przewodnik dydaktyczny - Warszawski Uniwersytet Medyczny
Transkrypt
przewodnik dydaktyczny - Warszawski Uniwersytet Medyczny
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW III ROKU Kierunku Lekarsko Dentystycznego I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO ODDZIAŁU STOMATOLOGII 200 LAT ISTNIENIA 1809 – 2009 WARSZAWA 2009 / 2010 55 Na okładce przedstawiono Godło Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Opracowanie edytorskie i druk: Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zam. 315 / 2009 nakład 140 egz. tel. (022) 5720 327 e-mail: [email protected] www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl 56 I WYDZIAŁ LEKARSKI ODDZIAŁ STOMATOLOGII III ROK KIERUNEK LEKARSKO DENTYSTYCZNY Warszawski Uniwersytet Medyczny 2009 / 2010 WŁADZE UCZELNI I I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO W ROKU AKADEMICKIM 2009 / 2010 Rektor – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK Prorektorzy ds. Dydaktyczno-wychowawczych – prof. dr hab. Marek Kulus ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą – prof. dr hab. Sławomir Majewski ds. Klinicznych, Inwestycji i Współpracy z Regionem – dr hab. Sławomir Nazarewski ds. Kadr – prof. dr hab. Anna Kamińska Dziekan I Wydziału Lekarskiego – prof. dr hab. Mirosław Wielgoś Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Oddziału Stomatologii – prof. Renata Górska Prodziekan I Wydziału Lekarskiego d / s. I / II r. – prof. nadzw. Barbara Górnicka Prodziekan I Wydziału Lekarskiego d / s. III / IV r. – prof. Kazimierz Niemczyk Prodziekan I Wydziału Lekarskiego d / s. V / VI r. – dr hab. Krzysztof Zieniewicz Prodziekan I Wydziału Lekarskiego d / s. Przewodów Doktorskich – prof. Cezary Kowalewski Prodziekan I Wydziału Lekarskiego d / s Studiów Doktoranckich – prof. dr hab. n. med. Piotr Pruszczyk Pełnomocnik Rektora d / s. nauczania elektroradiologii – dr hab. Andrzej Cieszanowski Pełnomocnik Dziekana d / s. nauczania technik dentystycznych – dr hab. Leopold Wagner Pełnomocnik Dziekana d / s. nauczania higieny stomatologicznej – dr hab. Sylwia Słotwińska Pełnomocnik Dziekana d / s. nauczania audiofonologii – prof. Kazimierz Niemczyk Dziekanat Oddziału Stomatologii p.o. Z-cy Kierownika Dziekanatu I Wydziału Lekarskiego – mgr Anna Furtak – e-mail: [email protected] tel.: (022) 572 02 13, faks: 5720 273, I–IV – rok Iwona Lipka – e-mail: [email protected], tel.: (0-22) 5720 245, faks: 5720 273, V rok – mgr Urszula Kordosz – e-mail: [email protected], tel.: (0-22) 5720 245. – czynny codziennie w godz. 1030 – 1500 – faks (022) 5720 273 Władze Uczelni urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61, 02-091 Warszawa. Spis treści 1. WŁADZE UCZELNI............................................................................................... 2 2. Plan studiów na roku akademickim 2009 / 2010.................................................. 4 3. Podział roku akademickiego 2009 / 2010............................................................... 5 4. Chirurgia i onkologia.............................................................................................. 6 5. Chirurgia stomatologiczna..................................................................................... 8 6. Choroby wewnętrzne............................................................................................ 12 7. Choroby zakaźne i pasożytnicze......................................................................... 15 8. Dermatologia i wenerologia................................................................................. 17 9. Farmakologia.......................................................................................................... 19 10. Język angielski........................................................................................................ 21 11. Mikrobiologia jamy ustnej.................................................................................... 23 12. Nauczanie przedkliniczne w stomatologii zachowawczej, endodoncji (2rok) i periodontologii (3 rok).............................................................................................25 13. Okulistyka............................................................................................................... 27 14. Otorynolaryngologia............................................................................................. 28 15. Patofizjologia.......................................................................................................... 30 16. Patomorfologia....................................................................................................... 32 17. Protetyka................................................................................................................. 34 18. Radiologia............................................................................................................... 38 19. Radiologia stomatologiczna................................................................................. 39 20. Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna................................... 41 21. Stomatologia zachowawcza i endodoncja.......................................................... 44 22. Technologia informatyczna.................................................................................. 48 23. Zdrowie publiczne................................................................................................. 50 24. Informacje socjalno-bytowe.................................................................................. 52 25. Inne informacje....................................................................................................... 52 26. Samorząd studencki 2009 / 2010........................................................................... 52 Nazwa przedmiotu Forma Zaliczenie Egzamin Zaliczenie Chirurgia stomatologiczna (1, 2) Mikrobiologia jamy ustnej (1) Stomatologia dzieci¿ca i profilaktyka stomatologiczna (2) 60 Zaliczenie Zaliczenie Egzamin Dermatologia i wenerologia (2) Okulistyka (1) Zdrowie publiczne (2) Inne wymagania J¿zyk angielski (1, 2) suma ECTS: Praktyka stomatologiczna - procedury manualne Praktyki wakacyjne Technologia informatyczna *2 (2) R a z e m: Egzamin Otorynolaryngologia (2) zaliczenie zaliczenia Forma Zaliczenie Zaliczenie 15 30 Zaliczenie Choroby zakaĊne (1) godz. 160 tygodnie 4 534 270 938 60 40 7 3 7 3 35 16 4 9 30 15 134 6 20 3 1 3 3 10 8 2 6 24 5 45 25 13 15 80 37 30 30 30 °wicz. 15 30 45 30 8 68 Zaliczenie Choroby wewnetrzne (1, 2) 10 45 Zaliczenie 15 Chirurgia i onkologia (2) 30 20 15 Zaliczenie 15 15 13 15 15 25 17 15 15 5 sem. w tym: 30 Zaliczenie 60 60 Radiologia (1) Egzamin Egzamin 26 30 30 15 10 10 55 45 114 30 15 wyk. 135 studenta obowizujcych Wymiar godzin 1 5 60 ECTS 55 1 4 1 1 1 2 1 3 2 1 2 3 4 2 2 4 3 8 9 ECTS studia stacjonarne i niestacjonarne Famakologia (2) Treïci podstawowe Patomorfologia (1) Patofizjologia (1, 2) Zaliczenie Zaliczenie Zaliczenie Nauczanie przedkliniczne w stomatologia zachowawczej, endodoncji i periodontologii (1, 2) Radiologia stomatologiczna (1) Zaliczenie zaliczenia Protetyka (1, 2) 2 - semestr letni) (1 - semestr zimowy, Treïci kierunkowe Stomatologia zachowawcza i endodoncja (1, 2) Rok studiów III PlanPlan studiów na roku 2009 / 2010 studiów na rokakademickim akademicki 2009/2010 ZakÙad Radiologii Stomatologicznej i Szcz¿kowo-Twarzowej ZakÙad Chorób BÙony gluzowej i Przyz¿bia ZakÙad Stomatologii Dzieci¿cej Katedra i ZakÙad Mikrobiologii Lekarskiej ZakÙad Chirurgii Stomatologicznej ZakÙad Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej Katedra Protetyki Stomatologicznej ZakÙad Stomatologii Zachowawczej Jednostka dydaktyczna prowadzca zaj¿cia 1mf s1 1s13 1m21 2m4 2m5 1m22 1s2 1m4 2m11 1wd 1m32 1w23 1w11 1m9 ZakÙad Informatyki Medycznej i Telemedycyny Studium J¿zyków Obcych ZakÙad Opieki Zdrowotnej Katedra i Klinika Okulistyki Klinika Dermatologii i Wenerologii Katedra i Klinika Dermatologiczna Klinika Otolaryngologii OddziaÙu Stomatologii Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych Klinika Chorób ZakaĊnych Wieku Dzieci¿cego Klinika Chorób ZakaĊnych dla DorosÙych Klinika Chorób Odzwierz¿cych i Tropikalnych Klinika Chorób Wewn¿trznych i Kardiologii Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej IT I ZakÙad Radiologii Klinicznej Katedra i ZakÙad Farmakologii Doïwiadczalnej i Klinicznej 1m11 Katedra i ZakÙad Anatomii Patologicznej 2m2 Katedra i ZakÙad Patologii Ogólnej i Doïwiadczalnej 1s19 1s14 1s17 1s18 1s12 1s16 1s113 1m20 jednostki Kod I WydziaÙ Lekarski, OddziaÙ Stomatologii, kierunek lekarsko-dentystyczny - studia jednolite magisterskie Podział roku akademickiego 2009 / 2010 SEMESTR ZIMOWY od dnia do dnia 28.09.2009 20.12.2009 okres zajęć dydaktycznych 21.12.2009 03.01.2010 wakacje zimowe 04.01.2010 24.01.2010 okres zajęć dydaktycznych 25.01.2010 31.02.2010 sesja egzaminacyjna zimowa 01.02.2010 07.02.2010 przerwa semestralna 08.02.2010 14.02.2010 sesja poprawkowa SEMESTR LETNI od dnia do dnia 15.02.2010 03.04.2010 okres zajęć dydaktycznych 06.04.2010 11.04.2010 wakacje wiosenne 12.04.2010 06.06.2010 okres zajęć dydaktycznych 07.06.2010 30.06.2010 sesja egzaminacyjna letnia 30.08.2010 04.09.2010 sesja poprawkowa CHIRURGIA I ONKOLOGIA Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Instytut Transplantologii – WUM 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59 Szpital Kliniczny „Dzieciątka Jezus” CLO, tel. (022) 502-17-83, faks 502-21-55 Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Andrzej Chmura godz. przyjęć poniedziałki 1400 – 1500. Odpowiedzialni za dydaktykę: dr n. med. Beata Łągiewska, dr n. med. Maciej Kosieradzki. Godziny przyjęć środy 1000 – 1100. Roczny wymiar zajęć: III rok wykłady seminaria ćwiczenia 10 godzin, 5 godzin, 30 godzin. Zajęcia odbywają się w Klinice Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej, wykłady w sali im. Gluzińskiego pawilon 12 Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus CLO. CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTU Nauczenie umiejętności chirurgicznego badania chorego, diagnostyki chorób chirurgicznych, rozpoznawania schorzeń, kwalifikacji do leczenia oraz podstawowych metod leczenia chirurgicznego. PROGRAM NAUCZANIA Wykłady 1. Chirurgiczne badanie chorego – badanie podmiotowe i przedmiotowe, dokumentacja. 2. Badania diagnostyczne w chirurgii. 3. Wstrząs i ostra niewydolność krążenia – patogeneza i leczenie. 4. Ostre choroby jamy brzusznej. 5. Postępowanie lecznicze w urazach głowy. 6. Przepukliny brzuszne. 7. Współczesne poglądy na etiologie nowotworów. 8. Metody diagnostyczne i terapeutyczne w onkologii. Objawy ogólne i miejscowe specyficzne dla nowotworów złośliwych. Znaczenie badań przesiewowych i wczesnej diagnostyki w walce z rakiem na przykładzie raka sutka, gruczołu krokowego, jelita grubego. 9. Zasady przeszczepiania narządów. 10. Zakażenie w chirurgii. Seminaria III rok 1. Aseptyka i antyseptyka w chirurgii. 2. Rodzaje ran – proces gojenia. Terapia. Leczenie oparzeń. 3. Urazy brzucha i klatki piersiowej. 4. Ostre schorzenia naczyń krwionośnych. 5. Leczenie krwią i preparatami krwiopochodnymi. Zaburzenia krzepnięcia. Seminaria IV rok 1. Urazy układu kostno-szkieletowego. 2. Ostre schorzenia urologiczne. 3. Nienowotworowe choroby przewodu pokarmowego. 4. Rak przełyku. Rak żołądka. 5. Chirurgiczne choroby trzustki. Choroby dróg żółciowych. 6. Choroby sutka. 7. Nienowotworowe choroby jelit i odbytu. 8. Nowotwory jelita grubego. Nienowotworowe choroby odbytu. 9. Choroby tarczycy. 