Metody Komercjalizacji wyników badań naukowych

Metody Komercjalizacji wyników badań naukowych - fragment publikacji „Wzorcowy
plan komercjalizacji wyników badań”
Procedura komercjalizacji nowych technologii:
pomysł na projekt
badawczy
Pozyskanie dotacji na
prowadzenie badań
naukowych
Realizacja projektu
badawczego
Rozliczenie projektu
badawczego
Wyniki badań cechujące się
potencjałem rynkowym
Opracowanie biznes planu
projektu wdrożeniowego
Inwestor branżowy (np.
udzielenie licencji, sprzedaż
praw, itp.)
wprowadzenie do spółki inwestora
kapitałowego (busines angels,
venture capital/private equity)
Brak potencjału rynkowego
projektu. Wyniki prac B+R
idą na pólke do bibliteki
Utworzenie firmy typu spinoff
pozyskanie środków z
funduszy UE na
uruchomienie produkcji
Niepubliczna emisja akcji "private
placement" i wprowadzenie spółki na
platformę NewConnet
Źródło: opracowanie własne.
Pomysł na projekt badawczy.
Jeżeli nie planuje się zakończenie projektu badawczego na etapie rozliczenia projektu należy
na etapie jego konstruowania uwzględnić warunki panujące na rynku komercyjnym. Należy
zatem:
• określić jakie potrzeby rynkowe nasze działania badawcze mają zaspokoić.
• sprawdzić czy podobne produkty lub usługi, które nasz projekt badawczy ma
wprowadzić, lub udoskonalić nie są dostępne na rynku.
• zdefiniować potencjalne rynki zbytu
• określić użytkowników końcowych
• wskazać bariery i szanse
• zdefiniować potencjalne przeszkody, które nasza technologia musi pokonać
• wskazać sposoby eliminacji barier uniemożliwiających odniesienie sukcesu
rynkowego.
Większość odpowiedzi na powyższe pytania można pozyskać bez znacznych nakładów
finansowych. Dostępne one będą w czasopismach branżowych, Internecie, publikacjach
reklamowych oraz raportach dla akcjonariuszy firm konkurencyjnych, bibliotece, bezpłatnych
bazach danych itp.
Pozyskanie dotacji na prowadzenie badań naukowych.Aby pozyskać dotację należy wypełnić
odpowiednią dla danego funduszu dokumentacje aplikacyjną. W przypadku braku
doświadczenie w aplikowaniu o środki zasadne jest skorzystanie z usług wyspecjalizowanych
firm konsultingowych.
Realizacja projektu badawczego.
Jeżeli jest to możliwe wskazana jest współpraca z firmami działającymi w branży dla której
planujemy wprowadzenie nowoczesnych technologii. W przypadku niektórych programów
grantowych jest to wręcz obligatoryjne np. w ramach Inicjatywy Technologicznej konieczne
jest na etapie składania wniosku o grant podpisanie umowy o współpracy z firmą
zainteresowaną wdrożeniem do produkcji wyników prac badawczych. Dzięki temu zespół
naukowców na bieżąco może korzystać z doświadczeń i know–how firmy, co zwiększa
znaczącą szanse na sukces rynkowy przedsięwzięcia. Bieżąca współpraca z biznesem pozwala
na uniknięcie wielu barier występujących w fazie wdrożeniowej projektu. Należy podkreślić,
iż zdecydowana większość prac badawczych kończy się niestety przedwcześnie, a wyniki
prac badawczych kończą się jedynie publikacją dostępną w bibliotece. Wbrew pozorom
proces wdrożenia nowych technologii cechujących się znaczącym potencjałem rynkowym jest
równie trudny jak stworzenie takiej technologii. Przykładowa procedura wdrażania innowacji
technicznej do produkcji polegającej na uruchomieniu produkcji:
• Analiza planowanej wielkości produkcji
• Analiza technologii w powiązaniu z wielkością produkcji
