raport okresowy - Zielone Mazowsze

ZIELONE MAZOWSZE
00-695 Warszawa, ul. Nowogrodzka 46 lok. 6, tel./fax.: (22) 6217777, www.fz.eco.pl
SPRAWOZDANiE
SPOŁECZNEGO RZECZNIKA
NIEZMOTORYZOWANYCH Z DZIAŁAŃ
W OKRESIE 1.06.2004 – 31.05.2005
1. PRZEBIEG REALIZACJI PROJEKTU
Projekt przebiegał generalnie zgodnie z założonym harmonogramem. W czerwcu 2004
została zaprojektowana ulotka o projekcie, a w lipcu 2004 wydrukowana. W lipcu i sierpniu
2004 został opracowany raport o sytuacji niezmotoryzowanych. Pod koniec sierpnia
poinformowano media o projekcie i od 1 września 2004 projekt ruszył oficjalnie.
Na przełomie lipca i sierpnia została uruchomiona strona internetowa rzecznika pod adresem
www.fz.eco.pl/rzecznik, na której są prezentowane m.in. cele projektu, aktualności i
stanowiska.
Działania interwencyjne z własnej inicjatywy były podejmowane jednak już od początku
czerwca. W tym okresie Rzecznik zajmował się zwłaszcza działaniami na rzecz uratowania
przed zamknięciem lokalnych linii kolejowych na Mazowszu, zwłaszcza linii Nasielsk –
Sierpc, oraz zmianami w regulaminie i taryfie komunikacji publicznej w Warszawie.
Przygotowano również apel otwarty do prezydenta miasta ”o transport miejski przyjazny
ludziom”, który został złożony 17 września i zaprezentowany mediom na konferencji
prasowej w tym samym dniu.
We wrześniu po dobrym poinformowaniu o projekcie przez media otrzymaliśmy 45 zgłoszeń
od mieszkańców, które były przedmiotem analizy i działań w kolejnych miesiącach.
Zgłoszenia otrzymujemy stale w liczbie około 2-5 miesięcznie. W ostatnim miesiącu realizacji
projektu oraz po zakończeniu okresu jego finansowania z Fundacji im. Batorego liczba
zgłoszeń nieznacznie wzrosła.
Na koniec projektu przygotowano broszurę końcową prezentującą wyniki jego realizacji oraz
plany dalszej działalności, którą załączamy do raportu.
Warto podkreślić, że projekt Rzecznika został dostrzeżony i doceniony przez środowiska
eksperckie oraz samorządowe. Referat na temat działalności i osiągnięć projektu zgłoszony
do forum SITK w Warszawie, które jest organizowane wspólne z Biurem Komunikacji m. st.
Warszawy, otrzymał zgodę na prezentację. Odbędzie się ona w październiku 2005 roku.
Natomiast na 14 lipca 2005 roku Rzecznik otrzymał zaproszenie do wzięcia udziału w
publicznej debacie nt. modernizacji Krakowskiego Przedmieścia w Warszawie,
zorganizowanej przez Instytut im. Stefana Starzyńskiego działający przy Muzeum Powstania
Warszawskiego. Przy czym modernizacja ulicy była jedynie przyczynkiem do szerszej
dyskusji na temat znaczenia stref pieszych w Warszawie.
W realizacji projektu biorą udział:
§
Krzysztof Rytel – Społeczny Rzecznik Niezmotoryzowanych;
§
Wojciech Szymalski – pracownik biura Społecznego Rzecznika Niezmotoryzowanych;
i inni członkowie oraz wolontariusze stowarzyszenia m.in. Aleksander Buczyński, Bartosz
Suchecki, Maciej Sulmicki, Rafał Muszczynko
2. PODJĘTE DZIAŁANIA POGŁĘBIONE
Taryfa i regulamin Zakładów Transportu Miejskiego w Warszawie
Sprawa zmiany regulaminu przewozu osób i bagażu oraz taryfy biletowej ZTM w Warszawie
rozpoczęła się już w styczniu 2004, kiedy nowe projekty uchwał w tej sprawie wpłynęły do
Rady Warszawy. Przewidywały one niekorzystne zmiany dla pasażerów m.in. likwidację
możliwości przewożenia rowerów metrem, podwyższenie cen biletów nawet o 300%
(niektóre rodzaje), likwidację niektórych rodzajów biletów, w tym biletów czasowych, np.
sześdziesięciominutowych – umożliwiających swobodne przesiadki przy przejazdach
jednorazowych. Dodatkowo plany podwyżki cen biletów zbiegły się z uchwaloną zaledwie 2
miesiące wcześniej obniżką opłat za płatne parkowanie w centrum Warszawy, w związku z
czym wprowadzenie podwyżki byłoby ewidentnym zaprzeczeniem zasad zrównoważonej
polityki transportowej miasta.
W kwestii regulaminu przewozu osób postulatem zgłoszonym przez Zielone Mazowsze, było
wprowadzenie możliwości przewozu rowerów we wszystkich rodzajach transportu
publicznego w Warszawie. Natomiast w kwestii taryf postulowaliśmy przede wszystkim
zaniechanie podwyżki oraz pozostawienie w taryfie biletów czasowych. 13 maja na Radzie
Warszawy ostatecznie zatwierdzono nowy regulamin przewozu osób, który uwzględniał
postulat przewozu rowerów we wszystkich środkach komunikacji publicznej.
Na wzmiankowanym posiedzeniu zatwierdzono jedynie regulamin, a więc od czerwca było
konieczne pilotowanie dotychczas niezrealizowanych postulatów dotyczących taryfy w
ramach projektu Rzecznika. Od czerwca 2004 Rada podejmowała ten temat kilkukrotnie, jak
również w pewnym momencie powróciła sprawa zmiany regulaminu. W celu skutecznego
lobbingu za naszymi postulatami została opracowana ulotka przeznaczona dla członków
Rady Warszawy (w załączeniu). Była ona przedstawiana członkom rady oraz komisji
infrastruktury Rady Warszawy podczas kolejnych posiedzeń na temat zmian taryfy i
regulaminu komunikacji publicznej w czerwcu, lipcu i wrześniu. Na każdym z nich sprawę
monitorował pracownik biura rzecznika. Dzięki naszemu współdziałaniu z radnymi sprawa
zmian w taryfie została skutecznie oddalona metodą obstrukcji (radni każdy zgłaszany
projekt odsyłali do kolejnych opinii komisji i poprawek, tak że nigdy nie wchodził pod
głosowanie rady) i dotychczas nie pojawiła się ponownie.
Konsultowanie projektów drogowych zawierających rozwiązania rowerowe
Począwszy od czerwca w ramach projektu Społecznego Rzecznika Niezmotoryzowanych
możemy skutecznie zajmować się problemami rowerzystów i pieszych. ZDM reagując na
nasze upomnienie o dotychczasowe niestosowanie się do uchwały Zarządu Miasta st.
Warszawy z dnia 25 czerwca 1996 roku w sprawie tworzenia warunków dla komunikacji
rowerowej poprzez brak konsultacji z przedstawicielami środowisk rowerowych projektów
inwestycji drogowych, zaczął zapraszać przedstawicieli stowarzyszenia na narady
techniczne dotyczące takich projektów. Podobnie Inżynier Ruchu zaprasza Rzecznika do
konsultacji rozwiązań w zakresie organizacji ruchu. Od czerwca do końca listopada 2004
wzięliśmy udział w czterech radach technicznych oraz trzech spotkaniach z Inżynierem
Ruchu konsultując rozwiązania rowerowe m.in. w projektach:
§
budowy ul. Poleczki na odcinku ul. Osmańska – ul. Puławska (Ursynów) - udało się
przekonać projektantów do budowy drogi rowerowej z nawierzchni bitumicznej oraz
utrzymania ciągłości dróg rowerowych na skrzyżowaniu Puławska-Poleczki. Pod koniec
listopada wysłaliśmy do projektanta kolejne postulaty rozwiązań w związku z faktem, iż
przesłał nam dokumentację do zaopiniowania projektu organizacji ruchu.
§
budowy ul. Rosoła na odc. Jeżewskiego-Rosnowskiego - Udało się nieco złagodzić
promienie (z 2 do 3m) na skrzyżowaniach dróg rowerowych. ZDM odkrył przy naszej
sugestii, że projekt przewiduje likwidację jednego przejścia dla pieszych,
prawdopodobnie ma ono zostać zachowane i wyposażone w sygnalizację.
2
§
przebudowy ul. Kaliskiego - udało nam się uzyskać wprowadzenie chodnika pomiędzy
miejsca parkingowe przy ulicy, a drogę rowerową, dzięki czemu piesi nie będą chodzić
po drodze rowerowej, wprowadzenie pasa zieleni między chodnik i drogę rowerową, w
miejscach gdzie przylegały, odsunięcie miejsc parkingowych na 10 m od przejść dla
pieszych, zmianę w lokalizacji przystanków autobusowych.
§
przedłużenia ulicy Korkowej do granicy z dzielnicą Wesoła,
§
przebudowy chodnika i drogi rowerowej w rejonie skrzyżowania ul. Sobieskiego i Dolnej,
nie udało się znaleźć rozwiązania satysfakcjonującego wszystkich uczestników ruchu.
Głównym problemem jest odcinek przy skrzyżowaniu z ul. Dolną, gdzie znajduje się
bardzo ruchliwy przystanek autobusowy oraz intensywny nielegalny handel, przy
ograniczonej szerokości chodnika. ZDM zdecydował się zlikwidować drogę rowerową na
tym odcinku i oznakować go jako ciąg pieszo – rowerowy.
§
budowy ul. Światowida od ul. Leśnej Polanki do ul. Modlińskiej,
§
budowy ulicy Modlińskiej od granicy miasta do początku jezdni dwupasmowej –
wskazaliśmy, że na wysokości ul. Głównej jest obecnie przejście dla pieszych, którego
projekt nie przewiduje (odległość między przejściami - 750m), brakuje tam też
przystanków autobusowych. W związku z tym rozważa się możliwość zrobienia przy ul.
Głównej przystanków w obu kierunkach i przejścia z sygnalizacją. ZDM nakazał też
wyznaczenie przejścia dla pieszych przez Modlińską na skrzyżowaniu z Aluzyjną,
którego projekt nie przewidywał, choć i tak będą tam światła. Zapewniono też ciągłość
ruchu rowerowego, aż do granicy miasta, mimo rezygnacji z budowy wydzielonej drogi
rowerowej na terenie leśnym.
§
budowy drugiego etapu Trasy Siekierkowskiej – węzeł Marsa – Ostrobramska –
zaproponowano korektę łuków dróg rowerowych na łagodniejsze i zwiększenia
szerokości dróg rowerowych i chodników, tak by spełniały wymagania przepisów.
§
przebudowy wiaduktu w ulicy Andersa nad stacją PKP Dworzec Gdański – projekt
przebudowy wywołał sprzeciw, gdyż przewidywany jest nie tylko remont, ale przede
wszystkim znaczne zwiększenie przepustowości wiaduktu (z 1 do 2 pasów ruchu w
każdą stronę), które nie jest konieczne, gdyż nie tworzą się tam korki. W dodatku
torowisko tramwajowe ma być umieszczone na krótkim odcinku pomiędzy jezdniami ulicy
(nie jak dotychczas po wschodniej stronie ulicy), co prawdopodobnie wywoła kolejne
wydłużenie czasu jazdy tramwajów. Rozwiązania rowerowe także nie były właściwe.
