MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II Z

Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA
ARKUSZA II Z HISTORII
Zasady oceniania:
- za rozwiązanie wszystkich zadaĔ z arkusza II moĪna uzyskaü maksymalnie 50 punktów
(za rozwiązanie zadaĔ związanych z analizą Ĩródeá [zadania 41. – 59.] 30 punktów
i za zadanie rozszerzonej odpowiedzi [zadanie 60.] 20 punktów)
- model odpowiedzi uwzglĊdnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest Ğcisáym wzorcem
sformuáowania
- za odpowiedzi do poszczególnych zadaĔ przyznaje siĊ wyáącznie peáne punkty
- za zadanie otwarte, za które moĪna przyznaü tylko jeden punkt, przyznaje siĊ punkt
wyáącznie za odpowiedĨ w peáni poprawną
- za zadania, za które moĪna przyznaü wiĊcej niĪ jeden punkt, przyznaje siĊ tyle punktów,
ile prawidáowych elementów odpowiedzi (zgodnie z wyszczególnieniem w kluczu)
przedstawiá zdający
- jeĞli podano wiĊcej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) niĪ wynika z polecenia
w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest
w poleceniu
- jeĪeli podane w odpowiedzi informacje (równieĪ dodatkowe, które nie wynikają
z polecenia w zadaniu) Ğwiadczą o zupeánym braku zrozumienia omawianego zagadnienia
i zaprzeczają udzielonej prawidáowej odpowiedzi, odpowiedĨ taką naleĪy oceniü na zero
punktów.
Zadania 41. – 59. – zadania związane z analizą Ĩródeá wiedzy historycznej – 30 punktów
ZADANIE
Numer
zadania
41.
42.
43.
MODEL ODPOWIEDZI
CzĊĞci
zadania
SCHEMAT
PUNKTOWANIA
Punkty
Punkty za
poszczególne za zadanie
czĊĞci
zadania
Wáadca uwaĪaá siĊ za namiestnika boskiego, za syna
bogów.
Wystarczy okreĞlenie – syn boski.
MoĪliwe odpowiedzi:
- Ramzes III wysoko oceniaá swoje panowanie,
poniewaĪ postĊpowaá we wáaĞciwy (naleĪyty)
sposób.
- Panowanie Ramzesa przyniosáo pozytywne skutki.
Do przyznania punktu konieczne jest uwzglĊdnienie
w odpowiedzi jednej informacji.
Polityka Oktawiana Augusta okazaáa siĊ skuteczna.
Argumenty moĪliwe do uĪycia przez odpowiadającego,
np.:
- polityka okazaáa siĊ skuteczna, gdyĪ Oktawian
zdobyá wáadzĊ
1
1 pkt
1 pkt
1 pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
ZADANIE
Numer
zadania
MODEL ODPOWIEDZI
CzĊĞci
zadania
SCHEMAT
PUNKTOWANIA
Punkty za
Punkty
poszczególne za zadanie
czĊĞci
zadania
-
44.
45.
46.
udaáo mu siĊ wyeliminowaü (lub zjednaü sobie)
przeciwników
- zdobyá popularnoĞü w spoáeczeĔstwie
- zyskaá poparcie prowincji.
Punktacja:
1 punkt jest przyznawany za okreĞlenie skutecznoĞci
polityki i za podanie jednego argumentu.
Zdający zajmuje stanowisko i logicznie je argumentuje,
np. uznaje Ĩródáo za wiarygodne.
Przykáadowe argumenty:
- autor przedstawia postaü Dioklecjana wielostronnie,
krytycznie, a jednoczeĞnie nie jest do niego
nastawiony wrogo
- oceniając rządy cesarza, zwraca uwagĊ na wady
wáadcy, zamiáowanie do przepychu i Īądanie
oddawania czci boskiej, ale zaznacza, iĪ - jego
zdaniem - wady te wyrównują zalety – cesarz jest
dobrym wáadcą; nazywa go „ojcem poddanych”
- zdający moĪe równieĪ zwróciü uwagĊ na czas
powstania Īyciorysu cesarza.
Punktacja:
1 pkt - za zajĊcie stanowiska
1 pkt - za podanie argumentu.