• Dobór optymalnej technologii dla danej produkcji
• Analiza dostępnych maszyn i przyrządów
• Wybór zestawu maszyn odpowiedniego do planowanej produkcji
• Plan zagospodarowania miejsca postawienia maszyn i urządzeń
• Opracowanie studium wykonalności planowanej do wdrożenia technologii
• Opracowanie technologii w oparciu o wybrany rodzaj maszyn, urządzeń i przyrządów
•
•
•
•
•
•
•
•
Dobór narzędzi oraz akcesoriów i materiałów zużywalnych do wykonania obróbki
Opracowanie założeń do zaprojektowania przyrządów specjalnych
Nadzór nad prawidłowością ustawienia ciągu technologicznego
Sprawdzenie prawidłowości zaprojektowanej technologii
Sprawdzenie prawidłowości doboru narzędzi, przyrządów i materiałów zużywalnych
Optymalizacja ciągu technologicznego
Optymalizacja prawidłowości zaprojektowanej technologii
Optymalizacja prawidłowości doboru narzędzi, przyrządów i materiałów zużywalnych
Biznes plan projektu wdrożeniowego powinien zawierać szczegółową analizę określającą
warunki rynkowe, szczegółową procedurę uruchamiania produkcji oraz kompleksową analizę
finansową. Sugeruje się zlecenie wykonania analiz wyspecjalizowanej firmie doradczej.
Oceny efektywności możliwości komercjalizacji technologii dokonuje się na podstawie
analizy biznesplanu (biznesplan powinien zatem obejmować poniżej określone zagadnienia)
oraz ewentualnych rozmów z twórcami technologii.
Oceny możliwości komercjalizacji wyników badań naukowych dokonać należy poprzez
uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania:
1. Czy jest jasno określony produkt/usługa będący efektem realizacji projektu i czy
opisane są jego właściwości (szczególnie te wyróżniające go spośród innych
podobnych produktów lub do poprzedniej jego wersji w przypadku gdy projekt
dotyczy rozwoju już istniejącego produktu)?
2. Czy jest dokładnie zdefiniowany przyszły rynek zbytu? Czy jest oszacowana jego
wielkość? Przy czym należy również skupić się na dodatkowych zagadnieniach:
a. jaka jest na nim konkurencja (kto, jakie wielkości udziałów, bariery wejścia)?
b. jakie istnieją potencjalne substytuty w stosunku do naszego produktu?
c. jak ma się jakość (właściwości) naszego produktu w stosunku do najbliższych
produktów konkurencyjnych i substytutów?
d.
jak
ma
się
cena
naszego
produktu
do
cen
produktów
konkurencyjnych/substytucyjnych?
e. jakie są możliwości/bariery wejścia na dany rynek (w przypadku gdy produkt
wchodzi na rynek już istniejący w którym występuje konkurencja)?
f. czy rynek docelowy jest stabilny czy też ma charakter dynamiczny?
3. Czy są określone przychody i koszty wytworzenia i wprowadzenia produktu na rynek.
Czy są to wiarygodne informacje i czy z przygotowanych materiałów jasno wynikają
poszczególne wielkości. Czy są wyjaśnione podane wielkości?
4. Czy jest określony ogólny harmonogram projektu (włącznie z pierwszym okresem
wprowadzenia produktu na rynku) oraz harmonogram wydatków w rozbiciu na
poszczególne okresy i procesy?
5. Czy określono kanały dystrybucji produktu oraz sposób w jaki on będzie się odbywał
(czy mamy własną sieć sprzedaży, czy będziemy tworzyć ją od podstaw, a jeśli tak to
w jaki sposób firma zamierza to zrobić) jakie są potencjalne zdolności firmy w tym
zakresie? (Jeśli procesy produkcji masowej oraz komercjalizacji produktu będą
przeprowadzone przez
charakterystyki)?
inne
podmioty
również
należy
przedstawiać
ww.
