przewodnik dydaktyczny - Warszawski Uniwersytet Medyczny

Transkrypt

WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
DLA STUDENTÓW V ROKU
I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Rok akademicki 2009 / 2010
39
Opracowanie edytorskie i druk:
Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zam. 385 / 2009
nakład 300 egz.
tel. (022) 5720 327
e-mail: [email protected]
www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl
40
Spis treści
1.
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO.......3
2.
Plan studiów na rok akademicki 2009/2010.............................6
3.
CHOROBY WEWNĘTRZNE..........................................................................9
4.
PEDIATRIA.......................................................................................................13
5.
CHIRURGIA.....................................................................................................17
6.
CHIRURGIA DZIECIĘCA..............................................................................25
7.
CHOROBY ZAKAŹNE...................................................................................26
8.
NEUROLOGIA.................................................................................................29
9.
ORTOPEDIA I TRAUMATOLOGIA..............................................................32
10. RADIOLOGIA..................................................................................................34
11. GINEKOLOGIA I POŁOŻNICTWO..............................................................37
RAMOWY PROGRAM PRAKTYKI
DLA STUDENTÓW V ROKU I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Po V roku studiów obowiązuje studenta praktyka: 4 tygodnie (20 dni roboczych, 140 godzin)
w Klinice lub Oddziale Chirurgicznym – 2 tygodnie i Ginekologiczno-położniczym – 2 tygodnie.
Kierownik Kliniki (Ordynator Oddziału) lub wyznaczony przez kierowników jednostek opiekun ustala szczegółowy zakres obowiązków i harmonogram praktyki oraz sprawuje kontrolę nad
pracą studenta.
Opiekunem praktyki studenckiej winien być lekarz o odpowiednim przygotowaniu zawodowym
i ogólnym.
Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona jedynie formalnym zwolnieniem lekarskim. Choroba dłuższa niż 1 tydzień powoduje konieczność przedłużenia praktyki o odpowiedni
okres czasu.
W miarę możliwości student pod nadzorem opiekuna winien wykonywać wszystkie czynności lekarskie a w oddziale ginekologii (Klinikach) pod nadzorem położnych również czynności położnicze.
Celem praktyki w Oddziale Chirurgicznym jest:
1. Poznanie organizacji Oddziału Chirurgicznego (izby przyjęć, bloku operacyjnego, sal opatrunkowych, zasad przyjęć, prowadzenia dokumentacji i wpisu chorych).
2. Poznanie typów narzędzi chirurgicznych oraz aparatury używanej w Oddziale Chirurgicznym.
3. Doskonalenie badania lekarskiego i postępowania diagnostycznego zwłaszcza w przypadkach
nagłych.
4. Opanowania zasad opatrywania ran, zakładania szwów, postępowanie w złamaniach i oparzeniach.
5. Poznanie zasad i sposobów znieczulenia miejscowego.
6. Udział w wizytach lekarskich oraz raportach rannych lekarza dyżurnego.
7. Aktywny udział w pracy Oddziału, wykonywanie podstawowych zabiegów, zmiana opatrunków, zdejmowanie szwów, podłączanie kroplówek, pobieranie krwi, pobieranie materiałów do
badań diagnostycznych.
8. Opanowanie zasad aseptyki i antyseptyki oraz techniki mycia się do zabiegu operacyjnego.
9. Udział (asysta) w operacjach na sali operacyjnej.
Celem praktyki z położnictwa i chorób kobiecych jest:
1. Zapoznanie się z organizacją pracy Położniczej Izby Przyjęć – traktu porodowego oraz oddziału połogowego.
2. Przyjęcie rodzącej do porodu, założenie odpowiedniej dokumentacji – wykonanie czynności
związanych z toaletą rodzącej.
3. Obserwacja postępu porodu oraz prowadzenie dokumentacji przebiegu porodu z uwzględnieniem najważniejszych parametrów świadczących o stanie matki i płodu.
4. Odbieranie przez studenta porodu fizjologicznego pod ścisłym nadzorem położnych i lekarza.
5. Udział studenta w szyciu krocza.
6. Ocena łożyska po porodzie.
7. Zapoznanie się z obsługą aparatury dostępnej w Oddziałach (Klinikach Położniczych) –
amnioskop, detektor tętna itd.
8. Asysta przy cięciu cesarskim
9. Zapoznanie się z organizacją pracy w Izbie Przyjęć Ginekologicznej.
10. Poznanie zasad badania ginekologicznego.
11. Omówienie zasad kwalifikacji pacjentek do zabiegu operacyjnego.
12. Poznanie zasad pracy w gabinecie zabiegowym i prowadzenie dokumentacji zabiegowej, pobieranie materiału do badania histopatologicznego i cytologicznego.
13. Asysta przy operacjach ginekologicznych.
14. Obserwacje pacjentek we wczesnym okresie pooperacyjnym i prowadzenie karty obserwacji.
15. Postępowanie z pacjentkami hospitalizowanymi z powodu zagrażającego poronienia.
16. Poznanie zasad profilaktyki nowotworów żeńskich narządów płciowych.
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK
PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH
– prof. dr hab. MAREK KULUS
PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ
– prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI
PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem
– prof. dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI
PROREKTOR ds. KADR
– prof. dr hab. ANNA KAMIŃSKA
DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
– prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ
Prodziekan ds. I / II r.
– prof. dr hab. BARBARA GÓRNICKA
Prodziekan ds. III / IV r. – prof. dr hab. KAZIMIERZ NIEMCZYK
Prodziekan ds. V / VI r. – prof. dr hab. KRZYSZTOF ZIENIEWICZ
Prodziekan ds. przewodów doktorskich – prof. dr hab. CEZARY KOWALEWSKI
Prodziekan ds. studiów doktoranckich – prof. dr hab. PIOTR PRUSZCZYK
Prodziekan ds. Oddziału Stomatologicznego – prof. dr hab. RENATA GÓRSKA
Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Elektroradiologii
– dr hab. ANDRZEJ CIESZANOWSKI
Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Audiofonologii – VACAT
Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Higieny Stomatologicznej
– dr hab. SYLWIA SŁOTWIŃSKA
Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Technik Dentystycznych
– prof. dr hab. LEOPOLD WAGNER
Przewodniczący Rady Pedagogicznej V r. – prof. dr hab. n. med. KRZYSZTOF FILIPIAK
p.o. Kierownika dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (022) 57 20 208,
fax (022) 57 20 266, pok. 208.
SEKRETARIAT I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Sprawy studenckie V r. studiów Aneta Jatczak, pok. 212, przyjmuje w poniedziałek, wtorek,
czwartek, piątek w godz. 1030–1500, tel. (022) 57 20 253, fax (022) 57 20 266.
SEKCJA SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW tel. (022) 57 20 814, 57 20 815.
WŁADZE UCZELNI urzędują na ul. Żwirki i Wigury 61.
Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM
ul. Banacha 1 a, tel. (022) 599 18 01, 02-03.
Skład Osobowy Zarządu Wydziałowego Samorządu Studentów
I Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Stomatologii
Mieści się przy ulicy Oczki 5 – Dom Medyka, tel. / fax (022) 628-83-06, pok. 301 III p.
Nicole Sochacki
Studentka VI roku, kierunek Lekarski
tel.: 602 461 018, e-mail: [email protected]
V-ce Przewodniczący,
Bartosz Matejkowski
Student V roku, kierunek Lekarsko-Dentystyczny
V-ce Przewodniczący
Przewodniczący Komisji Sportu i Turystyki
Natalia Szyller
Studentka IV roku, kierunek Farmacja
tel.: 796 888 105
Przewodnicząca Komisji Kultury
Marta Bukowska
Studentka III roku, kierunek Zdrowie Publiczne
Przewodnicząca Komisji Informacji i Promocji
Anita Misztalewska
Studentka V roku, kierunek Lekarsko-Dentystyczny
Przewodnicząca Komisji Dydaktyki
Alicja Olesiejuk
Studentka VI roku, kierunek Lekarski
Sekretarz
Ewa Grędowska
Studentka III roku, kierunek Ratownictwo Medyczne
Podział roku akademickiego 2009 / 2010
SEMESTR ZIMOWY
od dnia
do dnia
28.09.2009
20.12.2009
okres zajęć dydaktycznych
21.12.2009
03.01.2010
wakacje zimowe
04.01.2010
24.01.2010
25.01.2010
31.02.2010
sesja egzaminacyjna zimowa
01.02.2010
07.02.2010
przerwa semestralna
08.02.2010
14.02.2010
sesja poprawkowa
SEMESTR LETNI
od dnia
do dnia
15.02.2010
03.04.2010
06.04.2010
11.04.2010
wakacje wiosenne
12.04.2010
06.06.2010
07.06.2010
30.06.2010
sesja egzaminacyjna letnia
30.08.2010
04.09.2010
sesja poprawkowa
Plan studiów na rok akademicki 2009/2010
egzamin
egzamin
zaliczenie
Radiologia (1 lub 2)
Chirurgia dziecięca
(1 lub 2)
zaliczenie
Choroby wewnętrzne
(1 lub 2)
Chirurgia (1 lub 2)
2
7
13
8
35
100
210
150
Nazwa przedmiotu
Wymiar godzin
Forma
(1 – semestr zimowy,
ECTS obowiązujących
zaliczenia
2 – semestr letni)
studenta
30
15
10
25
10
15
15
25
25
1
75
24
30
15
25
75
20
55
55
10
35
10
35
10
135
35
90
90
wyk. sem. ćwicz.*
30 30
90
w tym:
1W7
2 MD
1W11
1W12
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Zakład Radiologii i Radioterapii Pediatrycznej
I Zakład Radiologii Klinicznej (46,2%)
II Zakład Radiologii Klinicznej (53,8%)
20
20
20
20
20
20
20
20
4
5
5
5
4
5
4
5
4
5
4
4
Minimalna liczba
studentów w grupie
na zajęciach **
wyk. sem. ćwicz.
Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej,
c.kurs 20
Gastroenterologicznej i Żywienia (53,8%)
Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej
c.kurs 20
i Transplantacyjnej (46,2%)
Jednostka dydaktyczna prowadząca zajęcia
I Katedra i Klinika Kardiologii
I Katedra i Klinika Kardiologii- Oddział
1WR
Intensywnej Terapii
1WR1 Klinika Kardiochirurgii
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych,
1WU
Pneumonologii i Alergologii
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych,
1WU Pneumonologii i Alergologii – Oddział
Intensywnej Terapii
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii
1WM
i Chorób Wewnętrznych
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii
1WM i Chorób Wewnętrznych- Oddział Intensywnej
Terapii
1WR
1W9
1W8
Kod
jednostki
I Wydział Lekarski, kierunek lekarski – studia stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe)
Rok studiów V
egzamin
zaliczenie
Ochrona własności
intelektualnej (2)
Zajęcia do wyboru/
alternatywne/na III, IV,
V, lub VI
Praktyki
zawodowe: (2)
R a z e m:
Ginekologia
i położnictwo (2)
14
6
63 280
754
140
1097
140
60
30
30
2
14
40
50
6
20
85
zaliczenie
4
20
Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii (ćw.
53,8%)
Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku
Dziecięcego (ćw. 19,4%)
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci (ćw.
12%)
Klinika Pediatrii (ćw. 14,8%)
1 M24
Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych
i Pasożytniczych (sem. 6,6%, ćw. 11%)
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego
2 M5
(sem. 23,35%, ćw. 24,4%)
Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów
1 M22
Immunologicznych (sem. 23,35%, ćw. 24,4%)
Klinika Chorób Odzwierzęcych i Tropikalnych
1 M21
(sem. 23,35%, ćw. 20,1%)
Klinika Chorób Zakaźnych dla Dorosłych (sem.
2 M4
23,35%, ćw. 20,1%)
1WC Katedra i Klinika Neurologii
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii
1WE
Narządu Ruchu
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
1W51
(46,2%) – 6 gr
II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
1W61
(53,8%) – 7 gr
Zakład Stomatologii Zachowawczej Instytutu
1S18
Stomatologii
1W44
85
12
20
20 50
1
1
1
1
1
5
1W34
1WI
1W33
70
70
8
30
50
50
2
20
60
2
120
4
110
7
7
6
120
zaliczenie
zaliczenie
Neurologia (1 lub 2)
egzamin
Ortopedia
egzamin
i traumatologia (1 lub 2)
Choroby zakaźne
(1 lub 2)
ul. Działdowska gr 6-11
6 grup (46,2%)
Pediatria (1 lub 2)
ul. Marszałkowska gr
1-5 + 12, 13 7 grup
(53,8%)
c.kurs
c.kurs
c.kurs
20
c.kurs 20
c.kurs 20
c.kurs 20
c.kurs 20
c.kurs 20
c.kurs 20
20
20
20
20
5
4
4
4
5
4
4
4
4
4
4
4
4
4
CHOROBY WEWNĘTRZNE
Zajęcia z chorób wewnętrznych realizowane są w Katedrach i Klinikach zlokalizowanych w Samodzielnym Publicznym Centralnym Szpitalu Klinicznym, ul. Banacha 1 A, blok „D”.
