Temat: Blaski i cienie Internetu w bibliotece

Zespół Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu
Szkolenie dla członków Rady Rodziców
Zespołu Szkół im. H. Sienkiewicza
w Grabowcu
Temat: Blaski i cienie Internetu w bibliotece szkolnej
Cel: zapoznanie z pozytywnymi i negatywnymi skutkami korzystania z Internetu
Odbiorcy: rodzice uczniów
Prowadzący: Bożena Momot – nauczyciel bibliotekarz
Data: 16.03.2009 r.
Problematyka:
1.
2.
3.
4.
5.
Komputer – narzędzie pracy, nauki, rozrywki.
Internet – zalety i wady.
Internet w bibliotece szkolnej.
Co grozi dzieciom w Internecie?
Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu.
1
Zespół Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu
Komputer z dostępem do Internetu jest jednym z najważniejszych narzędzi służących współczesnemu
człowiekowi do pracy, nauki i rozrywki. Jak każde narzędzie może być wykorzystywane do różnych celów –
tych właściwych, jak i szkodliwych, złośliwych a nawet przestępczych. Internet jest wspaniałym
wynalazkiem, skarbnicą wiedzy, narzędziem komunikacji i edukacji, rozrywki i zabawy, pozwala poznać
ludzi z całego świata a przede wszystkim ułatwia naukę i pracę.
Komputer w szkole spełnia wiele istotnych funkcji. Uczy, pomaga w korzystaniu z ogromu zasobów
edukacyjnych, daje możliwość pełnego rozwoju poprzez bezpośredni kontakt ze źródłem informacji, ale
również umożliwia nawiązanie międzynarodowej współpracy szkół. Internet to niepowtarzalna okazja do
ciągłego zdobywania wiedzy i wykształcenia nawyku uczenia się przez całe życie.
 Internet – zalety i pułapki
Internet – jedno kliknięcie myszką i jesteśmy już w świecie pełnym informacji. Zwłaszcza w ostatnim
okresie, gdy dostęp do komputera jest coraz łatwiejszy, często korzystamy z Internetu. Najczęściej używamy
go do wyszukiwania potrzebnych nam informacji, wysyłania poczty elektronicznej, czy porozmawiania
z innymi użytkownikami na tzw. chatach lub grupach dyskusyjnych. Na wielu stronach internetowych można
znaleźć informacje na przeróżne tematy: ze świata rozrywki, sportu, polityki czy najnowszej techniki,
informacji potrzebnych nam w swoim zawodzie, czy w szkole.
Bardzo aktywnymi użytkownikami Internetu są dzieci. Zauważyć to można również w bibliotece szkolnej,
gdzie są komputery dostępne dla uczniów. Zazwyczaj lepiej sobie radzą pod względem obsługi komputera,
niż ich rodzice, czy nauczyciele. Niewątpliwie Internet jest bardzo przydatnym narzędziem w dzisiejszym
świecie:
• rozwija zainteresowania – w Internecie istnieje wiele grup dyskusyjnych, które są szansą rozmowy na
pasjonujące dla dziecka tematy. Tu internauci mogą wymieniać się informacjami na temat różnych
dyscyplin sportowych, ciekawych tras turystycznych, fani muzyki dyskutować o swojej ulubionej
wokalistce czy wokaliście itp.,
• jest kompendium wiedzy – Internet jest ogromną encyklopedią zawierającą wiedzę na niemal każdy
temat, który przyjdzie nam do głowy. Gromadzi informacje z każdej dziedziny – od rozrywki po
literaturę i sztukę, wystarczy napisać w wyszukiwarce (np. www.google.pl) hasło, aby uzyskać bez
wychodzenia z domu potrzebne wiadomości,
• zastępuje telefon – daje możliwości rozmowy z użytkownikiem sieci o każdej porze dnia i nocy,
• pomaga w nauce języków – w Internecie dziecko ma dostęp do stron w obcym języku. Dziecko uczące
się np. języka angielskiego ma możliwość sprawdzenia i pogłębienia umiejętności posługiwania się
nim, czytając informacje na stronach anglojęzycznych.
Zasoby edukacyjne światowej sieci są naprawdę imponujące, trzeba jedynie chcieć i potrafić z nich korzystać.
Internet w bibliotece szkolnej pełni jak najbardziej funkcję edukacyjną:
 pomaga w dostępie jak najbardziej aktualnych informacji, zwłaszcza w takich przedmiotach,
jak fizyka, astronomia, historia itp.
 istnieją bardzo dobrze zredagowane encyklopedie i słowniki sieciowe, zbiory tekstów
literackich, wirtualne muzea i galerie sztuki,
 Internet pozwala na korzystanie ze stron dotyczących historii książki i historii biblioteki,
 można również redagować gazetki szkolne korzystając z kolorowych ilustracji
wydrukowanych z Internetu,
 Internet ułatwia uczniom utrzymywanie kontaktów z kolegami z innych szkół,
 przydatne w poznawaniu świata, języków, kultur innych narodów są dziecięce biblioteki
internetowe,
 Internet jest doskonałym źródłem materiałów przydatnych w budowaniu prezentacji
komputerowych.