Podczas oceny możliwości komercjalizacji wyników badań naukowych należy
przeanalizować i ocenić następujące warunki rynkowe (w biznesplanie należy także ponownie
poddać gruntownej analizie warunki rynkowe określone na etapie przygotowywania projektu
badawczego):
•
•
•
•
•
•
•
Określić jakie potrzeby rynkowe nasze działania badawcze mają zaspokoić.
Sprawdzić czy podobne produkty lub usługi, które nasz projekt badawczy ma
wprowadzić, lub udoskonalić nie są dostępne na rynku.
Zdefiniować potencjalne rynki zbytu.
Określić użytkowników końcowych.
Wskazać bariery i szanse.
Zdefiniować potencjalne przeszkody, które nasza technologia musi pokonać.
Wskazać sposoby eliminacji barier uniemożliwiających odniesienie sukcesu
rynkowego.
Od momentu przygotowywania projektu badawczego do rozpoczęcia prac na wdrożeniem
nowych technologii i upływa kilka lat. Najprawdopodobniej warunki rynkowe uległy zatem
dużym zmianom.
Pozostałe elementy oceny efektywności możliwości komercjalizacji technologii, które także
powinny być zawarte w biznesplanie):
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Opis technologii powinien być sporządzony w taki sposób aby osoba nie będąca
ekspertem (np. analityk funduszu venture capital) zrozumiała treść materiału.
Korzyści z wykorzystania technologii zarówno przez producenta jak i konsumenta.
Możliwości rozwoju technologii, zdolność do permanentnego wyprzedzania
konkurencji.
Status prawa własności intelektualnej.
Konkurencyjne technologie stosowane na rynku, przewagę naszej technologii nad
konkurencyjnymi.
Bariery wejścia na rynek i warunki im sprostania.
Poziom zainteresowania rynku w przypadku gdy nasz produkt lub usługa będą
nowatorskie nie posiadające podobnych substytutów.
Kwalifikacje i doświadczenie zespołu realizatorów prac badawczych.
Czas pozostały do uruchomienia produkcji.
Planowany udział środków prywatnych realizatorów prac badawczych w całości
kosztów projektu.
Wielkość spodziewanych przychodów z komercjalizacji do nakładów (zweryfikowana
przez ekspertów oceniających wniosek) – efektywność kosztowa.
Trwałość efektów realizacji projektu w czasie (ryzyko wprowadzenia przez
konkurentów produktów lub usług bardziej innowacyjnej, które mogą wyrzucić nasz
produkt z rynku.
•
•
•
Posiadanie przez realizatorów prac badawczych technicznej zdolności
uruchomienia produkcji.
Użyteczność planowanych do wprowadzenia na rynek produktów i usług.
Spełnianie kluczowych korzyści poszukiwanych przez konsumentów.
do
Termin „komercjalizacja” nie posiada definicji legalnej, zdefiniowaniem tego pojęcia zajęła
się jednak doktryna. I tak w piśmiennictwie wskazuje się, że komercjalizacja to
„spowodowanie, że coś, co ma potencjalną wartość i zdolność do przynoszenia zysku,
zostanie sprzedane, wyprodukowane, udostępnione lub użytkowane w celu osiągnięcia zysku
lub wykreowania kapitału”. Natomiast zgodnie z definicją słownikową, komercjalizacja to
„oparcie działalności na zasadach rynkowych”. Powszechne rozumienie tego słowa dotyczy
procesu polegającego na udostępnieniu innym podmiotom, głównie przedsiębiorcom, nowego
produktu, metody czy rozwiązania, w celu uzyskania korzyści majątkowych na zasadach
rynkowych.
Przedmiotem niniejszej publikacji będzie głównie komercjalizacja pojmowana zgodnie
z powszechnym rozumieniem tego słowa, czyli jako udostępnianie praw do konkretnych
wyników prac B+R innym podmiotom, głównie przedsiębiorcom, w celu osiągnięcia korzyści
majątkowych.
