówkach – wykonane zostały zarządzenia zawarte
w decyzjach wydanych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Limanowej. Decyzje dotyczyły
poprawy stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń do nauki, ciągów komunikacyjnych, pomieszczeń sanitarnych,
wykonania pomiarów natężenia oświetlenia sztucznego w salach lekcyjnych, komputerowych.
W 4 placówkach przedłużono terminy wykonania zarządzeń zawartych w decyzjach administracyjnych z powodu braku
środków finansowych w budżetach tych placówek.
Oddano do użytku 2 sale gimnastyczne, 2 boiska wielofunkcyjne, powstało 7 nowych placów zabaw w ramach
programu „Radosna Szkoła”.
16
Stan sanitarno-techniczny nadzorowanych placówek oświatowych z roku na rok ulega poprawie. Skontrolowane
placówki oświatowo - wychowawcze, mieściły się w budynkach przystosowanych do potrzeb nauczania i wychowania.
Nie stwierdzono placówek o złym stanie sanitarno- higienicznym, z brakiem ciepłej i zimnej bieżącej wody, kanalizacji,
czy też placówek z ustępami zewnętrznymi.
W roku 2015 przeprowadzono łącznie 159 kontroli sanitarnych w stałych placówkach oświatowo – wychowawczych.
Zakłady pracy
Do jednych z wielu zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej należy nadzór nad warunkami pracy, kontrola
przestrzegania przepisów dotyczących utrzymania należytego stanu higienicznego zakładów pracy oraz zapobiegania
powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami pracy.
W związku z powyższym w 2015r. przeprowadzono 224 kontrole, w tym :
- 181 - kontroli planowych zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na rok 2015,
- 7 - ocen narażenia zawodowego w związku z podejrzeniem choroby zawodowej,
- 36 – kontroli doraźnych związanych z zażaleniami mieszkańców, powiadomieniami RAPEX, sprawdzaniem
wykonanych przez podmiot poleceń i zarządzeń itp.
W 2015 roku w
405 nadzorowanych przez PIS
6
524
pracowników.
W
dalszym
ciągu
do 9 pracowników (246 obiektów).
Lp.
zakładach pracy zatrudnionych
przeważają
zakłady
małe
było ogółem
zatrudniające
Ilość zakładów
objętych ewidencją
PSSE w 2015r.
Polska klasyfikacja Działalności (PKD)
1.
16 - Produkcja wyrobów z drewna oraz korka,
z wyłączeniem mebli
79
2.
10- Produkcja artykułów spożywczych
53
3.
25- Produkcja metalowych wyrobów gotowych,
z wyłączeniem maszyn i urządzeń
52
4.
45 – Naprawa pojazdów samochodowych
47
5.
86 – Opieka Zdrowotna
47
Skontrolowano warunki pracy dla 3 777 pracowników w 181 zakładach pracy. Najliczniejszą grupę zakładów w
ewidencji (79 obiektów) stanowią zakłady sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 16 - Produkcja
wyrobów
z
drewna
oraz
korka,
z wyłączeniem.
Ogółem wydano 77 decyzji administracyjnych, w tym:
•
29 merytorycznych w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości;
•
4 decyzje dot. choroby zawodowej;
•
4 decyzje zmieniająca termin wykonania nałożonych na stronę obowiązków;
•
6
decyzji
umarzających
wszczęte
postępowanie
administracyjne
na bezprzedmiotowość postępowania;
•
34 decyzje płatnicze.
z
uwagi
Wyegzekwowano wykonanie nakazów 20 decyzji administracyjnych z roku 2015.
Warunki sanitarno-higieniczne kontrolowanych zakładów były bardzo zróżnicowane.
W wielu zakładach
spełnione były wszystkie wymagania sanitarne, zdarzały się jednak przypadki, gzie stwierdzano uchybienia. Dotyczyły
one: złego stanu higienicznosanitarnego ścian, sufitów, braku wydzielonego pomieszczenia do przechowywania
17
odzieży własnej, roboczej i ochronnej, braku pomieszczeń socjalnych, złego stanu sanitarno-technicznego
pomieszczenia jadalni, braku szafek na odzież i miejsc siedzących w szatni dla co najmniej 50 % zatrudnionych na
najliczniejszej
zmianie,
oraz
braku
podkładek
izolujących
w pomieszczeniu natrysków. W związku ze stwierdzonymi powyżej uchybieniami wydano stosowne decyzje
administracyjne.
Jednocześnie należy stwierdzić, że pracownicy w większości objęci byli profilaktyczną opieką lekarską, zapoznani z
oceną ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz posiadali możliwość korzystania z zaplecza sanitarnohigienicznego.
W roku 2015 w wyniku sprawowania bieżącego nadzoru sanitarnego stwierdzono narażenie pracowników na
ponadnormatywny hałas w 14 zakładach pracy. Przeprowadzone kontrole podmiotów gospodarczych wykazały, że w
stosunku do lat ubiegłych wzrasta liczba zatrudnionych pracujących w narażeniu na hałas powyżej dopuszczalnego
natężenia.
300
288
250
245
200
198
150
100
2013r
2014r.
2015r.
Liczba zatrudnionych pracujących w przekroczeniach NDN hałasu.
Należy podkreślić, że niejednokrotnie sami pracodawcy wiedząc o przekroczeniach hałasu, które wynikały głównie z
prowadzonego procesu technologicznego podejmowali działania mające na celu zmniejszenie ryzyka zawodowego.
Choroby zawodowe
W 2015 roku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Limanowej wpłynęły
podejrzenia choroby zawodowej.
Liczba chorób zawodowych potwierdzonych w powiecie limanowskim w latach 2012-2015.
18
3 zgłoszenia
W wyniku przeprowadzonych postępowań wydano 1 decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej (przewlekła choroba
obwodowego układu nerwowego wywołana sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie
nadgarstka).