Ogólny wymiar zajęć – 210 godzin, w tym 135 godzin ćwiczeń i 75 godzin seminariów.
Jednostką koordynującą zajęcia jest Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii
i Alergologii.
Odpowiedzialna za dydaktykę: prof. dr hab. n. med. Ryszarda Chazan.
A. I KATEDRA I KLINIKA KARDIOLOGII
– I piętro, blok D – 2 tygodnie.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Grzegorz Opolski
Telefon do sekretariatu: (022) 599 29 58.
Godziny przyjęć w sprawach studentów: czwartek godz. 1130–1230.
Odpowiedzialny za organizację zajęć: dr n. med. Janusz Kochanowski.
B. KATEDRA I KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH,
I ALERGOLOGII
– V piętro – 2 tygodnie.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Ryszarda Chazan
Telefon do sekretariatu: (022) 599 25 62, 599 10 69.
Godziny przyjęć w sprawach studentów: poniedziałek 1200–1300.
Odpowiedzialny za organizację zajęć: dr n. med. Andrzej Dąbrowski.
PNEUMONOLOGII
C. KATEDRA I KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH, NEFROLOGII i Dializoterapii
– VI piętro – 2 tygodnie.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska.
Telefon do sekretariatu: (022) 599 26 58, 599 26 60.
Godziny przyjęć w sprawach studentów: środa 1200–1300,.
Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Monika Wieliczko.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia trwają 6 tygodni po 7 godzin lekcyjnych dziennie, od 800 do 1330, blok 6 – tygodniowy
po 2 tygodnie: (pneumonologia, kardiologia, nefrologia z reumatologią). W każdym bloku 25 godz.
stanowią seminaria 45 godz. zajęcia praktyczne (przy łóżku chorego analiza przypadków, zajęcia
specjalistyczne w pracowniach, poradniach).
Wszyscy studenci szkoleni są w systemie rotacyjnym w wyżej wymienionych Klinikach według
specjalnego grafiku.
W czasie zajęć obowiązuje schludny wygląd, właściwy ubiór, noszenie plakietek z nazwiskiem i imieniem studenta; przez cały rok obowiązuje zmiana obuwia.
PROGRAM NAUCZANIA
Program nauczania chorób wewnętrznych na V roku obejmuje dalsze uzupełniające szkolenie
w stosunku do treści nauczanych na IV roku, w szczególności opanowanie umiejętności diagnostycznych, różnicowania, analizy przebiegu klinicznego, terapii i profilaktyki chorób wewnętrznych
ze szczególnym zwróceniem uwagi na specjalistyczne elementy z dziedziny kardiologii i intensywnej opieki medycznej, pneumonologii i reumatologii, nefrologii.
W programie nauczania tych dziedzin uwzględniane są najnowsze zagadnienia teoretyczne
i praktyczne, nauczanie modelowego rozumowania klinicznego i właściwej postawy lekarskiej wo-
bec chorego, z demonstracją nowoczesnej aparatury diagnostycznej, interpretacją uzyskiwanych
wyników badań pomocniczych.
A. I KATEDRA I KLINIKA KARDIOLOGII
Wiodącymi tematami w nauczaniu kardiologii na V roku jest choroba niedokrwienna serca,
niewydolność serca i zaburzenia rytmu. Jeden tydzień ćwiczeń odbywa się w Oddziale Intensywnej Opieki Kardiologicznej, gdzie studenci szkolą się w zakresie postępowania w ostrych stanach
kardiologicznych, takich jak: świeży zawał serca, obrzęk płuc, wstrząs kardiogenny, bradyarytmie
i napadowe tachyarytmie. Ponadto w czasie ćwiczeń przewidziane są zajęcia pokazowe w pracowniach: elektrokardiograficznej, testów wysiłkowych, holterowskiej, cewnikowania serca i kontroli
stymulatorów.
W ramach zajęć w OIOK odbędą się szkolenia prowadzone z postępowania reanimacyjnego.
Tematy seminariów z kardiologii:
1. Choroba niedokrwienna serca,
– patogeneza, podziały oraz zasady prewencji pierwotnej i wtórnej.
2. Diagnostyka nieinwazyjna choroby niedokrwiennej serca.
3. Ostre zespoły wieńcowe z przetrwałym uniesieniem odcinka ST.
4. Ostre zespoły wieńcowe bez przetrwałego uniesienia odcinka ST.
5. Angioplastyka wieńcowa w leczeniu choroby wieńcowej.
6. Niewydolność serca.
7. Tachyarytmie nadkomorowe.
8. Bradyarytmie i elektrostymulacja serca.
9. Komorowe zaburzenia rytmu.
10.Chirurgiczne leczenie choroby wieńcowej.
ZASADY I FORMA ZALICZENIA ZAJĘĆ
Podstawą zaliczenia jest obecność na wszystkich zajęciach i aktywny w nich udział oraz kolokwium ustne w ostatnim dniu zajęć.
PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZKOWE
1. „Choroby wewnętrzne” pod red. A. Szczeklika, wyd. 2005.
2. „Ostre zespoły wieńcowe” pod red. G. Opolskiego, K. J. Filipiaka, L. Polońskiego, Warszawa
2003 r.
PIŚMIENNICTWO ZALECANE
1. „Hart Disease” E. Braunwald, D. P. Zipes, P. Libby., wyd. 2007 r.
B. KATEDRA I KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH, PNEUMONOLOGII
I ALERGOLOGII
Program nauczania obejmuje podstawowe umiejętności rozpoznawania, monitorowania i leczenia chorób układu oddechowego, interpretację badań radiologicznych oraz czynnościowych układu oddechowego, schematy postępowania w ostrych stanach takich jak odma opłucnowa, krwotok
z dróg oddechowych i stan astmatyczny. Zakres omawianych chorób płuc obejmuje zapalenia płuc
i ich powikłania, choroby śródmiąższowe, nowotwory, choroby opłucnej, z uwzględnieniem ekspozycji zawodowej i środowiskowej. W programie nauczania uwzględnione są również podstawowe
wiadomości z alergologii – manifestacje narządowe, leczenie, immunoterapia.
Zajęcia praktyczne odbywają się w pracowniach: bronchoskopowej, badań czynnościowych,
immunoterapii, zaburzeń oddychania podczas snu, cytologii i immunologii, oddziale leczenia stanów astmatycznych i poradni pneumonologicznej.
10
Tematy seminariów:
♦ Astma – patogeneza, rozpoznanie, leczenie.
♦ Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP).
♦ Zakażenia układu oddechowego.
♦ Zapalenia płuc.
♦ Choroby opłucnej.
♦ Śródmiąższowe choroby płuc.
♦ Gruźlica.
♦ Nowotwory płuc.
♦ Choroby zawodowe układu oddechowego.
♦ Techniki inwazyjne w diagnostyce i leczeniu.
♦ Obturacyjny bezdech podczas snu.
♦ Postępowanie w nagłych przypadkach.
♦ Niewydolność oddechowa – zasady prowadzenia tlenoterapii.
Podstawą zaliczenia jest obecność na wszystkich zajęciach oraz kolokwium w ostatnim dniu
ćwiczeń.
Piśmiennictwo obowiązkowe
1. „Pneumonologia i alergologia praktyczna – wybrane jednostki chorobowe” pod red. R. Chazan.
2. „Pneumonologia i alergologia praktyczna – badania diagnostyczne i terapia” pod red. R.
Chazan.
Piśmiennictwo zalecane
1. „Choroby Wewnętrzne” – A. Szczeklik.
2. „Choroby układu oddechowego w praktyce lekarza opieki podstawowej” pod red. R. Chazan.
3. „Pneumonologia praktyczna” pod red. R. Chazan.
C. KATEDRA I KLINIKA NEFROLOGII, DIALIZOTERAPII I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH
Program nauczania (w dwutygodniowym bloku zajęć) obejmuje:
• podstawy fizjologii i patofizjologii nerek,
• symptomatologię, diagnostykę i różnicowania głównych chorób nerek z uwzględnieniem
problematyki chorób tkanki łącznej,
• etiologię, przebieg, leczenie i zapobieganie ostrej i przewlekłej niewydolności nerek,
• podstawy gospodarki wodno–elektrolitowej i kwasowo-zasadowej,
• podstawy chorób z zakresu reumatologii.
W Oddziale Dializ omawiane są zasady leczenia nerkozastępczego chorych z ostrą i schyłkową
niewydolnością nerek, a także problemy współczesnej transplantologii.
Tematy seminariów z nefrologii:
• Podstawy anatomii i fizjologii nerek.
• Podział chorób nerek z elementami patofizjologii.
• Ostra niewydolność nerek.
• Przewlekła niewydolność nerek.
•Leczenie nerkozastępcze.
• Sód, homeostaza wodna. Potas, gospodarka wodno–elektrolitowa.
• Glomerulopatie pierwotne.
• Nefropatia cukrzycowa.
• Zespół nerczycowy.
• Toczeń trzewny układowy.
11
• Wybrane zapalne choroby naczyń.
• Wielotorbielowatość nerek. Kamica nerkowa. Rak nerki.
• Śródmiąższowe zapalenie nerek.
• Zakażenia układu moczowego.
• Osteodystrofia nerkowa.
• Reumatoidalne zapalenie stawów. Amyloidoza. Choroba zwyrodnieniowa stawów.
W czasie dwutygodniowego bloku zajęć dwa dni ćwiczeń odbywają się w Oddziale Dializ.
Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest obecność na wszystkich zajęciach (seminaria i zajęcia przy
łóżku chorego) oraz zaliczenie kolokwium z nefrologii i reumatologii.
Zasady i forma zaliczenia zajęć z chorób wewnętrznych
Podstawą zaliczenia jest obecność na wszystkich zajęciach oraz aktywny w nich udział.
We wszystkich Klinikach w ostatnim dniu zajęć odbywa się zaliczający sprawdzian. W sesji wiosennej – egzamin testowy, a następnie egzamin praktyczny i teoretyczny. Studenci, którzy uzyskają
średnią 4,7 z kolokwiów cząstkowych mogą być zwolnieni z testu i przystąpić do egzaminu praktycznego i teoretycznego przed rozpoczęciem sesji letniej.
1. A. Szczeklik „Choroby wewnętrzne”.
2. M. Myśliwiec „Choroby nerek”.
Piśmiennictwo zalecane
1. J. Matuszkiewicz-Rowińska „Ostra niewydolność nerek”.
2. B. Rutkowski „Leczenie nerkozastępcze”.
3. F. Kokot „Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa w stanach fizjologii i patologii”.
STUDENCKIE KOŁA NAUKOWE
Przy wszystkich Klinikach funkcjonują Studenckie Koła Naukowe.
Ich opiekunami są:
w Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii
– dr n. med. Sławomir Stawicki
w Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii
– dr hab. n. med. Joanna Domagała-Kulawik
w Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych
– dr n. med. Małgorzata Dębowska
– dr n. med. Grzegorz Ostrowski.
12
PEDIATRIA
Informacje ogólne:
Grupy studenckie I–V praz grupy XII i XIII odbywają zajęcia w Katedrze i Klinice
Pediatrii i Nefrologii WUM, ul. Marszałkowska 24
Kierownik Katedry: prof. dr hab. Maria Roszkowska-Blaim
2. Grupy studenckie VI–XI odbywają zajęcia w zespole Klinika przy ul. Działdowskiej 1.
1.
Zajęcia odbywają się w semestrze zimowym i letnim w blokach 4-tygodniowych w łącznym
wymiarze 120 godz. (50 godz. seminariów i 70 godz. ćwiczeń) w godz. 815–1300.
Koordynatorzy zajęć z pediatrii i jednocześnie osoby odpowiedzialne za wpis do indeksu:
Grupy ćwiczące w Klinice Pediatrii i Nefrologii przy ul. Marszałkowskiej – prof. dr hab.
M. Roszkowska-Blaim
Grupy ćwiczące w zespole Kliniki przy ul. Działdowskiej – prof. dr hab. M. Kulus
KATEDRA I KLINIKA PEDIATRII I NEFROLOGII
ul. Marszałkowska 24, tel. (022) 621 98 63
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. Maria Roszkowska-Blaim
Przyjęcia w sprawach studenckich: środy, godz, 11–12oo
Odpowiedzialne za dydaktykę: dr med. Hanna Szymanik-Grzelak, dr med. Beata Leszczyńska.
I KATEDRA PEDIATRII
W skład I Katedry Pediatrii wchodzą dwie Kliniki:
1. KLINIKA PNEUMONOLOGII I ALERGOLOGII WIEKU DZIECIĘCEGO
– tel. 4523259 lub 4523204 Kierownik Kliniki – prof. nadzw. dr hab. Marek Kulus.