Istnieją trzy podstawowe sposoby komercjalizacji wyników prac
i rozwojowych:
• Sprzedaż wyników prac badawczych i rozwojowych.
• Udzielenie licencji na wyniki prac B+R.
• Wniesienie wyników prac badawczych i rozwojowych do spółki.
badawczych
Należy pamiętać, że komercjalizacja nie rozpoczyna się w momencie przeprowadzenia którejś
z czynności wskazanej powyżej. Krytyczne znaczenie dla procesu komercjalizacji ma bowiem
podjęcie szeregu działań na etapie poprzedzającym komercjalizację sensu stricto. Chodzi tu
zarówno o czynności prawne, np. formalne nabycie przez Państwową Jednostkę Badawczą
(PJB) praw do wyników prac badawczych i rozwojowych, czy też skorzystanie z
mechanizmów ochrony posiadanych praw, jak i księgowo-podatkowe (np. odpowiednie ujęcie
wyników prac badawczych i rozwojowych w bilansie PJB oraz jej rachunku zysków i strat).
Przed rozpoczęciem procesu komercjalizacji w sensie dosłownym PJB musi podjąć szereg
czynności, które ją umożliwią. Po pierwsze, PJB powinna formalnie wejść w posiadanie
wyników prac badawczych i rozwojowych. Jeżeli wyniki prac B+R mogą być chronione jako
prawa własności przemysłowej, to niezależnie od tego, czy naukowiec, który jest ich twórcą,
jest pracownikiem PJB zatrudnionym na podstawie umowy o pracę czy na podstawie umowy
cywilnoprawnej (np. umowy o dzieło, umowy zlecenia), wszelkie wygenerowane przez niego
wyniki prac badawczych i rozwojowych automatycznie stają się własnością PJB (o ile umowa
z naukowcem nie stanowi inaczej). Nieco odmiennie sytuacja kształtuje się z wynikami prac
B+R stanowiącymi utwory w rozumieniu prawa autorskiego.
Państwowa Jednostka Badawcza automatycznie nabędzie prawa do takich utworów, tylko
wówczas, gdy ich twórca jest zatrudniony przez PJB na podstawie umowy o pracę (o ile
umowa z naukowcem nie stanowi inaczej). W sytuacji gdy PJB współpracuje
z naukowcem na podstawie umowy cywilnoprawnej, musi wówczas zapewnić sobie w
umowie z nim formalne przeniesienie praw do wytworzonych przez niego w ramach
wykonywania umowy wyników prac badawczych i rozwojowych.
Należy pamiętać, że w odniesieniu do wyników prac badawczych i rozwojowych powstałych
w wyniku projektów dofinansowanych ze środków publicznych, nabywanie praw własności
do tych wyników może być uregulowane ustawowo w sposób odmienny od powyższego. Po
drugie, PJB powinna zapewnić prawną ochronę posiadanych wyników prac badawczych i
rozwojowych. Wyniki prac badawczych i rozwojowych podlegające ochronie można
zasadniczo podzielić na dwie kategorie: wyniki prac B+R podlegające ochronie jako własność
przemysłowa oraz wyniki prac B+R stanowiące utwory w rozumieniu prawa autorskiego.
Własność przemysłowa obejmuje:
1. Wynalazki, które PJB może chronić za pomocą patentu. W zależności od obszaru
geograficznego, na którym wynalazek ma być objęty ochroną, PJB może uzyskać patent
krajowy, patent w Europejskim Urzędzie Patentowym (EPO6) lub patent w ramach PCT7.
2. Wzory przemysłowe, na które PJB może uzyskać tzw. prawa z rejestracji.
3. Wzory użytkowe oraz topografie układów scalonych, na które PJB może uzyskać prawo
ochronne.
