Fundusze Poręczeniowe w Polsce - wyniki działalności w 2013 r.

K S
F
P
Fundusze poręczeniowe w Polsce
- wyniki działalności w 2013 r.
Jan Szczucki, PAG Uniconsult
Warszawa, październik 2014
Główne tendencje





Znaczny spadek odnotowano pod względem wartości poręczeń udzielonych
łącznie przez wszystkie 48 funduszy.
Spadek jest bezpośrednio związany z uruchomionym przed przeszło rokiem (tj. w
marcu 2013 roku - przez Bank Gospodarstwa Krajowego) atrakcyjnym dla
banków oraz kredytobiorców programem gwarancji portfelowych (tzw. gwarancja
de minimis).
O ile fundusze w 2013 r. udzieliły niewiele ponad 6 tys. poręczeń o wartości
niespełna 0,9 mld zł, to w ramach programu BGK w ciągu pierwszych 12 miesięcy
udzielono 45 tysięcy poręczeń o wartości 8,4 mld zł . Różnica (w przybliżeniu 7krotna pod względem liczby i 10-krotna pod względem wartości) jest więc
olbrzymia i stanowi wyjaśnienie spadku aktywności funduszy poręczeń
kredytowych w 2013 r.
Wraz z ograniczeniem akcji poręczeniowej postępuje także zwiększenie
stratowości w działalności funduszy poręczeń kredytowych. Wartość
wypłaconych w 2013 r. poręczeń osiągnęła poziom 34 mln zł, co nie jest
poziomem stwarzającym zagrożenie dla bezpieczeństwa systemu poręczeniowego
(kwota ta stanowi zaledwie 2,8% kapitału poręczeniowego funduszy), zwraca
jednak uwagę, że jest ona wyraźnie wyższa niż jeszcze kilka lat temu (wartość
wypłaconych poręczeń w 2009 r. to 10 mln zł, a 2010 r. – 18 mln zł).
W stosunku do roku poprzedniego, w roku 2013 wzrosła łączna wartość kapitału
poręczycielskiego wszystkich funduszy spadła natomiast liczba (nieznacznie)
udzielonych poręczeń oraz (znacznie) wartość.
K S
F
P
2
Zmiany kapitalizacji funduszy lokalnych i regionalnych
Kapitał FPK w Polsce w latach 1999 - 2013
K S
F
P
3
Liczba poręczeń udzielanych rocznie przez wszystkie
fundusze
K S
F
P
4
Wartość poręczeń udzielanych rocznie przez
wszystkie fundusze
K S
F
P
5
Wskaźnik zaangażowania kapitału funduszy poręczeń
kredytowych
K S
F
P
6
Wartość zaangażowania funduszy poręczeń kredytowych
K S
F
P
7
Wskaźnik zaakceptowanych wniosków o udzielenie
poręczenia (w liczbie wniosków złożonych).
K S
F
P
8
Wartość poręczeń wypłaconych w danym roku
K S
F
P
9
Najbardziej aktywne fundusze (1)
Lp
1.
2.
3.
Fundusz
Fundusz Rozwoju i
Promocji Województwa
Wielkopolskiego
POLFUND Fundusz
Poręczeo Kredytowych
Samorządowy Fundusz
Poręczeo Kredytowych w
Gostyniu
4.
Poznaoski Fundusz
Poręczeo Kredytowych
5.
Mazowiecki Fundusz
Poręczeo Kredytowych
6.
Kujawsko-Pomorski
Fundusz Poręczeo
Kredytowych
Wartość
zaangażowania
(w mln zł)
123,0
105,1
95,7
87,4
87,3
77,7
Lp
Fundusz
Wartość
wskaźnika
zaangażowania
1.
Poznaoski Fundusz Poręczeo
Kredytowych
532%
2.
Samorządowy Fundusz Poręczeo
Kredytowych w Gostyniu
421%
3.
Fundusz Poręczeo Kredytowych
Powiatu Dzierżoniowskiego
299%
4.
Fundusz Rozwoju i Promocji
Województwa Wielkopolskiego
270%
5.
Toruoski Fundusz Poręczeo
Kredytowych
249%
6.
Łódzki Fundusz Poręczeo
Kredytowych
248%
K S
F
P
10
Najbardziej aktywne fundusze (2)
Lp
Fundusz
Wartość
udzielonych
poręczeo (w
mln zł)
Lp
Fundusz
Liczba
udzielonych
poręczeo
1
POLFUND Fundusz
Poręczeo Kredytowych
98,9
1
POLFUND Fundusz Poręczeo
Kredytowych
625
2
Fundusz Rozwoju i
Promocji Województwa
Wielkopolskiego
85,3
2
Poznaoski Fundusz Poręczeo
Kredytowych
501
3
Poznaoski Fundusz
Poręczeo Kredytowych
67,1
3
Samorządowy Fundusz Poręczeo
Kredytowych w Gostyniu
480
4
Samorządowy Fundusz
Poręczeo Kredytowych w
Gostyniu
63,7
4
Fundusz Rozwoju i Promocji
Województwa Wielkopolskiego
435
5
Pomorski Regionalny
Fundusz Poręczeo
Kredytowych
46,5
5
Zachodniopomorski Regionalny
Fundusz Poręczeo Kredytowych
388
K S
F
P
11
Wskaźnik zaangażowania kapitału
(wartość aktywnych poręczeń w odniesieniu do wysokości kapitału) – 2013 r.
K S
F
P
12
Inne charakterystyki – fundusz lokalne i regionalne




