Temat numeru: JAKI PŁUG DO ORKI?
Transkrypt
Temat numeru: JAKI PŁUG DO ORKI?
1/2016 www.agro-expert.net EGZEMPLARZ BEZPŁATNY Temat numeru: JAKI PŁUG DO ORKI? Agritechnika 2015 Ciągnik roku 2016 Ładowarki teleskopowe Mobilna pelleciarka Krone Polagra-Premiery 2016 za pasem „Uprawiamy” łąkę John Deere 9RX – konkurent Quadtraca – niezbędne maszyny od Kellfri Zamów bezpłatną prenumeratę na www.agro-expert.net Nasze czasopisma w rękach profesjonalistów KMG media KMG Media Sp. z o.o. ul. L. Staffa 31, 01-884 Warszawa tel. 22 213 88 28 fax. 22 205 07 57 www.kmg-media.pl Truck&Van www.truck-van.pl Bioentuzjazm Spis treści 1/2016 Jego wysokość Fendt drowe odżywanie nie jest chwilową modą, ale coraz silniejszym trendem – wynika z badania przeprowadzonego przez Ośrodek Ewaluacji. Polacy chcą jeść zdrowo i odpowiedzialnie, dlatego coraz częściej wybierają żywność nieprzetworzoną, bez konserwantów i chemicznych dodatków. Czemu więc nie przerzucić się na ekologiczną produkcję „bio”? Szybki rozwój rolnictwa ekologicznego znajduje odzwierciedlenie we wzroście podaży jego wysokojakościowych produktów. W Polsce w 2002 r. udział rolnictwa bio w całkowitej powierzchni upraw rolnych wynosił zaledwie 0,3%, podczas gdy średnia w państwach „starej unii” wynosiła 3,3%. Obecnie udział ten wzrósł do 3,9%. W 2004 r. było u nas 3760 gospodarstw ekologicznych, a pod koniec 2014 r. liczba ta wzrosła do 25 613. Niestety tendencja wzrostowa już zatrzymała się. Konsumenci skłaniający się ku produktom bio chcą kupować je coraz taniej, choć akceptują wyższą cenę niż za produkty, które nie zostały wytworzone tradycyjnymi metodami. Aż dla 75% ankietowanych ważna jest cena produktu ekologicznego. Konsumenci nie są jednak skłonni wyrównywać dochodów gospodarstw ekologicznych przez akceptację jeszcze wyższych cen produktów bio. Wynika z tego, że bez wsparcia ze strony budżetu czy Unii, przynajmniej przy obecnie występujących różnicach cen produktów bio i konwencjonalnych, nie można liczyć na dalszy rozwój rolnictwa ekologicznego. Pocieszające jest jednak to, że rolnicy produkujący ekologicznie do 2020 r. w ramach PROW mają zapewnione większe dopłaty unijne niż było to w latach 2007-2013. Wynoszą one 966 zł/ha dla upraw rolniczych, 1557 zł/ha dla upraw warzywnych oraz 1882 zł/ha dla upraw sadowniczych w okresie konwersji. Po okresie konwersji dopłaty wyniosą odpowiednio 792, 1310 oraz 1501 zł/ha. Nastąpiły też dobre zmiany w zakresie degresywności i limitów powierzchniowych upraw ekologicznych. Może dzięki temu poprawią się morale rolników w zakresie inwestowania także w nowy sprzęt. Stosowanie innowacyjnych maszyn i urządzeń pozwala na zmniejszenie zużycia zasobów naturalnych i przyjazną dla środowiska produkcję surowców. Coś w tym jest na rzeczy, bo za nami największa w Europie wystawa rolnicza Agritechnika 2015, a na niej „oczopląs” maszyn ekologicznych, ekonomicznych i coraz bardziej wydajnych. Zapraszam do lektury Agro Experta, gdzie praktycznie na każdej ze stron odnaleźć można nowości z tej wystawy. Michał Mariański redaktor prowadzący Czasopismo AGRO Expert – ul. L. Staffa 31, 01-884 Warszawa tel. 22 213 88 28, fax 22 205 07 57 [email protected], www.agro-expert.net Wydawca Mirosław Ganiec tel. 502 532 575, [email protected] Redaktor prowadzący Michał Mariański tel. 501 082 635, [email protected] Nakład 8 000 egzemplarzy Najlepszy ciągnik roku 2016................. 4 Docenieni Pozostali zwycięzcy konkursu TOTY...... 6 Drogowskaz branży Nowości z wystawy Agritechnika 2015................................. 8 Przyziemne sprawy Temat numeru: Jaki pług do orki?...... 12 Bardziej zielona Maszyny Kellfri do pracy na łąkach.... 22 Zielony gigant Największe ciągniki John Deere serii 9RX......................... 24 Miara innowacji Nowości w gamie ładowarek Manitou............................................... 26 Bambini Italiani Dział reklamy i marketingu Remigiusz Romaniuk – tel. 501 155 170, [email protected] Kamil Zjawiński – tel. 505 403 220, [email protected] Jarosław Dynek – tel. 694 725 118, [email protected] Krystyna Koch – tel. 515 444 589, [email protected] Marcin Marczuk – tel. 513 432 305, [email protected] Przygotowanie do druku Studio 2000 Robert Lipski Prenumerata tel. 22 213 88 28, fax 22 205 07 57 Wydawnictwo [email protected] KMG Media Sp. z o.o. ul. L. Staffa 31, 01-884 Warszawa Redakcja i współpraca Mirosław Ganiec, Michał Kij, Katarzyna Dziewicka, NIP: 522 294 09 47, REGON: 142231181, KRS: 0000348328 Władysław Wilkiel, Konrad Kułak, Michał Tarnowski Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy KRS Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania tekstów. Hybrydowe Merlo i nie tylko............... 28 Prosto z pokosu Rewelacyjne narzędzie Krone do produkcji pelletu............................ 29 Uczesać pole SaMASZ zaoferował zgrabiarkę grzebieniową...................................... 29 Poznaj nasze wszystkie aktywności: Truck&Van www.truck-van.pl www.kmg-media.pl Katalogis net POLAGRA-PREMIERY – maszynowe nowości z całego świata................................... 30 www.agro-expert.net 3 1/2016 Jego wysokość Fendt Bieżący rok upłynie nam pod znakiem modelu Fendt 1050 Vario. Nadawany od 1998 r. tytuł Tractor of the Year (ciągnik roku) to najbardziej cenione wyróżnienie przyznawane w rolnictwie. Niemiecka marka zdobyła go już po raz 5. To największa liczba zwycięstw w tej prestiżowej rywalizacji. odele serii 1000 to całkowicie nowa konstrukcja Fendta. Prototypowe egzemplarze zaprezentowano w kwietniu 2014 r., a seryjna produkcja ruszyła w ostatnim kwartale 2015 r. Cała gama obejmuje 4 modele maszyn: 1038 (380 KM), 1042 (420 KM), 1046 (460 KM) oraz flagowy model 1050 (500 KM). Ten ostatni to pierwszy na świecie ciągnik rolniczy, który przy konwencyjnej konstrukcji osiąga moc 500 KM. To w tej chwili najmocniejszy na świecie ciągnik tego typu. Silnik jak z ciężarówki Fendt 1050 Vario w konkursie miał sześciu konkurentów. Zdeklasował ich jednak niekonwencjonalnymi rozwiązaniami, niestosowanymi dotychczas w ciągnikach rolniczych. Do tej pory segment mocy 500 KM zarezerwowany był dla skomplikowanych konstrukcyjnie ciągników gąsienicowych, przegubowych lub nośników narzędzi. Miały one sporo ograniczeń związanych z potężną masą własną czy wymiarami, które niejednokrotnie uniemożliwiały przejazdy po drogach publicznych. Fendt zbudował ciągnik o klasycznej konstrukcji – kompaktowy i wszechstronny. Dodatkową zaletą ciągnika jest to, że nawet z oponami o szerokości 900 mm, nie przekracza szerokości 3 m i może poruszać się po wszystkich drogach publicznych bez specjalnych zezwoleń. Pod maską 1050 Vario pracuje 6-cylindrowy, turbodoładowany turbiną VTG silZwycięzca konkursu „Tractor of the Year” może imponować wielkością. Fendt 1050 jest wysoki na 3,6 m i waży 14 ton. Producent opon Trelleborg stworzył dla tego ciągnika największe tylne opony na świecie o średnicy 2,35 m. Ich rozmiar to 900/65 R46. Nowa seria rozszerza ofertę niemieckiego producenta, która obejmuje teraz ciągniki o mocy od 75 do 500 KM. 4 www.agro-expert.net nik MAN o pojemności skokowej 12,4 l, który generuje 500 KM. Silnik spełnia normę emisji Stage 4 (Tier 4 Final). Do osiągnięcia tego celu służy układ selektywnej redukcji katalitycznej z wykorzystaniem mocznika AdBlue. Fendt 1050 Vario jest pierwszym ciągnikiem z koncepcją niskiej prędkości obrotowej silnika Fendt iD. Chodzi tu o to, by wszystkie podzespoły takie jak: silnik, skrzynia biegów, wentylator, układ hydrauliczny czy inne układy energochłonne były dopasowane do siebie, tworząc kompromis między uzyskiwanym wysokim momentem obrotowym, niską prędkością obrotową silnika oraz minimalnym zużyciem paliwa. W urzeczywistnianiu koncepcji Fendt iD oczywiście bierze udział także turbosprężarka VTG, która zapewnia osiągi i wysoki moment obrotowy w całym dolnym zakresie obrotów. Maksymalny moment obrotowy silnika wynosi 2400 Nm i jest osiągany przy zaledwie 1100 obr/min. Główny zakres pracy ciągnika to 1150÷1550 obr/min. Nominalna prędkość obrotowa najwyższej mocy znajduje się na poziomie 1700 obr/min (dla porównania największe modele serii 900 Vario osiągają moc maksymalną przy 2100 obr/min). Więcej razy 4×4 Potężna moc ciągnika przenoszona jest na koła przez przekładnię bezstopniową TA 400, która została specjal- 1/2016 nie skonstruowana na potrzeby serii 1000 Vario. Kontroluje ona obciążenie ciągnika i odpowiednio dobiera obroty silnika oraz ustawienie przekładni. Najciekawsze jest jednak to, że do tej pory w konwencjonalnych układach napędowych 4×4 tylna i przednia oś zawsze napędzane były w stałym stosunku wartości momentów obrotowych. Teraz dzięki nowej koncepcji VarioDrive przednia oś może być napędzana przez drugi, oddzielny, niezależny od tylnego, układ napędowy. Jednostka napędowa VarioDrive opiera się na zasadzie podziału strumieni mocy hydrostatycznej i mechanicznej. Ma pompę hydrauliczną i dwa niezależne silniki hydrauliczne, które dostarczają oddzielnie moment napędowy na przednią i tylną oś. Silnik hydro oznaczony jako RA działa na oś tylną poprzez hydrostatyczno-mechaniczny rozdział energii z wykorzystaniem zestawu przekładni planetarnych do sumowania strumienia mocy w całym zakresie prędkości obrotowej. Silnik hydro pomiędzy osiami można zmniejszyć promień skrętu w polu nawet o 10%. Dzięki inteligentnej konstrukcji silnik FA nie przenosi momentu obrotowego na przednią oś powyżej 25 km/h – jest on całkowicie oddzielony przy wyższych prędkościach jazdy. To oznacza brak strat, które w znacznym stopniu przyczyniały się do obniżenia wydajności podczas jazdy po drogach. VarioDrive minimalizuje również zwykle zużycie opon przednich na takich drogach. Chłodzenie po nowemu Za chłodzenie silników Fendt 1000 Vario odpowiedzialna jest nowa technologia, opracowana specjalnie do pracy przy niskich obrotach: Concentric Air System (CAS). Sercem CAS jest koncentryczny wentylator, który umieszczony został tak, by kierował na chłodnicę najbardziej chłodne z otoczenia powietrze. Ponieważ zimne powietrze ma wyższą gęstość, więcej powietrza może przejść przez chłodni- Fendt 1000 Vario to ciągnik o konwencjonalnej budowie, jednak dzięki potężnemu silnikowi przeznaczony jest do najcięższych prac, którym do tej pory sprostać mogły wyłącznie ciągniki gąsienicowe i przegubowe. Jednocześnie szerokość ciągnika nie przekracza 3 m, co sprawia, że może on poruszać się po drogach bez specjalnych zezwoleń. FA jest z kolei podłączony bezpośrednio do przedniej osi, a więc on sam jest odpowiedzialny za przenoszenie momentu obrotowego. Tak więc w 1050 Vario do napędu osi przedniej i tylnej zawsze wykorzystywana jest maksymalna moc wyjściowa silnika w całym zakresie prędkości jazdy (od 0 do 60 km/h) nie tylko bez przerywania strumienia mocy, ale także mogąca zmieniać swój rozdział pomiędzy osiami. Osie przednia i tylna są napędzane niezależnie, a więc otwiera to zupełnie nowe możliwości jak: zoptymalizowanie trakcji, całkowite zautomatyzowanie napędu na cztery koła i zoptymalizowanie zwrotności, gdyż poprzez dowolne dystrybuowanie momentami cę, a w związku z tym odpowiednio większa ilość ciepła silnika może być rozproszona. Układ wentylatora jest nieznacznie nachylony w górę, co zapewnia szeroki strumień powietrza i zmniejsza zasysanie lotnych frakcji roślinnych z upraw. Aby utrzymać wydajność chłodzenia na stale wysokim poziomie w bardzo zapylonym środowisku, CAS ma opcjonalną funkcję cofania. Funkcja ta zmienia kierunek obrotów wentylatora i usuwa kurz i pozostałości z kratki chłodnicy. System jest napędzany własnym silnikiem hydraulicznym. W ten sposób CAS jest całkowicie niezależny od prędkości silnika i może być uruchamiany w sposób elastyczny, w zależności od potrzeb. Tak z nagrody „Tractor of the Year 2016” cieszył się Walter Wagner, kierownik badań i rozwoju w obszarze ciągników Fendt. Zaraz za nim Peter-Josef Paffen, wiceprezes i rzecznik zarządu AGCO/Fendt. Wysoka sprawność konstrukcji zmniejsza wymaganą moc napędu aż do 70% (w stosunku do standardowego rodzaju wentylatora). 