Literatura polska przed 1918 r. - Instytut Filologii Polskiej i

OPIS PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Literatura polska przed r. 1918.
Kod przedmiotu
09.01.18/p,1,muI
Wydział
Wydział Humanistyczny
Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa
Instytut/Katedra
Filologia polska/
Kierunek
Specjalność/specjalizacja Dla wszystkich studentów
studia drugiego stopnia
Poziom kształcenia:
ogólnoakademicki
Profil:
stacjonarne.
Forma studiów
I
1
Rok/semestr
Tytuł i/lub stopień
naukowy/tytuł
zawodowy, imię i
nazwisko koordynatora
przedmiotu
Liczba godzin
dydaktycznych i formy
zajęć
Liczba punktów ECTS
Rygory
Typ przedmiotu
Język wykładowy
Przedmioty
wprowadzające i
wymagania wstępne
dr hab. Maciej Gloger prof. nadzw.
15 (wykład) + 30 (ćwiczenia)
7
zaliczenie z oceną, egzamin
kierunkowy
polski
Ukończenie studiów pierwszego stopnia
Celem przedmiotu jest ukazanie najważniejszych koncepcji periodyzacji
literatury polskiej do 1918 roku; zapoznanie z głównymi prądami
literackimi i umysłowymi, najwybitniejszymi dziełami i twórcami do 1918
roku; przedstawienie najnowszych propozycji interpretacyjnych
dotyczących wybranych utworów z literatury polskiej do 1918 roku.
Efekty kształcenia
WIEDZA:
Student
W01 na poziomie rozszerzonym definiuje podstawowe terminy
związane z przebiegiem procesu historycznoliterackiego wskazuje
zasady periodyzacji,
W02 rozumie znaczenie poszczególnych epok w rozwoju literatury
polskiej
W03 wymienia najważniejsze prądy, twórców, dzieła epoki
literatury polskiej przed r. 1918; wskazuje zasady periodyzacji,
opisuje różne przejawy życia literackiego i kulturalnego w epokach
literatury polskiej przed r. 1918
1
UMIEJĘTNOŚCI:
U01 selekcjonuje informacje dotyczące poszczególnych epok z
różnych źródeł i potrafi należycie je ocenić
U02 posługuje się uszczegółowioną terminologią dotycząca
literatury przed 1918 r., wykorzystuje odpowiednie narzędzia
badawcze związane z artystycznymi i filozoficznymi podstawami
twórczości pisarzy poszczególnych epok
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
−
K01 analizując problematykę literatury polskiej przed r. 1918,
efektywnie współpracuje z członkami grupy zajęciowej
.....................................................
data
.........................................................................................................................................
podpis prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu*
Tab. Opis sposobu sprawdzania efektów kształcenia dla przedmiotu z odniesieniem do form
zajęć i sprawdzianów
Efekty kształcenia a forma zajęć
Efekty kształcenia dla **
kierunku
Ocenianie efektów kształcenia
Forma zajęć
przedmiotu
Sposoby
oceniania***
Efekty
kształcenia dla
przedmiotu
W01,
K_W02
K_W03,
W02,
K_W10
K_U01,
W
W03,
U01
K_U02,
U02
egzamin
W01,W02,W03
Praca zaliczeniowa
C
U01, U02, K01
K01
K_K02
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Rok akademicki: (2012/2013) Semestr: (zimowy)
Literatura polska przed r. 1918
2
Wydział
Instytut/Katedra
Kierunek
Wydział Humanistyczny
Instytut Filologii Polskiej
Filologia polska
Specjalność/specjalizacja
Opisywana forma zajęć
Liczba godzin
dydaktycznych
ćwiczenia
30 godz. ćwiczeń
Tytuł i/lub stopień
naukowy/tytuł zawodowy,
Dr Marek Kurkiewicz
imię i nazwisko
prowadzącego daną formę
zajęć
Treści programowe realizowane podczas zajęć
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
„Czarny romantyzm” na przykładzie twórczości S. Goszczyńskiego i Z. Krasińskiego.
Buntownik romantyczny i młodopolski.
