Plan Odnowy Miejscowości Psarskie

PLAN ODNOWY
MIEJSCOWOŚCI
PSARSKIE
GMINA PNIEWY
na lata 2010–2017
„…Twórzcie kulturę wsi, w której obok nowych wymiarów, jakie niosą czasy,
pozostanie - jak u dobrego gospodarza – miejsce na rzeczy dawne, uświęcone
tradycją, potwierdzone przez prawdę wieków…”
Jan Paweł II
Spis treści
I.
Charakterystyka środowiska.
3
1.1.
Wstęp.
3
1.2.
Historia Psarskiego.
4
1.3.
Położenie geograficzne.
6
1.4.
Ludność.
7
1.5.
Struktura gospodarcza.
8
1.6.
Walory przyrodniczo-krajobrazowe.
10
1.7.
Kult religijny.
12
1.8.
Oświata.
13
1.9.
Organizacje społeczne.
14
Ochotnicza Straż Pożarna
14
1.10.
Inicjatywy społeczne.
18
II.
Planowane kierunki rozwoju wsi Psarskie.
19
2.1.
Poprawa estetyki wsi.
19
2.2.
Infrastruktura.
19
2.3.
Rozwój świadomości ekologicznej.
20
2.4.
Sfera społeczna.
21
III.
Analiza SWOT.
22
IV.
Analiza istniejących zasobów.
25
4.1.
Tabelaryczna analiza istniejących zasobów.
25
V.
Opis planowanego przedsięwzięcia.
34
5.1.
Wizja rozwoju wsi.
34
5.2.
Długoterminowy plan rozwoju wsi.
36
5.3.
Wdrażanie i monitorowanie.
37
5.4.
Efekty wdrożenia przedsięwzięcia.
38
VI.
Podsumowanie.
39
2
I. Charakterystyka środowiska
1.1.Wstęp
Rozwój i odnowa obszarów wiejskich to jedno z kluczowych wyzwań, jakie stoją
przed Polską w okresie integracji z Unią Europejską. Zasadniczym ich celem jest
wzmocnienie działań służących zmniejszaniu istniejących dysproporcji i różnic pomiędzy
poziomem rozwoju obszarów wiejskich i miejskich. Plan Odnowy Miejscowości to jeden z
pierwszych kroków w odnowie wsi, jej rozwoju oraz poprawy warunków pracy i życia
mieszkańców. Sporządzenie i uchwalenie takiego dokumentu stanowi niezbędny warunek
przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
2009-2015 działanie „Odnowa i rozwój wsi”.
Celem działania „Odnowa i rozwój wsi” jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich
poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie
tych obszarów. Działanie to umożliwi: rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie
dziedzictwa kulturowego i specyfiki wsi oraz wpłynie na wzrost jej atrakcyjności turystycznej
i inwestycyjnej. „Rozwój i odnowa wsi” zakłada, że podejmowane na określonych terenach
zróżnicowane działania z zakresu poprawy warunków życia m.in. poprzez rozwój
infrastruktury oraz zapewnienie mieszkańcom i przedsiębiorcom dostępu do usług, jak
również rozwój funkcji kulturowych i społecznych kształtowane będą w sposób zapewniający
zachowanie walorów środowiskowych i kulturowych.
Niniejszy plan jest planem otwartym, stwarzającym możliwość aktualizacji w zależności od
potrzeb społecznych i uwarunkowań finansowych. Oznacza to, że dopisywane mogą być
nowe zadania, a także to, że może zmienić się kolejność ich realizacji - w zależności od
uruchomienia i dostępu do funduszy UE.
Plan został opracowany przez Grupę Odnowy Wsi Psarskie.
3
1.2.
Historia Psarskiego
Skąd się wzięła nazwa Psarskie, tego dokładnie nie wiadomo. Legendy głoszą, że
nazwa wywodzi się od psów. Wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1386 roku. Stanowiła
wtedy włość Nałęczów. Parafia wymieniona została w dokumencie z 1404 roku. W drugiej
połowie XVI w. Potulickich, w XVIII w. Żnińskich, od XIX w. do 1945 r. Kwileckich
z Kwilcza.
Przy wjeździe do Psarskiego od strony Zajączkowa, po lewej stronie uwagę przyjezdnych
przyciąga budynek byłej Szkoły Podstawowej im. Konstytucji 3 Maja. Z zachowanych
dokumentów wynika, że w Psarskiem były dwie szkoły. Pierwsza nosiła nazwę „Powszechnej
Szkoły Katolickiej”. Budynek obecnie nie istniejącej szkoły położony był w pobliżu kościoła.
Budynek szkolny, budynek gospodarczy oraz podwórze i ogród wszystko razem stanowiło
całość. Obecnie od strony ulicy znajduje się front szkoły z głównym wejściem do budynku,
oddzielony od jezdni małym trawnikiem otoczony niewielkim płotem. Z lewej strony
znajduje się boisko szkolne, gdzie podczas przerw dzieci mogły przebywać na świeżym
powietrzu. W głębi znajduje się podwórze, na środku stoi stara zabytkowa pompa wraz z
zabudowaniami gospodarczymi, a za nim ogród.
Po przeciwnej stronie szkoły w kierunku Zajączkowa, znajduje się boisko wiejskie.
Naprzeciw obecnej szkoły, jeszcze po wojnie stał wiatrak, do którego przywozili zboże
okoliczni gospodarze. W okolicy szkoły znajdowała się piekarnia prowadzona przez pana
Hejnisza. Obecnie na tym miejscy znajduje się gospodarstwo rolne.
Idąc drogą od szkoły do wsi, po prawej stronie mijamy cmentarz parafialny w którego
centralnym punkcie położona jest kaplica. Dalej po lewej stronie mijamy cztery stawy rybne,
należące do Rolniczej Spółdzielni Handlowo-Usługowej w Psarskiem. Obecni dzierżawcy
zajmują się hodowlą karpi. Między stawami stoi budynek mieszkalny (wcześniej
przypuszczalnie stał tam budynek pierwszej szkoły).
W centrum wsi wznosi się późnogotycki kościół pw. NMP Wniebowziętej zbudowany po
1462 roku. z fundacji Zajączkowskich. W latach 1557-1585 znajdował się w rękach
innowierców. Przebudowany w 1784 roku posiada kwadratową wieżę nadbudowaną około
1840 roku o attykę ze sterczynami i hełm ostrosłupowy. Uwagę zwracają trzy późnogotyckie
portale z końca XV w. Wewnątrz podziwiać można gotyckie sklepienie gwiaździste i
wyposażenie późnobarokowe z około 1784 roku. Na uwagę zasługuje stiukowy nagrobek
4
Rafała Bnińskiego (zm. 1770 r.), zwieńczony figurą Chronosa z trumną i strzaskanymi
kolumnami oraz ambona w formie łodzi.
Na placu przed kościołem 23 czerwca 2002 roku odsłonięto pamiątkowy głaz z tablicą
poświęconą pamięci urodzonego w Psarskiem księdza Jana Laskowskiego (1872-1939) patrioty i działacza społecznego, duchowego przywódcy strajku dzieci wrzesińskich w 1901
roku.
Ciekawostką miejscowości jest „Psarskie Dwór”, w którego skład wchodził pałac z XIX w.,
budynki mieszkalne, gorzelnia, zabudowania gospodarcze m.in. chlewnia i obora z 1894 r. W
okresie międzywojennym w pałacu były zgromadzone zbiory artystyczne wraz z galerią
obrazów. Dwór usytuowany jest wśród zabudowań folwarcznych we wschodniej części wsi,
zwrócony frontem na wschód. Fundamenty i ściany piwnic murowane są z cegły ceramicznej
na zaprawie wapiennej. Ponad piwnicą znajduje się sklepienie ceramiczne na belkach
stalowych. Nad parterem i piętrem są stropy drewniane, belkowe z podsufitką. Więźba
dachowa drewniana, dach kryty płytami azbestowo–cementowo falistymi. W piwnicy
posadzki cementowe i z cegieł kładzionych na płask. Na parterze i na piętrze podłogi
drewniane, deskowe. Otwory okienne i drzwi prostokątne. Stolarka okienna została
całkowicie wymieniona na początku lat siedemdziesiątych. Drzwi zewnętrzne są drewniane,
dwuskrzydłowe, sześciopłycinowe, pełne z naświetleniem. Schody wewnętrzne jednobiegowe
wykonane z drewna. Dwór wzniesiono na rzucie prostokąta, w układzie konstrukcyjnym
podłużnym dwutraktowym, podpiwniczony, piętrowy nakryty dachem dwuspadowym niemal
płaskim. Obok nowsza nowa parterowa przybudówka mieszcząca boczne wejście. Elewacje
otynkowane, podzielone wydatnym gzymsem międzykondygnacyjnym. Elewacja korpusu,
frontowa wschodnia pięcioosiowa z wejściem po środku symetryczna. Tylna zachodnia
sześcioosiowo–symetryczna, boczna południowa pozbawiona otworów. Wnętrza w znacznym
stopniu przekształcone po roku 1945. Dziś sam pałac stracił cechy stylowe. Budynki służą
jako lokale mieszkalne. Natomiast zabudowania gospodarcze do dziś funkcjonują z ich
pierwotnym przeznaczeniem.
Znajduje się tu również park z końca XIX w., a w nim ładne okazy dębów o obwodzie 320 484 cm, lipy o obwodzie 384 cm i 432 cm oraz jesion o obwodzie 330 cm.
5
1.3.
Położenie geograficzne
Psarskie - wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie
szamotulskim, w gminie Pniewy. Psarskie znajduje się l km na wschód od drogi Pniewy Wronki, na południowym brzegu Jeziora Psarskiego. Przez wioskę przechodzi droga
powiatowa łącząca wschód z północnym zachodem.
Rys. Położenie miejscowości Psarskie
Źródło: www.mapa.szukacz.pl
Sołectwo Psarskie położone jest w północno-środkowej części gminy. Od zachodu sąsiaduje z
gminą Chrzypsko Wielkie oraz z Sierakowskim Parkiem Krajobrazowym.