430 litrów na minutę Nowy Fendt 1000 Vario ma opcjonalny układ hydrauliki siłowej o dużej pojemności dostępny z dwóch wysoko wydajnych niezależnych obwodów hydraulicznych. Dwie osiowe pompy tłokowe mogą realizować wymagania dla różnych poziomów przepływu i ciśnienia. Pierwsza pompa jest w stanie tłoczyć 220 l/min, druga 210 l/min. Pozwala to napędzać niezależnie dwa rodzaje narzędzi zewnętrznych, które mają różne zapotrzebowanie na moc hydrauliczną. W ten sposób wydajność hydrauliczna jest też ściśle związana z koncepcją niskich prędkości obrotowych silnika Fendt iD. Większe bezpieczeństwo jazdy zapewnia cały pakiet rozwiązań, w tym niezależna amortyzacja przednich kół, system Fendt Stability Control, Vario Grip (układ regulacji ciśnienia w ogumieniu, dostosowujący je do transportu lub pracy w polu), dwuobwodowy układ hamulcowy i automatyka obciążeń granicznych (regulacja obrotów silnika w zależności od obciążenia). Fendt informuje, że seria 1000 Vario będzie produkowana wg preferencji klienta. Możliwe będzie zamówienie ciągnika bez np. tylnego WOM i podnośnika. Wtedy taki ciągnik będzie wykorzystywany wyłącznie we współpracy z zaczepianymi maszynami uprawowymi. Nowe ciągniki otrzymują nowy kolor firmowy w żywszej zieleni „Fendt Nature Green”. Dla starszych wersji kolor ten będzie dostępny na życzenie. ▐ Michał Mariański Fot. Fendt, M. Mariański, R. Romaniuk www.agro-expert.net 5 1/2016 Jury złożone z europejskich dziennikarzy czasopism rolniczych, wybierające najlepszy ciągnik roku 2016 wyłoniło zwycięzców w czterech, a nie, jak dotychczas, w trzech kategoriach. Czas więc poznać wszystkich laureatów wyróżnionych znaczkiem TOTY 2016. o dotychczasowych trzech kategorii: głównej Open Field (ciągnik polowy), Golden Tractor for Design (złoty ciągnik ze względu na stylistykę) i Best of Specialized (najlepszy ciągnik specjalistyczny) doszła w tym roku nowa, jakże ważna kategoria – Best Utility (najlepszy ciągnik użytkowy). Do walki o zaszczytny tytuł „Tractor of the Year 2016” w pierwszej kategorii nominowane zostały ciągniki: Case IH Puma 175 CVX, Challenger MT 875E, JCB Fastrac 4220, John Deere 6155R, New Holland T 7.315, Valtra N174 V, jednak zwycięzcą został Fendt 1050 Vario, którego prezentujemy na wcześniejszych stronach Agro Experta. Laureatem kategorii Golden Tractor for Design została Valtra N174 V. W kategorii Best of Specialized zwyciężył ciągnik sadowniczy Same Frutteto S90.3 ActivDrive, doceniony za podniesiony przedni most i niezależne zawieszenie kół przednich (pokonał on takich konkurentów jak: Antonio Carraro TGF 10900 oraz Rigitrac Skh 75). Wygranym w nowej kategorii – Best Utility, został natomiast Massey Ferguson 5713 SL, który pokonał traktory takie jak: Arbos 5130, Claas Arion 460, Deutz-Fahr 5115.4 G Hd, Fendt 313 Vario, Landini 4-105, a także Steyr 4115 Kompakt. Best of Specialized 2016: Same Frutteto ActiveDrive. Pięć różnych silników, o mocy od 80 (3-cylindrowe) do 110 KM (4-cylindrowe), umożliwia kompleksowy wybór zakresu mocy do potrzeb w bardzo różnych zastosowaniach. Ciągniki Frutteto ActiveDrive są dostępne w wersjach S do sadów owocowych z wąskimi rzędami oraz w wersjach V do winnic. 6 www.agro-expert.net Urok maski Po kilku tygodniach od momentu prezentacji nowej serii N 4. generacji, model Valtra N174 V zdobył jedno z najbardziej prestiżowych wyróżnień „Golden Tractor for Design 2016”. Nagroda za wygląd ciągnika to przede wszystkim uznanie dla stylistyki jego maski. W ciągnikach rolniczych nie ma praktycznie żadnego innego elementu, który byłby tak jednoznacznym wyróżnikiem marki i wpływał na charakter i urok modelu. Valtra wprowadzając na rynek czwartą generację ciągników serii N, zaoferowała wiele tych samych rozwiązań, które można było znaleźć u jej starszego brata – 6-cylindrowej serii T. Sercem nowej serii N jest silnik AGCO Power. W najmocniejszej wersji dostarcza on 185 KM i 730 Nm momentu obrotowego. Modele N104, N114 i N1124 są wyposażone w 4-cylindrowe jednostki o pojemności 4,4 l, a N134, N154 i N174 – 4,9 l. Możliwości wyboru układu napędowego w serii N są bogatsze niż kiedykolwiek wcześniej: HiTech, Active, Versu i Direct. Pierwsze trzy są pięciostopniowymi przekładniami PowerShift, a Direct to przekładnia bezstopniowa. Ciągniki Active, Versu i Direct wyposażone są w hydraulikę LoadSensing, a klienci mogą wybierać między wydajnością pompy 115, 160 lub 200 l/min. Ciągniki HiTech są wyposażone w pompę zębatą o wydajności 73 lub 90 l/min. Hydraulika w modelach HiTech i Active jest sterowana mechanicznie, a w mode- 1/2016 lach Versu i Direct elektronicznie. Ciągniki mogą też być wyposażone w sprzęgło hydrokinetyczne HiTrol oraz technologię Sigma Power, która dostarcza dodatkowych 10 KM mocy, kiedy WOM działa pod obciążeniem. W modelu N174 Sigma+ system dostarcza dodatkowych 20 KM. Wszystkie modele mają również funkcję „transport boost”, która dodaje dodatkowej mocy w pracach transportowych. Z założenia – wszechstronny Massey Ferguson 5713 SL to nowy ciągnik koncernu AGCO nagrodzony tytułem „The Best of Utility”. Wyróżnienie potwierdza, że jest on uniwersalnym ciągnikiem, dysponującym sporą mocą przy stosunkowo niewielkiej masie i gabarytach. Pod jego maską pracuje 4-cylindrowy silnik AGCO Power o pojemności 4,4 l, generujący moc maksymalną 130 KM i maksymalny moment obrotowy 540 Nm. W konfiguracji ciągnika dostępne są dobrze znane rolnikom przekładnie Dyna-4 i Dyna-6, ale z hamulcem, pozwalającym zatrzymać maszynę i po jego zwolnieniu ruszyć z miejsca bez użycia sprzęgła. Jeśli chodzi o układ hydrauliczny – tutaj konfiguracja zaczyna się od układu otwartego z pompą o wydajności 58 l/min, a kończy układem load-sensing z wydajnością 100 + 42 l/min. W pracach polowych przydaje się rozwiązanie o nazwie Speedsteer. Jest to system zwiększający szybkość skrętu kół, przy jednoczesnym ograniczeniu obrotów koła kierownicy. Do tego dochodzi jeszcze system telematyczny AgCommand czy system jazdy automatycznej Auto-Guide 3000. Nowy Massey Ferguson 5713 jest także dostępny z opcjonalnym, amortyzowanym zawieszeniem przedniej osi. Kabina MF 5713 SL pochodzi z modelu MF 7726. Jest przestronna, dobrze zorganizowana. Zastosowano w niej kolorowy wyświetlacz, który jest taki sam, jak stosowany w topowych modelach serii MF 8700. Golden Tractor for Design 2016: Valtra N174 V. Do wyboru jest 7 wersji kolorystycznych, skrętny przedni TUZ i dodatkowe ogrzewanie. N-ka może zostać wyposażona w zdalną telemetrię i system automatycznego prowadzenia AutoGuide 3000. Za innowację w ciągnikach należy uznać system ASR, który ogranicza moc silnika, kiedy wystąpi poślizg i prędkość opon przekroczy ustalony poziom. dzenie czołowej pozycji w segmencie ciągników do winnic i sadów. Napędzany jest on 3-cylindrowym, 3-litrowym silnikiem o mocy 90 KM i momencie 340 Nm. Ciągnik charakteryzuje się niezwykłą mobilnością, nawet podczas pracy między bardzo wąskimi rzędami. Ponieważ w modelu Frutteto S ActiveDrive zastosowano technologię z niezależnym przednim zawieszeniem, używaną wcześniej tylko w ciągnikach Premium, zwiększa się stabilność i bezpieczeństwo w różnym terenie. Funkcja zapobiegająca pochylaniu powoduje przemieszczanie środka ciężkości do przodu, co poprawia stabilność i bezpieczeństwo. Jak to działa? Dwa cylindry hydrauliczne, połączenie między dwoma niezależnymi ramionami przedniego zawieszenia wspornikiem przedniej osi, dwa czujniki prędkości, dwa czujniki pozycji, czujnik kierowania oraz trzy akumulatory azotowe współpracują ze sobą, aby zapewnić płynne działanie zawieszenia, co przekłada się na bezpieczne i wygodne prowadzenie pojazdu w każdym terenie. Układ elektroniczny analizuje ruch i prędkość tłoków oraz prędkość ciągnika i kąt skrętu. Dzięki temu zawieszenie jest idealnie wypoziomowane bez względu na obciążenie przedniej osi i może wykorzystywać całość przesunięcia amortyzującego, co zapewnia skuteczne sterowanie zabezpieczające przed stoczeniem. Gratulujemy wszystkim zwycięzcom w tegorocznym konkursie! Na pocieszenie dodam, że część finalistów otrzymała tytuły „Machine of the Year 2016” w oddzielnym konkursie. ▐ Michał Mariański Fot. SDF Group, Valtra, M. Mariański, R. Romaniuk Miękko i bezpiecznie Najlepszy ciągnik specjalistyczny 2016 roku? Co brane było pod uwagę przy wyborze laureata nowej kategorii? Oceniane tu były maszyny wyróżniające się uniwersalnością i wszechstronnym zastosowaniem, ale tylko takie, których moc przekraczała 70 KM, które były napędzane silnikami nieposiadającymi więcej niż 4 cylindry, oraz których maksymalny ciężar roboczy nie przekraczał 8500 kg. Laureatem został Same Frutteto S90.3 ActiveDrive. Dla firmy to kolejne potwier- The Best of Utility 2016: Massey Ferguson 5713 SL. W ciągniku rzuca się w oczy opadająca, skośna maska. Dzięki takiej konstrukcji producent zaoferował bardzo dobrą widoczność na przedni TUZ, a przede wszystkim na ładowacz czołowy, w który na pewno wiele ciągników MF 5713 SL będzie wyposażonych, bo są to maszyny – z założenia bardzo wszechstronne. www.agro-expert.net 7 1/2016 Drogowskaz branży Agritechnica to wiodące na świecie specjalistyczne targi techniki rolniczej. Od pierwszej imprezy, która odbyła się w 1985 r. odnotowują ciągły wzrost liczby wystawców i gości. hoć wystawcy zgodnie przyznawali, że rok ubiegły w branży rolniczej był „pod kreską”, trudno było to zauważyć po ekspozycji targów. Gdyby zobrazować kondycję europejskiego rolnictwa przez pryzmat wystawy, to można by śmiało stwierdzić, że rolnictwo w Europie ma się świetnie. Ubiegłoroczne statystyki targów wyraźnie to potwierdzają: 2907 wystawców z 52 krajów, ponad 450 tys. zwiedzających ze 124 krajów oraz powiększona do maksimum powierzchnia ekspozycyj- na. Agritechnica, jak żadna inna impreza, zajęła całość terenów wystawienniczych Hannover Messe. Listopadowe targi pobiły więc wszystkie rekordy. Rekordowy był też udział wystawców z Polski – aż 68 firm. Głos na świat Agritechnika to impreza obfitująca w multum nowości z branży techniki rolniczej i w innowacyjne rozwiązania. Reprezentowane są tu wszystkie wio- Koncepcja marki Annaburger pozwala na przewożenie załadowanych przyczep kołowych na niskopodwoziowej przyczepie gąsienicowej o nazwie UniCrawler. Jest to pasywna przyczepa wyposażona w gąsienice o powierzchni przylegania do gleby 4,75 m3. Przyczepa ta pozwala nie tylko łatwiej jechać w trudnych warunkach, ale również ogranicza nacisk na glebę, nie uszkadzając jej struktury. System jest uniwersalny, nie wymaga układów regulacji ciśnienia w kołach, a jego zastosowanie jest bardzo proste. 8 www.agro-expert.net dące na świecie przedsiębiorstwa z sektora rolniczego i pokrewnych. Wydarzenie to jest okazją do zaprezentowania najnowszych osiągnięć inżynierskich i jednocześnie jest barometrem pokazującym zainteresowanie danymi rozwiązaniami. Stanowi ona też jedyne w swoim rodzaju forum informacyjne dla wszystkich rozwiązań problemowych zadań w rolnictwie i techniki rolniczej. Ofertę producentów uzupełnia duża liczba międzynarodowych imprez fachowych, przedstawiających zarówno trendy w technice, jak i poruszających wszystkie ważne tematy związane z przyszłością rolnictwa i techniki rolniczej. Agritechnica jest w ten sposób nie tylko innowacyjną platformą najnowocześniejszych technik, ale też źródłem pomysłów i impulsów dla pierwszoplanowych zadań gospodarki rolnej i agrotechniki przyszłości. Agritechnika to drogowskaz branży rolniczej. Podczas edycji 2015 ponadprzeciętny stał się udział zagranicy obejmujący ponad 50% wystawców. Przy okazji należy zwrócić uwagę na to, że przyrost ten odnotowuje się prawie we wszystkich uczestniczących państwach. Organizator targów DLG (Niemieckie Towarzystwo Rolnicze) ocenia to jako wyraźny sygnał, iż międzynarodowi producenci coraz częściej traktują targi Agritechnica jako platformę umożliwiającą uzyskanie dostępu do światowych rynków zbytu. 1/2016 Wyżywić ludzi – Zwiększyć wydajność – Chronić zasoby W roku 2050 świat będzie miał do wyżywienia około 9 miliardów ludzi. Równocześnie wzrasta też zapotrzebowanie na surowce agrarne do produkcji energii. Są to ogromne wyzwania, którym muszą stawić czoła rolnicy. Dla użytków rolnych na całym świecie oznacza to konieczność dalszego wzrostu wydajności produkcji. Szczególnie w dziedzinie uprawy roślin istnieje tu duży potencjał, głównie dzięki dalszemu rozwojowi elektroniki i stosowaniu maszyn o nowych wymiarach pod względem wydajności. I tak na przykład „Smart Farming” wprowadza daleko posunięte zmiany do organizacji gospodarstw i techniki produkcji. Równocześnie stosowanie innowacyjnych maszyn i urządzeń pozwala na zmniejszenie zużycia zasobów naturalnych i przyjazną dla środowiska produkcję surowców. To, że rolnicy dostrzegają problem wyczerpywania się zasobów natu- Na stoisku Grimme każdy chciał się sfotografować ze specjalną edycją kombajnu do buraków Rexor 630 „Black Hawk” z silnikiem o mocy 625 KM. To 3-osiowy, samobieżny kombajn do buraków, z 6-rzędowym lemieszowym zespołem wyorującym i 30-tonowym zbiornikiem, w unikatowych czarnych barwach. Nowy ogławiacz kombi potrafi odkładać liście zarówno z boku, jak i między rzędami, a zespół z lemieszami polderowymi ma możliwość regulacji głębokości roboczej dla pojedynczych rzędów. nicy. Europejscy rolnicy oceniają obecną sytuację biznesową i oczekiwania wobec Irlandzka firma McHale zaprezentowała pierwsze w swojej historii kosiarki dyskowe o nazwie Pro Glide. Zestaw Pro Glide B9000 ma szerokość roboczą 9 m, z kolei kosiarka czołowa Pro Glide F3100 w wersji solo ma szerokość roboczą 3,1 m, podobnie jak kosiarka tylna boczna Pro Glide R3100. System dostosowujący listwę kosiarki do gruntu, pozwala na wychylenia poprzeczne listwy w zakresie 17°. Z kolei zakres ruchów pionowych (unoszenie lub opadanie) listwy tnącej na zawieszeniu kosiarki ma zakres 5 cm. ralnych, pokazuje przykład z Niemiec. W latach od 1984 do 2011 wiodący rolnicy osiągnęli wzrost plonów o ponad 30% przy jednoczesnym dużym ograniczeniu zużycia zasobów. Według badań przeprowadzonych przez Biuro Ekonomiki Przedsiębiorstw w Getyndze w wymienionym okresie czasu spadek zużycia energii oraz środków ochrony roślin i nawozów przypadający na jednostkę produkcji sięgnął wartości 60%.