TOPOS NR 4 (125) 2012

TOPOS
POEZJA
NR 4 (125) 2012
TOMAS TRANSTRÖMER, Haiku, Burza, Po ataku, Zimowa noc, Oni, Poranne ptaki,
Elegia, Orla Skała, Fasady, Listopad, Pada śnieg, Podpisy, przeł. Getsungen
(Andrzej B KRAJEWSKI-BOLA) . ...................................................................................................... 5
ADAM ZAGAJEWSKI, Rozkwitający poemat, Manet ...................................................................... 15
ADRIANA SZYMAŃSKA, Przeczucie, Przypowieść z mewą śmieszką,
Przypowieść z aniołem stróżem, Wyzwolenie, Zaświat ....................................................................... 75
JAROSŁAW JAKUBOWSKI, Ojczyzna, Spacer, Nad zalewem, Księżyc w Byszewie,
Chmura znad Byszewy, *** (Tyle lat w ogłupieniu…) . ...................................................................... 89
Ks. JAN SOCHOŃ, Łóżko, Przedmioty, Drzewa, Sikorka w oknie . .................................................. 98
BOGDAN JAREMIN, nadawca sensu, psia gwiazda, morze z orłowskiego klifu ........................... 112
ŁUKASZ MAŃCZYK, Poeta pisze do Krzysztofa Kuczkowskiego, Sosna,
*** (W dzieciństwie było to miejsce…), Bawarka, „w tym kraju” ................................................... 120
MACIEJ MAZUREK, Świt i kobieta, Dwie wrony, Patrzyłem, O pięknie,
Podsłuchane w barze „Zacisze” ....................................................................................................... 131
DOROTA RYST, Rainer Maria Rilke pisze list, chwila, gesty, etykietki . ........................................ 142
ZBIGNIEW JASINA, Wezbrały strumienie, Kronikarze przychodzą później,
*** (Po latach stają…) ..................................................................................................................... 150
ROZMOWY „TOPOSU”
Poezja daje nam życie uważne. Z Adamem ZAGAJEWSKIM rozmawia Wojciech KASS .............. 17
„Czy piękno jest przereklamowane?”. Z artystą Andrzejem DUDZIŃSKIM rozmawia
Wojciech KASS .................................................................................................................................. 79
ESEJE/ SZKICE/ PRZYCZYNKI KRYTYCZNE/ LISTY
MIROSŁAW DZIEŃ, Wobec paradygmatu płynnej nowoczesności. Adama Zagajewskiego
obrona życia duchowego ..................................................................................................................... 26
EWA DRYGLAS-KOMOROWSKA, Sztuka jako kształt rzeczywistości. O znaczeniu
malarstwa w twórczości Adama Zagajewskiego ................................................................................ 38
JACEK HNIDIUK, Poeci „brulionu” wobec Adama Zagajewskiego – od admiracji do negacji? . ... 58
PIOTR WIKTOR LORKOWSKI, Odczarować Zagajewskiego (o Wierszach wybranych
Adama Zagajewskiego) . ..................................................................................................................... 70
BOGUSŁAW KIERC, Pan Lusterkorilke (o Zapiskach Maltego Lauridsa Brigge R.M. Rilkego) .101
TERESA RUDOWICZ, To, co zwiemy początkiem, często bywa kresem. O linoskoczkach,
wędrówce i mecie w wierszach Dakowicza, Eliota i Sikorskiego .................................................... 105
TERESA TOMSIA, Stacja metafizyczna na drodze poznania (w nowych wierszach
Bogusławy Latawiec) . ...................................................................................................................... 115
ARTUR FRYZ, Od-czytanie Kornhausera (o Było nie minęło pod red. Adriana Glenia) ................ 125
MARCIN CIELECKI, Listy na czas kryzysu (o książce Życie w listach Thomasa Mertona) ......... 134
MARIUSZ KALANDYK, Antybiografia – ponowienie, klucz, pretekst… (Imię i znamię) ............ 145
AGNIESZKA RYDZ, Największe pytanie (o Bliźniego, swego Zbigniewa Chojnowskiego) ......... 152
WŁODZIMIERZ PAŹNIEWSKI, Alibi tymczasowe . ..................................................................... 212
TEOLOGIA POETÓW
ZOFIA ZARĘBIANKA, Duchowe znaczenie estetycznych dylematów, czyli ukryte sensy
deklaracji poetyckich: Johann Wolfgang Goethe, Natura z sztuką zdają się zwaśnione .................... 93
PROZA / DZIENNIKI
WOJCIECH FUŁEK, Drzwi do Boga .............................................................................................. 155
RECENZJE
FELIKS NETZ, Jechałem na Wschód (M. Sworzeń, Opis krainy Gog) .......................................... 166
KATARZYNA PANFIL, Tłumacząc Miłosza (Dedecius – Miłosz. Listy / Briefe 1958–2000,