Utwory podlegają ochronie na mocy prawa autorskiego. Poza omówionymi powyżej krokami
o
charakterze
prawnym,
PJB
powinna
podjąć
również
szereg
działań
o charakterze księgowo-podatkowym. Przede wszystkim musi prawidłowo ocenić
i zaksięgować nakłady poniesione w celu wytworzenia wyników prac badawczych
i rozwojowych. Ponadto musi pamiętać, że z księgowego punktu widzenia prace badawcze
oraz prace rozwojowe stanowią dwie odrębne kategorie prac, tj. prace badawcze, co do
zasady, stanowią koszt PJB i powinny być ujmowane w rachunku zysków i strat, podczas gdy
prace rozwojowe stanowią aktywa PJB i jako takie powinny być ujmowane w bilansie
Jednostki. Przedstawione powyżej rozróżnienie ma kapitalne znaczenie dla wyniku
finansowego PJB oraz dla wyniku finansowego, jaki Jednostka osiągnie z komercjalizacji.
Ponadto, pochodną decyzji PJB o zakwalifikowaniu fragmentu prac B+R jako działalności
rozwojowej stanowi konieczność dokonania prawidłowej amortyzacji jej wyników.
|Z perspektywy podatku dochodowego na tym etapie PJB musi prawidłowo rozliczyć koszty
uzyskania przychodów. Sposób rozliczania kosztów uzyskania przychodów będzie różny w
zależności od tego, czy:
• Prawa do wyników prac B+R zostały przez Jednostkę wytworzone/nabyte na
zewnątrz.
• Prawa do wyników prac B+R są/nie są wartościami niematerialnymi i
prawnymi.
Nabywając/wytwarzając wyniki prac B+R, Jednostka musi określić, czy czynność ta:
• Podlega podatkowi VAT.
• Jest zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT .
•
Leży poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.
Sprzedaż wyników prac badawczych i rozwojowych przez PJB stanowi najprostszą formę
komercjalizacji. Należy jednak pamiętać, że w porównaniu z innymi formami komercjalizacji
sprzedaż jest metodą najmniej dochodową. Przygotowując się do sprzedaży wyników prac
badawczych i rozwojowych, PJB w pierwszej kolejności powinna dokonać wyceny wyników
prac B+R, które mają być przedmiotem sprzedaży. W celu dokonania wyceny, PJB może
skorzystać z usług profesjonalnego rzeczoznawcy specjalizującego się w wycenie wartości
niematerialnych i prawnych. Należy pamiętać, że brak wyceny wyników prac B+R
finansowanych ze środków publicznych może zostać uznany za przejaw niegospodarności
środkami publicznymi.
Znając wartość wyników prac B+R mających być przedmiotem sprzedaży, PJB może
stwierdzić, czy planowana transakcja sprzedaży przekracza równowartość 50 000 € (dla
uczelni publicznych jest to próg 250 000 €, powyżej którego wymagane jest ponadto
uzyskanie zgody senatu uczelni), podlegając tym samym obowiązkowi zgłoszenia do Ministra
Skarbu. Dodatkowo, w przypadku instytutów naukowych PAN transakcje o wartości
przekraczającej równowartość 20 000 € podlegają obowiązkowi uzyskania zgody Prezesa
PAN.
Po uzyskaniu stosownej zgody lub dokonaniu zgłoszenia (jeżeli taki wymóg ma
zastosowanie), PJB może przystąpić do przeprowadzenia transakcji sprzedaży. W tym celu
Jednostka musi zawrzeć pisemną umowę z nabywcą. Jeżeli umowa dotyczy sprzedaży
wyników prac B+R stanowiących własność przemysłową, PJB musi określić w umowie
przedmiot prawa własności przemysłowej (patent, wzór przemysłowy, wzór użytkowy,
topografia układu scalonego). Jeżeli umowa dotyczy sprzedaży utworu w rozumieniu ustawy
– Prawo autorskie, PJB musi bezwzględnie wskazać w umowie pola eksploatacji utworu, na
których następuje przeniesienie praw (pod rygorem nieważności umowy). Formułując pola
eksploatacji, PJB może w nich również uwzględnić prawo do tworzenia oraz rozporządzania
utworami zależnymi, jeżeli leży to w jej interesie.