Dlatego Rzecznik zorganizował konferencję prasową przeciwko realizacji tego projektu i
umieszczeniu go w budżecie m. st. Warszawy na 2005 rok (podobnie jak kilku innych
projektów). Wystąpienie Rzecznika w tej sprawie ukazało się w Kurierze Warszawskim
(TVP3). Jednocześnie Rzecznik wystosował pismo w tej sprawie do wiceprezydenta
miasta oraz dyrektora Biura Drogownictwa. W odpowiedzi dyrektor biura Drogownictwa
zapewnił, że wszystkie zgłoszone postulaty będą przeanalizowane i wzięte pod uwagę w
pracach nad budżetem.
§
budowy drogi rowerowej wzdłuż Kanału Wystawowego na Saskiej Kępie – udało się
przekonać Inżyniera Ruchu do zmiany nawierzchni ścieżki rowerowej na bitumiczną oraz
sensownego włączenia obu końców projektowanej ścieżki w istniejący układ drogowy.
Od początku roku 2005 nie odbyła się natomiast żadna narada techniczna, która dotyczyłaby
projektów zawierajacych rozwiązania rowerowe. Jak się dowiedzieliśmy – po prostu nie
podejmowano takich projektów w przeciągu tego półrocza. Natomiast przedstawiciele
Społecznego Rzecznika w czerwcu 2005 uczestniczyli w konsultacjach społecznych projektu
modernizacji Al. Jerozolimskich na odcinku Rondo Zesłańców Syberyjskich – Wiadukt nad
torami linii radomskiej. W konsultacjach zgłosiliśmy postulaty lepszego zaprojektowania dróg
rowerowych, zmiany przebiegu przejścia dla pieszych na jednym ze skrzyżowań oraz
utworzenia pasa autobusowego na tym odcinku ulicy. Jeśli chodzi o postulaty dotyczące
ruchu rowerowego, mają one być uwzglednione w projekcie. Nie wiemy na to miast na razie
jak zostaną rozstrzygnięte inne postulaty.
3
W lipcu 2005 zostaliśmy zaproszeni przez ZDM do konsultowania projektu Budowy Trasy
Siekierkowskiej oraz modernizacji Ronda Starzyńskiego.
W tym zakresie pilotowaliśmy także od kwietnia 2005 sprawę zorganizowania przetargów na
opracowanie dokumentacji budowy nowych dróg rowerowych za pieniądze przeznaczone w
budżecie miasta w roku 2005 (500 tys. zł). Nawiązaliśmy ścisły kontakt z pracownikami
przygotowujący SIWZ tego przetargu, który jednak od momentu zgłoszenia SIWZ do
zaopiniowania przez inne wydziału ZDM urwał się. Do ogłoszenia przetargu nie doszło i
próbujemy nawiązać kontakt od nowa, aby dowiedzieć się jakie są jego losy.
Budowa dróg rowerowych przy wymianie chodników
Pismem z dnia 15 lipca 2004 do Zarządu Dróg Miejskich Rzecznik rozpoczął swoją
interwencję w sprawie nierealizowania Ogólnomiejskiej Koncepcji Dróg Rowerowych w
Warszawie przy okazji remontów chodników. W piśmie poruszono przykład remontu
chodników przy ul. Grochowskiej i Al. Solidarności (Pl. Weteranów-Targowa) Ogólnomiejska
Koncepcja Dróg Rowerowych została przyjęta przez Zarząd m. st. Warszawy w dniu 15
kwietnia 1997 roku uchwałą nr 127/CXLIV/97 i jako taka wiąże organy i jednostki miasta do
jej realizacji przy wykonywaniu swoich zadań. Jedną z wielu możliwości realizacji tej uchwały
jest tworzenie dróg rowerowych przy okazji wymiany nawierzchni chodników położonych przy
głównych ulicach Warszawy, wzdłuż których przewidziano poprowadzenie drogi rowerowej.
Możliwość ta nie jest wykorzystywana ani przez Zarząd Dróg Miejskich, ani przez Zarząd
Terenów Publicznych. W efekcie marnotrawione są publiczne pieniądze, gdyż wykonanie
drogi rowerowej podczas remontu chodnika jest praktycznie bezkosztowe, ponieważ kostka
czerwona kosztuje tyle samo co szara. Poza tym w momencie, kiedy wyremontowano
chodnik marnotrawstwem będzie rozebranie jego części niedługo po remoncie w celu
budowy drogi rowerowej.
Na wspomniane powyżej pismo nie otrzymaliśmy do dziś odpowiedzi, dlatego w listopadzie
wysłaliśmy ponaglenie. Jednocześnie pod koniec listopada rozpoczęliśmy kampanię
medialną w tej sprawie w związku z ewidentnym naruszeniem wspomnianej uchwały poprzez
brak realizacji drogi rowerowej wzdłuż ulicy Świętokrzyskiej podczas rozpoczętego w
listopadzie remontu chodnika. Informację o tej sprawie rozesłano do mediów i zaplanowano
happening na ulicy Świętokrzyskiej z udziałem rowerzystów. Informacja prasowa została
także umieszczona na internetowej liście dyskusyjnej Zarządu Dróg Miejskich.
W 2005 roku otrzymaliśmy wreszcie oficjalną odpowiedź od ZDM w tej sprawie. W
odpowiedzi stwierdzono, że rozwiązania związane ze ruchem rowerowym są brane pod
uwagę jedynie w przypadku modernizacji ulic, które wymagają opracowania odrębnego
projektu. Odpowiedzi tej nie uznajemy za zadowalającą, więc wysłaliśmy kolejne pismo w tej
sprawie.
Pas dla ruchu autobusowego na ulicy Modlińskiej
Przy wjeździe z ulicy Modlińskiej na Most Stefana „Grota” Roweckiego w dni powszednie w
okresie szczytu porannego tworzy się największy w Warszawie korek. W ramach projektu
postanowiliśmy doprowadzić do utworzenia w miejscu najbardziej uciążliwego korka pasa
autobusowego, aby tym samym uatrakcyjnić podróże do pracy tym środkiem transportu.
Działania rozpoczęliśmy z własnej inicjatywy w czerwcu 2004, ale po oficjalnym rozpoczęciu
działań Rzecznika także mieszkańcy miasta zgłosili się do nas z prośbą o podjęcie takich
działań.
W czerwcu 2004 zaczęliśmy od przeprowadzenia pomiarów ruchu drogowego w okresie
największego nasilenia zatłoczenia drogowego na ulicy Modlińskiej. Wyniki wskazywały na
przewagę liczby pasażerów komunikacji miejskiej, nad pasażerami samochodów
osobowych, co doskonale uzasadnia postulat przeznaczenia jednego z trzech pasów tylko
dla autobusów. W oparciu o wyniki pomiarów wystosowaliśmy pismo do ZDM i Inżyniera
Ruchu z postulatem utworzenia pasa autobusowego. Wyniki te podaliśmy także do prasy i
odnotowała je Gazeta Stołeczna. Ponieważ nie otrzymaliśmy na nasze pismo odpowiedzi
wykonaliśmy wywiad telefoniczny, z którego wynikało, że ZDM szykuje się do własnych
4
pomiarów ruchu drogowego na ulicy Modlińskiej, które na zlecenia ma przeprowadzić
Politechnika Warszawska. W kolejnym piśmie zaproponowaliśmy współpracę z ZDM przy
pomiarach i przypomnieliśmy o wynikach naszego badania. Jednocześnie we współpracy z
mediami podtrzymywaliśmy temat na forum publicznym. 8 listopada w Gazecie Stołecznej
ukazał się obszerny artykuł z dużym zdjęciem pracownika biura Rzecznika. W tym samym
okresie opracowywane były wyniki pomiarów ruchu przeprowadzone przez Politechnikę
Warszawską. Kontaktowaliśmy się z osobami pracującymi przy ich opracowaniu starając się
proponować możliwie duże ułatwienia ruchu komunikacji miejskiej. W grudniu Gazeta
Stołeczna doniosła, że powstaje projekt pasa autobusowego dla ulicy Modlińskiej a Inżynier
Ruchu obiecał jego realizację na wiosnę 2005 roku.
W kwietniu przypomnieliśmy inżynierowi ruchu o jego obietnicach odrębnym pismem. Jak się
okazało w tym czasie trwały już przygotowania do wyznaczenia pasa autobusowego, który
został otwarty 7 maja 2005. Fakt ten odnotowały media (gazety, radio), podkreślając nasz
udział w akcji utworzenia pasa.
Rozmowy z wybranymi urzędami marszałkowskimi w celu poprawy sytuacji kolei
regionalnych.
Podjęto serię rozmów telefonicznych z wydziałami transportu urzędów marszałkowskich, w
tym także z dyrektorami wydziałów i członkami zarządów województw. Wybrano te
województwa, z których prasa donosiła o szczególnie drastycznych planach ograniczenia
przewozów, oraz w miarę możliwości znajdujących się w blisko Warszawy. W trakcie
rozmów wskazywano przykłady błędnych rozwiązań w zakresie rozkładu jazdy, gospodarki
taborem, wskazywano na niejednokrotnie udowodnioną nierzetelność PKP w kontaktach z
samorządami. Proponowano samorządom rozwiązania zmierzające do niezależnej oceny
stosowanych rozwiązań w zakresie komunikacji kolejowej na terenie województwa, pomocy
w negocjacjach ze stroną przewoźnika, czy kontaktach z województwami sąsiednimi w
przypadku konfliktów na liniach dzielonych między województwa.
W ciągu całego projektu prowadzono rozmowy w województwach: Kujawsko-Pomorskim,
Świętokrzyskim, Lubelskim, Warmińsko – Mazurskim, Zachodniopomorskim, Mazowieckim,
Łódzkim. W wyniku tych rozmów nie udało się uzyskać większego wpływu, z jednym bardzo
istotnym wyjątkiem. Osiągnięto bardzo duży sukces w województwie lubelskim. Udało się
namówić dyrektora wydziału infrastruktury do zatrudnienia profesjonalnej firmy zewnętrznej
(Instytutu Rozwoju i Promocji Kolei) do wykonania badań frekwencji w pociągach, analizy
finansowej poszczególnych pociągów i zaprojektowania zmian w rozkładzie jazdy. Badania
takie prowadzone przez IRiPK w województwie opolskim i podlaskim są skuteczną bronią w
walce z Przewozami Regionalnymi o racjonalizację rozkładów jazdy i efektywne
wykorzystanie samorządowej dotacji. W województwach tych, jako jednych z niewielu nie
następują redukcje pracy przewozowej, mimo niższych dotacji niż żąda kolej. W naszej
siedzibie dwukrotnie odbyło się spotkanie dyrektora wydziału z przedstawicielami Instytutu, a
Zarząd Województwa zaakceptował jego ofertę.
Do współpracy pomiędzy woj. Lubelskim i IRiPK doszło. W jej wyniku opracowano analizę
przewozów pasażerskich w woj. Lubelskim i opracowano projekt nowego rozkładu jazdy.
