Spis treŹci
Transkrypt
Spis treŹci
Spis treÊci Wst´p ............................................................................................................................................... 9 Wykaz skrótów stosowanych na rysunkach ......................................................................... 11 Wykaz wa˝niejszych oznaczeƒ .................................................................................................. 12 1. Zasady bezpieczeƒstwa w pracowni elektronicznej .................................................. 15 1. l. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. Dzia∏anie pràdu elektrycznego na organizm ludzki ..................................................... Zabezpieczenie przed pora˝eniem................................................................................. Zabezpieczenie przed po˝arem ...................................................................................... Ratowanie osób pora˝onych pràdem elektrycznym ..................................................... Instrukcja bezpieczeƒstwa w pracowni elektronicznej ................................................. Przyk∏adowy regulamin zaj´ç w pracowni elektronicznej ............................................ 15 16 18 19 19 20 Przyrzàdy pomiarowe ........................................................................................................ 23 2. l. Pomiary za pomocà oscyloskopu .................................................................................... 2.1.1. Obs∏uga oscyloskopu............................................................................................ 2.1.2. Podstawowe parametry oscyloskopu .................................................................. 2.1.3. Sonda pomiarowa................................................................................................. 2.1.4. Pomiar napi´cia.................................................................................................... 2.1.5. Pomiar pràdu ........................................................................................................ 2.1.6. Pomiar czasu......................................................................................................... 2.1.7. Pomiary parametrów impulsu ............................................................................. 2.1.8. Praca z wy∏àczonà podstawà czasu ..................................................................... 2.1.9. Pomiar cz´stotliwoÊci........................................................................................... 2.1.10. Pomiar kàta przesuni´cia fazowego ................................................................... 2.1.11. Wyznaczanie charakterystyk przejÊciowych....................................................... 2.2. Pomiary za pomocà woltomierza elektronicznego ....................................................... 2.3. Generatory funkcyjne ...................................................................................................... 2.3.1. Obs∏uga generatorów........................................................................................... 2.3.2. Prawid∏owa eksploatacja generatora.................................................................. 2.4. Zasilacze stabilizowane ................................................................................................... 23 23 27 28 29 30 30 31 32 32 33 35 36 38 38 41 41 Wzmacniacze tranzystorowe ma∏ej cz´stotliwoÊci .................................................... 43 3.1. Podstawowe charakterystyki i parametry wzmacniaczy tranzystorowych................... 3.1.1. Charakterystyka przejÊciowa wzmacniacza........................................................ 3.1.2. Napi´cie przesterowania ..................................................................................... 3.1.3. Wzmocnienie napi´ciowe.................................................................................... 43 43 44 45 2. 3. 3 3.1.4. Dynamika.............................................................................................................. 3.1.5. Zniekszta∏cenia nieliniowe .................................................................................. 3.1.6. Charakterystyki cz´stotliwoÊciowe i pasmo przenoszenia ............................... 3.1.7. Zniekszta∏cenia liniowe ....................................................................................... 3.1.8. Rezystancja wejÊciowa i rezystancja wyjÊciowa ................................................. Wzmacniacze z tranzystorami bipolarnymi ................................................................... 3.2.1. Dzia∏anie wzmacniacza w uk∏adzie ze wspólnym emiterem ............................ 3.2.2. Uk∏ady polaryzacji tranzystora ........................................................................... 3.2.3. Stabilizacja termiczna punktu pracy................................................................... 3.2.4. Parametry wzmacniacza w uk∏adzie ze wspólnym emiterem........................... 3.2.5. Wzmacniacz w uk∏adzie ze wspólnà bazà .......................................................... 3.2.6. Wzmacniacz w uk∏adzie ze wspólnym kolektorem ........................................... 3.2.7. Uk∏ad Darlingtona ............................................................................................... Wzmacniacze z tranzystorami unipolarnymi................................................................. Sprz´˝enia zwrotne .......................................................................................................... 3.4.1. Rodzaje ujemnych sprz´˝eƒ zwrotnych ............................................................. 3.4.2. Iloczyn wzmocnienia i pasma przenoszenia ...................................................... Wzmacniacze wielostopniowe......................................................................................... Wyznaczanie charakterystyk i parametrów wzmacniacza ma∏ej cz´stotliwoÊci ......... 3.6.1. Wyznaczanie charakterystyki przejÊciowej, wzmocnienia i napi´cia przesterowania...................................................................................................... 3.6.2. Wyznaczanie charakterystyki amplitudowej i pasma przenoszenia ................ 3.6.3. Wyznaczanie charakterystyki fazowej i pasma przenoszenia........................... 3.6.4. Wyznaczanie rezystancji wejÊciowej ................................................................... 3.6.5. Wyznaczanie rezystancji wyjÊciowej ................................................................... 3.6.6. Wyznaczanie dynamiki wzmacniacza ................................................................. 3.6.7. Wyznaczanie wspó∏czynnika zniekszta∏ceƒ nieliniowych ................................. Przebieg çwiczenia ........................................................................................................... 3.7.1. Instrukcje do çwiczeƒ........................................................................................... 