10.Rak płuca. METODY ORGANIZACJI PRACY Zajęcia rozpoczynają się 45-minutowym seminarium. Studenci podzieleni na 4-osobowe grupy przydzielone pod opiekę poszczególnych asystentów Kliniki biorą udział w pracy przy chorych, w ambulatorium, sali opatrunkowej, bloku operacyjnym oraz zabiegach endoskopowych. FORMY KONTROLI I OCENY Codzienna lista obecności. Zaliczenie w VI semestrze: przygotowanie historii choroby pacjenta z badaniem przedmiotowym i podmiotowym, wstępnym rozpoznaniem i planem badań diagnostycznych, ustne zaliczenie u asystenta prowadzącego zajęcia. Zaliczenie po VII semestrze: egzamin testowy. ZALECANE PIŚMIENNICTWO 1. Chirurgia. Podręcznik dla studentów. Red. Jan Fibak; Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2002. 2. Skrypt: Wybrane zagadnienia z chirurgii ogólnej. Red. Z. Wierzbicki, M. Kosieradzki, W. Rowiński. STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE Opiekun koła: dr n. med. Leszek Adadyński, spotkania: pon. 1700-1800. Coroczny obóz naukowy w okresie letnim prowadzony przez opiekuna koła. CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA Zakład Chirurgii Stomatologicznej 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59; pawilon XI, I p. Tel. (022) 502-12-42 Kierownik: prof. dr hab. n. med. Andrzej Wojtowicz Kierownik zakładu przyjmuje studentów codziennie w godz. 800 – 1000. Zakład Chirurgii Stomatologicznej IS WUM jest główną bazą dydaktyczną Katedry. W Zakładzie prowadzone są zajęcia dla studentów III, IV i V kursu Oddziału Stomatologii. Zakład dysponuje 4 salami klinicznymi, w których znajduje się 17 stanowisk pracy (foteli dentystycznych), salą operacyjną z dwoma stanowiskami pracy, salą przedoperacyjną oraz gabinetem konsultacyjnym z jednym stanowiskiem pracy. Sala seminaryjna i biblioteka zakładu wyposażone są w nowoczesny sprzęt audiowizualny: video, telewizję, rzutniki, projektor multimedialny i dwa stanowiska komputerowe z dostępem do internetu również do dyspozycji studentów. STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE Przy Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej istnieje niezależne Studenckie Koło Naukowe, zrzeszające studentów Stomatologii lat III, IV i V. Praca w tym kole pozwala na rozszerzenie wiedzy dotyczącej przedmiotu, umożliwia samodzielne (lub zespołowe) realizowanie projektów badawczych własnych i proponowanych. Dla studentów z Koła Naukowego organizowane są ciekawe wykłady w ramach zebrań naukowych, wakacyjne obozy studenckie. Studenci maja możliwość prezentowania wyników swoich prac na corocznych konferencjach naukowych regionalnych i ogólnopolskich. Udział w pracy kół naukowych daje studentowi priorytet do odbywania stażu podyplomowego w Katedrze. Informacje o pracy kół naukowych są wywieszane na tablicy ogłoszeń w Zakładzie. REGULAMIN PRACY STUDENTA Student powinien zapoznać się z planami zajęć obowiązujących w danym roku akademickim. Plan zajęć, wykładów, seminariów wywieszany jest na tablicach ogłoszeń w Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej przed rozpoczęciem każdego semestru. Studenci pracują w grupach dziekańskich. Do każdej grupy przydzielony jest opiekun – nauczyciel akademicki, który prowadzi grupę przez okres co najmniej 2 lat. Na salach klinicznych studenci pracują z pacjentami w grupach 3 osobowych pod opieką asystenta. Na zajęcia kliniczne student powinien być ubrany schludnie, we własny biały fartuch z identyfikatorem, rękawiczki oraz obuwie używane tylko w Zakładzie. Studenci obowiązani są do prowadzenia poza dokumentacją lekarską zeszytów, do których wpisują wykonywane na ćwiczeniach zabiegi. Wpisy zabiegów muszą być prowadzone na bieżąco. Każdy zabieg podpisuje – zalicza asystent. Zeszyt powinien być podpisany nazwiskiem i imieniem studenta oraz posiadać ponumerowane strony. Asystent, opiekun grupy prowadzi indywidualne karty ocen studenta, w których wpisuje obecności na ćwiczeniach, postępy lub braki w nauce oraz uwagi zespołu nauczającego, odnośnie postawy studenta, tj. jego stosunku do chorych, asystentów i kolegów. Spóźnienia i nieobecności nieusprawiedliwione na zajęciach oraz nie wykonanie minimów zabiegów, będą podstawą do nie zaliczenia przedmiotu. CEL NAUCZANIA Celem nauczania chirurgii stomatologicznej i szczękowo-twarzowej jest przygotowanie przyszłych lekarzy stomatologów do pracy w zawodzie. Prowadzone są wykłady, seminaria, repetytoria oraz zajęcia praktyczne. Aktywne uczestnictwo w zajęciach daje studentowi możliwość opanowania wiedzy teoretycznej z zakresu chirurgii stomatologicznej i elementów chirurgii szczękowo-twarzowej. Pozwala na nabycie umiejętności praktycznych w zbieraniu wywiadów, badaniu chorego, rozpoznawaniu chorób, w ocenie wyników badań podstawowych oraz opanowanie umiejętności wykonywania podstawowych zabiegów w chirurgii stomatologicznej. Obecność na wykładach jest niezbędna do przyswojenia wiedzy teoretycznej, obecność na seminariach i zajęciach klinicznych jest obowiązkowa, stanowi podstawę do zaliczenia przedmiotu. PROGRAM NAUCZANIA Ogólny wymiar godzin 55 w tym: 10 godzin wykładów, 15 godzin seminariów, 30 godzin ćwiczeń. Wykłady są prowadzone przez profesorów i adiunktów. Wykłady odbywają się w semestrze zimowym. Seminaria i ćwiczenia odbywają się w semestrze zimowym i letnim 1 raz w tygodniu. Tematyka wykładów 1. Przygotowanie do zabiegu oraz opieka nad pacjentami z chorobami ogólnoustrojowymi. 2. Znieczulenia w chirurgii stomatologicznej. 3. Stany zapalne tkanek jamy ustnej, rodzaje zapaleń obraz kliniczny, bakteriologia. 4. Zapalenia swoiste tkanek miękkich i kości. 5. Przygotowanie jamy ustnej do protezowania. 6. Torbiele tkanek miękkich i twardych podziały, etiopatogeneza, obraz kliniczny, diagnostyka i leczenie. 7. Choroby zatok obocznych nosa: obraz kliniczny, diagnostyka, leczenie. 8. Patologia, diagnostyka i leczenie chorób dużych i małych gruczołów ślinowych. 9. Profilaktyka przciwnowotworowa, jej znaczenie. 10. Stany przedrakowe, Klasyfikacja TNM. Tematyka seminariów Czym zajmuje się chirurgia stomatologiczna – zakres działań, rodzaje stosowanych zabiegów: ekstrakcje, nacięcie ropni, dłutowania, resekcje, wyłuszczenie torbieli, chirurgiczne przygotowanie jamy ustnej do protezowania, zabiegi augmentacyjne, pogrążenie implantów. Organizacja pracy w gabinecie chirurgii stomatologicznej. Wyposażenie gabinetu niezbędne urządzenia i leki, przygotowanie narzędzi do zabiegu – rodzaje sterylizacji. Przygotowanie do pracy z pacjentem: badanie podmiotowe (wywiady ogólnomedyczne i stomatologiczne, badanie przedmiotowe (zewnątrzustne wewnątrzustne) badania dodatkowe – rodzaje badań wskazania (badania krwi, badania TTG, badanie USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny). Opieka ogólnomedyczna (internistyczna), przygotowanie pacjenta do zabiegu z zakresu chirurgii stomatologicznej. Postępowanie z pacjentem w przypadku schorzeń z zakresu układu naczyniowo-sercowego, krwionośnego w przypadkach astmy, chorób alergicznych, chorób metabolicznych, przewlekłej niewydolnośći nerek, schorzeń wymagających przewlekłego leczenia imunosupresyjnego. Stany nagłe: omdlenie, hiperwentylacja, wstrząs (objawy, postępowanie). Wykorzystanie znajomości anatomii w pracy chirurga stomatologa. Narzędzia wykorzystywane w chirurgii stomatologicznej: (narzędzia stosowane do ekstrakcji zębów i zabiegów z zakresu chirurgii stomatologicznej, dłutowania, resekcji, implantacji). Znieczulenia stosowane w chirurgii stomatologicznej: Patofizjologia bólu, stosowane środki miejscowo znieczulające- rodzaje środków, mechanizm działania, środki miejscowo znieczulające z dodatkiem adrenaliny i noradrenaliny (wskazania, przeciwwskazania, efekty nie pożądane), próby uczuleniowe. Rodzaje znieczuleń stosowanych w chirurgii stomatologicznej, charakterystyka, technika wykonywania, wskazania do zastosowania (powierzchniowe, nasiękowe, przewodowe, śródwięzadłowe, znieczulenia do podstawy czaszki). Rodzaje narzędzi stosowanych do znieczulenia (demonstracja sposobu użycia: strzykawka, igła, karpula, strzykawka typu, Citoject, Wand. Powikłania miejscowe i ogólne po wykonaniu znieczulenia: objawy, postępowanie. Ekstrakcje zębów: wskazania, przeciwwskazania do ekstrakcji, technika ekstrakcji poszczególnych zębów, operacyjne usuwanie zębów. Postępowanie pooperacyjne. Powikłania po ekstrakcjach, objawy, leczenie powikłań. Ostre i przewlekle stany zapalne – drogi szerzenia się, obraz kliniczny, leczenie. Ropnie zębopochodne wewnątrzustne i zewnątrzustne. Zapalenia swoiste tkanek miękkich i twardych jamy ustnej; promienica kiła gruźlica – obraz kliniczny, diagnostyka różnicowa, leczenie. Torbiele tkanek miękkich i twardych: obraz kliniczny, diagnostyka, leczenie, zabiegi resekcji. Zębopochodne zapalenie zatok szczękowych. Diagnostyka, badania dodatkowe, metody leczenia. Seminaria odbywają się w grupach dziekańskich. Prowadzone są przez adiunktów i starszych wykładowców, wzbogacone są projekcjami multimedialnymi. Na seminariach przedstawiane i omawiane są wybrane przypadki kliniczne, diagnostyka, metody leczenia, badania dodatkowe. 10 ĆWICZENIA Odbywają się w sali klinicznej. Mają na celu wykorzystanie w praktyce klinicznej nabytych podczas seminariów umiejętności: zbierania wywiadów, badania chorego, diagnostyki, analizy badań dodatkowych oraz opanowania zasad pracy narzędziami wykorzystywanymi do zabiegów z zakresu chirurgii stomatologicznej oraz umiejętności wykonywania znieczuleń i ekstrakcji zębów. Zaliczenie zajęć z chirurgii stomatologicznej prowadzone jest na podstawie kolokwium końcowego oraz uczestnictwa studentów w ćwiczeniach i seminariach. Za dydaktykę na III roku odpowiedzialny jest dr hab. n. med. Andrzej Wojtowicz oraz w jego imieniu dr n. med. Piotr Wychowański. Zaliczenie w indeksie podpisuje kierownik zakładu dr hab. n. med. Andrzej Wojtowicz. PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZKOWE 1. Chirurgia Szczękowo – Twarzowa. Red. L. Kryst, W-wa, PZWL 1999. 2. Chirurgia Szczękowo – Twarzowa. Red. S. Bartkowski, AM Kraków 1996. PIŚMIENNICTWO UZUPEŁNIAJĄCE Anatomia głowy. W. Łasiński. Zarys chorób wewnętrznych. J. Blicharski. Chemioterapia zakażeń. J Sanford i wsp. Atlas zabiegów z chirurgii stomatologicznej. Red. L. Kryst. Atlas zabiegów z chirurgii szczękowej. Red. L. Kryst, W – wa, PZWL 1993. Operacyjne leczenie nowotworów jamy ustnej i twarzy. Red. S. Kowalik i A. Kułakowski, W –wa, PZWL 1980. 7. Rak płaskonabłonkowy jamy ustnej. Red. L. Kryst, W – wa KBN, 1994. 8. Radiologia Stomatologiczna i Szczękowo – Twarzowa. K. Mlosek. 9. Podstawy radiologii stomatologicznej. E. Whaites. 10. Urazy szczęk i twarzy. Red. T. Korzon, W – wa, PZWL, 1978. 11. Operacyjne usuwanie zęba mądrości. P. Tefsh i W. Wagner, Sanmedica, W – wa 1994. 12. Znieczulenie miejscowe w stomatologii. L. Kryst, Ariel W – wa, 1992. 13. Chirurgia Stomatologiczna. Red. L. Kryst, W – wa, PZWL 1981. 14. Diagnostyka i terapia w chirurgii stomatologicznej. Red. J. Krajnik, PZWL 1981. 15. Chirurgia głowy i szyi. Red. L. Kryst, PZWL, W – wa 1996. 16. Chirurgia Szczękowo – Twarzowa. Red. S. Bartkowski, AM Kraków 1996. 17. Usuwanie zębów. K. Wojciechowska, M. Sołtan, W – wa, PZWL 1978. 18. Rak jamy ustnej. B. Juszczyk – Popowska, AM, W – wa 1986. 19. Znieczulenie w praktyce stomatologicznej. L. Kryst, E. Mayzner – Zawadzka, PZWL, W–wa 1997. Czasopisma: Czasopismo Stomatologiczne, Protetyka Stomatologiczna i in. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Studenci mają możliwość korzystania z dostępu do komputerowej bazy danych medycznych Medline i innych w Bibliotece Zakładu Chirurgii Stomatologicznej. 11 CHOROBY WEWNĘTRZNE Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii I.S. WUM Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus – Centrum Leczenia Obrażeń 02-005 Warszawa, ul. Lindley’a 4, pawilon 3, telefon: sekretariat (022) 502-11-44 lub 502-1129 Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Piotr Pruszczyk Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: lek. med. Anna Lipińska. Przyjęcia w sprawach studenckich: codziennie w godz. 1000 – 1300. Roczny wymiar zajęć – 68 godz., w tym: wykłady 8 godzin (V semestr), seminaria 20 godzin (V i VI semestr), ćwiczenia 40 godzin (V i VI semestr). PROGRAM NAUCZANIA Głównym celem nauczania jest uzyskanie przez przyszłego lekarza stomatologii umiejętności zbierania wywiadów i oceny podstawowych dolegliwości oraz badania fizykalnego pacjenta. Jednocześnie student zdobywa wiedzę z zakresu głównych przyczyn, objawów, przebiegu oraz podstaw postępowania terapeutycznego w najczęściej występujących chorobach internistycznych, szczególnie z zakresu kardiologii. Szczególna uwaga poświęcona jest problemom kardiologicznym i internistycznym, z którymi może mieć do czynienia lekarz -stomatolog w swojej codziennej praktyce. Tematy wykładów Miażdżyca tętnic – patogeneza. Zasady prewencji pierwotnej i wtórnej miażdżycy. 