Ponadto wydano 3 decyzje o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.
Nadzór nad środkami zastępczymi.
Ponadto
prowadzono
nadal
nadzór
nad
wprowadzaniem
do
obrotu
środków
zastępczych.
W 2015 roku na terenie powiatu limanowskiego, nie stwierdzono wprowadzania do obrotu w/w środków oraz nie
odnotowano żadnych zdarzeń w tym zakresie.
Wnioski
1. Sytuacja
epidemiologiczna
chorób
zakaźnych
w
powiecie
limanowskim
jest
dobra.
Od
roku
2013
nie
notuje
się
ognisk
zbiorowych
zatruć
pokarmowych.
Nie zaobserwowano epidemicznego występowania chorób zakaźnych, zaś wzrost liczby zachorowań na
niektóre choroby zakaźne ma charakter sezonowy.
2. Niepokojącym
zjawiskiem
jest
uchylanie
się
od
szczepień
ochronnych,
sytuacja
ta może być związana z nasilającą się aktywnością ruchów antyszczepionkowych.
3. Prowadzony nadzór sanitarny w skontrolowanych obiektach użyteczności publicznej nie wykazał zagrożeń
dla życia i zdrowia ludności.
4. Zdrowotną jakość wody do spożycia dostarczaną z sieci wodociągowych na koniec 2015r. oceniono jako
dobrą. Nie odnotowano zachorowań i zatruć, które można by powiązać ze złą jakością zdrowotną wody pitnej.
5. Stopień zwodociągowania powiatu nadal jest niski. Wskazanym jest rozbudowanie istniejących wodociągów
oraz budowanie nowych w rejonach pozbawionych zbiorowego zaopatrzenia w wodę.
6. Brak jest awaryjnych źródeł zaopatrzenia ludności w wodę pitną (studnie publiczne).
7. Ubikacje ogólnodostępne nie są przystosowane dla osób niepełnosprawnych.
8. W zakresie gromadzenia i odbierania odpadów z terenu naszego powiatu nie zaobserwowano rażących
zaniedbań.
9. Należy rozpatrzyć możliwość zorganizowania przez gminy kąpielisk na naszych rzekach
i potokach.
10. Stan sanitarno – higieniczny zakładów produkcji i obrotu żywnością oraz zakładów żywienia zbiorowego nie
odbiegał zasadniczo od stanu z lat ubiegłych. Zwiększyła się liczba obiektów posiadających wdrożoną
dokumentację GHP/GMP oraz procedur opartych na podstawie zasad systemu HACCP.
11. Poprawiły się warunki do rekreacji i zabawy dzieci młodszych w szkołach podstawowych – oddano do użytku
7 placów zabaw.
12. W roku 2015 organy PIS nie odnotowały przypadków wprowadzania środków zastępczych na terenie powiatu
limanowskiego.
19
IV.
BEZPIECZEŃSTWO SANITARNO – WETERYNARYJNE
Powiatowy Inspektorat Weterynarii:
Inspekcja Weterynaryjna, Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Limanowej mieści się
w siedzibie
zlokalizowanej przy ulicy Br. Czecha 6 w Limanowej. Swym zakresem działania jednostka obejmuje teren powiatu
limanowskiego w skład którego wchodzą:
- dwa miasta: Limanowa i Mszana Dolna,
- 10 Gmin: Limanowa, Łukowica, Mszana Dolna, Dobra, Jodłownik, Laskowa, Tymbark, Słopnice,
Kamienica,
Niedźwiedź.
Powiatowym Inspektoratem
Weterynarii w Limanowej kieruje Powiatowy Lekarz Weterynarii, który zatrudnia
czterech lekarzy weterynarii oraz trzech pracowników z wykształceniem zootechnicznym na stanowiskach inspektorów
weterynaryjnych w pełnym wymiarze godzin pracy, dwóch pracowników administracji oraz informatyka.
Skład organizacyjny Powiatowego Inspektoratu Weterynarii przedstawia się następująco:
1. Zespół do spraw bezpieczeństwa żywności reprezentowany przez:
a. kierownik zespołu: z-ca Powiatowego Lekarza Weterynarii inspektor weterynaryjny ds. higieny środków
spożywczych pochodzenia zwierzęcego.
2. Zespół do pasz i utylizacji reprezentowany przez:
b. inspektor weterynaryjny ds. pasz oraz ubocznych produktów zwierzęcych .
3. Zespół do spraw zdrowia i ochrony zwierząt reprezentowane przez:
a. kierownik zespołu: inspektor weterynaryjny ds. zdrowia i ochrony zwierząt.
b. inspektor weterynaryjny ds. materiału biologicznego.
c. inspektor weterynaryjny ds. ochrony zwierząt i dobrostanu zwierząt.
d. inspektor weterynaryjny ds. kontroli wymogów wzajemnej zgodności.
4. Zespół do spraw finansowo-księgowych reprezentowany przez:
a. kierownik zespołu-główny księgowy.
5. Zespół do spraw administracyjnych reprezentowany przez:
b. sekretarka.
6. Pracownie badania mięsa na obecność włośni – terenowe stacje wytrawiania 4 sztuki.
( w załączeniu schemat organizacyjny )
20
Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Limanowej
Schemat organizacyjny
Zespół ds.
administracyjnych
Powiatowy Lekarz Weterynarii
Zespół ds. finansowo-księgowych
Kierownik Inspektoratu
Z-ca Powiatowego Lekarza
Weterynarii
Zespół ds. zdrowia i ochrony
zwierząt
Zespół ds. bezpieczeństwa
żywności
Pracownie badania mięsa na obecność
włośni – terenowe stacje wytrawiania
Zespół ds. pasz i utylizacji
21
Na terenie Powiatu Limanowskiego działa również 12 lecznic prywatnych: trzy w mieście Limanowa, dwie w mieście
Mszana Dolna oraz Dobrej, po jednej w Kamienicy, Słopnicach, Tymbarku, Jodłowniku i Laskowej z którymi
Inspekcja Weterynaryjna ściśle współpracuje wyznaczając lekarzy weterynarii w nich pracujących do prac zleconych
związanych ze zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt oraz badaniem mięsa zwierząt rzeźnych.