* Stabilny, wysoki poziom Średnio- i długoterminowe prognozy przewidują bardzo dobre perspektywy dla rolnictwa. Na to stawiają zarówno producenci techniki rolniczej, jak i sami rol- dalszego rozwoju interesów jako stabilne i pozostające nadal na wysokim poziomie. Wskazują na to wyniki monitoringu trendów w Europie, przeprowadzonego jesienią przez Towarzystwo DLG wspólnie z wiodącym w Europie Instytutem Badań Rynku Rolnego, Kleffmann Group (Lüdinghausen/ Westfalia) w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii i w Polsce. Rolnicy w Niemczech oceniają aktualną sytuację biznesową pozytywnie, podczas gdy rolnicy we Francji i w Polsce są w tym względzie bardziej powściągliwi. Rolnicy w Wielkiej Brytanii oceniają swoją obecną sytuację lepiej niż rok wcześniej. Poprawie uległy również ich oczekiwania wobec dalszego rozwoju interesów. Wynika z tego, że rolnicy w Wielkiej Brytanii minęli już punkt krytyczny kryzysu wywołanego w 2012 r. trudnymi warunkami zbioru i siewu. Niemieccy rolnicy są optymistyczni w swoich oczekiwaniach odnośnie dalszego rozwoju interesów przez Ładowarka Weidemann Hoftrac 1160 jest od marca 2015 r. dostępna w wersji elektrycznej jako eHoftrac. Akumulator wystarcza na 2 do 5 godzin, w zależności od rodzaju prac. eHoftrac wyróżnia się koncepcją napędu bezemisyjnego, co sprzyja zwierzętom i obsłudze. Stąd jedna z pierwszych maszyn tego typu została sprzedana do zoo w Kopenhadze w Danii. Także znacznie zmniejszona emisja hałasu to ważna zaleta umożliwiająca pracę podczas godzin otwarcia ogrodu, bez zakłócania spokoju gości. www.agro-expert.net 9 1/2016 Owijarka Kuhn SW 4014 nagrodzona srebrnym medalem targów to prawdziwa innowacja w dziedzinie owijania bel każdego kształtu. System AutoLoad zapewnia w pełni automatyczny załadunek, owijanie i wyładunek bel prostopadłościennych i okrągłych bez angażowania operatora i bez zatrzymywania maszyny. AutoLoad wykrywa zbliżającą się belę, automatycznie skanuje jej długość i ustawia ramiona w pozycji załadunkowej, zapewniając precyzyjny załadunek, owijanie i wyładunek beli w trakcie jazdy. następnych dwanaście miesięcy, natomiast francuscy farmerzy rozwój interesów w najbliższych miesiącach oceniają raczej przeciętnie. Polscy rolnicy z kolei są w swych oczekiwaniach jeszcze bardziej powściągliwi niż wiosną 2014 r.* Motor innowacji Dla przemysłu rolniczego Agritechnica jest najważniejszą platformą do wprowadzania nowych maszyn i narzędzi. Fakt ten potwierdza zgłoszenie w towarzystwie DLG aż 311 nowości. W szczególności coraz powszechniejsze stosowanie elektroniki dostarcza rolnikom wielu nowych możliwości uzyskania koniecznego wzrostu wy- Dammann DT527 na podwoziu Unimoga ze zbiornikami 4000 l i 5000 l otrzymał silnik Euro 6 o mocy 272 KM oraz nowe prowadzenie przewodów ssących z zastosowaniem połączeń przegubowych w celu uniknięcia ich przełamywania. Nowe sterowanie belką wykorzystuje 2 siłowniki hydrauliczne i siłownik pneumatyczny oraz amortyzatory, ale dotychczasowe rozwiązanie z 2 siłownikami pneumatycznymi i 2 czujnikami ultradźwiękowymi pozostaje w ofercie. Nowością są systemy kamer monitorujące obszar „martwego pola” w bezpośrednim pobliżu maszyny. 10 www.agro-expert.net dajności. Tak więc Agritechnica jest znaczącym motorem innowacji dla rolnictwa. Jak zawsze, podczas listopadowych targów zostały wyróżnione najbardziej innowacyjne produkty, maszyny i rozwiązania technologiczne. W tym roku ze wszystkich zgłoszeń członkowie komisji wybrali 49, z czego pięć zostało nagrodzonych złotymi medalami. Przedstawiamy wybrane innowacje nagrodzone złotymi i srebrnymi krążkami. Złoto otrzymał system „VarioGrip Pro” wspólnie wyprodukowany przez firmy Fendt i Mitas. Innowacyjny układ wykorzystuje dodatkową dętkę wysokociśnieniową, która znajduje się w specjalnie zaprojektowanej oponie. Technologia nie wymaga użycia dodatkowych sprężarek, zbiorników ciśnieniowych czy przewodów sterujących. System ten pozwala na szybką zmianę ciśnienia w oponie, co skraca czas przygotowań do jazdy ciągnika po drodze czy wykonania prac polowych przy niskim ciśnieniu. Fliegl ULW 40 Vario to nowa przyczepa przeładunkowa, nagrodzona srebrnym medalem targów, dedykowana głównie do transportu materiałów sypkich, szczególnie do odbioru zboża od kombajnów pracujących na polu. Z przodu zlokalizowano eleganckie okienka kontrolne na dwóch poziomach celem kontroli jej napełnienia. Na życzenie przyczepę można doposażyć we współpracujące z szyną Isobus urządzenie ważące. Dodatkowo mamy m.in. rolowaną plandekę obsługiwaną z ziemi oraz skrętną oś tylną. Drugie najwyższe odznaczenie otrzymał system „Connected Nutrient Management” wyprodukowany wspólnie przez John Deere, Rauch, Sulky Burel, Land-Data Eurosoft i Vista Geowissenschaftliche Fernerkundung. System ten zapewnia większą precyzję podczas planowania i stosowania nawozów organicznych lub sztucznych azotu i fosforu. Jednocześnie optymalizuje on wydajność pod względem ilości i jakości stosowanych preparatów poprzez możliwość precyzyjnej aplikacji. System pomaga ciąć koszty nawożenia poprzez dostarczenie rolnikom kompleksowej wiedzy na temat zapotrzebowania roślin na konkretne składniki odżywcze na danym „podobszarze” w konkretnej fazie wegetacji. Marka John Deere zebrała złoto również za system „Connected Crop Protection and Chemical Application Manager” stworzony wspólnie z BASF. Rozwiązanie to jest bardzo intuicyjnym narzędziem, które po- 1/2016 maga rolnikom podjąć decyzję dotyczącą wyboru środka ochrony roślin oraz czasu i precyzji jego aplikacji. Czwarty złoty medal otrzymała mobilna pelleciarka słomy Premos 5000 firmy Krone. Nowa maszyna Krone jako pierwsza na świecie formuje pellet bezpośrednio z pokosu na polu. Więcej o niej piszemy w oddzielnym artykule. Ostatnie złoto zdobył system ProCut, znów firmy John Deere. Dzięki nowemu systemowi odległość pomiędzy nożami i stalnicą bębna tnącego sieczkarni jest stale i na bieżąco monitorowana oraz odpowiednio dostosowywana, zwalniając z tego obowiązku operatora maszyny. Jak widać marka John Deere była bezkonkurencyjna pod kątem swoich nowości i innowacji. Dodać do tego należy, że zdobyła także kilka medali w srebrnym kolorze. Jeśli jesteśmy już przy krążku średniej wagi warto wspomnieć o firmie Dammann, która otrzymała srebro za opryskiwacz z systemem DIS – PSM, czyli wyposażony w zbiornik wielokomorowy z bezpośrednim wtryskiem środka ochrony roślin. Wielokomorowy zbiornik jest podzielony na pięć sekcji. Największa z nich ma pojemność 4500 l, mniejszą 1500 l, a pozostałe trzy po 500 l. W trzech zasilanych oddzielnymi pompami (DIS – PSM) można przygotować ciecz roboczą. Takie rozwiązanie umożliwia rolnikom stosowanie różnych substancji czynnych, których nie można ze sobą mieszać. Wtrysk środka ochrony roślin do układu cieczowego następuje dopiero przed rozpylaczami. Dzięki temu można m.in. wykonać oprysk trzema środkami ochrony naraz, nie narażając się na koszty związane z koniecznością wykonywania osobnych przejazdów opryskiwaczem, bez wytrącania osadów czy uszkodzeń roślin. System sterujący przygotowaniem cieczy roboczej pozwala również zachować minimalny odstęp czasu pomiędzy włączeniem pomp, a uzyskaniem równomiernego strumienia cieczy użytkowej na całej szerokości belki polowej. W nowym opryskiwaczu z systemem DIS – PSM nacisk położono także na automatyczny układ myjący zbiorniki i armatu- Na targach zadebiutował ciągnik McCormick serii X8. To pierwsza rodzina ciągników tego producenta, w której przekroczona została bariera 300 KM. Dla firmy to wielki krok na przód w poszerzaniu oferty. Model ma silniki z rodziny BetaPower FE (6.7 l, 6 cylindrów) o 3 wariantach mocy: 264, 286 i 310 KM. Ciągniki wyposażono w bezstopniową przekładnią ZF o czterech zakresach pracy. Podczas projektowania serii X8, McCormick położył duży nacisk na styl i komfort operatora. Wkraczamy w nową erę w dziedzinie rozwiązań stosowanych do napędu maszyn rolniczych. Kramer podjął wyzwanie przetarcia szlaków i zaprojektował ładowarkę z napędem elektrycznym. Powstała ona na bazie modelu KL19.5. Dzięki zestawieniu dwóch silników elektrycznych udało się uzyskać porównywalną z silnikiem spalinowym wydajność. Diesla oraz przeciwwagi zastąpiono dużą baterią, która waży aż 1,5 t. Maszyna może pracować na jednym ładowaniu ponad 5 godzin, a czas ładowania w trybie szybkim to tylko 4 godziny. rę. Popłuczyny są umieszczane w osobnym zbiorniku, z którego ciecz jest wypryskiwana lub wypompowana w celu utylizacji. Innych zdobywców srebrnych medali oraz pozostałe, ciekawe z punktu widzenia Agro Experta nowości prezentujemy w obszernej fotorelacji. Targi Agritechnika co roku pobijają kolejne rekordy. Według statystyk organizatorów, znaczna część farmerów zwiedzających pawilony targowe deklarowała inwestycje w swoich gospodarstwach. Gotowość inwestycyjna rolników w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii i Polsce jest zróżnicowana. Jak wynika z aktualnego monitoringu trendów w Niemczech (52%) i w Polsce (50%) występuje wysoka skłonność do inwestowania – co drugi ankietowany w tych państwach rolnik planuje inwestycje w nadchodzących dwunastu miesiącach.*▐ Michał Mariański *Źródło: Agritechnika Fot. Kuhn, Annaburger, M. Mariański, R. Romianiuk www.agro-expert.net 11 1/2016 Przyziemne sprawy Orka to najgłębiej sięgająca w glebę czynność uprawowa. Od 5500 lat jest podstawowym zabiegiem, który ma na celu stworzenie optymalnych warunków do demineralizacji komponentów roślinnych, gromadzenia wody i składników pokarmowych oraz napowietrzenia dolnych części gleby. ierwsze pługi jednoskibowe były ciągnięte przez woły lub konie. Dziś największe liczą 17 skib i potrzebują ciągników o mocy 600 KM. Orka to jedna z najbardziej czaso- i energochłonnych prac polowych. W wielu gospodarstwach jest ona nadal podstawowym zabiegiem uprawowym. Dlatego dziś każdy z liczących się producentów pługów ma w swojej ofercie przeróżne modele adresowane do szerokiego grona odbiorców. Różnice między nimi tkwią nie tylko w liczbie korpusów, ich rozstawie i prześwicie pod ramą czy systemie zabezpieczenia przed uszkodzeniem, ale także w sposobie regulacji szerokości roboczej korpusu. Każdy ma w swojej ofercie modele dostosowane nie tylko do różnej mocy ciągników, ale także długą listę wyposażenia dodatkowego, które z jednej strony zwiększa komfort pracy, z drugiej – cenę maszyny. Niestety, proces decyzyjny zakupu komplikuje nie tylko rozległy rynek tego typu maszyn, ale też dynamika wprowadzanych rozwiązań, bo oprócz elementów stricte mechanicznych dochodzą układy hydrauliczne, hydro-pneumatyczne, a nawet sterowanie elektroniczne. Wszystko po to, aby móc optymalnie dopasować narzędzie do po- Prace orne powinny być wykonywane przy umiarkowanej wilgotności gleby, ponieważ zbyt sucha rola zwiększa opór narzędzi, przez co następuje szybsze zużycie elementów roboczych i większe zużycie paliwa. Orka powinna być wykonana pługiem o ostrych lemieszach. 12 www.agro-expert.net trzeb danego gospodarstwa. I tutaj łatwo o błąd. Nietrafiona decyzja w wyborze pługa może mieć negatywne skutki finansowe, które rolnik będzie odczuwał przez wiele lat jego eksploatacji. Dlatego w bieżącym numerze omówimy najważniejsze elementy konstrukcji nowoczesnych płu- Pługi obracalne serii U064 marki Bomet doskonale sprawdzą się w średnich i dużych gospodarstwach w każdych warunkach glebowych z ciągnikami o mocy od 55 do 130 KM. Pługi przeznaczone są do wykonywania bezzagonowej orki na polach płaskich, pochylonych i pagórkowatych, na wszystkich typach gleb. Mogą być wykorzystywane przy uprawach bez wstępnego przygotowania, jak również na polach po podorywce. Seria U064 wyposażana jest standardowo w zabezpieczenie przeciw kamieniom w postaci śruby ścinanej. 