1 godz. Choroba wieńcowa, zawał serca. Zasady postępowania. 2 godz. Nadciśnienie tętnicze pierwotne. 1 godz. Niewydolność serca, rozpoznawanie i postępowanie. 1 godz. Profilaktyka bakteryjnego zapalenia wsierdzia w gabinecie stomatologicznym 1 godz. Rola stomatologa w zwalczaniu ostrych i przewlekłych powikłań cukrzycy. 2 godz. TEMATY SEMINARIÓW – SEMESTR V 1 – tydzień Organizacja pracy studentów w Klinice. Zasady badania podmiotowego i przedmiotowego. Ocena stanu ogólnego chorego. Badanie głowy i szyi. Wywiady z układu oddechowego. Badanie układu oddechowego. Wywiady z układu krążenia. 2 – tydzień Badanie układu krążenia. (część I). Badanie układu krążenia (część II). 12 Wywiady z układu pokarmowego. Badanie jamy brzusznej. Wywiady i badanie innych układów (moczowy, narządu ruchu). TEMATY SEMINARIÓW – SEMESTR VI 1 – tydzień Podstawy rozpoznawania choroby wieńcowej i zawału serca. Nadciśnienie tętnicze. Przełom nadciśnieniowy. Najczęstsze wady serca nabyte i wrodzone. Niewydolność serca, ostra, przewlekła, wstrząs kardiogenny. Nagłe zatrzymanie krążenia. Zasady postępowania reanimacyjnego. 2 – tydzień Problemy kardiologiczne u chorych w gabinecie stomatologicznym. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Najczęstsze zaburzenia endokrynologiczne: cukrzyca, nadczynność i niedoczynność tarczycy, niedoczynność kory nadnerczy. Prawidłowy zapis ekg. Niedokrwienie i zawał serca. Najczęstsze zaburzenia rytmu i przewodzenia w ekg. Badania dodatkowe w diagnostyce chorób układu krążenia. ORGANIZACJA ZAJĘĆ Zajęcia w semestrze V i VI trwają po 2 tygodnie. Przebieg zajęć jest następujący: Seminaria odbywają się w sali seminaryjnej Kliniki Chorób Wewnętrznych (II piętro) w godz. 745 – 830. Ćwiczenia prowadzone są w salach chorych Kliniki w godz. 830 – 1000. W semestrze VI przewiduje się dwa dni zajęć w Oddziale Intensywnej Opieki Internistyczno-Kardiologicznej Kliniki. Wykłady odbywają się tylko w V semestrze, raz w tygodniu, w poniedziałki, w sali wykładowej im. Gluzińskiego, ul. Chałubińskiego 5 (pawilon 11), godz. 1015 – 1145. Na zajęcia studenci obowiązani są: przynosić fartuchy lekarskie z plakietką identyfikacyjną, słuchawki lekarskie oraz obuwie na zmianę. ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Obowiązuje przygotowanie się do seminariów i ćwiczeń na podstawie podręczników i dostępnych konspektów. Asystenci kontrolują w czasie ćwiczeń znajomość obowiązującego materiału. W ostatnim dniu ćwiczeń, zarówno w V jak i VI semestrze odbywa się ustne kolokwium zaliczeniowe u Kierownika Kliniki lub u adiunktów Kliniki, w czasie którego należy wykazać się znajomością tematów poruszanych na wykładach, seminariach i zajęciach praktycznych. Warunkiem dopuszczenia do kolokwium jest obecność na wszystkich ćwiczeniach i seminariach. 13 Student ma możliwość odrobienia nieobecności na zajęciach spowodowanej wypadkami losowymi. ZALECANE PIŚMIENNICTWO 1. Orłowski W.: Zarys ogólnej diagnostyki lekarskiej. PZWL, Warszawa, 1994. 2. Januszewicz W., Kokot F.: Interna. PZWL, Warszawa, 2002. STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE Opiekun Koła – dr med. Elżbieta Borowiecka. Zebrania Koła Naukowego odbywają się w Bibliotece Kliniki jeden raz w miesiącu. Tematyka zebrań obejmuje wybrane problemy internistyczne oraz demonstracje przypadków chorych hospitalizowanych w Klinice. Studenci zapraszani są do udziału w dyżurach lekarskich, do pracy w Pracowniach Naukowych Kliniki oraz w badaniach naukowych prowadzonych przez Klinikę. Opracowują własne tematy naukowe pod kierunkiem Opiekuna Koła. 14 CHOROBY ZAKAŹNE I PASOŻYTNICZE Jednostki dydaktyczne – na bazie Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego 01-201 Warszawa, ul. Wolska 370 Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Wojciech Stańczak, tel. (022) 33-55-296. Sekretariat dydaktyczny: tel. (022) 33-55-342, faks (0-22) 631-05-35. Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych (I Wydział Lekarski WUM) Kierownik Kliniki – dr hab. n med. Alicja Wiercińska-Drapało tel. (022) 33-55-222, fax. (022) 631-05-35 Klinika Chorób Odzwierzęcych i Tropikalnych (I Wydział Lekarski WUM) Kierownik Kliniki – wakat Klinika Chorób Zakaźnych dla Dorosłych (II Wydział Lekarski WUM) Kierownik Kliniki – dr hab. n. med. Andrzej Horban, tel. / faks (022) 33-55-303. Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego (II Wydział Lekarski WUM) Kierownik Kliniki – prof. dr hab. med. Magdalena Marczyńska, tel. / faks (022) 33-55-292. Za jęcia odbywają się w I semestrze w wymiarze 30 godz.: 10 godz. -seminaria interaktywne, 20 godz. – zajęcia praktyczne przy łóżku chorego w 2-tygodniowym bloku w Klinikach WUM – paw. II (1 godz. lek. zajęć seminaryjnych i 2 godz. lek. ćwiczeń klinicznych dziennie). PROGRAM NAUCZANIA Zapoznanie studentów z najczęściej występującymi jednostkami chorób zakaźnych, z którymi lekarz stomatolog może spotkać się w swojej praktyce zawodowej. Podane wiadomości i przedstawione przypadki pozwolą lekarzowi stomatologowi na rozpoznanie jak również na leczenie niektórych jednostek chorobowych oraz prawidłowe skierowanie pacjenta do odpowiedniej placówki leczniczej. W programie przewidziane jest zapoznanie studentów z epidemiologią i profilaktyką wirusowych zapaleń wątroby, zakażenia HIV oraz podstawowych wiadomości dotyczących kliniki i rozpoznania wyżej wspomnianych jednostek chorobowych. Stomatolodzy jako przyszli lekarze zabiegowi otrzymują wiedzę dotyczącą dróg szerzenia się WZW i HIV, metod profilaktyki i zwalczania tych zakażeń. Studenci nauczani są rozpoznawać i różnicować choroby zakaźne powodujące zmiany na śluzówkach jamy ustnej gardła, skórze, powiększenia węzłów chłonnych obwodowych, zapoznawani są z problematyką tzw.” chorób brudnych rąk”, posocznic i ich źródła, dróg szerzenia oraz metod zwalczania i leczenia. 15 TEMATYKA ZAJĘĆ SEMINARYJNYCH 1. Profilaktyka chorób zakaźnych. 2. Zmiany w jamie ustnej w chorobach zakaźnych. 3. AIDS – zespół nabytego upośledzenia odporności. 4. Zakażenia przyranne. Posocznice. 5. Profilaktyka zakażenia HIV oraz wirusami hepatotropowymi. 6. Choroby zakaźne wysypkowe. 7. Choroby zakaźne przewodu pokarmowego. 8. Wirusowe zapalenie wątroby. 9. Węzłowice. Promienica. 10.Zakażenia wirusami Herpes. METODY I ORGANIZACJA PRACY Tematy wykładów seminaryjnych podane są na tablicy ogłoszeń w II Pawilonie na I piętrze. Zajęcia prowadzone są przez asystentów Klinik. Seminaria odbywają się od godz. 745 do godz. 830 w Klinice Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego (III p. sala seminaryjna). Ćwiczenia kliniczne odbywają się w godzinach 8.45 – 10.15 w poszczególnych Klinikach (5 studentów w grupie). Studenci otrzymują fartuchy ochronne. FORMY KONTROLI I OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Obecność na seminariach i ćwiczeniach klinicznych jest obowiązkowa. Zaliczenie zajęć następuje na podstawie obecności na seminariach, ćwiczeniach oraz pozytywnej oceny zaliczenia ustnego z wpisem w indeksie w ostatnim dniu zajęć. PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZKOWE 1. Choroby zakaźne i pasożytnicze, pod red. prof. Z. Dziubka; PZWL, wyd. III, 2003. 2. Choroby zakaźne wieku dziecięcego, skrypt AM; 1998, pod red. dr n. med. M. Marczyńskiej. 3. Wirusowe zapalenia wątroby, pod red. J. Juszczyka; PZWL, 1999. 4. Choroby zakaźne i pasożytnicze. Epidemiologia, profilaktyka, pod red. W. Magdzika, D. Naruszewicz – Lesiuk, A. Zielińskiego; α-Medica Press, 2004. 16 DERMATOLOGIA I WENEROLOGIA Katedra i Klinika Dermatologiczna 02-008 Warszawa, ul. Koszykowa 82 A, tel. sekr. (022) 502-13-24 Kierownik: prof. dr hab. Maria Błaszczyk-Kostanecka Centrum Diagnostyki i leczenia Chorób Przenoszonych Drogą Płciową 02-008 Warszawa, ul. Koszykowa 82 A tel. (022) 502-13-13. Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. S. Majewski Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Iwona Rudnicka Kierownik Szkolenia: prof. dr hab. W. Gliński, tel. (022) 502-13-90. Odpowiedzialna za dydaktykę: lek. Agnieszka Szewczyk Program realizowany jest w wymiarze 30 godzin w 2 – tygodniowym bloku: dermatologia: 8 godzin seminariów, 16 godzin ćwiczeń. wenerologia: 2 godziny seminariów, 4 godziny ćwiczeń. PROGRAM NAUCZANIA Celem nauczania Dermatologii jest zapoznanie studentów z najczęstszymi chorobami skóry i błon śluzowych, z którymi będą stykali się jako lekarze stomatologii. Szczególny nacisk położony jest na zmiany wywoływane przez wirusy i drożdżaki, choroby ropne, antoimmunologiczne, alergiczne, stany przednowotworowe i nowotwory. Celem nauczania Wenerologii jest zaznajomienie studentów z podstawowymi zagadnieniami chorób przenoszonych drogą płciową, ich epidemiologią, kliniką, różnicowaniem i leczeniem. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. OBOWIĄZUJĄCE TEMATY Z DERMATOLOGII Choroby ropne skóry. Gruźlica skóry i błon śluzowych. Grzybice. Zakażenie wywołane przez grzyby drożdżopodobne. Choroby pasożytnicze skóry (wszawica, świerzb). Choroby wirusowe skóry. Liszaj płaski. Rumienie. Choroby alergiczne i choroby zawodowe skóry. Polekowe zmiany skóry łącznie z chorobą Lyella. Łuszczyca i grupa przyłuszczycy. Choroby pęcherzowe. Choroby tkanki łącznej (SLE i Sclerodermia). Plamice. 17 15. 16. 17. 18. 19. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Znamiona. Stany przedrakowe. Choroba Bowena i erytroplasia Oueyrata. Nowotwory złośliwe skóry. Choroby łojotokowe. Podstawy lecznictwa dermatologicznego (zewnętrzne i wewnętrzne) z uwzględnieniem działania kortykosterydów i leków antymitotycznych. OBOWIĄZUJĄCE TEMATY Z WENEROLOGII Kiła objawowa wczesna. Kiła utajona wczesna i późna. Kiła wrodzona. Odczyny serologiczne w kile. Leczenie kiły i kontrola po leczeniu. Rzeżączka, powikłania rzeżączki, leczenie i kontrola po leczeniu. Nierzeżączkowe zakażenia dróg moczowo-płciowych. AIDS – epidemiologia, klinika, leczenie. Wirusowe choroby przenoszone drogą płciową: a. kłykciny kończyste, b. opryszczka narządów płciowych. ORGANIZACJA ZAJĘĆ Seminaria dla każdej grupy (± 18 studentów) trwają od 800 do 900, następnie 2 godziny ćwiczeń (5 studentów w grupie) od 900 do 1015 przez okres 2 tygodni. Podczas ćwiczeń studenci uczą się zbierania wywiadu dermatologicznego (ze szczególnym zwróceniem uwagi na wpływ infekcji stomatologicznych w schorzeniach skóry), opisu zmian, rozpoznawania, różnicowania oraz leczenia. W dniach zajęć z wenerologii organizowane są również pokazy video. Obowiązuje punktualność. Opuszczone zajęcia mogę być odrobione w innych terminach, w przypadkach znacznych braków po decyzji Pana Dziekana. Zaliczenie – pisemne w ostatnim dniu bloku. PIŚMIENNICTWO 1. S. Jabłońska, S. Majewski: Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL, Warszawa, 2005 r. 2. O. Braun-Falco i wsp.: Dermatologia, pod redakcją W. Glińskiego. H. Wolskiej, P. Zaborowskiego, Czelej, Lublin 2002 r. 3. J. Juszczyk: Vademecum AIDS, 1994 r. 18 FARMAKOLOGIA Informacje pochodzą z przewodnika dydaktycznego z 2006 r. Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej WUM 00-927 Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 26 / 28, tel / faks (022) 826-21-16 Kierownik Katedry: prof. dr hab. med. Andrzej Członkowski Odpowiedzialna za dydaktykę: dr hab. med. Ewa Widy-Tyszkiewicz. Godziny przyjęć w sprawach studenckich: 1000 ÷ 1400. Roczny wymiar zajęć: seminaria 30 godzin (VI semestr), PROGRAM NAUCZANIA Celem nauczania farmakologii jest przyswojenie faktów, pojęć i zasad stanowiących podstawy racjonalnej farmakoterapii oraz zrozumienie podstawowych korzyści, niebezpieczeństw i trudności związanych z leczeniem farmakologicznym. Po przejściu rocznego kursu nauczania farmakologii student powinien znać zasady działania leków oraz posiadać wiadomości na temat podstawowych grup leków stosowanych w lecznictwie stomatologicznym. Wiadomości te obejmują mechanizm działania, elementy kinetyki, działania niepożądane, podstawowe wskazania, przeciwwskazania i zasady dawkowania, jak również krytyczną ocenę przydatności leku. Obowiązuje ponadto umiejętność zapisywania recept na leki należące do tych grup. ORGANIZACJA ZAJĘĆ Ćwiczenia odbywają się raz w tygodniu wg rozkładu umieszczonego na tablicy ogłoszeń. Obecność na ćwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa. Dwie nieusprawiedliwione nieobecności (w czasie dwóch semestrów) powodują nie zaliczenie zajęć. Jeśli odrobienie ćwiczeń lub seminariów nie jest możliwe, prowadzący zajęcia może zgodzić się na ustne zaliczenie opuszczonego ćwiczenia lub seminarium. ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Ćwiczenia mają charakter seminaryjny, tzn. obowiązuje przygotowanie się do zajęć z zakresu tematu ćwiczenia. Kolokwium ustne po VII semestrze obejmuje tematykę ćwiczeń, seminariów i wykładów. Warunkiem dopuszczenia do kolokwium ustnego jest: – zaliczenie seminariów i ćwiczeń, – zaliczenie receptury. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu ustnego w sesji zimowej jest zaliczenie kolokwium. 19 KOŁO NAUKOWE Opiekun Koła: prof. dr hab. med. Adam Płaźnik. PIŚMIENNICTWO Zalecane: 1. J. Krupińska, W. Janiec: Farmakodynamika. PZWL 1995. 2. J. Majcherczyk, I. Wiśniewska: Receptura dla studentów medycyny. PZWL 1987. 3. M. Wielosz: Receptura dla studentów medycyny i stomatologii, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin 1994. Uzupełniające: 1. W. Kostowski (red.): Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. PZWL 1998. 2. Bertram G. Katzung (red.): Basic and Clinical Pharmacology. Appleton & Lange, Norwalk, San Mateo, Calif., 1995. 20 JĘZYK ANGIELSKI Studium Języków Obcych ul. Księcia Trojdena 2 A, 02-109 Warszawa, tel. (+48 22) 5720863, faks: (+48 22) 5720864 e-mail: [email protected] Kierownik Studium: mgr Joanna Ciecierska Odpowiedzialny za dydaktykę: mgr Marcin Otto. Zajęcia odbywają się w Studium Języków Obcych. Godziny przyjęć w sprawach studenckich oraz dyżury lektorów podawane są do wiadomości zainteresowanych na tablicy ogłoszeń w Studium Języków Obcych na początku każdego semestru. Lektorat języka angielskiego stanowi kontynuację nauki rozpoczętej na II roku studiów. Prowadzony jest w V i VI semestrze (po 30 h w semestrze, łącznie 60 h) i kończy się egzaminem w sesji letniej. Celem nauczania jest dalsze kształcenie sprawności językowych pozwalających na: • zrozumienie tekstu o tematyce specjalistycznej (artykuły z czasopism popularnonaukowych i naukowych, podręczniki, monografie, materiały informacyjne); • zrozumienie wypowiedzi (nagrania audio i wideo, wykład); • własną wypowiedź na tematy zawodowe (streszczenie i omówienie przeczytanego lub wysłuchanego tekstu, przygotowanie krótkiego wykładu); • komunikację w środowisku zawodowym (z kolegami – stomatologami, personelem pomocniczym, pacjentami); • napisanie krótkiego tekstu o tematyce stomatologicznej, w tym historii choroby. Absolwent zna język angielski na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umie posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu stomatologii.. Tematy zajęć: 1. Communication in the dental practice. 2. Toothache and analgesia. 3. Anaesthesia in dentistry. 4. Restorative dentistry: amalgams and composites. 5. Toothwear. 6. Endodontics. 7. Dental trauma. 8. Extractions. 9. Xerostomia, halitosis. 10.Writing a case history. 21 11. Orthodontics. 12.Forensic odontology. 13.Medico-legal problems. ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Podstawą zaliczenia semestru V i VI jest systematyczny i aktywny udział w zajęciach, pozytywne oceny ze sprawdzianów cząstkowych i sprawdzianu końcowego, oraz prezentacji samodzielnej pracy (np. plakatu). Lektorat kończy się egzaminem w sesji letniej III roku studiów. Literatura obowiązkowa 1. Studzińska-Pasieka Kinga, Otto, Marcin: Open Your English – Wide!!!, Bestom 2005 oraz materiały wideo specjalnie przygotowane na potrzeby lektoratu. 2. Wawer, Genowefa Anna: English in Dentistry – Texts with Exercises, AM Lublin, 1999. 22 MIKROBIOLOGIA JAMY USTNEJ Informacje pochodzą z przewodnika dydaktycznego z 2008 r. Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 628-10-41 wew. 49, 628-27-39 Kierownik Zakładu: Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Ewa Swoboda Kopeć. Godziny przyjęć w sprawach studenckich: poniedziałki 1200 – 14 00. Zajęcia z mikrobiologii lekarskiej odbywają się w V semestrze III roku studiów. Wykłady (5 godzin) odbywają się w Collegium Anatomicum, w sali wykładowej im. Paszkiewicza we środy w godzinach 1115-1245. Ćwiczenia 30 godzin + 5 godzin seminaria, odbywają się w Katedrze i Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej, w sali ćwiczeń im. prof. E. Mikulaszka, PROGRAM NAUCZANIA MIKROBIOLOGIA – V SEMESTR Ćwiczenie 1 – Budowa, replikacja, systematyka i właściwości wirusów …….. 15.10.2009 Ćwiczenie 2 – Zasady i metody diagnostyki zakażeń o etiologii wirusowej … 16.10.2009 Ćwiczenie 3 – Wirusy DNA i wirusy RNA …….. 29.10.2009 Ćwiczenie 4 – Wirusowe zapalenia wątroby. HIV/AIDS …….. 30.10.2009 Ćwiczenie 5 – Kolokwium z wirusologii ……..02-06.11.2009 Ćwiczenie 6 – Osiadła mikroflora oraz mechanizmy obronne w schorzeniach jamy ustnej ……..19.11.2009 Ćwiczenie 7 – Osiadła mikroflora jamy ustnej człowieka z uwzględnieniem procesów kolonizacji uzębienia i rozwoju próchnicy …….. 20.11.2009 Ćwiczenie 8 – Rola osiadłej i przejściowej mikroflory jamy ustnej w niektórych schorzeniach makroorganizmu oraz profilaktyka zakażeń w praktyce stomatologicznej……..03.12.2009 Ćwiczenie 9 – Wybrane drobnoustroje ważne w patologii człowieka i w stomatologii ……..04.12.2009 Ćwiczenie 10 – Zaliczenie pracowni z bakteriologii i wirusologii ……..07.01.2010 Ćwiczenie 11 – Zaliczenie pracowni z bakteriologii i wirusologii ……..08.01.2010 Ćwiczenie 12 – Termin poprawkowy ……..14.01.2010 Na pierwsze ćwiczenie należy przynieść fartuch, pozostanie w szafie na sali ćwiczeniowej do końca zajęć praktycznych oraz zeszyt ćwiczeniowy „Aktualne zagadnienia z mikrobiologii jamy ustnej” – część druga. 23 Wykłady z mikrobiologii w semestrze V dla studentów oddziału Lekarsko-Dentystycznego odbywać się będą w sali Paszkiewicza w środy, w godz. 1115 – 1245 w dniach: 07.10.2009 21.10.2009 04.11.2009 18.11.2009 02.12.2009 Wirusy RNA wywołujące zakażenia układu oddechowego. Priony. dr hab. med. M. Wróblewska. Wirusowe zapalenia wątroby. Profilaktyka zakażeń wirusowych. dr hab. med. M. Wróblewska. Zakażenia drobnoustrojami o szczególnym znaczeniu w medycynie. Nowe i nawracające zakażenia. dr hab. med. M. Wróblewska. Zapobieganie przenoszeniu zakażeń w lecznictwie stomatologicznym. dr H. Pituch. Patogeneza chorób przenoszonych drogą płciową. dr A. Sawicka ĆWICZENIA odbywać się będą w Sali im. E. Mikulaszka w Katedrze i Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej ul., Chałubińskiego 5. Plan: – czwartek 10.30 – 12.45 / grupy 1, 2, 3/ 13.00 – 15.15 / grupy 4, 5/ – piątek 10.30 – 12.45 / grupy 1, 2, 3/ 13.00 – 15.15 / grupy 4, 5/ Na pierwsze ćwiczenia należy przynieść fartuch, pozostanie w szafie na Sali ćwiczeniowej do końca zajęć praktycznych oraz zeszyt ćwiczeniowy „Aktualne zagadnienia z mikrobiologii jamy ustnej” – część druga. PLAN ZAJĘĆ Z MIKROBIOLOGII – czwartki GODZ. 8 – 9.30 WYKŁADY I SEMINARIA 18.02.2010 – Zasady diagnostyki mikrobiologicznej – mgr S. Błachnio. 04.03.2010 – Sterylizacja i dezynfekcja – mgr S. Błachnio. 11.03.2010 – Wybrane drobnoustroje ważne w patologii człowieka – mgr M. Sikora. 18.03.2010 – Zakażenia krzyżowe – lek. med. I. Netsvyetayeva. 25.03.2010 – Drobnoustroje mające znaczenie w chorobach błony śluzowej jamy ustnej, dziąseł i przyzębia – dr A. Sawicka. 15.04.2010 – Mechanizmy rozwoju próchnicy – dr hab. med. E. Swoboda. 22.04.2010 – Wirusy – początek zajęć godz. 800 do 930 – mgr D. Bańka. Zaliczenie zajęć (1 godzina – 945 do 1030). 24 NAUCZANIE PRZEDKLINICZNE W STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ, ENDODONCJI (2rok) I PERIODONTOLOGII (3 rok) PERIODONTOLOGIA Zakład Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia IS WUM 02-246 Warszawa ul. Miodowa 18 parter (boczne-skrzydło). Sekretariat tel.: (022) 502 20 36, e-mail: [email protected] Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Renata Górska Godziny przyjęć Kierownika w sprawach studenckich. Poniedziałki 800 – 1100. Odpowiedzialna za dydaktykę: prof. dr hab. n. med. R. Górska. Odpowiedzialna za organizację procesu dydaktycznego: dr n. med. M. Nędzi-Góra. Wymiar zajęć 30 godzin: 20 godz. seminariów, 10 godz. ćwiczeń fantomowych. Seminaria i ćwiczenia odbywają się w Zakładzie Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia przy ul. Miodowej 18 (parter – boczne skrzydło). Przy wejściu do Zakładu znajduje się tablica ogłoszeń dla studentów, gdzie szczegółowe informacje są wywieszane na 2 tygodnie przed rozpoczęciem zajęć. Prosimy studentów o dokładne ich przeczytanie. CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTU Zdobycie wiedzy na temat etiologii i profilaktyki chorób przyzębia. PROGRAM NAUCZANIA Tematyka seminariów: 1. Powtórzenie wiadomości z zakresu anatomii i fizjologii tkanek przyzębia (z II roku) 2. Płytka nazębna (biofilm)- mechanizmy powstawania i spektrum mikrobiologiczne. 3. Czynniki sprzyjające odkładaniu się płytki nazębnej. 4. Mechanizmy bezpośredniego oddziaływania płytki nazębnej. 5. Mechanizmy pośredniego oddziaływania płytki nazębnej. 6. Powtórzenie wiadomości z etiopatogenezy choroby przyzębia. 7. Profilaktyka chorób przyzębia. Instruktaż higieny jamy ustnej. Motywacja pacjenta. Metody wybarwiania złogów nazębnych. Wskaźniki higieny jamy ustnej. 8. Metody szczotkowania zębów i oczyszczania przestrzeni międzyzębowych. Dodatkowe przybory do higieny jamy ustnej. 9. Chemiczne metody walki z płytką nazębną. Środki antyseptyczne. 25 10.Profesjonalne usuwanie złogów nazębnych. Wskazania i przeciwwskazania do zabiegu skalingu. Polerowanie powierzchni zębów i wygładzenie powierzchni korzeni. Skaling ręczny a maszynowy. 11.Instrumentarium i technika ręcznego usuwania złogów nazębnych. 12.Instrumentarium i technika maszynowego usuwania złogów nazębnych. 13.Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta Badanie stomatologiczne i periodontologiczne Wskaźniki higieny i stanu zapalnego 14. Ocena parametrów klinicznych stanu tkanek przyzębia i rejestracja ich w karcie pacjenta: głębokość kieszonek utrata przyczepu łącznotkankowego stopień objęcia furkacji stopień ruchomości zębów 15. Zaliczenie seminariów. Tematyka ćwiczeń: 1. Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta (siebie nawzajem). Wybarwianie płytki nazębnej, obliczanie wskaźnika płytki. Prawidłowy instruktaż higieny jamy ustnej. 2. Ocena parametrów klinicznych stanu tkanek przyzębia i rejestracja ich w karcie. Badanie siebie nawzajem oraz praca na fantomach. 3. Demonstracja narzędzi do skalingu ręcznego i maszynowego. Praca na fantomach. 4. Pokaz skalingu. Praca na fantomach. 