oprac. P. Chojnowski) ....................................................................................................................... 167
JACEK HNIDIUK, Czytajcie Zawadę (A. Zawada, Oset, pokrzywa. Szkice o literaturze) ............. 168
PIOTR WIKTOR LORKOWSKI, Fizjologia ulicy (A. Nowaczewski, Szlifibruki
i flânauerzy. Figura ulicy w literaturze polskiej po 1918 roku) ........................................................ 170
AGNIESZKA SZOSTAK, Raje i apokalipsy dwudziestowiecznej literatury (Z. Chojnowski,
2
Raje i apokalipsy. Studia i szkice o literaturze dwudziestowiecznej) . .............................................. 171
ELIZA PTASZYŃSKA, Lipczynski (D. Bingham, Alfred Lipczynski. Malarz niepokorny) ........... 172
MAREK CZUKU, Poezja po Smoleńsku (R. Misiewicz, dobre-nowiny.pl) .................................... 174
PIOTR WIKTOR LORKOWSKI, Poszukiwacz czasotrwałych treści (L. Engelking,
Muzeum dzieciństwa) ........................................................................................................................ 175
ARTUR FRYZ, Współautobiografie czytającego ciała (J. Szatkowski, To tak
nieprawdopodobne, że aż prawdziwe; Tryptyk) ................................................................................ 177
GRZEGORZ KOCIUBA, Czy tylko chłód? (J. Krawiec, Chłód) .................................................... 180
BARBARA SOKOŁOWSKA, Stroiciel mowy. Bogdan Jaremin (B. Jaremin, Ulotne
rzemiosła; Stroiciel mowy) ................................................................................................................ 182
TERESA TOMSIA, Między rzeczywistym a wyobrażonym (K. Stołecka, Obcowanie) ................. 183
IZABELA FIETKIEWICZ-PASZEK, Punkty przecięcia, zmiany czasu (D. Ryst, Punkty
przecięcia) ......................................................................................................................................... 183
ANNA CIARKOWSKA, O słowach zbędnych i niezbędnych (A.D. Liskowacki, Skerco) . ........... 184
ANDRZEJ ZANIEWSKI, Do wkrótce (W. Nocny, Do wkrótce) ..................................................... 186
KONRAD LISKOWACKI, Koszmary miejskie (trochę) (City 2. Antologia Polskich
Opowiadań Grozy) ............................................................................................................................ 187
STANISŁAW ZAŁUSKI, Koniec i Początek – dla dzieci (W. Fułek, Od końca do początku
lub odwrotnie) ................................................................................................................................... 189
10 ZDAŃ O…
Robert RUTKOWSKI: J. Kałwak, Wiersze z mułu, z pyłu, z powietrza (s. 192),
W. Kulling, Krzesełko Goulda (193); Ewa ŚWIĄC: M. Jankowska, Skrzyżowanie (192);
Piotr W. LORKOWSKI: Ł. Jarosz, Wolny ogień (193); R. Miniak, Drzewostany (194);
T. Radziewicz, Sonia zmienia imię (194); Katarzyna PANFIL: A. Tomaszewski, Fragmenty
ćwiczenia urywki zdań (195).
OGRÓD DEBIUTÓW
PIOTR WIKTOR LORKOWSKI, Ogród debiutów (10) [A. Dwojnych, gadu gadu;
J. Bonarska, zmienność funkcji; M. Jurzysta, ciuciubabka; P. Korzeniewska, Usta Vivien Leigh] .. 196
KRÓTKO
Mediateka w Sopocie, Roman WOJCIECHOWSKI; Michał Jagiełło w cyklu „Wiersze
na piętrze”, Piotr W. RUDZKI; Głosy przy ogniu, głosy przy wodzie, Jarosław
WRÓBLEWSKI; Kronika olsztyńska, Piotr W. RUDZKI; „Wybitni indywidualiści”,
czyli laureaci Literackiej „Gdyni”, (red.); Poeci w obiektywie Grażyny Niezgody,
Jarosław WRÓBLEWSKI . ....................................................................................................... 200–206
KARTKI ZZA OCEANU
KATARZYNA JERZAK, Sopot a Ameryka, czyli rzecz o kolibrach ............................................... 207
VIII OGÓLNOPOLSKI KONKURS POETYCKI
IM. MICHAŁA KAJKI
Wiersze laureatów: Karola MROZIŃSKIEGO, Grzegorza SMOLIŃSKIEGO, Janusza
KORYLA, Piotra JEMIOŁO, Bogdana FURTAKA, Dawida Jana KUJAWY, Magdaleny
ZAWILSKIEJ, Klaudii Pauliny ORŁOWSKIEJ, Joanny NOWAK i Justyny CHARKIEWICZ
NOTY O AUTORACH ........................................................................................................... 216–219
ZAPROSILI NAS . .................................................................................................................. 220–221
WYDAWNICTWA NADESŁANE . ............................................................... 100, 114, 133, 190, 199
BIBLIOTEKA „TOPOSU” .................................................................................................... 222–223
NA OKŁADCE
Na okładce praca Andrzeja Dudzińskiego z cyklu Haiku.
3