Romantyczny i młodopolski mesjanizm
Mistycyzm Juliusza Słowackiego na wybranych przykładach
Jądro ciemności Josepha Conrada ze współczesnej perspektywy
Polska powieść historyczna (na wybranych przykładach)
Tematy nowelistyki Bolesława Prusa
Echa pozytywizmu w literaturze Młodej Polski
Miłość w literaturze romantyzmu
Miłość w literaturze doby pozytywizmu
Miłość młodopolska
Transformacje motywów chrześcijańskich w literaturze Młodej Polski
Próchno Berenta – arcydzieło młodopolskiej prozy
Stanisława Brzozowskiego polemiki z Młodą Polską
dyskusja, analiza i interpretacja tekstów źródłowych, indywidualne
Metody dydaktyczne
projekty studenckie (praca semestralna)
aktywność na ćwiczeniach + pisemna praca zaliczeniowa
Na ocenę dostateczną – student regularnie uczęszcza na zajęcia
dydaktyczne, czyta zadane teksty literackie i opracowania; pisze pracę
zaliczeniową; sporadycznie zabiera głos w dyskusjach.
Metody i kryteria
oceniania
Rygor
Literatura podstawowa
Na ocenę dobrą – student regularnie uczęszcza na zajęcia dydaktyczne,
czyta zadane teksty literackie i opracowania; pisze pracę zaliczeniową,
podczas spotkań regularnie i aktywnie uczestniczy w dyskusjach oraz
udziela się podczas pracy w grupach.
Na ocenę bardzo dobrą – student regularnie uczęszcza na zajęcia
dydaktyczne, czyta zadane teksty literackie i opracowania; pisze pracę
zaliczeniową o wysokim stopniu dojrzałości badawczej, bezbłędną
językowo, uwzględniającą różnorakie, dodatkowe konteksty; podczas
spotkań regularnie i aktywnie uczestniczy w dyskusjach oraz udziela się
podczas pracy w grupach.
zaliczenie z oceną,
S. Brzozowski, Legenda Młodej Polski, Kraków – Wrocław 1983
M. Gloger, Bolesław Prus i dylematy pozytywistycznego światopoglądu,
Bydgoszcz 2007.
M. Gloger, Sienkiewicz nowoczesny, Wyd. UKW, Bydgoszcz 2010.
W. Gutowski, Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości,
3
Kraków 1992
J. Kleiner, Juliusz Słowacki. Dzieje twórczości, t. 1-4, Kraków 1999
Konstelacje Stanisława Brzozowskiego, red. U. Kowalczuk i in., Wyd.
UW i NCN, Warszawa 2012.
T. Lewandowski, Powracająca fala idei zbliżonych do pozytywistycznych
w literaturze Młodej Polski. Lata 1907-1914, [w:] Stulecie Młodej Polski,
red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1995.
J. Ławski, Bo na tym świecie Śmierć. Studia o czarnym romantyzmie,
Gdańsk 2008.
M. Piwińska, Juliusz Słowacki od duchów, wyd. PEN, Warszawa 1992.
I. E. Rusek, Pragnienie. Symbol. Mit. Studium o „Próchnie” Wacława
Berenta, Wyd. UW, Warszawa 2013.
A. Kowalczykowa, Wstęp [w:] J. Słowacki, Krąg pism mistycznych, oprac.
A. Kowalczykowa, Wrocław 1997
Słowacki mistyczny, red. M. Janion, M. Żmigrodzka, Warszawa 1981
J. Tomkowski, Mój pozytywizm, wyd. IBL, Warszawa 1993.
W. Weintraub, Poeta i prorok. Rzecz o profetyzmie Mickiewicza, PIW,
Warszawa 1982.
Literatura uzupełniająca
(w tym portale
internetowe)
Seria PWN Wielka Historia Literatury Polskiej (średniowieczeMłoda Polska).
Słownik literatury staropolskiej, Słownik literatury oświecenia,
Słownik literatury XIX wieku, Słownik literatury XX wieku
(wydane w serii Ossolineum Vademecum Polonisty).
