Republika Korei

Republika Korei
Podstawowe informacje o Republice Korei
Republika Korei – Korea Południowa, to państwo we wschodniej Azji, leżące w południowej części
Półwyspu Koreańskiego. Republika Korei posiada granice morskie z Chinami oraz Japonią oraz granicę
lądową z Koreą Północną, od której na całej szerokości półwyspu rozdziela ją obszar strefy
zdemilitaryzowanej. Powierzchnia Republiki Korei to 99.313 km2. Gęstość zaludnienia jest wysoka,
zwłaszcza w obszarach miejskich. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Stolicą jest miasto Seul, inne duże miasta to Pusan, Tegu, Inczhon. Jednostka monetarna – 1 won
= 100 jeon. Język urzędowy: koreański. Republikę Korei zamieszkuje ok. 48,9 mln. (2007) ludności z
czego 99.9 % stanowią Koreańczycy. Korea Południowa jest jednym z najszybciej rozwijających się
krajów świata; w przeszłości budowała swoją gospodarkę, opierając się na imporcie najnowszych
technologii, obecnie stała się jednym z głównych światowych eksporterów, lokując swoje zakłady w wielu
państwach. Wysoka dynamika rozwoju gospodarczego, jest związana z rosnącą produkcją przemysłową,
ekspansją handlową na rynek azjatycki, europejski i amerykański oraz liberalną polityką gospodarczą,
ulgi podatkowe dla inwestorów zagranicznych, spowodowały w latach 80. XX w. duży napływ kapitału,
głównie japońskiego. i amerykańskiego.
Ustrój polityczny i podział administracyjny Republiki Korei
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Republika Korei podzielona jest na 9 prowincji (będących odpowiednikami polskich województw) oraz 4
miasta wydzielone.
Korea Południowa jest republiką o charakterze prezydencko-parlamentarnym. Zgodnie z obowiązującą
konstytucją, uchwaloną w 1988 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach bezpośrednich
na 5 –letnią kadencję. (obecnie Lee Myung-bak). Najwyższym organem politycznym jest Rada
Państwa, w której skład wchodzą prezydent, premier oraz 15-30 członków mianowanych przez
prezydenta, jest to organ konsultacyjny prezydenta, rozpatrujący najważniejsze sprawy polityki państwa.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowe Zgromadzenie Narodowe, wybierane w wyborach
powszechnych, w składzie nie mniejszym niż 300 deputowanych na 4-letnią kadencję. Władzę
wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele (obecnie Han Seung-soo), mianowany przez
prezydenta za zgodą Zgromadzenia Narodowego. W republice Korei obowiązuje system wielopartyjny,
największe wpływy mają: liberalna Partia Demokratyczna, liberalna proprezydencka Nasza Partia,
konserwatywna Wielka Partia Narodowa oraz socjaldemokratyczna Demokratyczna Partia Pracy. Korea
należy do ONZ, APEC, IMF, WHA, oraz WTO.
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Nowożytna historia. Wojna Koreańska
Korea w czasach nowożytnych była królestwem podporządkowanym Cesarstwu Chińskiemu. W końcu XIX
w. w związku ze skrajnym osłabieniem Cesarstwa Chińskiego, stała się terenem rywalizacji carskiej Rosji
i zmodernizowanej Japonii. W roku 1897 Korea ogłosiła się cesarstwem. Kwestia wpływów rosyjskich w
Korei, była głównym powodem wybuchu w r. 1904 wojny Rosji z Japonią, w której Rosja poniosła klęskę.