II. Zakres działań wykonywanych przez Inspekcję Weterynaryjną.
Do zasadniczych zadań wykonywanych przez nasza jednostkę należą zadania nałożone ustawami:
- ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
- ustawa z dnia 16 grudnia 2005r. o produktach pochodzenia zwierzęcego,
- ustawa z dnia 10 grudnia 2003r. o kontroli weterynaryjnej w handlu,
- ustawa z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt,
- ustawa z dnia 29 stycznia 2004r. o wymaganiach weterynaryjnych dla produktów pochodzenia zwierzęcego,
- ustawa z dnia 22 lipca 2006 o paszach,
- ustawa z dnia 21 sierpnia 1977r. o ochronie zwierząt.
- ustawa z dnia 02 kwietnia 2004r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt
Do zadań określonych ustawami należy:
1.
Nadzór nad pozyskiwaniem i produkcją środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego.
2.
Nadzór nad prowadzeniem działalności nadzorowanej w zakresie:
a)
zarobkowego przewozu zwierząt,
b) organizowanie targów, wystaw, pokazów lub konkursów zwierząt,
c)
obrotu zwierzętami,
d) prowadzenia stacji kwarantanny,
e)
prowadzenia miejsc gromadzenia zwierząt,
f)
wytwarzania, pozyskiwania, konserwacji, obróbki, przechowywania, prowadzenia obrotu lub
wykorzystywania materiału biologicznego
g) prowadzenia punktów kopulacyjnych,
h) prowadzenia zakładu drobiu,
i)
chowu lub hodowli zwierząt akwakultury oraz rozrodu ryb,
j)
chowu lub hodowli zwierząt dzikich utrzymywanych przez człowieka jak zwierzęta gospodarskie,
k) utrzymywania zwierząt gospodarskich, w celu umieszczania na rynku tych zwierząt lub produktów
pochodzących z tych zwierząt lub od tych zwierząt,
l)
zbierania i usuwania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego nie przeznaczonych do
spożycia przez ludzi.
3.
Zapobieganie chorobom zakaźnym zwierząt .
4.
Zapobieganie przenoszeniu z zagranicy i za granicą chorób zakaźnych zwierząt,
5.
Zgłaszanie, wykrywanie i likwidowanie chorób zakaźnych zwierząt.
6.
Badanie zwierząt rzeźnych i mięsa.
7.
Organizacja i zakres działania Inspekcji Weterynaryjnej.
22
W zakresie pkt. 1 na terenie Powiatu Limanowskiego jest prowadzony specjalistyczny nadzór nad 38 zakładami
produkującymi produkty pochodzenia zwierzęcego w tym: 14 zakładów pozyskujących mięso i produkujących
przetwory mięsne, 6 zakładów o profilu mleczarskim,
2 punkty skupu dziczyzny, 2 zlewni mleka, 14 zakładów
sprzedaży bezpośredniej produktów pszczelich nieprzetworzonych.
W zakresie pkt. 2 Inspekcja Weterynaryjna prowadzi nadzór nad następującymi podmiotami prowadzącymi działalność
nadzorowaną:
a) 2 fermy jaj konsumpcyjnych,
b) 1 ferma drobiu rzeźnego,
c) 11 punktów inseminacyjnych,
d) 15 punktów kopulacyjnych,(ogiery)
e) 3 gospodarstwa rybackie,
f)
1 ferm zwierząt futerkowych (szynszyle)
g) 1 fermy zwierząt futerkowych mięsożerne,
h) 11 podmiotów zajmujących się obrotem środków żywienia zwierząt
i)
33 podmioty zajmujące się transportem zwierząt,
j)
19 pośredników w obrocie środkami spożywczymi
k) 31 skupów zwierząt ( 3 stacjonarne i 28 skupów bezpośrednio z gospodarstwa).
l)
38 podmiotów zajmujących się transportem środków spożywczych zwierzęcego pochodzenia
m) 12 lecznic dla zwierząt,
n) zarejestrowanych jest 6518 stad bydła z obsadą 22205 szt.
o) zarejestrowanych jest 214 stad owiec z obsadą 5074 szt.
p) zarejestrowanych jest 172 stada trzody z obsadą 976 szt.
q) zarejestrowanych jest 605 pasiek pszczelich,
r) zarejestrowanych jest 42 stad kóz z obsadą 64 szt.
s) zarejestrowanych jest 910 stad koni z obsadą 967 szt.
t) hodowla zwierząt dzikich ( daniele ) 12 ferm
u) 7 Kół Łowieckich pozyskujących zwierzynę łowną
v) 4 zakłady składujące uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego
w) 2 wystawy zwierząt gospodarskich
Najważniejszymi zadaniami wykonywanymi przez Inspekcje Weterynaryjną jest zapobieganie i zwalczanie chorób
zakaźnych zwierząt. W roku 2015 na terenie powiatu stwierdzono 3 przypadki wścieklizny zwierząt dzikich ( lisy)
chorób zakaźnych odzwierzęcych.
Na terenie powiatu przeprowadzono w roku 2015 liczne akcje monitoringowe oraz profilaktyczne mające na celu
zabezpieczenia pogłowia zwierząt przed ewentualną możliwością wystąpienia chorób zakaźnych i zaraźliwych, w
związku z tym:
1. Przeprowadzono badanie 1/5 pogłowia bydła w kierunku gruźlicy – 1065 stad – 3724 szt.
2. Przeprowadzono badanie 1/5 pogłowia bydła w kierunku białaczki i brucelozy:
a) białaczka 1018 stad – 2416 szt.
