Pobierz - Portal Promocji Eksportu

AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
W REPUBLICE FEDERALNEJ NIEMIEC
WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI
NIEMIECKI SEKTOR OWOCOWO-WARZYWNY W 2006 ROKU
HANDEL PRODUKTAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI
BERLIN
LUTY 2007
Opracowanie i redakcja: Joachim Thannhäuser – I. Sekretarz Ambasady
Współpraca:
Ewa Topór-Kisielnicka
Akceptacja:
Prof.dr Józef Olszyński – Ambasador Tytularny – Kierownik WPHI Berlin
W opracowaniu wykorzystano materiały:
• Ministerstwa Gospodarki RP
• Niemieckiego Związku Rolników (Deutscher Bauernverband)
• Centrum Informacji Rynkowej i Cenowej Gospodarki Żywnościowej, Leśnej Sp. z o.o.
(ZMP GmbH)
AMBASADA RP W RFN
WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI
Glinkastr. 5-7, 10117 Berlin
Tel.:+49/30/2292739
Fax:+48/30/2292451
e-mail: [email protected]
http://www.wirtschaft-polen.de
2
Spis treści
Niemiecki rynek owocowo-warzywny
Fakty i przewidywania rozwoju ważniejszych sektorów
1. rynek owoców
2. rynek warzyw
Niemiecki handel produktami rolno-spożywczymi
1. rynek konsumenta
2. struktura handlu spożywczego - znaczenie sieci sklepów dyskontowych
3. marka handlowa a produkt markowy
Polsko-niemiecka wymiana handlowa artykułami rolno-spożywczymi
Użyteczne adresy
3
Niemiecki rynek owocowo-warzywny
Fakty i przewidywania rozwoju ważniejszych sektorów
Rynek owoców
Dla niemieckich producentów owoców ważnym wydarzeniem roku 2006 był nieoczekiwany wzrost cen
jabłek na wiosnę. Niskie ceny owoców pestkowych były często rekompensowane zwiększoną ofertą. Za
wyjątkiem rejonów kraju, gdzie owocowanie jest wcześniejsze, sytuacja na rynku truskawek była
niezadowalająca. Przy niewielkich zmianach produkcji, rynek jabłek w UE, a także w Niemczech, jest
coraz bardziej zależny od
czynników zewnętrznych. Zbiory
jabłek w UE w latach od 2002 do
2005 różnią się nie więcej niż o 3
%. Pomimo to, dochody uzyskane
w danych latach są bardzo różne.
Do najważniejszych czynników
zewnętrznych mających wpływ na
rynek jabłek należą import i
możliwości eksportu do krajów
trzecich
oraz
zmiany
zapotrzebowania konsumentów.
Wysokie zapasy w „unijnej
piętnastce” na początku roku
2006, nie wróżyły na kolejne
miesiące polepszenia sytuacji cenowej. Również w Niemczech zapasy jabłek były bardzo wysokie, jest
to trzeci tak wysoki wynik odkąd prowadzi się badania tego zagadnienia. W porównaniu do roku 2005
zapasy jabłek w 2006 roku były mniejsze tylko o 2 %, ceny jednak mimo to systematycznie wzrastały
aż do końca sezonu - sierpnia. Na koniec sezonu przewyższyły stan z 2005 roku o prawie 70 %.
Średnie dochody ze sprzedaży jabłek stołowych zostały przekroczone o prawie 10 % w porównaniu z
przełomem słabego 2004/2005 roku. Wyniki sprzedaży z poprzednich dwóch lat zostały przekroczone o
ponad 15 %.
Głównym powodem tych pozytywnych zmian jest wyraźna poprawa bilansu wymiany handlowej. Rosja
importowała z „unijnej piętnastki” w pierwszej połowie 2006 roku o ok. 90 % więcej jabłek niż w 2005
roku, a o 120.000 t mniej jabłek pochodziło z południowej półkuli. Tym samym lekki spadek popytu na
jabłka w UE w latach 2004/2005 zmienił się w nieznaczny wzrost. W miesiącach od stycznie do marca
2006 r., rynek jabłek był szczególnie ożywiony. W późniejszych miesiącach wysokie ceny stłumiły popyt.
