Stowarzyszenie Orneckie Orneta dn 24.06.2014 „Agrorelax” ul 1

Stowarzyszenie Orneckie
„Agrorelax”
ul 1-go maja 48a
11-130 Orneta
Orneta dn 24.06.2014
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
w Olsztynie
Po zapoznaniu się z materiałami zgromadzonymi w sprawie odwołania wniesionego przez
pełnomocnika spółki BALLENA Sp.z.o.o. S.K.A. - Pana Macieja Osowickiego od decyzji
Burmistrza Ornety z dn 9.04.2014 uchylającej decyzję ostateczną z dnia 28.02.2013 o ustaleniu
środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia polegającego na ekologicznej mineralizacji
odpadów przemysłowych, niebezpiecznych, komunalnych i innych o charakterze organicznym
(m.in. osadów ściekowych), na działce Nr 102/65 i 102/76, obręb Krzykały gm. Orneta, chcemy się
odnieść do w.w. odwołania a także załączników.
Odwołanie jak i jego uzasadnienie napisane przez Pana Osowińskiego mają charakter bardzo
emocjonalny i obfitujący w insynuacje, natomiast nie zawiera merytorycznych argumentów
podważających decyzję Burmistrza. Sugestie dotyczące chęci odzyskania podatków są łatwe do
obalenia ponieważ rzekoma niechęć Burmistrza objawiłaby się już na etapie wydawania decyzji
środowiskowej a nie po interwencji mieszkańców, w której sprawy podatkowe inwestora nie były
podnoszone. Jednakże wieloletnie nieuregulowane zobowiązania podatkowe inwestora rzucają
pewne światło na jego solidność i rzetelność. Stosunek Pana mecenasa do członkostwa Polski w UE
również nie ma żadnego znaczenia w przedmiotowej sprawie, jednak kiedy damy wciągnąć się w
polemikę okaże się, że w ostatnich latach za sprawą U.E i działań lokalnych władz zostały
poczynione w naszym mieście znaczące inwestycje infrastrukturalne, wśród których na szczególną
uwagę zasługuje budowa strefy ekonomicznej.
Burmistrz wydał decyzję w oparciu o materiały zgromadzone w trakcie postępowania
wznowieniowego, w którym Stowarzyszenie występowało jako strona. Poparł je ustaleniami wraz
z protokołami oraz dokumentacją fotograficzną poczynionymi na miejscu w obecności wszystkich
zainteresowanych stron, nie naszą rolą jest uzasadniać na nowo decyzję Burmistrza ponadto nie ma
to sensu, gdyż uzasadnienie organu wydającego jest wyczerpujące.
Ciężko również dopatrzeć się interesu społecznego w budowie przedmiotowej instalacji gdyż w
stosunku do zagrożeń jakie ze sobą niesie nie przyczynia się do utworzenia znaczącej ilości miejsc
pracy w gminie ani nie jest konieczna do utylizacji odpadów z terenu gminy, gdyż tę kwestię
regulują długoterminowe umowy gminy z innymi odbiorcami odpadów. Natomiast negatywny
wpływ może mieć sam odbiór społeczny istnienia „spalarni” w Ornecie odstraszający potencjalnych
inwestorów z innych działów gospodarki a także turystów i wczasowiczów.
Odnosząc się do pisma Pana Kiełbasy, któremu obojętne są opinie społeczeństwa w przedmiotowej
sprawie chcę zwrócić uwagę, że takowe opinie powinny być podstawą analizy możliwych
konfliktów społecznych w raporcie autorstwa pana Kiełbasy. Obecność bobrów w bezpośrednim
sąsiedztwie działki, na której planowana jest inwestycja sugeruje nienależyte sprawdzenie
występowania zwierząt chronionych a co istotniejsze potwierdza istnienie cieku oraz zbiornika
wodnego na terenie bezpośrednio przylegającym do inwestycji (udokumentowane w trakcie wizji
lokalnej), co kolejny raz podważa rzetelność raportu oraz pogłębia podejrzenia o brak inspekcji na
miejscu przez autora planu.