Obszar posiada bardzo dobrą dostępność komunikacyjną, poprzez drogi powiatowe nr 1876 i
1877. Przez sołectwo prowadzi europejska droga rowerowa.
Zabudowa obszaru jest zwarta i koncentruje się we wsi Psarskie. Dominuje zabudowa
zagrodowa oraz budownictwo wielorodzinne.
Wieś wyposażona w sieć wodociągową – wodociąg grupowy Nojewo. Brak kanalizacji
sanitarnej i deszczowej oraz sieci gazowej.
6
1.4.
Ludność
W 2007 roku sołectwo zamieszkiwało 280 osób. Na koniec 2009 roku liczba stałych
mieszkańców wyniosła 276 osób.
Tab. Mieszkańcy wsi Psarskie
Lp.
Przedział
Ilość
wiekowy
mieszkańców
%
Kobiet
%
Mężczyzn
%
1.
od 0 do 6 lat
13
4,71%
7
2,54%
6
2,17%
2.
od 7 do 13 lat
20
7,25%
9
3,26%
11
3,99%
3.
od 14 do 25
60
21,74%
32
11,59%
28
10,14%
4.
od 26 do 40
72
26,09%
35
12,68%
37
13,41%
5.
od 41 do 65
88
31,88%
47
17,03%
41
14,86%
6.
Pow. 65
23
8,33%
16
5,80%
7
2,54%
276
100%
146
52,90%
130
47,10%
Ogółem
Źródło: Urząd Miasta i Gminy Pniewy
Z przedstawionej tabeli „Mieszkańcy wsi Psarskie” wynika, że w Psarskiem
zamieszkuje 276 mieszkańców. Dużą grupę, bo blisko 32% stanowią ludzie w wieku 41-65
lat, a 79,71% to ludzie w wieku produkcyjnym (14-65 r. życia). Wieś Psarskie jest wsią, która
się rozwija, młodzi ludzie zawierają związki małżeńskie i budują domy, co świadczy, że chcą
z tą miejscowością związać swą przyszłość. Zagrożeniem jest wyjazd młodych ludzi w celu
zdobycia wykształcenia, gdyż często po ukończeniu studiów młodzi nie wracają
mając
problem ze znalezieniem pracy zgodnie z kwalifikacjami. Wieś natomiast zyskuje
mieszkańców, którzy szukając zdrowego środowiska i spokoju, budują lub adaptują stare
gospodarstwa.
1.5.
Struktura gospodarcza
Rolnictwo
Struktura użytkowania gruntów na terenie sołectwa jest bardzo zróżnicowana. W części
północnej i wschodniej dominują tereny leśne, wraz z jeziorem Psarskim oraz użytki zielone –
łąki, pastwiska. Część środkowa i południowa sołectwa wykorzystywana jest rolniczo, gdzie
występują rozproszone kompleksy gleb chronionych. W południowo-wschodniej części
sołectwa, zlokalizowana jest okresowo czynna kopalnia kruszywa.
7
Tab. Liczba gospodarstw rolnych zgłoszonych do opodatkowania w Gminie Pniewy stan na
31 grudnia 2009 r.
Liczba gospodarstw w
Liczba gospodarstw w
Gminie
Psarskiem
Do 1,00 ha
732
65
Od 1,01 ha do 2,00 ha
158
2
Od 2.01 ha do 5,00 ha
119
4
Od 5,01 ha do 7,00 ha
44
0
Od 7,01 ha do 10,00 ha
58
1
Od 10,01 ha do 15,00 ha
90
0
Od 15,01 ha i powyżej
158
2
Pozostałe gospodarstwa
26
2
1385
76
Powierzchnia
Razem
Źródło: Urząd Miasta i Gminy Pniewy
Struktura gospodarstw rolnych w Psarskiem wskazuje na bardzo duże rozdrobnienie. Ponad
85% z nich to gospodarstwa, których powierzchnia nie przekracza 1 hektara. Zaledwie 4
spośród nich (5,26%) to gospodarstwa o powierzchni powyżej 15 hektarów. Niewiele
gospodarstw jest w stanie, zatem utrzymać się tylko i wyłącznie z działalności rolniczej.
W obecnej sytuacji społeczno-ekonomicznej tylko gospodarstwa o dużej powierzchni
i wysokiej kulturze rolnej mają szansę przetrwania produkując więcej, a taniej. Gospodarstwa
te charakteryzują się wysokim stopniem zmechanizowania, obniża to koszty produkcji i czas
trwania prac. Na terenie Psarskich znajduje się Rolnicza Spółdzielnia Usługowo–Handlowa,
która jest największym gospodarstwem rolnym w Psarskiem.
Tab. Powierzchnia uprawy niektórych ziemiopłodów w roku 2009r.
Wyszczególnienie
Powierzchnia
w ha
w%
rzepak ozimy
142 ha
31,63%
jęczmień ozimy
48 ha
10,69%
pszenżyto ozime
52 ha
11,58%
pszenica ozima
70 ha
15,59%
8
żyto ozime
10 ha
2,23%
kukurydza
70 ha
15,59%
jęczmień jary
14 ha
3,12%
pszenżyto jare
14 ha
3,12%
żyto jare
14 ha
3,12%
pozostałe
15 ha
3,34%
Razem
449 ha
100
Źródło: Rolnicza Spółdzielnia Handlowo- Handlowa w Psarskiem
W większości grunty orne zajęte są pod zasiewy. W strukturze zasiewów dominuje rzepak,
pszenica, kukurydza oraz pszenżyto i jęczmień. W większości są to rośliny o dużych
wymaganiach glebowych
Obsadę inwentarza na badanym obszarze kształtuje opłacalność produkcji i gospodarka
rynkowa.
Tab. Obsada inwentarza gospodarstw rolnych na koniec 2009 roku
L.p.
Wyszczególnienie
Ilość sztuk
1.
Bydło
185
2.
Trzoda chlewna
1802
Źródło: Rolnicza Spółdzielnia Handlowo- Handlowa w Psarskiem
Z przedstawionych danych wynika, że dominuje trzoda chlewna. Sporą choć w relacji do
ilości trzody chlewnej niewielką grupę stanowi bydło. Pomimo niskich cen na dzień
dzisiejszy mleka rolnicy wiedzą, że odbudowanie stada podstawowego krów mlecznych trwa
latami i dlatego licząc na zmiany w polityce rolnej naszego kraju cierpliwie czekają pomimo
niskiej opłacalności nie likwidują zwierząt. Niejednokrotnie jest to ich główne źródło
utrzymania.
9
Przemysł, rzemiosło i usługi
Tab. Liczba zarejestrowanych działalności gospodarczych w Psarskiem (stan na koniec roku
2009)
Lp.
Rodzaj usług
Liczba
1.
Usługi remontowo budowlane
1
2.
Transport
1
3.
Stolarstwo
1
4.
Mechanika pojazdowa
1
5.
Handel
3
6.
Zakład masarniczy
1
Źródło: Urząd Miasta i Gminy Pniewy
Z przedstawionych danych wynika że w Psarskiem jest zaledwie 8 zarejestrowanych osób
prowadzących własną działalność gospodarczą. Spośród nich blisko 40% stanowią
przedsiębiorstwa handlowe. Największym pracodawcą w Psarskiem jest Rolniczo–Handlowa
Spółdzielnia. Niestety prywatne rzemiosło i usługi nie są najmocniejszą stroną miejscowości.
Informacja dotycząca osób bezrobotnych
Na dzień 31 grudnia 2009 na terenie miejscowości Psarskie zarejestrowanych było 14 osób
bezrobotnych w tym 7 kobiet, co stanowi 6,36% ludności czynnej zawodowo.
1.6.
Walory przyrodniczo-krajobrazowe
Największym atrybutem przyrodniczo-krajobrazowym Psarskich jest Jezioro Psarskie o
powierzchni 37,2 ha i średniej głębokości 10,8m . Zlewnia bezpośrednia jeziora w 50 %
powierzchni użytkowana jest rolniczo. Brzeg zbiornika na znacznej długości otoczony jest
lasem. Jezioro zasilane jest odpływem z Jeziora Zajączkowskiego oraz od strony południowej
rowem melioracyjnym. Przez zbiornik przepływa rzeka Oszczynica. Dopływające do jeziora
cieki oraz Oszczynica, wprowadzają do niego wiosną wody II klasy czystości. W okresie
letnim ze względu na duże skażenie bakteriologiczne wprowadzane wody są poza klasowe.
10
Zbiornik zaliczany jest do II kategorii podatności na degradację. Korzystny wpływ na jakość
wód mają: duża głębokość średnia, mała wartość stosunku powierzchni dna czynnego do
epilimnionu.
Na podstawie wyników badań jakości wód jeziora zaliczono je do III klasy czystości.
Zbiornik charakteryzuje się stratygrafią termiczną tlenową wód. Warstwa skoku termicznego
zarysowała się na głębokości 5 – 10 m. Natlenienie wód zmniejszało się od 9,6 mg O2/dm3 w
warstwie przypowierzchniowej do 0,2 mg O2/dm3 na głębokości 5 m i na tym poziomie
utrzymywała się do dna.
Zbiornik w niewielkim stopniu obciążony jest materią organiczną- wskaźniki BZT5, ChZTCr,
mieściły się w I – II klasie. Zasobność wód w substancje biogenne jest znaczna i
zadecydowała o zaliczeniu jeziora do III klasy czystości.
Z punktu widzenia atrakcyjności abiotycznych komponentów środowiska przyrodniczego do
obszarów najwartościowszych zaliczono głęboko wciętą w wysoczyznę rynnę glacjalną jezior
Psarskiego i Zajączkowskiego, wraz ze stromymi zboczami i krawędziami, silnie rozciętymi
świeżymi rozcięciami erozyjnymi, a także podobna pod względem rzeźby dolinę rzeki
Oszczynicy na odcinku od Jeziora Psarskiego do jej wyjścia poza obszar gminy. Wysokości
względne wahają się tu w granicach 10-35 m, a nachylenie stoków oscyluje od 6-26 stopni.
Większość obszaru zajmują grunty pod lasami. Jest to obszar niewątpliwie najbardziej
atrakcyjny pod względem komponentów abiotycznych i krajobrazowych.