1/2016 gów i ich wyposażenia. Znajomość oferty i dzisiejszych rozwiązań powinna pomóc w podjęciu właściwej decyzji. Dobrze zaorane pole Praca pługa polega na odcinaniu pasów gleby zwanych skibami, ich odwracaniu i kruszeniu. W zależności od przeznaczenia głębokość orki może wahać się od około 5 cm (podorywka) do około 30 cm (orka przedzimowa). Orka powinna zapewnić dobre pokruszenie gleby, dokładne przyoranie resztek pożniwnych lub całych roślin oraz nawozów organicznych i mineralnych. Podczas orki górna warstwa gleby o zniszczonej strukturze powinna być zrzucona na dno bruzdy i przykryta strukturalną warstwą gleby wydobytą z głębszych warstw. Pöttinger oferuje 58 różnych modeli pługów rodziny Servo od 2- do 10-skibowych. Mogą być to pługi zawieszane, półzawieszane, z mechanicznym czy hydraulicznym przestawianiem szerokości cięcia, z lub bez zabezpieczenia przeciwkamieniowego Nova. Najnowszym modelem producenta jest Servo 45S – 6-skibowy pług do pracy ciężkiej z zapotrzebowaniem mocy do 350 KM. Klasyczne pługi lemieszowe z korpusami odkładającymi skiby tylko na prawo nazywane są zagonowymi, ponieważ orka nimi wymaga podzielenia pola na części zwane zagonami. Dużą ofertę takich pługów oferuje Zakład Mechaniczny Jan Bareła. Najnowszy pług tej firmy ma skokową regulację szerokości korpusu: 32, 36, 40, 44 cm. Przeznaczony jest do orki głębokiej i wyposażony w system zabezpieczeń za pomocą śrub zrywających. Jakość pracy pługa określają przede wszystkim: kąt odwrócenia i poprzeczne przemieszczenie skiby, stopień pokruszenia i spulchnienia gleby, dokładność przykrycia resztek pożniwnych i obornika oraz równomierność głębokości orki. Odwrócenie skib musi być dokładne i charakteryzować rodzaj orki. Skiby nie powin- Austriackie zawieszane pługi Regent EuroStar skupiają w sobie zalety pługa standardowego z uniwersalnym. Zalety technologii EuroStar to: ramy pługa wykonane są z profili ze stali drobnoziarnistej o grubości ścian 10 mm we wszystkich modelach, począwszy od modelu EuroStar 120 brak jest nawierceń w ramie, system centralnego sterowania CX pozwala na proste dopasowanie do śladów różnych traktorów, a obustronne prowadzenie ramion pługa gwarantuje wysoką stabilność. Korpusy mają proste przestawianie szerokości roboczych od 34 do 53 cm. ny osypywać się na dno bruzdy, muszą być równo ułożone i dokładnie przylegać do siebie. Jakość odwracania i dokładania skib zależy od konstrukcji i kątów ustawienia części roboczych korpusu płużnego, od gatunku i parametrów chwilowych oranej gleby, a także od prędkości ruchu i stateczności pługa. Odwrócenie skiby o 180° wymagane jest tylko przy orce łąk, silnie zadarnionych nieużytków oraz przy orce płytkiej zwanej podorywką, a stosowanej do przyorywania ściernisk. Dla innych rodzajów orki wystarczy tylko częściowe odwracanie skib. Odwracanie skiby ściśle wiąże się z dokładnością pokrycia. Przyjmuje się, że na dobrze zaoranym polu nie może pozostawać więcej niż 5% nie przykrytych resztek pożniwnych lub obornika. Poprzeczne przemieszczanie skiby zależne jest od prędkości orki oraz od rodzaju odkładnicy. Wraz ze wzrostem prędkości zmienia się tor skiby na odkładnicy, unoszona jest ona bardziej do góry i z większą prędkością odrzucana w bok. Stąd też przy zwiększonych prędkościach Pługi obracalne niezbędne są do orek w górach i na pochyłościach terenu do uprawy przeciwerozyjnej polegającej na odwracaniu skiby zawsze w kierunku przeciwnym do spadku. Pomimo że są cięższe i bardziej skomplikowane w budowie od klasycznego pługa zagonowego, są coraz częściej stosowane do orek w terenie płaskim, ponieważ ułatwiają wykonanie orki bez konieczności obliczania szerokości zagonów i wyorania grzbietu. www.agro-expert.net 13 1/2016 Dostosowane do roli Pług zawieszany połączony jest z ciągnikiem najczęściej trójpunktowo (mogą być i inne systemy). W położeniu transportowym wisi całkowicie na podnośniku. Z kolei w położeniu roboczym może opierać się na kole kopiującym lub być zawieszony na podnośniku hydraulicznym bez koła kopiującego przy automatycznej regulacji głębokości roboczej. orki jakość odwracania skib – i tu łatwo o błąd – pogarsza się. Jeżeli natomiast prędkość ta jest zbyt mała to skiba za wcześnie opada przed odkładnicą i następuje garnięcie, a nie płynne odwracanie skiby. Istotny wpływ na przemieszczenie poprzeczne ma też kąt ustawienia skrzydła odkładnicy. Im kąt ten jest mniejszy, tym mniejsze jest przemieszczenie przy zwiększonych prędkościach. Zbyt duże poprzeczne przemieszczenie skiby też nie jest pożądane, gdyż występuje wtedy nieregularny jej odrzut, złe odwracanie skiby oraz nadmierne odkrycie bruzdy. W wyniku skrawania i odrzucania skib następuje też ich pokruszenie i spulchnienie. Dobre spulchnienie gleby pożądane jest przy orce zimowej, natomiast przy orce siewnej niepożądane, a nawet niepotrzebne ze względu na konieczność odleżenia się roli przed siewem jako koniecznego warunku przy uprawie wielu gatunków roślin. Do grona producentów pługów obracalnych niedawno dołączył Mandam z Gliwic. Seria Orkan oferowana jest z trzema, czterema i pięcioma korpusami (3+, 3+1, 4+ i 4+1). Pługi standardowo wyposaża się w: siłownik pamięci, odkładnice półśrubowe wydłużone, o mniejszych oporach roboczych, listwę zgarniającą (ścinacz skiby) oraz krój tarczowy zębaty – wahliwy. Orkan charakteryzuje się wysokim prześwitem (82 cm), dużą odległością między korpusami (102 cm) oraz szerokim wachlarzem regulacji szerokości roboczej (30/35/40/45/50 cm). Standardowym wyposażeniem wszystkich pługów jest koło kopiujące, które we współpracy z TUZ odpowiada za głębokość pracy pługa. Regulacja głębokości roboczej (orki) może być kopiująca za pomocą koła kopiującego (zawieszenie swobodne) albo siłowa – za pomocą podnośnika hydraulicznego, wyposażonego w urządzenie regulacyjne, reagujące na wielkość siły ściskającej, działającej na cięgło górne lub sił rozciągających, działających na cięgła dolne (zawieszenie sztywne). 14 www.agro-expert.net Pługi rolnicze ze względu na sposób wykonywania orki dzieli się na zagonowe oraz obracalne. Zagonowe – czyli pługi odwracające skiby tylko w jednym kierunku mają taką wadę, że przejazd w stronę powrotną musi odbywać się z przeciwnej strony fragmentu pola (zagonu), a głównym ich mankamentem jest niemożność wykonania orki jednostronnej, przez co szczególnie na szerokim polu zostaje duża liczba bruzd i grzbietów, utrudniających dalsze prace oraz sprzyjające erozji na stoku. Praca zagonowa wprowadza też stratę czasu na jazdę bez orania na uwrociach. Wadą jest też niemożliwość pracy na zboczach, gdzie wymagane jest odkładanie w górę. Zakup Przedstawicielem włoskich białych pługów ER.MO jest w Polsce firma Premium Trade. Pług obracalny ER.MO TLM 4/110 to pierwszy w Europie pług bez spawów i otworów w ramie co oznacza, że rama jest nieosłabiona technologicznie (trwałość na lata). Ponadto producent chwali się, że taki pług jest lżejszy o 20÷30% od tradycyjnych pługów dzięki użyciu wysokiej jakości materiałów strukturalnych (w przypadku pługa 4-skibowego obrotowego o szerokości orki 135, 160, 190 cm i głębokości pracy 25÷35 cm). 1/2016 pługa zagonowego jest uzasadniony przede wszystkim, jeśli prowadzimy uprawy na polach wąskich, o niewielkich powierzchniach. Poza tym pług zagonowy jest znacznie mniej skomplikowany, a co za tym idzie – zdecydowanie tańszy od np. obrotowego w zakupie (nawet o 50%) i w eksploatacji (np. nie zużywa się głowica). Jest też znacznie mniej wymagający co do mocy i udźwigu współpracującego ciągnika. Pługi posiadające podwójną liczbę korpusów umocowanych pod kątami 90° lub 180° względem siebie nazywane są obracalnymi. Umożliwiają one orkę bezzagonową, odkładając skiby na przemian raz na prawą, a raz na lewą stronę. Pługi te, mimo że są cięższe od pługów zagonowych, są niezbędne przy orce na sto- Spośród wszystkich narzędzi uprawowych pług wyróżnia się najbardziej asymetryczną budową. Pługi wieloskibowe do orek głębokich i bardzo głębokich na glebach ciężkich, budowane są jako półzawieszane lub zaczepiane i należą do pługów ciężkich. Rekordzistą w budowie największych pługów jest francuski Gregoire Besson, który dla ustanowienia rekordu świata w orce skonstruował pług 20-skibowy. Największy produkcyjny 17-skibowy model Voyager został zaprezentowany na ubiegłorocznej Agritechnice. Ciągnik też decyduje Hiszpańskie pługi Ovlac można spotkać na większości targowych imprez rolniczych w Polsce. Najszersza wariantowo jest tu rodzina Mini i wbrew nazwie reprezentuje ona największe pługi od 5 do 12+1 korpusów. Największy model wymaga ciągnika o mocy 270 KM i jest w stanie za jednym przejazdem zaorać pas ziemi o szerokości do 5 m. Może być on zabezpieczany śrubami zrywalnymi lub hydraulicznie. Producent oferuje zróżnicowany asortyment odkładnic i kół podporowych. kach, gdzie skiby powinny być odkładane tylko „w górę”, przeciwnie do spadku, co przeciwdziała erozji gleby. Również orka tym pługiem na terenie płaskim jest lepiej wykonana ze względu na brak bruzd i grzbietów powstających przy orce zagonowej. Dziś wraz ze wzrostem powierzchni gospodarstw i upraw konstrukcje te wypierają tradycyjne pługi. Do głównych zalet pługów obracalnych można zaliczyć też wyższą wydajność niż zagonowych (co najmniej 10%), łatwiejsze wykończenie pola i dobre wyrównanie (brak bruzd). Poza tym podwójna liczba korpusów zwiększa dwukrotnie żywotność elementów roboczych, oszczędzając tym samym czas na ich wymianę. Wadą ich jest duża masa spowodowana podwojoną liczbą korpusów, jednak podobnie jak pługi zagonowe, bardzo dobrze przykrywają resztki pożniwne. Rodzaj pługa zależy od sposobu jego połączenia i mocy ciągnika. Rozróżniamy modele zawieszane, półzawieszane oraz przyczepiane. Najczęściej stosowane konstrukcje to pługi zawieszane – łączone z ciągnikiem za pomocą TUZ-a, który służy także do podnoszenia i opuszczania pługa. Podczas transportu są one całkowicie zawieszone na ciągniku, podczas pracy mogą być podpierane dodatkowym kołem, zwanym kopiującym, ustalającym głębokość orki. Tego typu konstrukcje charakteryzują się dużą zwartością i lekkością (ze względu na ograniczenia udźwigu TUZ-a) i mają zwykle 2÷5 korpusów płużnych (pługi do orki głębokiej) lub 5÷7 korpusów (pługi podorywkowe). Z kolei pług półzawieszany stanowi rozwiązanie pośrednie między pługiem zawieszanym a zaczepianym. Łączy w so- Pługi do orek płytkich, średnich i głębokich na glebach piaszczystych mają budowę lekką i są przeważnie typu zawieszanego. Pługi zawieszane mają ciężar jednostkowy o około 40%, a półzawieszane o około 30% mniejszy od klasycznych pługów zaczepianych. Na przykład Unico – nowy pług zawieszany marki Maschio Gaspardo dostępny jest w trzech rozmiarach, a najlżejsza 4-skibowa seria „S” może pracować nawet z ciągnikiem 50-konnym. www.agro-expert.net 15 1/2016 łach: polowym – przemieszczającym się po caliźnie, bruzdowym – przemieszczającym się w bruździe i tylnym oporowym stabilizującym pracę pługa. Przy kole polowym znajduje się układ podnoszenia pługa albo mechaniczny, albo hydrauliczny. Połączony jest on z ciągnikiem w jednym punkcie listwą lub hakiem zaczepowym. Pługi te łączone są z hydrauliką zewnętrzną ciągnika szybkozłączkami umożliwiającymi podłączenie własnej instalacji hydraulicznej. Konstrukcje takie stosowane w przypadku dużych pługów, mających nawet do kilkunastu korpusów płużnych, agregatowane są z ciągnikami dużej mocy, przystosowane do orki „on land”, czyli do orki, w której ciągnik jedzie obok bruzdy po caliźnie. Pługi zaczepiane tworzą z ciągnikiem długie, ciężkie i mało zwrotne agregaty. Są używane do orek głębokich oraz do orek łąk. Na glebie zadarnionej, zwięzłej i trudnej do uprawy najprzydatniejsze są odkładnice półśrubowe. Odkładnice te są właściwie odmianą odkładnicy cylindroidalnej o silnie skręconym skrzydle, ukształtowanym jako powierzchnia śrubowa. Kruszą one skibę słabiej niż cylindroidalne, natomiast dobrze ją odwracają. Niezmiennie od lat Odkładnice odwracające skibę o kąt 180° noszą nazwę śrubowych. Mogą być stosowane na glebach zwięzłych o spoistości tak dużej, że podczas odwracania i skręcania skiba się nie rozpada. Zasadnicze jednak przeznaczenie odkładnic śrubowych stanowi orka trwałych użytków zielonych. Zatem odkładnice takie słabo kruszą i dobrze odwracają skibę. bie zalety narzędzi przyczepianych (umożliwiają stosowanie dużej liczby skib) i zawieszanych. Połączony jest z ciągnikiem za pomocą cięgieł dolnych podnośnika hydraulicznego, przez co może być unoszony z przodu, a równocześnie, zarówno w czasie pracy, jak i transportu opiera się na tylnym kole. Pługi półzawieszane są pługami przeznaczonymi do orek średnich i głębokich. Mogą być zaopatrzone w zależności od szerokości roboczej w jedno lub dwa koła kopiujące głębokość roboczą. Można również stosować w nich regulację siłową głębokości roboczej, ale impuls regulacyjny mogą dawać tylko dolne cięgła podnośnika hydraulicznego ciągnika. Pługi półzawieszane przy dużych szerokościach roboczych mogą mieć ramę połączoną przegubowo dla lepszego kopiowania terenu i utrzymania zadanej głębokości roboczej. Ostatni typ – pług przyczepiany – w całości podpiera się na własnych koOdkładnice krótkie kruszą skibę lepiej niż długie, ale gorzej ją odwracają. Aby uzyskać dobre pokruszenie skiby, a równocześnie jej odwrócenie i przykrycie części roślinnych, stosujemy odkładnice cylindryczne o trochę innym kształcie. To odkładnice cylindroidalne, określane mianem stromych zwane też kulturalnymi lub kruszącymi. Przy orce gleb zwięźlejszych, zwłaszcza wilgotnych, odkładają zbryloną skibę. 16 www.agro-expert.net Podstawowym elementem pługa jest rama nośna, do której za pośrednictwem głowic przymocowane są słupice pługu. Rama jest najbardziej obciążonym zespołem pługa. Jest ona poddana działaniom zmiennych sił oporu gleby, przenoszonych na nią przez korpusy i dodatko- Oprócz korpusów płużnych posiadających odkładnice o budowie ciągłej, wprowadzono ostatnio korpusy o odkładnicach ażurowych (listwowych). Korpusy takie stosowane są na glebach gliniastych, co przyczynia się przede wszystkim do zmniejszenia oporów gleby, zapewniając równocześnie dobre spulchnienie i odwracanie gleby. Dodatkowym atutem jest w przypadku zużycia możliwość wymiany najbardziej startych fragmentów odkładnicy, a nie całego skrzydła. 