Wynikiem tego było przedwczesne wykorzystanie niemieckich i europejskich zapasów. W 2005 roku
zapasy jabłek zalegały magazyny aż do sierpnia.
Podobnie jak w 2005 roku, oferenci
truskawek nie mogli być zadowoleni.
Po zwiększeniu powierzchni upraw
w
ostatnich
latach,
ryzyko
wystąpienia nadmiernej podaży na
rynku w wyniku nieoptymalnej
pogody oraz spadku cen jest bardzo
duże. Zimna wiosna 2006 roku
znacznie obniżyła konsumpcję.
Producenci z rejonów kraju o
wcześniejszym okresie dojrzewania
4
owoców zmieścili się jednak w swoich kosztach. Wraz z nastąpieniem letniej pogody w 24. tygodniu
roku doszło do nagłej zmiany. Oferta przeróżnych obszarów uprawy nałożyła się i w tygodniu 24/25
osiągnęła swoją górną granicę. Na niektórych obszarach truskawki nie zostały ponownie zasadzone z
powodu niskich cen, po części także w wyniku braku sezonowych sił roboczych. Oficjalnie ogłoszony
wzrost powierzchni upraw truskawek jest chybiony. Producentom truskawek udało się sprzedać ilość
podobną jak w roku 2005, jednak za cenę o 4 % niższą. W porównaniu do roku 2004 jest to o prawie 20
% mniej. Niemcy stały się państwem eksportującym truskawki. Eksport zwiększył się w 2006 roku o
jedną czwartą. W szczególności zaopatrywane były państwa południowej Europy.
Zakupy owoców w pierwszych 9. miesiącach 2006 roku w porównaniu do 2005 roku obniżył się o 3 %.
Szczególny spadek zakupów uwidocznił się w owocach takich jak brzoskwinie, nektaryny kiwi,
winogrona stołowe, truskawki i gruszki. Zakup owoców importowanych zmalał o 4 %.
Prognoza na 2007 rok musi brać pod uwagę, że na 1.10.2006 w Niemczech zostało o 4 % mniej jabłek
zmagazynowanych niż w 2005 roku. Jak wynika z informacji innych krajów UE, stany magazynowe
Francji, Hiszpanii i Austrii są także niewielkie. Można z tego wnioskować, że rynek się ustabilizuje jak
tylko zostaną sprzedane zapasy, czyli w połowie listopada lub grudnia. Pewna część niskich stanów
magazynów wyrównają dostawy z południowych krajów oraz z Chin. Jeśli nie wystąpią złe warunki
pogodowe dostawy powinny osiągnąć poziom z roku 2005.
Z drugiej strony mrozy w Federacji Rosyjskiej obiecują wzrost eksportu. Produkcja cytrusów państw
południowych ma wzrosnąć o 6 %, a eksport pomarańczy i mandarynek o 11 %.
Rynek warzyw
Charakterystyczną cechą rynku w 2006 roku był fakt, że mimo zwiększenia obszaru upraw warzyw nie
zwiększyła się ich produkcja. Spowodowane to było miedzy innymi późnym nadejściem wiosny co było
powodem opóźnienia się początku sezonu warzywnego. Ceny wielu gatunków warzyw były wyższe od
tych z lat poprzednich. Popyt zmalał.
Rok 2006 zaczął się od
zdecydowanie niskich zapasów
warzyw w magazynach. Import z
rejonu śródziemnomorskiego w
pierwszych miesiącach był co
prawda wyższy niż w 2005 roku,
jednak był bardziej równomiernie
rozłożony. Z punktu widzenia
producentów, poziom cen przed
rozpoczęciem
sezonu
był
zadowalający.
Długi
okres
oczekiwania na wiosnę pokazał, że
późniejszy początek sezonu może
mieć także pozytywny wływ jeśli chodzi o niektóre odmiany. Pod wpływem masowego importu sałaty z
Belgii, jej cena pod koniec kwietnia była wyjątkowo niska. Pod koniec maja, po wejściu na rynek
towarów niemieckich, ceny się unormowały.
