Materiały prasowe XII Festiwalu Muzyki Folkowej

Transkrypt

XII FESTIWAL MUZYKI FOLKOWEJ
POLSKIEGO RADIA
„NOWA TRADYCJA” 2009
Materiały prasowe
Warszawa, 21 kwietnia 2009 roku
„NOWA TRADYCJA” 2009 – XII FESTIWAL MUZYKI
FOLKOWEJ POLSKIEGO RADIA
W dniach 23 – 26 kwietnia, w warszawskim Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda
Lutosławskiego, odbędzie się XII Festiwal Muzyki Folkowej „Nowa Tradycja”.
W tym roku wystąpią m.in. Oana Cătălina ChiŃu, Urmuli, Bester Quartet, a takŜe laureaci Nowej
Tradycji 2008: The Sounds of Times oraz Adam Strug i Przyjaciele.
Tegoroczny festiwal składa się z przesłuchań konkursowych dla młodych polskich wykonawców muzyki
inspirowanej tradycją, konkursów na najciekawszy „Folkowy Fonogram Roku 2008” oraz „Fonogram
Źródeł 2008”, warsztatów muzycznych, koncertu laureatów, a takŜe występów gwiazd polskiej
i zagranicznej sceny muzycznej.
W festiwalu brali dotychczas udział m.in. „The Cracow Klezmer Band”, teraz występujący pod nazwą „Bester
Quartet” (w tym roku zagrają gościnnie podczas sobotniego koncertu), „Kapela ze Wsi” (obecnie „Kapela ze
wsi Warszawa”), „Swoją Drogą” (2002), Nina Stiller (2003), Anna Chowaniec-Rybka z Sebastianem
Karpielem-Bułecką (dziś „Zakopower”), Anna Kiełbusiewicz, „Się Gra”, „Chudoba”, „Odpust Zupełny”,
„Klezzmates”, „Klezmafour” i wiele innych, wytyczających nowe drogi w muzyce korzeni.
W tegorocznym Konkursie Muzyki Folkowej udział wezmą zespoły i soliści, których twórczość
inspirowana jest polską muzyką ludową lub muzyką historycznych mniejszości etnicznych, zamieszkujących
Polskę. Oceniany będzie repertuar, poziom wykonania, wartość opracowania muzyki i układ programu pod
kątem róŜnorodności stylistycznej, interpretacji muzyki tradycyjnej – od rekonstrukcji, przez folk, jazz, po
muzykę pop i elektroniczną.
Zakwalifikowani przez dziennikarzy Radiowego Centrum Kultury Ludowej wykonawcy wystąpią
z prezentacjami konkursowymi w trakcie dwóch centralnych dni festiwalu, 24 i 25 kwietnia, a Koncert
Laureatów odbędzie się w niedzielę, 26 kwietnia.
W trakcie festiwalu rozstrzygnięty zostanie konkurs na Folkowy Fonogram Roku 2008 – najciekawsze
folkowe wydawnictwo fonograficzne minionego roku. Wykonawcy i wydawcy zgłosili do konkursu 31
albumów
zawierających
muzykę
inspirowaną
wszelkimi
tradycjami
muzycznymi
świata.
Głównym
przedmiotem oceny jurorów był ogólny poziom artystyczny zaprezentowanej na fonogramie muzyki oraz
dobór i oryginalność repertuaru, jakość techniczna nagrań, pomysł, poziom merytoryczny i edytorski okładki
2
fonogramu. Zwycięzca konkursu wystąpi w trakcie koncertu inaugurującego XII Festiwal Muzyki Folkowej
Polskiego Radia „Nowa Tradycja 2009”.
Nowością tegorocznej imprezy jest konkurs pt. Fonogram Źródeł 2008, stworzony z myślą
o wydawcach płyt z muzyką tradycyjną. Są to m.in.: instytuty naukowe, które udostępniają swoje archiwalia,
regionalne i lokalne ośrodki kultury prezentujące miejscowych artystów, a takŜe same zespoły. Do konkursu
zgłoszono 16 albumów. Jury postanowiło przyznać wyróŜnienie płycie „Jak jo byda syna miała” –
Regionalnego Zespołu Śpiewaczego „Radostowianki” oraz nagrodę specjalną wydawnictwu Muzyka
Odnaleziona za unikatową serię płyt, w której w ubiegłym roku ukazały się „Cztery strony Rawy”,
„Kajocy – Wokół Kędzierskich”, „Koniec basów – Kraśnica. Opoczyńskie”.
Ostateczne wyniki konkursów na Folkowy Fonogram Roku i Fonogram Źródeł zostaną ogłoszone 21
kwietnia w Polskim Radiu, podczas konferencji prasowej poprzedzającej inaugurację Festiwalu Muzyki
Folkowej „Nowa Tradycja”.
Podobnie jak w latach ubiegłych, internauci będą mieli moŜliwość przyznania własnej nagrody dla folkowej
płyty minionego roku – Wirtualnych Gęśli. W odróŜnieniu od Folkowego Fonogramu Roku, Wirtualne Gęśle
nie mają charakteru nagrody jurorskiej. Udział w głosowaniu mogą brać wszyscy miłośnicy muzyki,
odwołującej się do kultury i muzycznej tradycji ludowej. Plebiscyt ruszył po ogłoszeniu przez RCKL listy płyt,
zakwalifikowanych do konkursu Folkowego Fonogramu Roku, a głosowanie odbywa się na stronie
www.gesle.folk.pl.
Poza przesłuchaniami konkursowymi, podczas festiwalu zagra wiele znakomitych zespołów z Polski i ze
świata. W czwartek, 23 kwietnia (od godz. 19.00) będzie moŜna wysłuchać koncertu „Muzyka Źródeł”,
zespołu Bester Quartet oraz laureata Folkowego Fonogramu Roku 2008.
W piątek, 24 kwietnia (od godz. 18.00) zagrają laureaci Nowej Tradycji 2008: The Sounds of Times
oraz Adam Strug i Przyjaciele, a w sobotę, 25 kwietnia (od godz. 18.00) gruziński kwintet Urmuli.
Ostatniego dnia, w niedzielę, 26 kwietnia (od godz. 19.00), odbędzie się Koncert Laureatów, wystąpi
takŜe wschodząca gwiazda z Rumunii Oana Cătălina ChiŃu.
W czwartek i niedzielę koncerty będą transmitowane w Programie 2 Polskiego Radia. Pozostałe dni
imprezy
oraz
studio
festiwalowe
retransmitowane
będą
w
wieczornych
audycjach
takŜe
w radiowej Dwójce.
Całościowy materiał o XII Festiwalu Muzyki Folkowej „Nowa Tradycja” 2009 na płycie CD.
3
UCZESTNICY KONKURSU „NOWA TRADYCJA” 2009
DI KUZINE
Miłosz Madejski – kontrabas, Dariusz Świderek – akordeon, Piotr Wierzchowski – klarnet, Jakub
Zaleski – akordeon.
Lubelski zespół DI KUZINE istnieje od czerwca 2005 roku, powstał z fascynacji tradycyjną muzyką
klezmerską. Brzmienie zespołu ewoluowało pod wpływem pogłębiającej się wiedzy na temat kultury
klezmerskiej oraz poszerzających się zainteresowań innymi gatunkami muzycznymi. Obecnie o muzycznym
obliczu grupy decyduje połączenie muzyki klezmerskiej z elementami muzyki bałkańskiej oraz polskiej muzyki
ludowej. Poprzez improwizacje oraz własne aranŜacje, Di Kuzine stworzyli własny, niepowtarzalny styl.
WARSZAWA KYIV EXPRESS
Cat Donskoj – trąbka, Mariusz Kozłowski – saksofony, Piotr Karol Sawicki – fortepian, Paweł
Puszczało – kontrabas, Witek Wilk – perkusja, Adam Lewandowski – perkusjonalia.
Grupę WARSZAWA KYIV EXPRESS od maja 2008 r. tworzą doświadczeni i zgrani instrumentaliści, od
wielu lat występujący na scenie jazzowej, dla których oprócz wirtuozerii wykonania najistotniejsze są
towarzyszące im emocje. ZałoŜycielami zespołu są Piotr Karol Sawicki (pianista, kompozytor, aranŜer) oraz
Cat Donskoj (ukraiński trębacz, kompozytor, aranŜer, mieszkający w Polsce). Muzykę grupy najkrócej oddaje
hasło: jazzowa podróŜ do korzeni. Zespół gra własne kompozycje inspirowane polską i ukraińską muzyką
ludową. Ich muzyka sięga głęboko, pozwalając słuchaczom odnaleźć w niej własne korzenie i poczucie
toŜsamości. Oryginalne, pełne ekspresji zestawienia rytmów, harmonii, skal i motywów ludowych,
nieregularne metra, przemyślana i precyzyjna aranŜacja sprawiają, Ŝe muzyka brzmi świeŜo i zaskakująco.
FOLKROLL I NASTA NIAKRASAWA
Nasta Niakrasava – śpiew, flet, Paweł RyŜkov – gitara, Aleksandra Čekoŭskaja – skrzypce, Hleb
Aniščenka – kontrabas, Valery Aleška – klarnet, Filip Bielawski – altówka.
Zespół FOLKROLL powstał latem 2008 roku jako wspólny projekt wokalistki Nasty Niakrasavej oraz
kompozytora i gitarzysty Pawła RyŜkowa. Folkroll inspiracji szuka w białoruskiej muzyce ludowej. Paweł
RyŜkow (student Akademii Muzycznej w Mińsku) na podstawie autentycznych nagrań z białoruskich wsi
komponuje własne utwory, a Nasta dopełnia je tradycyjnym śpiewem, czasem uciekając się do jazzowych
4
improwizacji. Młodzi muzycy mają na swoim koncie III miejsce na Mikołajkach Folkowych w 2008 roku, gdzie
nagrodzono równieŜ wokalistkę, Specjalną Nagrodą im. Ani Kiełbusiewicz dla najlepszej wokalistki.
LECHISTAN
Maciej Chwała – fortepian, Hubert Połoniewicz – qanun, Magdalena Tejchma – ney, Wojciech
Lubertowicz – instrumenty perkusyjne.
Zespół LECHISTAN tworzą artyści posiadający róŜne doświadczenia muzyczne: od klasyki europejskiej,
przez muzykę indyjską, turecką, klasyczne formy muzyki perskiej, muzykę dawną aŜ po eksperymentalną i
jazz. Dorobek zespołu jest próbą stworzenia nowej jakości muzycznej, wynikającej z poszukiwania tego, co
łączy kultury Wschodu i Zachodu. SłuŜą temu zarówno dobór instrumentarium, jak i inspiracje muzyczne
grupy. Bezpośrednią inspiracją stały się kompozycje Fryderyka Chopina – ich zabarwienie ludowe, skalowość,
moŜliwości interpretacyjne.
WID
Wiktoria Grądzka „Świtezianka” – śpiew, Małgorzata Lewandowska „Goria” – śpiew, Anna
Wilczyńska „Ginia” – śpiew, Witt Wilczyński „V.Ziutek” – śpiew, bitbox, gościnnie: Katarzyna
Garncarek – flet, gitara.
Grupa powstała w 2007 r., pierwotnie była zespołem czysto obrzędowym, który ma w repertuarze tradycyjne
pieśni słowiańskie (Polska, Ukraina, Białoruś, Rosja, Serbia, Morawy, Bułgaria) – te, w których zachowały się
echa dawnych wierzeń. Obecnie zespół tworzy równieŜ współczesne aranŜacje dawnych pieśni, nie tylko
obrzędowych, silnie tkwiących w tradycjach słowiańskich, sięgając takŜe do folkloru miejskiego oraz
współczesnych brzmień elektroniczno-rockowych.
NEOKLEZ
Jan Mazur – skrzypce, Dariusz Szymczak – klarnet, BłaŜej Kozłowski – akordeon, Stanisław
Leszczyński – kontrabas, Stanisław Siedlaczek – perkusja.
NEOKLEZ powstał w 2008 r. w Lublinie. Grupę tworzą młodzi muzycy, uczniowie i absolwenci szkół
muzycznych, których połączyła chęć ukazania muzyki klezmerskiej w zupełnie innym świetle. RóŜnorodność
charakterów i umiejętności młodych artystów pozwalają stworzyć świeŜe i ciekawe aranŜacje tradycyjnych
utworów klezmerskich (takŜe bałkańskich, węgierskich, pochodzących z Bliskiego Wschodu) oraz kompozycje
własne. Obecnie zespół pracuje nad poszerzeniem swojego repertuaru. Jak sami mówią: „Staramy się odejść
od tradycyjnego wykonywania muzyki klezmerskiej. Łączymy z nią skomponowane przez nas melodie,
nieregularne metrum, przesunięcia rytmiczne oraz wiele elementów współczesnej muzyki popularnej, jak:
drum'n'bass, jazz, funk, rock i wiele innych. Chcemy, aby nasza muzyka trafiała do bardzo szerokiego grona
publiczności i aby nie ograniczało się ono do miłośników muzyki klezmerskiej”.
5
TRIO JACKA MIELCARKA
Jacek Mielcarek – saksofon, klarnet, Kuba Mielcarek – kontrabas, Jarek Korzonek – perkusja.
TRIO powstało w kwietniu 2008 r. w Opolu. Początkowo zespół wykonywał standardy jazzowe, ale potem
ewoluował w kierunku etnojazzu. Z jednej strony muzycy interesują się muzyką tradycyjną, zwłaszcza
muzyką polską, z drugiej zaś szeroko pojmowanym pojęciem World Music. Fascynują się jazzem. W ich
zainteresowaniach polską muzyką ludową szczególnie bliskie są elementy i gatunki takie jak: transowość,
skale modalne, ballady ludowe. Trio występuje głównie w klubach jazzowych na terenie kraju.
VIEŚNOVA
Anna Szafranowska – śpiew, Małgorzata Makowska – śpiew, Wiesław Jarmoc – gitara, Radosław
Szulc – instrumenty klawiszowe, Eugeniusz Roszko – gitara basowa, Lech Wiszniewski – perkusja,
Kamil Masłowski – konga.
Zespół VIEŚNOVA powstał pod koniec 2007 r. w MłodzieŜowym Domu Kultury w Suwałkach. Pomysł
połączenia tradycyjnej muzyki z nowoczesnymi aranŜacjami pozwolił stworzyć ciekawy i atrakcyjny dla
współczesnej publiczności styl wykonywania tradycyjnych pieśni z terenu Suwalszczyzny. Technikę „białego
głosu” połączono z nowoczesnymi aranŜacjami zawierającymi elementy rocka, jazzu, bossa novy i funky.
Autorem aranŜacji, pomysłodawcą brzmień i wyrazu artystycznego jest lider i gitarzysta zespołu – Wiesław
Jarmoc. Podstawę repertuarową tworzą tradycyjne pieśni z terenu Suwalszczyzny.
MUSICA VENA KLEZMER SECTION
Joanna Widawska-Landwójtowicz – skrzypce, Małgorzata Rędzińska – altówka, Dariusz Kownacki
– akordeon, Michał Kowalski – klarnet, Adam Starowicz – kontrabas.
Zespół TRIO MUSICA VENA powstał w 2000 r. Członkowie zespołu są absolwentami Akademii Muzycznej
we Wrocławiu w klasie skrzypiec, altówki i akordeonu. Są to muzycy Orkiestry Symfonicznej Filharmonii
Opolskiej i pedagodzy Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. w Opolu. Od wielu lat koncertują indywidualnie
w Europie, USA, Japonii i Chinach, a jako zespół mają w swoim dorobku występy w Polsce, Czechach i
Niemczech. W czerwcu 2008 r. skład zespołu został poszerzony o kontrabas. Dzięki temu uzyskał dobrą
podstawę rytmiczną oraz większe moŜliwości wykonawcze, brzmieniowe i aranŜacyjne.
VISTULA BALLADA
Marta Sałek – kierownik zespołu, śpiew, cymbały, Natalia Gidlewska – śpiew, skrzypce, Adrianna
Jagodzińska – śpiew, cymbały, Daniela Ozdarska – śpiew, Daniel Beszlag – śpiew, beat box,
Arkadiusz Kurzępa – akordeon, Jakub Prokopczyk – basetla, śpiew.
Zespół VISTULA BALLADA powstał jako reprezentacja grupy starszych członków Vistuli (zespołu
dziecięcego) pod koniec 2008 r., a ostateczny skład został ustalony w marcu br. Repertuar stanowią pieśni
spisane przez Oskara Kolberga, a takŜe parafraza jednej z jego kompozycji pt. „Zakochana”. Wszystkie
utwory wykonywane są wyłącznie przy uŜyciu instrumentów akustycznych. Tradycyjne melodie ludowe
6
opracowane zostały w nowej harmonii, z dodanym kontrapunktem i współczesnym rytmem perkusyjnym,
realizowanym na bębenkach i w formie beat boxu.
HOBOUD
Maria Rumińska – instrumenty klawiszowe, sample, śpiew, Marcin Rumiński – mandolina, śpiew,
Agnieszka Symołon – śpiew, Sławek Przytuła – gitara, śpiew, Marcin Drabik – skrzypce, nyckelharpa,
Michał Jaros – kontrabas, Romek Ślefarski – perkusja.
Zespół HOBOUD powstał z inicjatywy Marcina i Marii Rumińskich w 2008 r., tworzą go muzycy
wszechstronni, poruszający się biegle w kilku nurtach muzycznych, zafascynowani folklorem. Potrzeba
poznania własnych korzeni oraz historii terenów Warmii i Mazur sprawiły, Ŝe muzycy rozpoczęli
poszukiwania... i w starych, zapisywanych w XIX w. pieśniach odnaleźli Hobouda. Selekcja kompozycji grupy
pozwala na wyszczególnienie dwóch rodzajów pieśni: o tematyce miłosnej oraz tych z elementami starych
wierzeń ludowych.