1/2016 we i podporowe w pługach zaczepianych oraz mechanizmy regulacyjne. Długość ramy zależy od typu pługa oraz liczby i rozstawu korpusów. Im większy prześwit pod ramą i odstęp między korpusami – tym mniejsza szansa na zapychanie. Trzeba jednak pamiętać, że takie pługi mają większą masę i potrzebują większej siły uciągu. I tu ważna uwaga. Nawet w obrębie oferty jednego producenta, mimo takiej samej liczby korpusów, pługi z innymi ramami mogą mieć inne zapotrzebowanie na moc. To efekt różnic w sposobie rozchodzenia się wektorów sił wypadkowych od orki, a także różnic w wyposażeniu i zastosowanych rozwiązaniach. Przedpłużek jest małym korpusem płużnym, odpowiednio ustawionym i mocowanym do ramy pługa przed głównym korpusem. Zadaniem przedpłużka jest odcięcie górnej warstwy gleby (na pewnej szerokości i głębokości w stosunku do odcinanej skiby) i zrzucenie jej na dno bruzdy, aby została dobrze przykryta skibą wyoraną korpusem pługa. Stosuje się go również przy przykrywaniu obornika i nawozów zielonych. Przedpłużek zwiększa intensywność kruszenia skiby i stosowany jest tylko przy orce głębokiej. we zespoły robocze pługa. Rama pługa musi być wytrzymała na chwilowe duże obciążenia dynamiczne, powstające przy natrafieniu pługa na przeszkodę, aby obciążenia te nie wywołały pęknięć lub trwałych odkształceń. Jednocześnie rama musi być na tyle sztywna, aby w normalnych warunkach pracy nie uległa odkształceniom sprężystym, utrudniającym korpusom utrzymanie jednakowej głębokości i szerokości orki. Do ramy, oprócz korpusów płużnych (czyli części bezpośrednio oddziałujących na glebę, do których należą lemiesz i odkładnica oraz części i elementów stabilizujących pracę), mocowane są kroje, przedpłużki, pogłębiacze, układ zawieszenia lub zaczep, koło kopiujące, koło polowe, bruzdoDla lepszego przykrywania i dokładania skib odkładnice wyposaża się w nakładane na górną krawędź ścinacze i przedłuża skrzydło listwami dokładającymi. Na europejski rynek próbuje z takimi rozwiązaniami wejść duży turecki producent pługów Ünlü Ziraat. Co ciekawe jest to przedsiębiorstwo, którego jedyną profesją są narzędzia do orki. Zadaniem krojów jest gładkie odcięcie skiby od ścianki bruzdy i odciążenie krawędzi tnącej piersi odkładnicy. Stosowane są obecnie dwa rodzaje krojów: nożowy i tarczowy. Pierwszy pług w ofercie z takimi rozwiązaniami na ubiegłorocznych targach Opolagra prezentowała firma Rol-Ex z Przedbórza. Jaka odkładnica, taka orka Lemiesz i odkładnica korpusu tworzą w pługu jedną ciągłą powierzchnię roboczą. I choć lemiesz jest najbardziej obciążoną częścią korpusu, to odkładnica decyduje o rezultacie orki. Zadaniem odkładnicy jest przejęcie skiby odcinanej przez lemiesz, jej odwrócenie i przesunięcie w bok do poprzednio wyoranej bruzdy z jednoczesnym kruszeniem i mieszaniem gleby. Skiba podczas ruchu po powierzchni odkładnicy ulega z jednej strony rozciąganiu, a z przeciwległej zgniataniu. W efekcie uzyskujemy skręcanie, powodujące rozpadanie się skiby, co określamy jako pokruszenie. Zatem kształt odkładnicy będzie decydował o stopniu pokruszenia skiby. Dobór Połączone działanie lemiesza i odkładnicy można przedstawić jako efekt działania trzech klinów. Lemiesz odcina skibę od dna bruzdy, dziób lemiesza i krawędź tnąca odkładnicy odcina ją od calizny, a odkładnica nachyla ją dodatkowo i dokłada do skib poprzednio wyoranych. Do wzmocnienia dzioba lemiesza może służyć ścianka polowa lub dłuto. Lemiesz najczęściej wykonuje się ze stali węglowo-manganowej lub z tzw. stali pancernej składającej się z trzech warstw: zewnętrzne są utwardzone, a środkowa miękka. www.agro-expert.net 17 1/2016 Mimo że konstrukcje pługów na pierwszy rzut oka wyglądają dość skomplikowanie, w praktyce do ich obsługi wystarczy jedna, rzadziej dwie pary złącz hydraulicznych, które pozwalają na jednoczesne liniowanie, obrót oraz zagłębianie poszczególnych części pługa. odpowiedniej odkładnicy będzie uzależniony od gatunku gleby i celu orki (pokruszenie lub odwrócenie albo jedno i drugie). Pod względem geometrycznego kształtu powierzchni roboczej odkładnice dzieli się na cztery podstawowe typy: cylindryczną, cylindroidalną, półśrubową oraz śrubową. Większość zabezpieczeń mechaniczno-resorowych działa w dwóch kierunkach (góra-dół). Jak mówią zwolennicy, jest to zaleta tego rozwiązania, która pozwala na płynniejsze ominięcie przeszkody. Tak jest np. w pługach Unii Group serii Vario, gdzie standardowe zabezpieczenie 5-piórowe możemy zastąpić 7 i 9 piórami. Zabezpieczenie umożliwia wychylenie korpusu, gdy lemiesz napotka na opór 1300 kg. Odkładnica cylindryczna, będąca wycinkiem pobocznicy walca odpowiednio wyprofilowanym i ustawionym ukośnie do kierunku ruchu pługa, będzie dobrze kruszyła, a słabiej odwracała i odkładała skibę. Stosuje się ją na glebach lekkich. W wersjach wydłużonych lepiej odkłada skiby. Powierzchnia robocza odkładnic cylindroidalnych jest wycinkiem bocznej powierzchni stożka. Przeznaczona jest dla gleb lekkich i średnich, daje spulchnienie gleby do postaci gruzełkowatej. W odkładnicach półśrubowych powierzchnia w części wznoszącej, zwanej piersią, jest wycinkiem powierzchni stożków, a dalej płynnie przechodzi w śmigłowo skręcone skrzydło. Odkładnice półśrubowe zwane są uniwersalnymi, ponieważ buduje się je w du- 18 www.agro-expert.net żym zakresie kątów i wymiarów oraz stopni skręcenia skrzydeł od bliskich odkładnicom cylindroidalnym do bliskim skręceniem skrzydła odkładnicom śrubowym. Odkładnica półśrubowa przeznaczona jest dla gleb średnich i ciężkich, łąk ugorów i nieużytków i daje dobre spulchnienie gleby do postaci gruzełkowatej. Takie odkładnice spotyka się także jako wydłużone, ponieważ dobrze odkładają skibę i dobrze przykrywają resztki pożniwne. Odkładnice najbardziej zbliżone do śrubowych są stosowane do orki gleb zwięzłych, wilgotnych, których pług kruszyć nie może. Odkładnice śrubowe z wydłużonym skręconym skrzydłem odwracają skiby niemal o 180°. Dostępne są też odkładnice nie różniące się kształtem, lecz wykonaniem i materiałem, np. odkładnice z ażurowymi skrzydłami wykonanymi z pasków stali pokrywających tylko połowę powierzchni. Na glebach zalepiających opór wykonywanej nimi orki jest nieco mniejszy. Na glebach murszowych i czarnoziemach nie zalepiają się. Najczęściej są to powierzchnie typu cylindroidalnego. Na glebach słabo kruszących się efekt kruszenia jest nieco lepszy niż przy orce odkładnicą pełną. Odkładnice tłoczy się z blachy ze stali węglowej lub węglowo-manganowej. Są również wykonywane z blachy trójwarstwowej (pancernej). Grubość odkładnic do orek płytkich, średnich i głębokich powinna wynosić 6÷8 mm, a do bardzo głębokich najczęściej 10 mm. W przypadku odkładnicy dzielonej, pierś wykonuje się ze stali węglowo-manganowej, a skrzydło ze Zabezpieczenie hydrauliczne. Cała regulacja odbywa się dla wszystkich korpusów jednocześnie, a ciśnienie jest równe dla wszystkich zamontowanych zabezpieczeń i siła wyzwolenia dla każdego korpusu jest taka sama. Z reguły każde z zabezpieczeń połączone jest liniowo z jednym akumulatorem hydrauliczno-gazowym. Na zdjęciu pług obracalny firmy Kongskilde z hydraulicznym zabezpieczeniem typu Non-stop. Zastosowania wózka transportowego wymagają konstrukcje pługów o dużej liczbie korpusów (z reguły powyżej 8). Wózek oddziela przednią i tylną część pługa, pozwalając na niezależne zagłębianie się obu części. W praktyce za wózkiem znajduje się zaczep umożliwiający agregowanie kolejnych korpusów, które z reguły są typowymi pługami z oferty producenta. 1/2016 W przypadku pługów serii Multi-Master 113 marki Kuhn zabezpieczenie hydrauliczne Nonstop NSH zostało opracowane tak, by szybko unieść korpus pługa w momencie natrafienia na przeszkodę oraz natychmiast wrócić do pozycji roboczej po jej ominięciu. System NSH zapewnia uniesienie korpusu na wysokość 60 cm z odchyleniem bocznym ±20 cm. Regulacja siły wyzwalającej zabezpieczenie, w przedziale od 600 do 1300 kg, odbywa się poprzez zmianę ciśnienia w akumulatorze hydraulicznym. stali węglowej. Do orki gleb organicznych – murszy i torfów – jest oferowana odkładnica teflonowa lub wykładana teflonem. Nie zalepia się i może zmniejszyć opór orki o 10÷20%. Do orki innych gleb, ale nie agresywnie ścierających, można stosować nawet odkładnice poliuretanowe. Są one trwalsze niż teflonowe i dorównują trwałością stali. Obracalny pług Cayron 200 marki Amazone dostępny jest w wersji z 5 i 6 korpusami dla ciągników o mocy do 240 KM. W Cayron 200 można regulować szerokość roboczą korpusu w trzech stopniach, to jest 40, 45 i 50 cm. Model 200 V seryjnie dysponuje hydrauliczną regulacją szerokości roboczej. Szerokość robocza każdego z korpusów jest przestawiana bezstopniowo od 30 do 55 cm. Cayron 200 i 200 V wyposażone są w podwójne zabezpieczenie przeciążeniowe za pomocą elementu ścinającego. Obrotówki Pojawienie się dziesięć lat temu pługów obrotowych niosło za sobą opracowanie nowego sposobu nie tyle połączenia ich z ciągnikiem, co raczej ich odwracania. W zasadzie większość stosowanych w pługach obrotowych głowic zawieszona jest na osi o średnicy od 80 do 180 mm (najczęściej 120 mm, a w przypadku pługów do ciągników o mocy ok. 300 KM to górna granica 150÷180 mm). Im większa głowica, tym większy zakres przenoszonych obciążeń, a co za tym idzie – pług może być agregowany z mocniejszymi ciągnikami. Ułożyskowanie głowicy pługa ułatwia jego obrót. W większości przypadków w głowicach instalowane są łożyska toczne igieł- kowe bądź stożkowe łożyska wałeczkowe. Wewnątrz głowicy są umieszczone z reguły węże hydrauliczne odpowiedzialne za dostarczenie oleju do układu obracającego pług i do zabezpieczeń hydraulicznych. Sam obrót zazwyczaj sterowany jest za pomocą zaworu, który odwraca kierunek przepływu oleju po osiągnięciu przez ramę pozycji centralnej. Nieco innym rozwiązaniem (spotykanym głównie w pługach półzawieszanych) są układy, w których za obrót pługa odpowiada przekładnia zębata zasilana dwoma siłownikami hydraulicznymi. Rozwiązanie to jest nieco bardziej skomplikowane. Jego zaletą jest Duże pługi w pozycji transportowej poruszają się na specjalnym wózku. Choć wyglądają dość dziwacznie to pomimo swojej asymetryczności udaje im się zmieścić w obrysach geometrycznych dopuszczających do poruszania się po drogach publicznych. Na zdjęciu model półzawieszany, obracalny Lemken EuroTitan 10 z liczbą korpusów 6+3+1 wymagający ciągnika co najmniej 180-konnego. To pług ze skokową regulacją orki w zakresie 33, 38, 44 i 50 cm na korpus. Rozstaw korpusów wynosi 100 cm, a masa pługa z mechanicznym zabezpieczeniem przeciążeniowym to 5493 kg, z hydraulicznym – 5513 kg. Praktycznie wszystkie pługi marki Kverneland są wyposażone w resorowy układ zabezpieczenia korpusów. Standardowo w pługach zagonowych montowanych jest 5 piór. W pługach obrotowych Kverneland stosuje 7-piórowy resor. Producent daje też możliwość rozbudowania zabezpieczenia o kolejne resory. Na targach Agritechnica 2015 pług Kverneland 2500 i-Plough kompatybilny z systemem ISOBUS otrzymał złoty medal i prestiżową nagrodę „Maszyna Roku 2016” natomiast pełna kontrola nad obrotem pługa (w przypadku jednego siłownika bez przekładni w środkowym położeniu podczas obrotu pług porusza się, wykorzystując jedynie siłę bezwładności – stąd typowe dla pługów obrotowych szarpnięcie podczas obrotu). Warto też zwrócić uwagę na siłowniki pozwalające na liniowanie pługa (rozwiązanie spotykane zazwyczaj w przypadku większych konstrukcji). Pługi doposażone są wówczas w zawór hydrauliczny oraz siłownik (w niektórych maszynach siłownik z tzw. pamięcią, pozwalający po obrocie na powrót korpusów do określonego położenia), który na czas obrotu maszyny liniuje ramę pługa, zwiększając tym samym prześwit pod narzędziem. W ten sposób www.agro-expert.net 19 1/2016 zmniejsza się też zamach ramy z korpusami. Ponadto liniowanie ramy przyda się do transportu – narzędzie nie będzie wystawało poza obrys ciągnika. Marka Rabe jest częścią francuskiej grupy Gregoire Besson. Pługi Albatros należą do najlżejszej grupy pługów zawieszanych, obracalnych Rabe. W zależności od mocy ciągnika 90÷170 KM, Albatros może być wyposażony w 3÷5 korpusów. W swojej ofercie mają 2 typy zabezpieczenia przeciążeniowego: non-stop hydrauliczne i śrubowe, co pozwala dobrać pług do wymagań każdej gleby. Szerokość roboczą można regulować mechanicznie w zakresie od 35 do 50 cm na korpus. Niebezpieczeństwo czai się głęboko Kamienie. Co roku wyorywane są nowe i tak naprawdę nie wiadomo skąd się biorą. Małe nie stanowią z reguły zagrożenia, ale wielkie głazy mogą już zniszczyć pług. Dlatego jednym z bardziej istotnych ele- Firma Kongskilde wprowadza urządzenia do uprawy gleby oraz pielęgnacji roślin także pod marką Överum. Pługi XCelsior CX cechują się modułową konstrukcją wspornika grządzieli oraz ramą umożliwiająca równomierne rozłożenie obciążeń na całej długości pługa podczas pracy. Duża, wynosząca 100 cm odległość między korpusami i 80-centymetrowy prześwit pod ramą zapewniają przestrzeń do zastosowania przedpłużków w celu skutecznego zwalczania chwastów i wymieszania resztek słomy z glebą. Sipma to kolejny polski producent, który poszerzył asortyment oferowanych narzędzi o czteroskibowe pługi obracalne. Model PB 940 Polka jest wyposażony w skokową regulację szerokości orki w zakresie 36, 40, 44 i 48 cm na każdy korpus. Rozstaw korpusów wynosi 95 cm, prześwit pod ramą – 82 cm. W standardzie jest oferowany siłownik ustawiający ramę pługa w osi ciągnika, wykorzystywany podczas obrotu oraz w czasie transportu. Firma Agromasz oferuje lekki zawieszany pług odwracalny z zabezpieczeniem zrywalnym. Model POL4 jest wyposażony w 4 korpusy ze zmienną szerokością orki w zakresie 30, 35, 40 i 45 cm, co daje możliwość wykonywania orki o szerokości od 1,2 do 1,8 m. W wyposażeniu standardowym znajduje się gumowe koło kopiujące, automatyczna belka zaczepowa, lemiesze z dłutami, a wszystkie elementy robocze są wykonane z hartowanej stali borowej. Za dodatkową opłatą można otrzymać przedpłużki i siłownik liniowania, który wspomaga obrót pługa. Pług obrotowy 5-skibowy z zabezpieczeniem hydraulicznym nonstop U061/1 to najcięższa wersja spośród urządzeń tej kategorii oferowanych przez Metal-Fach. Waży 2050 kg, a do pracy potrzebuje ciągnika z minimum 175 KM. Jest standardowo wyposażony w siłowniki samopoziomujące oraz odkładnicę typu H4S, 2 złącza hydrauliczne i regulowaną szerokość orki. Istnieje możliwość doposażenia maszyny w odkładnicę typu C5 (cylindryczną). 