Ostatnie wydarzenie w obrębie rezerwatu Jezioro Drużno tym bardziej nakazują powściągliwość w
zaufaniu do dużych instalacji przemysłowych w sąsiedztwie terenów chronionych, a zwłaszcza
wód. Przedostanie się np. w wyniku poważnej awarii zanieczyszczeń do wód w obrębie planowanej
inwestycji w konsekwencji prowadzić może do zatrucia rzek: Drwęca Warmińska, Młyńska Struga,
Pasłęka a co za tym idzie Zalewu Wiślanego czyli prawie całego ekosystemu wodnego na naszym
terenie i tu tym bardziej dziwi niefrasobliwość RDOŚ przy ocenie raportu dot. inwestycji mającej
znajdować się na płaskowyżu rozpostartym między trzema rzekami wchodzącymi w zlewnię
Zalewu Wiślanego i będącego de-facto enklawą między terenami chronionymi.
Odnieść pragniemy się do Opinii Pana Prof. dr hab. Andrzeja W. Jasińskiego, która to opinia jest
koronnym kontrargumentem inwestora.
Opinia jest odpowiedzią na zarzuty stawiane przez stronę społeczną raportowi oddziaływania na
środowisko, nie zawiera jednak odniesienia do zarzutów stawianych przez nasze Stowarzyszenie.
Skromność i niemożność - w przeciwieństwie do Pana Profesora - wystawienia niemal
stronicowych kwalifikacji do zajmowania stanowiska w podnoszonych kwestiach każe uważać
nam, że to nie brak argumentów a przeoczenie ze strony Pana Profesora.
Nie trzeba być fachowcem w dziedzinie sozologi aby dostrzec wady raportu oddziaływania na
środowisko, (autor niniejszego tekstu jest mgr inż. leśnictwa i pewną wiedzę w tym zakresie
posiada.) Na wstępie sama nazwa przedsięwzięcia ma błędną konstrukcję ponieważ ekologia jest
nauką zajmującą się badaniem oddziaływań pomiędzy organizmami a ich środowiskiem oraz
oddziaływaniami między organizmami więc w przypadku pirolizy czy quazi pirolizy odpadów
ciężko mówić o ekologii. Wydaje się że zastosowanie tego określenia w nazwie instalacji miało
służyć jedynie zamazaniu odbioru społecznego planowanego przedsięwzięcia, gdyż słowo ekologia
w mowie potocznej oraz odbiorze społecznym utożsamiane jest z dbałością o środowisko naturalne.
Pan Profesor mówi, że wersja raportu na której opierał się Burmistrz wydając w 2013 roku
decyzję środowiskową została „merytorycznie oceniona pozytywnie (...)przez (...)Regionalnego
Dyrektora Ochrony Środowiska”. Rzeczywiście została tak oceniona, jednak należy wziąć pod
uwagę fakt, że raport oddziaływania na środowisko jest sporządzany za pieniądze inwestora przez
podmiot wybrany przez inwestora więc trudno oczekiwać, że ten będzie działał wbrew swemu
chlebodawcy. Ocena w.w raportu przez RDOŚ odbyła się bez jakiejkolwiek wizji lokalnej – co
potwierdziła na spotkaniu z mieszkańcami w Ornecie Pani Naczelnik Wydziału Spraw Terenowych
RDOŚ w Elblągu. Burmistrz podejmuje decyzje w oparciu o opinie fachowców, gdyż sam nie ma
obowiązku być omnibusem. Jednak tu powstało pytanie, czy opinia RDOŚ ma odzwierciedlenie w
terenie i tu okazuje się, że sprawy dające się zweryfikować bez posiadania wiedzy fachowej
delikatnie mówiąc odbiegają od rzeczywistości, co potwierdzone jest w uzasadnieniu decyzji
Burmistrza Ornety z dn. 9.04.2014.
Problemem poruszanym przez nas od początku trwania postępowania, do którego nikt się jak
dotąd nie odniósł jest cel powstania inwestycji , jego skala wielkości oraz pochodzenie odpadów,
jak również brak racjonalnego wariantu alternatywnego.
Zarówno inwestor jak i autor raportu mówią o konieczności zbudowania instalacji w celu
zagospodarowania odpadów powstałych na terenie gminy Orneta oraz gmin ościennych aby
zapobiec ich przemieszczaniu na duże odległości. Tu należy zacytować fragment raportu
poświęcony analizie wariantów alternatywnych:
„5.0. Opis analizowanych wariantów
5.1. Wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia Realizacja planowanego przedsięwzięcia nie posiada
rozwiązań wariantowych w zakresie lokalizacji, wielkości inwestycji i rodzaju technologii. Nie jest uzasadnione
poszukiwanie innych terenów pod realizację omawianego przedsięwzięcia ze względów przedstawionych w punkcie 4.2.