Jezioro ma kształt zbliżony do owalu i słabo rozwiniętą linię brzegową.
Roślinność wynurzoną stanowią głównie trzcina pospolita z niewielką domieszką pałki
wąskolistnej. Roślinność występuje na powierzchni 4,0 ha, na długości prawie 90 % brzegu.
Wokół jeziora znajdują się ścieżki spacerowe. Znajduje się tam szczególne bogactwo flory i
fauny. Spotkać można między innymi bobry, pojawiaj się kormorany, czaple siwe, żurawie.
Obecność
różnorodnego
gatunku
zawdzięczamy
bliskości
Sierakowskiego
Parku
Krajobrazowego.
W pobliżu miejscowości przebiega szlak turystyczny. Przez samą wieś Psarskie przebiega
turystyczna trasa rowerowa.
Przy okazji analizy walorów przyrodniczych nie sposób zapomnieć o znajdującym się w
centrum miejscowości parku z końca XIX w., a w nim o ładnych okazach dębów o obwodzie
320 - 484 cm (5 z nich to pomniki przyrody), lipy o obwodzie 384 cm i 432 cm oraz jesion o
obwodzie 330 cm. Park położony jest na skraju jeziora w jego południowej części.
Stosunkowo niedużo jest lasów nieprzydatnych dla turystyki i wypoczynku. Większość to
kompleksy atrakcyjne pod względem turystycznym albo przydatne dla potrzeb turystyki i
11
rekreacji. Szczególne znaczenie ma więc ukierunkowanie turystyki na obszarze gminy oraz
uporządkowanie niewielkiego jeszcze zainwestowania rekreacyjnego w obrębie malowniczej
rynny Jezior: Psarskiego i Zajączkowskiego.
1.7.
Kult religijny
Parafia Rzymskokatolicka w Psarskiem pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej,
wchodząca w skład dekanatu pniewskiego w archidiecezji poznańskiej, powstała w XIV w.
W jej skład wchodzą następujące wioski: Białokosz, część Dęborzyc, Gnuszyn, Karmin,
Psarki, Psarskie i Zajączkowo.
Duszpasterze pracujący w Parafii:
• Ks. Stanisław Dolatowski (1912-1946)
• Ks. Wacław Sztuba (1947-1970)
• Ks. Jan Orpel (1970-1975)
• Ks. Józef Garstka (1975-1980)
• Ks. Florian Żok (1980-1986)
• Ks. Mieczysław Kobrzeniecki (1986-1988)
• Ks. Stanisław Duda (1988-1997 )
• Ks. Włodzimierz Wygocki (1997-2004)
• Ks. Jan Iwanowski (2004-2007)
• Ks. Mariusz Marciniak (od 2007)
Obecny kościół ufundowany przez Zajączkowskich, został wzniesiony prawdopodobnie w
1462 r. Świątynia została konsekrowana po 38 latach od rozpoczęcia budowy w roku 1500.
Następnie oddany innowiercom przez Potulickich - właścicieli wsi. Od 1585 r. ponownie
katolicki. Dzięki staraniom ówczesnego właściciela Psarskiego, kasztelana śremskiego
Łukasza Żnińskiego odrestaurowany w roku 1628, a następnie w 1784 r.. 17 października
1837 r. do parafii Psarskie zostaje przyłączona parafia Zajączkowo.
Kościół ma styl późnogotycki, orientalny, murowany z cegły glazurowanej
w dekoracyjne romby w układzie polskim. Salowy, czteroprzęsłowy, zamknięty od wschodu
trójbocznie. Wieża kwadratowa odrestaurowana w latach 1840, 1940 i 2000. Położona od
zachodu, w jej dolnej części znajduje się kruchta. Od północy znajduje się piętrowa,
barokowa zakrystia i kruchta, przebudowane prawdopodobnie w roku 1784. Nad zakrystią
12
znajdowała się loża otwierana na prezbiterium arkadą o łuku koszykowym (obecnie
zamurowana). Wnętrze kościoła zwieńczone zostało sklepieniem gwiaździstym, natomiast w
zakrystii i kruchcie północnej znajduje się sklepienie kolebkowe z lunetami. Ściany wnętrza
rozczłonkowane
profilowanymi wnękami ostrołukowymi
między płaskimi
filarami
przyściennymi. We wnękach od wschodu i południa znajdują się okna ostrołukowe
z przepięknymi witrażami. Elewacja kościoła nieotynkowana. Pod gzymsem znajduje się fryz
ze skośnie ustawionych cegieł. W kruchcie i loży nad zakrystią są okna barokowe
o dekoracyjnym wystroju. Od północy znajduje się cylindryczna wieżyczka ze schodami, a od
południa późniejsza niska, cylindryczna, przybudówka mieszcząca składzik. Wieża
rozczłonkowana w dolnej kondygnacji blendami o łuku zaostrzonym, w górnej dużymi
prostokątnymi płyciznami zamkniętymi łukiem oślego grzbietu, wypełnionymi dwułucznymi
i kolistymi płyciznami z profilowanej cegły. Dach dwuspadowy, kryty dachówką, na zakrystii
i kruchcie jednospadowy. Parapet ze sterczynami wieńczący wieżę oraz jej hełm
ostrosłupowy z około 1840 r. Trzy portale późnogotyckie z końca XV w. z profilowanej
cegły, w wieży z kruchty północnej do nawy oraz z nawy na wieżyczkę ze schodami.
Wyposażenie wnętrza późnobarokowe z około 1784 r. Ołtarz główny stiukowy,
architektoniczny, z rzeźbami św. Grzegorza i Ambrożego oraz Boga Ojca i aniołów
w zwieńczeniu. Dwa ołtarze boczne, analogicznie z obrazami Św. Józefa i Antoniego oraz
Św. Kazimierza i Jana Nepomucena w zwieńczeniu.
Chór drewniany, o balustradzie lekko wybrzuszonej wsparty na dwóch kanelowanych
kolumnach. Prospekt organowy, zwieńczony rokokowym wazonem z herbem Kwileckich. Po
prawej stronie znajduje się nagrobek z około 1784 r. prawdopodobnie Rafała Żnińskiego,
kasztelana poznańskiego zmarłego z 1770 r. Przyścienny, stiukowy bez inskrypcji, na tle
piramidalne zwieńczonej ruiny ozdobionej kolumnami i roślinnością stoi postać Chronosa.
Obok trumna i strzaskane kolumny a w zwieńczeniu owalny portret zmarłego.
Przed I wojną światową niedaleko kościoła znajdował się cmentarz . Nie wiadomo o nim zbyt
wiele. Niektórzy pamiętają, że został rozebrany w 1909 r.
1.8 Oświata
Trudno określić od ilu lat działało w Psarskiem szkolnictwo. Po zamkniętej w 2003 r.
Szkole Podstawowej im. Konstytucji 3 Maja pozostał tylko okazały, ponad 100 letni
murowany budynek, położony na skraju wsi, przy drodze prowadzącej do Zajączkowa.
Ostatnie wzmianki dotyczące szkoły można znaleźć w kronikach i starych artykułach
prasowych. Między innymi w Ilustrowanym Kurierze Polskim z 1965r. znajduje się artykuł
13
pod tytułem „Kronika szkolna licząca 145 lat”. Wynika z niego, że szkoła istniała dużo
wcześniej. Stare dokumenty pisane są w języku niemieckim i gotyckim aż do 1918 r.
Pierwsza szkoła, która nosiła nazwę: Katolicka Szkoła Powszechna, znajdowała się w centrum
wsi w pobliżu kościoła. Był to prawdopodobnie mały jednoizbowy budynek z małymi
okienkami, kryty papą.
Śledząc historię nauczania w Psarskiem warto wspomnieć o oświacie polskiej w
czasach zaborów. Nie sposób pominąć tu osoby Józefa Laskowskiego, który był
nauczycielem uczącym w tutejszej szkole elementarnej w trudnych dla Polaków czasach. W
Wielkopolsce wzrastała i nasilała się akcja germanizacyjna. Nie ominęło to i psarskiej szkoły,
do której przybył inspektor szkolny i zażądał natychmiastowego zaprzestania uczenia języka i
gramatyki polskiej oraz nakazał prowadzenia nauki religii w języku niemieckim. Józef
Laskowski nie pogodził się z decyzją inspektora i odpowiedział, że wszystkie przedmioty
może uczyć po niemiecku, ale religii będzie uczył wyłącznie po polsku. Na konsekwencje
swej decyzji nie musiał długo czekać i w skróconym postępowaniu dyscyplinarnym karnie
został zwolniony z zajmowanego stanowiska. W tym trudnym, przepełnionym patriotyzmem
czasie dnia, 22 czerwca 1872r. w Psarskiem przyszedł na świat syn Józefa, ksiądz Jan
Laskowski, który stał się symbolem dla głęboko patriotycznie nastawionego duchowieństwa
wielkopolskiego. Na placu przed kościołem w Psarskiem 23 czerwca 2002r. odsłonięto
pamiątkowy głaz z tablicą poświęconą pamięci urodzonego w Psarskiem księdza Jana
Laskowskiego uznawanego za duchowego przywódcę strajku dzieci szkolnych we Wrześni w
1901 r.
Na dzień dzisiejszy w Psarskiem nie ma żadnej szkoły, a w budynku szkolnym zachowała się
jedynie świetlica wiejska wykorzystywana do spotkań edukacyjnych z dziećmi i młodzieżą.
Świetlica ta stała się centrum życia kulturalnego wsi.
1.9 Organizacje społeczne
OCHOTNICZA STRAZ POŻARNA
Powstanie Ochotniczej Straży Pożarnej w Psarskiem datuje się w połowie roku 1920.
Wówczas to grupa mieszkańców wsi utworzyła ochotniczą straż ogniową,, aby nieść pomoc
w razie zagrożenia pożarowego. Niewiele jednak zostało z tamtego okresu przekazach
pisemnych, jak i ustnych oraz w pamięci.
Historię tutejszej ochotniczej straży pożarnej przekazuje jeden z najstarszych mieszkańców
naszej wsi dh. Jerzy Nowak honorowy prezes tutejszej jednostki OSP urodzony 3.05.1931 r.
