raportem. - Zespół Szkół Specjalnych nr 3 im. Jacka Kuronia w Łodzi
Transkrypt
raportem. - Zespół Szkół Specjalnych nr 3 im. Jacka Kuronia w Łodzi
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 Łódź Kuratorium Oświaty w Łodzi Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie, czy szkoła spełnia badane wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6.08.2015 r. Szkoła może spełniać wymagania na poziomie podstawowym i podejmować działania z wysokiego poziomu wymagania. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 2/32 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 02-06-2016 - 08-06-2016 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Anna Małagocka - Szor, Elżbieta Modrzejewska. Badaniem objęto 10 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 29 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 21 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono: wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, pracownikami niepedagogicznymi, przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerami szkoły, a także dokonano obserwacji lekcji, dokonano przeglądu placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Akusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WPN - Scenariusz wywiadu z pracownikami niepedagogicznymi WPOP - Scenariusz wywiadu z przedstawicielem organu prowadzącego WUI-III - Scenariusz wywiadu z uczniami klas I-III (szkoła podstawowa) WUPO - Scenariusz wywiadu z uczniami po obserwacji WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 3/32 Obraz placówki Szkoła Podstawowa Specjalna nr 105 w Łodzi wchodzi w skład Zespołu Szkół Specjalnych nr 3 im. Jacka Kuronia w Łodzi, szkoła położona jest w dzielnicy Bałuty, przy ulicy Sucharskiego 2. Obejmuje opieką dzieci z różnymi niepełnosprawnościami, zarówno w sferze intelektualnej jak i ruchowej oraz z dysfunkcjami sprzężonymi. Od dziesięciu lat z dużym powodzeniem funkcjonują w placówce zespoły dla dzieci z porażeniem mózgowo - rdzeniowym. Liczebność zespołów klasowych jest niewielka w zależności od stopnia niepełnosprawności dzieci. W całym budynku złamane są bariery architektoniczne: przystosowane toalety, barierki, podjazdy dla wózków, winda. Zapewniony jest również dowóz dzieci niepełnosprawnych ruchowo do szkoły. Szkoła posiada dobrze wyposażone pracownie, takie jak: Pracownia Montessori, Sala Doświadczania Świata, Sala rehabilitacyjna i integracji sensorycznej, Pracownia informatyczna. Pracownia Montessori została wyposażona w materiał rozwojowy Montessori z zakresu: praktycznych ćwiczeń dnia codziennego, kształcenia zmysłów, edukacji językowej, edukacji matematycznej, wychowania kosmicznego. Ponadto założony został kącik edukacji plastycznej i wychowania religijnego. Kącik praktycznych ćwiczeń dnia codziennego pozwala na doskonalenie umiejętności, które są wykorzystywane w codziennym życiu jak np.: przelewanie wody, nakrywanie do stołu, składanie serwet, podlewanie kwiatów, sprzątanie po codziennych czynnościach (zamiatanie podłogi, mycie ławek, zmywanie kubeczków, nawlekanie korali, zapinanie guzików, itp.). Zaangażowanie w kąciku kształcenia zmysłów (wzroku, słuchu, smaku, węchu oraz zmysłu barycznego i termicznego) pozwala dostrzegać podobieństwa i różnice, rozróżniać kształty, wymiary, faktury, barwy i dźwięki. Ćwiczenia te usprawniają ręce oraz przygotowują do późniejszej nauki czytania i pisania. W kąciku edukacji językowej dzieci korzystają z ramek do odrysowywania, układają wyrazy z liter ruchomego alfabetu oraz korzystają z tzw. koszyków językowych, dopasowując podpis do obrazka. Uczniowie, którzy nie porozumiewają się werbalnie mają specjalne segregatory, w których potrzebne słowa są zastąpione obrazkami i podpisami. W kąciku edukacji matematycznej uczniowie uczą się rozróżniać cyfry, wskazywać parzyste i nieparzyste, przeliczać żetony, dodawać, odejmować, mnożyć i dzielić. Złoty materiał pomaga zrozumieć dziesiątkowy układ pozycyjny. Kącik wychowania kosmicznego wyposażony jest w pomoce z zakresu przyrody i geografii. Komoda biologiczna w tym kąciku pomaga doskonalić umiejętności rozróżniania kształtów liści, poznania budowy kwiatu i drzewa. Kącik wzbogacany jest o samodzielnie zbierane okazy przyrodnicze (nadmorski piasek, muszle, kamienie, kasztany, żołędzie i liście). Wychowanie kosmiczne kryje też w sobie dzieje życia na Ziemi od momentu powstania planety. Pomoce są dostosowane do wielkości dłoni dziecka i umieszczone są w jej zasięgu. Sala Doświadczania Świata wyposażona jest w urządzenia stymulujące rozwój zmysłów. Celem jej działania jest stwarzanie możliwości odbierania nowych bodźców, wzbogacanie doświadczeń oraz miłe spędzanie czasu w atmosferze pełnego relaksu. Terapia polega na doświadczaniu świata zmysłami wzroku, dotyku, słuchu i węchu oraz odprężenie, relaks i wyciszenie. Sala rehabilitacyjna i integracji sensorycznej jest bardzo bogato wyposażona w specjalistyczny sprzęt do prowadzenia zajęć z integracji sensorycznej, otrzymany z EFS, usprawniających manualnie i zmysłowo. Metoda Integracji Sensorycznej (SI) jest nowoczesną, skuteczną formą diagnozy i terapii dzieci. Przy jej pomocy bada się poszczególne systemy zmysłowe dziecka w celu określenia przyczyn i zakresu zaburzeń. Proces edukacji w szkole odbywa się w sposób planowy, dostosowany do możliwości i indywidualnych potrzeb dzieci, które z zaangażowaniem uczestniczą w dodatkowych zajęciach rozwijających, takich jak: koło plastyczne, j. angielskiego, teatralne, profilaktyczne, wokalne, katechetyczne, wychowania komunikacyjnego, artystyczne koło "zuchy" i pływanie. Nauczyciele, działając w zespołach, ściśle ze sobą SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 współpracują przy rozwiązywaniu problemów edukacyjnych, 4/32 wychowawczych i opiekuńczych. Działania wychowawcze i profilaktyczne prowadzone w szkole, uwzględniają potrzeby i możliwości dzieci o różnym stopniu niepełnosprawności intelektualnej, a działania opiekuńcze zapewniają poczucie bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 5/32 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 JACEK KUROŃ Typ placówki Szkoła podstawowa Miejscowość Łódź Ulica SUCHARSKIEGO Numer 2 Kod pocztowy 91-744 Urząd pocztowy ŁÓDŹ Telefon 426561658 Fax 426561658 Www ZSS3.SZKOLNASTRONA.PL Regon 47289234600000 Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter specjalna Uczniowie, wychow., słuchacze 50 Oddziały 8 Nauczyciele pełnozatrudnieni 8.