Co nowego w rozporządzeniu EMAS? Oczekuje się, e

Co nowego w rozporządzeniu EMAS?
Oczekuje się, że znowelizowane rozporządzenie dopuszczające dobrowolny udział
organizacji we wspólnotowym systemie ekozarządzania i audytu (tzw. EMAS III) zostanie
niebawem opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Definicje
Rozporządzenie EMAS wprowadza szereg nowych definicji, na przykład:
• najlepsze praktyki zarządzania środowiskowego oznaczają najskuteczniejszy
sposób wdrażania systemu zarządzania środowiskowego przez organizacje w danym
sektorze, dzięki któremu w danych warunkach gospodarczych i technicznych można
osiągnąć najlepsze efekty działalności środowiskowej,
• istotna zmiana oznacza każdą zmianę w funkcjonowaniu, strukturze, administracji,
procesach, działaniach, wyrobach lub usługach organizacji, której wprowadzenie
wywiera lub może wywierać znaczący wpływ na system zarządzania środowiskowego
organizacji, na środowisko lub na zdrowie ludzkie,
• klaster oznacza grupę niezależnych organizacji powiązanych ze sobą ze względu na
bliskie położenie geograficzne lub rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej,
wspólnie wdrażających system zarządzania środowiskowego,
• rejestracja zbiorowa oznacza jedną rejestrację wszystkich lub niektórych obiektów
organizacji posiadającej obiekty umiejscowione w jednym lub w większej liczbie
państw członkowskich lub w krajach trzecich,
• wskaźnik efektywności środowiskowej oznacza charakterystyczne wyrażenie, które
umożliwia mierzenie efektów działalności środowiskowej organizacji,
• małe organizacje oznaczają:
a) mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa zdefiniowane w zaleceniu
Komisji nr 2003/361/WE, lub
b) władze lokalne zarządzające mniej niż 10 000 mieszkańców lub inne władze
publiczne zatrudniające mniej niż 250 osób i dysponujące rocznym budżetem
nieprzekraczającym 50 mln EUR, lub o rocznym bilansie nieprzekraczającym 43
mln EUR.
Cel EMAS
Celem EMAS jest wspieranie ciągłego doskonalenia efektów
działalności środowiskowej organizacji przez ustanowienie
i wdrożenie systemów zarządzania środowiskowego przez
organizacje, systematyczną, obiektywną i okresową ocenę
efektywności tych systemów, dostarczanie informacji o efektach
działalności środowiskowej, prowadzenie otwartego dialogu ze
społeczeństwem i innymi stronami zainteresowanymi, aktywne
uczestnictwo pracowników organizacji oraz odpowiednie
szkolenie.
Struktura i zasady funkcjonowania nowego rozporządzenia
EMAS
Nowe rozporządzenie EMAS składa się z:
o 9 rozdziałów,
o 52 artykułów,
o 8 załączników.
Zasady działania EMAS III i ogólne wymagania dotyczące uczestnictwa w systemie pozostają
takie same, jak w rozporządzeniu (WE) 761/2001.
Organizacje, które zamierzają zarejestrować się w systemie EMAS po raz pierwszy, powinny:
a) przeprowadzić przegląd środowiskowy wszystkich aspektów środowiskowych
organizacji,
b) w oparciu o wyniki przeglądu środowiskowego opracować i wdrożyć system
zarządzania środowiskowego obejmujący wszystkie wymogi rozporządzenia
oraz uwzględniający najlepsze praktyki zarządzania środowiskowego dla
danego sektora, o ile są one dostępne;
c) przeprowadzić audyt wewnętrzny,
d) przygotować deklarację środowiskową. W przypadku, gdy dla danego sektora
dostępne są sektorowe dokumenty referencyjne, ocena efektów działalności
środowiskowej organizacji uwzględnia stosowny dokument.
Zmiany w odniesieniu do dotychczas obowiązującego rozporządzenia (WE) 761/2001
polegają głównie na:
uproszczeniu rozporządzenia przez jego przeredagowanie i włączenie
elementów zawartych w istniejących decyzjach Komisji,
uproszczeniu rejestracji grupowej,
wprowadzeniu możliwości rejestracji zbiorowej oraz rejestracji organizacji
spoza UE,
wprowadzeniu głównych wskaźników efektów działalności środowiskowej,
ułatwieniach dotyczących małych organizacji,
uproszczeniu zasad stosowania logo EMAS.
Ułatwienia dla małych organizacji
Ułatwienia dla małych organizacji polegają na przedłużeniu przez organ właściwy okresów,
w których organizacja powinna przeprowadzić określone w rozporządzeniu działania –
odpowiednio - z trzech do czterech lat oraz z roku do dwóch lat.
Warunkiem przedłużenia jest potwierdzenie przez weryfikatora środowiskowego, który
dokonał weryfikacji organizacji, że zostały spełnione wszystkie następujące warunki:
nie występują znaczące zagrożenia dla środowiska,
organizacja nie planuje wprowadzenia istotnych zmian, oraz
nie występują znaczące lokalne problemy związane ze środowiskiem, do
których organizacja się przyczynia.
Wskaźniki efektywności środowiskowej
Zarówno w deklaracji środowiskowej, jak i w zaktualizowanej deklaracji środowiskowej,
organizacje podają główne wskaźniki w zakresie, w jakim dotyczą one bezpośrednich
aspektów środowiskowych, oraz inne stosowne istniejące wskaźniki efektywności
środowiskowej. Główne wskaźniki stosuje się do wszystkich rodzajów organizacji.
Koncentrują się one na efektywności w następujących kluczowych obszarach
środowiskowych:
efektywność energetyczna,
efektywne wykorzystanie materiałów,
woda,
odpady,
różnorodność biologiczna, oraz
emisje.
EMAS a zamówienia publiczne
W nowym rozporządzeniu EMAS czytamy: „W celu zwiększenia atrakcyjności EMAS dla
organizacji, Komisja i państwa członkowskie powinny uwzględnić EMAS w swoich
politykach zamówień publicznych oraz - w stosownych przypadkach - powinny określać
uczestnictwo w EMAS lub równoważnych systemach zarządzania środowiskowego, jako
warunek realizacji umów na roboty i usługi”.
Opracowano na podstawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego
dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS)
(COM(2008)0402 – C6-0278/2008 – 2008/0154(COD)) (JB)