3.7.2. Zadania pomiarowe ............................................................................................. 45 46 47 49 50 50 50 52 54 55 58 59 60 61 63 63 66 66 68 Wzmacniacz operacyjny .................................................................................................... 83 4.1. Wzmacniacze ró˝nicowe.................................................................................................. 4.1.1. Wprowadzenie...................................................................................................... 4.1.2. Uk∏ady pracy wzmacniaczy ró˝nicowych ........................................................... 4.1.3. Parametry wzmacniaczy ró˝nicowych................................................................. 4.1.4. Charakterystyki wzmacniaczy ró˝nicowych ....................................................... 4.2. Parametry wzmacniacza operacyjnego........................................................................... 4.3. Uk∏ady pracy wzmacniacza operacyjnego...................................................................... 4.3.1. Wzmacniacz odwracajàcy .................................................................................... 4.3.2. Wzmacniacz nieodwracajàcy............................................................................... 4.3.3. Wtórnik napi´cia.................................................................................................. 4.3.4. Przesuwnik fazy .................................................................................................... 4.3.5. Wzmacniacz sumujàcy ......................................................................................... 4.3.6. Wzmacniacz ró˝nicowy........................................................................................ 4.4. Charakterystyki wzmacniacza operacyjnego ................................................................. 4.5. Wyznaczanie charakterystyk wzmacniacza ró˝nicowego i wzmacniacza operacyjnego... 4.5.1. Wyznaczanie charakterystyki przejÊciowej wzmacniacza ró˝nicowego........... 4.5.2. Wyznaczanie charakterystyki przejÊciowej wzmacniacza operacyjnego ......... 4.6. Wyznaczanie charakterystyk cz´stotliwoÊciowych wzmacniacza operacyjnego i wzmacniacza ró˝nicowego............................................................................................. 4.6.1. Charakterystyka amplitudowa ............................................................................ 4.6.2. Charakterystyka fazowa....................................................................................... 84 84 84 87 88 89 92 92 93 94 94 95 96 96 99 99 101 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 3.7. 4. 4 68 69 70 71 72 74 74 75 75 81 101 101 102 5. 6. 7. 8. 4.7. Wyznaczanie parametrów wzmacniacza operacyjnego i wzmacniacza ró˝nicowego .. 4.7.1. Wyznaczanie wejÊciowego napi´cia niezrównowa˝enia ................................... 4.7.2. Wyznaczanie wspó∏czynnika t∏umienia sygna∏u sumacyjnego ......................... 4.7.3. Wyznaczanie szybkoÊci narastania napi´cia wyjÊciowego ................................ 4.7.4. Wyznaczanie ró˝nicowej rezystancji wejÊciowej................................................ 4.8. Zabezpieczanie wzmacniaczy operacyjnych .................................................................. 4.9. Przebieg çwiczenia ........................................................................................................... 4.9.1. Instrukcja do çwiczenia ....................................................................................... 4.9.2. Zadania pomiarowe ............................................................................................. 103 103 103 104 105 107 108 108 110 Wzmacniacze mocy ............................................................................................................. 111 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. Klasy pracy tranzystora.................................................................................................... Wzmacniacz mocy w uk∏adzie przeciwsobnym ............................................................. Charakterystyki i parametry wzmacniacza mocy .......................................................... Wyznaczanie charakterystyk i parametrów wzmacniacza mocy .................................. 5.4.1. Wyznaczanie charakterystyk przejÊciowych....................................................... 5.4.2. Wyznaczanie charakterystyk cz´stotliwoÊciowych ............................................ 5.4.3. Wyznaczanie charakterystyk obcià˝eniowych.................................................... 5.4.4. Wyznaczanie sprawnoÊci wzmacniacza mocy .................................................... 5.5. Przebieg çwiczenia ........................................................................................................... 5.5.1. Instrukcja do çwiczenia ....................................................................................... 5.5.2. Zadania pomiarowe ............................................................................................. 111 113 117 120 120 121 121 122 122 122 124 Wzmacniacze szerokopasmowe ....................................................................................... 125 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 127 128 130 131 Podstawowe uk∏ady wzmacniaczy szerokopasmowych ................................................. Korekcja charakterystyki cz´stotliwoÊciowej................................................................. Szybkie wzmacniacze operacyjne.................................................................................... Badanie wzmacniacza szerokopasmowego.................................................................... 6.4.1. Wp∏yw przyrzàdów pomiarowych na parametry uk∏adów wielkiej cz´stotliwoÊci ........................................................................................................ 6.4.2. Wyznaczanie pasma przenoszenia metodà impulsowà .................................... 6.5. Zadania pomiarowe ......................................................................................................... 131 133 135 Wzmacniacze selektywne .................................................................................................. 136 7.1. Parametry wzmacniaczy selektywnych ........................................................................... 7.2. Filtry aktywne ................................................................................................................... 7.3. Wzmacniacze selektywne LC.......................................................................................... 7.3.1. Dopasowanie stopni wzmacniacza selektywnego.............................................. 7.3.2. Sprz´˝enie indukcyjne (transformatorowe) ...................................................... 7.3.3. Uk∏ady z dzielonà indukcyjnoÊcià i pojemnoÊcià.............................................. 