DECYZJA Nr 15 / ŻG / 2014 - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
ul. Gdańska 38, 90 – 730 Łódź
Łódź, dnia 27.02.2014 r.
.....................................................
(oznaczenie organu Inspekcji Handlowej)
Nr akt: ŻG.8361.327.2013
DECYZJA Nr 15 / ŻG / 2014
Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r.
o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577
ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego
(t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
wymierza
przedsiębiorcy Mariuszowi Wielamkowi
prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą „JU-MAR Mariusz Wielamek” w hurtowni
zlokalizowanej w Łodzi przy ul. Budy 4 (hala 1, box 26)
karę pieniężną w kwocie 1.139,00 zł (słownie: jeden tysiąc sto trzydzieści dziewięć złotych)
z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego 7 partii jaj bez opakowań jednostkowych
klasy „A” wartości łącznej 1.139,40 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na:
niepodanie w miejscu sprzedaży klasy jakości, klasy wagowej, oznaczenia metody
chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta i daty minimalnej trwałości, wbrew
przepisom określonym w art. 16 lit. a, b, c, d i e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008
z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania
rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj
(Dz. U. L 163 z dnia 24.06.2008 r. ze zm.) dla 7 partii jaj wartości 1.139,40 zł;
niepodanie w miejscu sprzedaży nazwy albo imienia i nazwiska producenta wbrew
przepisom określonym w § 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz.
966 ze zm.) dla 7 partii jaj wartości 1.139,40 zł;
brak oznaczeń na skorupach dotyczących numeru oznaczenia sposobu utrzymania kur
nieśnych, kodu państwa członkowskiego oraz weterynaryjnego numeru
identyfikacyjnego dla 2 partii jaj wartości 1.031,20 zł, wbrew przepisom określonym
w § 33 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w
sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz. 966 ze zm.)
Uzasadnienie
W dniach od 07 do 12 listopada 2013 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego
Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.327.2013 z dnia 07.11.2013 r.
1
inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę
w hurtowni zlokalizowanej w Łodzi przy ul. Budy 4 (hala 1, box 26), należącej do Mariusza
Wielamka, wykonującego działalność gospodarczą pod nazwą „JU-MAR Mariusz Wielamek”.
Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1 - 3 rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli
urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym
i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L
165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej
artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze
zm.) w obecności właściciela Mariusza Wielamka.
W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że do sprzedaży detalicznej
oferowano 7 partii jaj bez opakowań w ilości 2.560 sztuk o łącznej wartości 1.139,40 zł, w tym:
60 sztuk w cenie 0,31 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie „3 PL 100313303”, zaś na
wywieszce jako „2A 0,31”, ,
60 sztuk w cenie 0,35 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie „3 PL100313303”, zaś na
wywieszce jako „1b 0,35”, ,
60 sztuk w cenie 0,39 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie „3 PL 100313303”, zaś na
wywieszce jako „1A 0,39”,
60 sztuk w cenie 0,42 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie „3 PL 041413033”, zaś na
wywieszce jako „0 0,42”,
40 sztuk w cenie 0,50 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie „3 PL041413033”, zaś na
wywieszce jako „Extra 0,50”,
1360 sztuk bez oznaczeń na skorupie, deklarowanych ustnie jako jaja świeże w cenie
0,42 zł za sztukę,
920 sztuk bez oznaczeń na skorupie deklarowanych ustnie jako jaja świeże w cenie 0,50 zł
za sztukę,
dla których w miejscu sprzedaży nie podano klasy jakości, klasy wagowej, oznaczenia
metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta, daty minimalnej trwałości wbrew
postanowieniom art. 16 lit. a, b, c, d i e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia
23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady
(WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia
24.06.2008 r. ze zm.) zwanego dalej „rozporządzeniem 589/2008” oraz nazwy albo imienia i
nazwiska producenta wbrew przepisom określonym w § 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków
spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz. 966 ze zm.) zwanego dalej „rozporządzeniem w sprawie
znakowania środków spożywczych”.