Wysoki poziom cen utrzymał się do końca maja. W czerwcu pod wpływem wysokich temperatur oferta
warzywna gwałtownie wzrosła, co obniżyło ceny. Faza ta nie trwała jednak długo. W połowie lipca, z
powodu wysokich temperatur i suszy ceny znowu wzrosły. Mokry i zimny sierpień nie spowodował
poważnego obniżenia dochodów ze sprzedaży późniejszych odmian roślin, zawęził jednak ofertę
warzyw, które są uprawiane w sposób ciągły. Górna granica cenowa została osiągnięta pod koniec
sierpnia. Sezon uprawny zakończył się w październiku ponownym obniżeniem cen oraz wystarczającą
podażą warzyw pochodzących z importu. Poziom cen warzyw gruntowych był o 15 % wyższy niż
5
w 2005 roku. W sezonie od maja do sierpnia ceny warzyw szklarnianych: ogórków i pomidorów były
wyższe niż w 2005 roku.
Według danych Federalnego Urzędu Statystycznego powierzchnię pod uprawę warzyw zwiększono
o 3 % - do 111.045 ha. Tym samym przekroczono wyniki badań z roku 2004. Największe zwiększenia
powierzchni uprawnych nastąpiło w uprawie kukurydzy cukrowej (+18 %), rzodkiewki (+15 %),
brokułów (+12 %). Pod względem powierzchni najwięcej zajmują odmiany szparagów (21.815 ha,
+3 %), marchwi (10.043, +2 %) i cebuli (8.525 ha, +8 %). Powierzchnia uprawy sałaty została za to
drastycznie zmniejszona o 19 %. Także uprawy ogórków i cukinii zostały zmniejszona. Jeśli chodzi o
kapustę włoską i kalafiory to zauważono kontynuację trendu spadku zainteresowania tymi warzywami.
Jak wynika z szacunkowych danych Federalnego Urzędu Statystycznego dochody z uprawy są nieco
niższe niż w roku ubiegłym. W badaniach dotyczących upraw warzyw jesiennych, nie uwzględniono
skutków pogodowych. Oczekuje się, że ponowne badania wskażą wzrost dochodów. Szczególnie
drastycznie spadły dochody z produkcji brokułów (-30 %). Zanotowano także 15 % spadek dochodów z
uprawy sałaty lodowej, cebuli i marchewki. Powierzchnia upraw warzyw w szklarniach, pozostała na
poziomie 1.386 ha. Pomidory zajmowały 279 ha (-2 %), ogórki 257 ha (+3 %) a sałata liściasta 258 ha
(-2 %). Popyt na świeże warzywa spadł o 4 % pod wpływem 10 %-wego wzrostu cen.
Niemiecki handel produktami rolno-spożywczymi
Rynek konsumenta
Badania zachowań konsumenckich przeprowadzone pod koniec 2006 roku przez Towarzystwo Badań
Zachowań Konsumenckich (GfK ), wskazują na wyraźne ożywienie motywacji do czynienia zakupów.
Badacze przypisują ten stan rzeczy obserwowanemu od ubiegłego roku wzrostowi gospodarczemu
i związanemu z tym polepszeniu szans na niemieckim rynku pracy. Nastawienie konsumentów
niemieckich do sektora rolnego jest bardzo pozytywne – 74 % spośród 2.100 respondentów badanych
przez GfK – wyraża takie zdanie. Najistotniejszymi dla badanych właściwościami produktów
spożywczych, determinującymi ich decyzje zakupowe i skłonność płacenia wyższych cen, są smak
produktu i jego estetyka, zawartość witamin oraz Niemcy - jako miejsce produkcji.
6
Przedstawiciele niemieckiego
handlu artykułami spożywczymi
spodziewają
się
wzrostu
zainteresowania
konsumentów
artykułami
ekologicznymi i wellness – 43
% pytanych hurtowników.