23
b) bruceloza 1018 stad – 2416 szt.
c) bruceloza owiec 220 stad – 392 sztuk.
d) bruceloza kóz 21 stada- 22 sztuki.
3. Przebadano 2 próby po 30 szt. ryb w kierunku martwicy układu krwiotwórczego ryb łososiowatych.
4. Przebadano 10 prób w kierunku pryszczycy bydła.
5. Przebadano 10 prób w kierunku choroby pęcherzykowej świń.
6. Przebadano 274 prób w kierunku BSE /choroba szalonych krów/.
7. Przebadano 237 prób w kierunku TSE / trzęsawka owiec kóz /.
8. Przebadano 77 sztuk odstrzelonych lisów w kierunku wścieklizny oraz pobrania szczepionki doustnej.
9. Przeprowadzono badanie w kierunku klasycznego pomoru świń 15 prób.
10. Przeprowadzono badanie 21 prób krwi w kierunku klasycznego pomoru świń
u odstrzelonych
dzików.
11. Przeprowadzono badanie 28 szt. bydła w kierunku choroby niebieskiego języka.
12. Przeprowadzono badanie 28 szt. owiec w kierunku choroby niebieskiego języka.
13. Przeprowadzono badanie 14 szt. bydła w kierunku choroby IBR/IPV.
14. Przeprowadzono badanie 14 szt. owiec w kierunku Gorączki Q.
15. Przebadano w kierunku pozostałości w środkach spożywczych 160 próby.
16. Pobrano i przebadano pod kątem mikrobiologicznym i chemicznym 320 prób środków spożywczych zwierzęcego
pochodzenia.
17. Prowadzono monitoring środków żywienia zwierząt prób 22.
18. Przeprowadzono akcję we wszystkich wsiach powiatu limanowskiego szczepienia psów przeciwko wściekliźnie –
zaszczepiono 14255 psów oraz 176 koty w 12398 gospodarstwach.
19. Przeprowadzono kontrolę w zakresie dobrostanu w zagrodach oraz ubojniach 220.
20. Przeprowadzono kontrolę gospodarstw produkujących mleko w zakresie dostosowania do wymogów
weterynaryjnych 18.
21. W 2014r. kontynuowano akcję monitoringu trzody chlewnej w kierunku choroby Aujeszkyego.
22. Kontynuowano szczepienie lisów wolno żyjących w kierunku wścieklizny ( dwa razy w roku – wiosna, jesień).
Na terenie powiatu w 2015r. stwierdzono wystąpienie choroby zwalczanej z urzędu ryb łososiowatych VHS. Nie
stwierdzono wystąpienia innych chorób zakaźnych na terenie powiatu, również monitoring środków spożywczych
zwierzęcego pochodzenia oraz środków żywienia zwierząt dał pozytywny wynik.
Ponadto w 2015r. nie stwierdzono zatruć u ludzi spowodowanych środkami spożywczymi zwierzęcego pochodzenia.
Na terenie powiatu nie występują duże chlewnie trzody, co nie stwarza potencjalnego zagrożenia
wystąpienia
afrykańskiego pomoru świń.
W 2015r. Inspekcja Weterynaryjna w Limanowej nałożyła na podmioty 71 mandatów karnych na kwotę 7 150zł. oraz 4
grzywny na kwotę 5 900zł.
Podsumowując Powiatowy Lekarz Weterynarii w Limanowej stwierdza, że w 2015r. na terenie Powiatu nie było
zagrożenia chorobami zakaźnymi i zaraźliwymi w związku z tym stan bezpieczeństwa sanitarno -weterynaryjnego jest
zadawalający.
24
V. BEZPIECZEŃSTWO W ZAKRESIE STANU ZAGROŻENIA KATATROFAMI BUDOWLANYMI
Katastrofą budowlaną jest niezamierzone,
gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego
lub jego części, a także konstrukcyjnych
elementów rusztowań, elementów urządzeń
formujących, ścianek szczelnych
i obudowy wykopów.
(art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
– Prawo budowlane)
Podsumowując rok 2015 wskazać należy, że Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego
w
Limanowej na terenie powiatu limanowskiego w roku 2015, jak i w latach ubiegłych, nie odnotował żadnej katastrofy
budowlanej, bądź innego rodzaju gwałtownego zniszczenia obiektu budowlanego, co w konsekwencji prowadziłoby do
ofiar śmiertelnych.
Podkreślić należy, że podejmowane przez organ nadzoru budowlanego działania, zmierzają do
wyeliminowania bądź zmniejszenia w skutkach ewentualnych katastrof budowlanych.
W tym zakresie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Limanowej:
prowadzi szczegółową weryfikację dokumentów dotyczących rozpoczęcia robót budowlanych,
weryfikuje posiadanie uprawnień budowlanych przez osoby pełniące samodzielne funkcje techniczne w
budownictwie
dokonuje weryfikacji dokumentów składanych przy wniosku o zakończeniu budowy obiektu budowlanego
oraz pozwolenia na użytkowanie
prowadzi kontrole w terenie w szczególności w zakresie
kontroli robót budowlanych – tzw. kontrole rutynowe – z urzędu
kontrole utrzymania obiektów budowlanych – tzw. kontrole rutynowe, w tym m.in. kontrole obiektów
wielkopowierzchniowych, kontrola obiektów w ramach wypoczynku dzieci i młodzieży, rutynowe
kontrole obiektów użyteczności publicznej
prowadzi postępowania administracyjne w sprawie:
prowadzenia robót budowlanych bez pozwolenia na budowę lub zgłoszenia oraz pomimo sprzeciwu
właściwego organu,
przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego z naruszeniem art. 54 i 55 Prawa budowlanego
odstąpienia
w
sposób
istotny
od
warunków
i
ustaleń
udzielonego
pozwolenia
na budowę i zatwierdzonego projektu budowlanego,
utrzymania i użytkowania obiektów budowlanych,
prowadzi postępowania egzekucyjne w administracji.