2. KLINIKA GASTROENTEROLOGII I ŻYWIENIA DZIECI –
tel. 4523220 lub 4523201 Kierownik Kliniki – prof. dr hab. Andrzej Radzikowski.
II KATEDRA PEDIATRII
KLINIKA PEDIATRII
Kierownik prof. dr hab. Hanna Szajewska tel. (022) 4523254 lub 4523302
Koordynacja zajęć – prof. nadzw. dr hab. Marek Kulus
Odpowiedzialne za dydaktykę:
Dr med. Agnieszka Krauze tel. (022) 4523265.
Dr med. Katarzyna Krenke tel. (022) 4523265.
PROGRAM NAUCZANIA
Celem nauczania studentów V roku jest zapoznanie się z pracą wśród chorych hospitalizowanych w oddziałach klinicznych. Szczególną uwagę zwraca się na zdolność rozumowania wstępnego
przy łóżku chorego, diagnozowania, różnicowania klinicznego oraz samodzielnego prezentowania
chorych podczas seminariów.
13
TEMATYKA ZAJĘĆ
I. Choroby układu oddechowego.
1. Zakażenia górnych dróg oddechowych.
2. Zakażenia dolnych dróg oddechowych.
3. Gruźlica u dzieci.
4. Choroby alergiczne u dzieci.
5. Przewlekłe choroby układu oddechowego.
II. Choroby przewodu pokarmowego
1. Ostra biegunka u dzieci.
2. Przewlekła biegunka u dzieci.
3. Bóle brzucha u dzieci.
4. Choroby wątroby, trzustki i dróg żółciowych.
5. Zaparcia, choroby odbytu i odbytnicy.
6. Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego.
7.Leczenie żywieniowe. Diety eliminacyjne.
III.Choroby układu moczowego
1. Wady wrodzone układu moczowego.
2. Zakażenia układu moczowego.
3. Zespół nerczycowy.
4. Kłębkowe zapalenia nerek.
5. Nadciśnienie tętnicze u dzieci.
6. Ostra niewydolność nerek.
7. Przewlekła niewydolność nerek.
8. Kamica nerkowa.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ W KLINICE PEDIATRII I NEFROLOGII
przy ul. Marszałkowskiej 24
Każdy nowy blok ćwiczeń rozpoczyna się kolokwium wstępnym w formie testowej, obejmującym zakres nauczania pediatrii na III i IV roku (wykłady, seminaria, ćwiczenia). Zdanie tego
kolokwium jest warunkiem przystąpienia do zajęć z pediatrii.
W czasie zajęć przy chorym studenci piszą historię choroby, uczestniczą w obchodach lekarskich z Kierownikiem Kliniki oraz w codziennych obchodach z asystentem Kliniki. Studenci biorą
udział w zabiegach leczniczych i diagnostycznych pacjentów leczonych w Klinice.
W okresie 20 dni ćwiczeń (4 tyg.) studenci odrabiają ćwiczenia w oddziałach Kliniki: Noworodkowo-Niemowlęcym i dzieci do 3 lat,
Pediatryczno – Nefrologicznym – dzieci powyżej 3 roku życia,
Stacji Dializ dla dzieci
Poradni Przyklinicznej.
W czasie zajęć seminaryjnych omawiana jest podana wyżej tematyka wraz z demonstracją chorych oraz omawiane epikryzowo historie chorób. Ponadto studenci uczestniczą w posiedzeniach
klinicznych.
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE
Opiekunem Koła jest prof. dr hab. Maria Roszkowska-Blaim Praca w Kole obejmuje: zebrania członków koła raz w miesiącu, wygłaszanie referatów programowych, omawianie przypadków, udział w dyżurach lekarskich, udział w pracy Poradni Przyklinicznej (noworodkowej i nefrologicznej), współpracę w przygotowaniu prac naukowych.
14
ZAJĘCIA FAKULTATYWNE
W Klinice Pediatrii i Nefrologii prowadzone są zajęcia fakultatywne (w ilości 30 godzin) pod
kierunkiem dr med. Beaty Leszczyńskiej – tel. (022) 522 73 11 lub (022) 629 34 23.
Szczegółowe informacje dotyczące zajęć są wywieszone w gablocie przed Sekretariatem Kliniki Nefrologii.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ W ZESPOLE KLINIK
przy ul. Działdowskiej
Każdy nowy blok ćwiczeń rozpoczyna się kolokwium wstępnym w formie testowej obejmującym zakres nauczania pediatrii z III i IV roku (wykłady, seminaria i ćwiczenia). Zdanie tego kolokwium jest warunkiem przystąpienia do zajęć z pediatrii.
Codzienne ćwiczenia przy łóżku chorego poprzedza raport ogólnokliniczny z demonstracją chorych przez studentów. Seminaria obejmują wybrane stany chorobowe u dzieci.
W okresie 20 dni ćwiczeń (4 tygodnie) studenci odrabiają ćwiczenia w klinikach I i II Katedry
Pediatrii.
W Klinice Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego w ramach zajęć z pediatrii istnieje
możliwość odrabiania zajęć fakultatywnych w ilości 30 godzin. Zajęcia te będą prowadzone w sali
seminaryjnej Kliniki na I piętrze we środy o godzinie 14. Szczegółowy plan zajęć jest wywieszony
przy Sekretariacie Kliniki.
W Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci istnieje możliwość odrabiania zajęć fakultatywnych z pediatrii. Szczegółowy plan zajęć dostępny jest w Sekretariacie Kliniki.
W Klinice Diabetologii, Patologii Noworodka i Wad Wrodzonych istnieje możliwość odrabiania
zajęć fakultatywnych z EBM. Szczegółowy plan zajęć dostępny jest w Sekretariacie Kliniki.
Przy Klinice Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego I Katedry Pediatrii istnieje Koło
Naukowe Pediatrii Ogólnej i Medycyny Rodzinnej – opiekun Koła – dr med. A. Krauze.
Przy Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci I Katedry Pediatrii istnieje Koło Naukowe
Pediatrii – opiekun Koła – lek. med. M. Dziekiewicz.
ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA
W czasie zajęć z pediatrii studenci piszą własne historie choroby. Pozytywna ocena jest jednym
z warunków zaliczenia V roku.
Do zaliczenia zajęć konieczna jest obecność na wszystkich zajęciach objętych programem nauczania. Każda usprawiedliwiona nieobecność na zajęciach musi być odrobiona. Student ma obowiązek napisania referatu obejmującego temat opuszczonego seminarium oraz odrobienie zajęć
odbywających się przy łóżku chorego na dyżurze towarzyszącym.
Trzy spóźnienia się na zajęcia są traktowane jak 1 nieobecność.
Trzy i więcej nieobecności powodują konieczność powtórzenia zajęć z inną grupą studencką.
Poza obecnością na wszystkich zajęciach do zaliczenia konieczne są: zdane kolokwium końcowe
(ustne) oraz zaliczenie historii choroby wraz z jej prezentacją na zajęciach porannych oraz pozytywna ocena asystenta prowadzącego ćwiczenia.
Nauczanie pediatrii kończy się egzaminem na VI roku studiów. Egzamin składu się z części teoretycznej (test) oraz praktycznej. Nie przewiduje się zwolnień z egzaminu teoretycznego (test).
Ocena końcowa z pediatrii będzie zależeć od egzaminu teoretycznego, praktycznego oraz uzyskanych wyników poszczególnych lat nauki (do decyzji egzaminatora).
15
Egzamin teoretyczny (test) będzie obejmował głównie tematykę wykładów, seminariów i ćwiczeń.
Studentów podczas ćwiczeń obowiązuje – schludny wygląd, ubrania i buty ochronne, krótko
obcięte paznokcie oraz posiadanie własnego stetoskopu.
LITERATURA OBOWIĄZUJĄCA
1. „Pediatria” pod red. K. Kubickiej, K. Kawalec, PZWL 2004.
2. „Choroby układu oddechowego i alergiczne” – skrypt – red. M. Kulus.
3. „Gastroenterologia u dzieci” – skrypt – red. H. Szajewska, P. Albrecht.
4. „Choroba nerek i dróg moczowych” – skrypt.
5. „Diagnostyka różnicowa najczęstszych objawów w praktyce pediatrycznej” – red. W.Kawalec,
A. Milanowski, PZWL 2003.
6. „Pediatria. Poradnik kliniczny”, red. S. Illing, S. Spranger, Urban & Paretner 2001.
7. „Żywienie dzieci zdrowych i chorych” red. H. Szajewska – skrypt 2007.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
1. Pediatria – Nelsona, red. Bergman, PWN, 1996.
2. Nefrologia dziecięca, tom 1-3 M. Sieniawska, T. Wyszyńska, Ośrodek Informacji Naukowej
Polfa 2003.
3. Diagnostyka różnicowa w pediatrii, red. Hertl, PZWL, 1983.
W semestrze zimowym na stronie internetowej I Katedry Pediatrii prowadzony jest konkurs
z nagrodami. Szczegóły na stronie www.wum.edu.pl/pediatria1
16
CHIRURGIA
Zajęcia z chirurgii odbywają się w:
1. Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej
i ONKOLOGICZNEJ
ul. Banacha 1 a, Blok B, III piętro, sala nr 317. tel. (022) 5992257
Kierownik: prof. dr hab. n. med. Ireneusz W. Krasnodębski
W sprawach studenckich przyjmuje:
Dr hab. n. med. Maciej Słodkowski w piątek godz. 1200–1400, III p, blok B, pok. 314.
2. Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej
ul. Banacha 1 a, IV piętro, blok B, sala nr 418.
Kierownik: prof. dr hab. n. med. Jacek Szmidt
W sprawach studenckich przyjmuje:
Dr n. med. Maciej Jędrasik w środy godz. 1000–1100, IV p., blok B, pok. 417.
Ogólny wymiar zajęć – 150 godzin;
30 godz. wykł., 30 godz. sem., 90 godz. ćwicz.
Koordynator nauczania chirurgii: dr hab. n. med. Maciej Słodkowski
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Ćwiczenia trwają 4 tygodnie. Zajęcia odbywają jednocześnie dwie grupy studenckie z tym,
że grupa o niższym numerze odbywa zajęcia w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej (III piętro), a grupa o wyższym numerze w Katedrze i Klinice Chirurgii
Naczyń i Transplantologii (IV piętro).
Część seminariów odbywają obie grupy wspólnie, co jest podane w planie seminariów.
Zajęcia odbywają się w godzinach 730–1230. W trakcie zajęć przewidziana jest 30 minutową
przerwa.
Codzienne zajęcia przy łóżku chorego poprzedza czynny udział w ogólnoklinicznym raporcie,
podczas którego studenci wspólnie z lekarzami wysłuchują raportu lekarza dyżurnego i informacji
o przeprowadzonych poprzedniego dnia operacjach, a następnie przedstawiają do operacji chorych,
którymi opiekują się wspólnie z lekarzem prowadzącym. Po raporcie biorą udział w obchodzie
lekarskim w oddziałach, a następnie uczestniczą w operacjach i/lub odbywają ćwiczenia przy łóżku
chorego. W godzinach 1100–1230 biorą czynny udział w seminariach.
Oprócz tego zajęcia obejmują:
1. Konferencje kliniczne, podczas których studenci prezentują wybranych chorych leczonych
w klinice, lub przedstawiają problemy kliniczne (1 x w tygodniu).
2. Sesje video (1 x w tygodniu).
3. Ćwiczenia praktyczne z techniki szycia chirurgicznego.
4. Uczestnictwo w tzw. „kominkach radiologicznych” oraz w badaniach endoskopowych.
5. Uczestnictwo w seminariach.
Podczas 4–tygodniowego bloku zajęć obowiązuje każdego studenta odbycie jednego pełnego
dyżuru „ostrego” w godzinach od 1500 do 800 następnego dnia wg planu, który ustala się w pierwszym dniu zajęć.
17
Zajęcia fakultatywne
Kliniki prowadzą zajęcia fakultatywne dla studentów V i VI roku I WL w wymiarze 30 godzin
w systemie zblokowanym, które obejmują zajęcia teoretyczne i praktyczne z zakresu chirurgii ogólnej, naczyniowej i chirurgii transplantacyjnej (udział w seminariach i operacjach dyżurowych).
ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA
Zaliczanie ćwiczeń odbywa się na podstawie obecności na wszystkich zajęciach i kolokwium
sprawdzającego w ostatnim dniu zajęć. Do kolokwium dopuszczeni są tylko ci studenci, którzy
uczestniczyli we wszystkich zajęciach i mają zaliczony udział w dyżurze „ostrym”.
1. „Kompendium postępowania chirurgicznego” red. R. E. Condon, L. M. Nyhus; PZWL 1995 wyd. II.
2. „Chirurgia – podręcznik dla studentów medycyny” red. J. Fibak; PZWL 2001 wyd. II.
3. „Chirurgia i anestezjologia w praktyce ambulatoryjnej” red. A. Karwowski; PZWL 1990.