Ratowanie linii kolejowej Nasielsk-Sierpc-(Toruń)
Działania na rzecz uratowania linii kolejowej Nasielsk-Sierpc podjęto w dniu wstrzymania
przewozów pasażerskich na tej linii - 1 czerwca 2004. 15 czerwca Rzecznik wraz ze
współpracownikami spotkał się z wicemarszałkiem Województwa Mazowieckiego ds.
transportu – Bogusławem Kowalskim. Podczas rozmowy zwrócono uwagę na sytuację
lokalnych linii kolejowych na Mazowszu i konieczność zmiany polityki województwa wobec
tych linii. Niestety spotkanie to nie przyniosło znaczących rezultatów poza rozpoznaniem
stanowiska wicemarszałka.
21 czerwca w Płońsku odbyło się spotkanie Rzecznika oraz przedstawicieli samorządów
lokalnych zainteresowanych uratowaniem linii Nasielsk-Sierpc od zamknięcia. Na spotkaniu
zawiązano cenne kontakty (m.in. z bardzo aktywnymi związkami zawodowymi w Sierpcu)
5
oraz zobowiązano się do wspólnej pracy na rzecz utrzymania przewozów kolejowych na tej
linii. W trakcie spotkania odbył się pokaz filmu „Wpuszczeni w korek” oraz konferencja
prasowa (lokalne media, Radio dla Ciebie, Kurier Mazowiecki). Podjęte wspólnie z radnymi
obecnymi na spotkaniu działania, doprowadziły do wprowadzenia punktu dotyczącego kolei
regionalnych do porządku obrad sesji sejmiku wojewódzkiego w dniu 4 lipca.
Na tym posiedzeniu Rzecznik za przyzwoleniem radnych przedstawił swoje stanowisko,
podkreślając
konieczność
zachowania
przewozów na wszystkich
dotychczas
funkcjonujących liniach kolejowych w województwie, szczególnie na linii Nasielsk-Sierpc.
Przed obradami oraz w trakcie odbyła się pikieta mieszkańców Sierpca i Płońska w obronie
swojej linii kolejowej współorganizowana przez biuro Rzecznika, w której wzięło udział około
20-30 osób. Przed obradami radnym rozdano stanowisko (skrót szczegółowego raportu) w
sprawie ratowania lokalnych linii kolejowych (w załączeniu). Wicemarszałek Kowalski
podczas posiedzenia po raz pierwszy zadeklarował wtedy chęć zakupu szynobusów – była
to znaczna zmiana w stosunku do dotychczasowej polityki, przynajmniej na poziomie
deklaracji.
W późniejszym okresie działania podjęte przez samorządowców inspirowane przez
Rzecznika doprowadziły do spotkania w Sierpcu w dniu 15 lipca 2004. W spotkaniu udział
wzięli: marszałek Województwa Mazowieckiego – Adam Struzik, przedstawiciele
samorządów
zabiegających
o
uratowanie
linii
oraz
Społeczny
Rzecznik
Niezmotoryzowanych. Marszałek po spotkaniu zadeklarował znaczną pomoc w zakresie
przywrócenia przewozów na linii Nasielsk-Sierpc, min.: zabiegi o przeznaczenie części 12,5
mln dotacji rządowej na zakup szynobusu dla tej linii kolejowej. Zapewnienie to dotychczas
pozostało bez pokrycia. Ponadto dzięki temu spotkaniu udało się nakłonić urząd
marszałkowski do podjęcia rozmów z województwem Kujawsko-Pomorskim w sprawie
przedłużenia tras pociągów planowanych do uruchomienia na trasie Lipno-Toruń, od Lipna
do Sierpca – województwo Kujasko-Pomorskie wprowadziło na swoim odcinku szynobus do
obsługi linii ratując ją od całkowitego zamknięcia. Ponadto marszałek zadeklarował
rozważenie wprowadzenia tymczasowych przewozów starym taborem, do czasu zakupienia
szynobusów dla tej linii. W tym celu w uzgodnieniu z samorządem opracowaliśmy projekt
rozkładu jazdy, który Rzecznik osobiście przekazał marszałkowi podczas krótkiego
spotkania pod koniec lipca 2004.
Po tym spotkaniu doszło jeszcze kilkukrotnie do wymiany korespondencji pomiędzy
samorządowcami oraz urzędem marszałkowskim, a także do wystąpień medialnych
Rzecznika w tej sprawie, w tym do konfrontacji Rzecznika z marszałkiem Kowalskim w Radiu
Dla Ciebie w dniu 26 września 2004. Wszystkie te działania wytworzyły sytuację, w której
urząd marszałkowski deklaruje publicznie, iż przymierza się do zakupu autobusów
szynowych – jeden z nich miałby być przeznaczony do obsługi linii Nasielsk-Sierpc. Takie
deklaracje zostały potwierdzone podczas konferencji prasowej urzędu marszałkowskiego nt.
zakupu taboru dla spółki koleje Mazowieckie w dniu 4 listopada 2004. Rzecznik wystosował
własne stanowisko na ten temat podkreślając konieczność takiego kształtowania polityki
taborowej, aby uchronić lokalne linie kolejowe przed zamknięciem (poprzez kupno tanich w
eksploatacji autobusów szynowych).
Jednocześnie w trakcie kampanii na rzecz linii Nasielsk-Sierpc okazało się, że pociągi w
nowym rozkładzie jazdy przestaną także kursować pomiędzy Sierpcem i Lipnem na trasie
Sierpc-Toruń. Rzecznik zwracał w trakcie tej kampanii uwagę urzędowi marszałkowskiemu
także na ten fakt min.: w rozmowie z marszałkiem Struzikiem podczas inauguracji nowego
pojazdu WKD we wrześniu. Urząd marszałkowski jeszcze w listopadzie prowadził rozmowy
nt. wpuszczenia na teren województwa Mazowieckiego szynobusu kursującego od Torunia
do Lipna w województwie Kujawsko-Pomorskim. Od 12 grudnia 2004 kursują do Sierpca od
strony Torunia dwie pary pociągów.
Mimo wyraźnej opozycji wobec działań Urzedu Marszałkowskiego Województwa
Mazowieckiego duże nadzieje na odnowienie przewozów na linii Nasielsk-Sierpc wiązaliśmy
z utworzeniem samorządowo-kolejowej spółki Koleje Mazowieckie. Jak się okazało słusznie.
Nasze apele z 2004 roku o kupno szynobusów i ratowanie linii lokalnych nie tylko
magistralnych po utworzeniu tej spółki są realizowane. 23 maja 2005 Urząd Marszałkowski
doniósł o podpisaniu wstępnych umów na zakup używanych szynobusów z Niemiec dla
6
potrzeb Kolei Mazowieckich. Szynobusy te miałyby nie tylko kursować na linii NasielskSierpc, ale także Siedlce-Czeremcha, Radom-Tomaszów Mazowiecki, czy przyczynić się do
otwarcia linii lokalnych poza aglomeracją warszawską zamkniętych kilka lat temu, jak
Legionowo-Tłuszcz. Oznaczałoby to duży sukces naszej kampanii.
Niestety jednak dotychczas mimo zmian rozkładu jazdy w lutym, kwietniu, czerwcu 2005
pozostały na linii Nasielsk-Sierpc jedynie Autobusy Kolejowej Komunikacji Zastępczej. Warto
jednak odnotować fakt, że są to najdłużej kursujące tego typu autobusy, gdyż zwykle ich
wprowadzenie oznaczało likwidację kursów obsługiwanych przez przewoźnika kolejowego
najdalej po 3 miesiącach od uruchomienia KKZ. Ten fakt pozwala mieć nadzieję, że nasze
postulaty zostaną niedługo ostatecznie spełnione i wiele wskazuje, że tak będzie. Śledzimy
stale działania Kolei Mazowieckich oraz Urzędu Marszałkowskiego, co pozwoli nam
zareagować w przypadku, gdyby ich polityka znów była niekorzystna dla pasażerów.
Ratowanie linii kolejowej Skarżysko Kamienna-Tomaszów Mazowiecki
W ratowanie tej linii kolejowej zaangażowaliśmy się po rozmowach z przedstawicielami
województwa Świętorzyskiego. Województwo to okazało się bardzo trudnym partnerem,
gdyż pracownik urzędu zajmujący się organizacją przewozów kolejowych ściśle
współpracował z PKP przy opracowywaniu rozkładu oraz sam przeprowadzał badania
frekwencji w pociągach. Mimo to chętnie dzielił się informacjami nt. planowanego rozkładu
jazdy i zamierzeń urzędu marszałkowskiego.
Po otrzymaniu informacji wskazującej na planowane znaczne ograniczenie liczby pociągów
na linii kolejowej Tomaszów Mazowiecki - Skarżysko Kamienna podjęliśmy rozmowy z
przedstawicielami samorządów niższego szczebla w celu wspólnego lobbingu na rzecz
dalszego funkcjonowania tej linii kolejowej. Bardzo skuteczny był kontakt ze Starostwem
Powiatowym w Opocznie, które przy naszej sugestii i pomocy zorganizowało spotkanie
przedstawicieli samorządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich, a także przedstawicieli
Świętokrzyskiego i Łódzkiego zakładu PR w dniu 11 października 2004 w Opocznie. Przed
spotkaniem zorganizowaliśmy własne badanie frekwencji w pociągach na tej linii, które
przeprowadziliśmy w dniu 8 października. Zbadaliśmy frekwencję we wszystkich 6. parach
pociągów na tej linii oraz wybiórczo na liniach sąsiednich (Radom-Tomaszów MazowieckiKoluszki, Skarżysko Kamienna-Radom).
Na spotkaniu przedstawiliśmy wyniki naszego badania, które w znacznym stopniu
usprawiedliwiały utrzymanie tej linii kolejowej przy korekcie rozkładu jazdy oraz skierowaniu
do jej obsługi szynobusów. Mimo deklaracji burmistrza Opoczna o chęci przejęcia tej linii
kolejowej od PKP oraz wsparcia eksploatacji autobusów szynowych, przedstawiciele
zaangażowanych w sprawę województw oraz PKP nie podjęli znaczących deklaracji.
Niejasno deklarował chęć kupna szynobusu przedstawiciel województwa łódzkiego. Na
spotkaniu udało się nakłonić dyrektora marketingu PR do pozostawienia pociągu
pospiesznego Reymont z Łodzi do Krakowa na trasie przez Tomaszów Mazowiecki, choć
planowano zmianę trasy na wariant przez Piotrków Trybunalski, Częstochowę.
W rozmowach kuluarowych nawiązaliśmy kontakt z naczelnikiem działu marketingu
Łódzkiego ZPR. Wymiana korespondencji z panią naczelnik, z naszymi propozycjami do
nowego rozkładu, przyczyniła się do niewielkiej zmiany w rozkładzie jazdy, która
wyeliminowała pociąg z Tomaszowa Mazowieckiego do Skarżyska Kamiennej w części
relacji o bardzo niskim potoku podróżnych, w zamian za co uruchomiono pociąg w tej relacji
w bardziej dogodnych dla pasażerów godzinach. Udało się również uzyskać bardzo dobre
godziny kursowania pociągów na trasie Łowicz – Łódź, co jest ważne ze względu na bardzo
niską obecnie prędkość na tej linii oraz znaczną redukcję liczby pociągów (z 6 par do 3).
Obecnie utrzymywany jest kontakt ze Starostwem Powiatowym oraz Urzędem Miasta w
Opocznie.
7
Nowy rozkład PKP na Mazowszu.