5. Pokaz skalingu. Praca na fantomach. Zaliczenie ćwiczeń. METODY I ORGANIZACJA PRACY Na ćwiczenia studenci zgłaszają się we własnych fartuchach i obuwiu na zmianę oraz przynoszą własną szczotkę i pastę do zębów. Każdy student powinien mieć plakietkę z imieniem i nazwiskiem oraz rokiem studiów. FORMY KONTROLI I OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Każdy student zobowiązany jest prowadzić zeszyt ćwiczeń. Asystent prowadzi kartę oceny studenta. Student ma obowiązek być przygotowany na podstawie literatury do kolejnych zajęć. Oceniamy również aktywność i zaangażowanie. Obowiązuje zaliczenie przedmiotu. LITERATURA OBOWIĄZKOWA I ZALECANA 1. „Praktyczna periodontologia kliniczna” – redakcja naukowa Z. Jańczuk, Wydawnictwo Kwintesencja 2004. 2. „Choroby przyzębia”– skrypt pod red. R. Górskiej, Akademia Medyczna w Warszawie 2001. INFORMACJE O STUDENCKIM KOLE NAUKOWYM Informacje na temat pracy koła podawane są na tablicy informacyjnej w Zakładzie na początku każdego roku akademickiego. 26 OKULISTYKA Katedra i Klinika Okulistyki 02-005 Warszawa, ul. Lindley’a 4 tel. (022) 502-15-54, faks 502-21-47 e-mail: [email protected] http: / / www.eyes.pl Kierownik Katedry i Kliniki: prof. nadzw. dr hab. n. med. Dariusz Kęcik Godziny przyjęć w sprawach studenckich: Kierownik Katedry – pon., czw. 12–13. Sekretariat – codziennie 8-14. Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Piotr Maciejewicz Opiekun Studenckiego Koła Naukowego: dr n. med. Piotr Maciejewicz Roczny wymiar zajęć: 15 godzin (seminaria i ćwiczenia). seminaria 6 godzin, ćwiczenia 9 godzin. 1. 2. 3. 4. GŁÓWNE TEMATY ZAJĘĆ Anatomia narządu wzroku. Stany zapalne przedniego odcinka oka. Urazy narządu wzroku i zasady udzielania pierwszej pomocy. Jaskra, zaćma, odwarstwienie siatkówki – podstawy diagnostyki i leczenie. Warunkiem zaliczenia jest obecność na wszystkich seminariach oraz czynny udział w ćwiczeniach. PIŚMIENNICTWO 1. Hanna Niżankowska Podstawy okulistyki. 27 OTORYNOLARYNGOLOGIA Informacje pochodzą z przewodnika dydaktycznego z 2006 r. Klinika Otorynolaryngologii 00-739 Warszawa ul. Stępińska 19 / 25, tel. / faks (022) 318-62-66 Kierownik Kliniki prof. dr hab. med. Andrzej Kukwa Odpowiedzialni za dydaktykę: dr n. med. Piotr Wójtowicz, dr n. med. Anna Ścińska. Zajęcia dla studentów III roku stomatologii odbywają się w semestrze letnim w okresie 3 tyg. każda z grup odbywa seminarium i ćwiczenia w wymiarze 45 godzin dydaktycznych. seminaria 10 godzin, ćwiczenia 35 godzin. CELEM NAUCZANIA JEST PRZYSWOJENIE 1. Wiedzy z anatomii głowy i szyi. 2. Wiedzy z fizjologii narządu słuchu i równowagi, górnego odcinka drogi oddechowej i pokarmowej. 3. Wiadomości umożliwiających rozpoznawanie najczęstszych schorzeń laryngologicznych, a zwłaszcza tych z pogranicza laryngologii i stomatologii. 4. Podstawowych zasad zapobiegania tym chorobom i ich leczenia. 5. Umiejętności podstawowego badania ORL. • • • • • • • • • • • • TEMATY ZAJĘĆ SEMINARYJNYCH Anatomia i fizjologia z zakresu otolaryngologii. Choroby nosa i zatok obocznych nosa. Choroby gardła, krtani i ślinianek. Bóle głowy i neuralgie. Zaburzenia węchu i smaku. Zawroty głowy i zaburzenia równowagi. Ostre i nagłe przypadki w laryngologii. Guzy szyi. Nowotwory w ORL. Zaburzenia mowy, zaburzenia połykania. Powikłania w ORL. Postępy w ORL. • • • • TEMATY ĆWICZEŃ Nauka badania. Badania endoskopowe w obrębie ORL. Alergologia. Audiologia. 28 • • • • • • • • • • Otoneurologia. Nerw twarzowy, choroby ślinianek. Zagadnienia otolaryngologii dziecięcej. Zaburzenia oddychania w czasie snu. Lasery w ORL. Genetyka w ORL. Onkologia. Choroby uszu i otalgie. Praca w ambulatorium ORL. Praca na ostrym dyżurze ORL. METODY I ORGANIZACJA ZAJĘĆ Zajęcia rozpoczynają się codziennie o 745 i trwają do godziny 1000. Po sprawdzeniu listy rozpoczynają się zajęcia seminaryjne, które trwają do godz. 900. Po 5 minutowej przerwie o godz. 900 studenci, po podzieleniu na 2-4 osobowe podgrupy odbywają ćwiczenia w poszczególnych pracowniach Kliniki. Ćwiczenia można odbywać jedynie po zmianie obuwia i założeniu fartucha lekarskiego. Brak wymaganego ubioru jest równoznaczny z nieobecnością na zajęciach. OCENA WYNIKÓW NAUCZANIA W dniu rozpoczęcia zajęć każdy student otrzymuje kartę zaliczeniową, która jest dokumentem, gdzie odnotowywane są zaliczenia poszczególnych ćwiczeń, ostrego dyżuru, kolokwium oraz egzaminu. Karta stanowi jednocześnie informator o indywidualnym trybie pracy każdego studenta w czasie trwania bloku. Ćwiczenia mają charakter seminaryjny, tzn. wskazane jest przygotowanie się do zajęć. W ostatnim dniu bloku odbywa się kolokwium praktyczne. W sesji letniej odbywa się egzamin testowy. PIŚMIENNICTWO 1. Otolaryngologia dla studentów medycyny i stomatologii pod redakcją B. Latkowskiego, PZWL. 2. Choroby uszu, nosa i gardła. W. Becker, H. H. Naumann, C. R. Pfalf, wydawnictwo Bel Corp, 1999. 29 PATOFIZJOLOGIA Katedra i Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej 00-325 Warszawa, Krakowskie Przedmieście 26 / 28, tel.: (022) 826-45-85, 826-81-41 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Sławomir Maśliński Godziny przyjęć w sprawach studenckich: wtorek godzina 1200 – 1400. Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Anna Witanowska. Roczny wymiar zajęć: wykłady seminariów ćwiczeń 15 godzin, 20 godzin, 25 godzin. Wykłady odbywają się w sali wykładowej WUM ul. Lindleya 4. Ćwiczenia i seminaria odbywają się w sali ćwiczeniowej „C” ul. Krakowskie Przedmieście 26 / 28. CEL I PROGRAM NAUCZANIA Programem nauczania objęte są w różnych formach (wykłady, seminaria, ćwiczenia) następujące zagadnienia: 1. Patologia ogólna. Nozologia, genetyka, zaburzenia przemiany materii, działanie czynników środowiskowych, starzenie się ustroju, rytmy biologiczne. 2. Patofizjologia szczegółowa, choroby serca, naczyń krwionośnych: – niewydolność krążenia, – wady serca, – choroba niedokrwienna serca – zawał mięśnia sercowego, – zaburzenia rytmu, – zespół serca płucny, – nadciśnienie tętnicze, – wstrząs oligowolemiczny, – patofizjologia obrzęków. choroby układu oddechowego: – patofizjologia dystrybucji powietrza w płucach, – patofizjologia dyfuzji gazów oddechowych w płucach. choroby układu trawiennego: – choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, – patofizjologia wątroby: żółtaczki (podział, przyczyny, patogeneza). choroby układu krwiotwórczego: – niedokrwistości, patogeneza i objawy, – nadkrwistość, – skazy krwotoczne, 30 – zmiany odczynowe w układzie białokrwinkowym, – białaczki ostre i przewlekła białaczka szpikowa. choroby narządu moczowego: – podstawowe pojęcia z zakresu patofizjologii nerek (niewydolność kłębka, cewek, zachwianie równowagi kłębkowo-cewkowej), – przewlekła niewydolność nerek. zaburzenia hormonalne: – zaburzenia podstawowych funkcji układu dokrewnego, – zaburzenia hormonalne osi podwzgórze – przysadka – nadnercza, – zaburzenia czynności tarczycy, nadczynność, niedoczynność. choroby alergiczne: – patogeneza wczesnych i późnych odczynów alergicznych, – patogeneza i objawy wybranych jednostek chorobowych z zakresu alergii typu wczesnego oraz schorzeń z autoagresji. choroby nowotworowe. ORGANIZACJA ZAJĘĆ Ćwiczenia i seminaria odbywają się wg rozkładu wywieszonego na zakładowej tablicy ogłoszeniowej na ul. Krakowskie Przedmieście 26 / 28. Obowiązuje teoretyczne przygotowanie w zakresie omawianego materiału głównie z fizjologii, biochemii. Szczegółowy zakres wiadomości wymaganych na poszczególnych zajęciach jest podany na tablicy informacyjnej Zakładu. Obecność na ćwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa. Ćwiczenia opuszczane z powodu choroby (usprawiedliwione zwolnieniem lekarskim) należy odrobić z inną grupą w najbliższym możliwie terminie po uzgodnieniu z asystentem prowadzącym. W trakcie ćwiczeń przewidziane są dwa kolokwia – zakres wiadomości na te kolokwia podawany jest na tablicy informacyjnej Zakładu. ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Ogólne zaliczenie ćwiczeń z patofizjologii obejmuje indywidualne zaliczenie poszczególnych ćwiczeń oraz 2 kolokwia. Kolokwium pierwsze zdaje się w trakcie cyklu ćwiczeń i obejmuje wiadomości podręcznikowe. Do kolokwium drugiego przystępują osoby po zaliczeniu wszystkich ćwiczeń. Egzamin testowy przeprowadza się w sesji letniej. Zaliczenie obu kolokwiów ze średnią od 4,5 wzwyż upoważnia do zdawania egzaminu w terminie zerowym. STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE W Zakładzie istnieje zarejestrowane Koło Naukowe, którego członkowie uczestniczą w bieżących pracach naukowych Zakładu. Systematyczne spotkania członków Koła odbywają się jeden raz w tygodniu. Niezależnie od tego studenci realizują własny temat naukowy a także w miarę wolnego czasu uczestniczą w innych pracach eksperymentalnych. 1. Zalecany podręcznik Patofizjologia pod red. S. Maślińskiego i J. Ryżewskiego, PZWL, 2002. 31 PATOMORFOLOGIA Zakład Anatomii Patologicznej Centrum Biostruktury WUM 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa, tel / faks: (022) 629-98-92 e–mail: pathologyfaijb.amwaw.edu.pl Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Aleksander Wasiutyński Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Dorota Biernacka-Wawrzonek. Godziny przyjęć w sprawach studenckich codziennie od poniedziałku do piątku w godz. 900 – 1400. Roczny wymiar zajęć 60 godzin. Zajęcia w semestrze (zimowym): Wykłady 15 godzin, Ćwiczenia histopatologiczne 45 godzin. Wykłady odbywają się w Sali im. prof. Ludwika Paszkiewicza w Collegium Anatomicum, ul. Chałubińskiego 5, w Warszawie. Ćwiczenia histopatologiczne – w salach mikroskopowych na I piętrze w Collegium Anatomicum, ul. Chałubińskiego 5, w Warszawie. Celem nauczania patomorfologii (anatomii patologicznej) jest: 1. zapoznanie studentów z wiedzą, która umożliwi im zrozumienie procesu chorobowego, 2. przygotowanie studentów do rozpatrywania choroby w aspekcie: • etiologii, • patogenezy, • zmian morfologicznych, • objawów klinicznych i rokowania, • zintegrowanie wiadomości z patomorfologii z wiadomościami innych dyscyplin zarówno podstawowych jak i klinicznych. 3. przekazanie prawidłowej interpretacji diagnostycznej badań morfologicznych. Wykłady Tematyka wykładów obejmuje patomorfologię ogólną, patomorfologię szczegółową. Patomorfologia ogólna obejmuje zagadnienia: • zaburzenia w krążeniu, • uszkodzenie komórki i adaptacja, • zapalenie i procesy naprawcze, • nowotwory, • zaburzenia genetyczne, • zagadnienia immunopatologii. Patologia szczegółowa obejmuje zagadnienia z patologii narządowej: • układ krążenia, • układ oddechowy, 32 • • • • • • układ pokarmowy, układ dokrewny, układ moczopłciowy, układ krwiotwórczy, układ nerwowy, procesy patologiczne toczące się w obrębie twarzoczaszki szczególnie narządzie żucia. Tematyka wykładów podawana jest w gablocie ogłoszeń Zakładu Anatomii Patologicznej. Ćwiczenia mikroskopowe Celem ich jest zilustrowanie zmian omawianych na wykładach. Ćwiczenia składają się z omówienia poszczególnych preparatów, oglądania i narysowania podstawowego schematu zmian. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Każde ćwiczenie musi być zaliczone u asystenta prowadzącego. Podstawą zaliczenia są narysowane poprawnie rysunki i opanowanie tematyczne materiału dotyczące danego ćwiczenia. Nieobecności muszą być odrobione w terminie wyznaczonym przez asystenta. Po zakończeniu każdego działu obowiązuje kolokwium. Egzamin z patomorfologii przeprowadzony będzie w formie ustnej w sesji zimowej. OBOWIĄZUJĄCE PODRĘCZNIKI 1. S. Kruś „Patomorfologia dla Stomatologii” Med. Tour Press International, Wyd. Medyczne 1997. 2. S. Kruś „Anatomia Patologiczna”, PZWL, 2000. 3. J. Groniowski, S. Kruś, „Podstawy Patomorfologii” PZWL 1991. 4. S. Kruś, E. Skrzypek-Fakhoury, „Patomorfologia kliniczna” PZWL, 1996. 5. H. Hattowska, „Nowotwory jamy ustnej”, Wyd. Medyczne San media 1994. ZALECANE PODRĘCZNIKI 1. B. Włodek-Owińska, T. Owiński „Atlas chorób błony śluzowej jamy ustnej” PZWL, 1993. 2. L. Sikorowa, J. W. Meyza „Guzy ślinianek”, PZWL 1989. 3. V. Kumar, R. Cotran, S. Robbins „Basic Pathology” Sonnders 2003. 33 PROTETYKA Katedra Protetyki Stomatologicznej 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, paw. XI A, tel. sekretariatu (022) 5021 886 Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Elżbieta Mierzwińska-Nastalska godziny przyjęć – środy 900 – 1000. Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Małgorzata Niesłuchowska. godziny przyjęć – poniedziałki 1200 – 1300, tel. (022) 502 1136. Roczny wymiar zajęć: wykłady seminaria ćwiczenia 15 godzin, 17 godzin, 37 godzin. Zajęcia odbywają się w Katedrze Protetyki Stomatologicznej. ROK III, SEMESTR V Seminaria dotyczące leczenia protetycznego pacjentów bezzębnych prowadzone są w grupach dziekańskich raz w tygodniu, w cyklu 14 seminariów. Zajęcia odbywają się w sali wykładowej im. Gluzińskiego przy ul. Nowogrodzkiej 59. Tematy seminariów: 1. Cele i zadania protetyki stomatologicznej. Metody leczenia braków całkowitych. Kliniczne i laboratoryjne etapy wykonania protez całkowitych. 2. Badanie pacjenta podmiotowe i przedmiotowe – analiza podłoża protetycznego. Czynniki mające wpływ na utrzymanie protezy całkowitej. 3. Materiały i urządzenia stosowane w toku leczenia pacjenta bezzębnego. 4. Wyciski anatomiczne, łyżki indywidualne – postępowanie kliniczne i laboratoryjne. 5. Dostosowanie łyżek indywidualnych, typy wycisków czynnościowych, testy Herbsta – postępowanie kliniczne. 6. Przygotowanie modeli roboczych. Wzorniki zwarciowe – postępowanie laboratoryjne. 7. Anatomia i fizjologia stawu skroniowo-żuchwowego. Okluzja i artykulacja. Pojęcie centralnego zwarcia. 8. Zwieraki i artykulatory. 9. Metody i techniki ustalania centralnego zwarcia. Zasady doboru sztucznych zębów – postępowanie kliniczne. 10.Osadzanie modeli w artykulatorze. Rodzaje sztucznych zębów. Metody i zasady ustawiania zębów w protezach – postępowanie laboratoryjne. 11.Kontrola protez próbnych w jamie ustnej, ewentualne korekty. Odciążenia i uszczelnienia protez. 12.Puszkowanie, zamiana wosku na akryl, obróbka, wykończenie protez – postępowanie laboratoryjne. 13.Oddanie gotowych protez – postępowanie kliniczne. 14.Adaptacja pacjenta do protez. Korekty, naprawy. 34 Nieobecności na seminariach zaliczane są w formie opracowania pisemnego. Ćwiczenia odbywają się w dwutygodniowych blokach dla każdej grupy dziekańskiej. Tematem ćwiczeń są podstawy i planowanie leczenia protetycznego na podstawie wywiadu, badania klinicznego pacjenta oraz badań dodatkowych z uwzględnieniem analizy modeli diagnostycznych. Zaliczenie ćwiczeń następuje na podstawie czynnego uczestnictwa i oceny wiadomości teiretycznych. ROK III, SEMESTR VI Cykl 11 wykładów zatytułowany „Leczenie pacjentów z częściowymi brakami uzębienia z zastosowaniem ruchomych uzupełnień protetycznych osiadających i nieosiadających”. Tematy wykładów: 1. Wskazania do uzupełnienia braków uzębienia Zastosowanie protez częściowych ruchomych. Postępowanie kliniczne i zabiegi lecznicze. 2. Wykonanie laboratoryjne protez osiadających. 3. Zasady projektowania leczenia z zastosowaniem protez szkieletowych. Elementy konstrukcji. 4. Konstrukcja protez szkieletowych. Cel analizy paralelometrycznej. 5. Postępowanie kliniczne (wstępny projekt, przygotowanie podłoża, etapy pracy). 6. Zasady projektowania protez szkieletowych. 7. Film „Protezy szkieletowe”. 8. Postępowanie laboratoryjne. Wyposażenie i aparatura. metody i materiały. 9. Omówienie nietypowych konstrukcji protez. 10.Wpływ protez częściowych na podłoże protetyczne. 11.Długoletnie użytkowanie protez częściowych ruchomych i związane z tym problemy kliniczne. Tematem ćwiczeń jest leczenie pacjentów bezzębnych za pomocą protez ruchomych. Program realizowany jest podczas 10 ćwiczeń odbywających się 1 raz w tygodniu. 1. 2. 3. 4. 5. LITERATURA OBOWIĄZUJĄCA I ZALECANA Protetyka stomatologiczna – E. Spiechowicz. Współczesne postępowanie laboratoryjne w protetyce stomatologicznej – E. Spiechowicz. Protezy ruchome – pod redakcją J. Galasińskiej-Landsbergerowej. Stomatopatie protetyczne – pod redakcją E. Spiechowicza. Czasopismo „Protetyka Stomatologiczna”. Przy Katedrze Protetyki Stomatologicznej IS WUM działa Studenckie Koło Naukowe. Opiekun Koła: dr n. med. Piotr Okoński, tel. 5021 121. Szczegółowy plan zajęć oraz bieżące informacje można znaleźć na tablicy informacyjnej dla studentów w korytarzu przed salami klinicznymi. 35 Zakład Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, pawilon XI. Kierownik Zakładu: dr hab. n. med. Leopold Wagner. Odpowiedzialna za dydaktykę: dr Ewa Cichocka-Piekacz Zajęcia prowadzone są na III roku w semestrze IV w wymiarze 45 godzin dydaktycznych w tym: ćwiczenia 30 godzin, seminaria 15 godzin. CEL NAUCZANIA l ZAKRES PRZEDMIOTU Celem ćwiczeń jest opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu postępowania klinicznego i laboratoryjnego przy wykonywaniu protez stałych. Ćwiczenia laboratoryjne obejmują część materiału dotyczącego wybranych rodzajów uzupełnień. Pozostała część materiału traktowana jest w formie pokazów różnych typów uzupełnień stałych. Przedmiot stanowi kontynuację nauczania materiałoznawstwa związanego z klinicznym i laboratoryjnym aspektem zagadnienia. Ćwiczenia z propedeutyki protetyki prowadzone są równolegle z seminariami. PROGRAM NAUCZANIA Tematyka seminariów: 1. Protezy stałe – wiadomości ogólne, klasyfikacja. 2. Wkłady koronowe – wskazania i przeciwwskazania, opracowanie zębów, sposoby modelowania i wykonania laboratoryjnego, dostosowanie i trwałe osadzenie, materiały i narzędzia. 3. Wkłady koronowo-korzeniowe – wskazania i przeciwwskazania, opracowanie zębów i kanałów korzeniowych, sposoby modelowania wkładów, odlewnictwo, dostosowanie i trwałe osadzanie, materiały i narzędzia. 4. Korony protetyczne – podziały, wskazania i przeciwwskazania, sposoby szlifowania zębów, wyciski, wykonanie modeli i sposoby modelowania koron, dostosowanie i osadzenie, materiały podstawowe i pomocnicze. 5. Mosty protetyczne – podziały, wskazania i przeciwwskazania, rodzaje przęseł i stosunek do podłoża, zasady szlifowania zębów, wyciski, wykonywanie modeli, modelowanie koron i przęseł, dostosowanie i trwałe osadzenie, materiały podstawowe i pomocnicze. Tematy ćwiczeń: Ćwiczenie I Omówienie zasad projektowania i wykonywania, pokaz i samodzielne wykonanie: opracowanie zęba 21 do korony pełnoceramicznej. Ćwiczenie II Omówienie zasad projektowania i wykonywania wkładów koronowo-korzeniowych. Pokaz i samodzielne wykonanie: opracowanie powierzchni nośnej i kanału korzeniowego do wkładu koronowo-korzeniowego. 36 Ćwiczenie III Pokaz i samodzielne wykonanie: modelowanie układów koronowo-korzeniowych metodą bezpośrednią z tworzywa akrylowego. Ćwiczenie IV Omówienie cyklu odlewniczego protez stałych. D.c. modelowania wkładów koronowokorzeniowych i zatopienie pierścieni odlewniczych. Ćwiczenie V Omówienie, pokaz i samodzielne wykonanie: dostosowanie wkładów koronowo-korzeniowych, cementowanie i wykonanie korony czasowej. Ćwiczenie VI Omówienie, pokaz i samodzielne wykonanie: opracowanie zębów do mostu 14-16. Ćwiczenie VII Omówienie, pokaz i samodzielne wykonanie: pobranie wycisków dwuwarstwowych jednoczasowych i wykonanie modeli dzielonych. Ćwiczenie VIII D.c. wykonania modeli dzielonych. Modelowanie koron do mostu opartego na koronie licowanej 14 i metalowej lanej 16. Ćwiczenie IX D.c. modelowania mostu. Sprawdzian wiadomości z zakresu protez stałych. Termin I. Ćwiczenie X Sprawdzian wiadomości z zakresu protez stałych. Termin II. Zaliczenie ćwiczeń obejmuje część praktyczną oraz sprawdzenie wiadomości teoretycznych. 1. PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZUJĄCE E. Spiechowicz – Protetyka Stomatologiczna. PIŚMIENNICTWO UZUPEŁNIAJĄCE 1. Protezy stałe – Zarys postępowania klinicznego i laboratoryjnego,.Herbert T. Shilhngburg, 2. Sumiva Hobo, Lowell D. Whitsett. Tłumaczenie: dr n. med. Halina Panek. 37 RADIOLOGIA I Zakład Radiologii Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 502-10-73 Kierownik: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski Godziny przyjęć w sprawach studenckich: 800 – 1000. Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Artur Wojciechowski. Zajęcia prowadzone są przez I Zakład Radiologii Klinicznej w formie 3-godzinnych seminariów: w łącznym wymiarze 15 godzin i trwają przez tydzień. Studenci odbywają zajęcia w 5 grupach dziekańskich. PROGRAM NAUCZANIA Tematy seminariów: 1. Ogólna charakterystyka ultrasonograficznych obrazów diagnostycznych. Podstawy metodyczne i techniczne badań. Organizacja pracowni ultradźwiękowej. 2. Diagnostyka ultradźwiękowa jamy brzusznej i układu moczo-płciowego oraz przestrzeni zaotrzewnowej. 3. Ultrasonografia dopplerowska. 4. Diagnostyka usg układu mięśniowo-szkieletowego. 5. Badania ultradźwiękowe w ginekologii i położnictwie. 38 RADIOLOGIA STOMATOLOGICZNA Zakład Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej WUM 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59 Kierownik: prof. nadzw. dr hab. n. med. Anatol Dowżenko Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Krystyna Thun-Szretter. Godziny przyjęć w sprawach studenckich 1200 – 1400. Roczny wymiar godzin: 26 Cel nauczania Celem nauczania jest przyswojenie podstawowej wiedzy dotyczącej metod i technik badań rentgenowskich mających zastosowanie w diagnostyce chorób układu stomatognatycznego. Program nauczania Program nauczania składa się 5 seminariów (13 godzin) poprzedzających 5 ćwiczeń (13 godzin). Zajęcia odbywają się w semestrze zimowym a nauczanie jest kontynuowane na IV i V roku studiów. Tematyka seminariów 1. Rentgenowskie zdjęcia wewnątrzustne: aparatura, sprzęt i stosowane dedektory. Wskazania do stosowania. 2. Rentgenowskie zdjęcia wewnątrzustne c.d.: technika wykonania i anatomia rentgenowska. Kryteria oceny jakości tych zdjęć. 3. Pantomografia: aparatura, sprzęt i technika badania oraz anatomia rentgenowska. 4. Symptomatologia rentgenowska i diagnostyka różnicowa ubytków w zmineralizowanych tkankach zęba. 5. Symptomatologia rentgenowska i diagnostyka różnicowa przewlekłego zapalenia tkanek przyzębia. Tematy ćwiczeń 1. Identyfikacja zdjęć wewnątrzustnych. Anatomia rentgenowska zdjęć wewnątrzustnych i pantomograficznych. 2. Diagnostyka radiologiczna ubytków w zmineralizowanych tkankach zęba. 3. Diagnostyka radiologiczna periodontitis apicalis. 4. Symptomatologia radiologiczna periodontitis. 5. Technika wykonania zdjęć wewnątrzustnych i chemiczna obróbka ręczna oraz automatyczna stosowanych filmów. 39 Forma zaliczenia Obecność na seminariach i ćwiczeniach zgodnie z regulaminem studiów i planem zajęć dla studentów III roku studiów ustalonym przez Oddział Stomatologiczny I Wydziału Lekarskiego WUM jest warunkiem zaliczenia przedmiotu. Zalecane piśmiennictwo dla studentów 1. K. Mlosek: Radiologia stomatologiczna i szczękowo-twarzowa. Medentpress 1995 r. 2. E. Whaites: Podstawy radiodiagnostyki stomatologicznej. Sanmedica 1994 r. 3. S. C. White, M.J. Pharoah: Radiologia stomatologiczna. Wydanie polskie – Czelej 2002 r. 4. B. Pruszyński: Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań. PZWL Warszawa 2000 r. 5. R. P. Langlais: Radiologia Stomatologiczna. Interpretacja badań. Wydanie I polskie – Urban&Partner 2006 r. 40 STOMATOLOGIA DZIECIĘCA I PROFILAKTYKA STOMATOLOGICZNA 1. Stomatologia Dziecięca Zakład Stomatologii Dziecięcej IS WUM 00-246 Warszawa, ul. Miodowa 18, I piętro, telefon (022) 502-20-31 p.o. Kierownika Zakładu: dr hab. Dorota Olczak-Kowalczyk Godziny przyjęć: poniedziałek i środa 900 – 1200. Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Dorota Gajdzik-Plutecka. Godziny przyjęć: czwartek 1100 – 1300. 2. Profilaktyka Stomatologiczna Zakład Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, pawilon XI tel. sekretariatu: (022) 625-66-02. Kierownik zakładu: dr hab. n. med. prof. nadzw. WUM Leopold Wagner Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Waldemar Głowacki. 