BUBLICZKI CASHUBIAN KLEZMER BAND
Mateusz Czarnowski – akordeon, Michał Czarnowski – skrzypce, mandolina, tamburyn, łyŜki, śpiew,
Piotr „Binek” Bruski – cajon, bęben, talerz, Artur Pacak – kontrabas, Piotr Ringwelski – trąbka, śpiew,
Paweł Ringwelski – klarnet, śpiew.
Zespół powstał w lipcu 2007 r., w Brusach na Kaszubach. Pomysłodawcą i załoŜycielem grupy jest Mateusz
Czarnowski (akordeon, śpiew), który pod wpływem doświadczeń i praktyki z muzykami ludowymi z całego
świata, namówił przyjaciół z kapeli ludowej „Krebane” do wspólnego muzykowania. Muzyka Bubliczek to
wielka fuzja Ŝydowskiej melodyki, bałkańskiej Ŝywiołowości i cygańskiej spontaniczności z polską i kaszubską,
w szczególności, treścią.
7
BURZA BRAW – NAGRODA PUBLICZNOŚCI
Festiwal „Nowa Tradycja” kojarzy się przede wszystkim z
Konkursem Muzyki Folkowej dla wykonawców muzyki
inspirowanej polską muzyką ludową lub muzyką historycznych
mniejszości narodowych i etnicznych, zamieszkujących Polskę.
Występy artystów ocenia radiowe jury, rozdzielając między
nich główne nagrody festiwalu. W tym roku, juŜ po raz szósty,
równieŜ festiwalowa publiczność zostanie zaproszona do
wybrania swojego faworyta.
Burza Braw jest nagrodą publiczności, pozwalającą skonfrontować werdykt jury z opinią biorących udział w
głosowaniu widzów festiwalu. W tym celu pierwszego dnia konkursu, przed rozpoczęciem występów,
rozdawane są wśród publiczności karty do głosowania. Wypełnione karty trafiają do wystawionej w holu urny
dopiero pod koniec drugiego dnia konkursowego, a więc juŜ po zakończeniu występów. Wraz z głosem na
swojego faworyta, do urny moŜna wrzucać drobne datki, które w całości przekazywane są zwycięzcy, jako
spontaniczna nagroda finansowa od publiczności. Przez ostatnie pięć lat laureatami Burzy Braw zostawali
kolejno: Joanna Słowińska z zespołem (2004), Grzegorz Tomaszewski (2005), Kwadrofonik (2006),
Kapela Ziele (2007), a w poprzednim roku Ŝywiołowa Gadająca Tykwa, a więc wykonawcy, których
występy doceniane były równieŜ przez profesjonalne jury konkursu. I choć dla zwycięzcy plebiscytu nie jest
to jakaś szczególna nagroda materialna, to symboliczne pamiątki, które otrzyma, będą mu przypominać o
tym, Ŝe to, co zaprezentował podczas festiwalu, zostało entuzjastycznie przyjęte przez publiczność gorącą
„burzą braw”. Czy i w tym roku gust publiczności i fachowców okaŜe się zbieŜny, zaleŜy w duŜej mierze od
Państwa – widzów Festiwalu „Nowa Tradycja”.
Zachęcamy do głosowania na Burzę Braw – nagrodę festiwalowej publiczności!
8
FOLKOWY FONOGRAM ROKU 2008
JURY KONKURSU „FOLKOWY FONOGRAM ROKU 2008”
JACEK HAWRYLUK – dziennikarz Programu 2 Polskiego Radia
WŁODZIMIERZ KLESZCZ – dziennikarz Programu 2 Polskiego Radia, Radiowe Centrum Kultury Ludowej
JUSTYNA ZIÓŁKOWSKA – TVP Polonia
ANDREW CRONSHAW – muzyk, dziennikarz muzyczny z Wielkiej Brytanii
TOMASZ JANAS – dziennikarz niezaleŜny
9
LAUREACI FOLKOWEGO FONOGRAMU ROKU 2008
KWADROFONIK – „FOLKLOVE”
Wyd.: Polskie Radio, czerwiec 2008. Nagrania zrealizowano w
Studiu – 3 oraz Studiu Koncertowym Polskiego Radia im.
Witolda Lutosławskiego w Warszawie
Wykonawcy:
Emilia Sitarz – fortepian; Bartłomiej Wąsik – fortepian; Miłosz
Pękala – instrumenty perkusyjne; Magdalena Kordylasińska –
instrumenty perkusyjne.
„FOLKLOVE” to projekt muzyczny nawiązujący do polskiej muzyki ludowej, stworzony przez zespół
KWADROFONIK – laureata Festiwalu Muzyki Folkowej Polskiego Radia „Nowa Tradycja” 2006. Osiem
utworów zostało opartych na tematach i motywach wyjętych z pieśni oraz tańców znalezionych wśród
nagrań muzyki z polskiej wsi.
Opinie jury:
TOMASZ JANAS
Jeśli przyjmiemy załoŜenie, Ŝe muzyka folkowego cechuje fascynacja tradycją, a zarazem próba spojrzenia
na nią z dystansu i „opowiedzenia” tejŜe fascynacji swoim głosem, to propozycja grupy Kwadrofonik jest tu
przykładem wręcz modelowym. O oryginalności tego projektu świadczy nie tylko umiejętność wplecenia
głosów ludowych twórców we własną muzyczną tkankę. TakŜe to, Ŝe granie artystów na dwa fortepiany i
dwa zestawy instrumentów perkusyjnych, w całości przesiąknięte jest ludowymi natchnieniami – i
odwołaniami. Członkowie Kwadrofonika udowadniają, Ŝe klasyczne wykształcenie – i znaczące klasyczne
doświadczenia – nie ograniczają (młodzieńczej wręcz) spontaniczności, pomysłowości oraz naturalnej
(ludowej?) radości muzykowania. To bardzo odkrywcza propozycja – odwaŜna i z wyobraźnią, a do tego
konsekwentnie poprowadzona. Płyta ani na moment nie traci dramaturgii, jest spójną, przemyślaną,
zamkniętą całością.
WŁODZIMIERZ KLESZCZ
Kwadrofonik – młodzi wykształceni pod patronatem naszego wielkiego twórcy polskiej muzyki światowej –
„Polish World Music” pokazują drogę innym, takŜe tym młodym duchem artystom, jak wychynąć poza opłotki
rozmaitych stylistyk zamkniętych w środowiskowych gettach i na półkach muzycznego rynku (czyt.
zmarketingowanych). To wspaniała i jakŜe odwaŜna propozycja stworzenia tego nowego z naszego
archetypu. To dla mnie dzisiejsza awangarda i moŜna ją nazywać jak kto chce: muzyką współczesną, naszym
dŜezem, a nawet folkotronic i wszystko się zgadza. Nauka nie poszła w las ( z drzewem) i „orły” wyFRRunęły
10
z klatki wysoko i daleko. Warto jeszcze stworzyć jakiś przebój na lato. Z tej wyobraźni, z tej sztuki… wolno,
bo „Twoje ręce są po to by chronić i tylko niech serce bije”.
JUSTYNA ZIÓŁKOWSKA
Fonogram potwierdza, Ŝe najwaŜniejsza nagroda na Festiwalu Folkowym Nowa Tradycja 2006 była w pełni
zasłuŜona. O zespole jest coraz głośniej – ostatnio gościł w „Bziku Kulturalnym” – cotygodniowym magazynie
TV Polonia (trochę reklamy antenie teŜ nie zaszkodzi).
Niewielu muzyków potrafi tak wspaniale wykorzystać fortepian, sięgając do polskiej muzyki ludowej.
Perkusiści teŜ świetni. Profesjonalizm i wraŜliwość to dobre połączenie.
11
OSJAN – „PO PROSTU”
Wyd.: Kiton Art. Records, listopad 2008. Nagrania zrealizowane
w Media Studio-Warszawa.
Wykonawcy:
Jacek Ostaszewski – flety proste, śpiew; Radek Nowakowski –
instrumenty perkusyjne; Wojciech Waglewski – gitary, śpiew;
Anna Sikorzak-Olek – harfa.
Z recenzji R. Sankowskiego („Gazeta Wyborcza”):
„(...) w tych nowych kompozycjach zespół pokazuje takŜe nieco
inną twarz. To z jednej strony Osjan taki, jakiego znają fani od dawna – nieprzewidywalny, zadziwiający
muzycznymi skojarzeniami, z oszałamiającą swobodą operujący kontrastami i zmianami dynamiki, zderzający
ze sobą ciszę i hałas, chaos i porządek. Chwilami kojący kontemplacyjnymi brzmieniami, chwilami
porywający lawiną improwizowanych dźwięków do jakiegoś pierwotnego, transowego tańca. Ale to takŜe
Osjan, który w większości nowych utworów koncentruje się przede wszystkim na kreowaniu bardzo
konkretnych nastrojów oraz budowaniu wyrazistych tematów muzycznych. Na płycie Po prostu Osjan –
jakkolwiek zaskakująco zabrzmi to dla niektórych wielbicieli grupy – rządzą piękne, zapadające w pamięć
melodie”.
Opinie jury:
TOMASZ JANAS
Osjan funkcjonuje na muzycznej scenie juŜ blisko cztery dekady. Jednak wśród „moich” laureatów znajduje
się nie za dawne zasługi, ale dlatego, Ŝe nagrał znów bardzo dobry album. Bo członkom zespołu, wciąŜ
niespokojnym duchom, nadal bliskie są artystyczne poszukiwania. Tym, co rewelacyjnie odświeŜa brzmienie
zespołu, jest oczywiście ton harfy, który sprawia, Ŝe w muzyce Osjana zupełnie inaczej niŜ dotąd rozkładają
się akcenty. Ale teŜ cały zespół gra dziś bardziej lirycznie, z pewnością bardziej melodyjnie i – takŜe w sensie
dosłownym – śpiewnie. A natchnień szuka znów w wielu zakątkach świata. Świetna płyta.
Muzyczna legenda znów nie zawiodła. Tej muzyki moŜna słuchać wiele razy i stale odkrywać coś nowego.
„Połączenie prostoty i wyrafinowania” – te wszystkie inne komplementy z recenzji, które się ukazały po
wydaniu krąŜka w pełni podzielam. Przepiękny album. Nic dodać nic ująć.
12
JANUSZ PRUSINOWSKI TRIO – „MAZURKI”
Wyd.: Słuchaj Uchem, wrzesień 2008. Nagrania zrealizowano w
studiu Free Fly Studio w Poznaniu.
Wykonawcy:
Piotr
Piszczatowski
Prusinowski
–
–
skrzypce,
bębenek,
cymbały,
baraban,
basy;
śpiew;
Michał
Janusz
śak
–
szałamaja, flet drewniany; Maria Pęzik – śpiew; Maria Siwiec –
śpiew; Piotr Zgorzelski – basy.
Na płycie znajdują się tradycyjne wiejskie melodie z Polski Centralnej w rytmach mazurkowych, zagrane i
zaśpiewane w zróŜnicowany sposób. Muzycy poruszają się pomiędzy dwoma biegunami ekspresji, z jednej
strony wiernością muzycznemu językowi mistrzów wiejskich, takich jak Jan Lewandowski, Kazimierz Meto,
Jan Ciarkowski, Piotr i Jan Gacowie i wielu innych, z drugiej strony zaś wewnętrznej swobodzie i
naturalności, pozwalającej na zabrzmienie nowej muzyki, nowych mazurków.
Opinie jury:
TOMASZ JANAS
Janusz Prusinowski z lekcji ludowych mistrzów wyciąga zupełnie inne – w sensie estetycznym – wnioski niŜ
„Kwadrofonik”. Idzie tropami brzmień i pomysłów wiejskich muzykantów, a zarazem podejmuje z nimi
bardzo osobisty dialog. Słuchając płyt zrazu zdaje nam się, Ŝe czeka nas ambitna próba muzycznej
rekonstrukcji. Po chwili okazuje się jednak, Ŝe jest tu coś jeszcze. Muzycy improwizują, dodają do
tradycyjnych mazurków własnych przypraw. Spora teŜ w tym zasługa partnerów Prusinowskiego, którzy są
rzeczywistymi współtwórcami płyty. To muzyka wyrastająca z najprostszego i najbardziej przejmującego
zachwytu ludowością – zagrana jednak z charakterem i własną wizją.
To wspaniałe zwieńczenie lat poszukiwań w „Delcie Wisły”(cyt. Woj Krzak) i konsekwentnej działalności w
cyganerii Domu Tańca. Z polską zawziętością, zaciekłością, ale i z miłością do prawdziwych korzeni (roots).
Te niekłamane uczucia neoromantyków Janusza Prusinowskiego zaowocowały ich prawdą (nie parodią, co
niekiedy przytrafia się odtwórcom) i obustronnym zrozumieniem tych, którzy przybyli do źródeł – z tymi,
którzy z nich pochodzą i w tej „Delcie” Ŝyją. Zdarzyła się rzecz niezwykła. Muzykanci z miasta z wiejskimi
śpiewaczkami stopili się w jedno w duchu Mazurka (kolega o tym nazwisku krytykował dub hopsasa), który
mimo swojej egzotyki i pierwotnej prostoty staje się czymś poruszającym słuchaczy nawet z zupełnie innych
kręgów estetycznych, kulturowych. To doprawdy sztuka odnaleźć tę „dzikość serca” i szczerze dodawać
„skrzydeł”, choćby na flecie i szałamai. Słuchając unikatowych nagrań prof. A. Bieńkowskiego, który opatrzył
ten album swoim komentarzem, moŜna w końcu zrozumieć, Ŝe ta „Brzydota” naturszczykowskich –
autentycznych korzeni moŜe być aŜ piękna i urzekająca swoją dzikością i siermięŜnością nie do podrobienia.
13
W przypadku „Mazurków” to jednak nowa jakość zrodzona z miłości i ta magia zaklęta w mozaice
kamyków...
ANDREW CRONSHAW
Płyta „Mazurki” wprowadza nas w świat niezwykłych, rozchwianych rytmów – na trzy, ale z akcentami
rozłoŜonymi w taki sposób, Ŝe trójdzielna miara dzieli się na cztery, pięć, czy nawet siedem. To magia
mazurków z Mazowsza, równiny w centralnej Polsce, granych z wielką wprawą i uczuciem przez skrzypka
Janusza Prusinowskiego, który bywa takŜe cymbalistą. Towarzyszą mu baraban, tamburyn oraz transowy
trzystrunowy bas Piotra Piszczatowskiego oraz nieokiełznana szałamaja i flet Michała śaka. I nagle olśnienie:
wiem, Ŝe podobna metrycznie trójdzielna szwedzka polska wywodzi się z mazurków, ale teraz wyraźnie
widzę ich bezpośredni związek!
To wspaniały album. Ci goście grają z tą samą wprawą, ogniem i energią, jak wiejscy muzykanci, od których
się uczyli. Prusinowski tak opisuje swoje prywatne objawienie: „(...) było to olśnienie: autentyczność,
intensywność i swoboda, której szukałem po szerokim świecie, istniała tutaj, tuŜ obok – w moim języku i
przynaleŜnej mu frazie”.
Prawdopodobnie to samo nagranie Kędzierskiego z 1986 roku moŜna obejrzeć na kanale YouTube, poprzez
stronę internetową etnografa, fotografa i malarza, Andrzeja Bieńkowskiego, www.andrzejbienkowski.blox.pl.
Pisząc o płycie Prusinowskiego, Bieńkowski zauwaŜa: „śaden inny taniec nie wyzwalał takiej euforii wśród
tancerzy i nie wprowadzał muzyków w taki trans”. I w tym równieŜ mazurki podobne są do szwedzkiej
polski. Oraz w tym, Ŝe w kaŜdej wiosce grają je inaczej. Ale mazurkom towarzyszą takŜe krótkie pieśni.
Zdaniem Bieńkowskiego warianty tych pieśni w lokalnych dialektach oraz indywidualna ekspresja
odzwierciedlone są w róŜnych wariantach mazurkowych melodii. NajwaŜniejszy jest jednak rytm, a w
mazurkach śpiewanych wiąŜe się w równej mierze z rytmiczną pracą na roli, co z tańcem. Na płycie usłyszeć
moŜna równieŜ głosy; śpiewa Janusz Prusinowski wraz z dwiema ludowymi śpiewaczkami: Marią Siwiec i
Marią Pezik. Jak zauwaŜa Bieńkowski, muzyka ta, daleka od mazurków Chopina i innych kompozytorów,
moŜe przyczynić się do wybuchu "mazurkomanii", podobnie jak Polska w Szwecji zajęła centralne miejsce w
ruchu odrodzenia muzyki tradycyjnej. Mazurki te z pewnością wywrą duŜe wraŜenie na szwedzkich
skrzypkach, być moŜe nawet wkradną się do repertuaru sesji spelmansstämma buskspel.
(A Ŝeby zapewnić strawę dla ciała, jak i umysłu, płyta zawiera słodką niespodziankę: przetłumaczony na
kilka języków przepis na tradycyjny wielkanocny mazurek z polewą kajmakową).
Mazurki Prusinowskiego wspaniałe, ale bardziej dla koneserów.
14
ALBUMY ZGŁOSZONE DO FOLKOWEGO FONOGRAMU ROKU 2008
1. BLUES FLOWERS – „SMACZNEGO!”
Wyd.:
Flower
Records,
październik
2008.
Nagrania
zrealizowano w Studiu Polskiego Radia Merkury w Poznaniu.
Wykonawcy:
Jarosław
Jaromi
akustyczne,
DraŜewski
ukulele,
–
harmonijki
gitara
elektryczna,
ustne,
drumla;
gitary
Robert
Grześkowiak – bas elektroakustyczny, bas elektryczny, gitary
akustyczne, gitara elektryczna, ukulele; Paweł Kuśmierek –
perkusja; Maciej Kręc – bas elektroakustyczny, bas akustyczny,
chórki; Henryk Szopiński – akordeon, śpiew.
