Folklor: zero kompleksów i g∏owa do góry

14.
PIÑTEK-NIEDZIELA, 3-5 WRZEÂNIA 2010
WYWIAD
Folklor: zero kompleksów
i g∏owa do góry
O folklorze, funkcjonowaniu Zespo∏u PieÊni i Taƒca „Cz´stochowa” i odkryciu wa˝nym dla kultury naszego
regionu rozmawiamy z kierownikiem zespo∏u Danutà Morawskà
roku
mieliÊmy
Sardyni´,
a w tym zdecydowaliÊmy si´ na
Sycyli´. Zazwyczaj zapraszamy
jeden bàdê dwa, a teraz przyjadà
do nas trzy zespo∏y.
Wiem, ˝e zespó∏ pracuje nad
nowà suità zwiàzanà bli˝ej
z naszym miastem. Mo˝e nam
pani przybli˝yç ten temat?
Zespó∏ PieÊni i Taƒca „Cz´stochowa” zaprezentuje si´ podczas zaplanowanych na ten
weekend Dni Europejskiej Kultury Ludowej. Z jakim programem wystàpi?
Od 11 lat nasz zespó∏ jest gospodarzem tej imprezy – tradycyjnie
wystàpimy na poczàtek i na zakoƒczenie. W repertuarze mamy
taƒce z wszystkich regionów naszego kraju, ale zazwyczaj nasz
koncert podczas Dni Kultury Ludowej rozpoczyna i zamyka „Polonez Cz´stochowski”, który specjalnie dla naszego zespo∏u napisa∏ prof. Boles∏aw Ocias. B´dzie te˝ m.in. góralszczyzna
oraz utwory reprezentujàce
folklor takich reegionów jak
Mazowsze, Lublin, Kaszuby czy Kurpie.
W sobot´ i niedziel´ zobaczymy poza kapelami
i zespo∏ami folklorystycznymi z Polski, goÊci z zagranicy. Przyjedzie Macedonia, Turcja
i Sycylia. Sà to zaprzyjaênione ekipy? Kto ich
zaprasza?
To nasz przywilej, jako
gospodarzy. Poniewa˝
scena folkloru jest organizowana przez OÊrodek
Promocji i Kultury „Gaude Mater” i przez Regionalny OÊrodek Kultury,
zatem goÊci zagranicznych zapraszamy my. Sà to zespo∏y, które ju˝ wczeÊniej znaliÊmy, poniewa˝ „Cz´stochowa” wyje˝d˝a co roku na jakiÊ festiwal,
gdzie spotykamy inne ekipy.
Z Portugalii, Francjii czy W∏och
zespo∏y sà zapraszane, poniewa˝ my goÊciliÊmy u nich. Jest
Turcja, a nigdy nie mieliÊmy
u nas zespo∏u tureckiego przez
11 edycji, Macedonia, bo wróciliÊmy od nich z festiwalu.
W ubieg∏ym
Miasto jako miasto kiedyÊ by∏o
malutkie, teraz si´ rozros∏o, wi´c
nie mówmy o mieÊcie, tylko
o regionie. Okaza∏o si´, ˝e bardzo du˝à skarbnicà tego typu
materia∏ów muzycznych, których poszukiwaliÊmy przez
dwadzieÊcia par´ lat, jest Jasna
Góra. Materia∏y z archiwów jasnogórskich, dzi´ki ˝yczliwoÊci
i za zgodà odpowiednich w∏adz,
zosta∏y nam udost´pnione. Okaza∏o si´ nagle, ˝e mamy tego bardzo du˝o i przez tyle lat ˝yliÊmy
w nieÊwiadomoÊci. Nawet powiem, ˝e mieliÊmy kompleksy,
bo wyje˝d˝ajàc za granic´ jako
Zespó∏ PieÊni i Taƒca „Cz´stochowa”, tak naprawd´ nigdy tej
Cz´stochowy nie pokazywaliÊmy, bo nie mieliÊmy specjalnego lokalnego repertuaru. Sàdz´,
˝e ta suita b´dzie wreszcie naszà
pere∏kà i b´dziemy si´ mieli
czym chwaliç.
Mamy ju˝ muzyk´ i kostiumy.
A z kostiumami to te˝ ró˝nie bywa∏o. Wyje˝d˝ajàc na festiwale
w Polsce, zawsze s∏ysza∏am zarzuty od etnografów. Póêniej zosta∏am uÊwiadomiona przez jednego z wybitnych etnografów
polskich, ˝e ryciny stroju cz´stochowskiego znajdujà si´ w muzeum w Wilnie, do których oczywiÊcie nie ma dost´pu. Tak naprawd´ strój cz´stochowski ∏àczy
elementy z ca∏ego naszego kraju.