Jednocześnie z naszymi działaniami na rzecz ratowania linii kolejowych zagrożonych
likwidacją takich jak Nasielsk-Sierpc, prowadziliśmy także stopniowo narastającą akcję na
rzecz korzystnego rozkładu jazdy kolei na Mazowszu po 12 grudnia 2004. Nasze działania
wiązały się przede wszystkim z koniecznością ochrony przed zamknięciem także innych linii
kolejowych, np.: Pilawa-Łuków, oraz z przeciwdziałaniem zmniejszeniu liczby pociągów w
nowym rozkładzie jazdy.
Podczas rozmowy z Marszałkiem Kowalskim w dniu 15 czerwca 2004 wstępnie podjęto ten
temat. Marszałek utrzymywał, że bez utworzenia wspólnej spółki samorządowo-kolejowej nie
ma wpływu na rozkład jazdy, który wejdzie w życie 12 grudnia (mimo iż pierwotnie ten dzień
miał być pierwszym dniem funkcjonowania nowej spółki – Koleje Mazowieckie, która miałaby
ten rozkład obsługiwać). Nasze stanowisko było temu przeciwne i podkreślaliśmy, że istnieje
możliwość znacznego wpływu już w ramach obowiązującego ówcześnie stanu prawnego,
zwłaszcza, że takie skutecznie działania podejmowały inne województwa, np.: opolskie.
(Warto nadmienić, że podczas odbytej niedawno rozmowy telefonicznej z naczelnik wydziału
marketingu Mazowieckiego Zakładu PR, padło stwierdzenie, iż rozkład jazdy w
województwie mazowieckim został stworzony według wskazań samorządu wojewódzkiego
przekazywanych już od początku procesu układania rozkładu). Nasza rozmowa z
marszałkiem nie przyniosła skutku i urząd marszałkowski nadal koncentrował się na
tworzeniu spółki bez podejmowania jakichkolwiek działań na rzecz rozkładu jazdy. Dlatego
we wszystkich naszych późniejszych wystąpieniach, w tym w audycji Radia Dla Ciebie, na
sesji Sejmiku Wojewódzkiego, na konferencjach prasowych organizowanych przez Urząd
Marszałkowski, podkreślaliśmy wagę i konieczność zajęcia się rozkładem jazdy na 2005 rok.
Wystosowano także oddzielne pismo w tej sprawie do Urzędu Marszałkowskiego
województwa Mazowieckiego oraz Radnych Sejmiku Wojewódzkiego.
Dzięki naszym kontaktom w środowisku kolejowym stale monitorowaliśmy stan prac nad
rozkładem jazdy, które przybierały coraz mniej korzystny obrót. Dlatego zaczęliśmy akcję
protestacyjną przeciwko zmianom w rozkładzie jazdy. Jej kulminacją była demonstracja,
która odbyła się w dniu prezentacji nowego rozkładu jazdy dla Mazowsza - 3 grudnia na
stacji Dworzec Gdański. Zbieg dnia demonstracji oraz prezentacji rozkładu był dość
przypadkowy. Miała się ona odbyć tak jak w innych województwach – 27 listopada, ale
władze województwa na kilka dni przed ogłoszeniem przesunęły termin o 7 dni później, gdyż
zauważyły jednak, że nowy rozkład jazdy zawiera poważne ograniczenia w liczbie pociągów i
zamyka ruch na niektórych liniach kolejowych w województwie. Podczas demonstracji
rozdawano uczestnikom ulotkę z rozkładem jazdy obrazującą niekorzystne zmiany (w
załączeniu). W demonstracji wzięło udział kilkaset osób – pasażerów pociągów
odjeżdżających ze stacji. Demonstracja odbyła się w godzinach 16:20-16:50, kiedy
odjeżdżały dwa pociągi przeznaczone do likwidacji w nowym rozkładzie jazdy (brak
pociągów między godzinami 16.26 i 17.19 – w porze największego szczytu – dotąd były tam
jeszcze 2 pociągi!). Relacje i notatki umieściła m.in. Gazeta Stołeczna, Rzeczpospolita.
Od 7 lutego 2005 przywrócono niektóre pociągi, których bezsensowną likwidację unaocznił
nasz protest. W szczególności powróciły pociągi kursujące w godzinach szczytu pomiędzy
Warszawą Gdańską i Legionowem.
Konsultacje Narodowego Planu Rozwoju, Strategii Rozwoju Transportu na lata 20072013 i innych dokumentów politycznych z zakresu transportu
Zaangażowane Rzecznika w konsultacje projektów ww. dokumentów ma na celu zwrócenie
uwagi na nierówne traktowanie niezmotoryzowanych i zmotoryzowanych podczas
planowania rozwoju transportu w kraju. W szczególności chodzi o wzmocnienie pozycji
transportu publicznego wobec ruchu samochodowego poprzez szerszą promocję i
inwestycje w transport szynowy. Obecnie brak inwestycji, szczególnie w regionalną
infrastrukturę kolejową powoduje, że na wielu liniach z powodów technicznych kolej nie jest
w stanie konkurować z transportem samochodowym. Ten fakt powoduje, że często linie
które mogłyby być bardzo rentowne, z uwagi na stan techniczny zostały zamknięte lub ruch
pasażerski został na nich mocno ograniczony, np. Łowicz-Łódź, gdzie w rozkładzie 2005/6
8
zmniejszono liczbę par pociągów z 6 do 3, gdyż spadła prędkość techniczna na tej linii
60km/h do 30 km/h. Działania w zakresie NPR i Strategii są zatem działaniami u źródła,
które moga wpłynąć na ograniczenie likwidacji linii kolejowych w kraju. Rzecznik uczestniczył
w licznych konferencjach w tej sprawie np:
1. konferencji „Strategia Rozwoju Transportu po przystąpieniu do Unii Europejskiej” - 28
października 2004
2. Spotkanie w sprawie Polityki Transportowej Polski na lata 2005-2025 w Ministerstwie
Infrastruktury – 4 kwietnia 2005
3. konsultacje NPR na Mazowszu – 1 kwietnia 2005
Podejmowano także własne wystąpienia i interwencje.
Szczególnie zaangażowano sie w sprawę konsultacji Strategii Rowoju Transportu na lata
2007-2013. Założenia Strategii przewidywały znacznie większe wydatki na ruch drogowy, niż
transport publiczny. Przedstawiciele Rzecznika obecni na spotkaniu 28 października 2004
roku, gdzie miały być konsultowane założenia Strategii Rozwoju Transportu 2007-2013
dowiedzieli się, że przesłane im przed spotkaniem założenia nie będą brane pod uwagę, bo
zostanie opracowany nowy projekt Strategii. Zostało to przyjęte z nadzieją, że nowy projekt
będzie bardziej zrównoważony. Ale w związku z oświadczeniem wiceministra spotkanie to
nie miało charakteru konsultacji.
Jednak w projekcie Strategii konsultowanym do dnia 28 lutego 2005 za pośrednictwem
internetu napisano, że właśnie 28 października odbyły się konsultacje jego założeń. Było to
oczywiste przekłamanie. Zatem Rzecznik podjął akcję medialną, mającą na celu zmianę
nastawienia Ministerstwa Infrastruktury do konsultacji Strategii oraz promującą jego opinię o
projekcie. Przeprowadzono 28 lutego happening pod hasłem „Dzień Długich Nosów”
połączony z konferencją prasową w miejscu zdarzenia oraz tego dnia złożono nasze listy w
sprawie konsultacji oraz opinię nt. Strategii w Ministerstwie Infrastruktury oraz do ministra
Hausnera. Dla tych dokumentów pozyskano wcześniej poparcie kilku znaczących organizacji
pozarządowych, m.in. Instytutu na Rzecz Ekorozwoju, Fundacji Wspierania Inicjatyw
Ekologicznych. Postulaty dotyczyły w szczególności zmian w projekcie strategii na rzecz
poprawy jakości transportu publicznego, szczególnie kolei w Polsce. Zwrócono m.in. uwagę,
że nie jest konieczne modernizowanie niektórych linii magistralnych do prędkości 200 km/h,
np. Warszawa-Białystok, kiedy wiele ważniejszych linii regionalnych jest w bardzo złym
stanie technicznym, np. Katowice-Kraków czy linia średnicowa w Warszawie. Postulowano
przeniesienie części wysiłku inwestycyjnego na linie regionalne. Echa tego wystąpienia
rokują osiągnięcie jednego sukcesu – mianowicie rezygnacji w modernizacji linii WarszawaBiałystok do prędkości 200km/h, a jedynie 160 km/h i przeniesienie oszczędności z tego
tytułu na modernizację linii regionalnych.
Ponadto interwencja i działania rzecznika w tej sprawie wciąż trwają.
Zmiany układu linii autobusowych w wyniku otwarcia stacji metra Plac Wilsona.
W związku z planowanym otwarciem stacji metra Plac Wilsona w Warszawie ZTM
przedstawiło projekt zmian w układzie linii komunikacji miejskiej po otwarciu stacji. Po
przeanalizowaniu projektu oraz dyskusji, która toczyła się w prasie i na forach internetowych
stwierdziliśmy, że projekt ZTM nie spełnia oczekiwań mieszkańców oraz jest nieefektywny
ekonomicznie. Na podstawie postulatów stawianych w dyskusji stworzyliśmy własny projekt,
który rozesłaliśmy do zarządów poszczególnych dzielnic miasta oraz ZTM i prasy. O naszym
projekcie pisało Życie Warszawy, a w dyskusji poparły go władze dzielnicy Wola. Po
zebraniu wszystkich wniosków ZTM zmienił swój projekt, jednak w sposób niezadowalający
uwzględniono postulaty Rzecznika Niezmotoryzowanych, w efekcie na niektórych dojazdach
do metra komunikacja publiczna może ulec pogorszeniu, zamiast polepszeniu. Zatem
wystosowaliśmy kolejne pismo podkreślające wagę naszych postulatów dla pasażerów. W
wyniku tego otrzymaliśmy propozycję omówienia naszych postulatów i racji ZTM na
spotkaniu w miesiącu lipcu 2005. Spotkanie z Panem Grzegorzem Dziemieszczykiem z
Pionu Przewozów odbyło się kilka dni przez złożeniem raportu. W wyniku spotkania
wiadomo, że zmiany w układzie linii nie nastąpią jednocześnie z otwarciem ulicy
9
Słowackiego, czyli w sierpniu, a dopiero w październiku br. W tym czasie przygotowany
będzie kolejny projekt zmian. Jest to spowodowane licznymi protestami mieszkańców, a
także naciskami politycznymi. Na spotkaniu zostaliśmy zapewnienie, że nasze postulaty
będą w szerszym stopniu niż do tej pory przeanalizowane przy opracowywaniu nowego
projektu. Jednocześnie wnioskiem ze spotkania nt. dalszych działań jest koniecznosć
zwrócenia uwagi i rozpoczącia dzialań na rzecz zmiany taryfy komunikacji publicznej tak, aby
bilety czasowe były podstawowymi biletami w przejazdach jednorazowych.
Przystanki SKM na linii E-65.