4. „Postępowanie okołooperacyjne” red. W. Jurczyk, R. Szulc; PZWL 2003.
5. „Oxfordzki podręcznik chirurgii” G. R. McLathie; PWN 2003.
6. „Zarys chirurgii – podręcznik dla studentów medycyny” red. R. Góral; PZWL.
7. „Chirurgia – podręcznik dla studentów medycyny” red. Z. Łapiński; PZWL.
8. „Wybrane zagadnienia z chirurgii dla studentów V roku” Praca zbiorowa. SKRYPT
9. „Anatomia chirurgiczna i technika zabiegów operacyjnych” J. E. Skandalakis; PZWL 2001.
10.„Chirurgia – repetytorium” J. Fibak; PZWL 2001.
11. „Chirurgia – Podręcznik dla studentów 7.1.-2.” pod red. W. Noszyka PZWL 2005.
Piśmiennictwo uzupełniające
1. „Podstawy chirurgii. Podręcznik dla lekarzy specjalizujących się w dziedzinie chirurgii ogólnej” red. J. Szmidt i in.; Medycyna Praktyczna 2003–2004.
2. „Zasady diagnostyki i leczenia nowotworów w Polsce” red. A. W. Szawłowski, J. Szmidt;
Fundacja – Polski Przegląd Chirurgiczny 2003.
3. „Żywienie pozajelitowe i dojelitowe w chirurgii” red. B. Szczygieł, J. Socha; PZWL 1994.
4. „Ostre schorzenia jamy brzusznej” J. Nielubowicz; PZWL 1988 wyd. IV.
5. „Chirurgia okrężnicy i odbytnicy” R. Góral; PZWL 1993.
6. „Chirurgia trzustki” W. Kozushek; PZWL 1999.
7. „Ostry brzuch” red. W. Nowaka i J. Kuliga PZWL 2007.
1. W Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej Gastroenterologicznej i Onkologicznej
Opiekun Koła: dr med. Waldemar Pawłowski.
Ogłoszenia o działalności Koła znajdują się w holu Kliniki przy sali seminaryjnej, III p. blok
B, pok. 317. Członkowie Koła uczestniczą w zebraniach naukowych organizowanych we własnym zakresie oraz w pracach naukowych Kliniki. Zebrania odbywają się w sali konferencyjnej
Kliniki 2 x w miesiącu w czwartki o godz. 1630. Corocznie Koło organizuje letni obóz naukowy
w Mińsku Mazowieckim.
Aktualnie SKN przy Klinice liczy 37 osób.
Członkowie Koła brali udział V „Czwartek Chirurgicznych” 27.11.2008 i zdobyli I Nagrodę.
Zajęcia fakultatywne w wymiarze 30 godzin rocznie odbywają się 2 razy w miesiącu w środy
w godz. 1430 oraz w ramach ostrych dyżurów. Tematyka zajęć obejmuje zagadnienia z chirurgii
ogólnej ze szczególnym uwzględnieniem wiodących zainteresowań kliniki (chirurgia trzustki,
chirurgia jelita grubego, leczenie powikłań chirurgicznych itd.) Prowadzone są także zajęcia
praktyczne (technika szycia i zespoleń chirurgicznych itp.).
Opiekunem grup biorących udział w zajęciach jest dr hab. n. med. Maciej Słodkowski.
18
2. W Katedrze i Klinice Chirurgii Naczyń i Transplantologii
Opiekun Koła: dr hab. Tadeusz Grochowiecki.
Członkowie Koła mają możliwość aktywnego uczestnictwa w pracy Kliniki, zarówno naukowej
jak i klinicznej. Biorą czynny udział w przeszczepach nerek i trzustki wykonywanych w Klinice,
oraz uczestniczą w dyżurach Kliniki. Spotkania Koła odbywają się 2 razy w miesiącu.
Corocznie Koło organizuje letni obóz naukowy połączony z praktyką szpitalną.
Od wielu lat członkowie Koła uczestniczą oraz uzyskują nagrody i wyróżnienia na kongresach
i zjazdach naukowych kół studenckich.
Praca Koła były prezentowane w Krakowskim Przeglądzie Prac Naukowych Studentów Medycyny,
a za pracę „Ocena przetok tętniczo-żylnych u chorych dializowanych z cukrzycą” członkowie Koła
otrzymali nagrodę na Kongresie Naukowym Młodych Medyków Warszawa 13–15 kwietnia 2000.
TEMATYKA SEMINARIÓW
I Tydzień
1. Aseptyka i antyseptyka. Zasady pracy w bloku operacyjnym. Demonstracja szycia i podstawowych narzędzi chirurgicznych.
Aseptyka i antyseptyka: definicja, historia, metody, znaczenie w zapobieganiu zakażeniom. Zakażenia szpitalne, drogi przenoszenia zakażeń, zapobieganie, komisje d/s walki z zakażeniami.
Zasady pracy w bloku operacyjnym: przygotowanie chirurga do operacji, mycie rąk (technika,
preparaty), ubiór, poruszanie się i zachowanie w bloku operacyjnym.
Transport pacjenta na blok, przygotowanie pacjenta do operacji (cewnik do pęcherza?, zgłębnik
do żołądka,? kiedy?). Przygotowanie pola operacyjnego, opatrunek pooperacyjny.
Demonstracja szycia i narzędzi chirurgicznych:
Narzędzia chirurgiczne stosowane w chirurgii, podział, posługiwanie się podstawowymi narzędziami: pęseta, imadło, nóż chirurgiczny, nożyczki, kleszczyki hemostatyczne.
Szwy chirurgiczne: pojedynczy, materacowy, ciągły przekładany, kapciuchowy (wgłębiający),
podkłucie.
Węzły chirurgiczne: wiązania bez i z użyciem narzędzi, zakładanie podwiązek na naczynia.
2. Rany: podział i gojenie się ran. Leczenie ran.
Oparzenia: termiczne, chemiczne, prądem elektrycznym.
Podział i rodzaje ran. Sposoby gojenia się ran.
Leczenie ran: zeszycie pierwotne, odroczone, wtórne, wycięcie, rozcięcie, drenaż, sączkowanie.
Czynniki opóźniające gojenie ran: miejscowe, ogólne.
Oparzenia: klasyfikacja oparzeń z uwzględnieniem stopnia i głębokości oparzenia, zmiany miejscowe i ogólnoustrojowe wywołane oparzeniem, pierwsza pomoc w oparzeniach, leczenie oparzeń miejscowe i ogólne, powikłania. Leczenie chirurgiczne oparzeń termicznych. Oparzenia
chemiczne. Oparzenia prądem elektrycznym.
3. Wstrząs. Gospodarka wodno-elektrolitowa. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
w chirurgii.
Wstrząs: definicja, rodzaje wstrząs hipo, i hiperdynamiczny, patofizjologia wstrząsu, fazy
wstrząsu, objawy.
Leczenie wstrząsu: wstrząs późny, wstrząs hipowolemiczny, wstrząs septyczny. Monitorowanie
wstrząsu. Powikłania.
Zaburzenia wodno-elektrolitowe: woda ustrojowa, ilość, zapotrzebowanie, utrata, rozmieszczenie (woda wewnątrzkomórkowa i pozakomórkowa). Ocena stanu gospodarki wodnej, zaburzenia (odwodnienie hipo, i hiperosmolarne), przyczyny, zapobieganie, leczenie.
Elektrolity: sód, potas, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, dobowe straty wody i elektrolitów.
19
Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej: kwasica metaboliczna i oddechowa, zasadowica
metaboliczna i oddechowa.
4. Krwotok z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Leczenie krwią i preparatami
krwiopochodnymi i krwiozastępczymi.
Krwotok z g o p p: objawy ogólne i ze strony przewodu pokarmowego, najczęstsze przyczyny
krwotoków, diagnostyka, postępowanie w krwawiącym wrzodzie dwunastnicy żołądka. Leczenie zachowawcze: farmakologiczne, endoskopia zabiegowa.
Leczenie operacyjne: wskazania, metody, wyniki.
Postępowanie w krwotoku z żylaków przełyku. Leczenie farmakologiczne, tamponada, endoskopowa obliteracja. Leczenie operacyjne.
Leczenie krwawiących nadżerek, ostrych wrzodów i nieżytu krwotocznego, przyczyny, rozpoznanie.
Krwotok z nowotworu (raka) żołądka.
Leczenie krwią: preparaty krwi, wskazania do przetaczania krwi, preparatów krwiopochodnych
i krwiozastępczych.
Zasady przetaczania, powikłania. Zamawianie krwi, przygotowanie krwi do przetoczenia, technika przetaczania, dokumentacja.
5. Przygotowanie chorych do operacji i opieka pooperacyjna. Najczęstsze powikłania pooperacyjne. Przygotowanie chorych do operacji:
a. w trybie nagłym: najczęstsze wskazania, niezbędne badania diagnostyczne (grupa krwi,
elektrolity, morfologia, glukoza, kreatynina, mocznik, zasób zasad, rtg. klatki piersiowej,
usg, zapobieganie zachłyśnięciu, diureza).
b. w trybie planowanym: konieczne badania w zależności od wielkości operacji (operacja
mała, średnia, duża) i rozpoznania (górny odcinek przewodu pokarmowego, dolny odcinek
przewodu pokarmowego, pęcherzyk żółciowy, tarczyca).
Przygotowanie do operacji chorych ze zwiększonym ryzykiem operacyjnym: choroby układu
krążenia, układu oddechowego, niewydolności nerek, niedożywienie, choroby metaboliczne
(cukrzyca).
Wybór i rodzaje cięć w chirurgii jamy brzusznej. Wskazania do drenowania jamy brzusznej.
Najczęstsze powikłania pooperacyjne: zakażenie rany, wytrzewienie, niedrożność, nieszczelność zespoleń, przetoka, powikłania ze strony układu oddechowego i krążenia, powikłania zakrzepowe. Rozpoznanie, zapobieganie, leczenie.
II Tydzień
6. Zakażenia chirurgiczne. Rodzaje zakażeń chirurgicznych:
• zakażenia ropne (ropień, ropowica, czyrak, czyrak gromadny, zapalenie naczyń i węzłów
chłonnych),
• zakażenia beztlenowcowe (tężec, zgorzel gazowa, ropowica gazowa),
• zakażenia grzybami i drożdżami (promienica),
• posocznica (sepsis).
Zakażenia ropne dłoni (zastrzał, zanokcica).
Leczenie zakażeń chirurgicznych miejscowych i uogólnionych.
Stosowanie antybiotyków w chirurgii:
wskazania, zasady doboru antybiotyków i drogi podaży, antybiotykoterapia celowana, łączenie antybiotyków, czas podaży, profilaktyka antybiotykowa w chirurgii. Powikłania w następstwie leczenia antybiotykami, rzekomobłoniste zapalenie jelit. Leczenie zakażeń grzybiczych uogólnionych.
7. Niedożywienie, jego następstwa i leczenie.
Przyczyny niedożywienia. Rodzaje niedożywienia (marasmus, kwashiorkor, mieszane). Rozpoznawanie niedożywienia: wywiad, badania antropometryczne (masa ciała), badania laboratoryj-
20
ne (albuminy, prealbumina, transferyna). Ocena zapotrzebowania energetycznego.
Następstwa niedożywienia. Częstość występowania niedożywienia. Niedożywienie szpitalne.
Zapobieganie niedożywieniu.
Leczenie żywieniowe.
Żywienie pozajelitowe: wskazania, drogi podaży (żywienie drogą żyły centralnej i drogą żył
obwodowych).
Składniki odżywcze: białko (aminokwasy), węglowodany, tłuszcz, elektrolity, pierwiastki śladowe, witaminy. Powikłania.
Żywienie dojelitowe: wskazania, dostęp, rodzaje diet, zasady doboru diet, powikłania, powikłania wpływu leczenia żywieniowego na wyniki leczenia.
8. Zapalenie otrzewnej. Zapalenie wyrostka robaczkowego. Niedrożności jelitowe.
Zapalenie otrzewnej: rodzaje, przyczyny, objawy miejscowe i ogólne, następstwa (niedrożność
porażenna jelit, oliguria), leczenie zapalenia otrzewnej, powikłania.
Zapalenie wyrostka robaczkowego: rozpoznanie, powikłania, diagnostyka różnicowa, leczenie,
powikłania pooperacyjne.
Niedrożność jelitowa: przyczyny, rodzaje, objawy (kliniczne, radiologiczne, biochemiczne), następstwa miejscowe i ogólnoustrojowe, rozpoznanie wysokiej i niskiej niedrożności jelita cienkiego oraz
jelita grubego, leczenie, przygotowanie do operacji. Niedrożność czynnościowa jelit.
9. Zaburzenia układu hemostazy i ich znaczenie w chirurgii.
Przedoperacyjna ocena sprawności układu hemostazy na postawie:
• danych z wywiadu,
• badania przedmiotowego,
• wyników badań dodatkowych.