14
O działalności tutejszej Ochotniczej Straży Pożarnej można więcej powiedzieć po
zakończeniu drugiej wojny światowej, wówczas to utworzono nowy zarząd i przyjęto nowych
ochotników oraz wytyczono nowe zasady działalności tutejszej jednostki OSP
Straż liczyła wówczas 36 strażaków-ochotników, a wspierających było ponad 100 osób. Na
wyposażeniu strażaków była ręczna pompa konna tzw. „Sikawka” na wozie 4-kołowym
wyprodukowana przez zakłady Hipolita Cegielskiego w Poznaniu. Posiadała ona pełne
kompletne wyposażenie takie jak węże, prądownice, drabiny, bosaki, wiadra, tłumice oraz
trąbkę. W straży było wówczas10 kompletnych mundurów i hełmy.
W roku 1948 OSP otrzymuje na wyposażenie pierwszą motopompę produkcji angielskiej.
Ponadto na wyposażeniu znajdowało się 12 mundurów, 20 czapek, syrena ręczna, karnister do
benzyny, węże oraz inny pozostały sprzęt gaśniczy. Sprzęt przechowywany był w strażnicy
na terenie rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Posiadano również ziemię pod budowę nowej
strażnicy 0,25 ha własność skarbu państwa.
Członkowie OSP byli bardzo oddani sprawie niesienia pomocy innym, sumiennie
wykonywali swoje obowiązki, dbali o sprzęt pożarowy, ciągle powiększali swoją sprawność
fizyczną i umiejętności poprzez organizowanie ćwiczeń. Ciągle powiększali mienie i
wyposażenie swojej jednostki. W czerwcu 1956r. jednostka OSP otrzymuje motopompę
marki „Silesia” z pełnym wyposażeniem. Strażacy ochotnicy biorą udział w licznych kursach,
szkoleniach organizowanych przez Komendę Powiatową Straży Pożarnej w Szamotułach. Z
biegiem lat zmieniały się władze w OSP ale zapał i zangażowanie i poświęcenie się
strażackiej sprawie nie słabnie ale wręcz przeciwnie ciągle rośnie, przybywa sprzętu który jest
coraz bardziej nowoczesny. Strażacy prześcigają się w ćwiczeniach i szkoleniach, które
odbywają się na terenie jednostki.
Duży rozwój jednostki nastąpił w latach 80-tych ubiegłego stulecia głównie dzięki
współpracy z działającą we wsi Rolniczą Spółdzielnią Produkcyjną w Psarskiem, której
większość strażaków była członkami. Druhowie pomagali tutejszej spółdzielni oraz mocno
udzielali się na rzecz wsi i jej mieszkańców.
Ważną rzeczą była współpraca między tutejszą jednostką a Państwową Strażą w Szamotułach
i Zarządem Gminnym OSP w Pniewach. Przejawiała się ona przez organizację kursów i
zawodów sportowo- pożarniczych. Nadmienić trzeba że druhowie naszej jednostki zajmowali
w nich czołowe lokaty, niejednokrotnie wygrywając. Organizowano wiele czynów
społecznych na rzecz wsi i mieszkańców, a zarobione pieniądze jednostka przeznaczała dla
sierot i ubogich, oddawano honorowo krew, remontowano drogi, przystanki, budynki i
zbudowano chodnik przez wieś. Pozyskano również z jednostki wojskowej samochód
15
gaśniczy STAR 25 z autopompą, z którym strażacy brali udział w akcjach gaśniczych niosąc
pomoc i ratując mienie potrzebującym.
Organizowano pokazy gaśnicze i sprawnościowe, zabawy, festyny a w porze zimowej kuligi
dla dzieci, młodzieży oraz mieszkańców. Aby pozyskać dodatkowe środki na działalność i
umundurowanie zbierano kamienie na polach i remontowano sprzęt dla miejscowej Rolniczej
Spółdzielni Produkcyjnej.
W latach 1997-1998 działalność jednostki lekko przygasła, lecz z początkiem roku 1999
wybrano nowy zarząd w składzie :
Urbaniak Roman – prezes
Cichy Roman – naczelnik
Faberski Paweł – sekretarz
Orzeł Piotr – skarbnik
Faberski Marian – gospodarz
Nowy zarząd przy współpracy z kołem gospodyń wiejskich, Rolniczą Spółdzielnią
Usługowo-Handlową, sołtysem i Radą Sołecką, proboszczem i parafią zapoczątkował nowy
etap w dziejach tutejszej jednostki OSP i wsi. Strażacy przyciągnęli liczną młodzież do swej
działalności pozwoliło to na jej dynamiczny rozwój.
Ciągle zwiększała się liczebność OSP Psarskie, druhowie przystąpili z nowym zapałem i
energią do budowania autorytetu i prestiżu swojej jednostki. Olbrzymia determinacja, praca
na rzecz wsi i społeczności lokalnej, systematyczne ćwiczenia, szkolenia, praca z dziećmi i
młodzieżą doprowadziła do dużych sukcesów na zawodach gminnych jak i powiatowych.
Sukcesy te pozwoliły uzyskać uznanie w oczach zwierzchnich władz. Jednostka nasza
corocznie od kilku lat organizuje gminne zawody pożarnicze, organizuje również festyn
rodzinny, który wszedł do kalendarza imprez tutejszej wsi. Umundurowani strażacy
uczestniczą i prezentują się we wszystkich uroczystościach kościelnych i świeckich.
Strażacki dorobek, tradycje, mundur, praca, dyscyplina wola niesienia bezinteresownej
pomocy i poświęcenie w obliczu zagrożenia stanowią wartości będące źródłem uznania oraz
szacunku społeczeństwa. Dowodem tego uznania jest ufundowanie przez parafian i nadanie
przez władze związku OSP sztandaru. Wydarzenie to miało miejsce w dniu 2 maja 2004 o
godz. 12.00 podczas mszy świętej, którą odprawił w intencji strażaków ks. Włodzimierz
Wygodzki. Podziękowania za strażacki trud złożyli Burmistrz Miasta i Gminy Pniewy,
przewodniczący rady, komendant powiatowy OSP oraz sołtys.
Coroczne starty w zawodach sportowo-pożarniczych zachęciły do współzawodnictwa
w jednostce, co z kolei przekłada się na dalsze sukcesy jednostki. Strażacy są cały czas na
16
uwadze mieszkańców - nic we wsi ani w parafii nie dzieje się bez ich udziału, biorą udział we
wszystkich pracach na rzecz wsi i środowiska. Na uroczystościach państwowych i
kościelnych jednostkę reprezentuje poczet sztandarowy wraz ze sztandarem.
W maju 2008 roku jednostka otrzymała wreszcie upragniony i wymarzony wóz bojowy marki
mercedes 608 D. Samochód ten został przekazany z jednostki OSP Pniewy. Poświęcenia
wozu bojowego dokonał ks. Mariusz Marciniak kapelan naszej jednostki, który jest również
członkiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Psarskiem. W lutym 2009r. powołana została
jednostka operacyjno techniczna tzw. JOT. Strażacy OSP Psarskie są przeszkoleni w zakresie
prowadzenia akcji gaśniczych, udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym, obsługi sprzętu
p-poż. pił motorowych i innego sprzętu specjalistycznego. Posiadamy atestowane ubrania
bojowe i sprzęt, a to świadczy o tym, że jesteśmy jednostką profesjonalną, przygotowaną do
współpracy z innymi profesjonalnymi służbami. Największym problemem naszej jednostki i
mieszkańców wsi jest brak strażnicy czyli pomieszczenia do przechowywania samochodu
sprzętu i umundurowania.
20 września 2009 roku OSP Psarskie reprezentowało gminę Pniewy w powiatowych
zawodach sportowo pożarniczych w Szamotułach, w których zajęliśmy zaszczytne pierwsze
miejsce. Pilną, sumienną pracą i zaangażowaniem druhowie chcą uczcić zbliżającą się w
przyszłym roku 90-tą rocznicę powstania naszej jednostki. Przed naszą strażą jest jeszcze
wiele zadań, pracy i wyzwań, którym będziemy musieli stawić czoła.
17
1.10 Inicjatywy społeczne
Mieszkańcy wsi Psarskie od wielu pokoleń z zapałem pracują na rzecz swojej
miejscowości. Podejmują wiele inicjatyw związanych z upiększeniem i poprawą
funkcjonalności wsi. Dbają o wygodę i unowocześnienie miejscowości. Z przekazów
mieszkańców i osób pochodzących z Psarskich, wiadomo, że nigdy nie było problemu z
podjęciem prac społecznych czy pomocy przy zrealizowaniu inicjatyw.
18
II.
Planowane kierunki rozwoju wsi Psarskie
W ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007-2013 dążymy przede wszystkim do:
• odnowy i modernizacji przestrzeni wsi,
• wzmacniania tożsamości i integracji społeczeństwa,
• podniesienia standardu życia i pracy na wsi,
• zaspokojenia potrzeb społecznych i kulturalnych i zachowania dziedzictwa
kulturowego,
• rozwoju kultury i ochrony walorów przyrodniczych,
• wspomagania prywatnych przedsiębiorców.
2.1
Poprawa estetyki wsi
Celem planowanych inwestycji jest przede wszystkim poprawa estetyki oraz
podniesienie bezpieczeństwa i jakości życia mieszkańców wsi. Na poprawę estetyki wpłynie
odnowa i wyeksponowanie obiektów dziedzictwa kulturowego oraz zagospodarowanie placu
przy kościele parafialnym, który mieści się w centrum wsi. Ważną kwestią jest również
modernizacja chodników, wykonanie parkingów oraz dróg wewnętrznych w Psarskiem.
Ułożenie chodników, położenie kostki i wykonanie parkingów przyczyni się do poprawy
warunków komunikacyjnych mieszkańców wsi Psarskie.
Efektem działań na rzecz poprawy estetyki i wizerunku miejscowości Psarskie ma być:
• wieś zadbana i uporządkowana, barwna i kwitnąca, aktywna i nowoczesna
• wieś atrakcyjna dla zamieszkania, kameralna i chroniąca środowisko
• wieś wygodna i bezpieczna z rozwinięta infrastrukturą techniczną, dążącą do poprawy
jakości życia jej mieszkańców.