20 www.agro-expert.net mentów pługa jest zabezpieczenie korpusów płużnych. Najprostszym i jednocześnie powszechnie wykorzystywanym jest zabezpieczenie śrubowe. Działanie zabezpieczenia polega na zerwaniu śruby po przekroczeniu wartości siły wyzwalającej. Wartość tej siły nie jest stała. Dobiera się ją w zależności od panujących na polu warunków glebowych. Zaletą tego rodzaju zabezpieczenia jest przede wszystkim łatwość obsługi oraz niższa cena pługa. Do wad zabezpieczeń śrubowych zaliczyć należy przede wszystkim konieczność opuszczania kabiny ciągnika po wyzwoleniu zabezpieczenia i pogarszające się z czasem ich działanie przez luzy powstałe w rozkalibrowanych otworach. Wśród zabezpieczeń niewymagających żadnych czynności obsługowych w czasie pracy znajdują się rozwiązania typu non-stop. Wyróżnia się wśród nich zabezpieczenia mechaniczne (sprężynowe, resorowe) oraz hydrauliczne. Zabezpieczenia te działają w pełni niezależnie od siebie i umożliwiają korpusom solidne wychylenie do góry (w zależności od producenta nawet do 60 cm). Większość zabezpieczeń resorowych czy sprężynowych działa w dwóch kierunkach (góra – dół). Z kolei 1/2016 zabezpieczenie hydrauliczne działa w czterech kierunkach (góra – dół oraz na boki). Dodatkową zaletą tego rodzaju zabezpieczeń jest możliwość regulacji siły wyzwalającej, powodującej odchylenie słupicy zdalnie z kabiny ciągnika. Zabezpieczenie hydrauliczne korpusów cechuje się niższą niż w przypadku zabezpieczenia mechanicznego non-stop masą własną (nawet o 30 kg na jednym korpusie). Do wad konstrukcji z zabezpieczeniem hydraulicznym zaliczyć należy natomiast cenę zakupu pługa, jednak w przypadku maszyn dużych jest to jednak dopłata nieduża, biorąc pod uwagę ogólną cenę pługa. Podstawowy zespół roboczy pługa, jakim jest korpus płużny, a głównie lemiesz i odkładnica, ma o tyle złożony kształt geometryczny, że siły oporu gleby na niego działające nie dają się sprowadzić do jednej siły wypadkowej. Wszystkie te cechy składają się na fakt, że pomimo prostej i nieskomplikowanej budowy zarówno poprawne zaprojektowanie, jak i użytkowanie pługa nie jest łatwe. Rodzaj elementów roboczych pługa, ich ustawienie i zabezpieczenie bezpośrednio decydują o jakości wykonanej pracy. Coraz większe znaczenie mają również dodatkowe elementy, które ułatwią późniejsze prace. Różnorodność Fabryka Maszyn Rolniczych Agro Factory II z Kutna proponuje lekką serię pługów obracalnych 3, 4 i 5-skibowych z zabezpieczeniem resorowym przeciwko kamieniom. W standardzie jest belka zaczepowa, siłownik obrotu z kostką pamięci położenia czy siłownik liniowania wspomagający obrót. Szerokość orki można regulować skokowo w zakresie 35, 40, 45 i 50 cm na korpus. rozwiązań w tym zakresie jest ogromna. Wydawałoby się, że w zakresie konstrukcji pługów nie ma już co zmieniać, tymczasem producenci rokrocznie zaskakują nas nowymi i ciekawymi rozwiązaniami. W ostatnich latach sporo zmian dotyczyło przede wszystkim samego sterowania maszynami, które coraz częściej są wyposażane w rozbudowane układy elektroniczne. W standardowej opcji sterownik kontro- luje obrót, szerokość pracy, kąt pracy oraz głębokość roboczą pługa. W dodatkowej opcji za pomocą sterownika można nawet regulować szerokość pracy pierwszej skiby. Nie jest nowością również wykorzystanie w orce systemów rolnictwa precyzyjnego oraz GPS.▐ Michał Mariański Fot. M. Mariański, R. Romaniuk, producenci www.agro-expert.net 21 1/2016 Bardziej zielona Zabiegi pielęgnacyjne na łąkach i pastwiskach powinny być wykonywane przez cały okres wegetacji roślin, ale wiosną są one szczególnie ważne. Z użyciem maszyn Kellfri wykonamy je szybko i dobrze. elem wiosennej pielęgnacji użytków zielonych jest stworzenie jak najlepszych warunków dla wzrostu i rozwoju wartościowych gatunków traw i roślin motylkowatych oraz zapobieganie zachwaszczeniu. Prawidłowa pielęgnacja łąk i pastwisk wpływa na ilość oraz jakość pozyskiwanej dla bydła mlecznego oraz innych przeżuwaczy paszy w całym sezonie wegetacyjnym. Włókowanie Wiosną wykonuje się rozgarnianie kretowisk, kopców i innych nierówności za pomocą włókowania. Nierówna powierzchnia negatywnie wpływa na ruń, jak i sprzęt do jej zbioru. Może prowadzić do szybszego wyeksploatowania i uszkodzenia kosiarek. Grudki gleby mogą też dostać się do sianokiszonki, poważnie obniżając jej jakość. Na wykonanie tego zabiegu rolnicy mają kilka rozwiązań. Oprócz włók belkowych Przetrząsacz do siana może mieć szerokość roboczą do 5300 mm. Przy prędkości 20 km/h osiąga wydajność 5,5 ha/godz. Potrzebuje ciągnika o minimalnej mocy 30 KM. Po złożeniu zajmuje szerokość 2950 mm. Waży 475 kg. czy pierścieniowych z powodzeniem korzystają z własnej zaradności, odwracając brony, bądź spinając łańcuchem stare opony. Ważny jest efekt wykonania zabiegu – powierzchnia ma być wyrównana. Zamiast tego rodzaju patentów Kellfri proponuje swoje profesjonalne rozwiązania. Oferuje 4 rodzaje bron łąkowych o szerokości od 2 do 6 m z 3 lub 4 rzędami trójkątów. Urządzenie oferuje zarówno delikatną, jak i agresywną obróbkę gruntu. Rzędy trójkątów zapewniają wysoką skuteczność przy wyrównywaniu kretowisk, odchodów zwierzęcych, śladów po żerowaniu dzików itp. Trójkąty wykonano z wytrzymałego żeliwa, a mocna konstrukcja ramy i 3-punktowy układ zawieszenia pozwalają sprostać trudnym warunkom gruntowym. Największa brona składa się hydraulicznie, a siłowniki hydrauliczne znajdują się w wyposażeniu standardowym. Urządzenie jest dostarczane z dwoma wężami hydraulicznymi z szybkozłączką męską ½”. Koszenie Terminy koszenia łąk zależą od stopnia rozwoju roślin. Przede wszystkim ruń kosimy we wczesnych stadiach rozwoju. W przypadku traw jest to początek okresu kłoszenia oraz wyrzucania wiech, w przypadku roślin motylkowych zawiązywania pąków, a w przypadku lucerny i koniczyny pełnego pąkowania. W tym okresie roślinność zawiera dużo strawnego białka, związków mineralnych i daje najwięcej masy. Kellfri oferuje 4 rodzaje wydajnych kosiarek dyskowych z owalnymi talerzami, o szerokości od 1,65 do 2,9 m wraz z WOM. Kosiarki mają konstrukcję zapewniającą wysoki poziom bezpieczeństwa użytkowania dzięki masywnym łożyskom i przekładni pracującej w kąpieli olejowej. Owalne talerze są bardziej efektywne od tradycyjnych, okrągłych, a wykonany z mocnego materiału wał talerzowy dobrze zno- Brona łąkowa 36-BH200 jest jednosekcyjnym urządzeniem o szerokości 2 m. Za wyrównywanie podłoża odpowiadają odpowiednie rzędy trójkątów. Zgrabiarka pokosowa 35-SL330 ma szerokość roboczą 3,3 m. Podwójne palce zgrabiające rozmieszczone są po 4 na każdym z 12 ramion. Osiąga wydajność 5 ha/godz. Po złożeniu zajmuje szerokość 1645 mm. Waży 503 kg. 22 www.agro-expert.net 1/2016 si ewentualne najechanie na kamień, przy czym urządzenie jest wyposażone w sprężynowe zabezpieczenie przeciwnajazdowe. W przypadku najechania na przeszkodę maszyna odchyla się ukośnie do tyłu. Pod każdym talerzem znajduje się także osobna stopka chroniąca belkę. Maszyna wyposażona jest w wyważoną belkę swobodnie zawieszoną tuż przy ziemi. Niska belka kosiarki sprawia, że pokos kładzie się nieprzerwanym strumieniem; istnieje możliwość regulacji wysokości koszenia. Na czas transportu maszyna jest składana hydraulicznie w taki sposób, że jej szerokość nie przekracza szerokości ciągnika. Produkcja siana Siano uzyskiwane jest poprzez skoszenie i wysuszenie trawy oraz roślin motylkowych w początkowym okresie wegetacji. Aby uzyskana w ten sposób pasza była w pełni wartościowa, należy odpowiednio przeprowadzić cały proces jej wytworzenia. Skoszoną zielonkę w ciągu kilku dni przetrząsamy. Przetrząsanie wykonujemy kilkakrotnie w zależności od temperatury, wilgotności oraz metody zbioru. Do przetrząsania wykorzystujemy najczęściej przetrząsaczo-zgrabiarkę beznapędową lub przetrząsacz karuzelowy. Operacja ta ma za zadanie przewrócenie skoszonych traw, co ułatwia suszenie oraz zgrabienie posuszonej zielonki lub siana w wały, co w późniejszym etapie ułatwia zebranie siana z łąki. Firma Kellfri oferuje 3 rodzaje przetrząsaczy do siana o szerokości od 2,7 do 5,3 m. Mały przetrząsacz HKV300 to idealne rozwiązanie dla mniejszych gospodarstw rolnych, w których potrzebny jest prawdziwie uniwersalny produkt. Palce są tu odchylane dzięki działaniu siły odśrodkowej. Zmiana położenia przegubów pomiędzy zawleczkami sprężynowymi pozwala na przełączanie pomiędzy funkcją przewracania i zgrabiania. Z kolei konstrukcja największego przetrząsacza do siana HKV530 zapewnia delikatne obchodzenie się z materiałem i długi czas eksploatacji. Stabilne wirniki z 4÷6 ramionami każdy i podwójne palce zgrabiające (10 mm) mają zabezpieczenia. Ramiona boczne są hydraulicznie podnoszone. Maszynę można ustawiać na powierzchniach pochylonych. Z kolei do zgrabiania na wały używamy zgrabiarek pokosowych. Zgrabiarka pokosowa Kellfri 35-SL330 nadaje się idealnie dla użytkowników wymagających urządzenia łatwego w obsłudze i niezawodnego. Permanentne smarowanie rolek w to- Kosiarka dyskowa 35-RS210HN o szerokości roboczej 2100 mm wymaga małego ciągnika o mocy 35 KM. Wyposażona jest w 10 noży. Waży 430 kg. rze krzywkowym zapewnia maksymalny czas eksploatacji. Ramionami steruje podwójna bieżnia krzywkowa. Zgrabiarka ma koła balonowe i jest standardowo dostarczana wraz z WOM. Jak widać firma Kellfri ma przygotowaną kompletną ofertę do pielęgnacji i zbioru paszy z łąk i pastwisk.▐ Michał Mariański Fot. Kelffri www.agro-expert.net 23 Zielony gigant Case IH Quadtrac czy mniej znany Rostselmash Versatile 550 to największe obecnie na rynku ciągniki gąsienicowo-przegubowe o mocy przekraczającej 500 KM. Teraz do tej grupy dołączył John Deere z modelem serii 9RX o mocy znamionowej od 470 do 620 KM. o pierwszy w historii 4-gąsienicowy ciągnik marki John Deere. Uzupełnia on rodzinę ciągników o wysokiej mocy z serii 9R (kołowe) oraz 9RT (2-gąsienicowe). Dzięki swoim parametrom doskonale sprawdzi się podczas prac wymagających dużej siły uciągu, takich jak kultywacja, orka, talerzowanie, głębokie spulchnianie czy siew na dużą skalę. Nowy model wpisuje się w obecny trend polegający na uzupełnianiu portfolio produktowego o coraz to większe i mocniejsze modele. Na to jednak mogą pozwolić sobie tylko najwięksi gracze. Sprawdzony napęd Nowe ciągniki 9470RX i 9520RX są napędzane silnikami John Deere PowerTech PSS o pojemności 13,5 l, a za moc ciągników 9570RX i 9620RX odpowiadają jednostki napędowe Cummins QSX 15,0 l. Oba modele silników są wyposażone w chłodzony układ recyrkulacji spalin (EGR), udoskonaloną turbosprężarkę VTG, filtr cząstek stałych (DPF) i selektywną redukcję katalityczną (SCR), co sprawia, że są zgodne z normami Stage IV (Final Tier 4) dotyczącymi emisji spalin. Ciągniki 9RX są wyposażone w taką samą jak serie 9R i 9RT przekładnię e18 PowerShift z 18 biegami jazdy do przodu i 6 do tyłu oraz układem zarządzania wydajnością. Przekładnia e18 może automatycznie zmieniać biegi, aby utrzymywać prędkość jazdy, co pozwala operatorowi skupić się na pozostałych czynnościach pracy. Operator ustawia tylko prędkość CommandCenter działa podobnie do tabletów z ekranem dotykowym: nawigacja jest uproszczona dzięki menu, skrótom oraz pomocy kontekstowej. Za pomocą panelu oraz odbiornika StarFire 3000 można korzystać prawie ze wszystkich rozwiązań dla rolnictwa precyzyjnego. 24 www.agro-expert.net maksymalną, a przekładnia automatycznie dostosowuje bieg do obciążenia tak, aby osiągnąć ustawioną prędkość przy minimalnej prędkości obrotowej silnika. Układ zarządzania wydajnością umożliwia ustawienie dwóch różnych prędkości jazdy. Prędkość F1 może być dowolną wartością w zakresie 3,2÷20,3 km/h, a prędkość F2 może być dowolną wartością w zakresie 3,2÷30 km/h. Zmiana między ustawionymi prędkościami odbywa się za pomocą przełącznika na konsoli CommandARM. Pełen uciąg Nowe ciągniki z serii 9RX są wyposażone w wytrzymałe, odporne na przebicia gąsienice Camso Durabuilt z techno- Fotel ComfortCommand z amortyzacją pneumatyczną gwarantuje wysoki komfort jazdy i umożliwia obracanie o 40° dla uzyskania maksymalnej widoczności. Dodatkowy podłokietnik i zawieszenie pomagają zmniejszyć zmęczenie podczas całodziennej pracy. Jest też podręczna lodóweczka. 