Definicja pojęć: „skaza krwotoczna” i „zaburzenia układu hemostazy”.
Które spośród skaz krwotocznych spotyka się najczęściej u chorych chirurgicznych?
Znaczenie właściwej interpretacji wyników badań układu hemostazy w zapobieganiu powikłaniom krwotocznym w czasie i po operacji.
10.Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Rak pęcherzyka żółciowego i dróg
żółciowych.
Kamica żółciowa: patogeneza, objawy, rozpoznanie, różnicowanie, ostre i przewlekłe kamicze
zapalenie pęcherzyka żółciowego, powikłania (wodniak ropniak, przedziurawienie, żółtaczka
mechaniczna, ostre zapalenie trzustki), zapalenie dróg żółciowych. Leczenie kamicy, kamica
resztkowa, zespół po cholecystekomii.
Nowotwory pęcherzyka i dróg żółciowych:
a. łagodne (brodawczaki, gruczolaki),
b. złośliwe (rak pęcherzyka żółciowego i zewnątrzwątrobowego dróg żółciowych).
III Tydzień
11. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Patogeneza, epidemiologia, czynniki ryzyka.
Rozpoznawanie choroby wrzodowej: objawy kliniczne, metody diagnostyczne, rola zakażenia
Helicobacter pylori w patogenezie choroby wrzodowej dwunastnicy i zapaleniu żołądka. Współczesne wskazania do leczenia chirurgicznego choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Powikłania choroby wrzodowej: krwotok, przedziurawienie, zwężenie odźwiernika. Rozpoznanie, leczenie. Powikłania pooperacyjne wczesne i późne. Rak w kikucie żołądka.
12.Ostre zapalenie trzustki (ozt).
Etiologia, patogeneza, objawy, rozpoznanie, rodzaje ozt, wczesna selekcja chorych zagrożonych
powikłaniami (ciężkie ozt), wczesne objawy rokownicze, leczenie: zachowawcze, operacyjne
21
(wskazania). Monitorowanie przebiegu choroby. Powikłania ozt, rozpoznawanie i leczenie. Wyniki leczenia ozt. (Leczenia kamicy żółciowej współistniejącej z ozt, termin i rodzaje leczenia.
Leczenie żywieniowe ozt). Nawroty ozt.
13.Przewlekłe zapalenie trzustki. Rak trzustki.
Przewlekłe zapalenie trzustki: definicja, patogeneza, objawy kliniczne, rozpoznanie (badania laboratoryjne, czynnościowe, obrazowe). Powikłania (torbiele, puchlina trzustkowa,
żółtaczka, wyniszczenie). Leczenie zachowawcze, zabiegi endoskopowe, leczenie operacyjne. Wyniki leczenia. Farmakologiczne i dietetyczne leczenie uzupełniające. Zaburzenia
tolerancji węglowodanów.
Rak trzustki i bańki wątrobowo-dwunastniczej; objawy kliniczne a lokalizacja guza, diagnostyka (wywiad, badania laboratoryjne, badania obrazowe – usg, CT, łagodzące (paliatywna).
Zabiegi endoskopowe. Wyniki leczenia operacyjnego. Łagodne nowotwory trzustki: wyspiaki.
14.Rak żołądka.
Epidemiologia: zapadalność i śmiertelność.
Etiologia. Stany przedrakowe (wrzód, polip, nieżyt zanikowy, metaplazja jelitowa, dysplazja,
zakażenie Helicobacter pylori. Rak wczesny i zaawansowany. Rozpoznawanie raka żołądka
(wywiad, badanie kliniczne, gastroskopia, badanie cytologiczne, badanie kontrastowe, usg, CT).
Przebieg kliniczny i rokowanie. Leczenie chirurgiczne (wyniki wczesne i odległe, powikłania
pooperacyjne, śmiertelność szpitalna). Leczenie uzupełniające (chemioterapia, immunochemioterapia X – terapia). Monitorowanie chorych po leczeniu chirurgicznym.
15.Rak jelita grubego. Nienowotworowe choroby jelita cienkiego i grubego.
Rak okrężnicy i odbytnicy: zachorowalność i umieralność z powodu raka jelita grubego, rozmieszczenie raka w jelicie grubym, etiologia, czynniki ryzyka (polipowatość rodzinna, zespół
Gardnera), rozpoznanie, objawy w zależności od umiejscowienia, diagnostyka, drogi szerzenia
się raka jelita grubego, ocena stopnia zaawansowania klinicznego i stopnia złośliwości (klasyfikacja wg Dukes’a i TNM). Metody i wyniki chirurgicznego leczenia raka okrężnicy i odbytnicy.
Monitorowanie pooperacyjne. Leczenie skojarzone. Szczelina odbytu. Żylaki odbytu.
Nienowotworowe choroby jelita cienkiego i grubego.
Nieswoiste choroby zapalne jelit: choroba Leśniowskiego–Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, etiologia, objawy, częstość wstępowania, różnice i podobieństwa obu chorób, rozpoznanie, leczenie, znaczenie leczenia żywieniowego, wskazania do leczenia chirurgicznego,
wyniki leczenia.
Choroba Hirschsprunga (okrężnica olbrzymia wrodzona, bezzwojowość wrodzona odbytnicy
i okrężnicy) – etiologia objawy rozpoznanie (biopsja aspiracyjna), leczenie.
Polipy jelita grubego: nienowotworowe (polip limfoidalny, zapalny). Hamartoma (polip młodzieńczy, polip Peutz–Jeghersa). Nowotworowe nabłonkowe (gruczolak, gruczolak brodawczykowaty, brodawczak drzewkowaty). Rozpoznanie. Leczenie operacyjne, zabiegi endoskopowe.
Polipowatość rodzinna (dziedziczna): umiejscowienie, zagrożenie rakiem, leczenie.
Uchyłkowatość okrężnicy: etiopatogeneza, postacie kliniczne, objawy, zapalenie uchyłków, powikłania, wskazania do leczenia operacyjnego.
IV Tydzień
16.Choroby naczyń obwodowych.
Przewlekła niedrożność tętnic obwodowych: przyczyny, objawy podmiotowe, przedmiotowe,
badania radiologiczne i USG.
Leczenie i rokowanie w przewlekłej niedrożności tętnic kończyn dolnych, kończyn górnych.
Operacje wytwórcze tętnic. Odjęcie kończyny.
Ostra niedrożność tętnic obwodowych: przyczyny, objawy podmiotowe, przedmiotowe. Leczenie i rokowanie.
22
Tętniaki aorty brzusznej (poniżej tętnic nerkowych).
Choroby naczyń żylnych: żylaki pierwotne i wtórne – objawy, rozpoznanie powikłania. Leczenie zachowawcze i chirurgiczne. Wyniki leczenia. Rokowanie.
Zakrzepica żylna: przyczyny, objawy, czynniki ryzyka, zapobieganie, leczenie, wyniki leczenia, rokowanie, zespół pozakrzepowy.
17.Choroby śródpiersia. Choroby przełyku. Urazy klatki piersiowej (odma, krwiak).
Podział śródpiersia. Objawy chorób śródpiersia: duszność, kaszel, chrypka, zaburzenia połykania, ból, zespół żyły głównej górnej, zespół Hornera, trzeszczenie gazu pod skórą szyi.
Diagnostyka chorób śródpiersia: rtg klatki piersiowej PA i boczne, tomografia komputerowa,
scyntygrafia tarczycy, mediastinoskopia, mediastinografia, bronchoskopia.
Choroby śródpiersia. Zapalenie: przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie.
Guzy: pochodzenia nerwowego, potworniaki, guzy grasicy, wole zamostkowe, tętniak, zapalenie węzłów chłonnych – objawy, rozpoznanie, leczenie. Torbiele: rodzaje, objawy, rozpoznanie, leczenie.
18. Przepukliny jamy brzusznej.
Przepukliny zewnętrzne: definicja, przepuklina odprowadzalna, nieodprowadzalna, uwięźnięta, przepuklina pachwinowa (rodzaje), przepuklina udowa, przepuklina pępkowa, przepuklina
w kresie białej, przepukliny pooperacyjne.
Przepukliny wewnętrzne jamy brzusznej. Przepukliny przeponowe.
Sala 417, IV piętro Seminarium wspólne dla grup odbywających zajęcia na III i IV piętrze.
19. Choroby gruczołów dokrewnych: tarczycy, przytarczyc, nadnerczy i trzustki (wyspiak)
tarczyca. Diagnostyka chorób tarczycy.
• wole guzkowate obojętne,
• wole nadczynne,
• rak tarczycy.
Kwalifikacja do zabiegu operacyjnego w różnych patologiach tarczycy.
Sposoby przygotowania chorych do operacji tarczycy.
Zabiegi operacyjne na gruczole tarczowym.
Powikłania po strumektomii.
Krwiak, ostra i przewlekła niedoczynność przytarczyc, porażenie strun głosowych, niedoczynność tarczycy.
Sposoby zapobiegania powikłaniom i postępowanie w przypadku ich wystąpienia.
Przełom tarczycowy.
PRZYTARCZYCE. Diagnostyka chorób przytarczyc:
• pierwotna, wtórna i trzeciorzędowa nadczynność przytarczyc,
• rak tarczycy,
• pooperacyjna niedoczynność przytarczyc – zespół Di–George'a.
Kwalifikacja do zabiegu w różnych typach nadczynności przytarczyc:
• subtotalna resekcja przytarczyc, totalna resekcja z jednoczasową autotransplantacją.
Powikłania po zabiegach na gruczołach przytarczycowych i sposoby zapobiegania im.
Leczenie substytucyjne.
• aktywne metabolity witaminy D3, preparaty wapnia.
Allotransplantacja komórkowa przytarczyc w leczeniu ich niedoczynności.
Przełom hiperkalcemiczny.
NADNERCZA. Diagnostyka chorób nadnerczy.
• zespół i choroba Cushinga, zespół Conna, pheochromocytoma, rak kory nadnerczy, incydentaloma – guzy wykryte przypadkowo.
Kwalifikacja do zabiegu operacyjnego w różnych typach dysfunkcji nadnerczy.
Przygotowanie do zabiegu z powodu pheochrocytoma.
Zabieg operacyjny i postępowanie pooperacyjne – suplementacja sterydami.
23
Powikłania po strumektomii.
Leczenie zachowawcze w chorobach nadnerczy.
Ostra i przewlekła niewydolność kory nadnerczy.
Sala 417, IV piętro. Seminarium wspólne dla grup odbywających zajęcia na III i IV piętrze.
20.Przeszczepianie narządów. Część I. Podstawy transplantologii.
Przyczyną przeszczepiania narządów jest potrzeba zastąpienia chorego niewydolnego narządu
zdrowym, w dobrym stanie. Narządy, które przeszczepia się u chorego to: serce, nerka, wątroba,
płuca, trzustka, jelito cienkie. Narządy do przeszczepiania są pobierane ze zwłok oraz żywych
dawców. Ta ostatnia możliwość dotyczy głównie przeszczepu nerki od żywego dawcy rodzinnego. Istnieje głęboki niedobór narządów do przeszczepiania. Narządy pobierane są ze zwłok
po komisyjnym stwierdzeniu śmierci pnia mózgu i spełnieniu warunków prawnych stawianych
przez Ustawę Transplantacyjną. Najważniejszym warunkiem jest sprawdzenie w Centralnym
Rejestrze Poltransplantu czy zmarły nie zgłosił za życia sprzeciwu dotyczącego pobrania od niego narządów w celach transplantacyjnych. Najczęściej przeszczepianym narządem jest nerka.
Transplantację nerki wykonuje się u chorych ze schyłkową niewydolnością nerek leczonych powtarzalnymi dializami. Każde udane przeszczepianie nerki oznacza zwolnienie miejsca dializ,
co umożliwia rozpoczęcie dializoterapii u następnego oczekującego chorego. Jest to niezwykle
ważne z powodu niewystarczającej liczby miejsc dializujących w naszym kraju. Zarówno dializoterapia, jak i transplantacja stanowią uzupełniające się nawzajem tzw. leczenie nerkozastępcze. Odrzucenie – często po wielu latach – przeszczepionej nerki zwykle równa się powrotowi
chorego do leczenia dializami i ponownej możliwości transplantacji.
Narządowy przeszczep trzustki jest zwykle wykonywany jednoczasowo z przeszczepem nerki
u chorych z cukrzycą typową i powikłaną niewydolnością nerek w przebiegu nefropatii cukrzycowej. Istnieją próby doświadczalne i kliniczne przeszczepiania samych wysepek Langerhansa.
24
CHIRURGIA DZIECIĘCA
Klinika Chirurgii Dziecięcej WUM
00-576 Warszawa ul. Marszałkowska 24, tel. (022) 6214631, 5227337, 5227342
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Andrzej Kamiński
Adiunkt odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Krzysztof Ebinger.