2.2 Infrastruktura
Komunikacja: Na terenie wsi istnieją drogi powiatowe. Drogi asfaltowe stanowią niewielki
procent w stosunku do dróg gruntowych utwardzonych. Droga powiatowa, to droga,
z kierunku Zajączkowa do Nojewa oraz droga z Zajączkowa do Pniew. Drogi przebiegają
wzdłuż wsi. Gruntowe drogi gminne wymagają corocznego remontu.
Wieś posiada bezpośrednie połączenie, drogą asfaltową z Pniew do Wronek.
19
Po w/w drogach odbywa się ruch lokalny mieszkańców oraz dojazdowy do pól
i gospodarstw rolnych. Transport osobowy prowadzony jest przez KSK Poznań.
Sieć wodociągowa i kanalizacyjna: Wieś jest obecnie zwodociągowania. Psarskie
nie
posiadają sieci kanalizacji sanitarnej odpowiadającej wymogą obowiązujących przepisów. W
gminie Pniewy skanalizowane jest jedynie miasto Pniewy. Obecnie trwają prace nad
rozpoczęciem kanalizacji terenów wiejskich.
Gospodarka odpadami: Wieś Psarskie wprowadziła w roku 2004 selektywną zbiórkę
odpadów. Gospodarstwa domowe segregują odpady komunalne do odpowiednio oznaczonych
120 l worków na plastik, szkło i puszki. Worki
na odpady segregowane mieszkańcy
otrzymują bezpłatnie. Ponadto na terenie wsi stoją dwa duże pojemniki na szkoło i plastik.
Odbiór zgromadzonych odpadów odbywa się raz w miesiącu zgodnie z ustalonym
harmonogramem. Odpady niesegregowane składowane są do specjalnych pojemników
dzierżawionych od ZGK bądź wykupionych na własność. Odpady niesegregowane
transportowane są do składowiska zlokalizowanego na obrzeżach gminy.
Nieczystości
płynne wywożone są do oczyszczalni ścieków w Pniewach. Usługi w zakresie gospodarki
odpadami wykonuje Zakład Gospodarki Komunalnej.
2.3 Rozwój świadomości ekologicznej.
Mieszkańcy wsi Psarskie z racji swego położenia w sąsiedztwie sierakowskiego rezerwatu
przyrody od wielu lat związani są z ekologią. Wieś Psarskie to przede wszystkim rolnictwo.
Rolnicy zdają sobie sprawę, że intensyfikacja produkcji jest bardzo droga, dlatego widzą
swoją szansę rozwoju w rolnictwie
zrównoważonym, agroturystyce
i rolnictwie
ekologicznym. Szanują to, co dała im przyroda, czyli park starych dębów i jezioro Psarskie.
Na terenie naszej wsi ma siedzibę Rolnicza Spółdzielnia Usługowo-Handlowa. Tutaj od
dziesięciu lat prowadzone są prace związane z ekologią i gospodarką zrównoważoną w
rolnictwie. Gospodarstwo posiada 130 ha upraw ekologicznych, które posiadają certyfikaty i
mogą być wprowadzone na rynek. Podstawowy produkt to żyto ekologiczne, które może być
wykorzystane do wypieku chleba lub do produkcji zakwasu na żurek. Prowadzone są liczne
doświadczenia nad wykorzystaniem efektywnych mikroorganizmów w produkcji polowej,
hodowli zwierząt oraz w gospodarstwach domowych (szamba, kompostowniki, ogródki
warzywne). Odbywają się liczne konferencje, spotkania nie tylko zwolenników ekologii w
Polsce, ale również z zagranicy, na których szeroko dyskutuje się o problemach
ekologicznych i ochrony środowiska.
20
Część mieszkańców bezpośrednio uczestniczy w tych dyskusjach i doświadczeniach,
ponieważ są pracownikami zakładu, natomiast inni mogą korzystać z wiedzy i doświadczeń z
tego zakresu gdyż Rolnicza Spółdzielnia Usługowo-Handlowa w Psarskiem jest otwarta na
wszelką współpracę ze środowiskiem wiejskim. Przynosi to wymierne korzyści: mieszkańcy
wsi segregują śmieci, zbierają odpady wielkogabarytowe, rolnicy mający produkcję zwierzęcą
pobudowali płyty obornikowe i zbiorniki na gnojówkę. Wszyscy w miarę swoich możliwości
dbają o najbliższe otoczenie. Od najmłodszych lat dzieci w Szkole Podstawnej w Nojewie,
gdzie uczęszczają do szkoły, zdobywają wiedzę teoretyczną i praktyczną na temat ekologii.
Odbywają się spotkania z ludźmi zajmującymi się ekologią, nie tylko z Polski ale również z
zagranicy. Dzieci dowiadują się, jak w ich krajach są rozwiązywane problemy ochrony
środowiska. Uczniowie uczestniczą w akcji „Sprzątania Świata”, zbierają surowce wtórne, a
także porządkują i dbają o zieleń w parku.
Wiele problemów pozostało jeszcze do rozwiązania m.in. kanalizacja wsi, ponieważ wielu
mieszkańców, czy to z przyczyn ekonomicznych, czy z braku świadomości ma nieszczelne
szamba lub wywozi nieczystości na pola.
2.4 Sfera społeczna
Mieszkańcy wsi Psarskie od wielu pokoleń pracują na rzecz swojej miejscowości. Podejmują
wiele inicjatyw związanych za zwiększeniem funkcjonalności wsi, dbają o swoje posesje,
pragną poprawić wizerunek wsi i sprawić, aby ich życie było łatwiejsze i przyjemniejsze.
Rolę kulturotwórczą przejął sołtys i rada sołecka. Organizowane są wyjazdy na imprezy
kulturalne, a także wycieczki jedno i kilkudniowe w różne zakątki naszego kraju. Wiele
imprez kulturalnych jest związanych z życiem parafii oraz szkoły w Nojewie. Do tradycji wsi
należy: Dzień Matki, Dzień Babci, festyny dla dzieci, zabawy karnawałowe, zabawa z okazji
odpustu parafialnego, dożynek i zawodów strażackich, jasełka, Misterium Męki Pańskiej,
teatrzyki.
21
III. ANALIZA SWOT
DIAGNOZA MOŻLIWOŚCI ROZWOJOWYCH SOŁECTWA
1. SILNE STRONY – ATUTY ROZWOJU SOŁECTWA
Ø druga w gminie co do wielkości wieś,
Ø lokalizacja na terenie sołectwa obiektów użyteczności publicznej takich jak:
Ochotnicza Straż Pożarna, Kościół Parafialny,
Ø istniejąca infrastruktura techniczna: sieć energetyczna i telefoniczna, dostęp do
internetu, planowane skanalizowanie wsi,
Ø bogate w tradycje regionalne życie,
Ø aktywne kultywowanie tradycji i obyczajów lokalnych,
Ø dobra
współpraca
z
władzami gminy oraz
funkcjonującymi organizacjami
pozarządowymi,
Ø posiadanie boiska do gry w piłkę nożną,
Ø mała skala bezrobocia,
Ø malownicze położenie wśród lasów i jezior z dala od uciążliwości miejskich,
Ø dobrze zintegrowana, zżyta i przyjazna wobec siebie społeczność lokalna,
Ø możliwość zagospodarowania terenu w centrum wsi przy jednoczesnym zachowaniu
dziedzictwa kulturowego,
Ø ciekawy rys historyczny miejscowości, zachowanie tradycyjnego budownictwa
w centrum,
Ø podjęcie prac mających na celu dalszy rozwój miejscowości,
Ø wzrastająca świadomość ekologiczna mieszkańców, system segregacji odpadów,
Ø znaczne zasoby siły roboczej.
22
2.
SŁABE STRONY – CZYNNIKI OGRANICZAJĄCE ROZWÓJ SOŁECTWA
Ø zły stan dróg w centrum wsi oraz dróg stanowiących dojazdy do sąsiednich
miejscowości,
Ø brak podstawowej infrastruktury sportowej, w tym sali gimnastycznej,
Ø istniejące boisko do gry w pikę nożną jest oddalone od wsi i wymaga modernizacji,
wybudowania szatni oraz przystosowania do warunków sprzyjających jego
prawidłowemu użytkowaniu,
Ø duże rozdrobnienie rolnictwa,
Ø brak możliwości rozwoju zainteresowań i zdolności dzieci, młodzieży oraz
pozostałych mieszkańców, zbyt mała oferta zajęć z zakresu kultury, sportu i rekreacji,
Ø brak środków na utrzymanie istniejących zabytków, ich zły stan techniczny,
Ø brak ścieżki rowerowej w centrum wsi,
Ø brak właściwego zagospodarowania terenów położonych w centrum miejscowości,
Ø brak ofert z zakresu szkoleń, możliwości podnoszenia kwalifikacji zwłaszcza dla
matek wychowujących dzieci.
Ø Słaba
aktywność gospodarcza
mieszkańców, objawiająca
się
niską
ilością
zarejestrowanych na terenie miejscowości działalności gospodarczych,
3. SZANSE I MOŻLIWOŚCI ROZWOJU SOŁECTWA
Ø wykorzystanie atrakcyjności terenów w celu promocji miejscowości,
Ø bliskość Jeziora Psarskiego i atrakcyjność przyrodnicza terenów miejscowości,
Ø wykorzystanie istniejących zasobów ludzkich,
Ø pozyskiwanie środków z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej,
Ø podjęcie współpracy z miejscowościami z sąsiednich gmin,
Ø utworzenie ścieżki rowerowej i edukacyjnej
Ø rozbudowa infrastruktury sportowej
Ø sprzyjająca polityka regionalna, w tym adresowana do rozwoju obszarów wiejskich, ze
strony rządu i władz wojewódzkich
Ø rozwój przedsiębiorczości i drobnej wytwórczości, zwłaszcza w obszarze turystyki i
agroturystyki,
Ø współpraca z gminą przy realizacji strategii rozwojowej
23
Ø rozwoju wykorzystanie potencjału dziedzictwa kulturowego oraz tradycji regionalnych
dla i promocji wsi,
4. ZAGROŻENIA, CZYNNIKI NIESPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI SOŁECTWA
Ø niewystarczające środki na dalszy rozwój infrastruktury technicznej i komunikacyjnej,
a także właściwego zagospodarowanie terenów ważnych dla wizerunku miejscowości
i funkcjonowania jej społeczeństwa,
Ø brak stabilności w polityce wspierania rozwoju obszarów wiejskich i gospodarki rolnej
Ø uczestnictwo w Unii Europejskiej (wzrost konkurencyjności, odpływ młodzieży za
pracą, upadanie małych i drobnych gospodarstw),
Ø migracja młodych ludzi do miast,
Ø słaba infrastruktura drogowa
24
IV.