niniejszego opracowania. Zaniechanie realizacji przedsięwzięcia spowodowałoby realne szkody środowiskowe, a
mianowicie: utrzymanie deficytu energetycznego miasta w odniesieniu do potrzeb zaopatrzenia ludności w ciepło,
utrzymanie dotychczasowego, niskiego udziału odnawialnych źródeł energii w całokształcie zużycia energii elektrycznej
na terenie powiatu lidzbarskiego i gminy Orneta, utrzymanie istniejącego stanu zanieczyszczenia powietrza przez
wysokoemisyjne, o niskiej sprawności lokalne źródła ciepła ( w tym ogrzewanie piecowe), utrudnienie
zagospodarowania znacznych ilości odpadów powstającej na terenach powiatu lidzbarskiego a także województwa
warmińsko mazurskiego, potencjalnie negatywny wpływ na realizację zobowiązań Polski w odniesieniu do zwiększenia
produkcji energii zielonej.
Rezygnacja z realizacji przedsięwzięcia będzie prowadzić do poszukiwania odległych miejsc unieszkodliwiania
głównie odpadów niebezpiecznych, ich przewóz co w konsekwencji mogłoby doprowadzić do wystąpienia zagrożenia
środowiska np. przez zdarzenia losowe (wypadek samochodowy, samochodu przewożącego substancje
niebezpieczne), konieczność przewozu odpadów komunalnych o wartości opałowej powyżej 6 MJ/kg do istniejących
spalarni odpadów komunalnych (Olsztyn).”
Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Budowa instalacji do ekologicznej mineralizacji odpadów przemysłowych,
niebezpiecznych, komunalnych i innych o charakterze organicznym (m.in. osady ściekowe) na działkach nr 102/65 i 102/76 obręb Krzykały, gmina
Orneta”
PU EkoMarka
27
oraz jako uzupełnienie:
„4.2.1. Analiza wyboru lokalizacji inwestycji. Planowana inwestycja pod nazwą: „Budowa instalacji do ekologicznej
mineralizacji odpadów przemysłowych, niebezpiecznych, komunalnych i innych o charakterze organicznym (m.in.
osady ściekowe)” będzie realizowana na działkach nr 102/65 i 102/76 obręb Krzykały o łącznej powierzchni 13,3242
ha położonej w miejscowości Krzykały, gmina Orneta. Lokalizacja instalacji została wybrana po analizie dostępnych
informacji zawartych między innymi w „Planie gospodarki odpadami dla województwa warmińsko- mazurskiego na
lata 2007-2010” oraz „Planie gospodarki odpadami dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2011-2016
(projekt)”, z których jednoznacznie wynika, że najbliższe istniejące w okolicy Ornety składowiska odpadów
komunalnych i innych niż niebezpieczne znajdują się w Braniewie i Lidzbarku Warmińskim. Analiza lokalizacji
inwestycji oparta została także o kryteria przedstawiające w sposób kompleksowy ocenę analizowanego zagadnienia.”
Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Budowa instalacji do ekologicznej mineralizacji odpadów przemysłowych,
niebezpiecznych, komunalnych i innych o charakterze organicznym (m.in. osady ściekowe) na działkach nr 102/65 i 102/76 obręb Krzykały, gmina
Orneta”
PU EkoMarka
27
„6.3.3. Zbieranie i transport odpadów przeznaczonych do mineralizacji. Odpady przeznaczone do termicznego
przekształcania będą selektywnie zbierane na terenach innych instalacji mogą być prowadzone także przez użytkownika
instalacji do ekologicznej mineralizacji. Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 23 ustawy o odpadach ilekroć w ustawie jest mowa
o zbieraniu odpadów – rozumie się przez to każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach,
segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub
unieszkodliwiania. Odpady przeznaczone do termicznego przekształcania będą dowożone z terenu całej Polski,
najprawdopodobniej w większości z terenów sąsiednich tj. województwa warmińsko- mazurskiego. Transport będzie
realizowany zarówno środkami własnymi jak i środkami należącymi do firm specjalistycznych w przewozie
odpadów. ...”
Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Budowa instalacji do ekologicznej mineralizacji odpadów przemysłowych,
niebezpiecznych, komunalnych i innych o charakterze organicznym (m.in. osady ściekowe) na działkach nr 102/65 i 102/76 obręb Krzykały, gmina
Orneta”
PU EkoMarka
51
5.3. Wariant najkorzystniejszy dla środowiska.
Założenia projektowe dla inwestycji pod nazwą: „Budowa instalacji do ekologicznej
mineralizacji odpadów przemysłowych, niebezpiecznych, komunalnych i innych o
charakterze organicznym (m.in. osady ściekowe) na działkach nr 102/65 i 102/76 obręb
Krzykały, gmina Orneta”, podane w rozdziale 6. są nowoczesną, opatentowaną metodą
unieszkodliwiania odpadów, głównie odpadów niebezpiecznych. Rozważanie zastosowania
innych wariantów techniczno-technologicznych dla omawianego przedsięwzięcia jest
niecelowe. Uznaje się, że przyjęty w pkt. 6 wariant rozwiązań projektowych inwestycji jest
najkorzystniejszy dla środowiska i w dalszej części opracowania tylko on będzie
rozpatrywany.
Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Budowa instalacji do ekologicznej
mineralizacji odpadów przemysłowych, niebezpiecznych, komunalnych i innych o charakterze organicznym
(m.in. osady ściekowe) na działkach nr 102/65 i 102/76 obręb Krzykały, gmina Orneta”
PU EkoMarka
30
W wyniku tych analiz autor raportu uznał wariant powstania tej instalacji w Ornecie jako
najkorzystniejszy dla środowiska, co uznać należy za złą interpretację własnej analizy i
wyciągnięcie odwrotnych wniosków:
Mianowicie autor ignoruje umowy na odbiór odpadów z terenu gminy Orneta co na wstępie
sprowadza planowaną instalację do przymusu dowożenia odpadów spoza Ornety. O tym świadczy
już sama planowana wielkość instalacji zdecydowanie wykraczająca poza możliwości
wyprodukowania takiej ilości odpadów w bliższym i dalszym sąsiedztwie Ornety. Ponadto autor
sam wskazuje alternatywne działające już miejsce unieszkodliwiania odpadów. Dalej twierdzi, że
przewożenie rodzi niebezpieczeństwo skażenia środowiska poprzez wypadek samochodu
przewożącego odpady a w dalszej części wskazuje, że odpady będą jednak dowożone z terenu
całej polski co nie dziwi biorąc pod uwagę wielkość zamierzonej inwestycji, oraz konfrontując ją
ze stwierdzeniem, że metoda nadaje się głównie do unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych.
Jak powszechnie wiadomo na naszym terenie nie funkcjonuje duża ilość zakładów przemysłowych
ani duża gęstość zaludnienia więc i odpadów niebezpiecznych w skali kraju wytwarzamy niewiele.
Wniosek nasuwa się sam – pod przykrywką konieczności unieszkodliwianie lokalnych odpadów na
miejscu mają być unieszkodliwiane odpady niebezpieczne z terenu całego kraju.
Reasumując autor twierdzi, że inwestycja musi powstać dla dobra środowiska naturalnego
aby bez konieczności przewożenia, (które w opinii autora może powodować skażenie
środowiska) zagospodarować odpady z Ornety ewentualnie z sąsiedztwa po czym udowadnia,
że odpady (głównie niebezpieczne) będą dowożone z całej Polski, w dużych ilościach !!! Autor
ignoruje również fakt, że Orneta posiada sieć ciepłowniczą, do której podłączona jest większość
zwartej zabudowy miasta, a na terenie miasta są dwie firmy produkujące opał pellet, brykiet oraz
nadleśnictwo co razem tworzy bazę zielonej energii dla gospodarstw domowych, które z przyczyn
technicznych nie mogą być podłączone do sieci ciepłowniczej. Pokazuje to jasno, ze jako wariant
najkorzystniejszy dla środowiska uznać należy zaniechanie inwestycji.
Co do zgodności z planem zagospodarowania argumenty Pana Profesora obalone zostały w
uzasadnieniu decyzji Burmistrza i nie ma sensu ich powtarzać.
Pan Profesor Jasiński jako przykłady udanych instalacji podaje dwie instalacje, które wg naszej
wiedzy - co podnosiliśmy już w poprzednim postępowaniu toczącym się w szanownym Kolegium –
nie funkcjonują w jednym wypadku instalacja nie działa zgodnie z założeniami a w drugim została
zamknięta z powodu nie spełnienia celów emisyjnych. W załączeniu materiały.
Ilość uchybień w raporcie, które dotąd udało się udowodnić budzi wątpliwości co do jego
rzetelności w pozostałej części, jak i co do jego prawidłowej oceny merytorycznej ze strony RDOŚ.
W naszej opinii powyższe dyskwalifikuje go jako podstawę do wydania pozytywnej decyzji
środowiskowej, w związku z tym decyzja Burmistrza z dn 9.04.2014 wydaje się jedyną słuszną w
tej sytuacji.