szanse i zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstw w - Uni

źródło:
Kozłowski R., Szanse i zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstw w regionie łódzkim związane z
infrastrukturą makrologistyczną w: Lachiewicz S. i Staniec I. [red.], Sytuacja ekonomiczna,
organizacyjna i kadrowa dużych organizacji gospodarczych w aglomeracji łódzkiej, Monografie,
Media Press, Łódź 2007, s. 39-44.
SZANSE I ZAGROŻENIA DLA ROZWOJU
PRZEDSIĘBIORSTW W REGIONIE ŁÓDZKIM
ZWIĄZANE Z INFRASTRUKTURĄ
MAKROLOGISTYCZNĄ
4
Remigiusz Kozłowski
Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Uniwersytet Łódzki
4.1. Wstęp
Obecnie w Polsce decydują się losy kształtu infrastruktury
makrologistycznej, która ma ogromny wpływ na warunki funkcjonowania
przedsiębiorstw, w tym takż e duż ych firm. Aglomeracja łódzka ma
niepowtarzalną, historyczną szansę stania się „stolicą” nie tylko polskiej
logistyki ale nawet jednym z najważ niejszych węzłów komunikacyjnych w tej
części Europy.
Celem opracowania jest identyfikacja najwa żniejszych szans i zagroż eń
związanych z infrastrukturą makrologistyczną dla rozwoju przedsiębiorstw w
aglomeracji łódzkiej. Jednocześnie biorąc pod uwagę współczesny zasięg
oddziaływania elementów infrastruktury makrologistycznej na rozwój
przedsiębiorstw należ y objąć rozważaniami takż e miejscowości leżące w
zasięgu oddziaływania tej aglomeracji czyli cały region łódzki.
4.2. Znaczenie infrastruktury makrologistyki dla lokalizacji i rozwoju
przedsiębiorstw
Infrastrukturę makrologistyki stanowią m.in.: drogi i autostrady, sieci
kolejowe i terminale, lotniska, porty morskie, itp. Jest ona nieodzowna do
wymiany towarów między przedsiębiorstwami oraz między nimi i ich klientami.
Jej „ilość” i jakość determinują w bezpośredni sposób możliwości rozwoju firm
znajdujących się w zasięgu tej infrastruktury.
Bardzo waż ną rolę w lokowaniu swoich działalno ści odgrywają węzły
komunikacyjne. Powstają one w wyniku m.in.: krzyż owania się dróg lub w
sytuacji bezpośredniej bliskości drogi i lotniska lub drogi i terminala
kolejowego.
39
źródło:
Kozłowski R., Szanse i zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstw w regionie łódzkim związane z
infrastrukturą makrologistyczną w: Lachiewicz S. i
Staniec I. [red.],
Sytuacja ekonomiczna,
organizacyjna i kadrowa dużych organizacji gospodarczych w aglomeracji łódzkiej, Monografie, Media
Press, Łódź 2007, s. 39-44.
Przedsiębiorstwa, które zajmują się magazynowaniem towarów, ich kompletacją dla
klienta oraz transportem wybierają na miejsce prowadzenia swojej działalności
lokalizacje położone właśnie w pobliżu węzłów komunikacyjnych [8, s. 301 i 9, s. 437439]. Takie usytuowanie ma bezpośredni wpływ na koszty transportu, poziom obsługi
klienta i koszty zapasów [1, s. 183]. Co z kolei wpływa na konkurencyjność tych
przedsiębiorstw we współczesnych systemach społeczno – gospodarczych [5 , s. 8].
Duże znaczenie dla rozwoju współczesnych przedsiębiorstw ma lokalizacja tzw.
obiektów logistycznych, które F. Kapusta określa jako zakłady lub składy [6, s. 144].
Wielu autorów dostępność transportu samochodowego, lotniczego, kolejowego i
wodnego uważa za jeden z kluczowych czynników decydujących o wyborze lokalizacji
prowadzenia działalności gospodarczej [7, s. 566-570].