Do dnia 20 kwietnia 2005 prowadzone były konsultacje społeczne modernizacji linii kolejowej
E-65 prowadzącej od Warszawy Wschodniej do Gdyni Chyloni. Rzecznik
Niezmotoryzowanych brał udział w konsultacjach mając na uwadze duże możliwości
polepszenia komunikacji publicznej w mieście, jakie się wiążą z modernizacją tej linii
kolejowej przebiegającej przez Warszawę. Chodzi głównie o możliwość stworzenia
warunków technicznych dla funkcjonowania SKM na linii Warszawa-Legionowo oraz
przedłużenia linii tramwajowych, dla których ograniczenie do tej pory stanowił przebieg linii
kolejowej. W tym celu Rzecznik zgłosił postulaty utworzenia 4 nowych przystanków
kolejowych na odcinku Warszawa-Wschodnia – Legionowo oraz oddzielenia torów dla ruchu
SKM od torów dalekobieżnych. Ponadto wskazał na możliwość przebicia linii tramwajowej z
ulicy Stalowej na Targówek.
Zgłoszenie postulatów Rzecznika nie byłoby aż tak ważne, gdyby nie fakt, że konsultacjami
modernizacji tej linii kolejowej w ogóle nie zainteresowały się władze Warszawy, ani nawet
władze spółki SKM w Warszawie. Dlatego prócz zgłoszenia postulatów do PKP PLK S.A.
Rzecznik zorganizował konferencje prasową w tej sprawie dnia 20 kwietnia 2005 oraz
wystosował pismo do prezydenta Warszawy i burmistrzów dzielnic Targówek, Praga Północ i
Białołęka w tej sprawie. Konferencja stanowiła medialny nacisk na władze Warszawy, żeby
zainteresowały się szansą jakie stwarzają inwestycje PKP na terenie miasta. W wyniku
wysłanych pism udało się uzyskać poparcie dla pomysłu Rzecznika od burmistrza Targówka.
Natomiast odpowiedz od prezydenta Warszawy otrzymaliśmy za pośrednictwem Biura
Komunikacji, dokąd skierowano sprawę. Pismo nie popierało jednoznacznie naszego
pomysłu i przedstawiało kontrargumenty przeciwko niektórym postulowanym rozwiązaniom.
Podjęliśmy zatem polemikę i czekamy na odpowiedź.
Nieuwzględnienie potrzeb rowerzystów w planowanym remoncie Estakad Bielańskich
na Wisłostradzie.
Jak dowiedzieliśmy się, w projekcie remontu estakad nie wzięto pod uwagę istniejącej tam
bardzo popularnej drogi rowerowej, części szlaku nadwiślańskiego biegnącego od Wilanowa
do Młocin. Nie tylko nie planuje się wyznaczenia objazdów dla rowerzystów, ale także
prawidłowego odtworzenia drogi rowerowej, jeśli zostanie zniszczona podczas remontu.
Dlatego najpierw za pomocą mediów – przedstawiciel stowarzyszenia wystąpił w Kurierze
Warszawskim oraz wypowiadał się na łamach dziennika Fakt, a następnie bezpośrednio w
urzędach zajęliśmy się wyjaśnianiem tej sprawy. W międzyczasie odbyło się spotkanie nt.
ochrony środowiska na Bielnaach, gdzie także była okazja do omówienia rzeczonego
problemu. Został on zgloszony publicznie władzom dzielnicy oraz zaproszonym
przedstawicielom ZDM. W czerwcu jeszcze raz interweniowaliśmy na ten temat za
pośrednicwem prasy – Rzeczpospolita. Niestety do tej pory ZDM nie odpowiedziało na nasze
pismo.
Marszałkowska dla ludzi
Pierwszy raz doniesienia o planowanej modernizacji ulicy Marszałkowskiej pojawiły się
jeszcze w 2002 roku. Już wtedy wzbudzały one kontrowersje wśród mieszkańców
Warszawy. W wyniku protestów i wysyłanych przez stowarzyszenie pism do ZDM doszło do
spotkania w dniu 16 stycznia 2003 roku. Na spotkaniu stowarzyszenie Zielone Mazowsze
10
otrzymało zapewnienie od ZDM, że modernizacja ulicy Marszałkowskiej zostanie
poprzedzona konsultacjami społecznymi, na których będą przedstawione dwa projekty
modernizacji ulicy - ZDM oraz Zielonego Mazowsza. Do takich konsultacji nie doszło, a w
tym roku ZDM poinformował o planowanym rozpoczeciu remontu pod koniec lata według
własnego projektu.
Projekt ZDM nie przewiduje ograniczenia ruchu samochodowego i zmiany organizacji ruchu
na rzecz ruchu pieszego i rowerowego, a jedynie wymianę nawierzchni poszczególnych
elementów ulicy. Natomiast Zielone Mazowsze domagało się przede wszystkim ograniczenia
przejazdu tranzytowego samochodów po ulicy Marszałkowskiej, uspokojenia ruchu,
wprowadzenia drogi rowerowej i utworzenia dogodnych warunków dla ruchu pieszego. Takie
rozwiązanie przyświecało wcześniejszym władzom Warszawy, kiedy doprowadziły do
budowy drugiej jezdni ulicy Waryńskiego – równoległej do Marszałkowskiej.
W wyniku tegorocznych doniesień prasowych w maju wysłaliśmy pismo w tej sprawie do
ZDM, aby przypomnieć o wcześniejszych ustaleniach. Niestety w odpowiedzi ZDM fałszywie
stwierdził, że konsultacje modernizacji ulicy Marszałkowskiej się odbyły. W związku z tym
wystosowaliśmy kolejne pismo do ZDM przedstawiające nasze stanowisko w tej sprawie.
Dowiedzieliśmy się także, że grupa rowerzystów zamierza zablokować ulicę Marszałkowską
w proteście przeciwko braku drogi rowerowej w projekcie modernizacji. Rzecznik
Niezmotoryzowanych pojawił się na akcji, która polegała na blokadzie ulicy Marszałkowskiej
pomiędzy godzinami 13:00 i 14:00 w dniu 29 czerwca 2005. Podczas blokady Rzecznik dał
liczne wywiady dla mediów. O akcji i naszych postulatach pisały gazety (Gazeta Stołeczna,
Rzeczpospolita, Trybuna, Życie Warszawy, Metropol), informowało radio (m.in. Radio dla
Ciebie) i telewizja (TVP3). Tymczasem odpowiedź ZDM na drugie pismo Rzecznika
wskazuje,że za projekt za projekt ulicy Marszałowskiej odpowiada Inżynier Ruchu m. st.
Warszawy. W tym przypadku nasze postulaty są wyraźnie lekceważone.
Po akcji rowerzystów sprawą udało się nam zainteresować posła Pawła Poncyljusza.
Postanowił on sam interweniować w tej sprawie u władz Warszawy. Wiemy, że stosowane
pisma w tej sprawie były przygotowywane w biurze poselskim, gdyż proszono nas o
dostarczenie materiałów pomocnicznych. Interwencja zatem trwa.
Modernizacje linii kolejowych przynoszące wydłużenie czasu jazdy pociągów.
Pod koniec czerwca rozpoczęliśmy interwencję poglębioną dotyczącą negatywnych skutków
modernizacji linii kolejowych w Polsce. Paradoksalnie bowiem, na zmodernizowanych
odcinkach linii kolejowych rozkład jazdy pociągów jest organizowany w taki sposób, że
pociągi przejeżdżają cała trasę dłużej, niż przed modernizacją linii kolejowej. Przed
rozpoczęciem interwencji sondowaliśmy tę sprawę na dwóch konferencjach, których
Rzecznik był gościem:
1. konferencja “Kolej - biznes, czy polityka?” - 27 kwietnia 2005
2. spotkanie dla parlamentarzystów pt: “Kolej i Rynek” w maju 2005 w Sejmie RP.
3. konferencja pt. "Strategia dla transportu - program rozwoju czy likwidacji kolei?" – 23
czerwiec 2005
Nasz wywiad i wstepne rozmowy utwierdziły Rzecznika w przekonaniu, że warto odjać taką
interwencję. Skierowano pismo do prezesa PKP PLK S.A. z prośbą o wyjaśnienie
zauważonych negatywnych skutków modernizacji linii kolejowych. Poprosiliśmy także posła
Pawła Poncyljusza o wystosowanie interpelacji poselskiej na ten temat. Treść interpelacji
przygotowało biuro Rzecznika Niezmotoryzowanych.
3. PODJĘTE INNE INTERWENCJE
Bezpośrednio po rozpoczęciu kampanii Rzecznika w mediach do biura zgłoszono 45 spraw.
W trakcie trwania projektu liczba zgłaszanych spraw wynosiła 2-5 miesięcznie, Nie wszystkie
sprawy dotyczyły zakresu działań rzecznika i nie wszystkie także zostały uznane za
uzasadnione i ważne. Podczas projektu podjęto 35 interwencji na wniosek mieszkańców
11
Warszawy. Interwencje podejmowano głównie poprzez korespondencję ze stosownymi
urzędami, ale także rozmowy telefoniczne, lub kampanie medialne. Na tym polu udało się
osiągnąć pewne sukcesy, np.:
§
We wrześniu 2004 otrzymaliśmy sygnał od mieszkańca ulicy Żelaznej, że stan
chodników w rejonie ulicy Żelaznej, Grzybowskiej, Waliców nie jest zadowalający. Sygnał
okazał się zasadny, zatem podjęliśmy interwencję wysyłając pismo do Zarządu Dróg
Miejskich. Na odpowiedź czekaliśmy długo, ale otrzymywaliśmy informacje listowne o
przesyłaniu pisma pomiędzy stosownymi wydziałami ZDM. W listopadzie otrzymaliśmy
odpowiedź, że w planie robót drogowych ZDM na rok 2005 w związku z naszym
postulatem umieszczono remont chodników na skrzyżowaniach ulic: GrzybowskaŻelazna i Grzybowska-Waliców.
§
W wrześniu 2004 otrzymaliśmy także zgłoszenie od innego mieszkańca ulicy Żelaznej
dotyczące skrzyżowań: Grzybowska-Żelazna oraz Grzybowska-Waliców, na których
występują zagrożenia dla pieszych. Wystosowaliśmy pismo w tej sprawie do ZDM. W
listopadzie otrzymaliśmy odpowiedź, która stwierdzała, że skrzyżowanie WalicówGrzybowska nie jest niebezpieczne, natomiast na skrzyżowaniu Grzybowska-Żelazna
zostanie przeprogramowana sygnalizacja świetlną w okresie nocnym z ostrzegawczej na
całodobowo trójkolorową.
§
Także we wrześniu 2004 otrzymaliśmy kilka zgłoszeń od pasażerów komunikacji
miejskiej w Warszawie, skarżących się na znaczne utrudnienia podczas jazdy,
spowodowane zalepianiem szyb autobusów MZA reklamami, zwłaszcza szyb tylnich.
Wysłaliśmy w tej sprawie pismo do Miejskich Zakładów Autobusowych. Odpowiedź
dostaliśmy w listopadzie. Wynika z niej, że Miejskie Zakłady Autobusowe postanowiły
zrezygnować z umieszczania nieprzezroczystych reklam na tylnej szybie autobusów,
które utrudniały widoczność pasażerom.
§
Jedno z wrześniowych zgłoszeń dotyczyło także braku dogodnego dojazdu komunikacją
miejską do licznych nowych osiedli mieszkaniowych położonych w dzielnicy Białołęka
przy ulicy Aluzyjnej. Na skierowane przez nas pismo Zarząd Transportu Miejskiego
zareagował znacznym przyspieszeniem uruchomienia nowej linii autobusowej
obsługującej osiedla mieszkaniowe przy ulicy Aluzyjnej na Białołęce. Uruchomienie linii
511 miało nastąpić w styczniu, ale dzięki naszemu pismu linię 511 uruchomiono już w
grudniu 2004 o czym zapewniono nas w piśmie zwrotnym.