Analiza istniejących zasobów
4.1 Tabelaryczna analiza istniejących zasobów
Problemowe
obszary
rozwoju wsi
Co nas
wyróżnia?
Analiza
Co jest?
Ø wielkość wsi,
Ø położenie miejscowości w okolicy
Jeziora Psarskie i lasów,
Ø istniejące ważne dla regionu
zabytki dziedzictwa kulturowego:
zabytkowy kościół z XV w., pałac
z XIX w., budynki mieszkalne,
gorzelnia, zabudowania
gospodarcze m.in. chlewnia i obora
z 1894 r., park z końca XIX w., a w
nim dęby o obwodzie 320 - 484 cm
(5 z nich to pomniki przyrody)
Ø istniejące prężnie działające
organizacje: Ochotnicza Straż
Pożarna, Rolnicza Spółdzielnia
Usługowo-Handlowa
Diagnoza
Jak jest?
Ø zabytkowe obiekty
wymagają remontu,
Ø instytucje i organizacje
pożytku publicznego
umiejscowione są w
centrum miejscowości,
Ø walory środowiska
przyrodniczego nie są
należycie
wykorzystywane na
cele turystyczne
Ø brak zagospodarowania
terenów w centrum wsi
Ø zły stan techniczny
dróg, chodników
Ø posiadanie boiska do
gry w piłkę nożną
Plan
Jak ma być?
Ø wyremontowane i
wyeksponowane
obiekty zabytkowe i
kultu religijnego,
Ø zwiększona oferta
wypoczynkowa,
sportowa, rekreacyjna,
Ø rozwój agroturystyki
Ø właściwe
zagospodarowanie
terenu w centrum wsi,
wyeksponowanie
zieleni,
Ø zwiększenie
atrakcyjności wsi dla
mieszkańców i
przyjezdnych,
Ø rozszerzenie
propagowania i
pielęgnowania tradycji
kulturowych i
regionalnych.
Programy
Co trzeba zrobić?
Ø pozyskanie środków
zewnętrznych na
zmodernizowanie i
odnowę zabytków,
Ø podjęcie działań
promocyjnych w
prasie lokalnej,
internecie,
Ø prowadzenie szkoleń
z zakresu
podnoszenia
kwalifikacji,
pozyskiwania nowych
umiejętności, z
zakresu świadomości
ekologicznej itp.,
Ø poprawa stanu dróg,
chodników,
Ø organizowanie
festynów, imprez
mających na celu
podtrzymywanie i
25
Jakie pełni
funkcje?
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
mieszkaniowa,
rolnicza;,
produkcyjna
usługowo-handlowa,
wytwórcza,
pracodawcza,
edukacyjna,
kulturalna,
sportowa,
Ø wysoki stopień
przywiązania do
tradycji,
Ø rozwinięte rolnictwo
stwarza miejsca pracy
również dla
mieszkańców z poza
wsi,
Ø pozostałe funkcje
sołectwo pełni
prawidłowo,
Ø istniejące boisko do
piłki nożnej wymaga
modernizacji oraz
doposażenia szatni.
Ø Mała aktywność
gospodarcza
mieszkańców
Ø wysoka świadomość
ekologiczna i poczucie
przynależności,
Ø dobrej jakości drogi,
chodniki oraz
właściwe oświetlenie
propagowanie
tradycji regionalnych,
Ø organizowanie
wystaw, kiermaszów
w celu promocji
wyrobów i produktów
naszego sołectwa,
Ø rozwinięta i
rozszerzona oferta
kulturalno-oświatowa,
sportowa i
rekreacyjna,
Ø stworzenie
korzystnych
warunków dla
rozwijania własnych
zdolności i
zainteresowań,
Ø wzrost liczby osób
prowadzących
działalność
gospodarczą
Ø rozbudowa zaplecza
sportowego,
Ø zwiększenie
dochodowości
gospodarstw,
Ø pozyskanie środków
na budowę sali
gimnastycznej oraz
szkolnego boiska
sportowego,
Ø zapewnienie
dzieciom, młodzieży
oraz osobom starszym
atrakcyjnych form
wypoczynku i
spędzania wolnego
czasu,
Ø zachęcanie i
stymulowanie
rozwijania własnej
działalności
gospodarczej,
Ø organizowanie
szkoleń z zakresu
pozyskiwania
26
Kim są
mieszkańcy?
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
pracownicy zakładów pracy,
przedsiębiorcy,
indywidualni rolnicy,
emeryci, renciści,
dzieci i młodzież,
matki wychowujące dzieci,
Ø starsi mieszkańcy silnie
związani z tradycjami i
życiem wsi,
Ø w większości
mieszkańcy to
pracownicy zakładów,
w mniejszym stopniu
właściciele prywatnych
gospodarstw rolnych, ,
Ø młodzież aktywnie
uczestniczy w życiu
wsi,
Ø niski poziom
aktywności społecznej,
Ø niski poziom
aktywności
gospodarczej
Ø przystosowane,
spełniające określone
warunki boisko do gry
w piłkę nożną,
środków unijnych
przez rolników i
przedsiębiorców,
Ø modernizacja boiska
do gry w piłkę nożną,
Ø wysoki poziom
uczestnictwa
wszystkich
mieszkańców w życiu
wsi,
Ø zwiększenie
motywacji do pracy i
działań społecznych,
Ø wyższy poziom życia
poprzez zdobywanie i
podnoszenie
kwalifikacji,
Ø wspólne poczucie
odpowiedzialności za
sprawy wsi,
Ø zachęcanie i
stymulowanie
rozwijania własnej
działalności
gospodarczej,
Ø podnoszenie poziomu
wykształcenia,
Ø rozwijanie kontaktów
międzyludzkich,
Ø organizowanie
spotkań , kursów,
szkoleń z udziałem
wszystkich
mieszkańców,
Ø organizowanie imprez
dla społeczności
lokalnej,
Ø aktywizacja
mieszkańców poprzez
realizacje wspólnych
działań dla dobra wsi,
Ø aktywizacja
gospodarcza
mieszkańców wsi,
27
Co daje
utrzymanie?
Ø praca zarobkowa na terenie wsi
oraz poza nią,
Ø świadczenia socjalne typu: renty,
emerytury, zasiłki dla
bezrobotnych,
Ø praca we własnym gospodarstwie
rolnym,
Ø prowadzenie własnego
przedsiębiorstwa, zakładu,
Ø zróżnicowany poziom
dochodów
mieszkańców wsi,
Ø większość młodych
ludzi wyjeżdża poza
miejsce zamieszkania w
celu zdobycia
wykształcenia i dobrze
płatnej pracy,
Ø wyjazd młodzieży i
dorosłych do pracy
zarobkowej za granicę,
Ø dochody mieszkańców
spełniające standardy
europejskie,
Ø poprawa warunków
bytowych
mieszkańców
przyczyni się do
wielofunkcyjnego
rozwoju wsi,
Ø tworzenie nowych,
atrakcyjnych miejsc
pracy celem
zmniejszenia
wyjazdów w
poszukiwaniu pracy
zgodnie z
kwalifikacjami,
Ø pobudzenie inicjatyw
szukania nowych
źródeł dochodów, w
tym również samo
zatrudnienie,
Ø podnoszenie
kwalifikacji
zawodowych,
Jak jest
zorganizowa
na?
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø brak koordynacji
pomiędzy
organizacjami w
sprawie rozwoju wsi,
Ø istniejąca współpraca
układa się dobrze,
Ø nieprawidłowy i źle
rozwinięty system
przepływu informacji
między organizacjami i
Ø duża aktywność
wszystkich członków
organizacji oraz
mieszkańców w
sprawy sołectwa,
Ø ścisła współpraca
wszystkich
działających
organizacji na rzecz
rozwoju wsi,
Ø stwarzanie
możliwości wymiany
poglądów
dotyczących spraw
wsi np. podczas
zebrań, spotkań,
Ø wspólne
poszukiwanie
możliwości
rozwojowych wsi
Sołtys,
Rada Sołecka,
OSP,
Rada Parafialna,
28
mieszkańcami,
Ø poprawny system
przepływu informacji,
oraz wsparcia
finansowego na
realizację działań,
Ø powoływanie
komitetu do realizacji
określonego zadania,
Ø zabieganie o środki na
działalność kulturalną
i sportową,
Ø tworzenie kółek i
klubów
umożliwiających
wszechstronny
rozwój zainteresowań
i zdolności dzieci i
młodzieży,
Co proponuje
dzieciom i
młodzieży?
Ø możliwość uczestnictwa w
zajęciach edukacyjnych w świetlicy
wiejskiej w Psarskiem
Ø w czasie trwania zajęć lekcyjnych
w pobliskiej szkole podstawowej i
poza nimi możliwość uczestnictwa
w kołach zainteresowań,
Ø młodzież w szkole ma możliwość
korzystania z komputerów oraz
dostępu do internetu w pracowni
komputerowej,
Ø i ponad gimnazjalnych nie posiada
możliwości zagospodarowania
wolnego czasu w godzinach
popołudniowych w dni nauki oraz
w dni wolne od nauki,
Ø brak podstawowej
infrastruktury
oświatowo-sportowej,
Ø brak odpowiednio
wyposażonych
pomieszczeń do
spędzania czasu
wolnego,
Ø małe możliwości
rozwijania
zainteresowań i
zdolności,
Ø stworzenie warunków
i podstawowej
infrastruktury do
rozwoju edukacji i
sportu,
Ø stworzenie warunków
do rozwoju
zainteresowań i
uzdolnień,
Ø ogólnodostępny plac
zabaw
Z kim
rozwiązuje
problemy?