1. STOMATOLOGIA DZIECIĘCA Roczny wymiar zajęć: 30 godzin dydaktycznych wykładów 15 godzin, seminariów 15 godzin. Zajęcia odbywają się w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej ul. Miodowa 18, I piętro. CEL NAUCZANIA PRZEDMIOTU Celem nauczania przedmiotu jest przygotowanie studentów do samodzielnego wykonywania zawodu w ramach zintegrowanej opieki nad dziećmi i młodzieżą w wieku od 0 do 18 lat w zakresie stomatologii dziecięcej – uzyskanie dostatecznej wiedzy teoretycznej, niezbędnej do rozpoczęcia i uczestniczenia w zajęciach klinicznych, które rozpoczynają się na IV roku studiów. Wykłady i seminaria odbywają się w sali wykładowej przy ulicy Miodowej 18. PROGRAM NAUCZANIA Nauczanie przedmiotu odbywa się w formie wykładów i seminariów. TEMATYKA WYKŁADÓW 1. Adaptacja dziecka w gabinecie stomatologicznym. 2. Wyrzynanie zębów i zaburzenia w ząbkowaniu. 41 3. 4. 5. 6. Epidemiologia i etiologia próchnicy zębów u pacjentów w wieku rozwojowym. Znaczenie higieny jamy ustnej i żywienia w profilaktyce stomatologicznej. Rola związków fluoru w profilaktyce chorób jamy ustnej. Różnice morfologiczne między uzębieniem mlecznym i stałym. Zasady leczenia próchnicy u pacjentów w wieku rozwojowym. 7. Próchnica wczesna – obraz kliniczny, metody leczenia i zapobiegania. 8. Metody leczenia chorób miazgi zębów mlecznych. 9. Metody leczenia chorób miazgi zębów stałych. 10.Urazowe uszkodzenia zębów, epidemiologia, etiologia, klasyfikacja. 11.Urazowe uszkodzenia zębów mlecznych, ich wpływ na zawiązki zębów stałych. 12.Urazowe uszkodzenia zębów stałych. 13.Wskazania i przeciwwskazania do usuwania zębów u dzieci. 14.Choroba odogniskowa. 15.Materiały stosowane w leczeniu zębów u pacjentów w wieku rozwojowym. TEMATYKA SEMINARIÓW Tematyka seminariów obejmuje problemy omawiane na kolejnych wykładach. Studenci uczestniczą czynnie w seminariach. Obowiązuje ich przygotowanie do poszczególnych tematów seminariów. Poszczególne seminaria zaliczane są nie tylko na podstawie obecności, ale również wiedzy, którą prezentuje student. Wiedza studentów jest oceniana przez asystentów prowadzących. Zaliczenie wszystkich seminariów jest warunkiem przystąpienia do końcowego, pisemnego kolokwium zaliczeniowego. METODY ORGANIZACJI PRACY 1. Zajęcia dydaktyczne w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej odbywają się zgodnie z programem. 2. Studenci zgłaszają się na seminaria ze znajomością tematyki, przygotowani z materiału omawianego na wykładach i z zalecanego piśmiennictwa. 3. Zajęcia rozpoczynają się punktualnie. 4. Obecność na seminariach jest obowiązkowa i kontrolowana. Każde opuszczone seminarium musi być zaliczone w terminie uzgodnionym z osobą prowadzącą seminaria. FORMY KONTROLI I OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA 1. Na zajęciach seminaryjnych obowiązują wiadomości obejmujące tematykę wykładów oraz treść podanego piśmiennictwa. 2. Cykl zajęć seminaryjnych kończy się pisemnym kolokwium, którego pozytywny wynik upoważnia do uzyskania wpisu w indeksie. PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZUJĄCE 1. Fizjologia narządu żucia (skrypt) O.W. AM w Warszawie, 2001 red. M. Szpringer-Nodzak. 2. Stomatologia wieku rozwojowego (red.) M. Szpringer-Nodzak i M. Wochna-Sobańska, PZWL Warszawa, 2003. 3. Stomatologia Dziecięca, Urban-Partner, 2005, Red: A. C. Cameron, R. P. Widmer. 42 STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE Przy Zakładzie Stomatologii Dziecięcej istnieje Studenckie Koło Naukowe. Celem Koła Naukowego jest: 1. Pogłębianie wiadomości z zakresu stomatologii dziecięcej. 2. Rozwijanie zamiłowań do pracy naukowej i klinicznej. 3. Prowadzenie badań naukowych i opracowywanie wyników badań w formie referatów i publikacji. 4. Udział w Konferencjach Towarzystw Naukowych oraz w zebraniach organizowanych przez Oddziały PTS. 43 STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA I ENDODONCJA Zakład Stomatologii Zachowawczej WUM 00-246 Warszawa, ul. Miodowa 18 tel. (022) 502-20-32, faks (022) 502-20-38 e-mail: [email protected] Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Elżbieta Jodkowska Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Bogna Marchlewska. Godziny przyjęć w sprawach studenckich: 800 – 1100. Roczny wymiar zajęć: wykładów 30 godz. seminariów 25 godz. ćwiczeń klinicznych 80 godz. Wykłady odbywają się w semestrze zimowym w gmachu przy ul. Miodowej 18 (sala wykładowa – I piętro). Ćwiczenia kliniczne odbywają się w semestrze zimowym i letnim w sali klinicznej w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej przy ul. Miodowej 18 (II piętro). Cel nauczania i zakres przedmiotu Celem nauczania przedmiotu na III roku studiów jest zaznajomienie studentów z metodami diagnozowania chorób zębów i przyzębia okołowierzchołkowego oraz z metodami ich zachowawczego leczenia. W czasie ćwiczeń klinicznych studenci pod nadzorem asystenta przeprowadzają badanie kliniczne uzębienia, opanowują umiejętności diagnozowania próchnicy zębów i jej leczenia. Diagnostyka próchnicy obejmuje rozpoznanie choroby, ocenę jej aktywności głównych czynników przyczynowych oraz badanie żywotności miazgi. Po ustaleniu rozpoznania formułowany jest plan leczenia chorego. Zatwierdzony przez asystenta plan leczenia jest podstawą do wykonania przez studenta określonego zabiegu leczniczego. Zakres metod leczniczych wykonywanych przez studenta III roku obejmuje profesjonalne mechaniczne oczyszczenie zębów. Opracowanie ubytków jedno i wielopowierzchniowych oraz ich wypełnienie odpowiednimi materiałami. Studenci, którzy wykazują się dobrym przygotowaniem teoretycznym i umiejętnościami praktycznymi mogą za zgodą asystenta podejmować także leczenie chorób miazgi. Każdy ze studentów jest zobowiązany przedstawić asystentowi do akceptacji kolejne etapy swojej pracy tj. zademonstrować ubytek po opracowaniu a następnie kolejno po założeniu podkładu i ostatecznym wypełnieniu. Wymagane minimum wiadomości obejmuje etiologię próchnicy, oznaczanie czynników ryzyka choroby, różnicowanie próchnicy (ostra a przewlekła, pierwotna i wtórna, początkowa a ubytek kliniczny tkanek zęba, próchnica średnia a głęboka, próchnica a zapalenie miazgi, próchnica początkowa a zmiany niepróchnicowego pochodzenia), metody opracowywania ubytków, wady i zalety oraz metody stosowania materiałów do wypełnień, jak również zasady doboru metod profilaktyki próchnicy. W zakresie chorób miazgi i przyzębia wierzchołkowego student zobowiązany jest do wykazania się znajomością chorób miazgi i tkanek okołowierzchołkowych, jak również leczenia, instrumentarium, 44 wad i zalet różnych materiałów stosowanych w leczeniu endodontycznym oraz zasad wyboru metod opracowania i wypełniania kanałów korzeniowych zębów. Tematyka wykładów: • Ergonomia pracy w zespole stomatologicznym. Umiejętne wykorzystanie personelu pomocniczego (zadania asystentek, higienistek stomatologicznych). • Obowiązki i odpowiedzialność stomatologa wobec chorego. Prowadzenie stomatologicznej dokumentacji lekarskiej, zasady współpracy ze specjalistami. • Epidemiologia próchnicy i jej praktyczne zastosowanie. • Mikrobiologia próchnicy i mechanizmy obronne żywiciela. • Histopatologia próchnicy koron i korzeni zębów. • Kariogram i jego zastosowanie w pracy z indywidualnym chorym. • Aktualne koncepcje choroby próchnicowej, diagnostyka kliniczna, ocena aktywności próchnicy. • Leczenie choroby próchnicowej, ocena wyników leczenia, badania kontrolne. Oszczędzające tkanki metody leczenia nieodwracalnych zmian próchnicowych (metoda nietraumatyczna i tunelowa). • Próchnica cementu korzeniowego-etiologia, diagnostyka, leczenie. • Etiologia, obraz kliniczny i leczenie ubytków tkanek twardych pochodzenia niepróchnicowego (nadżerki nietypowe szkliwa, ubytki typu abrazyjnego). • Morfologia kanałów korzeniowych i ich korekta. • Histopatologia a klinika chorób miazgi i tkanek okołowierzchołkowych zęba. Wybór postępowania leczniczego w chorobach miazgi i tkanek okołowierzchołkowych. • Instrumentarium endodontyczne. Standaryzowane opracowanie i wypełnienie kanałów korzeniowych. • Skuteczność metod oczyszczania zainfekowanych kanałów korzeniowych. Przyczyny niepowodzeń leczenia endodontycznego. Ocena wyników leczenia. Postępowanie w przypadku reinfekcji kanałów korzeniowych. • Amalgamat srebra – mity i fakty. Tematyka seminariów: • Etiologia, diagnostyka próchnicy. • Leczenie próchnicy zębów. Postępowanie profilaktyczne. • Zapalenia miazgi odwracalne i nieodwracalne- wybór postępowania leczniczego. • Leczenie endodontyczne- część I: rozpoznanie, uzyskanie dostępu do jam zęba, opracowanie systemu korzeniowego. • Leczenie endodontyczne – część II: opracowanie i wypełnienie systemu korzeniowego. • Postępowanie lekarsko-dentystyczne (wywiad, badanie przedmiotowe, ustalenie rozpoznania, planu leczniczo-profilaktycznego, prowadzenie dokumentacji medycznej). • Kliniczne aspekty opracowywania ubytków próchnicowych. Konwencjonalne i niekonwencjonalne metody opracowania ubytków. Naprawa lub wymiana wypełnienia. Badania żywotności miazgi. Leczenie biologiczne miazgi. • Materiały wypełniające w stomatologii zachowawczej. Czasowe, podkładowe, stałe. Amalgamaty srebra: kontrowersje wokół amalgamatów. Zasady bezpieczeństwa pracy 45 z rtęcią. Materiały kompozytowe, cementy szklano-jonomerowe skład, rodzaje, właściwości, czynniki łączące ze szkliwem i zębiną. W semestrze letnim każdy temat będzie przedstawiany w formie prezentacji przez wytypowaną grupę studentów. Na początku roku zostaną podane do każdego tematu seminarium zagadnienia, które należy uwzględnić przy przygotowaniu prezentacji. Metody, organizacja pracy Zajęcia ze stomatologii zachowawczej zaczynają się 6-tygodniowym blokiem seminariów. W ostatnim tygodniu odbędzie się sprawdzian wiadomości teoretycznych, którego zaliczenie jest warunkiem dopuszczenia do zajęć klinicznych. Ćwiczenia kliniczne polegają na przyjmowaniu chorych zgłaszających się do Zakładu w celu badania lub leczenia. Student prowadzi dokumentację lekarską każdego z przyjętych chorych. Zapisy studenta w karcie choroby są potwierdzane podpisem asystenta. Student jest zobowiązany do przynoszenia na zajęcia własnego fartucha oraz obuwia do zmiany przed wejściem na sale kliniczną. Co drugie ćwiczenie odbywa się 20 minutowy pisemny sprawdzian wiadomości teoretycznych. Tematyka sprawdzianów: • Anatomia zębów. • Etiologia, diagnozowanie próchnicy. • Przebieg kliniczny i podział próchnicy zębów. • Zapobieganie chorobie próchnicowej. • Leczenie próchnicy (klasyfikacja ubytków próchnicowych, formy opracowywania i wypełniania ubytków). • Materiały do wypełniania ubytków próchnicowych (podkładowe, stałe, czasowe). • Biologiczne leczenie miazgi – metody, wskazania, przeciwwskazania, sposób postępowania. • Choroby miazgi, etiologia, podział, leczenie. • Anatomia jam zęba. • Metody opracowywania kanałów korzeniowych. Wykazanie się brakiem wiadomości teoretycznych spowoduje odsuniecie od pracy klinicznej. W semestrze letnim studenci odbywają ćwiczenia przez 13 tygodni. Ostatnie 2 tygodnie to wprowadzenie do leczenia endodontycznego. Student zobowiązany jest do przyniesienia 2 zębów (jedno- i wielokorzeniowego). Seminaria prowadzone są poza godzinami ćwiczeń. Na ostatnim odbędzie się sprawdzian wiadomości teoretycznych z zakresu seminariów i wykładów. Forma sprawdzianu – test. Co 4 – 5 ćwiczenie każdy student pracuje na 4 ręce. Wykonane zabiegi liczone są obu studentom. 46 Formy kontroli i oceny wyników nauczania. Asystenci nadzorują w czasie ćwiczeń pracę studenta i kontrolują jego przygotowanie teoretyczne w zakresie obowiązującego materiału zarówno podczas pracy z chorym jak i w czasie seminariów. Pod koniec semestru zimowego odbywa się sprawdzian wiadomości teoretycznych przekazywanych na wykładach. Zaliczenie zajęć odbywa się na podstawie obecności na ćwiczeniach, wykazania się postępami w pracy klinicznej z chorymi, opanowania wiedzy teoretycznej, wykonania określonej liczby zabiegów oraz uzyskania co najmniej dostatecznej oceny w karcie pracy studenta i ze sprawdzianu wiadomości. Student rozpoczynający ćwiczenia kliniczne otrzymuje kartę zabiegów, które zobowiązany jest wykonać w czasie całego okresu zajęć z przedmiotu. W karcie tej asystent potwierdza wykonanie określonych zabiegów. Ponadto student odnotowuje w specjalnym zeszycie nazwiska chorych przyjętych w danym dniu, rozpoznane choroby i wykonane zabiegi. Odbyte ćwiczenia i zgodność zapisów potwierdza podpis asystenta składany w zeszycie. Normy zabiegów min.: 13 wypełnień ubytków próchnicowych, w tym co najmniej 5 w semestrze zimowym. Koło naukowe prowadzi dr n. med. Agnieszka Mielczarek Zalecane piśmiennictwo 1. Zarys kariologii. – pod red. D.Piątowskiej. Med. Tour Press International. Wydawnictwo Medyczne. Warszawa 2002. 