Uwaga: jeĪeli zdający zajmie inne stanowisko
i je logicznie uargumentuje naleĪy przyznaü punkty.
Dominat (dominus áac. pan) – forma rządów
w staroĪytnym Rzymie od czasów Dioklecjana (koniec
III w.) polegająca na absolutnej wáadzy panującego,
któremu oddawano czeĞü boską.
Punktacja:
1 punkt – za podanie informacji o tym, Īe byá to system
rządów absolutnych,
1 punkt – za podanie informacji, Īe wáadca wymagaá
oddawania mu czci boskiej.
Karol wspieraá papieĪa (broniá go przed wrogami 1 pkt
wewnĊtrznymi i zewnĊtrznymi), zobowiązaá siĊ
umacniaü i rozszerzaü wiarĊ.
PapieĪ wspieraá swoim autorytetem pozycjĊ wáadcy 1 pkt
w Ğwiecie chrzeĞcijaĔskim, wspomagaá duchowo,
2
2 pkt
2 pkt
2 pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
ZADANIE
Numer
zadania
47.
48.
49.
50.
51.
52.
MODEL ODPOWIEDZI
CzĊĞci
zadania
SCHEMAT
PUNKTOWANIA
Punkty za
Punkty
poszczególne za zadanie
czĊĞci
zadania
uĞwiĊcaá wáadzĊ Karola poprzez ceremoniĊ koronacji.
Punktacja:
1 punkt – za podanie przynajmniej dwóch zobowiązaĔ
wáadcy
1 punkt – za podanie przynajmniej dwóch zobowiązaĔ
papieĪa.
Nawiązaá poprzez tytulaturĊ (tytuá cesarza i Augusta).
1 punkt za podanie sposobu (tj. przyjĊcie tytulatury) lub
za wymienienie obu tytuáów.
Einhard myĞlaá o cesarzach wschodnio-rzymskich,
(bizantyjskich).
Cesarze bizantyjscy uwaĪali, Īe mają wyáączne
prawo do tytuáu cesarza, są jedynymi spadkobiercami
Cesarstwa Rzymskiego i dlatego widzieli w Karolu
Wielkim uzurpatora.
Do zaliczenia odpowiedzi i przyznania 1 punktu
konieczne jest zaznaczenie uznawania przez cesarzy
wschodnio-rzymskich (bizantyjskich) wáasnego prawa
do wyáącznoĞci tytuáu cesarza.
Wierzono, Īe król moĪe uzdrawiaü; ma dar uzdrawiania
pewnych chorób przez dotkniĊcie rĊką.
Tytuá np.: Król uzdrowiciel, Król opiekun cierpiacych.
Za poprawny tytuá - 1 punkt.
MoĪliwe do podania rodzaje argumentów:
- cechy osobowe Kazimierza jako czáowieka
(np. umiáowanie pokoju, sprawiedliwoĞü)
- dokonania króla: w dziedzinie prawodawstwa,
gospodarki, zapewnienie áadu wewnĊtrznego,
spokoju i bezpieczeĔstwa poddanych
- odwoáania religijne (boskie pochodzenie wáadcy,
porównanie jego dokonaĔ do osiągniĊü Salomona).
Punktacja:
- za podanie obu rodzajów argumentów bez
przykáadów – 1 punkt
- za
podanie
jednego
rodzaju
argumentu
z przykáadem – 1 punkt
- za podanie dwóch rodzajów argumentów
z przykáadami – 2 punkty.
Insygnia wáadzy królewskiej przedstawione na pieczĊci
Kazimierza Wielkiego to: beráo, jabáko królewskie
3
1 pkt
1 pkt
1 pkt
1 pkt
2 pkt
1 pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
ZADANIE
Numer
zadania
CzĊĞci
zadania
53.
54.
55.
A.
B.
56.
57.
MODEL ODPOWIEDZI
SCHEMAT
PUNKTOWANIA
Punkty za
Punkty
poszczególne za zadanie
czĊĞci
zadania
i korona.
Za wymienienie dwóch insygniów wáadzy spoĞród
wyĪej podanych 1 punkt.