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 18.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 11.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 6.25 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 6.25 Województwo ŁÓDZKIE Powiat Łódź Gmina Łódź Typ gminy gmina miejska SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 6/32 Obszary badawcze umożliwiające opisanie działań szkoły w zakresie wymagań Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Poziom podstawowy: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału. Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania. Informowanie ucznia o jego postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować indywidualny rozwój. Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach, tworząc atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się. Poziom wysoki: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Uczniowie uczą się od siebie nawzajem W szkole lub placówce stosuje się nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów. Uczniowie czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne Poziom podstawowy: Szkoła lub placówka realizuje działania wychowawcze i profilaktyczne, które są dostosowane do potrzeb uczniów i środowiska. Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne. Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu W szkole lub placówce realizowane są działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki. Poziom wysoki: W szkole lub placówce analizuje się podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne oraz modyfikuje je w razie potrzeb. W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Poziom podstawowy: Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu procesów edukacyjnych. Nauczyciele pomagają sobie nawzajem i wspólnie rozwiązują problemy. Poziom wysoki: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 7/32 Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 8/32 Wnioski 1. Organizacja procesów edukacyjnych jest dostosowana do indywidualnych potrzeb uczniów i ma charakter powszechny, a dzięki stosowaniu przez nauczycieli różnorodnych, adekwatnych metod i form pracy, uczniowie są zmotywowani do nauki i mają szansę osiągnięcia sukcesu na miarę swoich możliwości. 2. Szkoła realizuje działania wychowawcze, profilaktyczne i antydyskryminacyjne dostosowane potrzeb i możliwości uczniów o różnym stopniu niepełnosprawności intelektualnej z uwzględnieniem środowiska, w którym funkcjonują, co skutkuje wzrostem poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego uczniów oraz stworzeniem, między członkami społeczności szkolnej, relacji opartych na zaufaniu i wzajemnym szacunku. 3. Nauczyciele ściśle współpracują ze sobą w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu oraz modyfikowaniu procesów edukacyjnych, wspólnie rozwiązują problemy wychowawcze, edukacyjne i opiekuńcze, dzięki czemu wieloprofilowa pomoc udzielana uczniom jest adekwatna do ich indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 9/32 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Procesy edukacyjne organizowane w szkole są dostosowane do specyficznych potrzeb i możliwości uczniów. Panująca na lekcjach atmosfera, wsparcie nauczycieli sprzyjają uczeniu się i rozwojowi a także aktywnemu uczestnictwu w realizacji procesu edukacyjnego. Pozyskiwana wiedza ma charakter interdyscyplinarny, a większość uczących stwarza warunki do współpracy w zakresie jej przygotowania i modyfikowania. Rodzice znają i akceptują organizację procesów edukacyjnych. W miarę swoich możliwości służą wsparciem zarówno dla swoich dzieci jak i dla nauczycieli. Uczniowie wiedzą, że zdobywanie wiedzy i umiejętności jest ważne dla ich przyszłości, chcą wiedzieć i umieć więcej, chcą rozwijać swoje umiejętności, a sukces zależy przede wszystkim od nich samych od ich ciężkiej pracy. Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału. Badaniem objęci są uczniowie z orzeczeniami z różnymi niepełnosprawnościami, zarówno w sferze intelektualnej jak i ruchowej oraz z dysfunkcjami sprzężonymi. Od wielu lat z dużym powodzeniem funkcjonują w placówce zespoły dla dzieci z porażeniem mózgowo - rdzeniowym. Liczebność zespołów klasowych jest niewielka w zależności od stopnia niepełnosprawności dzieci i młodzieży. W całym budynku złamane są bariery architektoniczne; przystosowane toalety, barierki, podjazdy dla wózków, winda. Zapewniony jest również dowóz dzieci niepełnosprawnych ruchowo do szkoły. Podczas wywiadu, wszyscy uczniowie stwierdzili, że lubią szkołę i mogą w niej robić to co ich interesuje. Uczą się rzeczy, które czasami sprawiają im trudność, należą do nich: pisemne dodawanie, pisanie w języku angielskim czy opis działań do ilustracji w książce, w takich sytuacjach nauczyciel zawsze służy im pomocą. Uczniom podoba się atmosfera na zajęciach, sposób pracy nauczycieli, proponowane przez nich treści lekcji, życzliwa, ale wymagająca postawa nauczyciela, dobór ćwiczeń i proponowane metody pracy. Z zebranych danych wynika, że procesy edukacyjne są adekwatne do potrzeb uczniów, a dostosowanie prowadzonych działań ma charakter powszechny. Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele jasno i zrozumiale tłumaczą uczniom polecenia i zadania, upewniają się czy uczniowie zrozumieli omawiane treści, potrafią zainteresować tematem w taki sposób, że uczniowie z ochotą wykonują zadania i starają się przyswajać nowe wiadomości. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 10/32 Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania. Podczas wszystkich obserwowanych zajęć nauczyciele jasno formułowali cele lekcji, określili kryteria oceniania zachowania, zaangażowania w pracę i prawidłowych rozwiązań oraz upewniali się czy zostali dobrze zrozumiani. Uczniowie otrzymywali pełną informację, w jaki sposób wykonać muszą ćwiczenie, by przez nich można było uznać za wykonane prawidłowo i ile mają na to czasu. Na wszystkich obserwowanych zajęciach uczniowie otrzymywali informację zwrotną dotyczącą wyników ich pracy, nauczyciele zawsze zwracali uwagę na poprawność w ich działaniu. Nauczyciele w trakcie zajęć przypominali temat, trafnie przewidywali reakcje uczniów, stwarzali sytuacje, w których uczniowie mogli uczyć się na swoich błędach lub od siebie wzajemnie. Uczniowie bardzo chętnie wykonywali powierzone im zadania, starali się sprostać stawianym oczekiwaniom, ćwiczyli nordic walking, wymieniali nazwy zabawek, zgromadzonych na stole i dopasowywali je do obrazków w książkach, wymieniali cechy charakterystyczne oraz naśladowali głosy zwierząt i ptaków spotykanych w wiejskiej zagrodzie. Obszar badania: Informowanie ucznia o jego postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować indywidualny rozwój. Podczas zajęć, nauczyciele w każdej sytuacji potwierdzali lub negowali poprawność odpowiedzi uczniów. W przypadkach odpowiedzi błędnej prosili o odpowiedź następnego ucznia, przy braku możliwości uzyskania prawidłowej odpowiedzi sami udzielali wyjaśnień. Aktywizowali całą grupę, pokazywali i dokładnie tłumaczyli, na czym polega każde ćwiczenie i jak należy postępować by wykonać je poprawnie. W sytuacjach problemowych podchodzili do uczniów, pomagali i ponownie tłumaczyli. Nauczyciele zachęcali każdego ucznia do pracy, za każde nawet najmniejsze, prawidłowo wykonane zadanie chwalili, na bieżąco wskazywali stopień realizacji zadania. Zdaniem rodziców sposób oceniania stosowany przez pond 90 % nauczycieli wpływa motywująco na ich dziecko (wykres 1j), a uzyskiwane od uczącego informacje zawsze pozwalały rodzicowi na udzielenie dziecku stosownego wsparcia w domu oraz wskazały jak radzić sobie z trudnościami. Z zebranych danych wynika, że atmosfera w szkole sprzyja uczeniu się. Podczas lekcji nauczyciele korygowali błędy popełniane przez uczniów, chwalili za wysiłek i aktywność. Często odwoływali się do wiedzy z innych przedmiotów i wiedzy pozaszkolnej, przekonywali uczniów, że wiedza pozyskana w szkole jest przydatna w życiu codziennym. O świadomych korelacjach między przedmiotowych mówili wyjaśniając, że w ten sposób pokazują, jak wiedza z różnych przedmiotów może okazać się przydatna do opanowania niektórych zagadnień, dlatego w szkole planowane i realizowane są wspólne przedsięwzięcia o charakterze interprzedmiotowym, takie jak Dzień Dziecka, wycieczki edukacyjne, programy edukacyjne, konkursy. Obserwacje zajęć potwierdziły, że w relacjach miedzy nauczycielem a uczniem panuje życzliwość i wzajemny szacunek, a uczniowie mają możliwość wykorzystania popełnionych błędów do uczenia się bez obawy, że zostaną wyśmiani czy skrytykowani przez uczącego. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 11/32 Wykres 1j Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach, tworząc atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele tłumaczyli, pokazywali uczniom, jak wykonać ćwiczenia, pomagali i zwracali uwagę na ich bezpieczeństwo. W sposób kulturalny i życzliwy podawali uczniom krótkie, jasne komunikaty. Chwalili i motywowali uczniów do wytężonej pracy. Uczniowie bardzo chętnie współpracowali, odpowiadali na pytania, pokazywali wykonane prace, wykonywali zademonstrowane wcześniej ćwiczenia, pomagali sobie wzajemnie i starali się zachowywać zgodnie z przyjętymi zasadami. Podczas lekcji panowała atmosfera pełna zrozumienia, zaufania, życzliwości i wzajemnego szacunku. Atmosferę i relacje panujące w szkole bardzo wysoko ocenili rodzice w badaniu ankietowym, stwierdzając, że wszyscy nauczyciele szanują ich dzieci, dbają o dobre relacje między uczniami, nie wyróżniają uczniów, chwalą i dają do zrozumienia, że wierzą w ich możliwości (wykresy 1j, 2j, 3j, 4j). Dobrą komunikację i współpracę, wzajemną życzliwość oraz wzajemne wspieranie się w działaniach wszystkich pracowników szkoły potwierdzili pracownicy niepedagogiczni, którzy dodali, że włączeni są w proces wychowawczy i przekazują nauczycielom informacje na temat obserwowanych zachowań dzieci. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 12/32 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 13/32 Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się. Działania nauczycieli nakierowane na kształtowanie umiejętności uczenia się mają charakter powszechny. W odczuciu rodziców uczniów, uczący wspierają ich w procesie nabywania wiedzy i umiejętności przez dawanie wskazówek, jak powtórzyć z dziećmi ważne treści lekcji, zapamiętać nowe i znajdować najważniejsze informacje. Podczas zajęć nauczyciele pomagali uczniom utrwalić nowo nabyte wiadomości, stosowali różne metody i zmieniali tempo pracy, by rozwijać i kształcić u uczniów umiejętność uczenia się. Zachęcali do samodzielnego lub grupowego rozwiązywania problemów, kształcili umiejętność wyszukiwania, analizowania i prezentowania pozyskiwanych informacji. Uczyli krytycznego słuchania wypowiedzi kolegów i ich korygowania. Posiadane przez uczniów umiejętności wykorzystywali do wprowadzenia nowych treści, stwarzali możliwość swobodnej wypowiedzi, zachęcali do samodzielności. Nauczyciele motywowali uczniów do aktywności, zadawali pytania, na które uczniowie starali się, udzielić prawidłowej odpowiedzi. Wyzwania stawiane uczniom przez nauczycieli dostosowane były do ich możliwości psycho-fizycznych, dzięki czemu uczniowie podejmowali wyzwanie i starali się aktywnie uczestniczyć w zajęciach. W wymaganiu "Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się" w odniesieniu do poziomu wysokiego zebrano następujące dane świadczące o działaniach szkoły/placówki: Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Praca na wszystkich przedmiotach jest skorelowana wokół jednej tematyki, taki sposób pracy ułatwia zdobywanie wiedzy oraz pomaga utrwalać wiadomości. Większość zajęć prowadzi wychowawca ale pozostaje w bezpośredniej współpracy z innymi nauczycielami wspólnie realizując tygodniowy plan pracy. Planując swoje lekcje nauczyciele uwzględniają tematykę proponowaną przez wychowawcę oraz dynamikę i zakres przekazywanych treści na innych zajęciach w danym tygodniu. Podczas obserwowanych lekcji, nauczyciele odwoływali się do informacji przekazanych uczniom na wcześniejszych zajęciach np. funkcjonowania w środowisku, muzyce, technice, doświadczeń i odczuć dzieci związanych z Dniem Dziecka, zgodnie z tematyką tygodnia. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 14/32 Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Nauczyciele w ankiecie uznali, że dają uczniom wybór dotyczący tematyki lekcji (wykres 1j), metod pracy (wykres 2j), rzadziej sposobu oceniania (wykres 3j) i terminów prac pisemnych (wykres 4j). Podczas lekcji nauczyciele obserwowali zaangażowanie uczniów i w zależności od stopnia ich zainteresowania poszczególnymi jej elementami, modyfikowali przebieg prowadzonych zajęć. Uczniowie sygnalizowali nad czym chcieliby dłużej popracować. Po zakończeniu pracy z książką, uczniowie mieli możliwość samodzielnego wybrania zabawki, którą chcą się bawić. Na prośbę uczniów nauczyciel wydłużył czas wykonania ćwiczenia, dał możliwość każdemu uczniowi głośnego wyartykułowania słów z karty pracy (gniazdo, jajko, kaczka, kura, kurnik, itp.), włączył piosenkę, o którą prosili uczniowie, a po niej, do naśladowania, głosy zwierząt z wiejskiej zagrody. Uczniowie mieli możliwość wskazania elementów zadań, które chcieliby powtórzyć lub nad którymi chcieliby popracować. Wykres 1j SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 Wykres 2j 15/32 Wykres 3j Wykres 4j Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Podczas wszystkich obserwowanych zajęć, nauczyciele stwarzali uczniom możliwość uczenia się od siebie nawzajem. Nauczyciele prosili by uczniowie udzielali głośno odpowiedzi na zadawane pytania, dbali, by pozostali słuchali i byli skupieni, prosili następnego ucznia o powtórzenie wypowiedzi kolegi lub naśladowanie ruchów ucznia, który ćwiczenie wykonuje najlepiej. Uczniowie pojedynczo, głośno powtarzają słowa (ćwiczą mówienie i utrwalają słownictwo). Zdaniem nauczycieli, uczniowie uczą się od siebie pracując w grupach, sprawdzają sobie nawzajem wykonane ćwiczenia lub zadania, słuchają i uzupełniają wypowiedzi kolegów, prezentują pracę kolegów, dyskutują na wskazany temat, oceniają postępy i osiągnięcia rówieśników, wspólnie poprawiają swoje błędy, wymyślają zadania dla klasy, grają w gry skojarzeniowe, zbiorowo wykonują plakaty tematyczne. Obszar badania: W szkole lub placówce stosuje się nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów. Poprzez działania nowatorskie realizowane są potrzeby rozwojowe uczniów takie jak: aktywności, poznawcze, odkrywania świata, akceptacji, integracji, odnalezienia się w różnych środowiskach i sytuacjach, więzi międzyludzkich, kontaktów społecznych, przynależności grupowej, uznania, aprobaty, nowych przeżyć. W tym celu w szkole realizowany był pilotażowy program „Aktywne siedzenie”, który polegał na redukcji nadpobudliwości ruchowej uczniów w czasie lekcji (klasy I-III). We współpracy z Ogólnokształcącą Szkołą Muzyczną I stopnia w Łodzi zrealizowano projekt „Niepełnosprawni tacy jak my”, w którym uczestniczyli uczniowie ze wszystkich klas oraz 35 uczniów OSM. W ramach projektu „Bałuty odNowa”, uczniowie uczestniczyli w cyklu zajęć „Razem przeciwko autoagresji”, a dzięki fundacji Form Art w edukacji przez teatr. Zawodnicy Klubu Budowlani uatrakcyjniają zawody szkolne pod nazwą TURNIEJ 5 MILIONÓW. Począwszy SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 16/32 od roku szkolnego adresowane były 2014-2015 szkoła do nauczycieli szkół prowadzi szkolenia specjalnych, połączone integracyjnych z warsztatami, które i ogólnodostępnych początkowo oraz poradni psychologiczno-pedagogicznych pt. "Wspomaganie ucznia z zaburzoną komunikacją", a w bieżącym roku szkolnym, ze względu na duże zainteresowanie szkół, szkolenie z zakresu integracji sensorycznej pt. "Praktyczne zastosowanie terapii SI w pracy z dziećmi z opóźnieniami w rozwoju". Od września 2015 r. szkoła realizuje Program Erasmus +, działanie KA2, w ramach akcji Partnerstwa Strategicznego, projekt pt. "Life inclusive! European participation in labour and leisure for people with disabilities" (“Praca i wypoczynek osób niepełnosprawnych w kontekście europejskim") we współpracy ze szkołami z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji, Portugalii, Łotwy. Obszar badania: Uczniowie czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Podczas obserwacji zajęć na uwagę zasługiwały działania nauczycieli nastawione na kształtowanie postaw uczniów, kształtowanie w nich odpowiedzialności za własne działania, za swój rozwój. Uczniowie wiedzą, że zdobywanie wiedzy i umiejętności jest ważne dla ich przyszłości, chcą na miarę swoich możliwości być samodzielni i niezależni, wiedzieć więcej i rozwijać swoje zainteresowania. Jednocześnie rozumieją, że sukces zależy przede wszystkim od ich zaangażowania i codziennej ciężkiej pracy podczas lekcji i ćwiczeń domowych. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 17/32 Wymaganie: Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła realizuje działania wychowawcze i profilaktyczne uwzględniając potrzeby i możliwości uczniów o różnym stopniu niepełnosprawności intelektualnej, środowisk, w których funkcjonują oraz środowiska szkolnego. Zapewnia uczniom poczucie bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, wszystkim znane są i przestrzegane zasady i normy obowiązujące w szkole, a relacje między członkami społeczności są oparte na zaufaniu i wzajemnym szacunku. Działania antydyskryminacyjne prowadzone w szkole obejmują całą jej społeczność, analizowane są działania wychowawcze i profilaktyczne, które są modyfikowane z uwzględnieniem propozycji rodziców i dzieci. Obszar badania: Szkoła lub placówka realizuje działania wychowawcze i profilaktyczne, które są dostosowane do potrzeb uczniów i środowiska. Szkolne Programy Wychowawczy i Profilaktyki uwzględniają potrzeby i możliwości uczniów o różnym stopniu niepełnosprawności intelektualnej, środowisk, w których funkcjonują oraz środowiska szkolnego. Informacje o potrzebach uczniów pozyskiwane są z analizy zaleceń zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego, w wyniku bezpośrednich obserwacji zachowań uczniów, rozmów z uczniami i rodzicami/prawnymi opiekunami, lekarzami i terapeutami, na podstawie informacji otrzymywanych od kuratorów sądowych, pracowników Ośrodków Pomocy Społecznej, pracowników Domów Dziecka i Pogotowia Opiekuńczego oraz za pomocą wywiadów środowiskowych przeprowadzonych bezpośrednio w domu ucznia. Źródłem informacji są też badania ankietowe przeprowadzone wśród uczniów, rodziców i nauczycieli w ramach ewaluacji wewnętrznej Szkolnego Programu Profilaktyki i Programu Wychowawczego, dotyczące diagnozowania potrzeb w zakresie stosowania działań wychowawczo-profilaktycznych na terenie szkoły, a także wyniki badań zewnętrznych. W Programie Wychowawczym położono nacisk m.in. na przygotowanie uczniów do udziału w życiu społecznym, zapobieganie niedostosowaniu społecznemu i patologii, rozwijanie i kształtowanie zainteresowań oraz wszelkiej aktywności twórczej jako przygotowanie do uczestnictwa w kulturze i gospodarowania czasem wolnym, rozwijanie kultury fizycznej, promocja zdrowia, rozwój samorządnej działalności uczniów. Dbałość o ścisłą współpracę ze środowiskiem. Specyfika środowiska rozpoznawana jest podczas ścisłej współpracy z rodzicami/opiekunami prawnymi uczniów (pedagogizacja, organizacja spotkań i zebrań, udzielanie porad i kierowanie do instytucji pomocowych, angażowanie do udziału w przedsięwzięciach szkolnych, badania ankietowe dotyczące sytuacji życiowej), środowiskiem lokalnym (utrzymywanie kontaktów z Radą Osiedla, fundacjami i innymi lokalnymi instytucjami oświatowymi, zapraszanie przedstawicieli na ważniejsze uroczystości szkolne) i instytucjami działającymi na terenie miasta (kontakt z fundacjami np. „Opoka”, „Uwolnienie”, fundacją kobiet, Ligą Polskich Kobiet, MOPS, Policja, poradnie, itp.). Informacje o specyfice środowiska szkolnego pozyskiwane są także w ramach współpracy z przedszkolami i szkołami, z których przyszli, lub w których kontynuują edukację absolwenci szkoły. W odpowiedzi na rozpoznane potrzeby szkoła organizuje SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 18/32 wiele imprez i uroczystości ogólnoszkolnych z udziałem rodzin uczniów (np. wycieczki, święto mamy, taty, dziadków, piknik rodzinny, wigilia szkolna, śniadanie wielkanocne), prowadzi działania prozdrowotne w ramach Wojewódzkiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie (realizacja programów: „Nie pal przy mnie”, „Szklanka mleka”, „Owoce w szkole”), pracownicy obsługi ściśle współpracują z nauczycielami i pielęgniarką szkolną w celu zapewnienia opieki i pomocy uczniowi niepełnosprawnemu w zakresie samoobsługi i bezpiecznego przemieszczania się po szkole. Szkoła pomaga rodzicom w uzyskaniu pomocy socjalnej, uczestniczy w akcji „Podziel się wigilią”, wyposaża w sprzęt rehabilitacyjny uczniów niepełnosprawnych ruchowo, wypożycza uczniom wózki inwalidzkie i inny sprzęt rehabilitacyjny, pozyskuje sponsorów w celu sfinansowania obiadów i dofinansowania uczniom letniego wypoczynku. W szkole organizowane są warsztaty dla uczniów i rodziców np. „ Pierwsza pomoc przedmedyczna”, warsztaty integracji sensorycznej, indywidualne konsultacje, porady pedagoga, psychologa, dyrektora, wychowawców, terapeutów oraz warsztaty dla rodziców zgodne z ich potrzebami m.in. w ramach „Szkoły dla rodziców”. Rodzice są zapoznawani z programami na początku każdego roku szkolnego, zgłaszają wówczas swoje pomysły, potrzeby i oczekiwania. Realizację działań potwierdza wynik analizy dokumentacji szkolnej. Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne. W odczuciu partnerów działania prowadzone w szkole służą zapewnieniu uczniom bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego. Drzwi są zamykane, przy wejściu do szkoły siedzi portier, który wypytuje wchodzących kim są, w jakim celu i do kogo przyszli, kondygnacje budynku zabezpieczone są blokowanymi bramkami utrudniającymi przemieszczanie, nauczyciele indywidualnie zajmują się dziećmi poruszającymi się na wózkach, samochód, którym dojeżdżają dzieci wjeżdża na teren placówki, by umożliwić bezpieczne wysiadanie. Podczas wyjść do współpracujących placówek liczba nauczycieli jest adekwatna do liczby uczniów. Uczniowie znają zasady zachowania i normy społeczne dzięki czemu dzieci przedszkolne odwiedzające szkołę mogą liczyć na pomoc uczniów, a uczniowie opuszczający szkołę lepiej odnajdują się w następnej. Szkoła rozwija talenty uczniów (tańczą, śpiewają, wyjeżdżają za granicę). Uczestniczą w wymianie w ramach programu ERASMUS+, podczas których wszyscy otoczeni są bardzo dobrą opieką. Problem bezpieczeństwa jest w szkole szczególnie ważny ze względu na schorzenia dzieci, dlatego dzieci, których zachowania mogą zagrażać innym uczniom kwalifikowane są do nauczania indywidualnego, a w czasie zajęć poruszana jest problematyka zapobiegania konfliktom i nieporozumieniom w szkole. Dzieci i rodzice pozytywne wypowiadają się o szkole, a absolwenci odwiedzają ją w charakterze wolontariuszy. Psycholog szkolny osobiście jeździ do poradni porozmawiać o dziecku i ustalić plan działania, nie robi tego telefonicznie. Szkoła podejmuje także działania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa dzieciom w ich domach, w przypadkach zaobserwowania niepokojących zachowań dzieci lub pojawienia