....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis prowadzącego daną formę zajęć
.....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis koordynatora przedmiotu
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Wydział
Instytut/Katedra
Kierunek
Rok akademicki: (2012/2013) Semestr: (zimowy)
Literatura polska przed r. 1918
Wydział Humanistyczny
Instytut Filologii Polskiej
Filologia polska.
Specjalność/specjalizacja
Opisywana forma zajęć
Liczba godzin
dydaktycznych
wykład
15 godz. wykładu
Tytuł i/lub stopień
naukowy/tytuł
Dr hab. Maciej Gloger
zawodowy, imię i
nazwisko prowadzącego
daną formę zajęć
Treści programowe realizowane podczas zajęć
1. Koncepcje periodyzacyjne literatury polskiej do 1918 roku (sinusoida Krzyżanowskiego, koncepcja
J. Ziomka, kategoria nowoczesności i modernizmu, dziewiętnastowieczność).
2. Najważniejsze prądy umysłowe i literackie doby baroku, wewnętrzna periodyzacja epoki. Spór o
sarmatyzm.
4
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Sarmatyzm w twórczości Juliusza Słowackiego na tle nurtu sarmackiego epoki romantyzmu.
„Maria” A. Malczewskiego a przełom romantyczny.
Mesjanizm w kulturze polskiej (od baroku do Młodej Polski).
Mickiewicz mistyczny.
Słowacki mistyczny.
Rosja Mickiewicza i Krasińskiego.
Rosja Josepha Conrada w perspektywie nowoczesnej.
Przełom pozytywistyczny w kulturze polskiej.
Dialektyka pozytywizmu polskiego.
Henryk Sienkiewicz i jego koncepcja powieści historycznej.
Pozytywizm i narodziny nowoczesnej świadomości narodowej. „Placówka” B. Prusa.
B. Prus i jego koncepcja powieści historyczno-politycznej na przykładzie „Faraona”.
Bolesław Prus i Henryk Sienkiewicz wobec Rosji.
Przełom antypozytywistyczny w kulturze polskiej.
Dekadentyzm w „Próchnie” Wacława Berenta.
Stanowisko Stanisława Brzozowskiego w kulturze polskiej i jego najważniejsze spory ideowe.
Metody dydaktyczne
Metody i kryteria
oceniania
Rygor
Literatura podstawowa
wykład
egzamin ustny;
Kryteria
na ocenę dst student wykazuje się znajomością(treść, problemtyka,
bohaterowie, geneza, data powstania) utworów literackich wybranych z
obowiązkowej listy lektur, potrafi powiązać te utwory z określonymi
epokami, nurtami literacko-estetycznymi i umysłowymi, potrafi pokrótce
te nurty scharakteryzować; wykazuje się dokładną znajomością
przynajmniej jednej wybranej z listy monografii historycznoliterackiej;
zna problematykę wykładów.
Na ocenę dobrą student wykazuje się znajomością utworów literackich jak
wyżej, rozpatruje je na tle zagadnień poetyki epoki oraz szerszej
problematyki ideowej, społecznej, estetycznej, filozoficznej; rozpatruje te
utwory według najważniejszych w tym i najnowszych koncepcji
periodyzacyjnych i interpretacyjnych; wykazuje się znajomością
przynajmniej dwóch wybranych monografii historycznoliterackich; zna
problematykę wykładów.
Na ocenę bardzo dobrą student wykazuje się bardzo dobrą znajomością
utworów literackich, potrafi o nich krytycznie dyskutować oraz
rozpatrywać je z pomocą najnowszych koncepcji interpretacyjnych. Zna
biegle nurty literackie, społeczno-polityczne, umysłowe istotne dla kultury
polskiej do 1918 roku; zna problematykę wykładów i potrafi o niej
krytycznie dyskutować; zna dokładnie problematykę przynajmniej trzech
wybranych monografii historycznoliterackich.
egzamin
N. Bończa-Tomaszewski, Źródła narodowości. Powstanie i rozwój
polskiej świadomości narodowej w II połowie i na początku XX wieku,
Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2006.
T. Bujnicki, Sienkiewicza „powieści z lat dawnych”. Studia, Kraków
1996.
J. Fiećko, Rosja Krasińskiego. Recz o nieprzejednaniu, wyd. UAM,
Poznań 2005.