Cechy wáadcy suwerennego, zdaniem J. Bodina:
- niezaleĪnoĞü od innych wáadców (nie moĪe
podlegaü Īadnym innym monarchom)
- moĪliwoĞü stanowienia praw (sam ustanawia prawa
i jest ponad prawem)
- zdolnoĞü do rozkazywania ludziom (poddani
zobowiązani są wobec niego do bezwzglĊdnego
posáuszeĔstwa)
Punktacja: za podanie jednej cechy – 1 punkt, zdający
ma podaü dwie cechy, aby otrzymaü 2 punkty.
Absolutną wáadzĊ króla ograniczają prawa boskie
i prawa natury (ludzkie, powszechnie uznawane).
Do zaliczenia 1 pkt konieczne jest wskazanie zarówno
praw boskich, jak i naturalnych.
Elementy wspólne: Obaj autorzy uwaĪają, Īe:
- wáadza pochodzi od Boga, [wáadca jest sáugą,
zastĊpcą Boga na ziemi (Bossuet), obrazem Boga
na ziemi (Bodin)]
- poddani mają wáadcy oddawaü czeĞü (winni są mu
posáuszeĔstwo).
Elementy róĪne: Bossuet nie stawia wáadcy Īadnych
ograniczeĔ w odróĪnieniu od Bodina (nie wskazuje
na Īadne ograniczenia wáadzy monarchy).
Posągi Oktawiana Augusta i Ludwika XIV – podobnie
jak posąg Apolla promienieją boskoĞcią – speániaáy rolĊ
propagandową; przypominaáy o boskim pochodzeniu
wáadcy.
Za wskazanie aspektu boskoĞci 1 punkt.
Zasady:
- oddanie swej wolnoĞci wáadcy/zgromadzeniuzbiorowej osobie (zrzeczenie siĊ swej wolnoĞci)
- osobiste
zobowiązanie
kaĪdego
czáowieka
do
caákowitego
podporządkowania
siĊ
wáadcy/zgromadzeniu-zbiorowej osobie
- uznanie
nieomylnoĞci
wáadcy/zgromadzenia-
4
2 pkt
1 pkt
1 pkt
za
wskazanie
obu cech
wspólnych
2 pkt
1 pkt
za
wskazanie
róĪnicy
1 pkt
2 pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
ZADANIE
Numer
zadania
58.
CzĊĞci
zadania
A.
B.
59.
MODEL ODPOWIEDZI
SCHEMAT
PUNKTOWANIA
Punkty za
Punkty
poszczególne za zadanie
czĊĞci
zadania
zbiorowej osoby.
Punktacja:
za jedną zasadĊ – 1 punkt.
Zarówno w tekĞcie, jak i na ilustracji ciaáo Lewiatana 1 pkt
to spoáeczeĔstwo zespolone ze swym wáadcą w jedną
osobĊ (caáoĞü).
Punktacja:
za utoĪsamienie Lewiatana ze spoáeczeĔstwem
zjednoczonym z wáadcą – 1 punkt.
Insygnia wáadzy na ilustracji: korona, miecz, pastoraá. 3 pkt
WyjaĞnienie symbolicznego znaczenia:
- korona jest symbolem suwerennoĞci, wáadzy
monarszej, potĊgi
- miecz
jest
symbolem
wáadzy
Ğwieckiej
(paĔstwowej), siáy, walki
- pastoraá – symbol wáadzy duchownej (przywództwa
duchowego), takĪe symbol opieki nad ludĨmi.
Punktacja:
- za wymienienie z wyjaĞnieniem znaczenia jednego
z insygniów – 1 punkt. [wyjaĞnienia znaczenia
insygniów powinny byü zbliĪone do podanych
w modelu odpowiedzi]
Uwaga: za wymienienie wszystkich insygniów wáadzy
bez omówienia – 1 punkt
Gáówne cechy wáadcy to: gospodarnoĞü, opiekuĔczoĞü,
mądroĞü, sprawiedliwoĞü, hojnoĞü, walecznoĞü,
uczciwoĞü, majestatycznoĞü, odwaga.
Punktacja:
- za poprawne podanie dwóch cech - 1 punkt
- za poprawne podanie trzech cech - 2 punkty.