7.4. Wzmacniacze ze skupionà selektywnoÊcià .................................................................... 7.5. Badanie wzmacniacza selektywnego .............................................................................. 7.5.1. Wyznaczanie charakterystyki amplitudowej ...................................................... 7.5.2. Wyznaczanie napi´cia przesterowania ............................................................... 7.5.3. Wp∏yw przyrzàdów pomiarowych ....................................................................... 7.6. Zadania pomiarowe ......................................................................................................... 136 137 140 141 141 143 144 144 144 145 145 146 Generatory przebiegów sinusoidalnych ....................................................................... 147 8.1. Zasada dzia∏ania............................................................................................................... 8.2. Warunki generacji ............................................................................................................ 147 148 5 8.3. 8.4. 8.5. 8.6. 8.7. 8.8. Generatory RC ................................................................................................................. Generatory LC ................................................................................................................. Generatory kwarcowe...................................................................................................... Parametry generatorów ................................................................................................... Badanie generatorów....................................................................................................... Zadania pomiarowe ......................................................................................................... 148 150 154 155 157 158 Modulacja i detekcja amplitudy ..................................................................................... 159 9.1. 9.2. 9.3. 9.4. 9.5. 9.6. WiadomoÊci podstawowe ................................................................................................ Modulacja amplitudy ....................................................................................................... Detekcja amplitudy .......................................................................................................... Charakterystyki i parametry modulatorów i detektorów AM ..................................... Badanie modulatorów i detektorów AM....................................................................... Przebieg çwiczenia ........................................................................................................... 9.6.1. Instrukcja do çwiczenia ....................................................................................... 9.6.2. Zadania pomiarowe ............................................................................................. 159 159 161 162 164 166 166 168 10. Stabilizatory napi´cia sta∏ego ......................................................................................... 169 9. 10.1. 10.2. 10.3. 10.4. 10.5. 10.6. WiadomoÊci podstawowe.............................................................................................. Stabilizatory kompensacyjne o dzia∏aniu ciàg∏ym ...................................................... Stabilizatory impulsowe ................................................................................................ Uk∏ady ograniczajàce pràd obcià˝enia ........................................................................ Scalone stabilizatory napi´cia ...................................................................................... Charakterystyki i parametry stabilizatorów napi´cia................................................. 10.6.1. Charakterystyka przejÊciowa........................................................................... 10.6.2. Charakterystyka obcià˝eniowa........................................................................ 10.6.3. Inne parametry stabilizatorów ........................................................................ 10.7. Wyznaczanie charakterystyk i parametrów stabilizatorów napi´cia......................... 10.8. Przebieg çwiczenia......................................................................................................... 10.8.1. Instrukcja do çwiczenia ................................................................................... 10.8.2. Zadania pomiarowe ......................................................................................... 169 169 171 173 173 174 174 175 176 179 181 181 183 11. Uk∏ady kszta∏tujàce ............................................................................................................ 184 11.1. 11.2. 11.3. 11.4. 11.5. Rodzaje i parametry impulsów..................................................................................... Uk∏ady ca∏kujàce ........................................................................................................... Uk∏ady ró˝niczkujàce .................................................................................................... Ograniczniki napi´cia.................................................................................................... Przebieg çwiczenia......................................................................................................... 11.5.1. Instrukcja do çwiczenia ................................................................................... 11.5.2. Zadania pomiarowe ......................................................................................... 184 186 188 190 192 192 195 12. Bramki logiczne ................................................................................................................... 196 12.1. 12.2. 12.3. 12.4. 6 WiadomoÊci podstawowe.............................................................................................. Bramka TTL .................................................................................................................. Bramka CMOS .............................................................................................................. Charakterystyki i parametry statyczne standardowej bramki TTL .......................... 12.4.1. Charakterystyka prze∏àczania ......................................................................... 12.4.2. Charakterystyka poboru pràdu i pràd zasilajàcy........................................... 196 196 197 198 198 199 12.4.3. Charakterystyki wyjÊciowe, pràdy wyjÊciowe i obcià˝alnoÊç bramki ........... 12.4.4. Charakterystyka wejÊciowa i pràdy wejÊciowe............................................... 12.5. Charakterystyka prze∏àczania bramki CMOS ............................................................ 12.6. Parametry dynamiczne bramek.................................................................................... 12.7. Parametry bramek ró˝nych serii technologicznych .................................................... 