Działania
podejmowane
z
ramienia
Powiatowego
Inspektora
Nadzoru
Budowlanego
w Limanowej oraz ich statystyka za rok 2015 przedstawiona została w dalszej części niniejszego opracowania.
Według ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.) zadania
nadzoru budowlanego wykonują następujące organy (art. 80 ust. 2):
•
powiatowy inspektor nadzoru budowlanego,
•
wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego, jako kierownika wojewódzkiego
nadzoru budowlanego, wchodzącego w skład zespolonej administracji wojewódzkiej,
•
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego
25
Ustawa Prawo budowlane określa kompetencje i przedmiot działalności administracji architektoniczno budowlanej oraz nadzoru budowlanego na szczeblu powiatowym. Zgodnie z art. 80. 1. zadania administracji
architektoniczno-budowlanej na szczeblu powiatowym wykonuje starosta, natomiast zadania nadzoru budowlanego
wykonuje powiatowy inspektor nadzoru budowlanego. Organem wyższego stopnia w stosunku do powiatowego
inspektora nadzoru budowlanego jest wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego
Ustawa Prawo budowlane stanowi: Art. 83. 1. Do właściwości powiatowego inspektora nadzoru budowlanego jako
organu pierwszej instancji należą zadania i kompetencje, o których mowa w art. 37 ust. 3, art. 40 ust. 2, art. 41 ust. 4,
art. 48-51, art. 54, art. 55, art. 57 ust. 4, 7 i 8, art. 59, art. 59a, art. 59c ust. 1, art. 59d ust. 1, art. 59g ust. 1, art. 62 ust.
1 pkt 3 i ust. 3, art. 65, art. 66, art. 67 ust. 1 i 3, art. 68, art. 69, art. 70 ust. 2, art. 71a, art. 74, art. 75 ust. 1 pkt 3 lit. a,
art. 76, art. 78 oraz art. 97 ust. 1.
Do właściwości (art. 83 ust.1 ) powiatowego inspektora nadzoru budowlanego, jako organu pierwszej instancji
należą zadania i kompetencje:
przeniesienie decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych (art. 40 ust. 2),
przyjmowanie zawiadomień o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które jest wymagane
pozwolenie
na
budowę
oraz
oświadczeń
kierownika
budowy
i inspektora nadzoru inwestorskiego (art. 41 ust 4),
wydawanie nakazów, w drodze decyzji, rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części (art. 48, 49b, 50a, 51),
badanie:
zgodności
projektu
zagospodarowania
działki
lub
terenu
z
przepisami
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; kompletności projektu budowlanego i posiadania
wymaganych, opinii, pozwoleń, i sprawdzeń; wykonania projektu budowlanego przez osobę posiadającą
wymagane uprawnienia budowlane (art. 49),
sprawy dotyczące opłaty legalizacyjnej (art. 49, 49a, 49b),
wydawanie postanowień o wstrzymaniu robót budowlanych (art. 48, 49b, 50),
wydawanie decyzji związanych z niewłaściwym wykonaniem robót budowlanych (art. 51),
przyjmowanie
zawiadomień
o
zakończeniu
robót
budowlanych
i
wydawanie
decyzji
o pozwoleniu na użytkowanie (art. 54, 55, 57 ust. 4, 59),
przeprowadzanie obowiązkowej kontroli budowy (art. 59a, 59b, 59c ust. 1, 59d ust. 1, 59g ust. 1),
wydawanie
decyzji
nakazującej
przeprowadzenie
kontroli
obiektów
budowlanych
w czasie ich użytkowania (art. 62 ust 3),
prawo żądania udostępnienia, od właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, protokołów z kontroli obiektu
budowlanego, oceny i ekspertyz dotyczących stanu technicznego oraz dokumentacje budowy i dokumentację
powykonawczą (art. 65),
wydawanie, w drodze decyzji, nakazów usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości (art. 66),
wydawanie
i
decyzji
uporządkowanie
nakazujących,
terenu,
w
właścicielowi
przypadku
gdy
lub
obiekt
zarządcy,
budowlany
rozbiórkę
nie
obiektu
nadaje
się
do remontu, odbudowy lub wykończenia (art. 67 ust. 1),
wydawanie, w drodze decyzji, nakazów właścicielowi lub zarządcy obiektu budowlanego opróżnienie bądź
wyłączenie w określonym terminie całości lub części budynku
wydawanych
decyzji
do zapewnienia lokali zamiennych na podstawie odrębnych przepisów (art. 68),
26
z użytkowania; przesyłanie
obowiązanemu
wydawanie zarządzeń: umieszczenia na budynku zawiadomienie o stanie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub
mienia oraz zakazie jego użytkowania, wykonania doraźnych zabezpieczeń i usunięcie zagrożenia
bezpieczeństwa
ludzi
lub
mienia
z określeniem terminów ich wykonania (art. 68),
zapewnienie, na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, zastosowania niezbędnych środków
zabezpieczających, w razie konieczności podjęcia działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla
ludzi lub mienia (art. 69),
przyjmowanie protokołów pokontrolnych dotyczących przeprowadzanych kontroli stanu technicznego obiektu
budowlanego lub jego części (art. 70 ust.2),
prowadzenie postępowań wyjaśniających w sprawie katastrof budowlanych (art. 74),
przyjmowanie zawiadomień o katastrofach budowlanych (art. 75 ust 1 pkt 3 lit. a),
obowiązek niezwłocznego powołania, po otrzymaniu zawiadomienia o katastrofie budowlanej, komisji w celu
ustalenia przyczyn i okoliczności katastrofy oraz zakresu czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia
bezpieczeństwa ludzi lub mienia (art. 76),
obowiązek niezwłocznego zawiadomienie, po otrzymaniu zawiadomienia o katastrofie budowlanej, o tej
katastrofie właściwy organ nadzoru budowlanego wyższego stopnia oraz Głównego Inspektora Nadzoru
Budowlanego (art. 76),
wydawanie decyzji dotyczących czynności zabezpieczających w przypadku wystąpienia katastrofy budowlanej
(art. 78),
zgłaszanie wniosków dotyczących wszczęcia postępowania w sprawie odpowiedzialności zawodowej w
budownictwie (art. 97 ust 1).