5
4 pkt
2 pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Zadanie 60. Zadanie rozszerzonej odpowiedzi – 20 punktów
Temat I.
Kryterium szczegóáowe dla poszczególnych poziomów
Punkty
I poziom :
1-5
Zdający umieĞciá temat w czasie – podaá wybrane przez siebie cezury
(np. 1815-1905). Skoncentrowaá siĊ na opisie monarchii rosyjskiej, podaá kilka jej
cech. Temat ująá statycznie, bez charakteryzowania przemian, którym podlegaáa
monarchia w Rosji.
II poziom:
Zdający poszerzyá zakres tematyczny pracy, dostrzegá pewne etapy w dziejach
Rosji w XIX w. Podjąá próbĊ charakterystyki sytuacji spoáecznej i ekonomicznej
w Rosji. Podjąá próbĊ wskazania czynników, które wpáynĊáy na odmiennoĞü
dziejów Rosji na tle innych monarchii europejskich w XIX w.
6-10
III poziom:
Zdający wskazaá waĪne momenty zwrotne w dziejach monarchii rosyjskiej
(np. odwilĪ posewastopolska). Dokonaá dynamicznej charakterystyki rozwoju
wydarzeĔ w Rosji. Potrafiá skonfrontowaü monarchiĊ rosyjską z innymi
monarchiami europejskimi – uchwyciá podobieĔstwa i róĪnice (w róĪnych
dziedzinach Īycia spoáecznego). Podjąá próbĊ oceny zjawiska.
11-15
IV poziom:
Zdający wszechstronnie zanalizowaá monarchiĊ rosyjską w XIX w. Dostrzegá
odmiennoĞü jej losów od innych monarchii europejskich. Powiązaá system
polityczny z problematyką spoáeczną i ekonomiczną. Sformuáowaá uzasadnioną
ocenĊ wydarzeĔ, uwzglĊdniającą nastĊpstwa sytuacji politycznej i spoáecznej Rosji
w XIX w. dla dalszych losów tego paĔstwa. Potrafiá odnieĞü siĊ do przeczytanych
lektur.
16-20
Przy przyznawaniu punktów na okreĞlonym poziomie w zadaniu rozszerzonej odpowiedzi
egzaminator bĊdzie uwzglĊdniaá równieĪ: poprawnoĞü jĊzykową i stylistyczną oraz estetykĊ
pracy.
6
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Temat II.
Kryterium szczegóáowe dla poszczególnych poziomów
I poziom :
Zdający poprawnie umieĞciá temat w czasie. Przedstawiá kilka informacji
Ğwiadczących o tym, Īe zrozumiaá temat; podaá kilka, nie zawsze powiązanych,
przyczyn i skutków omawianych wydarzeĔ.
Punkty
1-5
II poziom:
Zdający wyjaĞniá cezury. Poprawnie przedstawiá formy ustrojowe paĔstwa
francuskiego w omawianym okresie – podjąá próbĊ omówienia przyczyn przemian
ustrojowych paĔstwa francuskiego i dostrzegá związki przyczynowo - skutkowe.
6-10
III poziom:
Zdający scharakteryzowaá poszczególne formy ustrojowe paĔstwa francuskiego
i uwzglĊdniá kontekst wewnĊtrzny. Dostrzegá miĊdzynarodowy aspekt tych
wydarzeĔ. Podjąá próbĊ oceny charakteryzowanych wydarzeĔ.
11-15
IV poziom:
Zdający wszechstronnie ukazaá przemiany ustrojowe we Francji w analizowanym
okresie. Przedstawiá i oceniá przyczyny przemian ustrojowych paĔstwa
francuskiego, w tym ich wpáyw na wydarzenia europejskie. Przedstawiá
przemyĞlane i uzasadnione wnioski koĔcowe. Potrafiá odnieĞü siĊ
do przeczytanych lektur.
16-20
Przy przyznawaniu punktów na okreĞlonym poziomie w zadaniu rozszerzonej odpowiedzi
egzaminator bĊdzie uwzglĊdniaá równieĪ: poprawnoĞü jĊzykową i stylistyczną oraz estetykĊ
pracy.
7