Stylistyczna mieszanka bluesa, jazzu, folku, gospel, country i piosenki kabaretowej z oryginalnymi tekstami.
Na płycie znalazło się piętnaście piosenek autorstwa Jaromiego DraŜewskiego i Roberta Grześkowiaka.
2. BURAKY
Wyd.: Buraky, luty 2008. Nagrania zrealizowano w Clash Studio
Wrocław.
Wykonawcy:
Olga Chrebor – śpiew, instrumenty perkusyjne; Patrycja Błach –
skrzypce, chórki; Krzysztof Opalski – gitara, mandolina, chórki;
Andrzej Pindelski – gitara basowa, kontrabas; Arek Rejda –
akordeon, chórki; Marcin Wojtowicz – perkusja; Magdalena
Juzwiszyn – saksofon, chórki.
Na płycie znajdują się zarówno aranŜacje pieśni ludowych, jak
teŜ własne kompozycje członków zespołu inspirowane muzyką tradycyjną. Muzycy inspirują się folklorem
polskim, jednak przede wszystkim sięgają do tradycji ukraińskiej, łemkowskiej oraz cygańskiej.
15
3. ČAČI VORBA – „SZCZERA MOWA”
Wyd.:
Red
Taboret,
maj
2008.
Nagrania
zrealizowane
w studiu „Rogalów Analogowy”.
Wykonawcy:
Maria Natanson – śpiew, skrzypce, altówka węgierska; Joanna
Ulatowska – altówka węgierska, skrzypce, śpiew; Lubomyr
Iszczuk – darabuka, dombek, tapan, drumla, śpiew; Robert
Brzozowski – kontrabas, śpiew; Piotr Majczyna – bouzouki,
mandola, cobza, gitara, śpiew; Bartłomiej Stańczyk – akordeon,
śpiew.
„Płyta jest owocem wieloletnich fascynacji brzmieniami Karpat, Bałkanów oraz Orientu, muzyką miejsc i ludzi
egzystujących na styku kultur (...) Odległe a zarazem na swój sposób bliskie rumuńska doina, bułgarskie
horo, greckie sirto czy turecka karsilama przeplatają się, zaskakując co chwila nowymi obliczami. Dźwiękowy
misz-masz Europy Południowo-Wschodniej”.
4. CZEREMSZYNA – „UŚMIECHNIJ SIĘ”
Wyd.: Czeremszyna, sierpień 2008. Nagrania zrealizowano w
Studiu Rembrandt Polskiego Radia Białystok oraz w studiu
SOUNDANDMORE w Warszawie.
Wykonawcy:
Barbara Kozub-Samosiuk – akordeon, sopiłki, fujara słowacka,
tamburyn, śpiew; Magdalena Zinkow-Antoniuk – instrumenty
perkusyjne, śpiew; Magdalena Waszczuk – sopiłki śpiew; Maria
Zdrajkowska – śpiew; Joanna Grabowska – śpiew; Mirosław
Samosiuk – bas bałałajka, drumla, instrumenty perkusyjne,
śpiew; Krzysztof Sawicki – gitara, mandolina; Marek Ławreszuk
– skrzypce; Romuald Rakowski – zestaw perkusyjny.
Na płycie znajduje się 15 oryginalnych aranŜacji pieśni ludowych z okolic Czeremchy. Na repertuar, zebrany
od miejscowych zespołów śpiewaczych, składają się kompozycje wykonywane w gwarze, jednak z wpływami
kultur Ukraińców, Białorusinów, Polaków, Cyganów, Tatarów i Litwinów.
16
5. ETHNO TRIO TROITSA – „SON TRAVA”
Wyd.: Recordis, maj 2008. Nagrania zrealizowano w Studiu
Rembrandt Polskiego Radia Białystok.
Wykonawcy:
Ivan Kirčuk – śpiew, instrumenty dęte, instrumenty perkusyjne,
instrumenty strunowe; Jura Paŭłoŭski – perkusja; Jura Dzmitreŭ
– gitary, śpiew.
Czwarty album białoruskiej grupy Troitsa, zawiera kompozycje
inspirowane dawnymi motywami wschodniosłowiańskich pieśni i
tańców, łącząc je z nowoczesnymi elementami rocka, jazzu, a
nawet popu.
6. FAMILIA BAND – „ZIEMIA”
Wyd.: Familia Band, czerwiec 2008. Nagrania zrealizowano w
„Red House Studio” w Nowej Soli.
Wykonawcy:
Marcinek Wróbel – „Górol Beskidzki”; Kasia Merta – skrzypce,
śpiew; Kuba Wróbel – trąbka, pianino, śpiew; Konrad Merta –
akordeon, pianino, śpiew; Zbyszek Merta – akordeon, śpiew;
Bronek Merta – II akordeon, śpiew; Patryk Wróbel – konga,
perkusja, przeszkadzajki; Dawid Laszczak – gitara basowa,
kontrabas; Piotr Mruczek – klarnet, saksofon; Anna Bugajska –
skrzypce; Małgorzata Bugajska – altówka; Wojciech Bugajski –
wiolonczela.
Opracowania i kompozycje własne, oparte na muzyce etnicznej.
17
7. GRUPA FURMANA – „NIEMARTFKA”
Wyd.: Gigant Folk Records i Grupa Furmana, czerwiec 2008.
Nagrania zrealizowano w studiu Red House w Kętach.
Wykonawcy:
Dominika Jurczuk-Gondek – skrzypce, śpiew, chórki; Andrzej
Trojak – śpiew, chórki, harmonijka ustna; Rafał Gondek –
banjo, gitara akustyczna, gitara elektryczna, dobro, śpiew,
chórki; Eugeniusz Kubat – kontrabas, gitara basowa; Damian
Drzymała – perkusja, instrumenty perkusyjne; Jerzy Hodurek –
gitara akustyczna.
Muzycy inspiracje czerpią z amerykańskiego folku (blue grass) oraz tradycji polskiej, ale w ich aranŜacjach
moŜna usłyszeć takŜe elementy muzyki Ŝydowskiej oraz bałkańskiej. Na płycie znajdują się takŜe kompozycje
autorskie członków zespołu.
8. JANUSZ PRUSINOWSKI TRIO – „MAZURKI”
Wyd.: Słuchaj Uchem, wrzesień 2008. Nagrania zrealizowano w
studiu Free Fly Studio w Poznaniu.
Wykonawcy:
Piotr
Piszczatowski
–
bębenek,
baraban,
basy;
Janusz
Prusinowski – skrzypce, cymbały, śpiew; Michał śak –
szałamaja, flet drewniany; Maria Pęzik – śpiew; Maria Siwiec –
śpiew; Piotr Zgorzelski – basy.
Na płycie znajdują się tradycyjne wiejskie melodie z Polski
Centralnej w rytmach mazurkowych, zagrane i zaśpiewane w zróŜnicowany sposób. Muzycy poruszają się
pomiędzy dwoma biegunami ekspresji, z jednej strony wiernością muzycznemu językowi mistrzów wiejskich,
takich jak Jan Lewandowski, Kazimierz Meto, Jan Ciarkowski, Piotr i Jan Gacowie i wielu innych, z drugiej
strony zaś wewnętrznej swobodzie i naturalności, pozwalającej na zabrzmienie nowej muzyki, nowych
mazurków.
18
9. JAREK ADAMÓW AND PAWEŁ BRZOZOWSKI – „CONTEMPORARY POLISH
VILLAGE MUSIC”
Wyd.: Folken Music, czerwiec 2008.
Wykonawcy:
Jarek Adamów – akordeon, gitara basowa, darabuka; Paweł
Brzozowski – gitara elektryczna, samplowanie, programming.
„Muzyka polskiej wsi w erze mechanizacji i technicznego
postępu”.
10. JOSZKO BRODA – „NA DUNAJ. KOLĘDY ZE WSCHODU”
Wyd.:
BAT
–
Józef
Broda,
grudzień
2008.
Nagrania
zrealizowano w Studiu Polskiego Radia S-4 w Lublinie.
Wykonawcy:
Joszko Broda – słomka, fujarki, fujara postna, flet poprzeczny,
dudy, drumla, róg barani; Marcin Pospieszalski – kontrabas,
gitara basowa; Piotr śyŜelewicz – perkusja; Szabolcs Róka –
kobza, saz; Wojciech Waglewski – gitary; Cezary Paciorek –
akordeon, fortepian; Bronisław Rawski – bęben sitkowy;
Zbigniew Butrym – suka biłgorajska.
Na płycie znajdują się autentyczne wykonania kolęd spisane od najstarszych mieszkańców regionu
lubelskiego z Archiwum Etnolingwistycznego UMCS oraz nowe, folkowe aranŜacje tych kolęd w wykonaniu
dzieci i polskich muzyków sceny folkowej, rockowej i jazzowej.
19
11. KAPELA BRODÓW – „PIEŚNI MARYJNE”
Wyd.: Kapela Brodów, maj 2008. Nagrania zrealizowane w
studiu Polskiego Radia w Warszawie.
Wykonawcy:
Anna Broda- śpiew, cymbały, bęben; Witold Broda – skrzypce,
lira korbowa, suka biłgorajska; Maciej Kaziński – fidel,
gemshorn, suka biłgorajska, basy kaliskie; Jacek Mielcarek –
klarnet; Adam Strug – śpiew, fisharmonia.
Polskie pieśni Maryjne zebrane przez kapelę Brodów od
wiejskich
śpiewaczek
Przeplatane
formami
oraz
wyszukane
w
instrumentalnymi,
zbiorach
dawnymi
KUL.
polskimi
tańcami. Płyta ukazuje ogrom i piękno polskiej pieśni religijnej poświęconej kultowi maryjnemu.
12. KAPELA BRODÓW – „TAŃCE POLSKIE”
Wyd.: Kapela Brodów, maj 2008. Nagrania zrealizowane w
studiu Polskiego Radia w Warszawie.
Wykonawcy:
Anna Broda – śpiew, cymbały, bęben; Witold Broda – skrzypce,
lira
korbowa, suka
biłgorajska;
Maciej Kaziński
– suka
biłgorajska, basy kaliskie; Jacek Mielcarek – klarnet; Adam
Strug – śpiew.
Polskie
tańce
tradycyjne
i
pieśni
ze
zbiorów
GraŜyny
Dąbrowskiej, Oskara Kolberga, Polskiej Akademii Nauk i
własnych.
Repertuar
grywany
przez
Kapelę
Brodów
na
zabawach i weselach pochodzi m.in. z Lubelszczyzny, Mazowsza, Kurpiów, Rzeszowskiego. Pierwsza płyta
zespołu poświęcona wyłącznie muzyce tanecznej.
20
13. KAPELA GÓRALSKA CIUPAGA Z ŁĄCKA – „KRASI LICA”
Wyd.: Wolf, wrzesień 2008. Nagrania zrealizowano w studiu w
Starym Sączu.
Wykonawcy:
Piotr Krzywdziński – skrzypce prym I; Tomasz Plechta –
skrzypce prym II; Kazimierz Talar – skrzypce prym III; Mateusz
Plechta – sekund altówka; Piotr Gromala – sekund skrzypce;
Marcin Pietrzak – akordeon; Józef Biel – akordeon; Dominik
Baziak – kontrabas.
Płyta zawiera 17 utworów ludowych z okolic Łącka, w
oryginalnych aranŜacjach zespołu.
14. KAPELA NA DOBRY DZIEŃ – „JAK SOBIE ZAŚPIEWAM”
Wyd.: Kapela na Dobry Dzień, grudzień 2008. Nagrania
zrealizowane w studiu Radia Gdańsk oraz studiu Manek w
Sanoku w 2008 roku.
Wykonawcy:
Aleksandra Sawczyszyn – śpiew, Katarzyna "Ola" Maliniak –
skrzypce,
śpiew;
Tomasz
Dybała
–
gitara
akustyczna,
mandolina; Marek "Pegaz" Kobus – gitary, lira korbowa; Maciej
Kaczmarski – gitara basowa, Piotr Andrunik – perkusja.
Repertuar
inspirowany
tradycyjną
muzyką
łemkowską,
bojkowską i polską, która jest dla muzyków punktem wyjścia
przy pracy nad utworami. AranŜacje to wypadkowa róŜnych stylów, moŜna w nich odnaleźć elementy folku,
bluesa, jazzu i rocka.
21
15. KINIOR & BIELINIANKI – „LUDOWIZJA”
Wyd.: Box Music – Bogdan Tyc, EMI Music Poland, wrzesień
2008.
Nagrania
zrealizowano
w
Studio
Paff
–
Włodka
Kiniorskiego.
Wykonawcy:
Włodzimierz Kiniorski – instrumenty; Aneta Kępczyńska – Nyk –
śpiew; Kamila Kępczyńska – śpiew; Agnieszka Przygoda –
śpiew; Julita Skrzyniarz – śpiew; Renata Przepióra – śpiew;
Aneta Maruszak – śpiew; Władysław Bąk – akordeon.
Kolejna płyta multiinstrumentalisty Włodzimierza Kiniorskiego,
który po romansie z muzyką senegalską, jamajską i podhalańską postanowił zająć się muzyką z rodzinnych
stron. Tym razem do współpracy zaprosił Zespół Śpiewaczy Bielinianki, który został załoŜony w trosce o
pielęgnowanie tradycji ludowych oraz gwary świętokrzyskiej. Tytuł płyty jest trawestacją słowa „ludowizna”.
Na płycie znajduje się 18 ludowych utworów, którym nadano świeŜości, łącząc je z elementami muzyki
elektronicznej, jazzowej czy dźwiękami przywodzącymi na myśl Czarny Ląd. Płyta przenosi nas więc w świat
wielokulturowości, gdzie łączenie pozornie odległych elementów jest czymś zupełnie naturalnym.
16. KLEZMAFOUR
Wyd.: Klezmafour, lipiec 2008. Nagranie zrealizowane w Studiu
WEM w Białymstoku.
Wykonawcy:
Andrzej Czapliński – skrzypce; Wojciech Czapliński – klarnet;
Rafał Grząka – akordeon; Gabriel Tomczuk – kontrabas;
Tomasz Waldowski – perkusja.
Utwory inspirowane muzyką mniejszości Ŝydowskiej i kulturą
Bałkanów. Na płycie znajdują się takŜe kompozycje własne
członków zespołu.
22
17. KLEZMORET TRIO
Wyd.: Polonia Records, maj 2008. Nagrania zrealizowano
RGstudiu Radia Gdańsk S.A.
Wykonawcy:
Paweł Nowak – akordeon; Tomasz Siarkiewicz – skrzypce;
Dariusz Gutomski – kontrabas.
Zespół
prezentuje
własną
wizję
znanych
Ŝydowskich,
bułgarskich i macedońskich tematów, które często stanowią
tylko inspirację i tło dla instrumentalnych improwizacji. Muzycy
wykorzystują często nietypowe techniki wykonawcze, dzięki czemu obok tradycyjnych dźwięków kontrabasu,
skrzypiec i akordeonu słychać szmery, gwizdy oraz efekty perkusyjne.
18. KWADROFONIK – „FOLKLOVE”
Wyd.: Polskie Radio, czerwiec 2008. Nagrania zrealizowano w
Studiu – 3 oraz Studiu Koncertowym Polskiego Radia im.
Witolda Lutosławskiego w Warszawie.
Wykonawcy:
Emilia Sitarz – fortepian; Bartłomiej Wąsik – fortepian; Miłosz
Pękala – instrumenty perkusyjne; Magdalena Kordylasińska –
instrumenty perkusyjne.
„Folklove” to projekt muzyczny nawiązujący do polskiej muzyki
ludowej, stworzony przez zespół Kwadrofonik – laureata Festiwalu Folkowego Polskiego Radia „Nowa
Tradycja” 2006. Osiem utworów, opartych na tematach i motywach wyjętych z pieśni oraz tańców
znalezionych wśród nagrań muzyki z polskiej wsi.
23
19. MORDEWIND – „DEFAAC’TO”
Wyd.: Fundacja Gniazdo Piratów, styczeń 2008. Nagrania
zrealizowane w TR Studios w Warszawie.
Wykonawcy:
Paweł Szymiczek – śpiew, gitary, banjo, dudy, flety; Mariusz
Kuczewski – śpiew, gitara, concertina; Dariusz Goc – śpiew,
gitara basowa; Juraj Gergely – perkusja; Krzysztof Kłos –
Konga, roto tomy, bodhram.
„Wykonujemy muzykę folkową o tematyce Ŝeglarskiej. W
naszych utworach łączymy niebywałe piękno, a zarazem groźbę
oceanu z tym, co najprzyjemniejsze na lądzie z dala od trudów
pracy. Czerpiemy swe źródła z kaŜdego gatunku muzyki świata. Nasze instrumentarium, oprócz głosów, to:
skrzypce, mandolina, banjo, concertina, flety, gitary, bas i instrumenty perkusyjne”.
20. OSJAN – „PO PROSTU”
Wyd.: Kiton Art. Records, listopad 2008. Nagrania zrealizowane
w Media Studio-Warszawa.
Wykonawcy:
Jacek Ostaszewski – flety proste, śpiew; Radek Nowakowski –
instrumenty perkusyjne; Wojciech Waglewski – gitary, śpiew;
Anna Sikorzak-Olek – harfa.