12.8. Wyznaczanie charakterystyk bramek........................................................................... 12.8.1. Wyznaczanie charakterystyki przejÊciowej (prze∏àczania) ........................... 12.8.2. Wyznaczanie charakterystyki poboru pràdu bramki TTL............................ 12.8.3. Wyznaczanie charakterystyki wejÊciowej bramki TTL ................................. 12.8.4. Wyznaczanie charakterystyk wyjÊciowych (obcià˝eniowych)....................... 12.9. Wyznaczanie parametrów bramek............................................................................... 12.9.1. Wyznaczanie parametrów statycznych bramek TTL .................................... 12.9.2. Ogólne zasady wyznaczania parametrów dynamicznych.............................. 12.9.3. Wyznaczanie parametrów dynamicznych bramek ........................................ 12.10. Zabezpieczanie uk∏adów cyfrowych ........................................................................... 12.11. Przebieg çwiczenia ....................................................................................................... 12.11.1. Instrukcja do çwiczenia................................................................................. 12.11.2. Zadania pomiarowe ...................................................................................... 201 202 203 204 205 206 206 207 208 208 208 208 209 210 211 212 212 214 13. Przerzutniki .......................................................................................................................... 216 13.1. 13.2. 13.3. 13.4. WiadomoÊci podstawowe.............................................................................................. Przerzutniki astabilne.................................................................................................... Scalone przerzutniki bislabilne .................................................................................... Parametry scalonych przerzutników bistabilnych....................................................... 13.4.1. Parametry statyczne ......................................................................................... 13.4.2. Parametry dynamiczne..................................................................................... 13.5. Badanie scalonych przerzutników bistabilnych .......................................................... 13.6. Przerzutniki Schmitta.................................................................................................... 13.7. Badanie przerzutnika Schmitta.................................................................................... 13.8. Scalone przerzutniki monostabilne.............................................................................. 13.9. Parametry scalonych przerzutników monostabilnych ................................................ 13.10. Scalone uk∏ady multiwibratorowe .............................................................................. 13.11. Przebieg çwiczenia ....................................................................................................... 13.11.1. Instrukcje do çwiczenia................................................................................. 13.11.2. Zadania pomiarowe ...................................................................................... 216 217 219 222 222 223 224 227 230 230 234 235 237 237 239 14. Liczniki ................................................................................................................................... 240 14.1. WiadomoÊci podstawowe.............................................................................................. 14.2. Liczniki asynchroniczne ................................................................................................ 14.3. Scalone liczniki asynchroniczne ................................................................................... 14.3.1. Dzia∏anie uk∏adów ........................................................................................... 14.3.2. Budowa liczników modulo N .......................................................................... 14.3.3. Szeregowe i równoleg∏e ∏àczenie liczników ................................................... 14.4. Liczniki synchroniczne .................................................................................................. 14.4.1. Dzia∏anie liczników synchronicznych ............................................................. 14.4.2. Scalone liczniki synchroniczne........................................................................ 14.5. Parametry liczników scalonych..................................................................................... 14.6. Przebieg çwiczenia......................................................................................................... 14.6.1. Instrukcja do çwiczenia ................................................................................... 14.6.2. Zadania pomiarowe ......................................................................................... 240 240 244 244 246 247 249 249 250 252 254 254 255 7 15. Rejestry .................................................................................................................................. 15.1. 15.2. 15.3. 15.4. 15.5. 256 WiadomoÊci podstawowe ............................................................................................. Podstawowe uk∏ady rejestrów ..................................................................................... Rejestry scalone ............................................................................................................ Parametry rejestrów scalonych .................................................................................... Zadania pomiarowe ..................................................................................................... 256 256 261 262 262 16. Wykorzystanie komputerowych programów symulacyjnych w pracowni elektronicznej ....................................................................................................................... 263 16.1. WiadomoÊci wst´pne .................................................................................................... 16.2. Rodzaje analiz symulacji komputerowej .................................................................... 16.3. Przebieg çwiczenia ........................................................................................................ 16.3.1. Instrukcje do çwiczeƒ ..................................................................................... 16.3.2. Zadania pomiarowe ........................................................................................ 263 264 267 267 272 Literatura ...................................................................................................................................... 273 Skorowidz ...................................................................................................................................... 274