Pieniądze postawione do dyspozycji także są przychodem

Pieniądze postawione do dyspozycji także są przychodem
Gdy wynagrodzenia za grudzień pojawiają się na rachunkach zatrudnionych na początku
stycznia, powstaje wątpliwość, do którego roku je przypisać
Należy pamiętać, że przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika
(pracownika) w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych
świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Oznacza to, że pracownik uzyskuje
przychód pieniężny w dacie otrzymania lub postawienia do dyspozycji przez pracodawcę.
Istnieją jednak dwie szkoły na temat ustalania momentu uzyskania przez pracowników przychodu
ze stosunku pracy dla celów potrącenia zaliczki na podatek dochodowy czy składek na ZUS, a
także prawidłowego zakwalifikowania przychodów do danego roku podatkowego.
Już w dniu przelewu
Organy podatkowe wyrażają pogląd, że jeśli wynagrodzenie za pracę jest wypłacane w formie
dyspozycji jego przelewu na rachunek bankowy pracownika, to przychód ze stosunku pracy
powstaje w dniu dokonania przez pracodawcę przelewu wynagrodzenia, a nie w dniu jego wpływu
na konto pracownika. W dniu dokonania przelewu wynagrodzenie zostaje bowiem postawione do
dyspozycji pracownika. Takie stanowisko w zakresie momentu powstania przychodu po stronie
pracownika, zrealizowanego bezgotówkowo, wyrazili np.: dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w
interpretacji indywidualnej z 17 maja 2012 r. (ILPB2/415-167/12-4/WM), dyrektor Izby
Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 31 maja 2011 r. (IBPBII/1/415208/11/MK), dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 3 września
2010 r. (IPPB2/415-543/10-5/MG), dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji
indywidualnej z 8 lipca 2009 r. (IPPB5/423-198/09-3/MB) oraz dyrektor Izby Skarbowej w
Łodzi w interpretacji indywidualnej z 22 listopada 2006 r. (PB I-3/4150/IN-572/06/MK).
Oznaczałoby to, że pracownik uzyskuje przychód już w dniu, gdy środki zeszły z konta firmy (bank
dokonał obciążenia) tytułem wynagrodzenia. W praktyce jest to oczywiście uzasadnione, bo
pracodawca jest w stanie ustalić ten moment. W przeciwnym wypadku, gdyby uznać, że przychód
powstaje dopiero w dniu wpływu pieniędzy na rachunek pracownika (uznanie), pracodawca
musiałby od każdego zatrudnionego uzyskiwać informację o tej dacie. Każdy bank ma bowiem
swoją procedurę i sprawność techniczną księgowania operacji. Nie wydaje się przy tym możliwe,
aby pracodawca wypytywał pracowników o datę uznania na ich rachunkach. Problem może
pojawić się jednak na przełomie roku, gdy trzeba rozstrzygnąć, do którego roku przyporządkować
przychód dla celów wystawienia informacji PIT-11 i pobrania zaliczki podatkowej.
Sąd jest innego zdania
Inaczej niż wskazane wyżej organy podatkowe wypowiedział się WSA w Szczecinie, w wyroku z
22 listopada 2007 r. (I SA/Sz 538/07). Sąd stwierdził w nim, że pracownik nie osiągnął
przychodu ze stosunku pracy, dopóki nie otrzymał wynagrodzenia za pracę lub nie zostało
mu ono postawione do dyspozycji (w kasie, na koncie bankowym itp.). Nie do przyjęcia
byłoby rozwiązanie zaliczające do przychodów (i uznaje za podlegające opodatkowaniu)
wynagrodzenie, które nie zostało jeszcze wypłacone lub postawione do dyspozycji pracownika.
Zdaniem sądu określenie „postawienie do dyspozycji” wynagrodzenia za pracę oznacza, iż
pracownik uzyskał wynagrodzenie do swojej dyspozycji. Wskazać należy, że zgodnie z definicją
słownikową mieć coś do dyspozycji oznacza mieć możność posługiwania się, rozporządzania
czymś w danej chwili. Nie może przy tym ulegać wątpliwości, iż interpretowana regulacja dotyczy
możliwości dysponowania środkami pieniężnymi przez pracownika, a nie przez bank obsługujący
pracodawcę, bowiem przepis ten odnosi się do wynagrodzenia za pracę, a więc niewątpliwie do
środków pieniężnych pracownika.
Brak porozumienia
Doradcy podatkowi i eksperci prawa podatkowego również nie są jednomyślni w tym zakresie.
Jedni zgadzają się z wyrokiem WSA, a inni rozpoznają przychód pracownika w dacie obciążenia
konta pracodawcy. Należy więc pamiętać, aby pracodawca na tyle wcześniej wykonywał przelewy,
aby pieniądze znalazły się na koncie pracownika w dniu oznaczonym jako termin wypłaty, czyli np.
ostatniego dnia miesiąca. Nie powinno być bowiem tak, że zatrudniony, który odbiera pensję w
kasie, ma środki o czasie, a ten, który wybrał przelew, – uzyskuje je po terminie.
Ważne
Zdaniem sądu określenie „postawienie do dyspozycji” wynagrodzenia za pracę oznacza,
iż pracownik uzyskał wynagrodzenie do swojej dyspozycji
Izabela Nowacka
ekspert ds. wynagrodzeń
Podstawa prawna

Art. 11 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.
Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.).