Z recenzji R. Sankowskiego ("Gazeta Wyborcza"):
„(...) w tych nowych kompozycjach zespół pokazuje takŜe
nieco inną twarz. To z jednej strony Osjan taki, jakiego znają
fani od dawna – nieprzewidywalny, zadziwiający muzycznymi skojarzeniami, z oszałamiającą swobodą
operujący kontrastami i zmianami dynamiki, zderzający ze sobą ciszę i hałas, chaos i porządek. Chwilami
kojący kontemplacyjnymi brzmieniami, chwilami porywający lawiną improwizowanych dźwięków do jakiegoś
pierwotnego, transowego tańca. Ale to takŜe Osjan, który w większości nowych utworów koncentruje się
przede wszystkim na kreowaniu bardzo konkretnych nastrojów oraz budowaniu wyrazistych tematów
muzycznych. Na płycie Po prostu Osjan – jakkolwiek zaskakująco zabrzmi to dla niektórych wielbicieli grupy
– rządzą piękne, zapadające w pamięć melodie.
24
21. OSŁAWIANY – „OJ TAM W MOKRYM”
Wyd.: Konador, grudzień 2008. Nagrania zrealizowane w Studiu
Polskiego Radia Rzeszów.
Wykonawcy:
Zespół pieśni i tańca Osławiany; Kapela: Natalia Biłas,
Katarzyna
Maliniak, Ksenia
Onyszkanycz, Jarosław
Biłas,
Dariusz Onyszkanycz, Juliusz Pałasiewicz.
Grupa wokalno – taneczna: Anna Bojczyk, Katarzyna Bończak,
Maria Bończak, Oksana Długosz, Anna Fal, Anna Gogola,
Weronika Hołowaty, Anna Kurinka, Ewelina Kurinka, Joanna
Maszluch, Monika Mroczka, Marzena Onyszkanycz, Marta Rewak, Tatiana śurat, Mirosław Bojczyk, Mirosław
Bończak, Mirosław Fal, Łukasz Gosztyła, Bogdan Maszluch, Jarosław Maszluch Jerzy Mielnik, Mirosław
Mielnik, Paweł Ostapienko, Piotr Pupczyk, Marek Szczypta, Jan śurat.
„Niniejsza płyta jest muzyczną wędrówką, którą zespół "Osławiany" rozpoczął przed wielu laty. Swój
początek ma ona w tradycjach Łemków i Bojków, a dalej prowadzi przez ukraińskie Karpaty by w końcu
dotrzeć do ziem Naddnieprzańskich. Proponowane przez nas pieśni oraz tańce wypływają z chęci pokazania
piękna i muzycznej róŜnorodności tych regionów, a jednocześnie pewnej magii, która sprawia, Ŝe łączą się
one poprzez tę muzykę w jedną niepowtarzalną całość”.
22. PCHNĄĆ W TĘ ŁÓDŹ JEśA – „SZKSIPCZE”
Wyd.: Agencja Artystyczna Banana Art.PL, sierpień 2008.
Nagrania zrealizowano w PC Studio w Łaziskach Górnych.
Wykonawcy:
Kasia Kaniowska – śpiew; Justyna Konieczna – skrzypce, śpiew;
Justyna Machajska – śpiew; Mateusz Dyszkiewicz – akordeon
guzikowy,
śpiew;
Krzysztof
Kurek
–
didgeridoo,
gitara
klasyczna, akustyczna i elektryczna; Tomasz Kaniowski – gitara
klasyczna, śpiew; Jakub Jantos – cajon, tar, udu, talerze,
kocioł, werbel, przeszkadzajki.
Album „Szksipcze” to zbiór pieśni inspirowanych folklorem łotewskim, kazachskim, gaelickim, polskim,
australijskim i skandynawskim, dla których wspólnym mianownikiem jest związek człowieka z wodą.
25
23. PERCIVAL – „OJ DIDO”
Wyd.: Percival, sierpień 2008. Nagrania zrealizowano w
RedBaaron Studio.
Wykonawcy:
Mikołaj Rybacki – lutnia długoszyjkowa, śpiew; Katarzyna
Bromirska – lira bizantyjska, sopiłka, śpiew; Joanna Lacher –
davul, śpiew.
Druga
płyta
zespołu
Schuttenbach.
Na
inspirowanych
m.in.
Percival
płycie
tradycją
–
znajduje
podprojektu
się
podlaską,
15
Percival
utworów
kurpiowską
oraz
białoruską i ukraińską.
24. SARAKINA – „FRYDERYKATA”
Wyd.: Amadeus, październik 2008. Nagrania zrealizowano w
Studiu Polskiego Radia S-4 w Warszawie.
Wykonawcy:
Jacek Grekow – akordeon, kaval, dudy; Jan Mlejnek – klarnet,
tambura; Mateusz Bielski – kontrabas; Wojciech Bronakowski –
instrumenty perkusyjne; Maciej Nerkowski – głos; Robert Siwak
– daf.
„Fryderykata”
to
muzyczny
hołd
złoŜony
wielkiemu
kompozytorowi, a zarazem wyzwanie rzucone jego tradycyjnym
interpretacjom. Wśród dzieł Chopina przetworzonych w nowe kompozycje, na płycie takŜe autorskie utwory
Jacka Grekowa.
26
25. SĄSIEDZI – „BROCELIANDE”
Wyd.: BananaArt.pl, sierpień 2008. Nagrania zrealizowano w
Alternative Studio Adama Romańskiego w Będzinie.
Wykonawcy:
Jakub Owczarek – bodhram, śpiew; Dominika Płonka – flety,
śpiew; ElŜbieta Król – skrzypce, śpiew; Adrian Poznachowski –
gitara, śpiew; Marek Wikliński – koncertina, drumla, śpiew;
Kamil Piotrowski – mandolina, gitara, śpiew.
Na płycie znalazły się szanty (marynarskie pieśni pracy), pieśni
kubryku oraz tradycyjne, celtyckie tańce i melodie.
26. SKŁADANKA ŁEMKOWSKA. CZĘŚĆ 2
Wyd.: Konador, czerwiec 2008. Nagrania pochodzą z płyt
wykonawców oraz archiwum Julli Doszny.
Wykonawcy:
Czremszyna,
Julia
Doszna
i
Kapela
Wereteno,
Kapela
Drewutnia, Kyczera, Okmel, Orkiestra św. Mikołaja, Serencza,
Werchowyna.
Płyta prezentuje róŜnych wykonawców z Polski grających
muzykę łemkowską i pokazuje róŜnorodność interpretacji. Ma
być
przyczynkiem
do
zainteresowania
poszczególnymi
zespołami i ich płytami ale teŜ muzyką i kulturą łemkowska.
27
27. QUARTET KLEZMER TRIO – „8 P.M.”
Wyd.: Austeria, październik 2008. Nagrania zrealizowane w
Studiu nagrań C. K. Dworek Białoprądnicki.
Wykonawcy:
Magda Brudzińska – śpiew i altówka; Oskar Gut – akordeon;
Michał
Siudyszewski
–
kontrabas
elektryczny;
Krzysztof
Kossowski – perkusja; Piotr „Bzyk” Sokołowski – gitara
elektryczna.
Na płycie zamieszczono 12 tradycyjnych utworów i pieśni
Ŝydowskich śpiewanych w języku jidisz w aranŜacjach zespołu.
Wszystkie utwory powstały przed 1930 rokiem. Mówią o miłości, codziennym Ŝyciu i zwyczajach polskich
śydów. Tytuł płyty zainspirowany został tradycją wieczornych klezmerskich koncertów na ul. Szerokiej w
Krakowie.
28. QUE PASSA – „FOR YOU”
Wyd.: Que Passa & Malkolm Record, styczeń 2008. Nagrania
zrealizowano w Studio Nieustraszeni Łowcy Dźwięków w
Krakowie.
Wykonawcy:
Jarek Dzień – gitara akustyczna, gitara flamenco, śpiew; Marcin
Hilarowicz – gitara akustyczna; Kuba Mietła – akordeon; Łukasz
Adamczyk – gitara basowa; Mirek Hady – instrumenty
perkusyjne, cajon.
Zespół prezentuje mieszankę muzyczną zakorzenioną w tradycji
flamenco, World Music, jazz, latin. Swój styl muzycy określają jako flamenco fusion. Fuzja bogatego
harmonicznie flamenco, zrytmizowanej muzyki latynoamerykańskiej, a wszystko podparte feelingiem
jazzowych improwizacji.
28
29. TREBUNIE TUTKI & TWINKLE BROTHERS – „SONGS OF GLORY/PIEŚNI
CHWAŁY”
Wyd.: Agora SA, maj 2008. Nagrania zrealizowane w studiach
RMF Kraków, Iguana Studio, Brixton.
Wykonawcy:
Trebunie Tutki: Krzysztof Trebunia-Tutka – skrzypce prym i
sekund, fujara bezotworowa, śpiew; Władysław Trebunia-Tutka
– skrzypce prym i sekund, koza, śpiew; Anna TrebuniaWyrostek – basy podhalańskie, śpiew; Jan Trebunia –Tutka –
skrzypce sekund, altówka, śpiew. Twinkle Brothers: Norman
Grant – śpiew, instrumenty perkusyjne, chórki; Dub Judah gitara basowa; Jerry Fulgence – gitara; Black Steel – gitara;
Derek Fevrier – mix, piano; Aron Shames – organy; Barry Prince – perkusja.
Nowy projekt połączonych formacji Trebunie-Tutki & Twinkle Brothers, którzy po szesnastu latach, jakie
upłynęły od pierwszego spotkania w Białym Dunajcu, postanowili otworzyć kolejny rozdział muzycznej
przyjaźni. W tym międzykulturowym dialogu kaŜdy jest sobą. Polscy Górale i jamajscy Rastamani chcą dziś
wyśpiewać swoim językiem „Pieśni Chwały” – pochwałę radości Ŝycia, miłości, prawdy, tradycji i wiary.
Ponad uprzedzeniami i podziałami, z optymistycznym przesłaniem gorących rytmów jamajskich i krzepiącej
góralskiej nuty.
30. ZESPÓŁ POLSKI / MARIA POMIANOWSKA / ROOZBEH ASADIAN – „CZTERY
PORY ROKU, SACRUM & PROFANUM”
Wyd.:
MTJ,
wrzesień
2008.
Nagrania
zrealizowano
w
Warszawie.
Wykonawcy:
Maria Pomianowska – śpiew, padudla (fidel płocka), suka
biłgorajska; Roozbeh Asadian – śpiew, Komancze; Małgorzata
Szarlik – skrzypce Ŝłobione; Marta Maślanka – cymbały;
Bartłomiej Pałyga – śpiew alikwotowy, bas.
Polskie pieśni na cztery pory roku, autentyczne teksty i
tradycyjne polskie melodie w opracowaniu na unikalne polskie
instrumenty ludowe oraz perskie kemancze, perski śpiew i
śpiew alikwotowy z Syberii.
29
31. śYWIOŁAK – „NOWA EX-TRADYCJA”
Wyd. : Karrot Kommando, 2008. Nagrania zrealizowano w
Kings Tone Studio oraz Studio Sound’s Hunters w Łodzi.
Wykonawcy:
Robert Jaworski – lira korbowa, Fidel renesansowa, altówka,
lutnia, drumla, wokal; Iza Byra – wokal, szekere; Robert
Wasilewski – gitara basowa, gitara elektryczna, lutnia, wokal;
Anucha Piotrowska – wokal, djembe; Maciej Łabudzki –
baraban, czynel, djembe, perkusjonalia.
„Nowa Ex-Tradycja” to nowe spojrzenie na tradycje, które, wydawałoby się, juŜ kompletnie zanikły. To
spojrzenie na tradycję przedchrześcijańską z duŜym dystansem i z niebanalnym przymruŜeniem oka.
OdwaŜna próba wyeksponowania mrocznych aspektów ludowej tradycji i nadania folkowym melodiom
cięŜaru niemalŜe metalowego.
30
OPINIE O WSZYSTKICH WYDAWNICTWACH:
JAREK ADAMÓW AND PAWEŁ BRZOZOWSKI
Jarek Adamów – to doskonały muzyk (wielokrotnie nagradzany, takŜe na Nowej Tradycji) znów potwierdził,
Ŝe potrafi poruszać się w tradycyjnej, polskiej muzyce ludowej. Tym razem w duecie z gitarzystą Pawłem
Brzozowskim nagrali kilka świetnych utworów. Choć płyta wydaje się nierówna, to całość interesująca.
Koniecznie trzeba pochwalić Trebunie Tutki za trzymanie poziomu i stałe poszukiwania.
Stale obserwujemy jak dobre muzycznie góralskie zespoły świetnie zaczynają, a potem „dutki’” przesłaniają
im wraŜliwość muzyczną i zaczyna się biesiadno-estradowy upadek.
Podobała mi się teŜ płyta Troista – jest coś niepokojąco pierwotnego w brzmieniu tej muzyki i głosie solisty.
ANDREW CRONSHAW
śYWIOŁAK – „Nowa Ex-Tradycja”
Podczas gdy płyta Prusinowski Trio uświadamia polskie korzenie szwedzkiej muzyki ludowej, „Nowa ExTradycja” jest dowodem na bardziej współczesne, odwrotne zjawisko: przepływ pomysłów muzycznych ze
Szwecji do Polski.
śywiołak otwarcie przyznaje się do ogromnego wpływu, jaki wywarła na ten nowy zespół Hedningarna z
czasów albumów takich jak „Kakki” i „Tra”. Wśród innych wzorców wymieniają Garmarnę, Hoven Droven,
Gjallarhorn oraz inne zespoły tworzące w naleŜącej juŜ do przeszłości erze trans-folk-rocka, starając się
podobny efekt osiągnąć grając polską muzykę. Na płycie „Nowa Ex-Tradycja” udaje im się to dość
przekonywująco: głosy kobiece syczą, szepczą, chichoczą i wchodzą w dziko brzmiące duety nawiązujące do
polskich tradycji; złowróŜbne męskie głosy wykrzykują co jakiś czas ponad rytmicznym dźwiękiem liry
korbowej; szorstkie smyczki, skowyt dud, gwizdy i mięsisty bęben – wszystko to składa się na mieszankę
tradycyjnych melodii i kompozycji liderów grupy: Roberta Jaworskiego i Roberta Wasilewskiego.
Ten gatunek muzyki, tak naprawdę zaczęty przez Hedningarnę, ma wciąŜ wielki energotwórczy potencjał i o
ile mi wiadomo, nikt jeszcze nie próbował wykorzystać go w polskiej muzyce. śywiołak podchodzi do tego
zadania zdecydowanie po polsku i bardzo moŜliwe, Ŝe zachwycą swoją muzyką słuchaczy, którzy normalnie
nie sięgają na półkę z folkiem.
KAPELA BRODÓW – „Tańce Polskie”
Ciekawa, róŜnorodna składanka tradycyjnego materiału z wielu regionów Polski. (…) Jak to często bywa w
dzisiejszych czasach, nagrań dokonali nie prawdziwi wiejscy muzykanci, lecz młodzi zapaleńcy, którzy (tak mi
się wydaje) badali i studiowali tradycyjną muzykę wiejską. Dzięki ich technicznej wprawie oraz róŜnorodności
zaprezentowanego materiału, „Tańce Polskie” stanowią miły dla ucha przegląd melodycznych, rytmicznych,
instrumentalnych i wokalnych faktur i form spotykanych w tradycyjnych pieśniach i tańcach polskich.
31
Z wielką przyjemnością i doprawdy – rosnącym sercem wysłuchałem muzykę z albumów zgłoszonych do
konkursu FFR, a więc naszych „orłów”. Cudowna wyobraźnia muzyków i ich wysoki poziom rzemiosła
niekiedy sięgają wyŜyn sztuki rozmaitych kręgów: roots, world i folk. Wspaniale rozwija się nasz ruch
odnowy tradycji! Nie jest to juŜ bynajmniej tylko niedzielne śpiewanie przy ognisku z potrzeby serca, a
prawdziwa romantyczna wyprawa po to „nowe” z korzeni. KaŜdy ma swoją drogę, ale wszyscy uczestnicy to
bardzo świadomi muzykanci, a nawet artyści. Z wielką przyjemnością wysłuchałem nagrań Kapeli Brodów –
mistrzów rekonstrukcji źródłowej muzyki tradycyjnej i „Sacrum Profanum” Marii Pomianowskiej, a więc
„salonowych czworaków” tej wspólnoty muzyki dawnej, wirtuozerii Ćaći Vorba – Marii Natanson; a nawet
„poszukiwawczych” muzycznych bajek Osjana z hasłem w podtekście – Gdzie Milo? …Mnóstwo refleksji,
zastanawiania się – Kogo wybrać? Co bliskie sercu? Co budzi Ducha?
TREBUNIE – TUTKI & TWINKLE BROTHERS – „Songs of Glory – Pieśni Chwały”
To miała być moja nostalgia sprzed blisko 20 lat, ale stało się inaczej – bez „zakleszczania”. W końcu
dogadali się sami i dowiedziałem się o tym ostatni. No cóŜ – „Human Independent”… bez nieproszonych
gości. Po 17 latach spotkali się w studiu – tym razem w pełnym składzie (przedtem było ich tylko dwóch:
„Twinkle Brothers” – Norman Grant i Dub Judah), z 5-cio osobową kapelą (przedtem było ich troje)
Trebuniów – Tutków i dokonali nagrań takich przyśpiewek autorstwa Krzysztofa Trebuni – Tutki i Twinkle
Normana Granta, ale według „recepty” niezapomnianego księdza profesora Józefa Tischnera. Początkowo
byłem sceptycznie do tego nastawiony. Wiadomo – z zazdrości. Wysłuchałem wszystkich nagrań i coś mi się
jednak spodobało. To było to coś nowego (oprócz świetnych dubów). Transowe Witkacowisko z
przyśpiewkami, moŜe trochę dla mnie poetycko zbyt prostymi, a w patois – banal, ale w efekcie bardzo
czytelnymi. Niesamowita, szalona trochę „diaboliczna” zabawa weselna „Krasnoludów” z dwóch zupełnie
róŜnych światów i tak urzekająca swoją barwą i prostotą, Ŝe od razu moŜna tańczyć z dziećmi, a choćby i w
przedszkolu. Prostota przekazu w tym witalnym, kolorowym przekładańcu jest chyba największą siłą. Oni po
prostu chcieli zagrać, zaśpiewać wszystko na nowo, od siebie… od początku i udało im się stworzyć nowy
folklor według pomysłu „Twinkle” Normana Granta – „Papy” reggae w Polsce i prekursora Polish World Music
w świecie i „Gołowąsa” Krzysztofa Trebuni – Tutki, choć z wielkim dorobkiem w naszym ruchu „Tradycji –
Nowej”. Jeszcze raz w wersji DVD, mogą zawojować tą bajką świat ponad podziały! I to zarówno listy
przebojów pop, jak i dyskoteki, ludyczne festyny z rampą a’la cyrk, a takŜe zabawy z dziećmi w kółku
graniastym „Merry Go Round”. Przypomnijmy sobie Boba Marleya „One Love”, bo „Jedna jest Miłość i
Jedyna. Jedynie Miłość moŜe nas Zjednać”.