Dodatkowo wprowadzone do obrotu 2 partie jaj (1.360 sztuk w cenie 0,42 zł i 920
sztuk w cenie 0,50 zł za sztukę) wartości łącznej 1.031,40 zł, nie posiadały na skorupach
oznaczeń dotyczących numeru oznaczenia sposobu utrzymania kur nieśnych, kodu państwa
członkowskiego oraz weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego producenta, co naruszało
§ 33 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych . Przedmiotowe jaja
2
decyzją z dnia 07 listopada 2013 r. zostały wycofane z obrotu handlowego. Mariusz Wielamek
zakup jaj bez oznaczeń na skorupach udokumentował fakturą VAT-WZ numer 1330-00392/BAL
z dnia 05.11.2013 r. wystawioną przez Fermy Drobiu Woźniak Sp. z o.o., Żylice 35A, 63-900
Rawicz i wyjaśnił (pismo z dnia 11.11.2013 r.), że zostały one wprowadzone do obrotu przez
jego niedopatrzenie. Natomiast zakup jaj oznaczonych na skorupach „3 PL 100313303”
udokumentował fakturą VAT numer 0051/11/13 z dnia 06 listopada 2013 r. wystawioną przez
Fermę Lipińskich Daria Lipińska-Hoc, Wronowice 74, 98-100 Łask, zaś oznaczonych na
skorupach „3 PL 041413033” fakturą VAT numer 1963/13 z dnia 04 listopada 2013 r.,
wystawioną przez „LIM-POL” Sp. z o.o., Fletnowo 43A, 86-134 Dragacz.
Stwierdzone nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli numer
ŻG.8361.327.2013 z dnia 07 listopada 2013 r., zestawieniu artykułów żywnościowych
skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach wykonanych w trakcie kontroli.
Działając na podstawie art. 34 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej
(Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.), pismem numer ŻG.8361.327.2013 z dnia 20 listopada
2013 r. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej o wprowadzeniu do obrotu handlowego
jaj bez oznaczeń na skorupach poinformował wskazanego przez stronę producenta – „Fermy
Drobiu Woźniak” Sp. z o.o. Żylice 35A – i jednocześnie wniósł o podjęcie niezwłocznych działań
zmierzających do znakowania jaj wprowadzanych do obrotu handlowego. Producent nie udzielił
odpowiedzi na przesłane wystąpienie pokontrolne. O fakcie wprowadzenia do obrotu handlowego
jaj bez oznaczeń na skorupach powiadomiony został również Powiatowy Lekarz Weterynarii
w Poddębicach (pismo nr ŻG.8361.327.2013 z dnia 21.11.2013 r.).
W dniu 29 stycznia 2014 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne
w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia
o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.)
zwanej dalej „ustawą o jakości”, kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu jaj
nieodpowiadających jakości handlowej. Strona została poinformowana o wszczęciu
postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy,
wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała.
Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2013.
Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 31 stycznia 2014 r.
W dniu 05 lutego 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej
w Łodzi wpłynęło rozliczenie roczne dochodu firmy w roku 2013, w którym strona przesłała
wielkość obrotu za rok 2013.
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając
na uwadze powyższe ustalił i stwierdził.
Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania
prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności
i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze
zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach
produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą,
3
zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności
i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.
Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły
rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli
w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe
wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez
producenta.
Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy
rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych,
fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy
oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania,
nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
Wprowadzane do obrotu artykuły rolno – spożywcze, jak wynika z art. 6 ust. 1
ustawy o jakości, są oznakowane, co oznacza że muszą być spełnione w tym zakresie wszystkie
wymagania dotyczące oznakowania, uregulowane w przepisach prawa.
Szczegółowe wymagania dotyczące sposobu oznakowania jaj bez opakowań
(luzem) przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta finalnego zostały zawarte w art. 16
rozporządzenia 589/2008. Przepis ten stanowi, że, w przypadku sprzedaży jaj luzem w sposób
łatwo widoczny i czytelny dla konsumenta podaje się następujące informacje: klasę jakości,
klasy wagowe zgodnie z art. 4, oznaczenie metody chowu, objaśnienie znaczenia kodu
producenta, datę minimalnej trwałości. We wskazanym art. 4 jaja klasy A klasyfikuje się
według poniższych klas wagowych:
a) XL – bardzo duże: masa ≥ 73 g;
b) L – duże: 73 g > masa ≥ 63 g;
c) M – średnie: 63 g > masa ≥ 53 g;
d) S – małe: masa < 53 g.
Zgodnie z § 33 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych
jaja wyprodukowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znakuje się zgodnie
z rozporządzeniem 1234/2007 załącznikiem XIV częścią A pkt III ust. 1 zdaniem pierwszym oraz
art. 9 ust. 1 rozporządzenia 589/2008, podając po numerze oznaczenia sposobu
utrzymywania kur nieśnych kod państwa członkowskiego - PL oraz weterynaryjny numer
identyfikacyjny nadany w sposób określony w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju
Wsi z dnia 16 września 2010 r. w sprawie sposobu ustalania weterynaryjnego numeru
identyfikacyjnego (Dz. U. Nr 173, poz. 1178).