Jednocześnie 39% spośród
nich uważa, że bardzo
istotnie wzrośnie popyt na
produkty „convenience” –
gotowe artykuły spożywcze.
Badania
przyzwyczajeń
konsumenckich, wykazują na
różnice spowodowane
najprawdopodobniej przez płeć respondentów. Zdecydowana większość mężczyzn wybiera artykuły
mięsne i z dodatkiem mięsa, wśród preferencji kobiet zaś artykuły owocowe, jogurty, sosy i zupy. Mleko
– jak wynika z badań - jest najważniejszym napojem dla kobiet i mężczyzn.
Skutkiem odkrytej pod koniec 2005 roku afery handlu niezdatnym do spożycia mięsem (Gammelfleisch)
jest wzrost znaczenia w decyzjach zakupowych klienta, informacji o jakości kupowanego produktu.
Obowiązujący w RFN od 2001 roku system badania jakości mięsa i jego przetworów, pasz, zagród
zwierząt hodowlanych, ubojni, masarni i jednostek handlu , mięsem i jego przetworami (system QS –
Qualität und Sicherheit”), w którym w 2006 roku brało udział 76.999 jednostek (producenci, pośrednicy,
handel detaliczny i hurtowy), rozciągnięty został także od 2004 roku na świeże warzywa, owoce i
ziemniaki (w 2006 roku obejmował blisko 6 tys. gospodarstw , 599 sklepów oraz 203 hurtownie.
Struktura handlu spożywczego - znaczenie sieci sklepów dyskontowych
Niemiecki handel detaliczny artykułami spożywczymi osiągnął w 2005 roku obroty wielkości 127 mld
EUR, z czego 70% tej sumy przypada na 5. największych sieci handlowych. Jeśli wziąć pod uwagę
wielkość obrotów 10. największych sieci, to łączna wartość ich obrotów wynosi 86 % ogółu obrotów
niemieckiego handlu artykułami spożywczymi w 2005 roku. Największą siecią handlową jest
amerykański koncern WAL-MART, którego łączne (artykuły food i non food) obroty w 2005 roku
wyniosły 339 mld U$. Na dalszych miejscach, plasują się europejskie sieci handlowe CARREFOUR
(Francja) oraz METRO (Niemcy). Amerykańska sieć handlowa wycofała się z rynku niemieckiego w
2006 roku, sprzedając swoich 85 niemieckich sklepów sieci METRO AG. Duża konkurencja handlowa
na niemieckim rynku artykułów spożywczych sprawiła, że ceny artykułów żywnościowych w RFN należą
do najniższych w Europie Zachodniej. Z drugiej strony nigdzie w Europie nie ma tak gęstej powierzchni
sprzedażnej ja w Niemczech – 1,3 m2 na mieszkańca..
7
Dla porównania we
Francji – 0,85 m2, zaś
w Wielkiej Brytanii –
0,65
m2.
Nacisk
konkurencyjny
spowodowany jest także
wysokimi
kosztami
wynajmu powierzchni
sprzedażnej
oraz
wysokimi
kosztami
energii
elektrycznej.
System zakupów art.
spożywczych
uległ
silnej centralizacji –
niewiele
firm
determinuje tygo dniowe ceny, warunki
dostaw i oczekiwania
jakościowe wobec
produktów. Nacisk konkurencji handlowej pozwolił sieciom dyskontowym, poprzez różnego rodzaju akcje
marketingowe obniżania cen i ich nagłaśnianie w mediach, uzyskać bardzo poważny wzrost obrotów handlowych
– w latach 1992-2005 o 85% - podczas gdy obroty supermarketów, sklepów specjalistycznych handlu żywnością
oraz handel detaliczny artykułami spożywczymina targowiskach, spadły w tym samym okresie o 11%. W 2005
roku aż 40,5 % obrotów artykułami spożywczymi przypadało na sklepy dyskontowe. Rozwój sieci sklepów
dyskontowych spowodował drastyczny spadek liczby małych supermarketów. Wyznacznikiem obecnego trendu
rozwoju są sklepy o powierzchni nie mniejszej niż 400 m2. Liczba sklepów spożywczch o powierzchni poniżej
400 m2 wynosiła szacunkowo po koniec 2006 roku 33 tysiące wobec 56 tysięcy w 1999 roku.
