Opieka Długoterminowa wymiar europejski
Transkrypt
Opieka Długoterminowa wymiar europejski
OPIEKA DŁUGOTERMINOWA PERSPEKTYWA EUROPEJSKA Pomoc Osobom Niesamodzielnym Prezentacja Projektu Ustawy Senat RP, Komisja Rodziny i Polityki Społecznej, 14 maja 2013 Zofia Czepulis-Rutkowska Instytut Pracy i Spraw Socjalnych Plan Wystąpienia • Wyzwania • Prawo Unijne • Istotne (wspólne) problemy • Podsumowanie Wyzwania • Starzenie się ludności • Rosnąca długość życia • Wielochorobowość, choroby chroniczne • Niepełnosprawność • Spadek wskaźników urodzeń • Zmiana społeczna • Przekształcenia rynku pracy • Przekształcenia rodziny Wyzwania • Starzenie się ludności (do 2050 roku): • Wzrost liczby osób 65+ o 77% - do 133 mln • Wzrost liczby osób 80+ o 174% - do 50 mln • Udział w liczbie ludności osób 65+ - 29,4% (obecnie 16,5%) • Udział w liczbie ludności osób 80+ - 11,0% (obecnie 4,0%) Wyzwania • Zmiana społeczna- powiązane wzajemnie: • Przekształcenia na rynku pracy • Gospodarka post przemysłowa • Likwidacja „płacy rodzinnej” – pozwalającej na utrzymanie całej rodziny przez jednego żywiciela rodziny (mężczyzna zatrudniony w przemyśle) • Przekształcenia rodziny • Aktywizacja kobiet na rynku pracy • Zmiana ról w rodzinie – kobieta nie może już pełnić funkcji opiekuńczych – w tym: wobec osób starszych lub niepełnosprawnych w rodzinie Prawo Unijne w zakresie polityki społecznej • W zasadzie polityka społeczna znajduje się w kompetencji poszczególnych państw członkowskich • Nie da się jednak oddzielić polityki ekonomicznej od społecznej • W szczególności jest to trudne wobec tendencji pogłębienia integracji w ramach Unii Europejskiej • Stąd – różne metody wpływu na krajowe polityki społeczne Prawo Unijne w zakresie polityki społecznej • Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego – dla pracowników przemieszczających się w ramach Unii • Otwarta Metoda Koordynacji • „Miękkie” prawo • Wybór celów • Ustalanie wskaźników • Dopasowywanie prawa krajowego • Porównanie doświadczeń – wzajemna nauka Prawo Unijne w zakresie polityki społecznej • Otwarta Metoda Koordynacji • Strategia Zatrudnienia (1997r.) • Ubóstwo i wykluczenie (2000r.) • Systemy emerytalne(2000r.) • Systemy ochrony zdrowia i opieki długoterminowej – 2004 r. Prawo Unijne zróżnicowane systemy opieki długoterminowej • Opieka długoterminowa łączy elementy tradycyjnego systemu pomocy społecznej i ochrony zdrowia • W niektórych państwach wyodrębniony system opieki długoterminowej • Różne metody finansowania; na ogół mieszane ale z przewagą: • Ubezpieczenia (Niemcy) • Podatków • Świadczenia Uniwersalne (Hiszpania) • Zależne od dochodu (Anglia) Prawo Unijne Otwarta Metoda Koordynacji • Dostęp do odpowiedniej ochrony zdrowia i opieki długoterminowej, zapobieganie sytuacji w której potrzeba świadczeń zdrowotnych i opieki długoterminowej prowadzi do ubóstwa, nadmiernych nierówności i zależności finansowej • Zapewnienie jakości świadczeń, zastosowanie działań prewencyjnych i adaptacyjnych do zmieniających się potrzeb • Zapewnienie wypłacalności systemów ochrony zdrowia i opieki długoterminowej przez promowanie racjonalnego wykorzystania zasobów, odpowiednie zarządzanie przez stosowanie właściwych bodźców ekonomicznych, promocję zdrowego trybu życia. Istotne Problemy Na podstawie Otwartej Metody Koordynacji • Definicja • Dostępność świadczeń • Jakość świadczeń • Wypłacalność systemów • Koordynacja • Pracownicy Istotne Problemy definicja • Zróżnicowanie pod względem długości okresu wymaganej • • • • • opieki Charakterystyki świadczeniobiorcy Często granica między świadczeniami medycznymi (medical component) i opieką socjalną (non-medical component) są nieostre Różnice w sposobach oceny zależności od osób trzecich Różna rola usług i świadczeń finansowych Różna rola usług publicznych, prywatnych i rodziny Istotne Problemy dostępność świadczeń • Państwa członkowskie mają na celu zapewnienie dostępności do świadczeń, która nie zależy od indywidualnej możliwości płacenia • Uniwersalne uprawnienia nie zawsze przekładają się na uniwersalny dostęp do świadczeń. Zidentyfikowane bariery dostępu: • Brak objęcia