§
We wrześniu 2004 otrzymaliśmy zgłoszenie od mieszkanki Wólki Węglowej dotyczące
przedłużenia linii 181 z Cmentarza Północnego do Wólki Węglowej oraz obsługi
komunikacją nocną tego osiedla. Wysłane przez nas pismo doczekało się odpowiedzi
jeszcze w październiku. Z pisma wynikało, iż ZTM podjął w związku z naszym postulatem
studia nad włączeniem Wólki Węglowej w sieć komunikacji nocnej. Postulat w sprawie
181 nie mógł być zrealizowany ze względów ekonomicznych (zbyt niska przewidywana
frekwencja w autobusach).
§
Zbyt krótki okres kursowania autobusów linii 511 oraz złe usytuowanie pętli autobusowej
na krańcu Buków. Po rozpoczęciu działalności nowej linii 511 autobusy kursowały
jedynie do godziny 20:00, co uniemożliwiało mieszkańcom obsługiwanych tą linią osiedli
dogodny powrót do domu w godzinach wieczornych. Na kraniec dla tej pętli wybrano
Buków (ulica Główna), podczas, gdy mieszkańcy woleliby, aby autobusy kończyły kursy
na ulicy Aluzyjnej, gdyż tam znajdują się największe osiedla obsługiwane tą linią. W
związku z postulatami mieszkańców wystosowano list do ZTM z propozycjami
wydłużenia czasu kursowania linii co najmniej do godziny 22, oraz niewielkiej
reorganizacji trasy linii, tak aby mogła kończyć bieg na ulicy Aluzyjnej. W marcu 2005
ZTM przystał na pierwszy z postulatów i wydłużył godziny kursowania linii 511. Drugi
postulat pozostał niezrealizowany. Dlatego ponowiliśmy pismo proponując wariantowo
dwa rozwiązania umożliwiające lepszy dojazd linii 511 do przystanków Dąbrówka
Wiślana bez postoju na krańcu Buków. ZDM nie przystał na żadną z propozycji, a więc
rozważamy kolejne możliwości rozwiązań tej sprawy.
12
§
Usytuowanie drogi rowerowej przy zmodernizowanej ulicy Nowoursynowskiej. W styczniu
2005 dowiedzieliśmy się, że dzielnica Ursynów będzie modernizować ul.
Nowoursynowską na odcinku od ul. Ciszewskiego do ul. Dolina Służewiecka. Projekt ten
nie był wcześniej konsultowany na radach technicznych, dlatego podjęliśmy interwencję
sprawdzając realizację dróg rowerowych przy tej ulicy. Dotarliśmy do projektantów oraz
w wyniku przeprowadzonych rozmów doszło do spotkania z władzami dzielnicy. Zarówno
ZDM, jak i władze dzielnicy przystały na nasze postulaty usytuowania drogi rowerowej
względem drogi po stronie zewnętrznej, likwidacji ostrych zakrętów, budowy dwóch
dodatkowych przejazdów rowerowych przez ulicę Nowoursynowską.
§
Budowa drogi rowerowej przy al. Zielenieckiej. W związku z kontrowersjami pomiędzy
poszczególnymi jednostkami miasta przy wydawaniu pozwolenia na budowę al.
Zielenieckiej (modernizacja ulicy) poproszeni zostaliśmy przez ZDM o interwencję w tej
sprawie, a od naszego stanowiska uzależniono sposób realizacji inwestycji. Wzięliśmy
udział w zorganizowanym na ten temat spotkaniu zainteresowanych instytucji.
Problemem była budowa wydzielonej drogi rowerowej, zajmującej dodatkową
powierzchnię, co powodowało, że istniało zagrożenie dla drzew rosnących wzdłuż ulicy.
Na części planowanej wydzielonej drogi rowerowej zasugerowaliśmy możliwość realizacji
ciągu pieszo-rowerowego, z uwagi na niewielki ruch pieszy. Nasze stanowisko poparł
Inżynier Ruchu m. st. Warszawy i zostało ostatecznie przyjęte przez uczestników
spotkania.
§
Opróżnianie śmietników na przystanku Dąbrówka Wiślana. Ponieważ nasze interwencje
w sprawie linii 511 okazały się skuteczne, mieszkancy Dąbrówki Wiślanej chętnie
zgłaszają nam swoje problemy. Dlatego otrzymaliśmy zgłoszenie, że śmietnik na
przystanku autobusowym Dąbrówka Wiślana przestał być opróżniany przez służby
miejskie. Interencja telefoniczna w ZOM wyeliminowała tej problem.
§
Przesunięcia przystanków w Warszawie – Trasa Toruńska, Rondo De Gaulle’a. W marcu
2005 zgłoszono do nas postulat przesunięcia wymienionych przystanków autobusowych
tak, aby lepiej obsługiwały cele podróży pasażerów autobusów. Obecnie przystanki PKP
Toruńska są położone ponad 200 metrów od zejść na perony stacji kolejowej, a
przystanki Muzeum Narodowe są położone zbyt daleko od Ronda De Gaulle'a, co
utrudnia przesiadki i dojście do ulicy Nowy Świat. Zgłosiliśmy nasze postulaty pisemnie
do ZTM i Inżyniera Ruchu. Zostały one w większości zaopiniowane pozytywnie, co rokuje
na ich spełnienie w niedługim czasie.
§
Przystanki na ul. Słowackiego/Armii Krajowej. W Styczniu 2004 otrzymaliśmy zgłoszenie
od mieszkańca Żoliborza, że zasadnym byłoby utworzenie dodatkowych przystanków dla
linii zwykłych na wiadukcie ul. Słowackiego na Trasą AK. Przystanki służyłyby dogodnym
przesiadkom. Skierowaliśmy ten postulat pisemnie do ZTM i Inżyniera Ruchu. Obydwie
instytucje przychylnie odniosły się do tego pomysłu, co rokuje na jego realizację w
najliższym czasie.
§
Naprawy dróg rowerowych po zimie. Podobnie do akcji prowadzonych w gazetach,
zgłaszania największych usterek na drogach po zimie, zorganizowaliśmy taką akcję dla
rowerzystów dotyczacą usterek na drogach rowerowych. Akcję ogłosiliśmy za
pośrednicwem forów internetowych. Otrzymaliśmy kilkanaście sygnałów o usterkach,
które zgłosiliśmy pisemnie do ZDM w kwietniu 2005. Jak wiemy od zgłaszających,
niektóre usterki zostały usunięte.
§
Zbiorczy przystanek Dw. Wschodni dla autobusów. W lutym br. wspólnie z redakcją
niezależnego kolejowego biuletynu “Z Biegiem Szyn” postanowiliśmy rozwiązać problem
braku przystanku zbiorczego dla wszystkich linii autobusowych na Dw. Wschodnim.
Obecnie każda linia autobusowa odjeżdża z innego przystanku, co komplikuje sytuację
pasażerów. Do ZTM skierowano pismo oraz poruszono ten temat na łamach biuletynu.
W piśmie zwrotnym ZTM informuje, że przychylnie odnosi się do postulatu i jego
realizację warunkuje jedynie czasem przygotowania dokumentacji dla nowej organizacji
ruchu w tym rejonie.
13
Poza tym podjęto interwencje w następujących sprawach:
§
Brak podjazdu dla niepełnosprawnych i wózków na perony tramwajowe nad stacją metra
Pole Mokotowskie – Zarząd Metra ustosunkował się do wysłanego przez nas pisma w
sposób ogólny, niezadowalający. Odpowiedzeliśmy na to pismo i kolejna odpowiedź
metra wskazywała na konieczność kontaktu Biurem Spraw Społecznych m.st. Warszawy
w tej sprawie. Kontakt nawiążemy w najbliższym czasie.
§
Brak chodnika i drogi bitej na ulicy Pustułeczki na Ursynowie – Wysłano pismo do
Urzędu dzielnicy Ursynów. Otrzymaliśmy odpowiedź, iż droga zostanie zaprojektowana w
2005 roku, natomiast planowana realizacja to 2006 rok w zależności od realizacji przez
MPWiK kanalizacji sanitarnej i wodociągów pod nieutwardzonym fragmentem ulicy
Pustułeczki;
§
Niebezpieczna dla pieszych i rowerzystów organizacja ruchu na ulicy Moczydłowskiej –
Wysłano pismo do Urzędu Dzielnicy Ursynów. Odpowiedź wskazuje na tymczasowość
obecnej organizacji ruchu. Zostanie ona zmieniona po doprowadzeniu dojazdu do
posesji przy ulicy Moczydłowskiej od strony ulicy Puławskiej prawdopodobnie w 2005
roku;
§
Brak ciągłości chodnika wzdłuż zachodniej jezdni ulicy Stryjeńskich oraz niebezpieczne
przejście dla pieszych przez tę ulicę w okolicy Szkoły Podstawowej – Wysłano pismo do
Urzędu Dzielnicy Ursynów, który skierował sprawę do ZDM. W lutym otrzymaliśmy od
ZDM odpowiedź, która bła niezadowalająca. Zatem skierowaliśmy kolejne pismo
ponawiające nasze spotulaty i czekamy na odpowiedź.
§
Niekorzystna dla pieszych organizacja sygnalizacji świetlnej akomodacyjnej z użyciem
przycisków – pismo w tej sprawie wystosowaliśmy we wrześniu. Pod koniec listopada
otrzymaliśmy obszerną odpowiedź, którą przeanalizowaliśmy. W maju 2005
skierowaliśmy wystąpienie kontynuujace interwencję w tej sprawie i czekamy na
odpowiedź.
§
Niebezpieczne skrzyżowanie bez sygnalizacji świetlnej: Woronicza-Modzelewskiego –
Wysłaliśmy pismo do ZDM. Odpowiedź w tej sprawie wyjaśnia, iż to skrzyżowanie ma
charakter tymczasowy. W odpowiedzi nie podano terminu obowiązywania obecnej
organizacji ruchu uzależniając go od czasu przygotowania inwestycji – przebudowy ulicy
Modzelewskiego.
§
Niebezpieczne skrzyżowanie bez sygnalizacji świetlnej: Woronicza-Samochodowa –
Wysłaliśmy pismo do ZDM. W odpowiedzi poinformowano nas, ze sygnalizacja ma być
zamontowana na koszt TVP S.A. i rozmowy w tej sprawie trwają. Inwestycję
przygotowuje TVP S.A.
§
Niebezpieczne przejście dla pieszych przy skrzyżowaniu ulicy Chrobrego i Popularnej –
Wysłaliśmy pismo do ZDM, podjęliśmy konsultację w tej sprawie z inż. Wilimem z ZDM.
Odpowiedź na pismo wyjaśnia, iż są plany realizacji w tym miejscu skrzyżowania typu
‘rondo”, jednak nie podaje daty realizacji inwestycji;
§
Niebezpieczne skrzyżowanie ulicy Potrzebnej i Wałowickiej – Wysłaliśmy pismo do ZDM.