Choć udział sklepów dyskontowych w handlu artykułami spożywczymi wynosił średnio 40,5 %, istnieje duże
zróżnicowanie ze względu na udział w poszczególnych grupach towarowych. Wyraźnie pokazuje to poniższa
grafika.
Sklepy sieci dyskontowych posiadają ponad 50% udział w rynku sprzedaży mleka i jego przetworów, świeżych owoców i
warzyw. Ale tylko 20 % udział w sprzedaży mięsa świeżego.
8
Marka handlowa a produkt markowy
Wielkość udziału sieci dyskontowych w rynku sprzedaży artykułów spożywczych i sprzedaż produktów
pod marką handlową sieci dyskontowej, spowodował silny nacisk na producentów artykułów
markowych. Wielu z nich sprzedaje obecnie swoje produkty pod nazwą marki handlowej sieci
dyskontowej. Tylko producenci marek najbardziej znanych i renomowanych, o znaczącym udziale
w rynku, potrafią skutecznie prowadzić sprzedaż produktów pod swoją marką.
Polsko-niemiecka wymiana handlowa artykułami rolno-spożywczymi
Przewiduje się, że w roku bieżącym wartość niemieckiego eksportu produktami rolnymi przekroczy 40
mld EUR. Byłby to wzrost w stosunku do 2005 roku o około 3,5 mld EUR. W roku 2001 wartość
niemieckiego eksportu rolnego wyniosła 30 mld EUR. Dość gwałtowny przyrost wartości eksportu w
2006 roku, jest efektem liberalizacji międzynarodowego handlu artykułami rolno-spożywczymi.
Niemiecki bilans handlowy artykułami rolno-spożywczymi jest ujemny – podobnie jak w latach
poprzednich, więcej artykułów tych importowano niż eksportowano. Rynek unijny – w tym zwłaszcza
Holandia, Włochy i Francja – jest największym odbiorcą niemieckich artykułów rolno-spożywczych – 80
% eksportu. Spoza UE, największe obroty zanotowano z Brazylią i Federacja Rosyjską. Największy
udział w niemieckim eksporcie rolnym mają produkty mleczne – 15,5 %. Produkcja mleka jest też
najbardziej opłacalną dziedziną działalności niemieckich rolników. Wielkość niemieckich obrotów
handlowych produktami rolnymi, pozwala zaliczyć tutejszy rynek tych produktów do jednego
z największych na świecie, na równi z rynkiem USA, Francji czy Holandii.
9
Wartość polskiego eksportu do Niemiec wyniosła blisko 1.700 mld EUR, zaś importu – blisko 862 mln
EUR (dane za X. miesięcy 2006 roku. Dodatnie saldo polskiego eksportu wyniosło 830 mln EUR i jest o
blisko 100 mln wyższe niż w 2005
Polski eksport artykułów rolno – spożywczych stanowi ok. 8 % wartości polskiego eksportu ogółem – za
10 miesięcy 2006 roku. Największy udział w polskim eksporcie rolnym mają zwierzęta żywe i produkty
pochodzenia zwierzęcego – blisko 669 mln EUR ( wśród nich mięso i podroby) oraz gotowe artykuły
spożywcze - blisko 593 mln EUR (wśród nich przetwory z warzyw i owoców, z mięsa i ryb oraz
przetwory ze zbóż.
Największy udział w polskim imporcie rolno-spożywczym mają gotowe artykuły spożywcze i napoje –
blisko 438 mln EUR oraz zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego – blisko 195,5 mln EUR.
Dokładne wartości polsko-niemieckiej wymiany handlowej artykułami rolno-spożywczymi w okresie
10. miesięcy 2006 roku przedstawia tabela.
10
Polsko-niemiecki handel produktami rolno-spożywczymi w 2006 r.