Wojewódzki
inspektor
nadzoru
budowlanego
jest
organem
wyższego
stopnia
w stosunku do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego (art. 83 ust. 2).
Do właściwości wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego jako organu pierwszej instancji należą
zadania
i
kompetencje
określone
w
art.
83
ust.
1,
w
sprawach,
o których mowa w art. 82 ust 3 i 4.
Do zadań organów nadzoru budowlanego należy (art. 84 ust. 1 ):
kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego, w tym:
−
kontrola zgodności wykonania robót budowlanych z przepisami prawa budowlanego, projektem
budowlanym
i
warunkami
określonymi
w
decyzji
o pozwoleniu na budowę,
−
sprawdzanie posiadania przez osoby pełniące samodzielne funkcje techniczne
w budownictwie
właściwych uprawnień do pełnienia tych funkcji,
−
sprawdzanie dopuszczenia stosowania w budownictwie wyrobów budowlanych (art. 84a ust. 1) ,
kontrola działania organów administracji architektoniczno-budowlanej (wojewódzki inspektor nadzoru
budowlanego kontroluje działania starosty, zaś Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego - wojewody),
badanie przyczyn powstawania katastrof budowlanych,
współdziałanie z organami kontroli państwowej.
Organy nadzoru budowlanego, kontrolując stosowanie przepisów prawa budowlanego (art. 84a ust. 2 ):
badają prawidłowość postępowania administracyjnego przed organami administracji architektonicznobudowlanej oraz wydawanych w jego toku decyzji i postanowień,
27
sprawdzają wykonywanie obowiązków wynikających z decyzji i postanowień wydanych na podstawie
przepisów prawa budowlanego.
Sta ty st yk a d zia ła l no ś ci
P o w ia to weg o I n sp ek to r a tu Na d zo r u B ud o wla ne g o w L im a no we j
za ro k 2 0 1 5 w o d ni es ie n iu d o la t ub ieg łyc h
Tabela 1:
Liczba zgłoszonych rozpoczęć robót budowlanych oraz obiektów przyjętych do użytkowania w latach 2012-2015
ROK
Zawiadomienia o
rozpoczęciu robót
budowlanych
Zawiadomienia o
zakończeniu robót
budowlanych
Wnioski o
pozwolenie na
użytkowanie
Obiekty przyjęte do
użytkowania
2012
2013
2014
2015
923
839
925
869
511
567
542
573
118
160
165
160
558
697
660
743
Rysunek 1:
Liczba zgłoszonych rozpoczęć robót budowlanych oraz obiektów przyjętych do użytkowania w latach 2012-2015
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
2012
2013
2014
2015
Lata
Zawiadomienia o rozpoczęciu robót budowlanych
Obiekty przyjęte do użytkowania
Rysunek 2:
Wnioski o pozwolenie na użytkowanie oraz zawiadomienia o zakończeniu robót budowlanych w latach 2012 – 2015
Wnioski o pozwolenie na użytkowanie oraz zawiadomienia o
zakończeniu robót budowlanych
800
700
Wnioski o pozwolenie
na użytkowanie
600
500
Zawiadomienia o
zakończeniu robót
budowlanych
400
300
200
100
0
2012
2013
2014
2015
Lata
28
Rok 2015 był rekordowy pod względem ilości zawiadomień o zakończeniu robót budowlanych, jak i ilości
obiektów przyjętych do użytkowania (tab. 1). Liczba wniosków
o pozwolenie na użytkowanie obiektów
pozostaje od kilku lat praktycznie na tym samym poziomie (rys. 2). Nieznacznie spadła liczba zgłoszonych rozpoczęć
robót budowlanych w stosunku do roku poprzedniego.
Tabela 2:
Obiekty przyjęte do użytkowania
LICZBA OBIEKTÓW PRZYJĘTYCH DO UŻYTKOWANIA
ROK
2010
2011
2012
2013
2014
2015
NA PODSTAWIE
NA PODSTAWIE
POZWOLENIA NA
ZAWIADOMIENIA
UŻYTKOWANIE
354
119
357
102
457
101
547
150
509
161
591
152
RAZEM
473
459
558
697
670
743
Rysunek 3:
Obiekty przyjęte do użytkowania
Obiekty przyjęte do użytkowania
800
700
600
NA PODSTAWIE
ZAWIADOMIENIA
500
400
NA PODSTAWIE
POZWOLENIA NA
UŻYTKOWANIE
300
200
100
0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Lata
W 2015 roku przyjętych zostało łącznie 743 obiektów do użytkowania. 151 obiektów zostało przyjętych na
podstawie pozwolenia na użytkowanie co było wynikiem nieco niższym w stosunku do roku poprzedniego, natomiast
na podstawie zawiadomienia o zakończeniu robót przyjęto 591 obiektów (rys. 3)
Tabela 3:
Zestawienie korespondencji Inspektoratu lata 2012-2015
ROK
Korespondencja
29
wpływająca
9482
9080
8492
8860
2012
2013
2014
2015
wychodząca
6590
7717
6926
5971
Rysunek 4: Zestawienie korespondencji Inspektoratu lata 2012-2015
Korespondencja
10 000
9 000
8 000
7 000
6 000
5 000
4 000
3 000
2 000
1 000
0
2012
2013
2014
Lata
2015
wpływająca
wychodząca
W 2015 roku odnotowano ponad 8.800 wniosków wpływających na dziennik podawczy Inspektoratu oraz prawie
6.000 pism wychodzących (rys. 4). Liczba pism kierowanych do tut. Organu w 2015r. nieznacznie wzrosła w stosunku
do roku poprzedniego.