Z odpowiedzi wynika, że projekt budowy sygnalizacji świetlnej na tym skrzyżowaniu
przechodzi uzgodnienia techniczne;
§
Drastycznie spóźnienie autobusu ZTM nr 122 w dniu 14 września na przystanku
Modzelewskiego w stronę Centrum – W tej sprawie wysłaliśmy pismo do ZTM
domagając się wprowadzenia form rekompensaty dla pasażerów w przypadku spóźnień
autobusów – tzw.: karty pasażera. Na to pismo otrzymaliśmy natychmiastową odpowiedź
wskazującą na błędy w naszym piśmie związane z podaniem złych godzin odjazdu
autobusów z przystanku. Po zbadaniu przez nas sprawy okazało się, że to ZTM pomylił
się, gdyż nasze pismo dotyczyło godzin odjazdu autobusów sprzed zmiany rozkładu
jazdy w dniu 1 października 2004, co wyjaśniliśmy w drugim piśmie do ZTM. Kolejna
odpowiedź wyjaśniała, że spóźniony autobus zepsuł się, co pozwala zakwalifikować
14
spóźnienie, jako wynikłe nie z winy przewoźnika i nie podlegające prawu do
rekompensaty;
§
Nieuporządkowane parkowanie na ulicy Solec pod wiaduktem Mostu Poniatowskiego –
skierowaliśmy pismo do ZDM. Odpowiedź na to pismo wskazuje, że wygrodzenia pod
wiaduktem nie są konieczne, gdyż parkujące tam samochody robią to nielegalnie, łamiąc
przepisy Kodeksu Drogowego i ustanowione w tym rejonie znakami drogowymi. ZDM
odpowiedź do nas przekazał także komendzie Stołecznej Policji celem wskazania
miejsca wykonywania przekroczeń kodeksu drogowego. Odpowiedź od ZDM jest
niezadowalająca, gdyż właśnie brak słupków ograniczających wjazd ułatwia nielegalne
parkowanie z którym służby miejskie nie zawsze sobie potrafią poradzić.
Odpowiedzieliśmy na pismo ZDM w kwietniu 2005 i do tej pory nie otrzymaliśmy kolejnej
odpowiedzi, mimo wysłanego już ponaglenia.
§
Wyścigi motocyklowe i hałas motoryzacyjny na ulicy Górczewskiej (rejon skrzyżowania z
ul. Płocką), Andersa, Światowida – Wysłaliśmy pismo do Komendy Stołecznej Policji.
Odpowiedź na pismo wskazywała, że Policja ściga tego rodzaju wykroczenia i patroluje
szczególnie miejsca zgłaszane przez mieszkańców;
§
Opóźnienie budowy chodnika podczas przebudowy ulicy Rosoła na Ursynowie –
Wysłaliśmy pismo do Urzędu Dzielnicy Ursynów. Odpowiedź jaką otrzymaliśmy
wskazywała, iż chodnik zgodnie z harmonogramem prac ma być wykonany tuż po
ukończeniu budowy ulicy, co też się stało;
§
Złe utrzymanie zieleni przyulicznej (gałęzie zwisające zbyt nisko nad chodnikami) przy
chodnikach na kilku ulicach na Mokotowie, min.: Joliot-Curie, Domaniewska; Pismo w tej
sprawie skierowaliśmy do Urzędu Dzielnicy Mokotów we wrześniu 2004. Z urzędu pismo
skierowano w październiku do Zarządu Oczyszczania Miasta.
§
Czasowa zmiana rozkładu jazdy pociągów w związku z remontem wiaduktu nad ulicą
Żelazną w Warszawie – Podjęliśmy akcję medialną związaną z faktem, iż trzydniowa
wprowadzona bez odpowiedniej informacji zmiana rozkładu jazdy PKP była bardzo
uciążliwa dla pasażerów i nie była konieczna, gdyż władze m. st. Warszawy mogły
naszym zdaniem przeprowadzić remont bez wstrzymywania ruchu pociągów, w ciągu
jednego dnia. W dodatku nie zapewniono pasażerom komunikacji zastępczej, mimo iż
wiele pociągów zmieniało trasę przyjeżdżając na Dworzec Gdański zamiast na
Centralny. Szczególne problemy sprawiało to podróżnym przyjeżdżającym do Warszawy
pociągami nocnymi, gdyż Dworzec Gdański nie jest obsługiwany tak dobrze komunikacją
nocną jak Dworzec Centralny. Narażało to ich na dodatkowe koszty, np.: przejazd
taksówką zamiast komunikacją miejską. Ukazał się artykuł w tej sprawie w
Rzeczpospolitej oraz wywiad w Radiu Dla Ciebie zachęcający do zgłaszania za naszym
pośrednictwem roszczeń pasażerów wobec władz miasta i PKP. Mimo tych informacji
odzewu od pasażerów nie było.
§
Cennik za dostęp do infrastruktury PKP PLK SA na 2005 rok - z rozmów z urzędami
marszałkowskimi wynikła konieczność podjęcia interwencji w sprawie niekorzystnych cen
za dostęp do infrastruktury ustalonych przez PKP PLK S.A. w cenniku na rok 2005. W
cenniku podano opłaty za przejechany kilometr dla różnego rodzaju taboru po danym
odcinku linii kolejowej. Urzędy marszałkowskie, min.: lubelski i świętokrzyski
sygnalizowały, że ceny za przejazd linii kolejowej o niskiej jakości (prędkość
dopuszczalna 30 km/h, złe utrzymanie torów) są niejednokrotnie wyższe, niż ceny za
przejazd dobrej jakości linią kolejową (linie zmodernizowane, nawet o prędkości
dopuszczalnej 160 km/h). Sprawdziliśmy ten fakt i stwierdziliśmy, że stawki nie zależą od
jakości linii kolejowej i istnieje podejrzenie działań niezgodnych z prawem ochrony
konkurencji i konsumentów, gdyż ustalone ceny będą działały często na rzecz
podwyższenia kosztów prowadzenia pociągów po liniach lokalnych – gorzej
utrzymanych, często zagrożonych zawieszeniem przewozów pasażerskich. W związku z
tym skierowaliśmy wniosek do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wszczęcie
postępowania wyjaśniającego. Staraliśmy się też zainteresować tym tematem prasę
ogólnokrajową, jednak temat okazał się dla prasy zbyt mało spektakularny. UOKIK
15
przekazał sprawę do Urzędu Transportu Kolejowego, od którego otrzymaliśmy
odpowiedź na początku grudnia. Odpowiedź ta w części potwierdziła nasze zarzuty. UTK
przyznało, że dopuściło wprowadzenie cennika niezgodnego z obowiązującym prawem,
co było podyktowane tym, iż PLK nie zdążyło przygotować cennika według nowych
zasad, gdyż rozporządzenie zmieniające te zasady weszło w życie miesiąc przed
terminem zgłoszenia nowego cennika do UTK.
§
Zbyt krótki sygnał zielony dla pieszych na skrzyżowaniu Grzybowska/Jana Pawła II.
Zgłoszenie otrzymaliśmy od mieszkanki dzielnicy Śródmieście w lutym 2005. W związku
z nim wystosowaliśmy pismo do Inżyniera Ruchu, aby wydłużono długość sygnału
zielonego lub utworzono zayl dla pieszych, który by zmniejszył niebezpieczeństwo
pozostania pieszego na jezdni po zaświceniu się sygnału czerwonego. Inżynier Ruchu
poparł postulat utworzenia azylu dla pieszych i wyjaśnił, że sygnalizacjia jest ustalona
zgodnie z obowiązującymi przepisami. Inżynier Ruchu skierował postulat do ZDM
utworzenia azylu dla pieszych w tym miejscu przy najbliższej modernizacji ulicy.
§
Przystanki w Lesznie na E-59. W związku z ogólnopolskimi działaniami rzecznika na
rzecz linii kolejowych otrzymaliśmy postulat mieszkańca Leszna, dotyczący utworzenia
nowego przystanku kolejowego w tym mieście w pobliżu nowych osiedli wielorodzinnych.
Ponieważ stowarzyszenie Zielone Mazowsze prowadziło w imieniu PKP PLK S.A.
konsultacje społeczne przebiegającej przez Leszno linii kolejowej była okazja zgłoszenia
tego postulatu na spotkaniu w Bojanowie 18 kwietnia 2005. Postulat został zgłoszony
podczas spotkania, jednak jego realizację uzależnino od stanowiska władz
samorządowych Leszna.
§
Jeszcze późniejsze kursowanie autobusów 511 z Placu Wilsona. Kolejny postulat
zgłoszony przez mieszkańców osiedli przy ulicy Aluzyjnej w Warszawie, to wniosek o
dłuższe, niż do 23 kursowanie linii 511 z Placu Wilsona lub dogodniejszy układ linii
nocnych w tamtym kierunku. Wystosowaliśmy pismo z propozycjami poprawy zgłoszonej
sytuacji do ZDM i czekamy na odpowiedź.
§
Przejście dla pieszych w ul. Patriotów i linii kolejowej na wysokości ul Mrówczej. W
Marcu 2005 mieszkaniec Wawra zgłosił do nas problem związany z funkcjonowaniem
dzikiego przejścia przez ulicę Patriotów i tory kolejowe linii otwockiej na wysokości ulicy
Mrówczej. Dorym rozwiązaniem tego problemu byłoby utworzenie przejść dla peszych w
tym miejscu. Jakkolwiek ZDM przystał na zgłoszon pismem postulat, to PKP PLK S.A.
nie wyraziła zgody na utworzenie przejścia przez tory. Sytuacja pozostaje nie
rozwiązania i rozważamy argumenty w celu przekonania PKP PLK S.A. do tego pomysłu.
§
Konsultacje bielańskiego odcinka metra. Działając na rzecz niezmotoryzowanych z
własnej inicjatywy wystosowaliśmy postulaty we wspomnianych konsultacjach. Wniski
dotyczyły utworzenia strzeżonych parkingów rowerowych na nowych stacjach metra, a
na terenach nad stacjami poprowadzenia dróg rowerowych zgodnie z planami sieci dróg
rowerowych w miaście, gdyż nadaża się ku temu okazja. Niestety postulaty te nie zostały
potraktowane z należytą powagą, o czym dowiedzieliśmy się jednak już po złożeniu
raportu z konsultacji do organów decydujących o realizacji inwestycji. Rozważamy
przeprowadzenie happeningu w tej sprawie.
§
Budowa parkingów rowerowych przy ulicy Orlej w Warszawie. Właściciel sklepu
Jubilerskiego przy ulicy Orlej w Warszawie w kweitniu 2005 zgłosił nam problem z
umieszczeniem stojaków rowerowych na trwale przytwierdzonych do podłoża (czyli
najbezpieczniejszych dla rowerzystów) w pobliżu sklepu na chodniku. Okazało się, że w
celu wykonania tek niewielkiej inwestycji konieczne jest uzyskanie dużej liczby różnego
rodzaju zezwoleń i opinii. W spotkaniu z właścicielem zaofiarowaliśmy mu naszą pomoc,
a nawet wydanie rekomendacji skierowanej do ZDM. Co więcej skierowaliśmy pismo w
sprawie ułatwienia umieszczania stojaków rowerowych w Warszawie do ZDM. Na pismo
nie otrzymaliśmy do tej pory odpowiedzi, a właściciel sklepu najwyraźniej zniechęcił się
do swojej inwestycji.
16
4. PAKIET ZMIAN W REGULACJACH PRAWNYCH
Począwszy od czerwca 2004 roku gromadziliśmy informacje o niekorzystnych regulacjach
prawnych dla ruchu rowerowego, pieszego oraz komunikacji publicznej w prawie polskim w
celu szczegółowego opracowania.