4.3. Charakterystyka infrastruktury makrologistyki w regionie
łódzkim
Na rysunku 1 przedstawiono najważniejsze elementy istniejącej i planowanej
infrastruktury makrologistyki w regionie łódzkim opracowane na bazie planu
zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego. Wynika z niego, że
ten region ma bardzo dobr ą sytuacj ę , która b ę dzie sprzyjała rozwojowi
przedsiębiorstw. Podstawowe elementy infrastruktury drogowej to autostrady A1 i A2
oraz drogi szybkiego ruchu S8, S12, S14 i S74. Sieć kolejowa pozwala na
powstanie szeregu terminali, z których najwa żniejsze są umiejscowione w:
Karsznicach, Kutnie, i Olechowie. Istotne znaczne maj ą także lotniska: im. Władysława
Reymonta w Łodzi i lotnisko wojskowe i cywilne w Łasku.
Tak liczne elementy sieci makrologistycznej tworzą węzły, które sprzyjają
lokalizacji przedsiębiorstw zajmujących się magazynowaniem, kompletacją produktów
i transportem. Do najważniejszych węzłów należą m.in.:
− węzeł w okolicach Łasku (powstały w wyniku oddziaływania drogi ekspresowej S8 i
lotniska),
− węzeł w okolicach Zduńskiej Woli – Karsznic (utworzony przez drogę ekspresową
S8 i terminal kolejowy),
− wę zeł drogowy koło Strykowa na skrzy ż owaniu A1 i A2,
− węzeł drogowy w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego powstały w wyniku
skrzyżowania autostrady A1 i bezpłatnej drogi krajowej DK 8,
− węzeł drogowy w okolicach Tuszyna i Rzgowa utworzony w okolicach skrzyżowania
autostrady A1 i drogi ekspresowej S8.
Obecnie najwięcej dużych przedsiębiorstw przyciągnął węzeł w Strykowie i w
Piotrkowie Trybunalskim. W okolicach Strykowa usytuowały się takie firmy
jak m.in.: Spedimex, Corning (kable), Azymut (wydawnictwo wysyłkowe), Komfort
(panele, wykładziny) i Sonoco (producent opakowa ń). Z kolei w Piotrkowie
Trybunalskim zbudowały swoje zakłady m.in.: Ikea, Unilever i Ahold.
40
źródło:
Kozłowski R., Szanse i zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstw w regionie łódzkim związane z
infrastrukturą makrologistyczną w: Lachiewicz S. i Staniec I. [red.], Sytuacja ekonomiczna,
organizacyjna i kadrowa dużych organizacji gospodarczych w aglomeracji łódzkiej, Monografie,
Media Press, Łódź 2007, s. 39-44.
Rys. 1. Elementy infrastruktury makrologistyki w regionie łódzkim
Źródło: opracowanie własne na podstawie [2, s. 10] .
Ten bardzo sprzyjający układ węzłów będzie oddziaływał takż e na inne
miasta regionu nie leżące w bezpośrednim sąsiedztwie węzłów, w których
wyst ąpią sprzyjające warunki do prowadzenia działalności wytwórczej i
usługowej. Dla rozwoju przedsiębiorstw w tych lokalizacjach wa żne jest dobre
połączenie z węzłem komunikacyjnym lub kilkoma w ęzłami jednocześnie. Dla
Sieradza ten warunek zapewnia droga szybkiego ruchu S8, dla Tomaszowa
Mazowieckiego trasa szybkiego ruchu S74. Z kolei dla Wielunia i Bełchatowa
olbrzymie znaczenie b ędzie miało dobre połączenie drogowe z Łaskiem i
Karsznicami, które to pozwoli firmom z tych miast znaleźć się w zasięgu
oddziaływania węzłów.
4.4.
Zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstw
związane z infrastrukturą makrologistyki
Do głównych zagroż eń powstawania zaplanowanej infrastruktury
makrologistyki należą przede wszystkim niestabilność związana z decyzjami
41
źródło:
Kozłowski R., Szanse i zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstw w regionie łódzkim związane z
infrastrukturą makrologistyczną w: Lachiewicz S. i Staniec I. [red.], Sytuacja ekonomiczna,
organizacyjna i kadrowa dużych organizacji gospodarczych w aglomeracji łódzkiej, Monografie,
Media Press, Łódź 2007, s. 39-44.
dotyczącymi kształtu tej infrastruktury i nieudolność w jej budowaniu.
Notorycznie niedotrzymywane są terminy oddawania odcinków autostrad.
Następują olbrzymie błędy w planowaniu np. zaplanowano przebieg drogi S8
przez obszary chronione w Puszczy Augustowskiej a w województwie łódzkim
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w swojej
decyzji odwoływała się do terenów objętych programem Natura 2000, które
nie istnieją! [3, s. 2] Nie jest też dobrze na etapie już samej realizacji np. budując
autostradę A2 jej pasy na granicy województw łódzkiego i wielkopolskiego nie
„zeszły się” a różnica wynosiła aż 6 km. Można mieć takż e bardzo duż o
zastrzeżeń do jakości wykonanych dróg...
Jednakż e największym zagrożeniem jest niespodziewana i nie poparta
rzetelnymi argumentami merytorycznymi planowana zmiana przebiegu kluczowej
dla rozwoju regionu łódzkiego trasy szybkiego ruchu S8. Proponowany przez
GDDKiA tzw. wariant południowy ma przebiega ć śladem obecnie istniejącej
bezpłatnej drogi krajowej DK8.
aktualnie obowiązujący w dokumentach prawnych przebieg trasy S8
proponowany przez GDDKiA w komunikacie z 01.06.2007 tzw.
„wariant południowy” przebiegu trasy S8
linia prosta łącząca: Wrocław, Łódź i Warszawę
Rys. 2. Wariant obowiązujący – północny i proponowany przez GDDKiA - południowy
Źródło: opracowanie własne na mapy zamieszczonej w Wikipedia.
42
źródło:
Kozłowski R., Szanse i zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstw w regionie łódzkim związane z
infrastrukturą makrologistyczną w: Lachiewicz S. i Staniec I. [red.], Sytuacja ekonomiczna,
organizacyjna i kadrowa dużych organizacji gospodarczych w aglomeracji łódzkiej, Monografie,
Media Press, Łódź 2007, s. 39-44.
W wyniku planowanego przez GDDKiA wariantu południowego region łódzki
poniesie m.in.: następujące straty:
− nie powstanie droga ekspresowa S14 co spowoduje ograniczenie rozwoju lub
nawet upadek lotniska im. Władysława Reymonta w Łodzi,
− nie powstanie lotnisko w Łasku i terminal kolejowy w Karsznicach,
− przedsiębiorstwa z następujących miast: Wielu ń, Bełchatów i Piotrków
Trybunalski nie będą miały szansy znaleźć się w zasięgu oddziaływania
węzłów komunikacyjnych w Łasku i Karsznicach (bo węzły te nie powstaną),
− nie powstanie droga szybkiego ruchu S74 pozwalająca znaleźć się w zasięgu
oddziaływania aglomeracji łódzkiej i węzłów komunikacyjnych Tomaszowa
Mazowieckiego,
− w wyniku poprowadzenia drogi ekspresowej śladem istniejącej trasy DK8
nastąpi odizolowanie lub zburzenie istniejących przy niej przedsiębiorstw
zajmujących się gastronomią, hotelarstwem i innymi usługami (firmy w
okolicach Wielunia, Bełchatowa, Piotrkowa Trybunalskiego i Tomaszowa
Mazowieckiego),
− nastąpi upadek olbrzymich targowisk istniejących dziś m.in. w okolicach
Tuszyna i Rzgowa co w dalszej konsekwencji spowoduje bankructwo
producentów głównie odzieży a następnie ich dostawców, itd.