(mln EUR)
L.p.
1
2
3
4
Polsko-niemieckie obroty towarowe ogółem
Artykuły rolno-spożywcze (sekcje I-IV)
Sekcja
Nazwa
I
Zwierzęta żywe; prod. pochodzenia zwierzęcego
02
Mięso i podroby jadalne
03
Ryby i skorupiaki, mięczaki i inne bezkręgowce wod.
04
Prod. mlecz; jaja ptasie; miód nat.; prod.jad.poch.zw.
05
Prod.poch.zw. gdzie indziej nie wymienione
II
Produkty pochodzenia roślinnego
06
Żywe drzew. i inne roś.;bulwy,korz.;ciete kwiaty;liście
07
Warzywa i niek. korzenie i bulwy jadalne
08
Owoce i orzechy jad.;skórki ow. cytr. I melonów
09
Kawa; herbata; herbata paragwajska, przyprawy
10
Zboża
11
Prod. prze. młyn.; słod; skrobie;insulina; gluten pszenn
12
Nas. i ow. oleiste; nas owoc. różn.; roś.leczn.;pasz.
13
Szelak;gumy;żywice; iine soki i ekstra. roślinne
III
Tłuszcze; oleje poch. zw. I roś.; prod. ich rozkładu
15
Tłuszcze; oleje poch. zw. I roś.; prod. ich rozk.; woski
IV
Gotowe art.. spoż.;nap. bezalkoh.; ocet; tytoń
16
Przetwory z mięsa,ryb,skorup.; mięczak,;bezk. wod.
17
Cukry i wyroby cukiernicze
18
Kakao i wyroby z kakao
19
Przet. zboż.;mąki.;skrobi;mleka. Pieczywa cukiernicze
20
Przet. z warzyw, owoc., orzech., innych części roślin
21
Różne przetwory spożywcze
22
Napoje bezalkoholowe; alkoholowe; ocet
23
Pozostałości i odpady przemysłu spożywczego, pasze
24
Tytoń i przetworzone namiastki tytoniu
Polski eksport
19 655 433 082
1 691 715 824
I.-X. 2006
Polski import
19 254 918 155
861 553 819
Saldo
400 514 927
830 162 005
Polski eksport
16 600 128 416
1 461 695 076
I.-X.2005
Polski import
16 436 799 098
718 185 829
668 428 505
226 022 530
170 706 068
206 310 948
50 341 668
326 763 074
10 273 716
104 317 092
114 106 720
7 552 584
38 144 444
3 496 044
48 496 276
67 578
104 257 586
104 257 586
592 266 659
100 354 258
40 268 563
27 539 178
91 175 389
201 419 625
58 963 117
32 262 477
26 479 437
13 804 615
194 440 440
85 200 517
14 108 941
41 533 396
31 194 182
142 552 099
9 710 072
18 482 372
9 979 234
30 727 825
20 622 169
22 964 003
22 581 580
7 253 638
85 727 466
85 727 466
437 833 814
13 726 758
26 288 210
82 581 142
86 227 570
22 895 032
102 201 949
25 662 040
60 683 915
17 567 198
472 988 065
140 822 013
156 597 127
164 777 552
19 147 486
184 210 975
563 644
85 834 716
104 127 486
- 23 175 241
17 522 275
- 19 467 959
25 914 696
- 7 186 060
18 530 120
18 530 120
154 432 845
86 627 500
13 980 353
- 55 041 964
4 947 819
178 524 593
- 43 238 832
6 600 437
- 34 204 478
- 3 762 583
582 460 878
205 536 898
132 801 417
185 756 920
42 924 379
317 659 229
10 326 094
95 864 780
131 551 892
3 598 051
30 992 596
2 872 239
41 825 144
88 083
53 308 327
53 308 327
508 266 642
83 601 672
48 995 778
25 973 174
81 037 022
151 737 925
42 947 296
32 112 198
24 326 648
17 534 929
170 563 642
55 550 775
17 124 286
31 167 407