1/2016 logią Duradrive. Żywotność gąsienic zależy oczywiście od warunków ich pracy, dlatego oferowane są dwa rodzaje twardości o oznaczeniu 3500 i 6500. Liczba w oznaczeniu oznacza w przybliżeniu liczbę godzin, jaką można na nich przepracować. Układ gąsienicowy został skonstruowany wspólnie z firmą Camoplast, producentem wózków gąsienicowych i gąsienic. Wózek gąsienicowy jest bardzo duży – jego wysokość sięga niemal 2 m. Gąsienice tworzą więc dużą powierzchnię styku z podłożem. To daje również dużą powierzchnię styku koła napędzającego z gąsienicą – zazębianych jest jednocześnie 6 klocków. Producent przekonuje, że to o około 20% więcej niż u konkurencji. 9RX z 4 gąsienicami przenosi na ziemię więcej mocy niż w ciągnikach 2-gąsienicowych i ciągnikach z kołami bliźniaczymi. Gąsienice mają szerokość 30 cali i pozwalają zachować całkowitą szerokość maszyny poniżej 3 m. Opcjonalnie dostępne są także bardzo szerokie gąsienice o szerokości 36 cali. Z centymetrową dokładnością Kabina CommandView III nowych ciągników zawiera nie tylko wszystkie rozwiązania dostępne w ciągnikach serii 9, ale jest też wyposażona w nowy układ zawieszenia o skoku do 10 cm, który znacznie poprawia komfort jazdy. Ogranicza on drgania kabiny i chroni ją oraz operatora przed nagłymi wstrząsami. Szereg innych funkcji zapewnia kabinie CommandView III ergonomię niespotykaną w innych modelach. Należą do nich: w pełni zintegrowany system prowadzenia AutoTrac, system zarządzania informacjami JDLink Connect czy intuicyjny i łatwy w użyciu wyświetlacz CommandCenter 4. generacji ze spersonalizowanymi ekranami, które pozwalają łatwo kontrolować ciągnik i jego funkcje. Gdy zamontuje się w ciągniku odbiornik StarFire i włączy aktywację CommandCenter AutoTrac można precyzyjnie kierować tą wielką maszyną z dokładnością nawet do 2,5 cm między przejazdami. Never-ending innovation www.atwsystem.com Optymalną widoczność nawet po zmroku zapewniają 24 światła w technologii LED, które oświetlają teren wokół ciągnika i osprzętu naturalnym, ciepłym światłem. Oświetlenie zastosowane w ciągnikach 9RX pokrywa o 40% szerszy obszar z przodu i o 10% większy obszar z tyłu w stosunku do konkurencji. Cztery nowe modele 9RX zostały wyposażone w duże, wytrzymałe podwozie oraz system gąsienic zaprojektowany z myślą o trwałości i przenoszeniu wysokich mocy, szczególnie w przypadku korzystania z dużego osprzętu w polu. Rama ciągnika została specjalnie skonstruowana dla gąsienicowego układu napędowego. W porównaniu do ciągników kołowych serii 9, tutaj rama jest dłuższa, większy jest rozstaw osi. Maszyna jest na tyle ciężka (26÷28 t – w zależności od rodzaju wyposażenia), że rozkład masy w stosunku 55:45 nie wymaga jej dodatkowego dociążania. 9RX są wyposażone w przegubowy układ kierowniczy oraz opcjonalnie dostępny system Active Command Steering (ACS), który zwiększa zwrotność ciągnika w polu oraz ułatwia jazdę w linii nawet przy prędkościach dochodzących do 40 km/h. Producent model ten po raz pierwszy w Polsce prezentuje na targach Polagra-Premiery 2016. ▐ Michał Mariański Fot. John Deere, M. Mariański, R. Romianiuk Osie Półosie Osie skrętne Zawieszenia Mechaniczne Bogie Zawieszenia hydrauliczne Zawieszenia pneumatyczne Felgi i opony Części zamienne i akcesoria ADR Polska Ul Bieszczadzka, 5 38540 Zagorz POLAND Tel. +48 1346 89333 Fax +48 1346 89368 [email protected] www.atwsystem.pl 1/2016 Miara innowacji Manitou, producent ładowarek teleskopowych oraz wózków widłowych pod swoimi skrzydłami skupia także szeroką ofertę mini ładowarek i ładowarek przegubowych marki Gehl i Mustang. Firmy tworzą razem innowacyjną Grupę Manitou, dla której rynek rolniczy stanowi już 34% obrotów. nnowacyjność jest chyba jednym z bardziej eksploatowanych marketingowo haseł. Ostatnio, w zasadzie każda, nawet drobna, modyfikacja produktu przedstawiana jest jako innowacja. To nadużycie lub niepotrzebne pochlebstwo. Innowacyjność należy kojarzyć z nową ideą, rewolucyjnością czy całkowitą zmianą podejścia do pewnych procesów. To rozwiązania tworzące nowe perspektywy i wyznaczające nowe trendy. Takie produkty wnoszą coś, czego wcześniejsze nie posiadały. Rolą lidera jest doskonalenie praktyk we własnym sektorze. Dlatego Grupa Manitou na targach Agritechnika 2015 zaprezentowała się nie pod znakiem faceliftingu, lecz innowacji swoich produktów. Marka uczciła swoje badania i rozwój grupy poprzez prezentację 5 nowych produktów, 6 nowych funkcji i przedpremierowego ekoprojektu. 20% oszczędności Eksploatację maszyny teleskopowej charakteryzuje wiele sytuacji, w których energia jest źle wykorzystywana lub marnowana. Grupa Manitou opracowała więc innowacyjny projekt – hybrydowy układ EcoBooster. Postanowiła zainteresować się odzyskiwaniem energii, co doprowadziło do narodzin nowej koncepcji układu hydraulicznego umożliwiającego lepsze zarządzanie energią. 26 www.agro-expert.net Dlaczego warto było zbudować hydrauliczny układ hybrydowy? Po pierwsze energia hydrauliczna jest obecna w maszynach, więc jej wykorzystanie wydaje się naturalne. Po drugie układ hydrauliczny zapewnia dużą sprawność energetyczną z odzyskiwaniem energii na poziomie 80÷90%. Po trzecie taki układ umożliwia używanie przekładni hydrokinetycznej do hamowania pojazdu (gdy jest to konieczne, z odzyskiwaniem energii wytwarzanej przez hamowanie), wykorzystuje fazy mniejszego obciążenia silnika do magazynowania energii hydraulicznej w akumulatorach, która jest następnie odzyskiwana, gdy silnik pracuje z większym obciążeniem, odzyskuje energię przy zwiększonym obciążeniu silnika lub gdy maszyna potrzebuje większej mocy (boost) oraz wyłącza silnik w chwilach przerwy, aby zapewnić oszczędność energii i paliwa. Pierwszą maszyną Eco-Booster stał się model MLT 960. Wyposażono go w przekładnię hydrokinetyczną CVT i układ napędowy przystosowany do integracji z tym układem. Układ hybrydowy wspiera inteligentny układ kontroli silnika i skrzyni biegów. Automatycznie dobiera biegi i prędkości obrotowe silnika, aby zapewniać optymalne zużycie paliwa. Rozwiązanie umożliwiło uzyskanie oszczędności w zużyciu paliwa rzędu 15% w 4 fazach roboczych wózka i maksymalnie do 25% w innych stanach pracy. Przy uwzględnieniu średniej 20%, użytkownik oszczędza 2500 l/rok na 1000 h pracy. Nie tylko dla elit Seria kompaktowych maszyn MLT była też targową premierą. Uniwersalność tych modeli pozwala na realizację lekkich prac załadunkowych i różnych zastosowań transportowych w gospodarstwie. Prostota i wytrzymałość oraz atrakcyjność ekonomiczna serii MLT będzie szczególnie doceniana przez klientów dokonujących zakupu pierwszy raz z zamiarem eksploatacji przez około 500 do 800 h rocznie. Gama MLT dostępna jest z różnymi wariantami wyposażenia: Classic, Premium i Elite. I tu zatrzymać należy się na dłużej przy ostatnim pakiecie, ponieważ zapewnia on użytkownikowi zupełnie nowe funkcje, takie jak: regulacja przepływu, ogranicznik prędkości, ręczna regulacja przyspieszenia, układ kontroli przepływu w układzie hydraulicznym, zawieszenie wysięgnika czy Easy Connect System. Regulacja przepływu umożliwia połączenie kilku ruchów w tym samym czasie: podnoszenia, wysuwania lub wsuwania czy obsługi osprzętu. Wszystko po to, by ułatwić pracę rolnika. Zyskuje on na ergonomii i produktywności dzięki sterowaniu przepływem hydraulicznym, który dzieli się, umożliwiając dostarczenie mocy do każdego podzespołu równocześnie. Z kolei ręczna regulacja przyspieszenia ułatwia pracę kierowcy, oferując mu większą dokładność utrzymywania stałej prędkości w połączeniu z ogranicznikiem prędkości (regulowa- 1/2016 nym od 0,4 do 12 km/h w trybie małego zakresu prędkości). Naciśnięcie przycisku zawieszenia wysięgnika pozwala natomiast zapobiegać gwałtownym i/lub niepożądanym ruchom wysięgnika, gdy jest on wysunięty lub wsunięty z obciążeniem lub bez niego. Zawieszenie wysięgnika włącza się automatycznie, gdy maszyna osiąga minimalną prędkość 4 km/h. Poniżej tej wartości, funkcja wyłącza się, dając priorytet dokładności ruchów, aby ułatwić ustawienie ładunku. Ukierunkowanie na automatyzację W tej perspektywie Grupa Manitou pracowała nad poprawą ergonomii i rentowności poprzez wprowadzenie nowych funkcji dla modeli cięższych serii MLT. Między innymi opracowała i opatentowała układ Comfort Steering System. Ta innowacja zmniejsza wysiłek dzięki regulowanemu układowi wspomagania kierownicy, dostosowanemu do specyfiki pracy wózków teleskopowych wyposażonych w napęd na 4 koła. Manitou ocenia, że kierowca wykonuje około 3000 obrotów kierownicą dziennie. Będąc świadomą urazów mięśniowo-szkieletowych (TMS) powodowanych przez powtarzające się ruchy, firma 4-krotnie zmniejszyła uciążliwość pracy kierowcy. Teraz wystarcza już jeden obrót kierownicy, aby wykonać pełny skręt 4 kół (zamiast 4 obrotów). Układ również dostosowuje swoje działanie do położenia wysięgnika, aby zagwarantować stabilność maszyny. Kolejnymi nowościami jest funkcja wstrząsania, która zmniejsza czas cyklu i ułatwia pracę, a także automatyczny powrót do położenia załadunku, zmniejszający uciążliwość powtarzających się opera- Rozwiązania hybrydowe stanowią od kilku lat jedną ze ścieżek eksplorowaną przez dział badań i rozwoju grupy Manitou. Pilotażowy projekt hybrydowego modelu MLT 960 Eco-Booster wymagał znalezienia rozwiązania o dużej mocy i równocześnie zapewniającego wygodę, łatwość eksploatacji, dostosowanego do złożonych zastosowań i różnych sposobów wykorzystania. cji. Kierujący zapisuje wybrane położenie robocze (kąt wysięgnika, łyżki). Po zrobionym zadaniu maszyna wykonuje automatycznie wszystkie ruchy (opuszczenie wysięgnika, wsunięcie wysięgnika i ustawienie łyżki), aby powrócić do zapamiętanego położenia. Operator nie musi wypełniać żadnych poleceń. Może dzięki temu skupić się na jeździe, co zwiększa bezpieczeństwo i poprawia produktywność, bo opuszczanie odbywa się z pełną prędkością, a ustawienie łyżki z dokładnością do centymetra. Transparentność maszyn Manitou kładzie także nacisk na obsługę, wprowadzając narzędzie informujące o całkowitych kosztach eksploatacji. W ramach programu Reduce Total Cost of Ownership (TCO) – zmniejszenie całkowitych kosztów eksploatacji, firma daje wsparcie w optymalizacji energochłonności oraz zapewnia całkowitą transparentność zużycia paliwa swoich ma- Maszyny serii MLT są w pełni przystosowane do specyfiki rynku rolniczego i odpowiadają wymogom komfortu, osiągów i wytrzymałości. Oferuje się je z różnym osprzętem rolniczym (łyżki, chwytaki do bel itd.) opracowanymi dla tego modelu. Modele MLT 840 są bardzo zaawansowane technologicznie, wyposażono je w 4 nowe opcje umożliwiające zwiększenie automatyzacji obsługi w codziennej pracy rolnika. szyn. Jednocześnie firma udostępnia swoim klientom to narzędzie, ułatwiając dokonanie właściwego wyboru. Grupa Manitou jest pierwszym producentem prezentującym swoje produkty z wykorzystaniem TCO i uwzględniającym ten wskaźnik już na etapie projektowania wyrobu. Długoterminowe zarządzanie cyklem eksploatacji maszyny (zakup, eksploatacja, naprawy, ponowne wykorzystanie, wycofanie z eksploatacji) stanowi dla Grupy Manitou wyzwanie mające na celu przywiązanie do siebie klientów. Na rynku zakupów, bardziej niż kiedykolwiek, cena stanowi przeważające kryterium w wyborze maszyny. Ale za kosztem zakupu kryją się koszty bezpośrednie i pośrednie powstające w trakcie eksploatacji produktu takie, jak wydatki na obsługę techniczną, zużycia paliwa lub energii elektrycznej, szkolenia użytkowników, wartość odsprzedaży itd. Reduce TCO to program umożliwiający zaprezentowanie wszystkich kosztów wchodzących w skład całkowitych kosztów eksploatacji i wskazuje użytkownikom możliwości ich zmniejszenia lub optymalizacji. Rolnik wyniki takie może otrzymać np. w postaci wykresu, który prezentuje rozkład różnych pozycji kosztowych w ujęciu globalnym TCO. Na podstawie tych danych może on lepiej ocenić i oddziaływać na najistotniejsze składowe kosztów. Jak widać, innowacyjność nie jest wartością samą w sobie. Ma za zadanie przekładać się na konkretne korzyści dla klienta, począwszy od lepszych właściwości produktu czy obniżenia kosztów eksploatacji. Bo nie da się bez końca konkurować ceną czy podnoszeniem samej jakości.