2
Zespół Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu
Bogactwem Internetu nie należy się bezkrytycznie zachwycać, ale nowe technologie są faktem i nie ma od
tego odwrotu.
Niestety, dziecko może, zazwyczaj przypadkowo, czerpać z Internetu nie tylko same pożytki. Ciemną stroną
Internetu jest też łatwy dostęp do niebezpiecznych treści, a nawet groźnych osób.
Internetowe zagrożenie dla dzieci:
• Dostęp do pornografii
Dzieci nie muszą wcale szukać pornografii, by na nią trafić. Czasem szukając czegoś za pomocą
wyszukiwarki znajdują więcej niż by chciały. Twórcy stron www bardzo często wprowadzają mylące opisy.
Autorzy stron pornograficznych podają adresy łudząco podobne do adresów popularnych witryn, ale
zawierające np. błąd ortograficzny.
• Inne szkodliwe treści
Nasze dziecko nie musi się natknąć na zdjęcia lub treści pornograficzne. Może trafić na teksty epatujące
przemocą, promujące hazard, używki, broń; treści propagujące nietolerancję, głoszące antysemityzm, rasizm.
• Pedofile
Chętnie korzystają z Internetu. Są anonimowi, więc czują się bezkarni. Dziecko ich nie widzi, więc często
podają się za ich rówieśników, wykorzystując ufność i naiwność dziecka. Pedofil wyszukuje w sieci dzieci,
które mają problemy w szkole lub w domu, są samotne. Będą przekonywać, że są jedynymi osobami, które je
rozumieją. Wszystko po to, aby doprowadzić w końcu do spotkania.
• Spam
Innym niebezpieczeństwem są tzw. spamy. Są to informacje od innych ludzi, które zawierają „śmieci”
pornograficzne, niechciane wiadomości lub adresy internetowe. Wystarczy, że dziecko otworzy taki spam
i już znajduje się na stronach dla dorosłych. Spamowcy zdobywają adresy e-mailowe, które potem sprzedają
reklamodawcom. Jeśli taki spam przyjdzie, nie należy go otwierać i czytać, tylko go wyrzucić.
• Sklepy i obrót danymi osobowymi
Dzieci są bardzo atrakcyjną i podatną na reklamy grupą klientów. Wydają pieniądze na słodycze, zabawki,
mają również duży wpływ na podejmowane decyzji o zakupie czegoś przez rodziców. Często dzieci doradzają
im, jaki kupić sprzęt grający lub samochód. Specjaliści marketingu chętnie kierują reklamy do dzieci.
Nieuczciwi specjaliści od marketingu wyłudzają i handlują danymi, kusząc dzieci upominkami i konkursami.
Aby dokonać zakupów lub dostać informacje o konkursie, trzeba wypełnić szczegółową ankietę. Oprócz tego
ktoś może oczyścić nasze konto, bo dziecko podało nieostrożnie zbyt wiele informacji, rzekomo potrzebnych
do dokonania zakupu w Internecie.
• Wirusy
Nie brakuje ludzi, którzy chcą, aby czyjś komputer uległ zniszczeniu. Tworzą coraz to nowe wirusy. Wtedy są
konieczne programy filtrujące i antywirusowe. W bibliotece zainstalowany jest program Cenzor, który
zabezpiecza komputery przed wchodzeniem na niepożądane strony. Blokuje on otwieranie stron i jest to
swoista ochrona przed otwieraniem stron, na które dzieci nie powinny wchodzić.
• Uzależnienie
Wiek XXI stworzył nowe uzależnienie – uzależnienie od techniki. Internet wciąga. Wchodzi się na jedną
stronę, a za chwilę można znaleźć na niej linki do innych, więc przechodzi się dalej. I tak w nieskończoność.
Zajmuje to coraz więcej czasu. Uzależnienie bierze się ze zwykłego przeglądania stron www, korzystania
z poczty elektronicznej, uczestniczenia w dyskusjach. Uzależnienie od Internetu określono mianem Internet
Addiction Disorder (AID), a u nas netoholizmem. Na świecie powstają już kluby Anonimowych Netoholików.
• Poza tym wielogodzinne przebywanie przed monitorem komputera może negatywnie wpłynąć na
rozwój psychofizyczny dziecka: uszkodzenie wzroku, obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego,
które mogą spowodować m.in. bóle mięśni, zwyrodnienia kręgosłupa, dolegliwości szyi i barków,
zapalenie stawów itd.
Podczas ostrzegania naszych dzieci przed niebezpieczeństwami, jakie niesie ze sobą Internet, musimy sobie
zdawać sprawę, że nie wszystkie są realnym zagrożeniem. Po zapoznaniu się z nimi, powinniśmy ustalić
z dziećmi pewne zasady. Niedopuszczalne jest, aby całkowicie zakazać dziecku korzystania z Internetu.
3
Zespół Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu
Zakazywanie korzystania z komputera czy Internetu w dobie powszechnego jego użycia może przynieść
odwrotne do zamierzonych skutki. Zdecydowanie lepszym sposobem zapobiegania niebezpieczeństwom
związanym z siecią jest edukacja. Stąd też wynika ważna i odpowiedzialna rola rodziców, którzy mogą
i powinni być dla dziecka nauczycielami również w zakresie korzystania z Internetu.