się oznak przemocy w rodzinie. Bezpieczeństwo dzieci szczególnie ważne jest dla rodziców, których dzieciom, nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni, pomagają wstać z wózka, zmieniają pampersy lub cewnikują. Pracownicy niepedagogiczni odpowiedzialni są za przewożenie dzieci windą, dbają o bezpieczeństwo uczniów poruszających się na wózkach, zgłaszają zauważone usterki, dbają o teren wokół szkoły, bezpieczeństwo dzieci w ogrodzie, o sprzęt w ogródku, angażują niektóre dzieci do pomocy słabszym i uważają aby dzieci się z siebie nie wyśmiewały. Wspomagają nauczycieli w opiece nad dziećmi podczas wycieczek, podczas obiadu patrzą aby się nie poparzyły, a niektóre nie udławiły, niektórym pomagają jeść. W pomieszczeniu stowarzyszenia pilnują aby się nie poparzyły podczas gotowania lub pieczenia. Dyrektor na bieżąco informuje organ prowadzący o sytuacjach, które mogą być zagrożeniem dla bezpiecznego funkcjonowania szkoły, a organ prowadzący SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 na bieżąco realizuje zadania związane z zapewnieniem 19/32 bezpiecznych i higienicznych warunków do prowadzenia zadań statutowych przez szkołę. Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu Podczas wszystkich obserwowanych zajęć nauczyciele, poprzez osobisty przykład, kształtowali u uczniów pożądane społecznie postawy. Odnosili się do uczniów kulturalnie, z szacunkiem, wszystkich uczniów obdarzali takim samym zainteresowaniem, nikogo nie wyróżniali, nie zaobserwowano przejawów agresji, w relacjach nauczyciel-uczeń i uczeń-uczeń widoczne było zaufanie. Uczniowie angażowali się w lekcje, starali sprostać wymaganiom, byli chwaleni i motywowani do pracy. Rodzice mają wpływ na to, jakich zachowań oczekuje się w szkole od ich dzieci oraz na zasady obowiązujące w klasie ich dzieci (wykres 1j i 2j). Nauczyciele opierają proces wychowawczy na uniwersalnych wartościach takich jak: przyjaźń, szacunek, wiedza, bezpieczeństwo, zdrowie i życie, tolerancja, kultura osobista, godność i patriotyzm. Do norm zaliczyli właściwe zachowania obowiązujące w danym środowisku: kulturę osobistą (używanie zwrotów grzecznościowych), obowiązkowość (wypełnianie zadań, odrabianie prac domowych), szacunek dla innych (słuchanie), tolerancję (niewyśmiewanie), niesienie pomocy (pomagamy słabszym), odpowiedzialność (przyznajemy się do błędu), bezpieczeństwo (nie bijemy się, nie biegamy po korytarzu), empatię i asertywność. Rodzice zdają sobie sprawę, że w przypadku schorzeń dzieci i wynikających z nich potrzeb, nauczyciele muszą być elastyczni w egzekwowaniu zachowań. Uważają, że od wszystkich dzieci wymagane jest podporządkowanie się normom podstawowym, które uważają za słuszne, sami są zadowoleni z pomocy, jaką w tym zakresie uzyskują ze szkoły. Uczniowie znają zasady postępowania w szkole. Wiedzą, że nie wolno biegać, krzyczeć, używać przemocy, że trzeba pomagać dzieciom na wózkach, nie wolno używać wulgaryzmów, należy zachowywać się kulturalnie, powiedzieć nauczycielce, gdy komuś dzieje się krzywda, nie dawać się sprowokować do agresywnych zachowań. Uważają, że zasady te obowiązują od dawna i zgadzają się z nimi. Wymagane zachowania uczniów potwierdzili pracownicy niepedagogiczni, którzy dodali, że oczekuje się również bezpiecznej zabawy, szacunku do pracowników i drugiego dziecka, tolerancji dla niepełnosprawności drugiego dziecka oraz dbałości o higienę. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 20/32 Wykres 1j Obszar badania: Wykres 2j W szkole lub placówce realizowane są działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki. W szkole podjęte zostały działania przeciwdziałające dyskryminacji o podłożu narodowościowym i etnicznym, przynależności do fanklubu łódzkich drużyn piłkarskich oraz na tle zamożności. Uczniowie uczestniczą w programie ERASMUS+, włączeni zostali w realizację projektu „Bałuty odNowa” w ramach, którego zwiedzali pod opieką przewodnika synagogę, rozmawiali z rabinem. Zorganizowano wycieczkę do Centrum Dialogu M. Edelmana, spacer po Parku Ocalałych i zajęcia dla uczniów poszerzające wiedzę na temat innych narodowości i grup etnicznych. Na lekcjach wychowawczych przeprowadzono pogadanki dotyczące zasad kibicowania i wprowadzono na terenie szkoły zakaz noszenia emblematów klubów sportowych. Na godzinach wychowawczych odbywały się warsztaty integrujące zespół klasowy, kształtujące postawę szacunku dla drugiego człowieka. Działania te dotyczyły uczniów II etapu edukacyjnego. Dla uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej zorganizowano akcję „Kanapka dla kolegi”. Wychowawca kl. IV nawiązał współpracę z Polskim Stowarzyszeniem Romów w Łodzi w ramach działań antydyskryminujących ucznia pochodzenia romskiego i przeprowadził pogadanki na lekcjach wychowawczych. Przez cały rok szkolny 2014/15 realizowano program edukacyjno-wychowawczy o zasięgu ogólnoszkolnym pracy z Patronem, przedstawiający J. Kuronia jako obrońcę defaworyzowanych grup społecznych. Pedagog we współpracy ze szkołą muzyczną przeprowadził cykl zajęć pn. "Niepełnosprawni -sprawni jak my" nawiązujących do niepełnosprawności i tolerancji, dzieci współpracowały, przełamywały bariery komunikacyjne i fobie społeczne. Działania antydyskryminacyjne podejmowali wszyscy ankietowani nauczyciele (wykres 1w), poprzez udział w projektach, organizowanie akcji szkolnych, prowadzenie zajęć integrujących i wychowawczych (wykres 1o). Zdaniem rodziców, w szkole nie ma dyskryminacji, jest bezpiecznie, przejawy agresji zdarzają się rzadko i mają podłoże chorobowe. Uczniowie czują się w szkole dobrze, nikt nie czuje się pokrzywdzony, uważają, że wszyscy SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 21/32 traktowani są tak samo i sprawiedliwie. Wykres 1o SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 22/32 Wykres 1w W wymaganiu "Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne " w odniesieniu do poziomu wysokiego zebrano następujące dane świadczące o działaniach szkoły/placówki: SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 23/32 Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne oraz modyfikuje je w razie potrzeb. Rada Pedagogiczna dokonuje systematycznie analizy podejmowanych działań wychowawczych w stosunku do każdego ucznia ze względu na jego indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości. Analizie podlegają w szczególności o charakterze rozwojowym zachowania trudne i psychicznym, jak uczniów wynikające, i zachowania zarówno wynikające z zaburzeń z demoralizacji zachowania i niewydolności środowiska rodzinnego. Trudne zachowania uczniów są na bieżąco monitorowane i analizowane. W sytuacjach wymagających nagłych działań, najczęściej o charakterze interwencyjnym, analizy zachowania i związanych z tym zagrożeń oraz propozycje oddziaływań dokonuje na bieżąco oraz w miarę potrzeb Zespół Wychowawczy składający się z wychowawcy, nauczycieli i terapeutów pracujących z uczniem oraz pedagoga szkolnego. Ustalenia Zespołu są wdrażane na bieżąco. Analizy okresowe dotyczące przyczyn występowania trudności oraz ocena skuteczności wdrażanych oddziaływań i modyfikacji odbywają się systematycznie dwa razy w roku podczas okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania każdego ucznia. Analizie i ocenie przydatności są również poddawane działania wspierające rodziców. Po dokonaniu okresowej oceny funkcjonowania ucznia, w miarę potrzeb, ulegają modyfikacji indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne uczniów (IPET-y), również w zakresie oddziaływań wychowawczo-profilaktycznych. Ewaluacja Programu Wychowawczego i Szkolnego Programu Profilaktyki jest dokonywana systematycznie co 3 lata w ramach ewaluacji wewnętrznej. Badaniu podlega stopień realizacji wyznaczonych celów i zaplanowanych działań oraz diagnozowane są potrzeby uczniów, rodziców i nauczycieli wynikające z nowych zagrożeń cywilizacyjnych. Pogłębione analizy i modyfikacje są również prowadzone raz w roku szkolnym w okresie od września do października pod kątem pojawiających się zagrożeń oraz rekomendacji MEN na dany rok szkolny. Na skutek analiz zintensyfikowano oddziaływania w zakresie potrzeb wynikających z aktualnej sytuacji wychowawczej szkoły. Pogłębiono oddziaływania z zakresu autoagresji, dopalaczy, cyberprzemocy oraz dyskryminacji mniejszości narodowych. Wcześniej modyfikacji i zintensyfikowaniu podlegały oddziaływania dotyczące tematyki wykorzystywania seksualnego. Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice. Z informacji uzyskanych od dyrektora i nauczycieli wynika, że rodzice zgłaszają propozycje zmian w działaniach wychowawczych podczas rozmów z dyrektorem, pedagogiem i wychowawcami, podczas wymiany spostrzeżeń związanych z obserwacją zachowań dzieci oraz w wyniku badań ankietowych przeprowadzanych przy zapisie dziecka do szkoły. W ostatnim badaniu podczas ewaluacji Programu Wychowawczego i Szkolnego Programu Profilaktyki rodzice wskazywali na potrzebę pedagogizacji ich w zakresie seksualności osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu głębszym, zdrowego stylu życia, aktywności fizycznej, zdrowego odżywiania, dyskryminacji, oraz przemocy rówieśniczej i w Internecie. Propozycje te zostały uwzględnione i są realizowane. Propozycje zmian w działaniach wychowawczych, uczniowie zgłaszają jako propozycje Samorządu Uczniowskiego oraz wypowiedzieli się w badaniu ankietowym podczas ewaluacji Programu Wychowawczego i Szkolnego Programu Profilaktyki. Ich propozycje dotyczyły zwiększenia liczby zajęć o charakterze integracyjnym i rekreacyjnym, aktywności fizycznej, uzależnienia od komputera, przemocy rówieśniczej i w Internecie. Tematyka wskazana przez uczniów została uwzględniona w Szkolnym Programie Profilaktyki i Programie Wychowawczym i jest realizowana przez pedagoga i nauczycieli. Rodzie mają dobry kontakt ze szkołą, która wspomaga ich w edukacji, wychowaniu i terapii ich dzieci. Propozycje uczniów w zakresie ich praw i obowiązków dotyczyły zajęć i imprez dodatkowych, prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego na dworze, SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 24/32 wyjść, wycieczek (ZOO), wyjazdów na występy i zawody sportowe, organizacji dyskotek i „playback show”. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 25/32 Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, działając w zespołach o charakterze stałym lub doraźnym, ściśle współpracują ze sobą w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu oraz modyfikowaniu procesów edukacyjnych. Wspólnie rozwiązują problemy wychowawcze, edukacyjne i opiekuńcze. Pomagają sobie wzajemnie w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Wprowadzili zmiany i modyfikacje w Programie Wychowawczym, Szkolnym Programie Profilaktycznym, Statucie szkoły oraz w Wewnątrzszkolnych Zasadach Oceniania. Nauczyciele doskonalą proces edukacyjny poprzez wymianę doświadczeń, korzystanie z metod sprawdzonych w innej klasie, przeprowadzanie diagnozy potrzeb, wspólne ustalanie metod i form pracy, wzbogacanie warsztatu i dzielenie się wiedzą. Obszar badania: Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu procesów edukacyjnych. Zespoły nauczycielskie działające w szkole mają charakter stały lub doraźny. Zespoły stałe są powoływane na początku roku szkolnego i należą do nich m.in.: zespół wychowawców, zespół ds. ewaluacji wewnętrznej, zespół nauczycieli przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, zespół humanistycznych, nauczycieli zespołów zespół nauczycieli edukacyjno-terapeutycznych, przedmiotów zespół ds. bezpieczeństwa, zespół nauczycieli i terapeutów oddziału (ds. IPET), zespół ds. promocji, zespół ds. prawa szkolnego. Zespoły doraźne powoływane są do realizacji pojedynczych zadań. Zaangażowanie w pracę zespołową deklarują wszyscy nauczyciele (wykres 1 w), a swoje zaangażowanie w nią oceniają wysoko (wykres 1j). Zespół nauczycieli uczących w jednym oddziale, współpracę rozpoczyna na etapie planowania pracy z