M. Gloger, Bolesław Prus i dylematy pozytywistycznego światopoglądu.
Bydgoszcz 2007.
M. Gloger, Sienkiewicz nowoczesny, Wyd. UKW, Bydgoszcz 2010.
M. Gloger, Jak czytać pozytywizm. Rekonesans. „Poznańskie Studia
Polonistyczne. Seria Literacka” 2000, t. 7.
5
M. Janion, Krasiński a Hegel. W: Prace wybrane, t. 2, Tragizm, historia,
prywatność, Universitas, Kraków 2000.
Z. Kępiński, Mickiewicz hermetyczny, PIW, Warszawa 1980.
J. Kleiner, Juliusz Słowacki. Dzieje twórczości, t. 3, Okres
„Beniowskiego”, Gebethner i Wolff, Warszawa 1923.
J. Kleiner, Juliusz Słowacki. Dzieje twórczości, t. 2, Od „Balladyny do
„Lilli Wenedy”, Ossolineum, Lwów-Warszawa-Kraków 1925.
J. Kleiner, Juliusz Słowacki. Dzieje twórczości, t. 4, cz. 1-2., Poeta mistyk,
Gebethner i Wolff, Warszawa-Kraków-Lublin 1927.
Konstelacje Stanisława Brzozowskiego, red. U. Kowalczuk i in., Wyd.
UW i NCN, Warszawa 2012.
J. Krzyżanowski, Twórczość Henryka Sienkieiwcza, Warszawa 1973.
R. Koziołek, Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy. Wydawnictwo
Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2009.
M. Maciejewski, Śmierci „czarne w piersiach blizny”. (O „Marii” A.
Malczewskiego). „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 3.
M. Maciejewski, „Choć Radziwiłł, alem człowiek...” gawęda romantyczna
prozą. Wydawnictwo Literackie, Kraków 1988.
Z. Mocarska-Tycowa, Wybory i konieczności. Poezja Asnyka wobec
gustów i najważniejszych pytań swoich czasów, Toruń 2005.
J. Pelc, Barok – epoka przeciwieństw, Warszawa 1993.
E. Pieścikowski, Bolesław Prus – „humorysta w wielkim stylu”, Poznań
2012.
M. Piwińska, Juliusz Słowacki od duchów, wyd. PEN, Warszawa 1992.
M. Podraza-Kwiatkowska, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski,
wyd. dowolne.
R. Przybylski, Klasycyzm, czyli prawdziwy koniec Królestwa Polskiego,
Gdańsk 1996.
Po co Sienkiewicz? Sienkiewicz i tożsamość narodowa: z kim i przeciw
komu? Red. T. Bujnicki, J.Axer, wyd.DiG, Warszawa 2007.
I. E. Rusek, Pragnienie. Symbol. Mit. Studium o „Próchnie” Wacława
Berenta, Wyd. UW, Warszawa 2013.
M. Sokołowski, „Król Duch” Juliusza Słowackiego a epopeja słowiańska,
Warszawa 2006.
J. Tomkowski, Mój pozytywizm, wyd. IBL, Warszawa 1993.
J. Tuczyński, Schopenhauer a Młoda Polska, Gdańsk 1969, 1987.
A. Walicki, Mesjanizm Adama Mickiewicza w perspektywie
porównawczej, wyd. IBL PAN, Warszawa 2006.
A. Waśko, Romantyczny sarmatyzm. Tradycja szlachecka w literaturze
polskiej lat 1831-1863. Arcana, Kraków 2001.
W. Weintraub, Poeta i prorok. Rzecz o profetyzmie Mickieiwcza, PIW,
Warszawa 1982.
Literatura uzupełniająca
(w tym portale
internetowe)
Seria PWN Wielka Historia Literatury Polskiej (średniowieczeMłoda Polska).
Słownik literatury staropolskiej, Słownik literatury oświecenia,
Słownik literatury XIX wieku, Słownik literatury XX wieku
(wydane w serii Ossolineum Vademecum Polonisty).
....................................................
data
.....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis prowadzącego daną formę zajęć
......................................................................................................................................
podpis koordynatora przedmiotu
.
6