Średnia wartość poręczenia udzielonego w 2013 r. wyniosła 142 tys. zł,
przy czym zwraca uwagę, że poręczenia udzielane na rzecz banków miały
niemal dwukrotnie większą wartość, niż te udzielane na rzecz funduszy
pożyczkowych (odpowiednio: 162 tys. i 83 tys. zł)
Zdecydowana większość (około 2/3) poręczeń udzielonych w 2013 r.
dotyczyła finansowania o przeznaczeniu obrotowym, a tylko nieco ponad
25% zabezpieczenia kredytów lub pożyczek inwestycyjnych.
Największą część spośród liczby udzielonych w 2013 r. poręczeń (ponad
1/3) stanowią te najmniejsze, o wartości nie przekraczającej 50 tys. zł. Co
czwarte poręczenie miało wartość w przedziale od 50 tys. zł do 100 tys. zł,
zaś 28% udzielonych poręczeń było udzielonych na kwoty z przedziału od
100 tys. zł do 250 tys.
Klientami funduszy poręczeniowych są niemal wyłącznie przedsiębiorstwa
zatrudniające do 49 pracowników. W 2013 r. udział firmy najmniejszych
(zatrudniających do 9 pracowników) wynosił 71% ogólnej liczby poręczeń
(a jednocześnie 56% ich wartości). Na firmy nieco większe (zatrudnienie
od 10 do 49 osób) przypadało 25% liczby poręczeń, i 35% ich ogólnej
wartości. Firmy z zatrudnieniem od 50 do 249 osób otrzymały 4% poręczeń,
które stanowiły 9% łącznej wartości poręczeń udzielonych w roku
sprawozdawczym.
K S
F
P
13
Wnioski
 Od wielu lat wskazywane są te same wnioski i postulaty,
niestety bez większego rezultatu.
 Mamy do czynienia z całkowitym brakiem spójnej wizji
systemu poręczeń kredytowych ze strony administracji
publicznej, co prowadzi do niskiej efektywności
wykorzystywania środków publicznych.
 Problem ten będzie w najbliższym czasie narastał, ze względu
na rozpoczynanie programów wsparcia perspektywy 20142020.
 Poziom wykorzystania kapitałów lokalnych i regionalnych FPK
utrzymuje się na niskim poziomie, co jest wynikiem brakiem
reporęczeń (z wyjątkiem niektórych regionów), konkurencji ze
strony programów krajowych oraz brakiem mechanizmów
stymulujących do wysokiej aktywności poręczeniowej.
K S
F
P
14
Rekomendacje




Jasna demarkacja wsparcia z poziomu lokalnego i regionalnego ze
wsparciem z poziomu krajowego (gwarancje w ramach PO IR,
ewentualne przedłużenie gwarancji de minimis).
Uruchomienie ze środków krajowych (w celu możliwości łączenia ze
wsparciem z okresu 2014-2020) ogólnodostępnego programu
reporęczeniowego.
Monitorowanie rozwiązań dotyczących programów poręczeniowych i
gwarancyjnych w ramach okresu 2014-2020 (przekazywanie środków
w transzach, środki wyłącznie na pokrycie ryzyka, obniżenie prowizji
za zarządzanie) i podejmowanie odpowiednich działań zaradczych.
Zastanowienie się nad konsekwencjami wzmacniania oferty
gwarancyjnej ze strony Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego
(COSME , InnovFin).
K S
F
P
15
Dziękuję za uwagę!
Jan Szczucki, PAG Uniconsult
e-mail: [email protected]
K S
F
P
16