28 879 792
109 972 989
9 517 486
14 678 457
7 720 879
26 659 161
9 648 501
15 715 396
18 822 752
7 079 783
77 083 597
77 083 597
360 565 602
10 648 477
23 492 292
63 617 038
67 183 794
16 928 796
84 947 914
19 215 903
62 999 648
11 532 340
© Thannhäuser
11
Saldo
163 329 318
745 509 247
411 897 237
149 986 123
115 677 131
154 589 513
14 044 587
207 686 240
808 609
81 186 323
123 831 013
- 23 061 110
21 344 095
- 12 843 157
23 002 392
- 6 991 700
- 23 775 270
- 23 775 270
147 701 040
72 953 195
25 503 486
- 37 647 864
13 853 228
143 809 129
- 42 000 618
12 896 295
- 32 672 400
6 002 589
Dynamika (%)
Eksport
Import
118,41
117,15
115, 74
119,96
114,76
109,97
128,54
111,07
117,28
102,87
99,49
108,82
86,74
209,91
123,08
121,72
115,95
76,72
195,57
195,57
116,53
120,04
82,19
106,03
112,51
132,74
137,29
100,47
108,85
78,73
114,59
153,37
82,39
133,26
108,01
129,62
102,02
125,91
129,25
115,26
213,73
146,12
119,97
102,46
111,21
111,21
121,43
128,91
111,90
128,81
128,35
135,24
120,31
133,55
96,33
152,33
Udział (%)
Import
Eksport
100,0
100,0
39,51
13,36
10,09
12,20
2,98
19,32
0,61
6,17
6,75
0,45
2,25
0,21
2,87
00,0
6,16
6,16
35,01
5,93
2,38
1,63
5,39
11,91
3,49
1,91
1,57
0,82
22,68
9,89
1,64
4,82
3,62
16,55
1,13
2,15
1,16
3,57
2,39
2,67
2,62
0,84
9,95
9,95
50,82
1,59
3,05
9,59
10,01
2,66
11,86
2,98
7,04
2,04
Użyteczne adresy
Informacje o poszczególnych sektorach niemieckiego rolnictwa, przetwórstwa rolno-spożywczego oraz
handlu produktami rolnymi i przetworzonymi artykułami rolno-spożywczymi.
1. Deutscher Bauernverband e.V. (DBV) - Niemiecki Związek Rolników
Claire-Waldoff-Str- 7
10117 Berlin
tel.:+49/30/31904407; fax:+49/30/31904431
http://www.bauernverband.de
2. Centrale Marketing-Gesellschaft der deutschen Agrarwirtschaft mbH
Koblenzer Str. 148
53177 Berlin
tel.:+49/228/847-0; fax:+49/30/847202
http://www.cma.de
3. Zentrale Markt- und Preisberichtstelle für Erzeugnisse der Land-, Forst, -und
Ernährungswirtschaft GmbH
Stavanger Str. 21
10439 Berlin
tel.:+49/30/4467980; fax:+49/30/4459074
http://www.zmp.de
4. Verbraucherschutz, Ernährung, Landwirtschaft e.V.
Friedrich-Ebert-Str. 3
53177 Bonn
tel.:+49/228/84990, fax:+49/228/84992163
http://www.aid.de
5. Gesellschaft für Verarbeitung landwirtschaftlicher Daten e.V. – Land-Data
Wedekindstr. 9-11
27374 Visselhövede
tel.:+49/4262/304-0; fax:+49/4262/304270
http://www.landdata.de
6. Andreas Hermes Akademie (AHA)
In der Wehrhecke 1
53125 Bonn
tel.:+49/228/91929-0; fax:+49/228/9192930
http://www.andreas-hermes-akademie.de
7. i.m.a – information.medien.agrar e.V.
Konstantinstr. 90
53179 Bonn
tel.:+49/228/9799370; fax:+49/228/9799375
http://www.ima-agrar.de
8. Berliner Grossmarkt GmbH
Beusselstr. N-Q
10553 Berlin
tel.:+49/30/398961-0; fax:+49/30/39896124
http://www.berliner-grossmarkt.de
12