32
FONOGRAM ŹRÓDEŁ 2008
JURY KONKURSU FONOGRAM ŹRÓDEŁ 2008
MAŁGORZATA MAŁASZKO-STASIEWICZ – Z-ca Dyrektora Programu 2 Polskiego Radia
ANNA SZEWCZUK – Program 2 Polskiego Radia, Radiowe Centrum Kultury Ludowej
ANNA SZOTKOWSKA – Program 2 Polskiego Radia, Radiowe Centrum Kultury Ludowej
PIOTR KĘDZIOREK – Program 2 Polskiego Radia, Radiowe Centrum Kultury Ludowej
JAKUB BORYSIAK – Program 2 Polskiego Radia, Radiowe Centrum Kultury Ludowej
33
LAUREACI FONOGRAMU ŹRÓDEŁ 2008
„MUZYCY, MUZYCY COS PO WOS OSTANIE...”
Wyd.: Tatrzańska Agencja Rozwoju, Promocji i Kultury, Instytut
Sztuki PAN, grudzień 2008.
Nagrania archiwalne ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki
PAN.
Są to pierwsze powojenne nagrania tradycyjnej muzyki Podhala.
Dokonały ich ekipy terenowe Państwowego Instytutu Sztuki
podczas
ogólnopolskiej
Akcji
Zbierania
Folkloru
Muzycznego
(Nagrania z lat 1950 – 1954). Autorem większości nagrań jest
Kazimierz Bogucki, członek Ekipy Krakowskiej AZFM. Na płycie
znalazło się takŜe kilka nagrań autorstwa Aleksandry Szurmiak-Boguckiej dokonanych w 1957 roku. Nagrania
prezentują tradycyjną muzykę tzw. Skalnego Podhala, NiŜnego Podhala, okolic Nowego Targu, Szaflar oraz
Chochołowa. Podhalańscy muzycy i śpiewacy których nagrania znajdują się na płycie urodzeni byli w latach
1881 – 1931. Wśród wykonawców: muzyka (kapela) Władysława Obrochty z Zakopanego, muzyka
Bronisławy Koniecznej – Dziadońki z Bukowiny Tatrzańskiej czy muzyka Stanisława Nędzy - Chotarskiego z
Kościelsika. Obok muzyki instrumentalnej na płycie znalazły się takŜe przykłady śpiewu solowego jak i
zespołowego (ballady, śpiewy weselne, przyśpiewki).
OPIENIE JURORÓW:
ANNA SZOTKOWSKA
Muzyka Podhala nie przestaje fascynować. Im nagrania starsze, tym większe budzą zainteresowanie. Grę
Bartusia Obrochty, utrwaloną przez Juliusza Zborowskiego na wałkach woskowych w 1914 r., a takŜe
wcześniejszy o 10 lat zapis śpiewu Jana Krzeptowskiego (syna legendarnego Sabały) moŜna usłyszeć na
płycie „Muzyka Tatr” (dołączonej do kwartalnika „Tatry”; nr 4, 2006 r.). Jak brzmiała podhalańska nuta i
śpiewka w połowie 20. wieku – moŜna się przekonać słuchając nagrań zamieszczonych na płycie „Muzycy,
muzycy, cos po Wos ostanie...”. To wybór blisko stu fonogramów (niektórych bardzo krótkich, zaledwie 20 –
30 sekundowych), zarejestrowanych w latach 1950 – 1952 oraz 1957 na Podhalu, a stanowiących niewielką
tylko część pokaźnego zbioru dokumentów dźwiękowych muzyki podhalańskiej, znajdujących się w Zbiorach
Fonograficznych Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Są wśród tych dokumentów prawdziwe perły, jak
np. nagrania muzyk (czyli góralskich kapel): słynnej „Dziadońki” – Bronisławy Koniecznej z Bukowiny
Tatrzańskiej, Franciszka Czernika z Brzegów, Toporów – Futrów z Cyrhli, Stanisława Nędzy – Chotarskiego i
Styrczulów – Maśniaków z Kościeliska, czy świetnego leworęcznego skrzypka Wojciecha Blaszaka z
Chochołowa. TakŜe – śpiewaków i muzykantów z NiŜnego Podhala: Karola Walczaka i Ludwika Łojasa z
Łopusznej, czy Władysława Gromady z Ostrowska.
34
To przykłady starego stylu śpiewu i gry podhalańskich artystów. Dobrze, Ŝe te nagrania (często niedoskonałe
od strony technicznej, ale o wielkiej wartości merytorycznej) ujrzały światło dzienne. Bo choć Podhale miało
później wielu utalentowanych muzyków (ich nagrania znajdują się m. in. w Archiwum Polskiego Radia), to
warto przysłuchać się tym starszym wykonaniom, a moŜe teŜ spróbować porównać, jak zmieniła się
podhalańska muzyka na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. Dla takich porównań płyta ta jest
nieoceniona. A nawiązując do incipitu góralskiej śpiewki, która dała tytuł płycie – pozostały po tych
muzykach nagrania. Warto było czekać pół wieku, by móc je usłyszeć.
35
„MUZYKA
OCALONA – ŁOWICKIE 1952-1959”
Wyd.: Łowicki Ośrodek Kultury i Instytut Sztuki PAN, listopad
2008.
Nagrania archiwalne ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu
Sztuki PAN.
Pierwsze powojenne, a zarazem najstarsze z zachowanych
rejestracji
fonograficznych
tradycyjnej
muzyki
regionu
łowickiego. Nagrań dokonały ekipy terenowe Państwowego
Instytutu Sztuki podczas ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru
Muzycznego (nagrania z roku 1952) oraz studenci muzykologii
UW podczas obozu studenckiego kierowanego przez Mariana Sobieskiego (Nagrania z roku 1959).
Płyta prezentuje róŜnorodność stylów i gatunków, ukazuje historyczne brzmienie minionej juŜ epoki
muzycznej. Tradycyjne melodie taneczne (okrąglaki, oberki, kujawiaki, kujony, a takŜe melodie obrzędowe
grane np: podczas wesel). Zawarty na płycie repertuar pieśniowy związany jest chronologią roku
kalendarzowego i cyklu ludzkiego Ŝycia (pieśni dziecięce, kołysanki, Ŝniwne, zalotne, weselne, przyśpiewki).
Wykonawcami są nieŜyjący juŜ łowiccy muzycy i śpiewacy ludowi, wielu z nich urodziło się jeszcze w XIX
wieku. To m.in.: Grzegorz Gać (ur. 1878), Wiktoria Zbikowska (ur. 1899), Anna Wróbel (ur. 1880), Izydor
Muras (ur. 1893).
OPINIE JURY:
JAKUB BORYSIAK
Zaprezentowany na płycie „Muzyka ocalona – Łowickie 1952-1959” wybór nagrań pochodzi z dotąd
niepublikowanych Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. Te unikatowe rejestracje powstały w
dwóch etapach. Pierwszy z nich miał miejsce w ramach słynnej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego w latach
pięćdziesiątych. Na Ziemi Łowickiej w sierpniu roku 1952 pojawiła się grupa badaczy, która zarejestrowała
materiał z 11 miejscowości ówczesnych powiatów łowickiego i skierniewickiego. Pomoc techniczną tej akcji
zapewniało wówczas Polskie Radio, które udostępniło badaczom wóz transmisyjny. Druga okazja do
powojennych
nagrań
w
regionie
łowickiego
nadarzyła
się
podczas
Międzyuczelnianego
Obozu
Folklorystycznego dla studentów muzykologii, zorganizowanego przez Mariana Sobieskiego latem roku 1959,
w celu kontynuacji i uzupełniania nagrań terenowych Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego.
Jak pisze prof. Piotr Dahlig omawiana płyta „(...) stanowi unikatowe ogniwo pośrednie między nurtami
muzycznymi właściwymi dla czasów kolbergowskich, a intensywnym ruchem regionalnym i folklorem tzw.
stylizowanym w II połowie XX w.”. Dzięki uwaŜnej pracy autora – Jacka Jackowskiego, na płycie usłyszeć
moŜemy archaiczne wzory stylów wykonawczych zarówno wokalnych jak i instrumentalnych. Warto tu
wymienić wspaniale wykonania, m.in.: Walerii Czubak, Grzegorza Gacia, Wiktorii Zbigowskiej oraz Marianny
Nowak. Ogromne wraŜenie robią takŜe przemowy weselne i pogrzebowe w wykonaniu Jana Nowaka.
Wartość wszystkich rejestracji podkreśla takŜe fakt, iŜ większość muzyków prezentowanych na płycie
36
urodziła się jeszcze w końcu XIX wieku. Na krąŜku znalazło się 88 nagrań. Wiele z nich jest bardzo krótkich –
nie przekracza minuty. Spowodowane to zostało problemami technicznymi grup badawczych i brakiem
dostatecznej ilości taśmy magnetycznej. Nie zmniejsza to jednak wartości archiwalnej i artystycznej zbioru.
Niezwykle cenne i warte podkreślenia jest takŜe zaangaŜowanie się w projekt Łowickiego Ośrodka Kultury, a
w szczególności jego dyrektora Macieja Malangiewcza, który jest pomysłodawcą wydawnictwa. Do płyty
dołączany jest profesjonalny komentarz etnomuzykologiczny autorstwa Jacka Jackowskiego w wersji polskiej
i angielskiej.
37
„PIEŚNICZKI Z KANCENOŁA – PIEŚNI RELIGIJNE EWANGELIKÓW
ZE ŚLĄSKA CIESZYŃSKIEGO”
Wyd.: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, listopad 2008.
Nagrania z badań terenowych prowadzonych na Śląsku
Cieszyńskim przez Arletę Nawrocką–Wysocką w latach 2005 2008.
Wykonawcy: Parafianie z Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego
z okolic Wisły, Ustronia, Cisownicy, Istebnej, Koniakowa,
Goleszowa urodzeni pomiędzy 1925 a 1952, m.in.: Emma
Błaszczyk, Anna Malec, Ewa Sztwiertnia, Anna Śliwka, Helena
Wróbel
oraz
grupy
śpiewacze:
Czernianie,
Stejizbianki,
Uścienkowianie i Wańcy.
OPINIE JURY:
ANNA SZEWCZUK
Dwupłytowy album będący wynikiem prac badawczych Arlety Nawrockiej–Wysockiej z Instytutu Sztuki PAN.
Autorka podkreśla, Ŝe album ten naleŜy traktować jako zapis dokumentalny spotkań z wykonawcami, których
celem było zarejestrowanie repertuaru ze starych kancjonałów. Sprawdzenie, czy w pamięci ewangelików ze
Śląska Cieszyńskiego zachowały się zapomniane gdzie indziej teksty oraz melodie pieśni porannych i
wieczornych, hymnów boŜonarodzeniowych, a takŜe adwentowych chorałów. Nagrania pieśni w wykonaniu
ewangelików z Cisownicy, Koniakowa, Goleszowa, Ustronia, Wisły – zarówno śpiewaków, jak i zespołów
śpiewaczych (Wańcy czy Czernianie) – zawarte na dwupłytowym albumie, to zaledwie niewielka część
zebranego przez Arletę Nawrocką-Wysocką zbioru (z lat 2006 - 2008). Same nagrania, jak i komentarz
autorki, wspaniale ukazują kontekst historyczny tego obszaru pogranicza, na którym krzyŜowały się tradycje
czeska, polska i niemiecka. Dwupłytowy album jest znakomitym przykładem moŜliwości połączenia warsztatu
badacza i dokumentalisty, a przede wszystkim miłośnika i pasjonata, dla którego istotnym doświadczeniem
jest spotkanie z ludźmi. Ten zapis pozwala nam doświadczyć głębokich przeŜyć, które wynikają zarówno
charakteru wykonywanego repertuaru, jak i zapewne z atmosfery obcowania badaczki ze śpiewakami.
38
„POWIŚLE MACIEJOWICKIE”
Wyd. In Crudo/Stowarzyszenie Dom Tańca, kwiecień 2008.
Nagrania zrealizowane w latach: 1995 - 2007, w domach
muzykantów, w Klubie Korzenie, Riviera - Remont w Warszawie,
w czasie Taboru Domu Tańca w Strychu 2007.
Wykonawcy: Jan Cytryniak, Stanisław Łoskot, Stefan Nowaczek,
Sławomir Rutkowski, Zofia Pracz, Władysław Zarzycki, Czesław
Zarzycki, Stanisław Pawelec (harmonia), Stanisław Pawelec
(skrzypce), Jan Łoskot, Antoni Cichecki, Marian Cichecki, Jan
Kurach, Celina Cytryniak.
Melodie pasterskie, melodie taneczne grane solo i przez kapele, przyśpiewki, śpiew kawalerski, śpiew
obrzędowy i kołysanki – mikroregion Powiśle Maciejowickie (Mazowsze południowe, prawobrzeŜne).
OPINIE JURY:
Remek Hanaj w opisie płyty „Powiśle Maciejowickie” o muzykantach z tego mikroregionu mówi, Ŝe muzyka
jest dla nich pasją. Pasja to kluczowe słowo określające zarówno tę płytę, jak i całą działalność jej autora
(autorów). Jest bowiem to wydawnictwo zapisem nie tylko aktualnego „stanu zachowania” tradycyjnej
muzyki wsi okolic Maciejowic Kościuszkowskich na przełomie XX i XXI wieku, ale dokumentem działań całego
środowiska skupionego wokół warszawskiego Domu Tańca. Zawiera nagrania powstałe podczas słynnych
imprez Sceny Muzyki Tradycyjnej „Korzenie” w klubie Riviera – Remont i na potańcówkach Domu Tańca, są
tu nagrania dokonane podczas licznych wizyt w domach muzykantów i nagrania z Taboru Domu Tańca w
2007 roku, który odbył się we wsi Strych. KaŜdy z tych obszarów działalności Remka Hanaja i jego przyjaciół
z Domu Tańca (z Powiślem związani są szczególnie Mateusz i Agnieszka Niwińscy oraz Daniel i Kasia de
Latour) odegrał niezwykłą rolę w ocaleniu pamięci po odchodzącej juŜ w przeszłość muzycznej tradycji.
Imprezy w warszawskim klubie studenckim odkryły ludowa muzykę dla całej rzeszy wielkomiejskiej
młodzieŜy. Terenowe nagrania to nie tylko źródło bezcennego materiału dokumentalnego (będącego dla
ludzi Domu Tańca takŜe punktem wyjścia do własnej muzycznej twórczości), ale takŜe okazja do spotkań z
muzykantami, dla których z kolei zainteresowanie ze strony przyjezdnych, badaczy stanowi i jakieś
wyróŜnienie i dodatkową motywację do sięgnięcia ponownie po instrument. Podobną rolę odgrywają tabory,
które dodatkowo pozwalają spotkać się młodym osobom zafascynowanym wiejską tradycją z jej
najwspanialszymi depozytariuszami. Walor dokumentalny tej płyty jest zatem niepodwaŜalny, no a poza tym
słucha się jej z wielką przyjemnością, bo grono wykonawców jest znakomite, wystarczy wymienić chociaŜby
takie nazwiska jak Władysław Zarzycki, Stefan Nowaczek, Jan Cytryniak, Stanisław Łoskot, Jan Kurach i
wielu, wielu innych.
39
JURY PRZYZNAŁO NAGRODĘ SPECJALNĄ FONOGRAMU ROKU
WYDAWNICTWU MUZYKA ODNALEZIONA
ZA UNIKATOWĄ SERIĘ PŁYT:
„CZTERY STRONY RAWY”
Wyd.: Muzyka Odnaleziona, czerwiec 2008.
Nagrania zrealizowane w domach muzykantów w latach 1986 2003 przez Andrzeja Bieńkowskiego.
Wykonawcy: m.in.: Kapela Stanisława Klejnasa, Kapela Mariana
Cieracha,
Kapela
Jana
Makowskiego,
Kapela
Stanisława
Rosińskiego.
Mazurki, oberki i polki z okolic Rawy Mazowieckiej – Centrum
Polski.
„KAJOCY. WOKÓŁ KĘDZIERSKICH”
Wykonawcy: m.in.: Kapela Józefa Kędzierskiego, Kapela Jana
Babisa, Jan Kłosiński, Kapela Floriana Porczka.
Mazurki, oberki i polki Kajoków z Radomszczyzny. Mikroregion
Kajoków to kilkanaście wsi połoŜonych na północ od Przysuchy.
40
„KONIEC BASÓW. KRAŚNICA. OPOCZYŃSKIE”
Polki i oberki z Opoczyńskiego. Rekonstrukcje kapel z basami.
Wykonawcy:
m.in.:
Kapela
Stanisława
Klejnasa,
Kapela
Stanisława Rosińskiego, Kapela Władysława Piątkowskiego,
Kapela Nowickich, Kapela Szewczyków.