2. Profilaktyka profesjonalna w stomatologii. – Z. Jańczuk. PZWL wyd. I Warszawa 2004. 3. Endodoncja. – pod red. A.Arabskiej -Przedpełskiej i H. Pawlickiej. Med. Tour Press International. Wydawnictwo Medyczne. Warszawa 2004. 4. Endodoncja wieku rozwojowego i dojrzałego. M. Barańska-Gachowska. Wydawnictwo Czelej. Lublin 2004. 5. Biologiczne leczenie miazgi, ozębnej i okostnej. Wydawnictwo Elamed 2005. 6. Próchnica zęba. Choroba próchnicowa, postępowanie kliniczne. – O. Fejerskov, E. Kidd wydanie I polskie pod red. U. Kaczmarek. Urban&Partner. Wrocław 2006. 7. Wprowadzenie do ćwiczeń przedklinicznych i materiałoznawstwa. Materiały stosowane w stomatologii zachowawczej i endodoncji. – pod red. E.Jodkowskiej i L.Wagnera. Akademia Medyczna w Warszawie 2006. 8. Leczenie kanałowe-postępowanie kliniczne. – H.Pawlicka. Wydawnictwo Beston Dentont. pl 2006. 9. Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny. – Z.Jańczuk.Podręcznik dla studentów stomatologii. Wyd. III PZWL. Warszawa 2007. 10.Wybrane materiały stosowane w stomatologii zachowawczej. – E. Jodkowska i L. Wagner Wyd. Med. Tour Press International. Wydawnictwo Medyczne. Warszawa 2008. 47 TECHNOLOGIA INFORMATYCZNA 1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu: Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny 2. Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Robert Rudowski, Godziny przyjęć: pon., czw. – godz. 1000 – 1200. 3. Adres i telefon jednostki: SP CSK AM, Blok „E“ II piętro, 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1A, tel. / faks 658-29-97. e-mail: [email protected], http: / / zimit.wum.edu.pl 4. 5. Osoba odpowiedzialna za nauczanie – lek. Joanna Michalik Wymiar godzin przedmiotu: • Semestr – • Ćwiczenia – 15 godz. (pracownie Zakładu, SP CSK AM, ul. Banacha 1A, blok „E”, II piętro). 6. Cel nauczania: Celem zajęć z informatyki medycznej jest zapoznanie studentów z zaawansowanymi programami znajdującymi zastosowanie w medycynie i praktyce lekarskiej, jak elektroniczna historia choroby, program do obsługi gabinetu lekarskiego / stomatologicznego, programy symulacyjne. Ponadto będą wyjaśnione zasady medycyny opartej na dowodach naukowych (ang. Evidence Based Medicine) z elementami statystyki oraz zasady korzystania z baz literaturowych takich jak Medline i Cochrane. Celem zajęć jest także przedstawienie pojęć interoperacyjności semantycznej i technicznej systemów informatycznych w ochronie zdrowia oraz zasad bezpiecznego przechowywania i przesyłania danych medycznych. 7. Organizacja nauczania: Ćwiczenia prowadzone są w blokach tygodniowych. Rozpoczynają się krótkim wprowadzeniem do tematu, z użyciem rzutnika obrazu komputerowego i tablicy, po którym następuje część praktyczna polegająca na samodzielnej pracy z komputerem. Regulamin zajęć jest dostępny w laboratorium komputerowym. 8. Forma zaliczenia przedmiotu: Zaliczenie na podstawie testu przeprowadzonego na ostatnich zajęciach obejmującego materiał ćwiczeń (praktyka). 9. Tematyka zajęć- ćwiczenia (15 godz.) 1. Szczegółowe omówienie i metodyka przeszukiwania internetowych baz medycznych pełnotekstowych dostępnych dla studentów WUM. 48 2. Podstawy Evidence Based Medicine (EBM) z omówieniem biblioteki Cochrane i serwisu Dynamed dostępnych przez AOTM (www.aotm.gov.pl) z wprowadzeniem elementów statystyki i wskaźników epidemiologicznych – część I. 3. Podstawy Evidence Based Medicine (EBM) z omówieniem biblioteki Cochrane i serwisu Dynamed dostępnych przez AOTM (www.aotm.gov.pl) z wprowadzeniem elementów statystyki i wskaźników epidemiologicznych – część II. 4. Omówienie podstawowych testów statystycznych i praktyczne ćwiczenia w programie statystycznym Statistica na danych medycznych – część I. 5. Omówienie podstawowych testów statystycznych i praktyczne ćwiczenia w programie statystycznym Statistica na danych medycznych – część II. 6. Zasady publikowania danych medycznych. Podstawowe pojęcia związane z ochroną danych osobowych, zasady bezpieczeństwa i przechowywania danych medycznych. 7. Systemy klasyfikacji i kodowania. Wymagania interoperacyjności semantycznej (SNOMED-CT) i technicznej (HL7) w systemach informatycznych. Przedstawienie właściwości Elektronicznej Historii Choroby (EHC) na przykładzie oprogramowania do obsługi gabinetu / przychodni. 8. Zaliczenie 10.Koło naukowe: Przy Zakładzie istnieje Studenckie Koło Naukowe Informatyki i Telemedycyny działające w kilku grupach problemowych. Studenci uczą się pisania własnych programów, korzystania z medycznych zasobów Internetu oraz bazy Medline. 11.Literatura obowiązkowa: Podręcznik „Informatyka Medyczna” pod red. R. Rudowskiego, PWN, Warszawa 2003. Zasoby Zakładu Informatyki Medycznej i Telemedycyny (http: / / moodle.amwaw.edu.pl): • Wprowadzenie do Excela, Excel-Podstawy obliczeń statystycznych, Statystyka opisowa, Statystyka zaawansowana, SAS – Janusz Sierdziński. • System Szpitalny na przykładzie Programu ARGUS – Radosław Rzepka. • Systemy Klasyfikacji i Kodowania – Joanna Michalik. • Wstęp do podstaw statystyki na podstawie artykułów w Medycynie Praktycznej (od 1998 / 07 do 2002 / 09) – Tomasz Koziński. Literatura zalecana: • „Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna” 2000 (Red. M. Nałęcz), t.7. Systemy komputerowe i teleinformatyczne w służbie zdrowia (Red. E. Kącki, J.L. Kulikowski, A. Nowakowski, E. Waniewski). Exit, Warszawa 2002. • „Biostatystyka”, autor Andrzej Stanisz. • „Podstawy EBM czyli medycyny opartej na danych naukowych dla lekarzy i studentów”, autorzy: Piotr Gajewski, Roman Jaeschke, Jan Brożek. • „Prawo medyczne”, autor Mirosław Nestorowicz. • „Zasady planowania i prowadzenia badań naukowych w medycynie”, autor Wiesław Jędrychowski. 49 ZDROWIE PUBLICZNE Instytut Medycyny Społecznej, Zakład Opieki Zdrowotnej 02-007 Warszawa, ul. Oczki 3, tel. 629-02-43 Kierownik Zakładu (p.o.): dr n. med. Piotr Tyszko Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska. Sekretariat studencki jest czynny codziennie w godz. 900 – 1400. Roczny wymiar zajęć obejmuje wykłady 6 godzin, seminaria 24 godzin. Miejsce zajęć: Instytut Medycyny Społecznej, ul. Oczki 3, II piętro. CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTU Celem nauczania jest ukazanie czynników oddziaływujących na strukturę i proces opieki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem regulacji prawnych i mechanizmów ekonomicznych dotyczących opieki stomatologicznej. Przedstawiane są aspekty prawne i finansowe funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej oraz praktyk lekarskich. METODY I ORGANIZACJA PRACY Wykłady odbywają się w terminie ogłoszonym przez Dziekana. Każda grupa odbywa blok ćwiczeń pod opieką jednego asystenta. Zajęcia są prowadzone w formie seminaryjnej. Wybrane tematy referują studenci, na podstawie materiałów udostępnionych przez Zakład, prezentując różne punkty widzenia, co stanowi wstęp do dyskusji. PROGRAM NAUCZANIA 1. Tematy wykładów obejmują: a. Systemy opieki zdrowotnej w krajach rozwiniętych. b. Źródła finansowania i koszty w ochronie zdrowia. Tematy seminariów obejmują: Podstawowe pojęcia z teorii organizacji i zarządzania – zastosowania w ochronie zdrowia. Uwarunkowania prawne funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej i praktyk lekarskich (gabinetu stomatologicznego). Formy organizacyjno-prawne zakładów opieki zdrowotnej i praktyk lekarskich (gabinetu stomatologicznego). Wybrane zagadnienia z ekonomiki i finansów zakładów opieki zdrowotnej i praktyk lekarskich (gabinetu stomatologicznego). Zasady kontraktowania świadczeń zdrowotnych w stomatologii. Zakres opieki zdrowotnej – uprawnienia obywateli wynikające z ubezpieczeń powszechnych. Zakres publicznej opieki stomatologicznej. 50 Jakość opieki zdrowotnej – standardy i ewaluacja. Kryteria oceny działalności opieki stomatologicznej. Gospodarka lekowa w Polsce, z uwzględnieniem polityki Unii Europejskiej. Orzecznictwo o czasowej, całkowitej i częściowej niezdolności do pracy oraz niepełnosprawności. Organizacja i rola samorządu zawodowego lekarzy. Zasady odpowiedzialności zakładów opieki zdrowotnej i pracowników medycznych. Aktualne tendencje zmian w systemie ochrony zdrowia w Polsce. ZASADA I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Warunkiem zaliczenia są: aktywny udział we wszystkich seminariach, znajomość tematyki prezentowanej na ćwiczeniach i wykładach. Nauczanie zakończone jest zaliczeniem. Kolokwium zaliczeniowe odbywa się w ostatnim dniu zajęć w formie ustnej lub pisemnej, uzgodnionej między studentami a prowadzącym zajęcia. PIŚMIENNICTWO ZALECANE 1. Włodarczyk C. W.: Systemy zdrowotne. Kraków, 2001. 2. Kautsch M., Whitfield M., Klich J.: Zarządzanie w opiece zdrowotnej. Kraków, 2001. 3. Wskazane lektury z czasopism: Prawo i Medycyna, Zdrowie Publiczne, Problemy Medycyny Społecznej. 4. Wilmowska-Pietruszyńska A.: Orzecznictwo lekarskie. Warszawa, 2000. 5. Ekonomika Medycyny, praca zb. Pod red. J. Fedorowskiego i R. Niżankowskiego, Warszawa, 2002. 51 INFORMACJE SOCJALNO-BYTOWE Sekcja Obsługi Studentów Biura Obsługi Działalności Podstawowej mieści się przy ul. Trojdena 2a w Centrum Dydaktycznym WUM pok. 241, tel. (022) 5720 813, faks 5720 819. Godziny pracy Sekcji Obsługi Studentów: poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 800 – 1600. Adres do korespondencji 02-091 Warszawa, Żwirki i Wigury 61 p. 241 w Centrum Dydaktycznym. Stypendia i domy akademickie – osoby ubiegające się o przyznanie stypendium lub miejsca w domu akademickim powinny zgłosić się do Sekcji Obsługi Studentów j.w. Osoby, które ukończyły 26 lat mogą zgłosić się w w / w sekcji w celu zarejestrowania się do ubezpieczenia zdrowotnego (z dowodem osobistym). Szczepienia i badania obowiązkowe – o informację proszę zgłaszać się do Sekcji Obsługi Studentów WUM ul. Trojdena 2a, Centrum Dydaktyczne, pok. 240, tel. (022) 5720 811, faks 5720 821. INNE INFORMACJE Przewodnicząca Rady Pedagogicznej i Opiekun III roku: – dr n. med. Jadwiga Janicha, tel. (22) 502-20-31 Zakład Stomatologii Dziecięcej ul. Miodowa 18, 00-246 Warszawa SAMORZĄD STUDENCKI 2009 / 2010 I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO z oddziałem stomatologii Mieści się przy ulicy Oczki 5 – Dom Medyka, tel. / faks (022) 628-83-06, pok. 301 III p. Przewodnicząca Nicole Sochacki Studentka VI roku, kierunek Lekarski tel.: 602 461 018, e-mail: [email protected] V-ce Przewodniczący Bartosz Matejkowski Student V roku, kierunek Lekarsko-Dentystyczny tel.: 796 888 106, e-mail: [email protected] V-ce Przewodniczący Przewodniczący Komisji Sportu i Turystyki Natalia Szyller Studentka IV roku, kierunek Farmacja tel.: 796 888 105 52 Przewodnicząca Komisji Kultury Marta Bukowska Studentka III roku, kierunek Zdrowie Publiczne tel.: 796 888 102, e-mail: [email protected] Przewodnicząca Komisji Informacji i Promocji Anita Misztalewska Studentka V roku, kierunek Lekarsko-Dentystyczny tel.: 796 888 101, e-mail: [email protected] Przewodnicząca Komisji Dydaktyki Alicja Olesiejuk Studentka VI roku, kierunek Lekarski tel.: 796 888 104, e-mail: [email protected] Sekretarz Ewa Grędowska Studentka III roku, kierunek Ratownictwo Medyczne tel.: 796 888 103, e-mail: [email protected] Za treść zamieszczonych materiałów, odpowiadają poszczególne jednostki w których będą odbywać się zajęcia. 53