IMPRESJA OSTATECZNA

IMPRESJA OSTATECZNA
z cyklu „DZIECI MYŚLĄ INACZEJ” (bo mają prawo)!
Autor: Janusz Stanek
Na wskroś egzystencjalny pogląd ukazuje życie, jako – mniejszą lub większą – udrękę,
nieuchronnie prowadzącą do śmierci. Za ilustrację tego poglądu uznać można film K. Zanussiego
(scenariusz i reżyseria) „Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową”. Nie mam
zamiaru komentować poziomu artystycznego tego filmu, doceniam jednak jego wymowę
filozoficzną. Nie dziwota! Zanussi z całą pewnością wyróżnia się w środowisku filmowym
wiedzą, życiową mądrością i głębią refleksji.
Kiedy pierwszy raz umarłem? Kiedy miałem jakieś 5-6 lat. Zabił mnie prąd. Tzn. byłem
święcie przekonany, że tak się stało. Mówiono mi przecież wcześniej, że prąd zabija! Kto tak
mówił? Mama? Tata? Nie pamiętam, choć tematyka wskazywałaby na ojca. Prąd to przecież
taki męski temat! Ale być może niebezpiecznie zbliżam się do stereotypu, więc roztropnie
będzie się wycofać z przypuszczeń i stwierdzić: Nie wiem!
Koniec końców – na własnej skórze sprawdziłem działanie prądu. Niestety nikt mi
wcześniej nie powiedział, że kabel należy trzymać za izolację. Być może byłem mało uważnym
chłopcem i nie zauważyłem, jak tata – sprawdzając „próbnikiem” (taki prymitywny,
niegdysiejszy tester: oprawka + żarówka + dwa kable), czy w gniazdku bądź kontakcie jest prąd
– oba kable trzyma za izolację. Jakkolwiek… Po prostu złapałem kable nie tak, jak trzeba
i grzmotnął mnie prąd. Po wygaśnięciu wrażeń zmysłowych (to w końcu zawsze robi wrażenie!),
zacząłem się żegnać ze światem. Nie wiedziałem tylko, jak przekazać bliskim informację, że
umrę... Wytypowałem mamę, jako osobę najbardziej właściwą do pozyskania tej wieści.
Prawdopodobnie obawiałem się reakcji ojca, który – ani chybi – musiałby być zawiedziony
techniczną ignorancją swojego potomka.
Czekałem z tym piętnem i czekałem. Nie wiedziałem tylko, kiedy „to” się stanie.
Ciekawe, ale chyba poza strachem, nie doświadczyłem żadnych głębszych przeżyć. Pewnie
byłem nieszczególnie rozgarniętym dzieckiem...:-). W każdym razie zastanawiałem się nad
praktyczną stroną sprawy: jak bardzo będą mnie opłakiwać.
W końcu wydusiłem mamie, co się stało i chyba właśnie ona wytłumaczyła mi
z rozbawieniem mój błąd w interpretacji wypowiedzi dorosłych. Okazało się, że dorośli wcale
nie są tacy mądrzy.
Właśnie… Czy dorośli są mądrzy? To typowe pytanie o charakterze retorycznym – trudno
znaleźć na nie jednoznaczną odpowiedź. Godi Keller niedawno mądrze powiedział w trakcie
swojego wykładu: „W pedagogice wszystko zależy…”. To bardzo głęboka myśl! Przecudnej
urody! Nie wdając się w nadmiernie fachowe rozważania, poprzestanę na konstatacji: Rodzicom
niekoniecznie brakuje mądrości, ale bardzo często wyobraźni. Czy jednak komponentem
mądrości nie powinna być zdolność przewidywania następstwa swoich działań? Nie tylko
zresztą działań, ale także zaniechań…
Jaka konkluzja może być zwieńczeniem powyższego wywodu? Może taka: Dzieci
(szczególnie te najmniejsze) – choć są „pełnowymiarowymi” ludźmi (myśl H.Goldszmita vel
J. Korczaka), a nie li tylko swoistymi „półproduktami” – nie myślą (i nie muszą!), jak dorośli!
Trzeba mieć to na względzie na co dzień – na przykład używając abstrakcji w połączeniu
z uogólnieniem: „prąd zabija”… To brak tej wiedzy może ostatecznie okazać się zabójczy…