JURY PRZYZNAŁO TAKśE WYRÓśNIENIE DLA :
RADOSTOWIANKI – „JAK JO BYDA SYNA MIAŁA”
Wyd.: Gminny Ośrodek Kultury w Suszcu, październik 2008.
Nagrania zrealizowano w studiu Gminnego Ośrodka Kultury w
Pawłowicach.
Na płytę złoŜyły się pieśni regionu pszczyńskiego, a takŜe
innych regionów Śląska w wykonaniu czternastu śpiewaczek z
Radostowic pod kierownictwem Jadwigi Masny. Są to pieśni
wykonywane dawniej przez kobiety (kołysanki, pieśni miłosne,
weselne, sieroce i naboŜne).
41
ALBUMY ZGŁOSZONE DO FONOGRAMU ŹRÓDEŁ 2008
1. WÓJTOWIANIE – „CHOĆ MY NIE MAZOWSZE”
Wyd.: Krasnobrodzki Dom Kultury, czerwiec 2008.
Nagrania zrealizowano w Krasnobrodzkim Domu Kultury.
Wykonawcy:
Marianna Olszewska - śpiew, Zofia Molenda – śpiew, Alicja
Parkitny – śpiew, lŜbieta Piela – śpiew, Alicja Olszewska –
śpiew, Stanisław Olszewski – bębenek, Marek Molenda –
kontrabas, Zbigniew Molenda – akordeon.
Pieśni ludowe z regionu Roztocza i repertuar kresowy. Oprócz
materiału tradycyjnego na płycie umieszczono równieŜ utwory
skomponowane przez członków zespołu.
2. „CZTERY STRONY RAWY”
Nagrania zrealizowane w domach muzykantów w latach 19862003 przez Andrzeja Bieńkowskiego.
Wykonawcy: m.in.: Kapela Stanisława Klejnasa, Kapela Mariana
Cieracha,
Kapela
Jana
Makowskiego,
Kapela
Stanisława
Rosińskiego.
Mazurki, oberki i polki z okolic Rawy Mazowieckiej – Centrum
Polski.
42
3. RADOSTOWIANKI – „JAK JO BYDA SYNA MIAŁA”
Wyd.: Gminny Ośrodek Kultury w Suszcu, październik 2008.
Nagrania zrealizowano w studiu Gminnego Ośrodka Kultury w
Pawłowicach.
Na płytę złoŜyły się pieśni regionu pszczyńskiego, a takŜe
innych regionów Śląska w wykonaniu czternastu śpiewaczek z
Radostowic pod kierownictwem Jadwigi Masny. Są to pieśni
wykonywane dawniej przez kobiety (kołysanki, pieśni miłosne,
weselne, sieroce i naboŜne).
4. GROJCOWIANIE – „JES WESOŁO NOWINA”
Wyd:
Stowarzyszenie
społeczno-kulturalne
„Grojcowanie”,
grudzień 2008. Nagranie studyjne zrealizowane przez AV Studio
w 2008 roku.
Kolędy i pastorałki w wykonaniu młodzieŜy i dzieci z Zespołu
Regionalnego „Grojcowianie” i „Mali Grojcowianie”, soliści: Anna
Grochowalska, Katarzyna Jagosz, Sabina Jurasz, Renata Kocoń,
Natalia Konior, Anna Kupczak, Katarzyna Kupczak, Dawid
Stasica, Regina Urbaś, Dominika Wrzeszcz, Wojciech Wrzeszcz.
W
Kapeli
zagrali:
Brygida
Murańska
–
skrzypce
prym;
Magdalena Fijak – skrzypce prym; Anna Wrzeszcz – skrzypce
prym; Wojciech Wrzeszcz – skrzypce prym, sekund altowy; Franciszka Burczak – sekund altowy; Rafał
Wrzeszcz – bas i Dawid Stasica – bas. Na okładce płyty wykorzystano zdjęcie szopki Stanisława Kwaśnego –
cenionego twórcy ludowego z Musznej.
43
5. JOSZKO BRODA – „NA DUNAJ. KOLĘDY ZE WSCHODU”
Wyd.: BAT – Józef Broda, grudzień 2008. Nagrania pochodzą z
Archiwum
Etnolingwistycznego
w
Zakładzie
Tekstologii
i
Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego Instytutu Filologii
UMCS
w
Lublinie,
Zbiorów
Fonograficznych
ISPAN
oraz
Archiwum Joszka Brody.
Na płycie znajdują się kolędy i pastorałki w wykonaniu
najstarszych mieszkańców regionu lubelskiego (jedna pieśń z
regionu Przemyśla) m.in.: Anny Wójcik z Górajca (ur.1903),
Joanny Rachańskiej z Łupczy (ur.1918), Marii Zabłockiej z
Grabniaka (ur.1898), Weroniki Gwóźdź ze Starej Wsi (ur.1899),
Marii Szuty z Ulowa (ur.1910). Nagrania dokonane zostały w latach 1953 - 2007.
6. „KAJOCY. WOKÓŁ KĘDZIERSKICH”
Wyd.:
Muzyka
Odnaleziona,
czerwiec
2008.
Nagrania
zrealizowane w domach muzykantów w latach 1980 - 2008
przez Andrzeja Bieńkowskiego.
Wykonawcy: m.in.: Kapela Józefa Kędzierskiego, Kapela Jana
Babisa, Jan Kłosiński, Kapela Floriana Porczka.
Mazurki, oberki i polki Kajoków z Radomszczyzny. Mikroregion
Kajoków to kilkanaście wsi połoŜonych na północ od Przysuchy.
44
7.
„KONIEC BASÓW. KRAŚNICA. OPOCZYŃSKIE”
Nagrania zrealizowane w domach muzykantów w latach 19841997 przez Andrzeja Bieńkowskiego.
Wykonawcy:
m.in.:
Kapela
Stanisława
Klejnasa,
Kapela
Stanisława Rosińskiego, Kapela Władysława Piątkowskiego,
Kapela Nowickich, Kapela Szewczyków.
Polki i oberki z Opoczyńskiego. Rekonstrukcje kapel z basami.
8. KAPELA WŁADYSŁAWA POGODY – „LASOWIACKI DOM”
Wyd.: Miejski Dom Kultury w Kolbuszowej, kwiecień 2008.
Nagrania zrealizowano w studiu nagrań Miejskiego Domu
Kultury w Kolbuszowej.
Regionalne melodie i przyśpiewki i tańce lasowiackie w
wykonaniu Kapeli Władysława Pogody.
Wykonawcy:
Władysław Pogoda – skrzypce prym, śpiew, Jerzy Wrona –
klarnet, Ryszard Wrona – akordeon, Jarosław Mazur –
kontrabas, Dorota Jamróz – skrzypce sekund, Stanisław Rudny
– trąbka, Czesława Cyran – śpiew.
45
9.
„MUZYCY, MUZYCY COS PO WOS OSTANIE...”
Wyd.: Tatrzańska Agencja Rozwoju, Promocji i Kultury, Instytut
Sztuki PAN, grudzień 2008. Nagrania archiwalne ze Zbiorów
Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN.
Wśród wykonawców: muzyka (kapela) Władysława Obrochty z
Zakopanego,
Bukowiny
muzyka
Tatrzańskiej
Bronisławy
czy
Koniecznej-Dziadońki
muzyka
Stanisława
z
Nędzy
-
Chotarskiego z Kościelsika. Obok muzyki instrumentalnej na
płycie znalazły się takŜe przykłady śpiewu solowego jak i
zespołowego (ballady, śpiewy weselne, przyśpiewki).
Są to pierwsze powojenne nagrania tradycyjnej muzyki Podhala. Dokonały ich ekipy terenowe Państwowego
Instytutu Sztuki podczas ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego (Nagrania z lat 1950 - 1954).
Autorem większości nagrań jest Kazimierz Bogucki, członek Ekipy Krakowskiej AZFM. Na płycie znalazło się
takŜe kilka nagrań autorstwa Aleksandry Szurmiak-Boguckiej dokonanych w 1957 roku. Nagrania prezentują
tradycyjną muzykę tzw. Skalnego Podhala, NiŜnego Podhala, okolic Nowego Targu, Szaflar oraz Chochołowa.
Podhalańscy muzycy i śpiewacy których nagrania znajdują się na płycie urodzeni byli w latach 1881 - 1931.
10. „MUZYKA OCALONA – ŁOWICKIE 1952-1959”
Wyd.: Łowicki Ośrodek Kultury i Instytut Sztuki PAN, listopad
2008.
Nagrania
archiwalne
ze
Zbiorów
Fonograficznych
Instytutu Sztuki PAN.
Pierwsze powojenne a zarazem najstarsze z zachowanych
rejestracji
fonograficznych
tradycyjnej
muzyki
regionu
łowickiego. Nagrań dokonały ekipy terenowe Państwowego
Instytutu Sztuki podczas ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru
Muzycznego (nagrania z roku 1952) oraz studenci muzykologii
UW podczas obozu studenckiego kierowanego przez Mariana
Sobieskiego (Nagrania z roku 1959).
Płyta prezentuje róŜnorodność stylów i gatunków, ukazuje historyczne brzmienie minionej juŜ epoki
muzycznej. Tradycyjne melodie taneczne (okrąglaki, oberki, kujawiaki, kujony, a takŜe melodie obrzędowe
grane np. podczas wesel). Zawarty na płycie repertuar pieśniowy związany jest chronologią roku
kalendarzowego i cyklu ludzkiego Ŝycia (pieśni dziecięce, kołysanki, Ŝniwne, zalotne, weselne, przyśpiewki).
46
Wykonawcami są nieŜyjący juŜ łowiccy muzycy i śpiewacy ludowi, wielu z nich urodziło się jeszcze w XIX
wieku. To m.in.: Grzegorz Gać (ur. 1878), Wiktoria Zbikowska (ur. 1899), Anna Wróbel (ur. 1880), Izydor
Muras (ur. 1893).
11. „ODKRYWANIE TRADYCJI MAZOWSZA – INSTRUMENTARIUM CZ. I”
Wyd.: Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie,
grudzień 2008. Nagrania terenowe
Publikacja ma za zadanie przybliŜyć tradycyjne instrumentarium
Mazowsza. Płyty DVD zawierają prezentacje multimedialne trzech
instrumentów – ligawki, fideli płockiej oraz harmonii pedałowej.
Wykonawcą 16 tańców kurpiowskich jest harmonista Jan Kania z
Lipnik. Adwentowe melodie ligawkowe wykonuje Jan Maliszewski
oraz rodzina Gałagusów ze wsi Wieska k./Jabłonnej Lackiej.
Cztery utwory historyczne na fideli płockiej wykonuje Sylwia
Świątkowska.
12. „PIEŚNICZKI Z KANCENOŁA – PIEŚNI RELIGIJNE EWANGELIKÓW ZE ŚLĄSKA
CIESZYŃSKIEGO”
Wyd.: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, listopad 2008.
Nagrania z badań terenowych prowadzonych na Śląsku
Cieszyńskim przez Arletę Nawrocką – Wysocką w latach 2005 2008.
Wykonawcy: Parafianie z Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego
z okolic Wisły, Ustronia, Cisownicy, Istebnej, Koniakowa,
Goleszowa urodzeni pomiędzy 1925 a 1952, m.in.: Emma
Błaszczyk, Anna Malec, Ewa Sztwiertnia, Anna Śliwka, Helena
Wróbel
oraz
grupy
śpiewacze:
Czernianie,
Stejizbianki,
Uścienkowianie i Wańcy.
47
13.
„POWIŚLE MACIEJOWICKIE”
Wyd. In Crudo/Stowarzyszenie Dom Tańca, kwiecień 2008.
Nagrania zrealizowane latach: 1995 - 2007, w domach
muzykantów, w Klubie Korzenie Riviera-Remont w Warszawie, w
czasie Taboru Domu Tańca w Strychu 2007.
Wykonawcy: Jan Cytryniak, Stanisław Łoskot, Stefan Nowaczek,
Sławomir Rutkowski, Zofia Pracz, Władysław Zarzycki, Czesław
Zarzycki, Stanisław Pawelec (harmonia), Stanisław Pawelec
(skrzypce), Jan Łoskot, Antoni Cichecki, Marian Cichecki, Jan
Kurach, Celina Cytryniak.
Melodie pasterskie, melodie taneczne grane solo i przez kapele, przyśpiewki, śpiew kawalerski, śpiew
obrzędowy i kołysanki – mikroregion Powiśle Maciejowickie (Mazowsze południowe, prawobrzeŜne).
14. REGIONALNY ZESPÓŁ DOLINA POPRADU – „PÓDE NA GÓRY”
Wyd.: Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu i Regionalny
Zespół Dolina Popradu, kwiecień 2008.
Nagrania zrealizowano w studiu PNDK w Starym Sączu.
Wykonawcy:
24-osobowy zespół śpiewaków oraz kapela w składzie: Piotr
Kulig – skrzypce prym; Krzysztof Gawlak – basy; Agnieszka
RyŜak – skrzypce sekund; Tomasz RyŜak – skrzypce sekund;
Edyta Wielocha – skrzypce prym.
Tradycyjne pieśni i melodie taneczne górali nadpopradzkich
zwanych czarnymi, w
wykonaniu
kapeli
i
śpiewaków
z
Piwnicznej Zdroju.
48
15. KAPELA LUDOWA GACOKI Z GACI PRZEWORSKICH – „TAŃCE REGIONÓW
PODKARPACIA”
Wyd.: Polskie Radio Rzeszów S.A., lipiec 2008. Nagrania
zrealizowano w Studiu Polskiego Radia Rzeszów.
Wszystkie kompozycje w wykonaniu siedmioosobowego zespołu
śpiewaków oraz kapeli w składzie: Magdalena Tejchma –
skrzypce prym; Hubert Tejchman – skrzypce sekund; Ryszard
Hanejko – klarnet, (kierownik zespołu); Stanisław Tadla –
cymbały; Tadeusz Kmiecik – basy.
Tańce
Regionów
Podkarpacia
to
antologia
melodii
z
przyśpiewkami do ponad 120 tańców. Na kompilację, która
znalazła się na płycie, składają się utwory grup społeczności:
Rzeszowiaków z okolic Rzeszowa i Przeworska, Lasowiaków oraz
Pogórzan z okolic Krosna i Gorlic.
16. W STYRAWIERSKYJ DZIARIEWNI – RIABINA
Wyd.: Konador, czerwiec 2008.
Nagrania zrealizowano w Studiu Rembrandt Polskiego Radia
Białystok.
Wykonawcy:
Marta Ancipow – śpiew, Zinaida Ancipow – śpiew, Irena Fomin
– śpiew, Anna Jefimow – śpiew, Maria Jefimow – śpiew, Wiera
Jewdokimow – śpiew.
Pieśni wojackie, sieroce, miłosne, weselne, korowodowe w
wykonaniu rosyjskich Starowierców spod Augustowa.
49
WIRTUALNE GĘŚLE
Wirtualne Gęśle to internetowy plebiscyt na folkową płytę
minionego roku. JuŜ sześć lat towarzyszy on organizowanemu
przez Radiowe Centrum Kultury Ludowej konkursowi na Folkowy
Fonogram Roku. W odróŜnieniu od niego Wirtualne Gęśle nie mają
charakteru nagrody jurorskiej – udział w nich brać mogą wszyscy
miłośnicy muzyki, odwołującej się do szeroko rozumianej kultury
i muzycznej tradycji ludowej.
NajwaŜniejszym celem plebiscytu jest zainteresowanie słuchaczy muzyką folkową, muzyką inspirowaną
tradycjami i dźwiękami z róŜnych zakątków Polski i świata (muzyką etno, world, etnojazz itp.) oraz
rozpropagowanie najciekawszych krajowych wydawnictw płytowych z taką właśnie muzyką. Jest to równieŜ
forma promocji polskich wykonawców i zrealizowanych przez nich nagrań.
Głosowanie odbywa się na specjalnie przygotowanej do tego celu stronie internetowej www.gesle.folk.pl,
na której zamieszczone są opisy zgłoszonych płyt, zasady głosowania, a takŜe informacje o poprzednich
edycjach plebiscytu.
Dotychczasowymi laureatami plebiscytu były płyty:
„HULAJ PÓKI CZAS” – Czeremszyna (2004 r.),
„ROCKHILL” – Zespół Muzyki Celtyckiej Beltaine (2005 r.),
„INDIALUCIA” – Michał Czachowski (2006 r.),
„HUCULSKIE MUZYKI” – Orkiestra Św. Mikołaja i Kapela Romana Kumłyka „Czeremosz” (2007 r.),
„KONCENtRAD” – Beltaine (2008 r.).
KaŜdego roku głosujący internauci mają równieŜ moŜliwość wyboru najciekawszej okładki płyty,
uczestniczącej w plebiscycie Wirtualne Gęśle.
Pomysłodawcami i organizatorami Wirtualnych Gęśli jest grupa miłośników muzyki folkowej.
50
GOŚCIE SPECJALNI FESTIWALU
„NOWA TRADYCJA 2009”
KONCERT „MUZYKA ŹRODEŁ”
ROMAN WOJCIECHOWSKI Z TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO
Roman Wojciechowski z Tomaszowa Mazowieckiego od wczesnego dzieciństwa przejawiał zainteresowania
muzyczne. Uczył się gry na klarnecie i saksofonie. Na tym ostatnim grał w orkiestrze dętej od 1966 roku do
połowy lat dziewięćdziesiątych. Od piętnastego roku Ŝycia gra na zabawach i weselach. W przeszłości przez
około dziesięć lat naleŜał takŜe do kapeli podwórkowej. Gra głównie na saksofonie, rzadziej na skrzypcach.