Ø burmistrz,
Ø rada sołecka,
Ø współpraca pomiędzy
jednostkami i
Ø większe
zainteresowanie
Ø tworzenie grup
zadaniowych dla
rozwiązywania
29
Ø radni,
Ø organizowanie zebrań wiejskich,
Ø powoływanie małych grup
inicjatywnych, których dotyczy
dany problem,
Obyczaje
tradycje.
Jaki ma
wygląd?
przedstawicielami
władzy układa się
dobrze,
mieszkańców
sprawami rozwoju
wsi,
poszczególnych
problemów i
realizowania
wytyczonych celów,
Ø kultywowanie tradycji
i obrzędów lokalnych: Dnia Babci i
Dziadka, Dnia Matki, Dnia Kobiet,
Dnia Dziecka, Majówki, Dożynek,
Odpustu Parafialnego, akcji
”Sprzątanie świata”, nabożeństwa
majowe i różańcowe, drogi
krzyżowe , oktawa Bożego Ciała,
nabożeństwa wielkopostne,
Misterium Męki Pańskiej,
teatrzyki, jasełka, festyny
parafialne,
Ø działające na terenie
sołectwa organizacje
pielęgnują tradycje i
obyczaje lokalne
organizując różnego
typu imprezy i
uroczystości,
Ø stowarzyszenia kultury
fizycznej i sportu
organizują rozgrywki
sportowe, piłkarskie
oraz treningi,
Ø pielęgnowanie
tradycji, obyczajów,
obchodzonych
uroczystości i świąt.
Ø przekazywanie
wartości duchowych
najmłodszym
pokoleniom,
Ø organizowanie
imprez, wystaw,
warsztatów
promujących i
podtrzymujących
dawne obrzędy oraz
obyczaje,
Ø wieś w układzie ulicowym
Ø wygląd sołectwa pozostawia wiele
do życzenia, ale ulega ciągłej
poprawie,
Ø zabudowa zwarta w
centrum, rozciągająca
się po obrzeżach wsi,
Ø centrum wsi wymaga
zmodernizowania,
Ø niektóre prywatne
posesje wymagają
konserwacji i remontu,
Ø wieś zadbana
i estetyczna,
Ø zagospodarowanie
zielenią części
centralnej wsi
Ø zagospodarowane
tereny publiczne,
Ø estetyczny wygląd
Ø organizowanie
konkursów np. „Na
najładniejszy
ogródek”
Ø zagospodarowanie
terenów i placów
wokół obiektów
użyteczności
30
Jakie są
mieszkania
i obejścia?
Ø domy jednorodzinne
w zabudowie zwartej w centrum
i rozproszonej na obrzeżach,
gospodarstwa z obejściami,
podwórkami
i zabudowaniami gospodarczymi
Ø brak parkingów przy
kościele i cmentarzu
Ø drogi w nie najlepszym
stanie,
Ø obiekty kulturalne i
zabytkowe wymagają
remontu (kościół),
obiektów kulturalnych
i religijnych,
Ø utworzenie parkingu
przed kościołem w
centralnej części wsi
publicznej,
Ø wdrożenie projektu
odnowy wsi
Ø w ramach działalności
organizacji
społecznych
wykonywanie
wspólnych prac
porządkowych na
terenie wsi
Ø w większości
gospodarstwa i domy są
zadbane,
Ø można zauważyć coraz
większe
zainteresowanie
i zaangażowanie
mieszkańców w
poprawę estetyki
posesji,
Ø estetyczne, zadbane,
odnowione domy;
Ø uporządkowane
obejścia, ogródki
i podwórza posesji,
Ø zatoczka,
zagospodarowanie
zielenią i parking przy
kościele
Ø przeprowadzenie
remontów budynków,
Ø zagospodarowanie
własnych obejść,
podwórzy i
ogródków,
Ø zaktywizowanie
właścicieli
prywatnych posesji
do dbania o ich
estetyczny wygląd,
Ø pozyskanie funduszy
na wdrożenie projektu
odnowy wsi
31
Jaki jest stan
otoczenia
i środowiska
naturalnego?
Ø malownicze położenie nad
brzegiem Jeziora Psarskie wśród
lasów
Ø czyste powietrze,
Ø prowadzona jest selektywna
zbiórka odpadów;
Ø brak regulacji
gospodarki ściekowej
zanieczyszczającej
środowisko,
Ø niska świadomość
ekologiczna niektórych
mieszkańców,
Ø pełna świadomość
ekologiczna u
wszystkich
mieszkańców
dbających o wygląd i
ochronę środowiska,
Ø skanalizowanie
sołectwa,
Ø programy działań z
zakresu ochrony
środowiska
naturalnego,
Ø propagowanie
czystego i
ekologicznego trybu
życia,
Ø budowa kanalizacji
sanitarnej,
Jakie są
powiązania
komunikacyj
ne?
Ø infrastruktura drogowa,
Ø infrastruktura telekomunikacyjna,
Ø internet.
Ø dogodne połączenia
komunikacyjne wsi
z większymi ośrodkami
miejskimi i sąsiednimi
miejscowościami
jednak stan techniczny
dróg jest nienajlepszy,
Ø brak ścieżki rowerowej
i edukacyjnej
Ø cały obszar pokryty
siecią
telekomunikacyjną i
telefonią komórkową
coraz większa część
mieszkańców posiada
Ø należyta nawierzchnia
dróg i ich stan,
Ø dobra dostępność do
przysiółków wsi,
Ø alternatywne
połączenia
komunikacyjne
z sąsiednimi
miejscowościami,
Ø utworzenie ścieżki
rowerowej i
edukacyjnej,
Ø modernizacja
nawierzchni dróg,
budowa ścieżek
pieszych i
rowerowych,
w atrakcyjnie
ukształtowanych
terenach oraz
łączących obiekty
i miejsca służące
rekreacji,
Ø tworzenie nowych
połączeń
komunikacyjnych z
sąsiednimi
32
dostęp do internetu.
miejscowościami.
Ø pozyskanie środków
na utworzenie ścieżki
rowerowej i
edukacyjnej
33
V. Opis planowanego przedsięwzięcia
5.1. Wizja rozwoju wsi
Realizacja zadań w ramach Planu Odnowy Miejscowości Psarskie przyczyni się do
polepszenia wizerunku miejscowości, podniesienia poziomu życia lokalnej społeczności,
rozwoju społeczno-kulturowego oraz pobudzenia aktywności sportowo-rekreacyjnej. Ma
służyć głównie integracji społeczności lokalnej i wzrostowi lokalnego patriotyzmu,
rozwojowi organizacji społecznych, lokalnej gospodarki i zaspokajaniu potrzeb społecznych
mieszkańców.
Realizacja zadań pozwoli na otrzymanie wsi:
Ø nowoczesnej, bezpiecznej i wygodnej – z dobrymi drogami, chodnikami,
oświetlonymi ulicami, 100% skanalizowana,
Ø zadbanej, uporządkowanej, czystej – estetycznej - zadbane gospodarstwa domowe,
dobrze zagospodarowany teren w centrum miejscowości oraz przy świetlicy wiejskiej;
Ø zintegrowanej z aktywną i nowoczesną społecznością – wysoka świadomość
ekologiczna oraz wykształcenie mieszkańców, bogata oferta w zakresie wypoczynku,
sportu i rekreacji;
Ø pielęgnującej i kultywującej dorobek dziedzictwa kulturowego – promocja tradycji
wsi, wyeksponowanie punktów kultu religijnego, właściwa promocja wyrobów oraz
produktów własnych miejscowości.
Stworzenie wsi, która spełniać będzie wymienione wyżej standardy możliwe jest głównie
przy dużej aktywności mieszkańców umiejętnie kierowanych przez miejscowych liderów oraz
przy
odpowiednim
zrozumieniu
i
współpracy
ze
strony
władz
samorządowych
i lokalnych przedsiębiorców. Oczywiście warunkiem koniecznym jest zapewnienie
odpowiedniego poziomu finansowania tych zadań ze strony władz gminnych, samorządów
wyższego
szczebla,
instytucji
dysponujących
środkami
unijnymi,
przedsiębiorstw
użyteczności społecznej oraz firm prywatnych.
Nasze motto to:
„Kompleksowy i harmonijny rozwój wsi
poprzez wykorzystanie jej potencjału i zasobów,
podstawą poprawy warunków życia społeczności lokalnej”
34
Struktura przestrzenna wsi nie jest skomplikowana. Wizerunek i estetyka jej centralnej
części jest o tyle istotna, że skupia ona w sobie wszystkie ważne ośrodki życia mieszkańców.
Centrum wsi Psarskie to nie tylko zabudowa mieszkaniowa, na tym placu znajduję się przede
wszystkim Kościół Parafialny z przyległym placem, pobliskiem zespołem pałacowym oraz
parkiem. Centrum wsi skupia w sobie wszelkie obrzędy, obchody oraz tradycje wiejskie. Ta
część wsi jest centralnym miejscem, edukacji, tradycji, handlu oraz rozrywki. To właśnie to
miejsce jest źródłem wiedzy o historii naszego sołectwa. Plac przed kościołem jest miejscem
naszych tradycji: parafialnych, społecznych, szkolnych tu m.in. odbywa się Procesja Bożego
Ciała, Odpust Parafialny, „lany poniedziałek”, witanie pierwszego dnia wiosny itp.
Wizja rozwoju wsi przewiduje: odnowienie zewnętrznej elewacji kościoła, zagospodarowanie
terenu wokół i przed kościołem, renowację muru wokół kościoła i placu przed kościołem,
budowę dróg i chodników w strukturze wewnętrznej wsi, naprawę ogrodzenia wokół
zabytkowego cmentarza, budowę chodników na cmentarzu, zagospodarowanie i modernizacja
boiska wiejskiego oraz zadbanie i zagospodarowanie terenu przy jeziorze. Prace te wpłyną nie
tylko na polepszenie wyglądu centrum wsi, ale także na poprawę bezpieczeństwa zarówno
pieszych, jak i zmotoryzowanych oraz rozwój turystyki na obszarze miejscowości Psarskie.