▐ Michał Mariański Fot. Manitou Group, M. Mariański W większości przypadków podnoszenie wymaga wykonania 2 ruchów: uniesienia wysięgnika i wysunięcia go. Za pomocą funkcji Quicklift, gdy konieczne jest uniesienie lub opuszczenie wysięgnika podczas podjazdu lub zjazdu, maszyna automatycznie uniesie wysięgnik i wysunie go w tym samym czasie. www.agro-expert.net 27 1/2016 Bambini italiani Wraz ze swoimi dwoma nowymi rodzinami, Merlo – rodem z samochodów osobowych – wprowadził segmenty w zależności od wielkości swoich maszyn. Pojawiła się gama Turbofarmer Medium Duty, czyli średniej klasy oraz gama Turbofarmer Compact Duty, czyli kompaktowa. zięki modułowej konstrukcji średnia rodzina wchodzi na rynek z najbardziej zwartymi wymiarami w swojej klasie i maksymalną wysokością 2,25 m, gwarantując tym samym spore możliwości manewrowe. Nowa konstrukcja sprawia też, że modele te są najlżejsze na rynku – ich ciężar wynosi 6600 kg. Rodzina Compact ma jeszcze mniejsze wymiary, występuje w wersji L (Low Profile), czyli o wysokości jedynie 2 m. Modele Medium TF35.7 i TF33.9 są wyposażone w nową kabinę modułową, najszerszą w swojej kategorii, wyznaczając tym samym nowe standardy komfortu i ergonomii dla tej klasy maszyn. Dostępne są dwa silniki: o mocy 75 i 120 KM. Każdy jest oferowany z nowym systemem EPD (Eco Power Drive), który dopiero wchodzi do produkcji seryjnej, zapewniając zmniejszenie zużycia paliwa o 18%. Nowe modele wyposażone są także w wentylator zwrotny (system Fan Drive), który umożliwia prawidłowe i lepsze czyszczenie filtrów chłodnicy nawet w wysokim zapyleniu. Wszystkie Turbofarmer Medium Duty mogą przemieszczać się z prędkością 40 km/h i są wyposażone w mosty Merlo z przekładniami planetarnymi, które zapewniają wyższą trwałość w porównaniu z poprzednimi modelami. Z kolei, w opracowanej najmniejszej rodzinie produktów, pojawiły się dwa nowe modele ładowarek teleskopowych Compact TF33.7 i TF30.9. Pomimo niewielkich gabarytów oferują one osiągi oraz technologie typowe dla gam wyższych, w tym również kabinę (jak w modelach Medium), dzięki czemu również w tych wersjach oferuje się wysoki komfort pracy operatorowi. Także w tym przypadku dostępne są dwa silniki: 75 i 120 KM. Udany pierwszy raz Wraz z premierą Merlo TF 38.10 TT Hybrid, czyli pierwszej ładowarki hybrydowej włoskiego producenta, pojawiły się komentarze typu: „pierwsze koty za płoty”. Tym stwierdzeniem wyraża się opinię, że pierwszy raz nie zawsze musi być udany. To błąd, ponieważ Merlo zaprezentowało nie studium projektowe ładowarki tylko w pełni gotowy pojazd do sprzedaży. Model ten przeszedł już szereg testów laboratoryjnych oraz praktycznych. Zastosowano w nim opatentowany, hybrydowy, szeregowo-równoległy układ napędowy z dwoma silnikami – spalinowym i elektrycznym, których działanie może się wzajemnie uzupełniać lub mogą one działać niezależnie. Dzięki takiemu połączeniu, w maszynie można było zastosować mniejszy silnik spalinowy i przez to obniżyć zużycie paliwa i emisję spalin. Ładowarka Merlo 40.7 Hybrid Najważniejszymi cechami w ładowarkach Turbofarmer Medium Duty TF35.7 i TF33.9 są kabiny z zawieszeniem CS (patent Merlo), prędkość 40 km/h, najszersza w kategorii kabina, Eco Power Drive w standardzie redukujący zużycie paliwa, bezstopniowa skrzynia biegów Merlo CVTronic, tylna przystawka odbioru mocy (WOM) oraz możliwość zarejestrowania pojazdu jako ciągnik rolniczy. 28 www.agro-expert.net jest wyposażona w silnik o mocy niespełna 56 kW. Standardowo była wyposażona w jednostkę nawet 100 kW. Zaletą takiego rozwiązania jest również to, iż konstrukcja silnika nie musi spełniać wyższej normy emisji spalin, a więc nie potrzebuje mocznika. Diesel może służyć do poruszania się, a w tym czasie wysięgnik może pracować zasilany elektrycznie. Maszyna może też pracować wyłącznie w trybie elektrycznym. W takim zastosowaniu akumulatory wystarczą na około 2 godziny. W trybie ekonomicznym – nawet 4. W hybrydzie pracuje bezstopniowa skrzynia biegów Merlo CVTronic (opatentowana technologia Merlo) zapewniająca zwiększenie momentu obrotowego przy niskich prędkościach i płynne przyspieszenie bez przerw na zmianę biegu od 0 do 40 km/h. W modelach TT standardem jest też poziomowanie i przesuw boczny wysięgnika (przesuwanie ramienia bez konieczności przemieszczania ładowarki), by można było pracować z maksymalnym bezpieczeństwem i ustawiać ładunki z dużą precyzją i szybkością. Maszyna charakteryzuje się dużą uniwersalnością – może być stosowana zarówno na zewnątrz, jak i w pomieszczeniach zamkniętych (szklarnie, obory i zakłady przetwórstwa spożywczego), gdzie będzie wówczas pracować zasilana tylko prądem, nie emitując spalin. Innowacyjne rozwiązanie Merlo ma charakter modułowy i może być wbudowane w układ innych maszyn włoskiego producenta. Zużycie paliwa w porównaniu do tradycyjnych maszyn tego typu jest niższe o około 30%. Biorąc pod uwagę oszczędność paliwa, jaką zapewnia ten system, właściciel uzyska zwrot zainwestowanych kosztów po około 2 latach (oczywiście w zależności od liczby godzin pracy i rodzaju działalności). ▐ Michał Mariański Fot. Merlo 1/2016 Uczesać pole Firma SaMasz wprowadziła do oferty nową zgrabiarkę grzebieniową TWIST 600. Maszyna może być montowana na przednim TUZ-ie i umożliwia formowanie pokosu z szerokości 6 m. aMasz Twist 600 to zupełnie nowe podejście do zgrabiania traw, słomy czy siana. Maszynę można powiesić na przednim TUZ-ie, a więc można tworzyć pokos bezpośrednio przed ciągnikiem. Ciągnik jednocześnie może współpracować z tylną prasą czy przyczepą objętościową, formując bele lub zbierając paszę. Daje to wymierne korzyści finansowe. Zgrabiarka grzebieniowa TWIST 600 służy do szybkiego, wydajnego i czystego zgrabiania siana, słomy i zielonki. To takie „czesanie” pola. A jak wiemy czyste grabienie to czysta pasza. Zgrabiarka skła- da się z dwóch układów roboczych (bębnów) napędzanych z hydrauliki ciągnika za pomocą dwóch silników hydraulicznych, których prędkość obrotowa jest regulowana specjalnym zaworem TVTC. Na każdym z nich montowanych jest 10 belek (na każdej 18 sprężyn z palcami zagarniającymi). Układy robocze zgrabiarki podnoszone są za pomocą dwóch siłowników również napędzanych z hydrauliki ciągnika. W standardzie Twist 600 ma składaną stopę podporową i układ do regulacji wysokości roboczej. W opcji dostępna jest belka ostrzegawcza ze światłami i zaczep tylny. Zgrabiarkę cechuje mała masa (770 kg) w stosunku do dużej szerokości roboczej. TWIST 600 pracuje na szerokości roboczej 6 m i może tworzyć pokos o szerokości 1,3 m. SaMasz zapewnia, że wydajność sprzętu wynosi 6 ha/godz. Zgrabiarka jest przeznaczona do ciągników o mocy od 80 KM, z wydatkiem hydrauliki powyżej 30 l/min o nominalnym ciśnieniu 10 barów. SaMasz TWIST 600 jest już dostępny w sprzedaży. Co ciekawe zależnie od potrzeb można go zawieszać nie tylko z przodu, lecz także z tyłu traktora. ▐ Michał Mariański Fot. SaMasz Prosto z pokosu Krone Premos 5000 to pierwsza na świecie mobilna prasa do produkcji pelletu bezpośrednio na polu podczas zbioru pokosów pożniwnych i zgrabionych w wał materiałów objętościowych. Maszyna zdobyła złoty medal targów Agritechnica 2015. ransport i magazynowanie materiałów objętościowych, takich jak słoma czy siano, ze względu na małe ich zagęszczenie przez maszyny zbierające (np. prasy 100÷220 kg/m³) jest relatywnie nieekonomiczne, a pellety ze słomy mają gęstość usypową wynoszącą 600÷700 kg/m³, czyli 3÷4 razy większą niż bele słomy. Jednak jak dotychczas dostępne były jedynie stacjonarne maszyny o niskiej wydajności, wynoszącej 1÷2 t/h i wymagały one dowiezienia surowca do miejsca produkcji. Oryginalna koncepcja mobilnej pelleciarki Premos eliminuje wskazane wyżej wady. Po raz pierwszy stało się możliwe jednoczesne zbieranie surowca i produkowanie pelletu. Przenośnik taśmowy maszyny transportuje materiał do dwóch matrycowych walców. Walce ważą po 1,3 t i synchronicznie obracają się z prędkością 20 obr/min. Na obwodzie walców znajdują się na przemian rzędy zębów i otworów. Zęby dolnego walca wnikają w otwory górnego i odwrotnie. Materiał transportowany pod dolnym walcem wpada do szczelin między walcami. Tu jest zagęszczany i wciskany przez zęby do otworów do Wydajność pelleciarki Premos 5000 wynosi do 5 t/h. Maszyna ważąca ok. 13 t i poruszająca się z prędkością 3÷4 km/h wymaga do napędu ciągnika o mocy powyżej 400 KM. wnętrza walców. Towarzyszy temu temperatura 80°C i ciśnienie do 2000 bar, co odpowiada naciskowi 2 t na cm2. Gdy zawartość wody w materiale wynosi 12÷15%, pozwala to tworzyć trwałe granulki. Maszyna jest jednak wyposażona w zbiornik na wodę o pojemności 900 l. Pompa doprowadza wodę do zagęszczanego materiału, jeśli jego wilgot- ność jest niższa niż 10%. Jest też zbiornik na melasę o pojemności 300 l do poprawienia jakości pelletów. Maszyna jest jeszcze w fazie testów. Jeśli przejdzie je pozytywnie, w 2017 r. pojawi się w sprzedaży. ▐ Michał Mariański Fot. Krone www.agro-expert.net 29 1/2016 POLAGRA-PREMIERY – maszynowe nowości z całego świata Niebawem rozpocznie się kolejna odsłona Międzynarodowych Targów Rolniczych POLAGRA-PREMIERY. W dniach 21-24 stycznia 2016 roku w Poznaniu zostaną zaprezentowane prawdziwe HITY sprzedażowe na nowy sezon, które po raz pierwszy w naszym kraju zostaną pokazane właśnie w stolicy Wielkopolski. Tradycyjnie organizatorzy i wystawcy zapraszają do udziału nie tylko największe gospodarstwa i przedstawicieli handlu – dealerów z zakresu rolnictwa z Polski oraz z zagranicy, ale też właścicieli i zarządców mniejszych areałów rolniczych. odczas VI edycji Międzynarodowych Targów Rolniczych POLAGRA-PREMIERY w jednym miejscu i czasie będzie można porównać ofertę z zakresu m.in. maszyn i urządzeń rolniczych wykorzystywanych do transportu, uprawy gleby, nawożenia, zraszania, ochrony i pielęgnacji roślin, siewu, sadzenia, zbioru płodów rolnych, maszyn zielonkowych, narzędzi ręcznych, części zamiennych czy urządzeń wykorzystywanych do naprawy oraz konserwacji sprzętu rolniczego. Wśród wystawców nie zabraknie firm mających w swojej ofercie nasiona rolnicze lub ogrodnicze, środki ochrony roślin, nawozy. Swoje portfolio zaprezentują również przedstawiciele, którzy oferują asortyment z zakresu budownictwa wiejskiego, wyposażenia stanowisk dla zwierząt, sprzętu zootechnicznego, weterynaryjnego, aparatury kontrolno-pomiarowej. Właściciele gospodarstw, pasjonaci, 30 www.agro-expert.net hodowcy czy osoby spragnione nowinek technologicznych będą mogły zapoznać się również z artykułami z kategorii bezpieczeństwa i higieny pracy, a także prasą branżową czy ofertą związków oraz stowarzyszeń. Bogatą i niezwykle reprezentatywną ofertę dopełnią dwie strefy: • PRECYZYJNEGO ROLNICTYWA – specjalistyczne oprogramowania, innowacyjne akcesoria czy nowatorskie rozwiązania informatyczne • SEWISU MASZYN ROLNICZYCH – urządzenia z zakresu elektromechaniki, diagnostyki, serwisu ogumienia sprzętu rolniczego. Przestrzeń hal wystawowych wypełnią setki NOWOŚCI. Wśród prezentowanego asortymentu pojawią się znane i cenione marki oraz te dopiero wkra- czające na polski rynek, jak SKY, którą zaprezentuje firma KORBANEK. Do udziału w POLAGRZE-PREMIERY zaprasza legendarna marka URSUS. Swój debiut podczas czterodniowego święta dla rolników będą mieć także najnowsze osiągnięcia inżynierskie, które zostały zaprezentowane w Hanowerze. Wśród nich traktory ZETOR by Pininfarina, prasa belująca Z587 firmy Metal-Fach, ciągniki z nowej serii VALTRA N, prasa przedsiębiorstwa Pöttingerm, seria ciągników Fendt 1000 Vario i wiele innych. Na szczególną uwagę zwiedzających zasługują również produkty nagrodzone ZŁOTYMI MEDALAMI MTP: prasa zwijająca IMPRESS, zgrabiarka dwukaruzelowa TANGO 730, wieloczynnościowy agregat do sadzenia ziemniaków, asymetryczny dwustrumieniowy rozpylacz eżektorowy, internetowa platforma satelitarnego monitoringu indywidual- 1/2016 nych pól uprawnych, rozsiewacz nawozów Amazone, siewnik MS8230 Matermacc, przyczepa zbierająca z czujnikiem NIR – Rapide With NIR – System, przyczepiany siewnik do siewu uproszczonego KUHN ESPRO, dynamiczny system ważenia JOSKIN DYNA PILOT, ciągnik rolniczy T7.315 Heavy Duty, maszyna do zbierania kamieni – STONEBEAR 260, agregat do siewu bezpośredniego MZURI Pro-Til, wał uprawowy składany hydraulicznie TYTAN 600, kombajn zbożowy S680i z systemem Integrated Combine Adjustment 2 (ICA2), sieczkarnia John Deere serii 8000 z systemami ProcCut oraz Synchronizacji Aktywnej Kontroli Załadunku, ciągniki rolniczy 9620X John Deere, pług dłutowy Terraland TN PROFI 3000+Ferti Box, opryskiwacz VEGA 12, prasa KRONE BIG PACK 129 HDP II, ładowarka teleskopowa MANITU MVT 730. Godne polecenia są również nowości z kategorii roślin uprawnych, do których zaliczamy odmianę owsa zwyczajnego HARNAŚ, pszenicy zwyczajnej jarej HARENDA, łubinu wąskolistnego TANGO, pszenżyta ozimego ROTONDO, pszenicy ozimej HONDIA, żyta ozimego mieszańcowego TUR, pszenicy ozimej typu orkisz ROKOSZ, żyta populacyjnego HORYZO, kukurydzy ROSOMAK, ziemniaka TAJFUN czy pomidorów ANTARES F1, CHROBRY F1, ALFA F1. Targi uzupełnią cenione w branży i cieszące się dużą popularnością wydarzenia towarzyszące: • XI Forum Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych na temat biopaliwa w Polsce – Forum Producentów Rolnych – panel dyskusyjny „Odstępstwo rolne – nowa perspektywa 2016, czyli jak zaoszczędzić na opłatach?” • wykład prof. dr hab. inż. Karola Węglarzy na temat energooszczędnych technologii w produkcji zwierzęcej – seminarium na temat produkcji cukru i uprawy buraka cukrowego w Polsce – cykl wykładów na temat sektora przyczep i ciągników w Polsce i Europie firmy Martin & Jacob • wykłady dr Mirosława Czechlowskiego z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu na temat zwiększenia mocy w silniku oraz nowych rozwiązań w sektorze ciągników – XII Konferencja „Bioenergia w Rolnictwie” zorganizowana przez wydawnictwo Abrys. Więcej informacji na www.polagra-premiery.pl ▐ www.agro-expert.net 31