Wymiar zajęć z chirurgii dziecięcej dla studentów V roku I Wydziału Lekarskiego wynosi
35 godzin:
seminaria 10 godzin,
ćwiczenia 25 godzin.
Zajęcia z chirurgii dziecięcej trwają od poniedziałku do piątku w godzinach 815–1230. Jednorazowo zajęcia odrabia połowa grupy studenckiej. W ramach zajęć studenci obowiązani są do odrobienia ostrego dyżuru w wymiarze 5 godzin. Na zakończenie ćwiczeń odbywa się kolokwium.
Warunkiem dopuszczenia do kolokwium jest obecność na wszystkich ćwiczeniach i seminariach.
Warunkiem uzyskania wpisu do indeksu jest zaliczenie ćwiczeń, zdanie kolokwium i odrobienie
ostrego dyżuru.
Indeksy z zaliczeniem podpisuje Kierownik Kliniki.
Tematyka zajęć z chirurgii dziecięcej:
– chirurgia noworodka (stany zagrażające życiu noworodka; wybrane wady i choroby chirurgiczne okresu noworodkowego),
– urologia dziecięca,
– przepukliny wieku dziecięcego,
– ostre schorzenia jamy brzusznej u dzieci,
– urazy u dzieci: wybrane zagadnienia (urazy wielonarządowe, urazy głowy, klatki piersiowej,
brzucha),
– wady przewodu pokarmowego u dzieci: chirurgia przełyku, jelita cienkiego, grubego,
– chirurgia wątroby i dróg żółciowych u dzieci (wybrane zagadnienia),
– krwawienia z przewodu pokarmowego u dzieci,
– chirurgia układu oddechowego i krążenia u dzieci (wybrane zagadnienia),
– dziecięca chirurgia onkologiczna.
Dla studentów V i VI roku I Wydziału Lekarskiego prowadzone są zajęcia fakultatywne z chirurgii dziecięcej (w wymiarze 30 godzin ćwiczeniowych). Chętni do odrabiania zajęć fakultatywnych proszeni są o zgłaszanie się do sekretariatu Kliniki.
Przy Klinice działa Studenckie Koło Naukowe Chirurgii Dziecięcej (opiekunem koła jest dr n.
med. Stanisław Warchoł).
Zalecane piśmiennictwo
1. „Chirurgia noworodka” pod red. P. Kalicińskiego, Incest-druk, Warszawa 2004.
2. „Chirurgia wieku dziecięcego” pod red. W. Poradowskiej, PZWL, Warszawa 1992.
3. „Pediatric Surgery” pod red. K. W. Ashcrafta, Elsevier Saunders 2005.
25
CHOROBY ZAKAŹNE
Studenci zgłaszają się do SALI WYKŁADOWEJ (I piętro w Poradni Profilaktyczno-Leczniczej ul. Wolska 37).
Asystent dydaktyczny: tel. (022) 33-55-279. Sekretariat dydaktyczny tel. (022) 33-55-342.
Nauczanie chorób zakaźnych i pasożytniczych dla I Wydziału Lekarskiego odbywa
się w jednostkach pracujących na bazie Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego w Warszawie
ul. Wolska 37).
Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych
Kierownik Kliniki – Dr hab. med. Alicja Wiercińska-Drapało.
tel. (022) 33-55-222, fax (022) 631-05-35.
Kierownik Kliniki – p.o. Kierownika Kliniki: dr n. med. Maria Olszyńska-Krowicka
tel. (022) 33-55-288 fax. (022) 631-05-34.
Klinika Chorób Zakaźnych dla Dorosłych
Kierownik Kliniki – Dr hab. med. Andrzej Horban
tel./fax (022) 33-55-303.
Kierownik Kliniki – Prof. nadzw. dr hab. med. Magdalena Marczyńska
tel./fax (022) 33-55-292.
oraz
w Zakładzie Immunopatologii Chorób Zakaźnych Warszawa ul. Pawińskiego 7a.
Kierownik – Prof. dr hab. med. Marek Radkowski
tel. (022) 57-20-709, (022) 883-13-60.
Zajęcia odbywają się w bloku 3 tygodniowym, w łącznym wymiarze 110 godzin:
– 20 godz. seminaryjnych w godz. 800–900.
– 85 godz. – zajęcia kliniczne przy łóżku chorego, w ambulatoriach i laboratoriach od godz.
900–1330.
– 5 godz. wykładowych.
CEL NAUCZANIA
– Zapoznanie studentów z zagadnieniem epidemiologii chorób zakaźnych i pasożytniczych
występujących w Polsce i importowanych do Polski oraz z najnowszymi osiągnięciami
z zakresu etiopatogenezy, różnicowania i kliniki chorób zakaźnych i pasożytniczych.
– Omówienie współczesnych metod leczenia przyczynowego i objawowego ze szczególnym
zwróceniem uwagi na wirusowe zapalenia wątroby, zakażenia HIV i AIDS, zakażenia
uogólnione (posocznica), neuroinfekcje, zakażenia oportunistyczne, ostre zakaźne zatrucia
pokarmowe, choroby wysypkowe, pasożytnicze oraz tzw. choroby kwarantannowe.
– Zapoznanie studentów z problemami dotyczącymi odporności swoistej i nieswoistej, oraz
metodami uodpornienia czynnego i biernego.
26
PROGRAM NAUCZANIA
Obejmuje następujące tematy;
Seminaria:
• Szczepienia ochronne – zmiany w kalendarzu szczepień i zalecenia związku z aktualną
sytuacją epidemiologiczną w Polsce.
• Różnicowanie chorób wysypkowych.
•Limfadenopatie u dzieci.
• Wrodzone zakażenia u dzieci.
• Aspekty epidemiologiczne i diagnostyczne różnych postaci wirusowych zapaleń wątroby.
• Klinika i leczenie ostrych i przewlekłych wirusowych zapaleń wątroby oraz marskości
wątroby.
• HIV/AIDS- klinika, leczenie antyretrowirusowe i terapia zakażeń oportunistycznych.
• Choroby zakaźne i pasożytnicze a ciąża.
• Choroby tropikalne przywlekane do Polski.
• Bakteryjne i pasożytnicze choroby przewodu pokarmowego.
• Praktyka i problemy chorób odzwierzęcych.
• Zakażenia ośrodkowego układu nerwowego.
• Zakażenia szpitalne.
• Gorączka o nieustalonej etiologii.
• Immunopatologia zakażeń.
• Specyfika zjawisk immunologicznych w przebiegu chorób zakaźnych i pasożytniczych
– na przykładzie patogenezy zakażenia HIV.
Wykłady:
• Zakażenie HIV u dzieci.
• Epidemiologia, profilaktyka i diagnostyka zakażeń HIV i AIDS.
• Bioterroryzm i nowe choroby zakaźne.
• Posocznica i wstrząs septyczny.
• Diagnostyka i monitorowanie zakażenia HIV/AIDS.
Zajęcia z zakresu immunopatologii dla poszczególnych grup ćwiczeniowych odbywają się
w Zakładzie Immunopatologii ul. Pawińskiego 7a.
W ciągu 3 tygodni ćwiczeń jeden asystent prowadzi grupę studencką (4-5 osób), a w celu zapoznania studentów z możliwie szerokim wachlarzem chorób zakaźnych i pasożytniczych studenci
mają zajęcia we wszystkich Klinikach (wymiany). W czasie ćwiczeń asystent kontroluje postępy
w nauczaniu.
ZALICZANIE ZAJĘĆ
• obecność na wszystkich zajęciach i seminariach
• zaliczenie zajęć – w tym umiejętności praktycznych u asystenta (kolokwium w ostatnim
tygodniu zajęć)
• termin egzaminu testowego w sesji zimowej – dla studentów odbywających zajęcia w semestrze zimowym
• termin egzaminu testowego w sesji letniej – dla studentów odbywających zajęcia w semestrze letnim
• warunkiem przystąpienia do egzaminu jest posiadanie indeksu i karty egzaminacyjnej
PIŚMIENNICTWO Obowiązkowe
1. „Choroby zakaźne i pasożytnicze” pod red. J. Cianciary, J. Juszczyka; Czelej: 2007
2. „Choroby zakaźne i pasożytnicze” wyd. III pod red. Z. Dziubka; PZWL: 2003
27
PIŚMIENNICTWO ZALECANE
1. „Choroby zakaźne i pasożytnicze. Epidemiologia, profilaktyka” pod red. W. Magdzika,
D. Naruszewicz-Lesiuk, A. Zielińskiego; α-Medica Press: 2004.
2. „Infectious Diseases” G. Mandel, J. Benett, R. Dolin; 2005.
3. „Choroby wewnętrzne” pod red. A. Szczeklika; Medycyna Praktyczna: 2005.
Studenckie Koła Naukowe
Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych.
Opiekun Koła – dr n. med. Tomasz Mikuła.
Zebrania członków Koła odbywają się 1 raz w miesiącu.
Celem Koła jest przybliżenie problemów dotyczących hepatologii oraz zakażeń HIV/AIDS.
W trakcie spotkań, pod kierunkiem asystenta, studenci przygotowują prace naukowe do publikacji
i wygłaszania na konferencjach i zjazdach. Ponadto poszerzają umiejętności praktyczne w bezpośrednim kontakcie z pacjentami.
Opiekun Koła – dr n. med. Ewa Duszczyk
Zebrania członków Koła odbywają się 1 raz w miesiącu. Praca w Kole obejmuje przygotowanie
i wygłaszanie referatów, udział w dyżurach lekarskich i w pracy poradni konsultacyjnych, współpraca w przygotowywaniu prac naukowych oraz uczestnictwo w zebraniach naukowych Oddziału
Warszawskiego Towarzystwa Pediatrycznego.
Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych
Koło naukowe pod kierownictwem mgr Marcina Chmielewskiego.
Opiekun Koła – vacat.
Koło naukowe „Monsun.” Zebrania 1-2 razy w miesiącu.
Celem działania jest prowadzenie prac badawczych, pogłębianie wiedzy oraz nabywanie umiejętności w zakresie medycyny podróży.
Zajęcia fakultatywne
Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych – zajęcia fakultatywne dla
studentów V i VI roku pod kierunkiem dr hab. n. med. Alicji Wiercińskiej-Drapało
z tematu „Zakażenia wirusami hepatotropowymi”, „Pacjent zakażony HIV w codziennej praktyce
lekarzy różnych specjalności” (30 godz.).
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego – zajęcia fakultatywne dla studentów V i VI
roku pod kierunkiem prof. dr hab. med. Magdaleny Marczyńskiej z tematu „Profilaktyka chorób
zakaźnych w pediatrii” (15 godz.).
Klinika Chorób Odzwierzęcych i Tropikalnych – zajęcia fakultatywne pod kierunkiem – vacat:
1. Metodologia pracy naukowej i podstawowej EBM (30 godz. seminaryjnych).
2. Prawo medyczne (30 godz. seminaryjnych).
3. Kurs medycyny ubezpieczeniowej (30 godz. wykładów).
4. Zalecenia lekarskie dla podróżujących (30 godz. seminaryjnych – odpowiedzialny dr n. med.
Piotr Kajfasz) – dla studentów.
– dla studentów wszystkich kierunków i Wydziałów Uczelni.
Klinika Chorób Zakaźnych dla Dorosłych – zajęcia fakultatywne dla studentów V i VI roku pod
kierunkiem dr n. med. Dariusza Lipowskiego z tematu „Ciężkie zakażenia” (30 godz.).
28
NEUROLOGIA
Katedra i Klinika Neurologii
Warszawa, ul. Banacha 1 A, blok D, VII piętro, tel. (022) 599-28-57
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Hubert Kwieciński
Przyjmuje w sprawach studenckich po uzgodnieniu terminu przez sekretariat Kliniki.
Odpowiedzialny za dydaktykę: adiunkt dr n. med. Dorota Dziewulska tel. (022) 599-18-63.
Sekretariat dydaktyczny – Aleksandra Koziar tel. (022) 599-27-71
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia odbywają się w bloku 3-tygodniowym w godzinach 8–1230. Łączny wymiar godzin wynosi 100 (50 godzin seminariów i 50 godzin ćwiczeń) w trakcie bloku ćwiczeniowego oraz 20 godzin wykładów. Dla zainteresowanych studentów prowadzone są wykłady fakultatywne. Istnieje
również możliwość uczestniczenia w spotkaniach i pracach naukowych prowadzonych w ramach
studenckiego koła naukowego.