Wskazany w § 33 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków
spożywczych przepis z rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r.
ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące
niektórych produktów rolnych „rozporządzenie o jednolitej organizacji rynku” (Dz. U. L 299 z
16.11.2007 ze zm.) stanowi, że jaja klasy A są znakowane kodem producenta (zapis ten
widnieje również w obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. rozporządzeniu Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną
4
organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr
922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 - ust. III pkt 1 część VI
załącznik VII).
Dodatkowo wymagania w zakresie oznakowania środków spożywczych bez
opakowań zostały określone w § 17 rozporządzenia w sprawie znakowania środków
spożywczych. Zgodnie z § 17 ust. 1 pkt 1 w przypadku środków spożywczych bez opakowań
oprócz nazwy środka spożywczego podaje się nazwę albo imię i nazwisko producenta.
Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie
do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) jaj nieodpowiadających jakości
handlowej. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji
Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając
wysokość kary wziął pod uwagę:
1.
wysoki stopień szkodliwości czynu polegającego na wprowadzeniu do obrotu jaj bez
oznaczeń kodowych na skorupach oraz nieuwidocznieniu w miejscu sprzedaży
podstawowych informacji charakteryzujących dany produkt (klasy jakości, klasy wagowej,
oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta i daty minimalnej
trwałości), gdyż stwierdzone nieprawidłowości w istotny sposób naruszały prawa i interesy
konsumentów, uniemożliwiając dokonanie świadomego wyboru przy zakupie. Konsument
nie mając podstawowych informacji o środku spożywczym mógł być wprowadzony w błąd
i nabyć produkt niezgodny z jego oczekiwaniami. Należy tu nadmienić, iż przy produktach
bez opakowań konsument tylko w miejscu sprzedaży ma możliwość zapoznania się z ich
właściwościami, a w tym przypadku takiej możliwości był pozbawiony;
2.
wysoki stopień zawinienia, ponieważ to obowiązkiem strony było umieszczenie w miejscu
dostępnym bezpośrednio konsumentom informacji (wynikających z przepisów prawa)
o oferowanych do sprzedaży jajach, a także sprawdzenie oznakowania jaj przed
wprowadzeniem ich do obrotu. Tego obowiązku strona nie dopełniła i wprowadziła do
sprzedaży jaja bez wymaganych oznaczeń. Strona, jako podmiot działający na rynku
spożywczym od wielu lat (co ustalono na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji
i Informacji o Działalności Gospodarczej), specjalizująca się w sprzedaży jaj winna znać
i przestrzegać obowiązujące przepisy związane z wykonywaną działalnością, by zapewnić
właściwą jakość handlową środków spożywczych wprowadzanych do obrotu;
3.
wysoki zakres naruszenia, bowiem brak w miejscu sprzedaży istotnych informacji
dotyczących m.in. daty minimalnej trwałości, klasy wagowej, klasy jakości, metody chowu,
producenta narusza zarówno przepisy unijne jak i krajowe istotne z punktu widzenia
ochrony konsumentów. Brak tych informacji w miejscu sprzedaży narusza interesy
konsumentów nie tylko ze względu na ich prawo do rzetelnej informacji o produkcie
mogące przesądzić o dokonanym przez nich wyborze, ale także ze względu na istotne
znaczenie pewnych informacji (w tym przypadku daty minimalnej trwałości) dla zdrowia.
Konsumenci muszą mieć gwarancję, że zakupiony produkt jest dla nich bezpieczny
i pełnowartościowy;
5
4.
dotychczasową działalność przedsiębiorcy – z dokumentacji zgromadzonej przez
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany
przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy
o jakości;
5.
niską wielkość obrotów podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę.
W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania,
a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5
ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości,
stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości
handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej
uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu
(w tym przypadku …zł), lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2
rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r.
ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski
Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa
żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie
w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne
i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji
i wymierzył karę w wysokości 1.139,00 zł.
Pouczenie:
1.
Zgodnie z art. 127 § 1 i 2 kpa, art. 129 § 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od
niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie
(00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem
Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 – 730 Łódź, ul. Gdańska 38) w
terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
2.
Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność
pieniężną w wysokości 1.139,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji
Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP
O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania
w godz. 730 – 930 i 1330 – 1430 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz.
800 – 1000 i 1400 – 1500 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się
ostateczna.
Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. „Ordynacja podatkowa” (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej
Marek Jacek Michalak
......................................................................
(imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis)
Otrzymują:
1.
Mariusz Wielamek
(…)
2.
a/a
6