Du˝o podró˝ujecie, koncertujecie po ca∏ym Êwiecie, odwiedzacie wiele zagranicznych festiwali, poznajecie przy tym inne kultury. Co takie wyjazdy
wnoszà do zespo∏u?
Na pewno ch´ç do dalszej pracy,
pe∏nà mobilizacj´. Je˝d˝´ z zespo∏em od 1990 roku. Dost´p do
wyjazdów zagranicznych ju˝ nie
jest dziÊ takim rarytasem, jak by∏
kiedyÊ, kiedy zdobycie paszportu nie by∏o ∏atwe.
To nie sà wyjazdy na wczasy za
granic´, majà swój klimat, jedziemy w konkretnym celu, ˝eby si´ chwaliç polskoÊcià. Folklor polski – a nie ka˝dy jest chyba tego Êwiadom – jest tak pi´kny i bogaty, ˝e naprawd´ ma∏o
kto nam dorównuje. To jedna
z niewielu polskich dziedzin,
gdzie obowiàzuje has∏o „zero
kompleksów i g∏owa do góry”.
Na wyjazdach spotykamy si´ te˝
z Polonià i widzimy, ˝e im ∏ezka
si´ w oku kr´ci, bo widzà kawa∏ek Polski.
sce, a coÊ tam odk∏adamy na
póêniej. Sà festiwale mniejsze,
sà wi´ksze i uwa˝am, ˝e festiwalem naprawd´ z najwy˝szej pó∏ki by∏ festiwal w Szanghaju
w 2000 roku. ByliÊmy te˝ w Brazylii.
Zespó∏ ma wreszcie jakàÊ baz´,
poniewa˝ b´dàc w Cz´stochowie jedynym zespo∏em folklorystycznym i reprezentacyjnym,
jak to si´ zawsze podkreÊla,
przez wiele lat si´ poniewiera∏.
ByliÊmy w zak∏adzie „Warta”,
póêniej by∏o Liceum Wojskowe,
a˝ trafiliÊmy do budynku Szko∏y
Podstawowej nr 8. Wreszcie czujemy si´ jak u siebie i nie jesteÊmy zobligowani tym, ˝e mamy
koncert w niedziel´ i musimy
kostiumy zabieraç np. w czwartek, bo b´dzie zamkni´te i nikt
nam nie otworzy...
Czy ceni sobie pani szczególnie jakiÊ sukces zespo∏u, bo
wiemy, ˝e by∏o ich sporo.
Czy w dzisiejszych czasach,
kiedy wielkà popularnoÊcià cieszà si´ taƒce nowoczesne,
a m∏odzi ludzie ciàgnà do tego,
czym karmià ich media, taniec
ludowy mo˝e jeszcze liczyç na
zainteresowanie dzieci i m∏odzie˝y?
Mamy niespodziank´ w tym roku. Jestem zaskoczona osobiÊcie,
poniewa˝ po raz pierwszy braliÊmy udzia∏ w przeglàdzie Êpiewaczym Âlàskie Âpiewanie 2010
organizowanym przez Zespó∏
PieÊni i Taƒca „Âlàsk” i wygraliÊmy. Mamy Grand Prix, statuetk´ „Szczyglika”. Dla mnie i dla
ca∏ej kadry jest to najwi´kszym
zaskoczeniem i wydarzeniem
przez ostatnie 30 lat.
Od ponad 20 lat zajmuje si´
pani stronà organizacyjnà zespo∏u. Czy w ciàgu tego czasu
zmieni∏o si´ w jakimÊ aspekcie
jego funkcjonowanie?
Jestem w zespole od 1987 roku.
Zmieni∏o si´ wiele, jeÊli chodzi
o podró˝e. KiedyÊ potrzebne by∏y specjalne zaproszenia, a teraz,
majàc tyle znajomoÊci na Êwiecie, mo˝emy sobie ju˝ pozwoliç
na wybieranie, ˝e na przyk∏ad
jedziemy w jedno
miej-
To nie jest takie proste, bo jeÊli
chodzi o nas, 95% cz∏onków zespo∏u przychodzi jako ma∏e
dzieci. Przyprowadzajà ich rodzice. Oczywiste jest, ˝e jedni
wytrzymujà rok, inni 5, a inni 15
lat. Co roku og∏aszamy nabór.
Najbli˝szy odb´dzie si´ na poczàtku paêdziernika. Data zostanie podana do publicznej wiadomoÊci na stronie zespo∏u, na
stronie „Gaude Mater” i b´dà
plakaty. Zapraszamy wszystkich
ch´tnych od 7 lat. Ch∏opcy bardzo mile widziani, bo ich jest zazwyczaj mniej. Ci´˝ko jest nam
konkurowaç z komputerami albo pi∏kà no˝nà, ale nie jest êle.
Dzi´kuj´ za rozmow´.
MATEUSZ UJMA