ĆWICZENIA
Przystąpienie do zajęć uwarunkowane jest zaliczeniem kolokwium wstępnego, które odbywa
się w pierwszym dniu ćwiczeń. Kolokwium to obejmuje podstawowe wiadomości z anatomii i fizjologii układu nerwowego
W ramach bloku ćwiczeniowego każdego dnia rano prowadzone są seminaria dotyczące demonstrowanych w drugiej części dnia jednostek chorobowych. Tematyka seminariów jest przedstawiana
studentom poprzedniego dnia, tak, aby możliwe było przygotowanie się studentów do zajęć. Niektóre seminaria mają formę wykładu prowadzonego przez asystenta. Seminaria obejmują podstawowe
choroby neurologiczne, w tym:
1. choroby naczyniowe mózgu i rdzenia kręgowego,
2. choroby układu pozapiramidowego,
3. choroby demielinizacyjne,
4. choroby rdzenia kręgowego i zespoły korzeniowe,
5. guzy i urazy układu nerwowego,
6. padaczka,
7. choroby nerwowo-mięśniowe,
8. choroby otępienie,
W ramach ćwiczeń studenci uczestniczą w badaniu autopsyjnym mózgu. W trakcie zajęć w sposób praktyczny demonstrowane są również podstawowe procedury diagnostyczne stosowane w neurologii: nakłucie lędźwiowe, badanie przepływu mózgowego metodą Dopplera, badanie EEG i EMG.
Zasady zaliczania ćwiczeń
Do zaliczenia ćwiczeń konieczna jest obecność na wszystkich zajęciach objętych programem
nauczania. W przypadku pojedynczej nieusprawiedliwionej nieobecności student ma obowiązek napisać referat obejmujący temat opuszczonego seminarium. Nieusprawiedliwionych dni nieobecności w czasie trwanie bloku nie może być więcej niż jeden. Trzy spóźnienia traktowane są jak jedna
nieobecność.
Poza obecnością na zajęciach do zaliczenia ćwiczeń konieczne jest:
– zdanie kolokwium wstępnego,
– pozytywna ocena napisanej przez studenta historii choroby,
– zdanie egzaminu praktycznego,
– zdanie kolokwium końcowego.
29
Egzamin praktyczny i kolokwium końcowe przeprowadzane są w ostatnim dniu bloku ćwiczeń
przez prowadzącego zajęcia asystenta. Egzamin praktyczny ocenia nabyte przez studenta w trakcie
ćwiczeń praktyczne umiejętności badania neurologicznego i rozpoznawania podstawowych chorób
neurologicznych.
Studenci, którzy uzyskali ocenę końcową z zajęć powyżej 4,7 mają prawo do zdawania egzaminu z neurologii w terminie „zerowym”. Jest to egzamin ustny zdawany u samodzielnego pracownika
naukowego Kliniki. Pozostali studenci zdają egzamin testowy w sesji letniej.
Podręczniki obowiązkowe
1. Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. pod red. W. Kozubskiego i P. P Liberskiego,
PZWL, 2006.
2. W. Jakimowicz – Neurologia kliniczna (rozdziały I-VIII); PZWL 1987.
Podręczniki zalecane
1. W Lindsay, I. Bone – Neurologia i neurochirurgia wyd. polskie pod red. W. Kozubskiego,
Elsevier-Urban & Partner, 2008.
2. M. Mumenthaler – Neurologia; Urban & Partner 2001.
3. M. Victor, A. H. Ropper – Neurologia Adamsa i Victora; Czelej 2003.
4. Neurologia Merritta wyd. polskie pod red. H. Kwiecińskiego i A. Kamińskiej, Urban & Partner, 2004.
5. Choroby układu nerwowego; pod red. W. Kozubskiego i P. Liberskiego; PZWL 2003.
6. A. Prusiński – Neurologia praktyczna; PZWL 2001.
7. G. Fuller – Badanie neurologiczne – to proste; PZWL 1999.
8. Felten D., Józefowicz R.: „Atlas neuroanatomii i neurofizjologii Nettera” pod red. A.Szczudlika, Ubran & Partner, Wrocław 2007.
WYKŁADY
Tematy wykładów obejmują najnowsze osiągnięcia w wybranych działach neurologii i są wywieszone na tablicy informacyjnej przy sali seminaryjnej Kliniki (sala nr.708, blok D, p.VII). Wykłady odbywają się w semestrze zimowym w poniedziałki w godz.14.00-15.30 w Centrum Dydaktycznym WUM. Egzamin końcowy, zarówno ustny w terminie „zerowym”, jak i test zawierają wiele
pytań z tematyki przedstawianej na wykładach.
Tematy wykładów
1. Wprowadzenie do neurologii klinicznej.
2. Udary mózgu.
3. Choroba Alzheimera i zespoły otępienie.
4. Choroba Parkinsona i inne choroby układu pozapiramidowego.
5. Stwardnienie rozsiane i inne choroby demielinizacyjne.
6. Choroby nerwowo-mięśniowe.
7. Stwardnienie zanikowe boczne i inne choroby neuronu ruchowego.
8. Intensywna terapia w neurologii.
9. Miastenia i zespoły miasteniczne.
10.Padaczka.
11. Podstawy neuropatologii.
Zajęcia fakultatywne odbywają się raz w tygodniu w sali seminaryjnej Kliniki (nr. 708) w łącznym wymiarze 30 godzin. Tematyka i terminy zajęć wywieszone są na tablicy ogłoszeń studenckich
przy sali seminaryjnej. Tematyka zajęć jest związana z terapią wybranych jednostek chorobowych
i najnowszymi osiągnięciami w dziedzinie nauk neurologicznych.
30
Opiekun koła: adiunkt dr n. med. Piotr Janik.
Koło prowadzi intensywną działalność kliniczną i naukową. Zainteresowani studenci uczestniczą we wspólnym badaniu pacjentów, dyżurach klinicznych, pracach w przyklinicznych poradniach
neurologicznych: Poradni Chorób Nerwowo-Mięśniowych, Chorób Pozapiramidowych, Stwardnienia Rozsianego, Bólów Głowy i Chorób Otępiennych. Studenci mają możność czynnego uczestniczenia w realizacji prac badawczych prowadzonych w pracowniach Kliniki takich jak: Pracownia
Elektrofizjologii Klinicznej, Pracownia Morfologii Mięśni i Nerwów Obwodowych, Pracownia
Neuropatologii. Tematy opracowane w ramach tych prac mogą być przedstawiane na posiedzeniach
koła, podczas Konferencji Naukowej Młodych Medyków oraz opublikowane w czasopismach naukowych.
Spotkania Koła odbywają się co 2 tygodnie, a tematyka jest wywieszana wcześniej na tablicy
ogłoszeń studenckich.
31
ORTOPEDIA I TRAUMATOLOGIA
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu
ul. Lindleya 4, tel. sekretariat (022) 502 15 13, 502 15 14.
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. med. Andrzej Górecki
Godziny przyjęć w sprawach studenckich: pon. 1200–1300, wt. 800–1200.
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Karol Purski.
Zajęcia prowadzone są w formie 2-tygodniowych bloków, 10 dni zajęć w Klinice, w łącznym
wymiarze 60 godzin. Rozpoczynają się o godz. 800, a kończą o 1230. Studentów obowiązuje także
jeden 10-godzinny dyżur urazowy.
PROGRAM NAUCZANIA
Obejmuje ortopedię i traumatologię narządu ruchu.
W pierwszym tygodniu zajęć omawiane są następujące zagadnienia:
1. Badanie ortopedyczne.
2. Ogólna charakterystyka złamań i zwichnięć.
3. Diagnostyka radiologiczna.
4. Obrażenia kończyny górnej.
5. Specyfika złamań u dzieci.
6. Schorzenia i urazy kręgosłupa.
7. Obrażenia miednicy i kończyny dolnej
8. Zaburzenia metabolizmu tkanki kostnej.
9. Postępowanie ratunkowe w traumatologii.
W drugim tygodniu zajęć omawiane są następujące tematy:
1. Zniekształcenia stóp.
2. Nowotwory narządu ruchu.
3. Dysplazja stawu biodrowego.
4. Chirurgia plastyczna, chirurgia ręki i chirurgia rekonstrukcyjna.
5. Zaopatrzenie ortopedyczne.
6. Zmiany zwyrodnieniowe stawów.
7. Zabiegi operacyjne w ortopedii, instrumentarium ortopedyczne.
Zajęcia kończy spotkanie z Kierownikiem Kliniki oraz wypełnienie anonimowej ankiety oceniającej dydaktykę.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Seminaria, pełniące rolę wykładów, ilustrowane są pokazami multimedialnymi, radiogramami
i eksponatami.
Ćwiczenia obejmują zajęcia praktyczne przy łóżku chorego w: Oddziale Ortopedii Dzieci,
Oddziale Ortopedii Dorosłych, Oddziale Urazowym, Oddziale Zapaleń Kości, Oddziale Chirurgii
Plastycznej i Rekonstrukcyjnej, Oddziale Chirurgii Kolana.
Studenci mogą oglądać zabiegi operacyjne z kopuł rozmieszczonych nad salami operacyjnymi.
Na ostrym dyżurze urazowym studenci uczestniczą w badaniu pacjentów, ustalaniu rozpoznania
32
i planowaniu leczenia, asystują do operacji i drobnych zabiegów chirurgicznych, uczą się zakładania
opatrunków gipsowych.
W każdy poniedziałek studenci uczestniczą w posiedzeniu naukowym.
W każdy czwartek biorą udział w odprawie po ostrym dyżurze, gdzie omawiani są pacjenci
przyjęci do Kliniki.
W piątki studenci są obecni na konferencji klinicznej, podczas której kwalifikuje się chorych do
zabiegów operacyjnych.
ZASADY I Formy OCENY Wyników NAUCZANIA
Studentów obowiązuje znajomość anatomii i fizjologii narządu ruchu. Wymagana jest obecność
na wszystkich ćwiczeniach i seminariach oraz udział w 10-godzinnym ostrym dyżurze urazowym.
Zajęcia kończy kolokwium zaliczające dla chcących zdawać egzamin w terminie zerowym. Ocena
co najmniej dobra dopuszcza studenta do wcześniejszego egzaminu. Egzaminują: Kierownik Kliniki i samodzielni pracownicy naukowi.
Termin egzaminu ustala się indywidualnie w sekretariacie Kierownika Kliniki.
ZALECANA LITERATURA
1. W. Szulc/red./: „Ortopedia i traumatologia narządu ruchu”, skrypt WUM, 1998.
2. D. Tylman/red./: „Traumatologia narządu ruchu”, PZWL, W-wa, 1998.
3. T. S. Gaździk/red./: „Ortopedia i traumatologia dla studentów medycyny”, PZWL, W-wa, 1998.
STUDENCIE KOŁO NAUKOWE
Opiekun Koła: dr n. med. Maciej Ambroziak
Formy pracy: posiedzenia naukowe, zajęcia praktyczne, sesje filmowe, udział w zespołach prowadzących badania naukowe. W dniach wolnych od zajęć – udział w codziennej pracy Kliniki, oraz
ostrych dyżurach urazowych.
W przerwie międzysemestralnej organizowany jest corocznie obóz naukowy w Zakopanem.
33
RADIOLOGIA
RADIOLOGIA I DIAGNOSTYKA OBRAZOWA
Zajęcia prowadzone są wspólnie przez I i II Zakład Radiologii Klinicznej oraz
przez Zakład Radiologii Pediatrycznej. Zajęcia odbywają się w blokach 3 tygodniowych w łącznym wymiarze
100 godzin. Dokładny rozkład zajęć i ich program otrzymują studenci na pierwszym seminarium,
które rozpoczyna się pierwszego dnia zajęć o godzinie 800.
I Zakład Radiologii Klinicznej WUM
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 502-10-73, fax (022) 502-21-10
Kierownik: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski
Godziny przyjęć w sprawach studenckich: 800–1300.
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Artur Wojciechowski
II Zakład Radiologii Klinicznej WUM
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, blok E, tel. (022) 599-23-00, fax 022 599-21-20
Kierownik: prof. dr hab. med. Olgierd Rowiński
Godziny przyjęć w sprawach studenckich: wtorek, czwartek: 900–1300.
Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Magdalena Januszewicz
Zakład Radiologii Pediatrycznej WUM
00-576 Warszawa, ul. Marszałkowska 24, tel. (022) 628-52-19
Kierownik: dr n. med. Michał Brzewski
Godziny przyjęć w sprawach studenckich: 900–1300.
Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Anna Jakubowska
PROGRAM NAUCZANIA.
Tematy seminariów w I i II Zakładzie Radiologii Klinicznej WUM
♦ Rentgenodiagnostyka. Podstawy techniczne. Metody badania. Ochrona radiologiczna Radiologia cyfrowa.
♦ Tomografia komputerowa. Podstawy techniczne. Metody badania. Zastosowanie kliniczne.
♦ Diagnostyka USG. Podstawy techniczne i teoretyczne. Budowa aparatu. Zastosowanie kliniczne.
♦ Rezonans Magnetyczny. Podstawy fizyczne i techniczne. Metodyka badania.
Zastosowanie kliniczne.
♦ Obrazowanie płuc i śródpiersia.
♦ Obrazowanie narządów jamy brzusznej i przestrzeni zaotrzewnowej.
♦ Diagnostyka obrazowa serca i dużych naczyń.