W konsekwencji cała Korea była okupowana przez Japończyków, a w roku 1910 została anektowana
przez Japonię. Do końca panowania japońskiego społeczeństwo koreańskie było poddane działaniom
wynaradawiającym, a gospodarka bezwzględnej eksploatacji. Dopiero w czasie II wojny światowej USA,
http://www.wos.org.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 08:54
Wielka Brytania i Chiny opowiedziały się za niepodległością Korei. 1945 północną część kraju zajęły
wojska sowieckie, na południu wylądowały oddziały amerykańskie. Obie strefy okupacyjne rozdzielał 38
równoleżnik. Po ogłoszeniu kapitulacji przez Japonię, władzę w południowej Korei przejęli Amerykanie. W
grudniu 1945 roku po konferencji moskiewskiej USA i ZSRR utworzyły komisję mającą na celu stworzenie
w drodze powszechnych wyborów jednego rządu ogólnokoreańskiego. Jednak jej działania zakończyły się
fiaskiem i utworzeniem dwóch oddzielnych państw koreańskich. W sierpniu 1948 r. proklamowano w
Seulu utworzenie Republiki Korei z prezydentem Li Syng Manem na czele, na co odpowiedzią było
utworzenie we wrześniu 1948 r. Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej na północy, gdzie
premierem rządu został Kim Ir Sen. Rozbieżne interesy mocarstw doprowadziły do trwałego, tragicznego
podziału Korei.. Kim Ir Sen, przywódca KRLD, od chwili utworzenia państwa północnokoreańskiego snuł
plany zajęcia południowej części półwyspu, apelując o pomoc do Stalina, ten jednak odmawiał, obawiając
się otwartego konfliktu z USA, podobne plany miał prezydent Republiki Korei, powodowało to stałe
incydenty na granicy. Uzyskanie w 1949 r. przez ZSRR broni jądrowej i proklamowanie 1 października
1949 r. ChRL przez Mao, kończące wojnę domową w Chinach, stworzyło warunki do agresji zbrojnej
wojsk KRLD z nadzieją na zajęcie Korei Południowej. Uzyskanie zapewnień o pomocy materialnej z ZSRR i
ewentualnego wsparcia Mao otwierało drogę do wojny. Wojska Korei Północnej wkroczyły na terytorium
Korei Południowej 25 czerwca 1950 zdobywając wkrótce Seul. Armia południowokoreańska nie miała
szans samodzielnie oprzeć się inwazji. W odpowiedzi na agresję Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła 27
czerwca wysłanie do Korei sił międzynarodowych. Wojska amerykańskie początkowo, ponosiły jednak
klęski. Do 5 września wojska KRLD opanowały prawie cały półwysep, w tym momencie ofensywa
północnokoreańska została jednak powstrzymana. KRLD i ZSRR za pośrednictwem Indii, zaproponowały
rokowania pokojowe, odrzucone przez USA (ONZ). W ramach sił ONZ 14 państw skierowało do Korei
swoje kontyngenty wojskowe, które czasowo rozlokowano w Japonii. 95% tych sił stanowiły wojska
amerykańskie. Naczelnym głównodowodzącym wojsk ONZ ustanowiono gen. Douglasa MacArthura, który
ze swoim sztabem opracował plan inwazji na Koreę Północną. Udane operacje wojsk amerykańskich
doprowadziły do wyzwolenia 90% Korei Północnej. ONZ (USA) zaproponowały zawieszenie broni i uznanie
zjednoczenia Korei, ale wprowadzenie wojsk ChRL do działań wojennych, pogorszyło sytuację wojsk ONZ,
które utraciły Seul . W czasie tych walk MacArthur ogłosił, że Amerykanie użyją broni atomowej, co
spotkało się z protestem ich sojuszników z NATO i ostatecznie doprowadziło do konfliktu z prezydentem
Trumanem oraz jego dymisję. W lipcu 1951 r. rozpoczęła się pierwsza tura rokowań pokojowych, podczas
której nie osiągnięto porozumienia z powodu dwóch konfliktów — po pierwsze w sprawie granicy a
po drugie w sprawie jeńców. Wybór Eisenhowera na prezydenta i zmęczenie społeczeństwa
amerykańskiego wojną a z drugiej strony śmierć Stalina i walka o schedę po nim oraz brak znaczących
efektów działań militarnych po obu stronach zmusiły wreszcie obie strony do zakończenia konfliktu. 27
lipca 1953 w Panmundżonie podpisano rozejm i ustanowiono strefę demarkacyjną dzielącą półwysep na
dotychczasowej linii frontu. Nad przestrzeganiem rozejmu czuwali inspektorzy sił rozjemczych (Komisja
Nadzorcza Państw Neutralnych) rozmieszczeni po obu stronach tej linii. Wojna koreańska utrwaliła
sztuczny podział półwyspu koreańskiego. Wywołała ogromne zniszczenia zarówno w Korei Południowej
jak i KRLD, duże koszty ekonomiczne poniosły również USA oraz Chiny. Korea Południowa dzięki pomocy
państw zachodu, zaczęła się szybko odbudowywać, stając się z czasem jednym z azjatyckich "tygrysów
gospodarczych”. Wojna koreańska miała też daleko idące konsekwencje w polityce światowej.