Tabela 4:
Liczba kontroli na terenie miasta i poza miastem w latach 2010-2015
KONTROLE
ROK
RAZEM
na terenie miasta
Limanowa
poza terenem
miasta Limanowa
2010
2011
2012
2013
2014
2015
871
641
783
987
837
762
153
110
135
170
115
111
718
531
648
817
722
651
Rysunek 5:
Liczba kontroli w latach 2010-2015
30
LICZBA KONTROLI
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Lata
poza terenem miasta Limanowa
na terenie miasta Limanowa
W 2015 roku przeprowadzonych zostało ponad 750 kontroli (tab. 4). Z ogólnej liczby kontroli przeprowadzonych
w ostatnich latach, około 80 % przeprowadzonych zostało poza terenem siedziby Inspektoratu, tzn. poza miastem
Limanowa (rys. 5).
Tabela 5:
Liczba przeprowadzonych kontroli i przejechanych kilometrów
ROK
2010
2011
2012
2013
2014
2015
LICZBA
KONTROLI
871
641
783
987
837
762
liczba kilometrów
16279
13254
13242
13537
14823
13573
Tabela 6:
Kwota naliczonych opłat legalizacyjnych w latach 2010-2015
ROK
KWOTA
NALICZONYCH
OPŁAT
LEGALIZACYJNYCH
2010
2011
2012
2013
2014
2015
488000,00
122500,00
557500,00
1192500,00
250000,00
375000,00
Rysunek 6:
Kwota naliczonych opłat legalizacyjnych w latach 2010-2015
31
KWOTA NALICZONYCH OPŁAT LEGALIZACYJNYCH
1 200 000
1 000 000
[zł]
800 000
600 000
400 000
200 000
0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Lata
W roku 2015 suma nałożonych opłat legalizacyjnych wyniosła ponad 0,375 miliona złotych i nieznacznie wzrosła
w stosunku do roku poprzedniego (rys. 6). Wyjaśnia się, że wpływ kar stanowi dochód budżetu państwa, a organem
uprawnionym do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej jest Wojewoda.
Tabela 7:
Zestawienie decyzji w latach 2010-2015
Liczba decyzji i postanowień
ROK
w sprawie robót
budowlanych
prowadzonych bez
pozwolenia na
budowę bądź
zgłoszenia
2010
2011
2012
2013
2014
2015
85
70
255
256
177
392
Rysunek 7:
Zestawienie decyzji w latach 2010-2015
32
w sprawie
odstąpienia od
warunków
pozwolenia na
budowę i
zatwierdzonych
projektów
budowlanych
130
160
218
302
325
341
Liczba decyzji i postanowień
2015
Lata
2014
w sprawie robót
budowlanych
prowadzonych bez
pozwolenia na budowę
bądź zgłoszenia
2013
w sprawie odstąpienia
od warunków pozwolenia
na budowę i
zatwierdzonych
projektów budowlanych
2012
2011
2010
0
200
400
600
800
W dalszym ciągu w praktyce spotykane są próby „ukrycia i zamaskowania” robót budowlanych prowadzonych w
sposób niezgodny z przepisami, w tym w sposób istotnie odbiegający od warunków określonych w udzielonym
pozwoleniu na budowę. W 2015 roku odnotowano duży wzrost liczby decyzji wydanych w sprawie robót budowlanych
prowadzonych bez pozwolenia na budowę bądź zgłoszenia oraz w sprawie odstąpienia od warunków pozwolenia na
budowę
i zatwierdzonych projektów budowlanych (rys. 7).
Tabela 8:
Zestawienie postępowań prowadzonych w sprawie istotnego odstąpienia od warunków pozwolenia na budowę
i naruszenia przepisów prawa budowlanego (samowola budowlana) w rozbiciu na poszczególne gminy
Postępowania administracyjne
w sprawie istotnego
odstąpienia od
warunków
pozwolenia
w sprawie
naruszenia
przepisów prawa
budowlanego
Gmina Dobra
3
11
Gmina Jodłownik
6
3
Gmina Kamienica
7
4
Gmina Laskowa
5
18
Limanowa Miasto
8
46
Gmina Limanowa
18
32
Gmina Łukowica
7
9
Gmina Słopnice
6
1
Gmina Tymbark
3
10
Miasto Mszana D.
7
7
Gmina Mszana D.
11
37
Gmina Niedźwiedź
2
11
Suma
83
189
2015
Rysunek 8:
33
Zestawienie postępowań prowadzonych w sprawie istotnego odstąpienia od warunków pozwolenia na budowę
i naruszenia przepisów prawa budowlanego (samowola budowlana) w rozbiciu na poszczególne gminy
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Gmina Dobra
Gmina
Jodłownik
Gmina
Kamienica
Gmina
Laskowa
Limanowa
Miasto
Gmina
Limanowa
Gmina
Łukowica
Gmina
Słopnice
Gmina
Tymbark
Miasto
Mszana D.
Gmina Mszana
Gmina
D.