♦ Badania obrazowe w chorobach centralnego układu nerwowego.
♦ Badania radiologiczne układu kostno-stawowego.
♦ Znaczenie i wyniki badań obrazowych w stanach zagrożenia.
♦ Radiologia interwencyjna.
♦ Diagnostyka obrazowa nowotworów.
♦ Diagnostyka obrazowa w zakażeniu układu moczowego u dzieci.
♦ Choroby jatrogenne w następstwie badań i zabiegów diagnostycznych u dzieci.
♦ Miejsce diagnostyki obrazowej w praktyce klinicznej.
Tematy ćwiczeń w I i II Zakładzie Radiologii Klinicznej WUM
1. Płuca i śródpiersie. Metody badania. Anatomia radiologiczna. Zapalenie płuc; płatowe odoskrzelowe, wirusowe, gronkowcowe. Pneuropneumonia. Ropień płuca. Gruźlica płuc. Rak oskrzela.
Przerzuty nowotworowe do płuc. Zapalenie opłucnej. Guzy śródpiersia.
34
2. Serce. Radiologiczne metody badania. Anatomia radiologiczna. Objawy powiększenia jam serca. Choroba niedokrwienna serca. Wady zastawkowe nabyte. Serce płucne. Fizjopatologia krążenia płucnego.
3. Obwodowy układ naczyniowy. Metody badania. Symptomatologia radiologiczna chorób naczyniowych. Najczęściej występujące zespoły niedokrwienne. Tętniaki. Zespoły zakrzepowe
układu żylnego.
4. Radiologia interwencyjna. Podstawy teoretyczne angioplastyki naczyń i embolizacji. Farmakoterapia celowana. Wewnątrznaczyniowe leczenie tętniaków i nadciśnienia wrotnego. Przezskórny drenaż nieprawidłowych zbiorników płynu.
5. Przewód pokarmowy. Metody badania. Anatomia radiologiczna. Choroba wrzodowa żołądka
i dwunastnicy. Nowotwory przewodu pokarmowego. Niedrożność. Zapalne i nowotworowe
choroby jelita grubego. Diagnostyka krwawień z przewodu pokarmowego.
6. Obrazowanie wątroby, dróg żółciowych i przewodu żółciowego, trzustki i układu wrotnego. Metody badania. Anatomia radiologiczna. Zmiany ogniskowe wątroby. Choroby miąższowe wątroby.
Kamica i zapalenie pęcherzyka żółciowego. Różnicowanie przyczyn utrudnionego odpływu żółci.
Zapalenie i nowotwory trzustki. Urazy wątroby, trzustki. Urazy wątroby, trzustki i śledziony.
7. Układ moczowy. Metody badania i anatomia radiologiczna. Kamica moczowa. Choroby zapalne i nowotwory nerek. Urazy nerek. Choroby miedniczek nerkowych, moczowodów i pęcherza
moczowego.
8. Diagnostyka obrazowa kości i stawów. Metodyka badania i symptomatologia radiologiczna.
Urazy układu kostnego. Zmiany zwyrodnieniowe. Guzy kości. Zapalanie stawów i kości.
9. Badania radiologiczne centralnego układu nerwowego. Metody badania. Anatomia radiologiczna. Niedokrwienie CUN. Urazy. Nowotwory pierwotne i przerzutowe.
10.Badania radiologiczne w otologii i laryngologii. Metody badania. Anatomia radiologiczna.
Zmiany zapalne, nowotworowe i urazy.
Tematy ćwiczeń w Zakładzie Radiologii Pediatrycznej WUM
1. Układ oddechowy:
• Prawidłowy obraz rtg narządów klatki piersiowej u dzieci.
• Niewydolność oddechowa noworodków – diagnostyka obrazowa.
• Zapalenie płuc u dzieci.
• Diagnostyka ciał obcych w układzie oddechowym.
• Guzy śródpiersia, grasica.
2. Układ krążenia:
• Wady wrodzone serca u dzieci – algorytm diagnostyczny.
• Diagnostyka i terapia przeznaczyniowa w wybranych wadach wrodzonych serce u dzieci.
3. Układ pokarmowy:
• Diagnostyka niedrożności przewodu pokarmowego u noworodków.
• Diagnostyka wymiotów i bólów brzucha u dzieci.
• Niedrożność przewodu pokarmowego u dzieci starszych – diagnostyka i leczenie.
• Diagnostyka ciał obcych w przewodzie pokarmowym.
4. Układ moczowy:
• Metodyka badań układu moczowego u dzieci.
• Zakażenie układu moczowego, guzy jamy brzusznej – algorytmy diagnostyczne.
5. Układ kostno-stawowy:
• Ocena wieku szkieletowego.
• Wady i anomalie rozwojowe układu kostnego (dysplazja stawów).
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Seminaria odbywają się w grupach dziekańskich i obejmują tematykę współczesnych metod
diagnostycznych oraz zagadnienia nie poruszane na ćwiczeniach. Ćwiczenia odbywają się w grupach kilkuosobowych. Studenci przygotowują się do nich teoretycznie według podanego programu,
35
a potem wspólnie z asystentem omawiają praktycznie dany temat. Asystent pełni rolę moderatora,
studenci biorą w ćwiczeniach czynny udział, co jest oceniane przez asystenta.
Uwaga: Zaległe ćwiczenia lub seminarium w przypadkach usprawiedliwionych np.: chorobą, student może odrobić z inna grupą.
ZASADY I FORMY ZALICZANIA ZAJĘĆ
Po zakończeniu bloku ćwiczeń i seminariów student otrzymuje ocenę z kolokwium określającą
umiejętność interpretacji badań obrazowych.
Niedostateczna ocena uniemożliwia zdawanie egzaminu końcowego.
Podstawą zaliczenia zajęć z radiologii jest końcowy egzamin ustny. Stopień uzyskany w czasie
egzaminu stanowi ostateczną ocenę wiedzy studentów i zostanie wpisany do indeksu.
1. „Radiologia. Diagnostyka obrazowa” pod red. B. Pruszyńskiego. PZWL, Warszawa 1999 i 2003.
2. „Radiologia pediatryczna” pod red. A. Marcińskiego. Skrypt AM w Warszawie 1995.
Piśmiennictwo uzupełniające
1. „Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań”. pod red. B. Pruszyńskiego,
PZWL, Warszawa 2000
2. „Ultrasonografia dopplerowska. Zastosowanie kliniczne”. Tom I i II pod red. G. Małka, Medipage Sp.z.o.o., Warszawa 2003.
3. „Radiologia w stanach nagłych”. N. Raby, Z. Berman, G. de Lacey. Wyd. Urban & Partner,
Wrocław 2007.
4. „Anatomia radiologiczna. Rtg-TK-MR-Sc.”. B. Daniel, B. Pruszyński. Warszawa 2005.
STUDENCIE KOŁO NAUKOWE
I Zakład Radiologii Klinicznej WUM. Opiekun: dr n. med. Artur Wojciechowski
Formy pracy: udział w pracach Zakładu, indywidualne szkolenie na dyżurach bądź w godzinach
wolnych od obowiązkowych zajęć studenckich.
Uczestnictwo w zebraniach naukowych Oddziału Warszawskiego PLTR.
36
GINEKOLOGIA I POŁOŻNICTWO
I. KATEDRA I KLINIKA POŁOŻNICTWA I GINEKOLOGII WUM
02–015 Warszawa, Plac Starynkiewicza 1/3
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. n. med. Leszek Bablok
tel. (022) 502 14 30.
Odpowiedzialne za dydaktykę: dr n. med. Halina Gadomska, dr hab. n. med. Ewa Barcz
Ogólny wymiar 20 godzin: 6 godz. wykładów, 14 godzin ćwiczeń.
Zajęcia z położnictwa i ginekologii dla studentów grup I–V i XIII składają się z dwóch trzygodzinnych wykładów z fizjologii ciąży i porodu oraz dyżurów w sali porodowej (jeden dyżur 14 godzinny lub dwa dyżury siedmiogodzinne.
Terminy wykładów ustalane są na początku roku akademickiego. Na dyżur studenci zapisują się
u asystenta kliniki przedstawionego na wykładach.
Opiekunowie Koła: prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś, lek. Robert Matusiak
Studentów zainteresowanych położnictwem i ginekologią prosimy o kontakt z opiekunami Koła.
II KLINIKA POŁOŻNICTWA I GINEKOLOGII
Warszawa, ul. Karowa 2, tel. (022) 596 64 21.
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski.
Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. n. med. Roman Smolarczyk.
Studenci z grup VI–XII
Zajęcia dla studentów V roku mają na celu przygotowanie studentów do letnich praktyk w oddziale położniczo-ginekologicznym.
W semestrze letnim, na przełomie lutego i marca dla grup odrabiających zajęcia w Klinice przy
ul. Karowej organizowane są trzy obowiązkowe wykłady omawiające przebieg ciąży i porodu oraz
podstawy opieki położniczej. Celem praktycznego przybliżenia wiedzy teoretycznej przedstawianej
na wykładach zapraszamy studentów na jeden obowiązkowy dyżur popołudniowy w sali porodowej
(w godz. 1400–2000). Na dyżur studenci zapisują się u asystenta Kliniki przedstawionego na wykładach lub pod numerem telefonu (022) 59 66 118.
Prosimy o przygotowanie się z podstaw położnictwa do wykładów oraz o przeczytanie opisu
przebiegu porodu przed dyżurem.
STUDENCKIE KOŁA NAUKOWE przy II Klinice Położnictwa i Ginekologii
Koło położniczo-ginekologiczne
Opiekun: lek. med. Magdalena Broś-Konopielko
Do koła zapraszamy studentów szczególnie zainteresowanych położnictwem i ginekologią. Zapraszamy na zebrania Koła co 3 tygodnie i dyżury w sali porodowej. Rokrocznie dla członków Koła
organizowane są letnie obozy naukowe – zawsze w pierwszych trzech tygodniach lipca w Starogardzie Gdańskim.
Koło seksuologiczne
Opiekun: dr n. med. Marek Marcyniak
Podstawową formą działalności Koła są odbywane co 14–21 dni zebrania referatowe przygotowane i przedstawione przez uczestników koła oraz dyskusje po referacie. Możliwość pracy w Kole
mają studenci wszystkich lat Akademii Medycznej w Warszawie.
37
Koło kardiologii perinatalnej
Opiekun: dr hab. n. med. Joanna Szymkiewicz-Dangel
Koło skupia studentów zainteresowanych kardiologią i perinatologią. Zebrania odbywają się co
3 tygodnie, w czasie zajęć przewidziana jest nauka oceny echokardiografii płodów i dzieci oraz ultrasonografii płodów. Możliwość pracy w Kole mają studenci od drugiego roku studiów. W ramach
zajęć przewidziane jest prowadzenie własnych prac badawczych z zakresu kardiologii perinatalnej.
Klinika prowadzi zajęcia fakultatywne z seksuologii i seksiatrii. Tematyką zajęć jest całokształt
zagadnień związanych z fizjologią i patologią oraz uwarunkowaniami psycho-społecznymi zachowań seksualnych. Prowadzi je dr n. med. Marek Marcyniak
W Klinice odbywają się również zajęcia fakultatywne z zakresu anatomii płodu. Prowadzi je
dr hab. n. med. Joanna Szymkiewicz-Dangel. Celem zajęć jest poznanie anatomii poszczególnych
układów w okresie prenatalnym na podstawie preparatów anatomicznych oraz badania USG.
PIŚMIENNICTWO
1. M. Troszyński „Położnictwo-ćwiczenia” PZWL 2003.
2. T. Pisarski „Położnictwo i ginekologia- podręcznik dla studentów” wyd. IV PZWL 2002.
3. J. W. Dudenhausen, W. Psychrembel „Położnictwo praktyczne i operacje położnicze” wyd. IV
PZWL 2002.
4. Red. W. Szymański „Rudolfa Klimka Położnictwo” DREAM Publ. Comp., Inc Kraków 1999.
5. Red. G. Bręborowicz „Ciąża wysokiego ryzyka” OWN 2006.
6. Red. G. Bręborowicz, W. Malinowski, E. Ronin-Walknowska „Ciąża wielopłodowa” OWN
Poznań 2003.
38

przewodnik dydaktyczny - Warszawski Uniwersytet Medyczny

Transkrypt

Podobne dokumenty

nietypowe zaburzenia zachowania i œwiadomoœci u dzieci i m

Konsultantem Wojewódzkim prof. dr. hab. Jackiem Musiałem, dr

Odsłonięcie tablicy pamiątkowej z okazji 10. rocznicy śmierci prof

Dr hab. n. med. Piotr Majewski

kurs gronkiewicz_zaawansowany

Szanowne Koleżanki i Koledzy Chirurdzy Mamy przyjemność

Kadra dydaktyczna Kliniki Neurochirurgii i Neurochirurgii Dziecięcej

ZAPROSZENIE