W zależności od rodzaju transakcji, PJB rozpoznaje całkowity przychód z transakcji oraz
koszt z nią związany (w przypadku sprzedaży jednorazowej) lub przychód i koszty
z transakcji w części przypadającej na dany okres (sprzedaż wielokrotna).
Udzielenie licencji na wyniki prac B+R stanowi bardziej zaawansowaną metodę
komercjalizacji – z jednej strony wymaga większych nakładów ze względu na
długoterminowy charakter relacji pomiędzy licencjodawcą (PJB) a licencjobiorcą, z drugiej
strony zaś jest ona potencjalnie znacznie bardziej dochodowa niż sprzedaż. Dodatkowo, zaletą
licencjonowania jest utrzymanie przez PJB kontroli nad przedmiotem licencji.
Podobnie jak w przypadku sprzedaży omówionej powyżej, również w przypadku
licencjonowania wyników prac badawczych i rozwojowych PJB musi rozpocząć cały proces
od dokonania wyceny wartości wyników prac B+R, które mają być przedmiotem licencji.
Wycena
powinna
być
dokonana
w
taki
sam
sposób,
jak
w sytuacji sprzedaży.
Analogicznie do procesu sprzedaży, również w przypadku udzielenia licencji Jednostka,
znając wartość przedmiotu licencji (wyników prac B+R), powinna wystąpić o stosowną zgodę
lub dokonać zgłoszenia zamiaru udzielenia licencji. Umowa licencyjna powinna również
wskazywać na przedmiot prawa własności intelektualnej (w przypadku własności
przemysłowej) lub identyfikować pola eksploatacji (w przypadku utworu w rozumieniu prawa
autorskiego).Dodatkowo, umowa licencyjna powinna wskazywać również na typ udzielanej
licencji.
Istnieją następujące rodzaje licencji:
• Wyłączna. W ramach licencji wyłącznej licencjobiorca będzie jedynym
uprawnionym do korzystania z wyników prac B+R.
• Niewyłączna. W ramach licencji niewyłącznej licencjodawca może udzielić
licencji także innym osobom.
• Pełna. W ramach licencji pełnej uprawnienia licencjobiorcy odpowiadają co do
zakresu prawom licencjodawcy.
• Ograniczona. W ramach licencji ograniczonej licencjobiorca uzyskuje tylko
część praw, które przysługują licencjodawcy.
• Otwarta (dotyczy wynalazków). Licencja otwarta jest licencją pełną i
niewyłączną, a opłata licencyjna nie może przekraczać 10% korzyści
uzyskanych przez licencjobiorcę w każdym roku korzystania z wynalazku lub
innych wytworów (po potrąceniu nakładów). Licencja otwarta wymaga
zgłoszenia do Urzędu Patentowego RP (dalej: „UPRP”) (po dokonaniu
zgłoszenia, licencjodawca nie może go cofnąć). Dotyczy wynalazków i
wzorów użytkowych. Umowa licencyjna powinna być zawierana w formie
pisemnej. Umowa ta pozostawia stronom (licencjodawcy/PJB oraz
licencjobiorcy) pełną swobodę określania warunków finansowych
licencjonowania (zob. akapit 678).
Z księgowego punktu widzenia udzielenie licencji nakłada na PJB obowiązek rozpoznania
całkowitego przychodu z transakcji oraz rozpoznania kosztów udzielenia licencji, w części, w
jakiej przypadają one na dany okres licencjonowania (i rozpoznawania kolejnych części
kosztów w kolejnych okresach.
Wniesienie wyników prac B+R przez PJB jako aportu do spółki stanowi najbardziej
zaawansowaną metodę komercjalizacji. Mowa tutaj o wniesieniu wyników prac B+R do
istniejącej spółki lub o założeniu zupełnie nowej spółki przez PJB (tzw. spin-off).