Do grania w zespołach ludowych powrócił dziesięć lat temu. NaleŜy do kapeli ludowej, funkcjonującej w
składzie: skrzypce, akordeon i bęben ze stalką, przy zespołach obrzędowych w powiecie opoczyńskim i
tomaszowskim („Słowiki” ze Sławna, „RóŜa” z Gawron, „Kamienianka” z Kamienia, Zespół z Twardej i
Olszowca). Artysta kilkakrotnie wystąpił na scenie jako solista – skrzypek. W tej kategorii jest laureatem
Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą, gdzie w 2004 r. otrzymał
II nagrodę, a w 2008 r. główną nagrodę – Basztę.
EUGENIUSZ REBZDA Z ŁAZNOWA
Eugeniusz Rebzda z Łaznowa w powiecie tomaszowskim naleŜy do grona najbardziej wszechstronnych
artystów ludowych – jest skrzypkiem, harmonistą, tancerzem i budowniczym ludowych instrumentów
muzycznych (bębnów ze stalką). W jego bogatym repertuarze waŜną część stanowią dawne oberki i mazurki.
Artysta wywodzi się z rodziny o muzycznych tradycjach. Od czternastego roku Ŝycia grał juŜ regularnie na
weselach. Eugeniusz Rebzda grał w kapeli zespołu w Popielawach, załoŜonym w 1972 r. Obecnie, wraz z
kapelą, skrzypek przygrywa zespołowi „Łucy Babki” i zespołowi „Ludowiacy od Będkowa”. Od kilku lat gra teŜ
w „Kapeli Ludowej” z Aleksandrowa Łódzkiego (występującej teŜ pod nazwą: „Kapela Gajdów”). Z
największym powodzeniem Eugeniusz Rebzda występuje jako solista – skrzypek i tradycyjny tancerz
reprezentując region opoczyński. Na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu
nad Wisłą w 2007 r. zdobył Basztę w kategorii solistów - instrumentalistów. Nie był to jego pierwszy występ
na kazimierskiej scenie, w 2003 r. w tej samej kategorii otrzymał I nagrodę.
51
ZOFIA GAJDA Z ALEKSANDROWA ŁÓDZKIEGO
Zofia Gajda z Aleksandrowa Łódzkiego koło Zgierza jest śpiewaczką i tancerką opoczyńską. Największą część
jej repertuaru stanowią przyśpiewki, pieśni weselne i powszechne. Przez kilka lat związana była z Zespołem
Śpiewaczym „Aleksandrowianie”. Tradycje muzyczne wyniosła z domu rodzinnego – większość pieśni
zapamiętała od babci – gawędziarki, śpiewaczki i tancerki – Stanisławy Urbańczyk z Zychorzyna.
KAPELA LUDOWA „OPOCZNIANKA”
Nazwa kapeli ludowej „Opocznianka” została przejęta od nazwy nieistniejącego juŜ Zespołu Ludowego Pieśni
i Tańca. Zespół od początku skupiał znakomitych muzyków regionu opoczyńskiego. Grali w niej – nieŜyjący
juŜ – Stanisław Borowiecki na harmonii trzyrzędowej, Stanisław Kaleta na skrzypcach, na bębnach Bronisław
Stelemblak. W 1965 r. do Kapeli wstąpił skrzypek Stanisław Ksyta i harmonista Julian Jarząb, którzy grają
razem do dziś. Zespół „Opocznianka” występował na krajowych festiwalach i konkursach zajmując czołowe
miejsca, wielokrotnie koncertował teŜ za granicą. W repertuarze zespołu znajdują się w głównej mierze
dawne oberki ciągłe, wyciągane i oberki siekane, drobne oraz polki, walce i repertuar nowszy – powojenny.
Pomimo stosukowo młodego wieku, muzycy prezentują surowy i ekspresyjny styl wykonawczy.
Stanisław Ksyta z Woli ZałęŜnej naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku siedmiu lat na prowizorycznym
instrumencie skonstruowanym z pomocą ojca. Były to dwie cienkie deseczki przypominające kształtem
skrzypce, smyczek zaś wykonany był z wygiętej w kształcie łuku gałęzi wierzbowej z naciągniętym końskim
włosiem. W wieku dwunastu lat skrzypek-samouk, „słuchowiec” potrafił juŜ grać łatwiejsze oberki, polki i
walczyki, a mając trzynaście lat rozpoczął występy na zabawach i weselach. W 1965 roku zaczął grać w
Kapeli Zespołu „Opocznianka”. NaleŜał równieŜ do kapel zespołów „Tramblanka”, „Sitowianka” i
„Bukowianki”.
Julian Jarząb z RóŜanny gry na harmonii trzyrzędowej uczył się od 1952 r. z pomocą ojca, skrzypkasamouka. Mając trzynaście lat grywał juŜ na potańcówkach i weselach. Po przystąpieniu do Kapeli Zespołu
„Opocznianka”, podobnie jak Stanisław Ksyta kontynuował praktykę weselną. Julian Jarząb jest teŜ
budowniczym ludowych instrumentów muzycznych – bębenków jednostronnych z brzękadłami.
Marian Pabianek z Sitowej od piętnastego roku Ŝycia gra na harmonii guzikowej, akordeonie, bębnie ze
stalką i perkusji. Na tych ostatnich grywał podczas wesel. Ponadto tańczył i śpiewał w Zespole „Sitowianki”.
52
BESTER QUARTET
Bester Quartet jest swego rodzaju fenomenem na
światowym rynku muzycznym. Grupę tworzą czterej
wybitni instrumentaliści, wykształceni muzycy klasyczni.
Charakterystyczną
cechą
zespołu
jest
wykonawstwo
muzyki o szerokim przekroju stylistycznym, w którym
zasymilowane
klasycznej,
zostały
jazzowej,
współczesnej
wybrane
elementy
awangardowej
kameralistyki,
gdzie
oraz
muzyki
dokonania
fundamentem
do
budowania niepowtarzalnych form instrumentalnych jest
improwizacja.
Formacja
ta
jest
nowym
obliczem
legendarnego The Cracow Klezmer Band, który powstał w
1997 roku w Krakowie z inicjatywy muzyka młodego
pokolenia, kompozytora i akordeonisty Jarosława Bestera. Za sprawą wypracowania oryginalnego,
odwaŜnego artystycznie repertuaru, opartego głównie na kompozycjach własnych lub teŜ przygotowanych
specjalnie dla tego składu instrumentalnego, zespół nieustannie zdobywa uznanie krytyki muzycznej, jak i
publiczności na całym świecie.
Bester Quartet dokonał niezliczonej ilości nagrań dla stacji telewizyjnych i radiowych, a takŜe współpracował
w wieloma wybitnymi artystami szeroko rozumianej muzyki jazzowej, klezmerskiej i awangardowej: Johnem
Zornem, Tomaszem Stańko, GraŜyną Auguścik, Johnem McLeanem, Donem Byronem, Frankiem Londonem,
Jorgosem Skoliasem, Aaronem Alexandrem, Ireneuszem Sochą i innymi.
Zespół koncertował w wielu prestiŜowych salach oraz klubach muzycznych, m.in. w Polsce, USA, Wielkiej
Brytanii, Tajwanie, Czechach, Finlandii, Włoszech, Estonii, Francji, Ukrainie, Węgrzech, Szwecji, Szwajcarii,
Austrii, Belgii, Holandii, Niemczech oraz Kanadzie.
Owocem wieloletniej współpracy z niezwykle prestiŜową nowojorską wytwórnią Tzadik Johna Zorna jest
wydanie jak dotąd sześciu albumów zespołu: „De Profundis” (2000); „The Warriors” (2001); „Bereshit”
(2003); „Sanatorium under the Sign of the Hourglass” (2005); „Balan” (2006); „Remembrance” (2007).
Podczas koncertu zostaną zaprezentowane utwory, które powstały na przestrzeni ostatnich 12 lat, ale takŜe
nowe, nieznane jeszcze kompozycje, przygotowywane z myślą o nagraniu kolejnej płyty.
Zespół tworzą Jarosław Bester – akordeon; Jarosław Tyrała – skrzypce; Oleg Dyyak – akordeon,
klarnet, instrumenty perkusyjne; Wojciech Front – kontrabas.
53
ADAM STRUG I PRZYJACIELE
Adam Strug jest poetą, pieśniarzem, teologiem, kompozytorem muzyki
teatralnej i filmowej a takŜe scenarzystą dokumentalnych filmów o
muzyce ludowej. Jako wokalista współtworzy Kapelę Brodów. Jest
laureatem wielu nagród, m.in.: Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu
(1991), Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie (1992), Piosenki
Autorskiej OPPA (2002), a takŜe Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i
Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą (1993). W roku 2008,
podczas XI Festiwalu Folkowego Polskiego Radia Nowa Tradycja, zdobył
nagrodę I stopnia im. Czesława Niemena oraz Nagrodę Telewizji Polonia.
Podczas tego występu artysta wraz z przyjaciółmi (Witkiem Brodą oraz
Jackiem Mielcarkiem) zaprezentował program inspirowany muzyką
greckiej diaspory w Polsce, okraszony nutą Ŝydowską i polskim folklorem
miejskim. To kompozycje własne artysty, na które wpływ miała takŜe
melodyka oraz klimat gatunku zwanego rebetiko (rembetiko) – greckiej muzyki ulicy z początków XX wieku,
o silnych wpływach orientalnych z Azji Mniejszej oraz Bliskiego Wschodu.
Na tegoroczny występ Adam Struga złoŜą się głównie piosenki autorskie, będące wyrazem fascynacji muzyką
polską i bliskowschodnią.
Kapelę tworzą: Adam Strug – śpiew, akordeon; Jacek Mielcarek – klarnet, Kuba Mielcarek –
kontrabas; Witek Broda – bęben.
54
SOUNDS OF TIMES
GRAND PRIX XI FESTIWALU FOLKOWEGO POLSKIEGO RADIA „NOWA TRADYCJA”
Zespół Sounds of Times powstał w 2007 roku.
Główną
inspiracją
Ŝydowskiej,
która
artystów
jest
powstawała
muzyka
przed
II
kultury
Wojną
Światową na terenach Polski. Muzycy nie stronią od
łączenia tych wpływów z motywami zaczerpniętymi z
innych gatunków takimi jak; jazz, latino, muzyka
bałkańska,
a
nawet
muzyka
klubowa.
Charakterystyczną cechą ich twórczości jest silny
wpływ muzyki improwizowanej. Większość utworów to
kompozycje własne, posiadające formę otwartą, która daje muzykom duŜe moŜliwości prezentacji swoich
umiejętności solowych. W roku 2008 grupa zdobyła Grand Prix XI Festiwalu Folkowego Polskiego Radia
Nowa Tradycja.
Grupę tworzą: Maksymilian Wosk – skrzypce; Maksymilian Młynek – saksofon; Marek Tarnowski –
akordeon; Piotr Bogutyn – bas ; Krzysztof Redas – perkusja.
www.soundsoftimes.pl
55
URMULI
Urmuli ma niezwykle róŜnorodny
repertuar, zawierający zarówno
muzykę
instrumentalną,
jak
i
polifoniczne pieśni datowane na
czasy średniowiecza. Tradycyjne
ludowe melodie aranŜowane są
przez muzyków z zespołu, z zachowaniem cech i manier typowych dla gruzińskich pieśni wykonywanych
solowo z towarzyszeniem instrumentów, jak i pieśni wielogłosowych, których struktura jest zróŜnicowana
regionalnie. Zespół wydał pięć płyt w serii Georgian Music of the Centuries.
Mistrzowie improwizacji na koncercie zaprezentują najbardziej popularne gruzińskie instrumenty: duduk –
dęty instrument z trzcinowym ustnikiem, wykonywany z drewna morelowego; flet salamuri (Wschodnia
Gruzja) – jeden z najstarszych instrumentów gruzińskich, posiadający obecnie siedem otworów z przodu oraz
jeden tyłu; panduri (Wschodnia Gruzja) – najbardziej popularny, trzystrunowy instrument szarpany, o
róŜnych kształtach i rozmiarach; chuniri – czterostrunowy instrument z Zachodniej Gruzji; chonguri – trzy
lub czterostrunowy instrument (Zachodnia Gruzja).
Zespół tworzą: Nugzar Kavtaradze,Vladimir Mamaladze, David Jimshitiashvili, David Ratiani,
Shalva Abramishvili,David Japaridze
56
OANA CĂTĂLINA CHIłU
Najnowszy
projekt
muzyczny
obdarzonej
charyzmatycznym głosem Oany Cătăliny ChiŃu jest
próbą
odtworzenia
zapominanej
juŜ
tradycji
wykonywania tanga w latach trzydziestych, w
kawiarenkach,
restauracjach
Bukaresztu. Artystka
zapomnianych
melodii
dorastała
w
oraz
parkach
słuchając tych
wykonaniu
swoich
rodziców. Wiele lat później, podczas odwiedzin w
Bukareszcie, Oana odnalazła stary gramofon wraz
z 78 czarnymi płytami z nagraniami m.in.: Cristiana
Vasile’a, Jean Moscopola oraz Marii Tănase. Był to moment przełomowy w jej karierze, od tej chwili
niepowtarzalny klimat przedwojennego tanga nie pozwalał jej zapomnieć o swoich korzeniach. Debiutancka
płyta „Bucharest Tango” to hołd złoŜony wspanialej wokalistce pochodzącej z tamtych czasów czyli Marii
Tănase, nazywanej rumuńską Edith Piaf. Podczas koncertu na Festiwalu „Nowa Tradycja” Oana Cătălina
ChiŃu wystąpi wspólnie ze swoim zespołem, który tworzą: Anton Slavic – skrzypce; Valeriu Cascaval –
cymbały; Dejan Jovanovic – akordeon; Alexej Wagner – gitara; Alexander Franz – kontrabas;
Dimitris Christides – perkusja; Vladimir Karparov – saksofon, klarnet.
www.asphalt-tango.de/chitu/artist
57
PROGRAM FESTIWALU „NOWA TRADYCJA” 2009
23 KWIETNIA – CZWARTEK (Transmisja na antenie Programu 2 PR)
Godz. 19.00 Koncert MUZYKA ŹRÓDEŁ
BESTER QUARTET
- laureat Folkowego Fonogramu Roku 2008
Festiwal „Nowa Tradycja” 2009 na antenie Programu 2 Polskiego Radia:
Godz. 15:00 - 16:00 Magazyn Źródła – wydanie festiwalowe
Godz. 19:00 - 22:00 Transmisja ze Studia Koncertowego Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego
(Muzyka Źródeł; Laureat Folkowego Fonogramu Roku 2008 Bester Quartet oraz Studio festiwalowe)
24 KWIETNIA – PIĄTEK
Godz. 18:00 PRZESŁUCHANIA KONKURSOWE
THE SOUNDS OF TIMES – laureat Nowej Tradycji 2008
ADAM STRUG I PRZYJACIELE – laureat Nowej Tradycji 2008
Godz. 15:00 - 16:00 Magazyn Źródła – wydanie festiwalowe
Godz. 23.00 - 02.00 Retransmisja koncertów The Sounds of Times i Adama Struga oraz Studio
Festiwalowe
25 KWIETNIA – SOBOTA
Godz. 18:00 PRZESŁUCHANIA KONKURSOWE
URMULI
Godz. 06:00 - 10:00 Sobotni Poranek Dwójki – wydanie festiwalowe
Godz. 23:30 - 02:00 Retransmisja koncertu zespołu Urmuli oraz Studio Festiwalowe
58
26 KWIETNIA – NIEDZIELA (Transmisja na antenie Programu 2 PR)
Godz. 19:00 KONCERT LAUREATÓW
OANA CĂTĂLINA CHIłU
19:00 - 22:00 Transmisja ze Studia Koncertowego Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego
(Koncert laureatów; Oana Cătălina ChiŃu oraz Studio festiwalowe).
59
„NOWA TRADYCJA” 2008 – PŁYTA CD
Tradycyjnie, Radiowe Centrum Kultury Ludowej Polskiego Radia przygotowało dla fanów
muzyki folkowej, płytę pt: „Nowa Tradycja” 2008. Znalazły się na niej nagrania uczestników
konkursu zeszłorocznego festiwalu, a takŜe, po raz pierwszy, goście XI Festiwalu Folkowego
„Nowa Tradycja”.
Nagrań dokonano w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie, w
dniach 10 - 13 kwietnia 2008 r.
ReŜyseria dźwięku – Ewa Guziołek – Tubelewicz, Tadeusz Mieczkowski
Mastering - Ewa Guziołek – Tubelewicz
Redakcja: Anna Szewczuk, Kuba Borysiak
TRACK LISTA:
1. KAPELA KOŁAZIŃSKICH – „Mazurek ze
śpiewem” (trad.) 2.57
2. REMIGIUSZ MAZUR HANAJ, WIESŁAWA
GROMADZKA,
STEFAN
KOŁAZIŃSKI
–
„Zapowiedź” 1.08
3. KAPELA KOŁAZIŃSKICH – „Mazurek ze
śpiewem” (trad.) 2.45
4. STANISŁAW FIJAŁKOWSKI – „Szeroki las,
wąskie pole” (trad.) 5.18
5. KAPELA GACÓW z Przystałowic Małych –
„Oberek” (trad.) 5.23
6. REMIGIUSZ MAZUR HANAJ, JAN GACA –
„Zapowiedź” 0.27
7. KAPELA GACÓW z Przystałowic Małych & PODRÓśNICZY KOLEKTYW SKRZYPCOWY „Polka” (trad.) 2.31
8. ADAM STRUG – „Złoty wąŜ” (sł./ muz. Adam Strug) I nagroda 3.25
9. ADAM STRUG – „W nocy wiary” (sł./ muz. Adam Strug) I nagroda 2.28
10. ADAM STRUG – „Nie chce Bóg” (sł./ muz. Adam Strug) I nagroda 2.10
11. SOUNDS OF TIMES – „Bogumił Song” (sł. Piotr Boguty) Grand Prix 7.27
60
12. NAZZAR – „Odrodzenie” (trad./opr. zespół) III nagroda 2.18
13. GADAJĄCA TYKWA – „Maliny” (Gwidon Cybulski/oprac. zespół) II nagroda 5.03
14. MAREK PASIECZNY GROUP – „Polka wściekła” (muzyka Marek Pasieczny, Ian Watson) III
nagroda 2.04
15. MOSAIC – „Kołysanka” (trad./opr. zespół) III nagroda 6.04
16. JEAN-MICHAEL WEILLON/JACKY MOLARD/PATRIC MOLARD – „Deit-HU Genin/Hunter Dro”
(trad./opr. zespół) 5.39
17. DONA ROSA – „Rosa” (trad./opr. Ciro Bertini, Raul Abreu) 3.43
18. DONA ROSA – „Cavalos” (Eugenio de Andrada, muz. Jose Abreu/opr. Ciro Bartini, Raul Abreu 4.00
TT: 64.58
Album otrzymają wszyscy zainteresowani na konferencji inaugurującej XII Festiwal Folkowy
„Nowa Tradycja” 2009 - 21 kwietnia, o godz. 12.00 w Polskim Radiu oraz podczas trwania
festiwalu w Studiu Polskiego radia im. Witolda Lutosławskiego.
