zobacz

ZAGADNIENIA DO POWTÓRKI MATERIAŁU DLA MATURZYSTÓW
ANTYK –
1. WYMAGANA JEST ZNAJOMOŚĆ KONTEKSTÓW BIBLIJNYCH I MITOLOGICZNYCH
2. SOFOKLES Król Edyp
3. HORACY, wybór wierszy
Ad.1.
1. Co to jest mit, mitologia? Rodzaje i funkcje mitów.
2. Wyjaśnij pochodzenie i znaczenie związków frazeologicznych pochodzących z mitologii, np. paniczny strach, męki
Tantala, pięta Achillesa, Syzyfowe prace, stajnia Augiasza, pod Egidą, róg obfitości, nić żywota, itp.
3. Wyjaśnij pojęcia archetyp, topos.
4. Warto znać mity: o stworzeniu świata, o stworzeniu człowieka, o Apollo i Marsjaszu, Orfeuszu i Eurydyce, Dedalu
i Ikarze, Nike, Prometeuszu, Demeter i Korze, Tezeuszu, Heraklesie
5. Wskaż tematykę i cechy gatunkowe eposu homeryckiego na przykładzie „Iliady”(m.in. charakterystyka Achillesa,
Hektora, pojęcia – inwokacja, porównanie homeryckie, heksametr, rola rozbudowanych opisów jak np. tarczy
Achillesa).
6. Wyjaśnij pojęcia: biblia, testament, ewangelia. Wymień rodzaje ksiąg biblijnych. Języki Biblii.
7. Wyjaśnij pochodzenie i znaczenie związków frazeologicznych pochodzących z Biblii: zakazany owoc, Kainowe piętno,
Sodoma i Gomora, egipskie ciemności, plagi egipskie, zamienić się w słup soli, hiobowe wieści, itp.
8. Scharakteryzuj cechy gatunkowe biblijnego psalmu, przypowieści.
9. Wyjaśnij pojęcie „apokalipsa”, omów podstawowe znaczenia i symbole ostatniej księgi biblijnej, zakończenie wizji.
10. Warto znać biblijne historie i motywy: stworzenie świata i człowieka, historia Hioba, sens Księgi Koheleta, treść
wybranych przypowieści, np. o synu marnotrawnym, miłosiernym Samarytaninie.
11. Przypomnij sobie wybrane utwory literackie, które nawiązują do tradycji starożytnej, np. „Qvo vadis” H. Sienkiewicza,
wiersze Herberta, innych poetów współczesnych, ale także mogą to być teksty kultury różnych epok, w których
wykorzystano postaci bądź motywy biblijne/mitologiczne (co najmniej po 2 przykłady).
Ad. 2.
1. Przypomnij sobie mit o Labdakidach, treść utworu Sofoklesa „Król Edyp”.
2. Omów genezę, kompozycję i cechy tragedii antycznej (m.in. pojęcia: dytyramb, „pieśń kozła”, zasada trzech jedności,
decorum, parados, prologos, stasimony i epejzodiony, exodus, katharsis, tragizm, ironia tragiczna, zbłądzenie
tragiczne).
Ad.3.
1. Przypomnij sobie treść wybranych pieśni Horacego, np. Exegi monumentum, O co poeta prosi Apollina”.
2. Omów filozofię Horacego (zasada „złotego środka”, elementy filozofii stoickiej i epikurejskiej (ważne przede
wszystkim na konieczność rozpoznawania jego filozofii w pieśniach Kochanowskiego).