Wytworzyła przede wszystkim powszechny strach przed wojną światową, w której bardzo prawdopodobne
było użycie broni nuklearnej. Kryzys koreański doprowadził również do wzrostu zaangażowania
amerykańskiego w Europie. USA potroiły wydatki na obronność i uściśliły współpracę z sojusznikami w
ramach NATO. Stany Zjednoczone przyjęły rolę naczelnego dowódcy w bloku państw zachodnich, kreując
model dwubiegunowości w stosunkach międzynarodowych. Od 1979 odbywają się okresowo rozmowy w
sprawie zjednoczenia. W 1961 nastąpił wojskowy zamach stanu, który zapoczątkował autorytarne rządy
gen. Pak Dzonghyi (od 1961 prezydenta). W 1972 społeczeństwo przyjęło w referendum nową
konstytucję. 1974–79 trwały masowe demonstracje przeciwko rządom wojskowym. Po zabójstwie
1979 Pak Dzonghyi rządy przejął gen. Czon Du Hwan (od 1980 prezydent), który kontynuował program
poprzednika, łagodząc z czasem reżim policyjny. Jego następca, gen. Ro Theu (1988–93
prezydent), zadecydował, że sukcesom gospodarczym powinna towarzyszyć liberalizacja życia
politycznego. W 1988 weszła w życie demokratyczna konstytucja i odbyły się wolne wybory do
parlamentu. W 1990 stosunki dyplomatyczne z Koreą Południową nawiązały państwa byłego Układu
Warszawskiego. Oba państwa koreańskie zawarły XII 1991 układ o pojednaniu. W II 1992 Korea
Południowa zawiesiła układ z powodu uniemożliwienia przez Koreę Północną międzynarodowej kontroli jej
obiektów atomowych. Demokratycznie przebiegały także wybory 1992: parlamentarne i prezydenckie, w
których zwyciężył, nie związany z wojskiem, Kim Jung Sam (prezydent 1993–97). W 1992 Korea
Południowa nawiązała stosunki dyplomatyczne z ChRL. Od załamania się XI 1997 notowań akcji na
giełdzie oraz spadku wartości waluty zaczął się kryzys ekonomiczny. W 1997 w wyborach prezydenckich
zwyciężył kandydat Narodowego Kongresu na rzecz Nowej Polityki — Kim Dae Dzung; ogłosił
pomoc materialną dla Korei Północnej, a 2000 doszło do spotkania północnokoreańskiego przywódcy Kim
http://www.wos.org.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 08:54
Dzong ila i prezydenta Kim De Dzunga, które było odebrane jako zapowiedź zjednoczenia w przyszłości
obu krajów. W 2004 oskarżany o korupcję i nadużycie władzy prezydent Roh Moo Hyun (zaprzysiężony
2003) został odsunięty od władzy przez parlament, jednak Trybunał Konstytucyjny uwolnił go od winy i
przywrócił do pełnienia obowiązków prezydenta.
Autor: Karol Macios
http://www.wos.org.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 08:54