Jak chronić dziecko?
• Ustaw komputer w widocznym miejscu, łatwo dostępnym dla wszystkich domowników.
• Naucz dziecko, że osoba poznana w sieci nie musi być tym, za kogo się podaje.
• Naucz dziecko, by nie podawało danych osobowych (imię i nazwisko, adres, numer telefonu, adres
szkoły itp.). Jeśli dziecko pozna kogoś rzeczywiście sympatycznego, to podaje dane tylko za Twoją
zgodą. Niech nie mówi też w jakich godzinach pracują rodzice i nie zamieszcza bez Twojej zgody
zdjęć.
• Ustal, że nie powinno umawiać się z osobami poznanymi w Internecie bez Twojej zgody. Jeśli zgodziłeś
się na spotkanie, dopilnuj, aby umówiło się w miejscu publicznym, gdzie w razie czego może podejść
do osoby lub wezwać pomoc. Warto też, aby poszło na pierwsze spotkanie przynajmniej z koleżanką
lub kolegą.
• Rozmowy na chatach powinny odbywać się pod Twoim nadzorem. Powinieneś wiedzieć, jakie strony
internetowe dziecko odwiedza i na jakich forach dyskusyjnych jest gościem.
• Jeśli coś budzi Twoje wątpliwości, możesz poradzić się specjalistów. Surfowanie po Internecie może
stać się nałogiem. Dbaj, aby Twoja pociecha miała inne zainteresowania oprócz Internetu. Korzystaj
z porad pedagoga lub psychologa. Jeżeli coś cię szczególnie zaniepokoi, zgłoś sprawę policji lub
Fundacji Kidprotect (www.kidprotect.pl).
Warto też ustalić stałe zasady korzystania z komputera. Dziecko nie powinno godzinami
przesiadywać przed monitorem, dlatego ustal, jak długo może z niego korzystać. Postaw mu warunek,
że zanim usiądzie do komputera, powinno odrobić lekcje.
Serfujcie razem. Możesz pokazać dziecku ciekawe strony internetowe związane z jego
zainteresowaniami. Naucz je wykorzystywać Internet do pożytecznych celów. W ten sposób
ukierunkujesz jego ciekawość i wpłyniesz na to, co będzie oglądać.
Może być też tak, że nie radzisz sobie dobrze z nowoczesną technologią. Poproś wtedy dziecko, aby
pokazało ci, jak poruszać się w sieci. Dziecko będzie dumne, że może cię czegoś nauczyć.
Pamiętajmy, że Internet to nie same zagrożenia, ale też skarbiec wiedzy o świecie, z której warto
korzystać, aczkolwiek nie bezkrytycznie.
Podsumowując:
Internet to:
 największa dostępna ludzkości biblioteka,
 wielka pomoc przy odrabianiu lekcji i wykonywaniu zadań szkolnych,
 wspaniały sposób poznawania ludzi z innych stron świata:to najtańszy bilet w podróż dookoła świata,
 szybki dostęp do najświeższych wiadomości,
 miejsce, w którym dzieci mogą dzielić się swoimi pomysłami z innymi, mogą pisać, opowiadać
o różnych rzeczach, mogą rysować i prezentować swoje dzieła i muzykę milionom ludzi na świecie.
Obszary sieci, wobec których musimy zachować szczególną ostrożność, obejmują:
 różnego rodzaju grupy dyskusyjne,
 określone czynności, jak pogawędki (czaty) – kluczem do zachowania bezpieczeństwa dzieci
podczas czatowania jest nauczenie ich, by nie przekazywały nikomu w sieci danych
osobowych.
 wyszukiwanie haseł,
4
Zespół Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu





przesyłanie wiadomości za pomocą komunikatorów internetowych,
rejestracja w witrynach,
włączanie się do klubów korespondencyjnych przyjaciół,
wypełnianie profilu,
tworzenie własnych stron www.
Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronach internetowych:
www.kidprtect.pl, www.fdn.pl, www.niebieskalinia.pl, lub na stronie zespołu: www.zs.grabowiec.edu.pl,
gdzie znajdują się linki do stron poświęconych bezpieczeństwu i akcjach podejmowanych przez szkołę w tym
kierunku.
Zapraszam również do szkolnej biblioteki, gdzie można zapoznać się z literaturą informatyczną, gromadzoną
dla uczniów, nauczycieli, rodziców - wszystkich chętnych, którzy chcieliby więcej wiedzieć na ten temat.
Bibliografia:
1. S. Tabol, Niebezpieczny Internet, „Życie Szkoły” nr 8, 2004
2. M. Fidecka, Internet? Tak, ale pod twoją kontrolą
3. Materiały szkoleniowe z wykładu „Niebezpieczny Internet” organizowanego przez wydawnictwo „Nowa Era” i
Fundację Kidprotect
4. Internet-korzyści i zagrożenia; Centrum Edukacji Społeczeństwa, Warszawa 1995r
5. http:/www.dzieckowsieci.pl
5