Niedźwiedź
Postępowania administracyjne w sprawie istotnego odstąpienia od warunków pozwolenia
Postępowania administracyjne w sprawie naruszenia przepisów prawa budowlanego
Tabela 9:
Zestawienie nałożonych mandatów karnych w latach 2010-2015
ROK
liczba nałożonych
mandatów
2010
2011
2012
2013
2014
2015
70
41
44
89
77
87
łączna kwota
mandatów
22800,00
10950,00
9800,00
22300,00
17550,00
15700,00
Rysunek 9:
Zestawienie nałożonych mandatów karnych w latach 2010-2015
Mandaty
25 000
100
90
20 000
80
[zł]
60
50
10 000
[szt.]
70
15 000
40
30
5 000
20
10
0
0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Lata
łączna kwota mandatów
liczba nałożonych mandatów
W stosunku do roku poprzedniego nieznacznie wzrosła liczba nałożonych mandatów karnych, ich łączna kwota
pozostaje wciąż na wysokim poziomie (rys. 9).
Tabela 10:
Liczba wniosków w sprawie rozpoczęcia robót budowlanych i przyjętych obiektów do użytkowania w rozbiciu na
poszczególne gminy w roku 2015
2015
Zawiadomienia o
rozpoczęciu robót
budowlanych
Zawiadomienia o
zakończeniu robót
budowlanych
Wnioski o
pozwolenie na
użytkowanie
Dobra
Jodłownik
Kamienica
Laskowa
Limanowa m.
Limanowa gm.
Łukowica
Słopnice
60
59
37
66
113
205
50
45
34
38
34
38
81
147
49
34
14
5
9
5
38
22
7
6
34
Tymbark
Mszana Dolna m.
Mszana Dolna gm.
Niedźwiedź
Suma
38
37
114
45
22
24
50
22
10
11
24
9
869
573
160
Rysunek 10:
Liczba wniosków w sprawie rozpoczęcia robót budowlanych i przyjętych obiektów do użytkowania w rozbiciu na
poszczególne gminy w roku 2015
200
Zawiadomienia o rozpoczęciu robót
budowlanych
Zawiadomienia o zakończeniu robót
budowlanych
Wnioski o pozwolenie na użytkowanie
150
100
50
0
Gmina Dobra
Gmina
Jodłownik
Gmina
Kamienica
Gmina
Laskowa
Limanowa
Miasto
Gmina
Limanowa
Gmina
Łukowica
Gmina
Słopnice
Gmina
Tymbark
Miasto
Mszana D.
Gmina
Mszana D.
Gmina
Niedźwiedź
Tabela 11:
Kontrole w latach 2013-2015
Kontrole
ROK
Obowiązkowe Robót budowlanych
141
146
135
2013
2014
2015
34
12
21
Utrzymania i
właściwego
użytkowania
103
69
83
Pozostałe
709
610
523
Rysunek 11:
Kontrole w latach 2013-2015
Kontrole
300
250
200
150
100
50
0
2013
2014
2015
Utrzymiania i własciwego użytkowania
Robót budowlanych
Obowiązkowe
Kontrole właściwego utrzymania i użytkowania obiektów budowlanych to przede wszystkim kontrole obiektów w
których planowany jest wypoczynek dzieci i młodzieży w czasie ferii i wakacji, a także obiektów wskazanych przez
MWINB w Krakowie (w 2015r. kontrolą zostały objęte np. wyciągi narciarskie) oraz innych budynków i obiektów
użyteczności publicznej (np. mostów, remiz OSP, budynków usługowych i handlowych).
35
Kontrole obowiązkowe przeprowadzane są w przypadku złożenia przez inwestora wniosku o wydanie pozwolenia
na użytkowanie (por. art. 55 ustawy Prawo Budowlane).
Kontrole robót budowlanych są to kontrole losowo wybranych obiektów przy których trwają prace budowlane,
podczas których sprawdzana jest zgodność ich realizacji z zatwierdzoną dokumentacją projektowa lub dokonanym
zgłoszeniem w Wydziale Budownictwa i Architektury Starostwa Powiatowego. (rys. 11)
Tabela 12:
Ilość wniosków skierowanych do prokuratury w latach 2010-2015
ROK
2010
2011
2012
2013
2014
2015
ILOŚĆ
WNIOSKÓW
KIEROWANYCH
DO
PROKURATURY
34
16
69
55
49
20
Rysunek 12:
Ilość wniosków skierowanych do prokuratury w latach 2010-2015
ILOŚĆ WNIOSKÓW KIEROWANYCH DO PROKURATURY
70
60
50
40
30
20
10
0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
W stosunku do roku poprzedniego znacznie spadła liczba wniosków skierowanych do prokuratury z tytułu
wykonywanych robót budowlanych w sposób określony w art. 49b, art. 48, art. 50 ust. 1 pkt. 1 i art. 51 ust. 1 pkt. 2
ustawy Prawo budowlane (rys. 12).
Tabela 13:
Postępowania egzekucyjne w administracji w latach 2005-2012
ROK
wystawione
upomnienia w
danym roku
2010
2011
2012
2013
2014
2015
13
0
9
36
50
13
wszczęte
postępowania
egzekucyjne w
danym roku
13
2
3
26
65
12
Rysunek 13:
Postępowania egzekucyjne w administracji w latach 2010-2015
36
zakończone
postępowania
egzekucyjne w
danym roku
5
1
7
48
53
30
70
Postępowania egzekucyjne
60
wystawione upomnienia
50
wszczęte postępowania egzekucyjne
zakończone postępowania egzekucyjne
40
30
20
10
0
2010
2011
2012
Lata
2013
2014
2015
W ubiegłym roku spadła liczba wszczętych postępowań w stosunku do roku poprzedniego. Wciąż wysoka pozostaje
liczba zakończonych postępowań.
Opracował:
Roman Wilk
Z-ca dyr. WSOiZK
37