Podobnie jak w przypadku innych omówionych wcześniej form komercjalizacji, również ta
metoda komercjalizacji musi zostać poprzedzona wyceną wyników prac B+R, które mają być
przedmiotem aportu. Jeżeli po przeprowadzeniu wyceny okaże się, że wartość wyników prac
B+R wnoszonych do spółki przekracza progi, o których wspomniano przy okazji omawiania
komercjalizacji przez sprzedaż, to PJB musi uzyskać stosowne zgody lub dokonać
zawiadomienia. W przypadku tej ścieżki komercjalizacji, dodatkowy obowiązek spoczywa na
PAN, instytutach naukowych i instytutach badawczych, które muszą uzyskać zgodę
właściwego ministra na założenie spółki lub wejście do spółki już istniejącej (bez względu na
wartość wkładu). Dokonanie wyceny jest istotne nie tylko ze względu na powyższe ustawowe
obowiązki notyfikacyjne. W zamian bowiem za wniesienie do spółki aportu w formie
wyników prac badawczych i rozwojowych, PJB powinna objąć udziały w spółce, zwykle
proporcjonalne do wartości wniesionego aportu.
Bez dokonania wyceny, określenie wielkości udziałów, jakie powinna objąć PJB, może być
obarczone błędem i powodować uszczerbek w majątku PJB. Z księgowego punktu widzenia
wniesienie aportu traktowane jest jako sprzedaż jednorazowa, w związku z czym PJB
powinna rozpoznać przychód i koszt całkowity z transakcji.
Innowacja obejmuje wiele złożonych, a zarazem trudnych działań, których efektywna
realizacja wymaga formalnego procesu. Pod pojęciem procesu innowacyjnego należy
rozumieć generowanie idei innowacyjnej (niezależnie od tego, czego dotyczy lub na jakim
obszarze działalności innowacyjnej powstaje), tworzenie, projektowanie oraz pierwszą
praktyczną realizację.
Transfer technologii to proces przystosowywania wyników badań naukowych, patentów lub
oryginalnych pomysłów do ich praktycznego zastosowania w produkcji. Proces ten składa się
z prac rozwojowych i wdrożeniowych, polegających na wykonaniu modeli i prototypów lub
sprawdzaniu przebiegu proponowanego procesu technologicznego, określenia cech
użytkowych i ekonomicznych proponowanych nowych wyrobów lub nowych procesów
technologicznych i badań jakościowych, analizy rynku, wyboru najwłaściwszego producenta,
ustalenia zasad finansowania dla producenta i uczelni (twórcy technologii) oraz uruchomienia
produkcji.
Komercjalizacja technologii to czynności prawne, finansowe i związane z jakością
proponowanych nowych rozwiązań. W szczególności w zakres tych rozwiązań wchodzi
określenie potrzeb rynku, określenie i zlecenie badań jakościowych (próba typu, badania
ekologiczne, możliwość dopuszczenia wyrobu na rynek, itp.) oraz ustalenie prawnych zasad
przejmowania projektu przez producenta od uczelni (twórcy technologii).
W szerokim znaczeniu pojęciem komercjalizacja technologii określa się całokształt działań
związanych z przenoszeniem danej wiedzy technicznej lub organizacyjnej i związanego z nią
know-how do praktyki gospodarczej. Komercjalizację technologii można określić jako proces
zasilania rynku nowymi technologiami. Obejmuje on wszelkiego rodzaju formy dyfuzji
innowacji oraz edukacji technicznej.
Jak pokazuje powyższy schemat końcowe etapy procesu innowacji obejmują transfer
technologii oraz jej komercjalizację.
W wąskim rozumieniu komercjalizację technologii określa się jako celowe, ukierunkowane
przekazywanie wiedzy i umiejętności do procesu produkcyjnego, celem udanego jej
urynkowienia w postaci produktu. W tym układzie podstawowe strategie komercjalizacji to
sprzedaż praw własności, licencjonowanie, alians strategiczny, joint venture, samodzielne
wdrożenie.