5.1.1. Zakres przewidzianych prac w projekcie
W ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007-2013 zakłada się wykonanie następujących robót:
Ø wyeksponowanie oraz odnowienie zewnętrznej elewacji kościoła, łącznie z renowacją
witraży – miejsca kultu religijnego w centralnej części miejscowości,
Ø wykonanie utwardzonych miejsc parkingowych oraz zagospodarowanie zielenią
centralnego placu wsi przy kościele,
Ø uporządkowanie i renowacja muru wokół kościoła i placu przed kościołem
Zakres w/w prac obejmuje:
Ø remont i odnowę elewacji kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej
polegający oczyszczeniu (wypiaskowaniu) cegieł elewacji, uzupełnienie ubytków
tynku i cegieł, oraz renowacji zabytkowych witraży, podświetlenie kościoła od dołu,
Ø Utwardzenie
terenu
przed
kościołem
kostką
brukową,
utworzenie
miejsc
parkingowych oraz zagospodarowanie zielenią placu przed kościołem,
35
Ø Remont polegający na odnowieniu fasady murów, uzupełnienie brakujących cegieł i
fragmentów spoin oraz częściowej odbudowie zniszczonego ogrodzenia,
Wymienione wyżej prace opiewają na kwotę szacunkową 550 tys. brutto. Ich realizacja
nie będzie burzyła istniejącego ładu zwartej zabudowy wsi, wykonanie powyższych zadań
wpłynie natomiast na poprawę jej wizerunku i estetykę.
5.2. Długoterminowy plan rozwoju wsi
Zapisy zawarte w Planie Odnowy Miejscowości Psarskie w latach 2010-2017 spełniają
warunek zgodności z zapisami zawartymi w Studium Uwarunkowań i Kierunków
Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Pniewy
Cele i zadania określone w Planie Odnowy Miejscowości są wewnętrznie zgodne, a
ich osiąganie i realizacja nie powoduje negatywnych skutków dla osiągania celów i realizacji
zadań strategii wyższego rzędu. Opracowane zostały dokumenty strategiczne określające cele
rozwojowe. Wyznaczono zadania jakie powinno się zrealizować w ciągu najbliższych lat aby
poprawić sytuację społeczno-gospodarczą miejscowości wchodzącej w skład całej gminy. W
celu stworzenia zbioru inwestycji, działań i zadań, jakie należy przeprowadzić w okresie
krótkoterminowym (remont kościoła, utwardzenie i zagospodarowanie placu przed kościołem
w centralnej części wsi oraz remont murów otaczających kościół i plac przed kościołem),
i perspektywicznym na terenie wsi Psarskie posłużono się przede wszystkim sugestiami
mieszkańców (przedstawionych podczas zebrań wiejskich) oraz wynikami analizy SWOT.
Planowanymi do realizacji długoterminowymi zadaniami we wsi Psarskie są więc:
•
Budowa dróg i chodników strukturze wewnętrznej wsi - szacunkowy koszt
inwestycji 200 tys. zł.
•
Naprawa ogrodzenia wokół zabytkowego cmentarza - szacunkowy koszt
inwestycji 70 tys. zł;
•
Zagospodarowanie i modernizacja boiska wiejskiego - szacunkowy koszt
inwestycji 50 tys. zł;
•
Zagospodarowanie terenu przy jeziorze sprzyjające rozwojowi turystyki,
agroturystyki i wszelkim innym formom rekreacji - szacunkowy koszt
inwestycji 70 tys. zł;
•
Budowa chodników na cmentarzu - szacunkowy koszt inwestycji 100 tys. zł;
36
Wykonanie powyższych zadań przyczyni się do osiągnięcia następujących celów:
1. Poprawa wizerunku wsi oraz zagospodarowanie przestrzeni publicznej.
2. Kultywowanie i rozwijanie tradycji, kultury i obyczajów.
3. Integracja społeczności wiejskiej.
4. Podniesienie poziomu życia społeczności wsi.
5. Wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa.
6. Poprawa infrastruktury drogowej i technicznej.
7. Poprawa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej i kulturalnej
8. Poprawie walorów turystycznych miejscowości i rozwojowi turystyki w rejonie
Realizacja w/w inwestycji uzależniona jest od pozyskania środków z Unii Europejskiej
oraz innych źródeł zewnętrznych.
Działania te przyczynią się znacznie do poprawy estetyki wsi i podniesienia standardu
życia mieszkańców. Będą motywacją dla lokalnej społeczności do podejmowania dalszych
działań, do korzystania z pomocy innych instytucji państwowych i prywatnych na rzecz
rozwoju wsi. W konsekwencji ma to się przyczynić do większej integracji społeczności, nie
tylko w obrębie wsi, ale i okolicznych miejscowości.
5.3. Wdrażanie i monitorowanie
Wdrożenie Planu Odnowy Miejscowości rozpocznie się poprzez:
Ø powołania zespołu członków z rady sołeckiej oraz miejscowych działaczy społecznych
do podjęcia prac w celu opracowania planu odnowy miejscowości Psarskie,
Ø spotkania warsztatowe i praca zespołu nad planem odnowy miejscowości Psarskie,
Ø przygotowanie planu odnowy miejscowości Psarskie,
Ø podjęcie uchwały przyjmującej „Plan Odnowy Miejscowości Psarskie” przez
mieszkańców Psarskich podczas zebrania wiejskiego,
Ø podjęcie uchwały przez Radę Miasta i Gminy zatwierdzającą „Plan Odnowy
Miejscowości Psarskie”,
Ø realizację projektu,
37
Ø monitorowanie i ocenę bieżąca realizacji projektu przez powołany w tym celu zespół.
Monitorowanie każdego przedsięwzięcia - czyli dbanie o prawidłowy jego przebieg przez
cały czas jego trwania - polega na systematycznym zbieraniu, zestawianiu i ocenie informacji
rzeczowych i finansowych w postaci ustalonych wskaźników, które opisują jego postęp
i efekty. W monitorowaniu biorą udział wszystkie podmioty oraz komórki organizacyjne
sołectwa i gminy zaangażowane we wdrażanie „Planu Odnowy Miejscowości Psarskie”.
Oceną wdrażania Planu zajmie się Rada Sołecka.
Opracowany Plan ma charakter dokumentu „żywego”, dlatego przewiduje się okresową,
roczną ocenę i aktualizację planowanych działań oraz projektów w ramach konsultacji
społecznych. Coroczna analiza i ocena realizacji Planu pozwoli na weryfikację
i wprowadzenie niezbędnych zmian w zakresie celów, priorytetów rozwojowych i działań
określonych w Planie. Sytuacja ta będzie miała miejsce tylko w przypadku jednomyślnej
akceptacji ze strony społeczności wiejskiej zmian, które nie zostały uwzględnione w dniu
opracowywania niniejszego „Planu odnowy miejscowości Psarskie”, a wynikłe ze
zmieniającej się rzeczywistości.
5.4. Efekty wdrożenia przedsięwzięcia
Projekt jest odpowiedzią na potrzeby i problemy mieszkańców sołectwa. Realizacja
projektu w ramach Odnowy wsi przyczyni się do polepszenia wizerunku miejscowości,
podniesienia poziomu życia lokalnej społeczności, rozwoju społeczno-kulturowego. Ma
gównie służyć integracji społeczności lokalnej i wzrostowi lokalnego patriotyzmu.
Mieszkańcy już wielokrotnie dali dowód swojego poczucia odpowiedzialności za dobro
wspólne.
Przewidywane efekty realizacji projektu:
Ø poprawa estetyki miejscowości i warunków życia mieszkańców,
Ø kultywowanie i promocja tradycji lokalnych,
Ø odnowienie i wyeksponowanie zabytków kultu religijnego,
Ø zadbane i estetyczne drogi oraz chodniki,
Ø utwardzone pobocze, wyeksponowana zieleń,
Ø poprawa bezpieczeństwa pieszych i zmotoryzowanych,
Ø zaspokojenie potrzeb mieszkańców,
Ø zwiększenie integracji społeczeństwa.
38
Modernizacja centrum miejscowości Psarskie ma wywołać wśród mieszkańców poczucie
wspólnoty i dążenie do porządkowania i poprawy wizerunku własnych posesji. Powstanie
schludnych miejsc zachęci mieszkańców do promocji swej miejscowości, nie tylko na terenie
gminy, ale i poza nią.
Zdaniem mieszkańców Psarskich realizacja projektu odnowy centrum miejscowości jest
potrzebna i zasadna.
VI. PODSUMOWANIE
Opracowany Plan Odnowy Miejscowości Psarskie zakłada w przeciągu 8 najbliższych
lat realizację kilku zadań. Istotą tych zadań jest pobudzenie aktywności środowisk lokalnych
oraz stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową
specyfiką społeczną i kulturową. Realizacja zamierzonych zadań przyczyni się do rozwoju
kultury w miejscowości Psarskie, podniesienia standardów życia, co przyciągnie nowych
mieszkańców. Rozwój infrastruktury technicznej ma znaczenie dla rozwoju lokalnej
gospodarki i zaspokajaniu potrzeb społecznych mieszkańców.
Zakładane cele Planu przewidują wzrost znaczenia wsi jako lokalnego ośrodka rozwoju
kultury, edukacji, sportu, rekreacji i przedsiębiorczości.
Realizacja Planu Odnowy Miejscowości Psarskie ma także służyć integracji społeczności
lokalnej, większemu zaangażowaniu w sprawy wsi, zagospodarowaniu wolnego czasu dzieci
i młodzieży oraz rozwojowi organizacji społecznych.
Źródła:
1. Urząd Miasta i Gminy Pniewy.
2. Kronika Parafialna Parafii Psarskie.
3. Relacje mieszkańców.
4. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Pniewy,
2009
5. Kijowska J.,2009. Uwarunkowana przyrodnicze ekoturystyki w gminie Pniewy
39