notka z 20.03.2014r.

Notka informacyjna z realizacji
prac w projekcie Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Chełmek 2020
/ 20 marca 2014 r. /
Realizowane w tym dniu warsztaty zostały podzielone na trzy części:
w pierwszej omówiono w sposób szczegółowy wyniki prac diagnostycznych
dotyczących Miasta i Gminy Chełmek w poniższej strukturze.
Wnioski z diagnozy przeprowadzono w oparciu o analizę:
1. Nowa edycja studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Chełmek – wyłożenie projektu tekstu październik 2013 r.
2. Strategia Rozwoju Gminy Chełmek 2005 – 2015
3. Plan Odnowy Bobrka
4. Plan Odnowy Gorzowa
5. Dane statystyczne Urzędu Miasta i Gminy Chełmek
6. Dane statystyczne – Bank Danych Lokalnych
7. Badanie opinii mieszkańców
8. Analiza SWOT/TOWS – cykl warsztatów strategicznych
Położenie/Lokalizacja – cechy charakterystyczne:





bliskość aglomeracji krakowskiej i śląskiej
Kraków – Katowice – Bielsko Biała / trójkąt rozwojowy Chełmka
dobre skomunikowanie zewnętrzne
dostęp do kapitału ludzkiego (rynek pracy, edukacja, klienci – konsumenci)
ośrodek miejski
Walory przyrodnicze – cechy charakterystyczne:







brak obszarów chronionych /parków narodowych, parków krajobrazowych, rezerwatów
przyrody, obszarów chronionego krajobrazu/
występują aktywne biologicznie ekosystemy leśne – ponad 1000 ha kompleksów leśnych na
terenie Bobrka i Miasta Chełmek (ponad 38% powierzchni Gminy)
Park podworski w Bobrku - 25 ha, w obrębie których utworzono 11 pomników przyrody
Dwa korytarze ekologiczne – dolina Wisły i Przemszy, znaczenie międzynarodowe (koncepcja
ECONET 26M, bez relacji i powiązania z NATURA 2000)
nieczynny kamieniołom wapienia na Wzgórzu Skała
stawy Na Młynach
obszary Gminy zaliczone zostały do strefy I o wysokich i średnich wartościach estetycznowidokowych oraz II strefy o niskich wartościach estetyczno-widokowych.
Surowce naturalne – cechy charakterystyczne:


Gmina posiada status gminy górniczej
sąsiedztwo czterech złóż węgla kamiennego: Libiążx2, Piast, Oświęcim,



na terenie Gminy występują fragmenty dwóch złóż węgla kamiennego – fragment obszaru
„Libiąż IV” – eksploatowany przez KWK / Janina, powierzchnia terenu górniczego ok. 2 184
ha, 80% powierzchni gminy oraz fragment obszaru „Bieruń I” – eksploatowany przez KWK /
Piast, powierzchnia terenu górniczego ok. 428,6 ha, 15,7% powierzchni Gminy
o 2015 r. koncesję na eksploatację węgla posiada KWK Janina
w 2015 roku KOPEX planuje inwestycję w nową kopalnię na terenie Polanki Wielkiej,
Oświęcimia i Przeciszowa – wartość ok. 1,5 mld zł.
Jakość powietrza – cechy charakterystyczne:


Gmina zaliczona jest do strefy chrzanowsko-olkuskiej,
biorąc pod uwagę kryterium ochrony zdrowia ludzi, strefa ta została zakwalifikowana do
opracowania programu ochrony powietrza z uwagi na:
a/
przekroczenie dopuszczalnej częstości przekraczania poziomu dopuszczalnych
24-godzinnych stężeń pyłu zawieszonego PM10 w roku kalendarzowym,
b/
przekroczenie dopuszczalnego poziomu pyłu zawieszonego PM10 w roku
kalendarzowym,
c/
przekroczenie poziomu docelowego benzo(α)pirenu w roku kalendarzowym.
Dziedzictwo kulturowe/obiekty zabytkowe – cechy charakterystyczne:





jedno z najstarszych założeń parkowo-pałacowych w Bobrku / obszar 26 ha /
Pomnik Grunwaldzki / doskonały punkt widokowy /
Pomnik na Paprotniku
Liczne obiekty zabytkowe podlegające ochronie konserwatorskiej
12 stanowisk archeologicznych (głównie Bobrek)
Zagrożenia środowiskowe – cechy charakterystyczne:


Tereny położone pomiędzy wałami rz. Wisły i rz. Przemszy są potencjalnie zagrożone
powodzią
Na terenie Gminy nie występują zagrożenia osuwania się terenu
Infrastruktura techniczna – cechy charakterystyczne:






Dobra lub bardzo dobra sieć dróg (autostrada, krajowe, wojewódzkie, gminne)
Szlak wodny Górnej Wisły – 71 km żeglugi wodnej Kraków / Oświęcim
Sieć wodociągowa – 99% Gminy
Sieć kanalizacyjna – ponad 60% Gminy
Sieć gazownicza – większość terenów Gminy
Sieć ciepłownicza – system mieszany /źródło miejskie i indywidualne/
Ludność – cechy charakterystyczne:




Mieszkańcy Gminy to głównie ludność miejska (70%) – to wskaźnik wyższy w porównaniu z
Powiatem Oświęcimskim i Województwem Małopolskim,
W 2012 roku ujemny przyrost naturalny
Ludność w wieku produkcyjnym – 64%, tendencja: wzrasta udział ludności w wieku
poprodukcyjnym, maleje w przedprodukcyjnym
Wskaźniki modułu gminnego w latach 2008-2012 ulegają systematycznemu pogarszaniu
/małżeństwa, urodzenia, zgony, przyrost naturalny)
Edukacja – cechy charakterystyczne:



wystarczająca sieć placówek edukacyjnych
niższy w porównaniu do innych gmin powiatu współczynnik skolaryzacji netto dla szkół
podstawowych i gimnazjów
niska zdawalność egzaminu maturalnego w porównaniu do kraju, województwa, powiatu i
gmin powiatu (90% pozostałych wobec 50-60% w Chełmku)
Gospodarka – cechy charakterystyczne:




ponad 1000 zarejestrowanych przedsiębiorstw
od czterech lat przybywa 20-30 nowych firm – systematyczna tendencja wzrostowa
ponad 99% przedsiębiorstw to MSP
główna koncentracja na terenie Miejskiej Strefy Aktywności Gospodarczej – 27 ha potencjału
stopa bezrobocia w Gminie wzrasta szybciej niż w kraju i województwie – 13,7
w drugiej części warsztatów podsumowano i skonsultowano efekty analizy TOWS zrealizowanej przez
Zespół ds. Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Chełmek 2020: w efekcie prac Zespołu, na postawie
dotychczasowych prac zaproponowano jednogłośnie strategię działania agresywnego,
wykorzystującego szanse i wzmacniającego mocne strony zidentyfikowane w trakcie analizy SWOT.
W trzeciej części spotkania, Zespół s. Strategii opracował obszary strategicznego działania Chełmka
do roku 2020:
Obszary Strategicznego Działania –
propozycje
REWITALIZACJA
LOKALNY OBSZAR FUNKCJONALNY
MIESZKAŃCY
KONKURENCYJNA GOSPODARKA
INFRASTRUKTURA DLA ROZWOJU
PRZESTRZEŃ ŚRODOWISKO PRZYRODA
W dalszej kolejności, określono cele główne w ramach proponowanych obszarów działania:
Główne CELE w wybranych obszarach strategicznego działania –
REWITALIZACJA
LOKALNY OŚRODEK FUNKCJONALNY
1. Poprawa estetyki i funkcjonalności Miasta
Chełmek
2. Poprawa
stanu
infrastruktury miejskiej
3. Przystosowania
Gminy
niepełnosprawnych
technicznego
dla
osób
4. Bezpieczeństwo, jakość, komfort –
osiągnięcie nowego poziomu rozwoju
Gminy
5. Aktywizacja
społeczna
Gminy
–
utworzenie warunków dla osobistego
rozwoju mieszkańców
1. Gospodarka – społeczeństwo – kultura –
edukacja miarą współpracy z sąsiednimi
gminami
2. Umocnienie obecnych i nawiązanie nowych
partnerskich kontaktów zagranicznych
3. Zbadanie możliwości i utworzenie warunków
dla rozwoju
partnerstwa publicznoprywatnego
4. Warunki dla rozwoju trzech sił – SAMORZĄD
– BIZNES - NAUKA
KONKURENCJA W GOSPODARCE
INFRASTRUKTURA DLA ROZWOJU
1. Rozwój Miejskiej Strefy Gospodarczej –
wydzielenie
nowych
terenów
inwestycyjnych; otworzenie strefy w
części zachodniej; wysoki standard
infrastruktury
2. Przyciągniecie nowych
krajowych i zagranicznych
inwestorów
a/
modernizacja
linii
kolejowej
TRZEBINIA – OŚWIĘCIM przez Chełmek
b/ budowę drogi współpracy regionalnej
z Bobrku do Oświęcimia
c/ uruchomienie węzła „Jeleń”
3. Profesjonalizacja obsługi inwestora
4. Rozwój przedsiębiorczości – utworzenie
inkubatora Innowacji w MSP
5. Chełmek Ośrodkiem
Technologii
1. Poprawa dostępności do aglomeracji
krakowskiej i śląskiej poprzez:
Nowoczesnych
2. Zbadanie możliwości i
warunków dla rozwoju
publiczno-prywatnego
utworzenie
partnerstwa
3. Warunki dla rozwoju trzech
SAMORZĄD – BIZNES – NAUKA
sił
–
6. Wiedza, edukacja, doświadczenie –
działania na rzecz rozwoju „rynku
pracy” dla przedsiębiorstw MSG
MIESZKAŃCY
1. Wzmocnienie opieki
wychowawczej
PRZESTRZEŃ, ŚRODOWISKO, PRZYRODA
edukacyjno-
2. Dostosowanie kierunków kształcenia
do potrzeb rynku pracy Chełmka –
ośrodka funkcjonalnego
3. Ustawiczna edukacja i aktywizacja
zawodowa
4. Rozwój bazy profilaktyczno-leczniczej
w kierunku specjalizacji zapobiegania
chorobom cywilizacyjnym
5. Włączenie społeczne - zapewnienie
instytucjonalnej
i
programowej
pomocy
osobom
i
rodzinom
wymagającym wsparcia
6. Senior – wyższa kultura działania
1. Rozpoznanie i wykorzystanie walorów
naturalnych Doliny Przemszy i Górnej Wisły:
a. tradycje flisackie
b. warunki dla turystyki wodnej na
Przemszy i Wiśle oraz kompleksie
Stawów
c. utworzenie i włączenie szlaków
turystycznych do regionalnych rozwiązań
systemowych
2. Przestrzeń czasu wolnego - wykorzystanie
szczególnego znaczenia i walorów
przyrodniczo-geologicznych Wzgórza Skała
3. Zachowanie i propagowanie „dziedzictwa
Baty”
4. Chełmek – przestrzeń kultury i sztuki
W podsumowaniu ustalono zgodnie z przyjętą metodologią pracy, że do 11 kwietnia br. Zespół ds.
Strategii określi główne zadania inwestycyjne realizujące cele zaproponowanych obszarów
strategicznego działania oraz, że całość planu strategicznego zostanie poddana konsultacjom
społecznym w terminie najpóźniej do końca kwietnia br.
Notkę opracował:
Tomasz Bogdan
Ekspert strategiczny Miasta