Gdyby zrealizowano południowy wariant drogi szybkiego ruchu S8,
przedsiębiorstwa regionu łódzkiego poniosłyby olbrzymie straty a przede
wszystkim straciłyby możliwość bardzo intensywnego rozwoju związanego z
dogodnym położ eniem. W tej sytuacji w skali makro żaden polski region nie
będzie w stanie skutecznie konkurowa ć np. z doskonale zorganizowanym
regionem skupionym wokół olbrzymiego ringu autostradowego Berlina (Berliner
Ring - "pierścień berliński"). Nic dziwnego, że te zamiary GDDKiA spotkały się z
olbrzymią falą protestów i żądaniem zrealizowania istniejących planów zgodnych
z aktualnymi rozporządzeniami Rady Ministrów. Działania te podjęli zarówno
mieszkańcy jak i samorządy terenów leżących wzdłuż wariantu północnego jak i
wariantu południowego np. Tomaszowa Mazowieckiego [4, s. 1].
4.5. Podsumowanie
Istniejące plany w zakresie rozwoju infrastruktury makrologistyki dla regionu
łódzkiego i automatycznie dla aglomeracji łódzkiej są bardzo korzystne. W
obecnych warunkach bardzo dynamicznej gospodarki rozwój przedsiębiorstw
zarówno tych, które już dziś można określić jako duże i tych, które dużymi mogą
się stać w przyszłości dzięki sprzyjającemu ich rozwojowi otoczeniu byłby bardzo
szybki.
Niestety istnieją także zagrożenia w obszarze infrastruktury makrologistyki.
Do nich na pewno będą należały opóźnienia w planowanych zakończeniach prac
43
źródło:
Kozłowski R., Szanse i zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstw w regionie łódzkim związane z
infrastrukturą makrologistyczną w: Lachiewicz S. i Staniec I. [red.], Sytuacja ekonomiczna,
organizacyjna i kadrowa dużych organizacji gospodarczych w aglomeracji łódzkiej, Monografie,
Media Press, Łódź 2007, s. 39-44.
nad poszczególnymi elementami tej infrastruktury. Jednak najbardziej groźne dla
rozwoju całego regionu jest planowana przez GDDKiA zmiana kluczowej w
całym układzie komunikacyjnym drogi szybkiego ruchu S8. Aktualnie s ą bardzo
potrzebne i są podejmowane wszystkie moż liwe działania mające na celu nie
dopuszczenie do tej tragicznej w skutkach dla przedsiębiorstw zmiany.
Bibliografia
[1] Abt S.: Systemy logistyczne w gospodarowaniu. Teoria i praktyka logistyki,
Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Pozna ń 1997
[2] Biuro Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego,
Studium trasowania drogi ekspresowej S8. Synteza, Łódź czerwiec 2004 r.
[3] GDDKiA, Komunikat z dn. 01.06.2007
[4] Rada Powiatu w Tomaszowie Mazowieckim, Uchwała Nr IX/79/2007 z dn.
31.05.2007
[5] Chaberek M.: Makro – i mikroekonomiczne aspekty wsparcia
logistycznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gda ńskiego, Gdańsk 2002
[6] Kapusta F.: Zarządzanie działaniami logistycznymi, Wydawnictwo
Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości, Pozna ń – Wrocław 2006
[7] Coyle J.J., Bardi E.J., Langley Jr.: Zarządzanie logistyczne, PWE,
Warszawa 2002
[8] Marszałek S.: Ekonomika, organizacja i zarządzanie w transporcie,
Wydawnictwo Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania w Katowicach,
Katowice 2001
[9] Mindur M.: Współczesne technologie transportowe, Wydawnictwo
Politechniki Radomskiej, Radom 2004
44