W sierpniu nawiązaliśmy kontakt z Polskim Klubem Ekologicznym, który w ramach projektu
„Miasta dla Rowerów” szczegółowo zajmował się problemem zmian w prawie dotyczących
wyłącznie ruchu rowerowego. We współpracy z Klubem doprowadziliśmy do spotkania z
członkiem sekretariatu Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego – Markiem
Jewułą, w celu omówienia postulatów rowerzystów dotyczących zmian prawnych. Spotkanie
odbyło się 12 października w biurze KRBRD. Ze strony organizacji pozarządowych udział
wzięło dwóch reprezentantów stowarzyszenia oraz przedstawiciel PKE. Na spotkaniu
uzyskano zapewnienie, iż dojdzie do spotkania w szerszym gronie, pomiędzy
projektodawcami ustaw i rozporządzeń dotyczących dróg oraz przedstawicielami
rowerzystów. Organizacji tego spotkania podjął się Pan Marek Jewuła.
14 i 15 października Rzecznik wziął udział także w szkoleniu dla projektantów dróg
rowerowych w Warszawie. Podczas szkolenia szeroko były omawiane kwestie prawne i
pozyskano kolejne zastrzeżenia wobec uregulowań prawnych.
Do końca października na podstawie doświadczeń PKE oraz zebranych przez Rzecznika
materiałów opracowano pismo w sprawie zmian w regulacjach prawnych wraz z konkretnymi
propozycjami zapisów. Zaproponowano zmiany w następujących aktach prawnych:
1. Ustawa Prawo o Ruchu Drogowym.
2. Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi
publiczne i ich usytuowanie.
3. Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych
oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na
drogach.
4. Rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
5. Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz ich obowiązkowego
wyposażenia.
Pismo skierowano do przewodniczącego Komisji Infrastruktury Sejmu RP oraz Ministra
Infrastruktury.
Pismo było konsultowane z innymi organizacjami pozarządowymi drogą elektroniczną. Przez
cały listopad, do połowy grudnia można się było zapoznać z jego treścią na stronie
internetowej Rzecznika. Do organizacji, które w sposób szczególny zajmują się
problematyką ruchu rowerowego i pieszego wysłano list pocztą elektroniczną. O możliwości
konsultacji listu informowało także ogłoszenie umieszczone w portalu ngo.pl. W efekcie
przeprowadzonej akcji pozyskano 9 organizacji, które poparły list w niezmienionej formie.
List został wysłany do adresatów w połowie grudnia.
W wyniku opisanych działań w lutym 2005 w KRBRD doszło do spotkania przedstawicieli
Rzecznika z reprezentacją KRBRD oraz Departemantu Dróg Publicznych MI –
odpowiedzialnego za tworzenie aktów prawnych z zakresu projektowania dróg oraz ustawy
PoRD. Ustalenia ze spotkania przewidują utworzenie rupy roboczej złożonej z działaczy
organizacji pozarządowych, która będzie konsultowała projekty aktów prawnych pod
względem rozwiązań dla rowerzystów i pieszych. Zgłosiliśmy osoby, które będą działaly w
ramach tej grupy. Do tej pory nie konsultowano jeszcze żadnych aktów prawnych, ale z tego
co wiemy, trwają prace nad interesującymi nas regulacjami i niedługo powinno dojść do
pierwszych konsultacji.
Ponadto postulaty Rzecznika Niezmotoryzowanych zainteresowały Przewodniczącego
Komisji Infrastruktury Sejmu na tyle, że w dniu 10 marca 2005 odbyło się pierwsze w historii
posiedzenie komisji dot. wyłącznie spraw infrastruktury rowerowej. Zgodnie z wynikeim
posiedzenia, dlasze prace nad naszymi postulatami miały się odbywać w momencie
skierowania pod obrady sejmu Ustawy o Kierujących Pojadami. Niestety do momentu
17
zakończenia kadencji sejmu ta ustawa nie zostałą skierowana do sejmu i była wciąż
przedmiotem prac w resorcie ds. transportu.
Nie mniej jednak 2 czerwca 2005 przedstawiciele Rzecznika uczestniczyli w kolejnych
obradach komisji, dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego. Tam udało się nawiązać
kontakty z GDDKiA, PZMot, przedstawicielami Departamentu Dróg Publicznych MI. Ponadto
w sejmie nawiązaliśmy kontakt z dwoma posłami zainteresowanymi sprawami transportu,
którzy należą do partii rokującychn na przejęcie rządów w kraju po wyborach. Te kontakty
powinny pozwollić utrzymać sprawę naszych postulatów na wokandzie i uzyskać realny
wpływ na ich realizację, mimo zmiany ekipy rządzącej.
Utrzymujemy także kontakt z KRBRD. Kilka dni przed złożeniem raportu z projektu do
Fundacji Batorego odbyło się robocze spotkanie przedstawiciela Rzecznika – Wojciecha
Szymalskiego z inżynierem Markiem Wierzchowskim. Inż. Wierzchowski jest ekspertem
Ministerstwa Infrastruktury przygotowującym zmiany w rozporządzeniach dotyczących
znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz
warunków technicznych jakim powinno odpowiadać ich usytuowanie. Omówiono wszystkie
proponowane przez Rzecznika i PKE zmiany w tym zakresie. W wielu wypadkach
otrzymaliśmy zapewnienie o całokowitym ich uwzględnieniu w nowym projekcie
rozporządzeń. Dyskusja pozwoliła wyjaśnić także w sposób satysfakcjonujący kilka kwestii
niejasnych, bądź spornych. Niektore postulaty jednak nie zostały uwzględnione w sposób
satysfakcjonujący, np. nie wprowadzono możliwości wyznaczenia przejazdów rowerowych
przez ulice bez sygnalizacji świetlnej poza skrzyżowaniami – to okazało się kwestią
najbardziej kontrowersyjną. Dalsze działania planowane są w sierpniu, kiedy projekty
rozporządzeń będą zatwierdzone do konsultacji międzyresortowych, w których dzięki
uprzejmości KRBRD weźmiemy udział. Także otrzymaliśmy zapewnienie, że będziemy mogli
wyznaczyć ekspertów do zespołu autorskiego przygotowującego wytyczne do ww.
rozporządzeń. Co więcej przedstawiciele KRBRD zaprosili nas do konsultacji ustawy o
automatycznym sterowaniu ruchem, dzięki której będzie możliwość podjęcia próby zmian
najbardziej niekorzystnych zapisów w PoRD.
18
5. OCENA STOPNIA OSIĄGNIĘCIA ZAŁOŻONYCH EFEKTÓW
Wskaźnik
Liczba
planowana
do
30.05.05
Podjęte
40
interwencje
Podjęte
10
interwencje
pogłębione
Liczba
osiągnięta
do
30.11.04
Wyszczególnienie
49
Wyszczególniono w opisie.
14
Taryfa i regulamin ZTM w Warszawie
Konsultowanie projektów drogowych w ZDM w Warszawie
Budowa dróg rowerowych przywymianie nawierzchni chodników
Pas autobusowy na ulicy Modlińskiej
Rozmowy z Urzędami Marszałkowskimi nt. kolei regionalnych
Ratowanie linii kolejowej Nasielsk-Sierpc
Ratowanie linii kolejowej Tomaszów Maz.-Skarżysko-Kam.
Nowy rozkład PKP na Mazowszu
NPR, Strategia Rozwoju Transportu 2007-2013 i inne dokumenty
Przystanki na E-65
Zmiany tras autobusowych po otwarciu stacji metra Plac Wilsona
Estakady bielańskie
Marszałkowska dla ludzi
Interwencje 20
zakończone
sukcesem
18
Modernizacje linii kolejowych PKP
Taryfa i regulamin ZTM w Warszawie
Reklamy na tylnej szybie autobusów MZA
Autobus z ulicy Aluzyjnej na Białołęce – 511, a potem wydłużenie
godzin jego kursowania
Autobus nocny na Wólkę Węglową - 608
Waliców/Grzybowska - remont chodników
Grzybowska/Żelazna - sygnalizacja świetlna
Nakłonienie UM Lublin do wynajęcia niezależnej organizacji do
oceny sytuacji kolei w województwie
Zakup szynobusów dla województwa Mazowieckiego dla linii
Nasielsk-Sierpc
Nowy rozkład PKP na Mazowszu (przywrócenie pociągów
Warszawa-Legionowo i Tłuszcz-Ostrołęka)
Pas dla autobusów na ulicy Modlińskiej
Naprawy dróg rowerowych po zimie
Opróżnianie śmietników na przystanku Dąbrówka Wiślana
Przebieg drogi rowerowej – ul. Nowoursynowska
Przebieg drogi rowerowej – Al. Zieleniecka
Przystanek autobusowy ul. Słowackiego/Trasa Armii Krajowej
Przesunięcia przystanków Muzeum Narodowe, PKP Toruńska
Utworzenie przystanku zbiorczego dla autobusów – Dw. Wschodni
Przesunięcie części środków na modernizację linii kolejowych na
linie regionalne
19
Pakiet
zmian w
regulacjach
prawnych
Konferencje 8
prasowe
Opisano w punkcie 4.
7
Konferencja w trakcie spotkania w Płońsku
Konferencja w trakcie sesji Sejmiku Mazowsza
Konferencja inauguracyjna o apelu otwartym
Konferencja nt. przebudowy wiaduktu w ul. Andersa i budżetu m. st.
Warszawy
Konferencja podczas happeningu pod Ministerstwem Infrastruktury
Konferencjas ws. nowych przystanków na linii E65
Relacje w
mediach
50
>50
Konferencja podczas akcji rowerzystów na ul. Marszałkowskiej
Większość relacji prasowych w załączeniu. Poza tym relacje
radiowe i telewizyjne:
TVP 3 (5)– spotkanie w Płońsku, Sesja sejmiku wojewódzkiego,
oficjalne rozpoczęcie działań rzecznika, stanowisko w sprawie
nowego rozkładu jazdy na Mazowszu, akcja na Marszałkowskiej
Radio Dla Ciebie (8)– spotkanie w Płońsku, oficjalne rozpoczęcie
działań Rzecznika, rozmowa z marszałkiem Kowalskim o Kolejach
Mazowieckich, stanowisko w sprawie nowego rozkładu na
Mazowszu (podczas konferencji o zakupie taboru dla Kolei
Mazowieckich), remont wiaduktu na ulicą Żelazną, happening pod
Ministerstwem Infrastruktury, akcja na Marszałkowskiej, otwarcie
pasa dla autobusów na ul. Modlińskiej
ESKA, PLUS, Radio Kolor, Radiostacja – oficjalne rozpoczęcie
działań Rzecznika.
ESKA, PLUS, Radio BIS – otwarcie pasa dla autobusów na ul.
Modlińskiej
Niezałączone relacje prasowe to:
Z oficjalnego rozpoczęcia działań Rzecznika – Trybuna, Gazeta
Samochodowa.
Polska Gazeta Transportowa – notatka o stanowisku w sprawie
rozkładu jazdy na Mazowszu;
Wydanie
ulotki
Wydanie
broszury
końcowej
1
1
1
1
Z akcji na ul. Marszałkowskiej – Metropol, Rzeczpospolita, Gazeta
Stołeczna, Życie Warszawy, Trybuna.
Raport sporządził:
Krzysztof Rytel
28 lipca 2005
20