uczniami. Zapoznaje się z orzeczeniami, prowadzi wywiad z poprzednim wychowawcą, wymienia doświadczenia i informacje o uczniach z nauczycielami uczącymi wcześniej. Na tej podstawie wybrany zostaje program nauczania, ustalony zostaje system motywacyjny i sposób oceniania (np. literowo-graficzny). Wspólnie planowana jest praca indywidualna (IPET-y), które 2 razy w roku są ewaluowane. Na bieżąco przy realizacji zaplanowanych działań zespół modyfikuje systemy motywacyjne i oddziaływania wychowawcze. Współdziałanie jest niezbędne ze względu na dynamikę tygodniowej pracy oraz stan zdrowia uczniów. Podczas codziennej pracy nauczyciele wymieniają się pomocami i doświadczeniami, wspólnie planują i realizują wycieczki, wyjścia, przygotowują uczniów do występów, na zajęciach plastycznych szyją stroje i robią dekoracje do przygotowywanych, w ramach innych zajęć, przedstawień. Wspólnie uczą tekstów piosenek i ról oraz przygotowują uczniów do konkursów wewnątrzszkolnych, jak i o zasięgu ogólnołódzkim (np. konkurs piosenki „Aniołkowe nutki”, „Ogródki szkolne”). Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele realizowali zalecenia terapeutów: logopedy - stosując alternatywne metody komunikacji (PCS) oraz zwracali uwagę na poprawność wymowy uczniów; rehabilitanta – zwracając uwagę na prawidłową pozycję ciała. Stosowali integrację sensoryczną, doskonalili koordynację SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 wzrokowo-ruchową, wprowadzali elementy muzyczne (piosenkę), 26/32 ćwiczone wcześniej z nauczycielem muzyki. Wykres 1j SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 27/32 Wykres 1w Obszar badania: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem i wspólnie rozwiązują problemy. Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy wychowawcze, edukacyjne i opiekuńcze, tworzą i ewaluują IPET-y, monitorują oddziaływania prowadzone wobec ucznia w zakresie wieloprofilowej pomocy, w tym psychologiczno – pedagogicznej, tworzą programy nauczania, wymieniają się pomocami dydaktycznymi, organizują imprezy szkolne, wycieczki i konsultacje. Prowadzą lekcje koleżeńskie, dzielą się wiedzą i doświadczeniami. Współpracują przy tworzeniu jednolitego systemu motywacyjnego dla uczniów w danym zespole klasowym oraz podczas realizacji programu ERASMUS+. Wszyscy nauczyciele deklarują, że w szerokim zakresie uzyskują pomoc od innych nauczycieli (wykres 1w). SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 28/32 Wykres 1w W wymaganiu "Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych " w odniesieniu do poziomu wysokiego zebrano następujące dane świadczące o działaniach szkoły/placówki: SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 29/32 Obszar badania: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Wszyscy nauczyciele (21) deklarują prowadzenie ewaluacji własnej pracy. Ewaluacja ta dotyczy przede wszystkim stosowanych metod i środków dydaktycznych, planów i programów nauczania oraz podręczników, sposobu oceniania uczniów, wydajności systemów wspomagających pracę z dzieckiem niepełnosprawnym, a także umiejętności utrzymania dyscypliny podczas lekcji i przerw, stopnia realizacji podstawy programowej, indywidualizacji pracy z uczniami o indywidualnych potrzebach edukacyjnych, efektów podejmowanych działań wychowawczych, umiejętności motywowania i inspirowania uczniów oraz atrakcyjności zajęć. Prowadząc ewaluację pracy własnej 20 z 21 nauczycieli współpracuje z innymi nauczycielami. Współpraca ta polega przede wszystkim na wspólnej analizie procesu edukacyjnego uczniów, prowadzącej do oceniania oddziaływań wychowawczych, postępów i rozwoju uczniów, efektów pracy nauczycieli, ewaluacji programów nauczania i IPET-ów oraz wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia. Współpraca daje nauczycielom możliwość wymiany doświadczeń z innymi nauczycielami, specjalistami, terapeutami i zdaniem 18 z 21 nauczycieli jest zdecydowanie przydatna. Obszar badania: Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami. Nauczyciele, dzięki wspólnemu monitorowaniu procesów edukacyjnych, wprowadzili zmiany w zakresie planowania, realizacji, analizy i doskonalenia (wykres 1o). Wspólnie opracowują programy i plany pracy w oddziałach i zespołach edukacyjno-terapeutycznych, dostosowując je do potrzeb i możliwości uczniów, monitorują postępy i trudności uczniów, współpracują w dążeniu do sukcesu ucznia, uzgadniając strategie postępowania edukacyjnego i rewalidacyjnego. Przeprowadzają ewaluację wewnętrzną i wdrażają wnioski. Dokonują analizy sukcesów uczniów w konkursach i zawodach. Dokonują diagnozy uzdolnień i zainteresowań uczniów i na tej podstawie opracowują programy i plany pracy kół zainteresowań. Współpracują w planowaniu i realizacji przedsięwzięć edukacyjnych o charakterze międzynarodowym. W wyniku wspólnych ustaleń upowszechniono stosowanie na zajęciach edukacyjnych alternatywnych i wspomagających metod komunikacji w pracy z uczniem z zaburzoną komunikacją, zorganizowano zajęcia koła profilaktycznego oraz dodatkowe zajęcia wychowania komunikacyjnego, służące utrwaleniu poznanych na lekcjach przepisów ruchu drogowego oraz doskonalenie jazdy na rowerze w celu zdobycia karty rowerowej. Dokonano zmian i modyfikacji w Programie Wychowawczym, Szkolnym Programie Profilaktycznym, Statucie szkoły oraz w Wewnątrzszkolnych Zasadach Oceniania. Nauczyciele doskonalą proces edukacyjny poprzez wymianę doświadczeń, korzystanie z metod sprawdzonych w innej klasie przez innych nauczycieli, przeprowadzanie diagnozy potrzeb, wspólne ustalanie metod i form pracy, wzbogacanie warsztatu pracy i dzielenie się wiedzą. SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 30/32 Wykres 1o SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 31/32 Raport sporządzili ● Anna Małagocka-Szor ● Elżbieta Modrzejewska Kurator Oświaty: ........................................ Data sporządzenia raportu: 20.06.2016 SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 105 32/32