ubezpieczeniem • Brak określonych rodzajów opieki • Wysokie koszty indywidualne • Zróżnicowanie geograficzne podaży świadczeń Istotne Problemy dostępność świadczeń • Brak, w wielu krajach członkowskich, integracji świadczeń medycznych i socjalnych. Utrudnia to kontynuację i odpowiednią sekwencję świadczeń i opieki • Długi okres oczekiwania wynika miedzy innymi ze zróżnicowań geograficznych a te zróżnicowania z odpowiedzialności lokalnych podmiotów Istotne Problemy dostępność świadczeń • Odchodzenie od opieki instytucjonalnej • Usługi domowe i środowiskowe • Wykorzystanie ICT(tele monitoring, tele medycyna) dla wydłużenia okresu samodzielnego życia Istotne Problemy jakość świadczeń • Jakość silnie zróżnicowana pomiędzy poszczególnymi państwami i w tych państwach • Dużo doniesień o niskiej jakości usług • Nieodpowiednie warunki lokalowe • Brak prywatności • Złe relacje społeczne • Stosowanie niewłaściwych ograniczeń Istotne Problemy jakość świadczeń • Wiele państw wprowadziło lub udoskonaliło regulacje dotyczące oceny i poprawy jakości opieki długoterminowej • Definicja i miara jakości świadczeń jest jednak trudna ze względu na wszechstronną naturę opieki długoterminowej • OECD proponuje następujące wymiary pomiaru jakości: • Struktura • Proces • Efekt Istotne Problemy jakość świadczeń • Struktura • Jakość i bezpieczeństwo budynków • Wielkość pokojów • Kwalifikacje personelu Istotne Problemy jakość świadczeń • Proces • Mechanizmy chroniące prawa pacjentów • Dobrze funkcjonujące zarządzanie transferami • Procedury oceny pacjentów dla sporządzania planu opieki • Dostępność usług potrzebnych dla podtrzymywania najwyższego poziomu zdrowia pacjentów • Dostępność wykwalifikowanego personelu Istotne Problemy jakość świadczeń • Efekt • Pogorszenie funkcjonowania ADL i IADL • Osoby ze źle zarządzanym planem opieki • Użycie ograniczeń (fizycznych i farmakologicznych) • Pacjenci z infekcjami • Używanie anty psychotycznych leków • Liczba upadków; prewencja upadków • Zaangażowanie społeczne i ochrona prywatności Istotne Problemy wypłacalność finansowa • Większość państw europejskich wyraża obawę o nadmierny wzrost wydatków na opiekę długoterminową • Podejście prewencyjne oraz integracja świadczeń zdrowotnych i socjalnych a także wykorzystania technologii ICT może ograniczyć wzrost kosztów • Zróżnicowane metody finansowania • Ubezpieczenie (Niemcy, Luksemburg, Holandia) • Podatki (Austria, Hiszpania) • Rosnące przekonanie, że powinny być zapewnione środki na rzecz finansowania LTC Istotne Problemy wypłacalność finansowa • Konieczne jest znalezienie adekwatnego połączenia finansowania prywatnego i publicznego Istotne Problemy koordynacja • Koordynacja jest postrzegana jako podstawowy warunek wysokiej jakości świadczeń i efektywnego wykorzystania zasobów • Państwa członkowskie zachęcają do koordynacji przez Narodowe Strategie i ustalanie priorytetów • Jest to szczególnie ważne ze względu na decentralizację systemów opieki długoterminowej Istotne Problemy pracownicy • Braki wykwalifikowanej siły roboczej • Państwa wprowadzają polityki mające na celu zwiększenie liczby pielęgniarek, szkolenia i edukacje dla profesjonalistów opieki zdrowotnej oraz socjalnej • Nacisk na stałe kształcenie i oceny; wprowadzanie schematów ustawicznego kształcenia • Podkreśla się konieczność wsparcia profesjonalnego dla kształcenia opiekunów nieformalnych: Dostęp do informacji, Szkolenia, Doradztwo, Wypoczynek, Wsparcie finansowe, Zwolnienia podatkowe Podsumowanie • Państwa europejskie stoją przed koniecznością organizacji • • • • systemów opieki długoterminowej; wynika to z wspólnych wyzwań demograficznych, na rynku pracy i w rodzinach Obecnie funkcjonują bardzo różne systemy mniej lub bardziej skoordynowane Dostrzegana jest potrzeba uregulowanej ingerencji państwa w organizacje systemu opieki długoterminowej; rodzina i środki prywatne są niewystarczające Unia Europejska angażuje się w sprawy opieki długoterminowej przez Otwartą Metodę Koordynacji Państwa członkowskie w myśl celów OMK powinny zapewnić dostęp do opieki długoterminowej o odpowiedniej jakości w ramach możliwości budżetowych