61
WARSZTATY MUZYCZNE DLA MIŁOŚNIKÓW
AKORDEONU I HARMONII
Celem warsztatów jest ukazanie niesłychanie bogatej przeszłości akordeonu i harmonii, literatury o tych
instrumentach, ich budowy, ale takŜe wielu innych aspektów. Instrumenty te przeŜywają w obecnym czasie
„renesans” w muzyce na całym świecie, a dzięki temu są coraz bardziej rozpoznawalne i pozytywnie
postrzegane w środowiskach muzycznych. To powoduje, Ŝe rośnie zainteresowanie wykorzystaniem walorów
brzmieniowych jak i technicznych tych instrumentów przez kompozytorów, wykonawców oraz zespoły
róŜnego kalibru.
Prowadzący warsztaty:
MARIA BALISZEWSKA
Etnomuzykolog, dziennikarz, załoŜycielka Radiowego Centrum Kultury Ludowej (1994).
Ukończyła Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1973 roku związana z Polskim Radiem
(Redakcja Muzyki Ludowej, Radiowe Centrum Kultury Ludowej).
Jest laureatką Złotego Mikrofonu (1993), Nagrody Specjalnej Fundacji Kultury (1998) i medalu Zygmunta
Glogera (2003). Od roku 1998 jest koordynatorem Europejskiej Unii Radiowej ds. muzyki tradycyjnej i
folkowej. Z jej inicjatywy w 1998 r. powstał Folkowy Festiwal Polskiego Radia „Nowa Tradycja” i płytowa
seria wydawnicza „Muzyka źródeł” – kolekcja muzyki ludowej Polskiego Radia docelowo zawierająca 25 płyt
(których części jest autorką), a takŜe płyty „Pod Tatrami”, „Polskie instrumenty ludowe” (seria „Ocora”) oraz
„Welcome Europe” (2004, z okazji wejścia Polski do UE). Organizatorka dwóch festiwali folkowych
Europejskiej Unii Radiowej w 1995 roku w Zakopanem i w 2005 roku w Gdańsku. Jest autorką wielu tysięcy
audycji o tematyce etnicznej, tradycyjnej, ludowej, folkowej i wielu tysięcy nagrań terenowych,
festiwalowych, studyjnych. Dzięki jej pomocy i osobistemu zaangaŜowaniu (organizacja nagrań, koncertów,
patronaty nad imprezami) polski folk mógł przetrwać i rozwijać się.
Laureatka Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za rok 2007 w dziedzinie upowszechniania
kultury.
62
KLAUDIUSZ BARAN
Pochodzi z Przemyśla. W 1995 roku ukończył Akademię Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie w
klasie prof. Jerzego Jurka. Jako stypendysta rządu francuskiego kontynuował studia w Conservatoire „Paul
Dukas” w ParyŜu w klasie prof. Maxa Bonnay’a.
Jest laureatem wielu ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów akordeonowych (m.in. Katowice / 1993,
Castelfidardo / Włochy / 1997, ParyŜ/ 1997).
Uczestniczył w wielu festiwalach m. in. Festiwalu „Warszawska Jesień”, „Koncercie Roku” w galerii
Porczyńskich w Warszawie, Bydgoskim Festiwalu Laureatów Konkursów Muzycznych, i wielu innych. Jako
solista współpracował z orkiestrami: Filharmonii Narodowej, Filharmonii Podlaskiej, Filharmonii Bałtyckiej,
Filharmonii Pomorskiej, Filharmonii Rzeszowskiej, Filharmonii Jeleniogórskiej, Filharmonii Zielonogórskiej,
Filharmonii Świętokrzyskiej, Filharmonii Szczecińskiej, Orkiestrą Polskiego Radia, Sinfoniettą Cracovią,
Orkiestrą AUKSO, „Capellą Bydgostiensis”, „Concerto Avenna”, Camerata Academia, „Capellą Premisliensis”,
„Vratislavia”, Dresdner Philharmoniker, Philharmonie Greiz-Reichenbach, Philharmonie Meinengen, „Fresco
Sonare”, Tarnowską Orkiestrą Kameralną, Płocką Orkiestrą Symfoniczną, Orkiestrą Filharmonii we
Władymirze, Lwowską Orkiestrą „Akademia” i innymi.
Jest członkiem i załoŜycielem takich zespołów jak: Tangata Quintet, z którym dwukrotnie był nominowany do
Nagrody Fryderyka (2004, 2005), Machina del Tango i DesOrient.
Występował solo, w zespołach kameralnych, z towarzyszeniem orkiestr symfonicznych w Polsce, jak i poza
granicami kraju – we Francji, Włoszech, Austrii, Ukrainie, Rosji, Hiszpanii, Czechach, Niemczech, Serbii,
Słowacji, Litwie, Estonii, Wielkiej Brytanii.
Jest zapraszany jako wykładowca na międzynarodowe kursy interpretacji muzycznej (Polska, Francja,
Jugosławia).
W 2003 roku ukazała się jego pierwsza autorska płyta nagrana dla wytwórni SonyClassical z solowymi i
kameralnymi dziełami Astora Piazzolli, która otrzymała nagrodę Akademii Fonograficznej „Fryderyk 2003” w
kategorii „Najlepszy album – muzyka kameralna”.
Dokonał licznych nagrań dla Polskiego Radia i Telewizji, jak równieŜ muzyki filmowej, teatralnej i
rozrywkowej.
Jest zatrudniony w Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie na stanowisku adiunkta,
gdzie w latach 2002 - 2005 pełnił funkcję Kierownika Międzyuczelnianej Katedry Akordeonistyki, a od 2008
roku pełni obowiązki Prodziekana Wydziału Instrumentalnego.
JAROSŁAW BESTER
Akordeonista i kompozytor, absolwent Akademii Muzycznej w Krakowie, laureat wielu międzynarodowych
oraz ogólnopolskich konkursów akordeonowych.
Jest twórcą Bester Quartet (dawniej The Cracow Klezmer Band) jedynego w Polsce zespołu na stałe
współpracującego z prestiŜową nowojorską wytwórnią Tzadik Johna Zorna.
W swej grze, łącząc doświadczenia wyniesione z muzyki klasycznej z wieloma innymi stylami oraz przy
zastosowaniu czytelnych form improwizacyjnych, osiąga niezwykle energetyczną mieszankę ukazującą
niespotykane dotąd moŜliwości barwowe, jak i techniczne akordeonu. Dzięki temu jest uznawany za jednego
z najoryginalniejszych muzyków młodego pokolenia w Europie i w świecie.
63
W swoim dorobku, poza płytami wydanymi w nowojorskim wydawnictwie Tzadik oraz udziale w wielu innych
produkcjach fonograficznych, ma na swoim koncie nagrania dla radia i telewizji w Niemczech, Szwecji
Finlandii, Rosji, a takŜe w Polsce.
Koncertował w wielu prestiŜowych salach koncertowych i klubach muzycznych na całym świecie.
Współpracował w wieloma wybitnymi muzykami z kręgu muzyki klasycznej, jak i szeroko rozumianej muzyki
awangardowej, zajmując się nie tylko wykonawstwem, ale takŜe aranŜacją oraz kompozycją.
JACEK BURSA
Kontynuator wiejskich tradycji muzykowania. Pierwszym nauczycielem muzyki był dla niego ojciec, grający
na harmonijce ustnej oraz na bębenku. Swój pierwszy instrument – akordeon – Bursa otrzymał w wieku 9 lat
i samodzielnie uczył się gry na nim. Początkowo jego repertuar stanowiły melodie zasłyszane od ojca, z radia
i od wybitnego radomskiego harmonisty – Stanisława Stępniaka. Na dalszy rozwój artystycznej osobowości
harmonisty wpłynęło spotkanie z wybitnym skrzypkiem Tadeuszem Maciejewskim. W latach osiemdziesiątych
ubiegłego wieku podjął naukę gry na trzyrzędówce, a w dziewięćdziesiątych takŜe na harmonii pedałowej. W
2001 roku kapela Jacka Bursy (w składzie z Janem Gacą – skrzypce, Czarkiem Bursą – bębenek) otrzymała I
nagrodę podczas Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą, a w 2003
roku – najbardziej prestiŜową Nagrodę im. Oskara Kolberga.
SŁAWOMIR CZEKALSKI
Kontynuator wiejskich tradycji muzycznych, harmonista. Gra na harmonii polskiej trzyrzędowej 120-basowej
(Sobczyka) w Kapeli „Dobrzeliniacy” z śychlina. Wraz z nim zespół tworzą od wielu lat Zenon Idzikowski
(skrzypek) i Franciszek Kowalski (bębnista). W tym składzie zdobyli I miejsce w kategorii kapel podczas
Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą w 2003 roku. W 2005 roku
formacja otrzymała najwaŜniejszą z nagród – Nagrodę im. Oskara Kolberga.
Kapela powstała w 1981 roku. Grali w niej m.in. Józef Bilski – skrzypce, Ryszard Gostyński – harmonia
trzyrzędowa, Zdzisław Kwiatulski – bęben ze stalką. Skład zespołu zmieniał się przez te lata, jednak
niezmienne pozostało instrumentarium i repertuar, w którym przewaŜają oberki, kujony i kujawiaki. Są wśród
nich melodie wykonywane niegdyś przez Adama Radzymińskiego (1907-1963), słynnego harmonistę z
Dobrzelina.
Mimo tego, Ŝe od początku istnienia kapeli muzykanci nosili stroje łowickie i identyfikowali się z tym
regionem, to jednak mieszkają oni juŜ poza granicami Księstwa Łowickiego, na terenie znajdującym się pod
wpływem Ziemi Łęczyckiej, Gostynińskiej i Kujaw. Taka jest teŜ muzyka Sławomira Czekalskiego – bardziej
liryczna, refleksyjna, posuwista… pociągająca i prawdziwa.
64
JACEK HAŁAS
Absolwent Akademii Sztuk Pięknych, muzykant, śpiewak, tancerz, niespokojny duch. Współtwórca dobrych
formacji folkowych (Bractwo Ubogich, Muzykanci, Ket Jo Barat, Lautari, Kwartet Wiejski, Nomadzi Kultury),
projektów artystycznych (Poznański Dom Tańca, Tikkun, the Book) oraz teatralnych (w Teatrze Cinema,
Teatrze Strefa Ciszy, Scholi Węgajty).
Zajmuje się tańcem korowodowym, tradycjami wędrownych śpiewaków, działalnością warsztatową i
edukacyjną. Razem z małŜonką Alicją jako Nomadzi Kultury od 2005 roku podróŜują po Europie z tradycyjną
Jurtą, gdzie prezentują efekty swych poszukiwań oraz przedsięwzięcia realizowane wspólnie z artystami z
całego świata.
Jacek Hałas od lat poszukuje śladów pieśni dziadowskich w Ŝywej tradycji, zapisach etnografów, domowych
archiwach i praktykuje grę na tradycyjnym instrumencie wędrownych śpiewaków – lirze korbowej.
Surowe, akustyczne brzmienie przyprawione szczyptą melancholii i tęsknoty za dawnymi czasami osiąga
podczas swych koncertów dzięki unikatowym instrumentom: węgierskiej lirze korbowej z pracowni Beli
Serenyiego, akordeonowi „Bell” z pracowni Franciszka Krasnodębskiego, bębenkowi radomskiemu spod ręki
Macieja śurka oraz drumli, rumuńskiemu kavalowi i gordonowi z Gyimes – serca Transylwanii.
dr BOśENA LEWANDOWSKA
Jest absolwentką oraz pracownikiem naukowym Instytutu Muzykologii na Uniwersytecie Jagiellońskim
(Zakład Teorii i Antropologii Muzyki). Prowadzi zajęcia uniwersyteckie na temat polskiego i europejskiego
folkloru muzycznego, a takŜe pozaeuropejskich kultur muzycznych. Jej główne zainteresowania badawcze to
muzyka ludowa polskich Karpat (ze wskazaniem na Podhale, Orawy i Spisz), a takŜe muzyka folkowa i folklor
miejski (kapele podwórkowe)
CEZARY PACIOREK
Akordeonista, pianista, kompozytor oraz aranŜer. Po raz dwunasty z rzędu uznany został przez czytelników
„Jazz Forum” za najlepszego polskiego akordeonistę jazzowego w ankiecie Jazz Top. Współpracował m.in. z
Maciejem Sikałą, Zbigniewem Namysłowskim, Januszem Muniakiem, Janem Ptaszynem Wróblewskim. Nagrał
juŜ ponad 30 płyt, z czego cztery otrzymały nominacje do Fryderyka. Znana jest równieŜ jego działalność na
rzecz kultury muzycznej Kościoła. Prowadził zespół młodzieŜowy, który wsławił się prowadzeniem czuwania
przed spotkaniem z Janem Pawłem II na sopockim hipodromie 5 czerwca 1999 roku oraz wypromował
własną kompozycję „Nie ścigaj się z Miłością”.
65
JANUSZ PRUSINOWSKI
Muzykant weselny i lirnik. Z wykształcenia fagocista. Jest jednym z najlepszych muzyków młodego pokolenia
grających muzykę polskiej wsi. W swym repertuarze ma melodie oberków, mazurków i polek, jak równieŜ
liryczne ballady i pieśni religijne. Gra między innymi na skrzypcach, harmonii trzyrzędowej, cymbałach i lirze
korbowej. Korzysta z nauki i wskazówek Ŝyjących jeszcze wiejskich mistrzów, a takŜe z zapisów Oskara
Kolberga. Grywał koncerty w wielu krajach Europy. Współtworzył kapele: Bractwo Ubogich, Dla RóŜy, Kapelę
Domu Tańca, Kapelę Brodów. Wraz z Ŝoną - Kają realizują spektakle teatralno-muzyczne dla dzieci. Od 2008
roku jest liderem grupy Janusz Prusinowski Trio.
Jest członkiem załoŜycielem Stowarzyszenia Dom Tańca, wchodził w skład jego pierwszego zarządu (1995) a
takŜe pełnił funkcję prezesa (2001).
BARTŁOMIEJ STAŃCZYK
śyjący w równoległych rzeczywistościach akordeonista, inŜynier i naukowiec. Niedokończona średnia szkoła
muzyczna w klasie akordeonu w Lublinie, ukończone studia inŜynierskie na wydziale elektrycznym
Politechniki Lubelskiej, ukończony doktorat z robotyki/mechatroniki na Politechnice Monachijskiej.
Byłe/aktualne projekty muzyczne to SieGra, Orkiestra pw. św. Mikołaja, Tryptyk Chasydzki, Global Shtetl
Band, Caci Vorba, Das Klezmer Orchester. ZałoŜyciel firmy ACCREA Engineering, zajmującej się
projektowaniem i budową manipulatorów robotycznych, oraz studia eksperymentalnego ACCREA badającego
brzmienie instrumentów języczkowych. Inicjator projektu „Studium Harmonii Polskiej” poświęconego
rekonstrukcji harmonii polskiej. Zainteresowania muzyczne: Ŝydowska i bałkańska muzyka tradycyjna, jidisze
tango.
66
BILETY
Bilety w cenie 20 zł (pojedynczy koncert) lub 60 zł (karnet na wszystkie koncerty) do nabycia godzinę przed
koncertem w kasie Studia Koncertowego Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, ul. Z. Modzelewskiego 59.
Informacje, moŜliwość rezerwacji biletów: tel. (022) 645 52 52.
ORGANIZATORZY
Polskie Radio – S. A.
Program 2 – Radiowe Centrum Kultury Ludowej
FUNDATORZY NAGRÓD
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Gran Prix dla laureata Konkursu Muzyki Folkowej
„Nowa Tradycja”
Polskie Radio – Specjalna Nagroda im. Czesława Niemena dla zespołu lub solisty za wyróŜniającą kreację
artystyczną
Polskie Radio – nagroda za Folkowy Fonogram Roku oraz Fonogram źródeł
Telewizja Polonia – nagroda w konkursie „Nowa Tradycja”
Telewizja Polonia – „Złote Gęśle” dla najlepszego instrumentalisty na festiwalu
Nagroda Publiczności – „Burza Braw”
PATRONI MEDIALNI
TVP Kultura
TVP Polonia
Przekrój
Gadki z Chatki
WSPÓŁPRACA
Rumuński Instytut Kultury
Dom Kultury Śródmieście
67

Materiały prasowe XII Festiwalu Muzyki Folkowej

Transkrypt

Podobne dokumenty

Arcangelo Corelli (1653-1713) Sonata A